I
b.
V U.
Negentiende jaer.
April 18G5.
wort.
I»SW2 iiJ'J* T.TA5J.J 2
tan den heer abbé Stroom aen zyne familie le Sluyvckcnsk.
IO’1* Vervolg.
ÏN,
Model van eenen êierkraed
onder lat beheer der
ontworpene wet op heltydelyke der eerediensten.
Gixmnde, Donderdag,
VALLE.
kerl het
i wed.
IMEN.
i A
I
i
aen
xmude.
gte van
11 Geo
meters,
eid van
ongen-
e slach
maken
muren,
ten van
en van
telwerk
Ze volgen ons, M. de President zy hebben zich
in de pastory een oogenblik opgehouden. (De
twee laetste Raedsleden komen binnen).
are ddi-
uit het
met het
- Terug-
spanning
met het
ixmude,
gen, dat
wezende
kt, met
Beersl-
te ’s na
met den
vet van
•n J. R.
Belgen.
ll'l
Zoo, zoo! M. de Sekretaris, onze raedslcden
laten ons vandaeg gelyk ’ne keer wachten, he!
Sedert een kwart nets reeds zouden zy moeien
hier zyn.
’T is mogelyk, M. de President, dat zy naer de
paslory zyn gegaen, gelyk zulks ’t gebruik was
onder de oude wet.
’T is mogelyk.... In alle geval, zy zullen er
nimmer vergaderen. In de pastory moet men den
pastoor beleefd zyn en men moet naer hem luiste
ren. Dit betaemt niet, want voor my, ik ben over
tuigd dal een goed liberael naer niemand moet
luisteren als naer de oversten der klubsen en allyd
moet peizen gelyk zy. Men heeft ons den weg
geloond dien wy te volgen hebben, en men heelt
ons gezegd dat wy den pastoor moeten laten vlot
ten; dus, wy moeten vergaderen daer waer wy op
ons gemak zyn, daer waer wy meester zyn, daer
waer de pastoor niet komen zal; en hier, ik ver
zeker hel u, hier zullen wy hem niet zien.
President, gy hebt gelyk, vous avez raison.
Uier ademt men een vryer, een vrolyker lucht...
Maer, vermits die heeren leden het goed vinden
ons hier op de kneukels te laten byten, indien
men ons zoo ’t een of ’t ander inschonk, hel om
patiëntie te winnen?
Best gepeisd, PresidentDit zal derhalve de
droogte ververschen van de materiën die wy te
verhandelen hebben. (Op dit oogenblik treden
twee Bacdsheeren binnen).
Ah! mynheeren, zyt ge daer? Ge lael ons gelyk
ne keer wachten heEu uwe koiiegas, waer
blyven ze?
r’.
I
Eindelyk toch! En uwen pastoor, waer blyll hy?
Derde Raedslid.
De eerweertle heer pastoor, M. de President,
verzoekt den raed zyne exeusie le aenveeiden.
Daer de zitting plants heelt in -eene herberg, ver-
staet gy zeer wel dat by êr niet kan henen komen.
Ook verzoekt hy L'Ed. vriendelyk voor liet toe
komende een ander lokael te nemen.
Praetjes allemaelPraetjes! Het is aen ons het
lokael le kiezen en geenszins aen den pastoor. Wy
kennen in geheel het dorp geette plaets die ons
beier aenslaet als deze, en wjl er de pastoor niet
komen hy moet het maer weten.
Maer, M. de President, in zaken die zoo regt-
streeks de Kerk aengaen kunt of zult gy toch niet
voorlgaen zonder den pastoor.
En waerom niet als ’t.u belieft?
Omdat ik geloof, M. de President, dal wy van
wn het
nemen
r. 3-00
2 90
2 50
2-00
;en de
3n zyn
lezelve
i 1 fr.
tredig-
mynheeren?
Président, vous avez raison
Allons, acn den gang nu! (Hy spreekt aen 't oor
van den Sekretaris) Hebt gy iels gereed? he?
Hebt gy myne redevoering?
(De Sekretaris steekt langs onder de tafel een
papier in d’handen van den President. De Presi
dent ontvouwt het papier voor den raed en leest
met plegtige slem)
Heeren Raedsheeren!
Op het oogenblik dat wy de uitoefening aen
vangen van eene wet die aen de civiele overheid
eindelyk voorreglen geeft welke zy nooit heefl be
zeten, voorregten die niet eene eeuw, niet een
land ’t zy katholyk of protestantse!), haer ooit heeft
toegekend, voorregten die het liberalismus alleen
den roem moest hebben te ontdekken en niet ge
weld te wedereischenop ’t oogenblik dal wy een
regiem gaen instellen ten vollen beantwoordende
aen den geest onzer verlichte eeuw, regiem dat
eindelyk die vryheid van godsdienst die de katho-
lyken zoo onbeschaemd durven vergen, moet in-
loomen en regelen, op dit plegtig oogenblik, zeg
ik, lael toe dat uw President, aen wiens talenten
en grootmoedigheid het goevernement de belangen
en het bestuer van.dees fabriek zoo wyzelyk heeft
toevertrouwd, laet hem loe dat hy L'Ed. eens
klaer en onweêrleggelyk verklare welk het karak
ter, de geest en de strekking zyn van die wet die
vooitaen onze regten moet beschermen, die ons
moeten leeren wat wy hier als leden van den raed
te doen ot le laten hebben, kortom, welk het me-
kanism is van hel wonderbaer machien dat gy ge
roepen zyt in gang te stellen en le doen werken.
Deze wet, begrypt my wel, deze wet is juist zoo
geen wet van vryheid, maer ’t is eene liberale wet
en als dusdanig moet zy u allen lief zyn!
Ja, mynheeren, de wind blaest gunstig in de
zeilen van’t liberalismus: Houden wy ons, on-
versaegde stuermannen, aen ’t roer van ’l schip
om zoo ook de eerste vruchten zyner avoutureri
le mogen deeleo
Ziehier in weinige woorden wat deze voor
eeuwig vermaerde wet wil en voorschryft; tracht
wel hare princiepen te vatten opdat zy u steeds,
op den weg der pligt, lol leidsdraed dienen.
Men heefl lot heden gemeend dal de vryheid
van eerediensl aen eenieder het regt gal zvneii
godsdienst uil te oefenen gelyk hy het verslond,
zynen godsdienst te prediken en le verspreiden, er
de sakramenten van te bedienen, er de ceremoniën
van uil te voeren, enz., enz. Maer wal had men
hel mis op! Dank acn den onsterfelyken Stads
man die Belgie den roem heeft te bezitten, dank
aen onzen groolen Frère is het nu eerst zonne
klaar gebleken dal de vryheid van eeredienst
slechts hierin beslaet over God en zyn gebod
peizen en zeggen al wat men wil, wel te ver-
slaenzoolang men in zyn huis blyft, by vrouw
zulke zaken weinig verstand hebben.
Ik zie het, vriend-liel, ge zyt, och arme! wel
drie eeuwen achteruit. Dit was goed om zeggen
eerlyds, daer waer de groole orakels van ’t libe-
ralismns nog «niet gesproken hadden. Luistert
eens en begryp my wel. Wy zyn benoemd door
bet goevernement, ik en die twee heeren hier
nevens my, om voor de Kerk le zorgen. Natuerlyk
zou ’l goevernement daarvoor niemand aanstellen
tenzy de verstandigste bollen van de parochie. Dus
wal kan of vermag de pastoor tegen zulke?....
M. de Ptesidenl, ik bied hulde aen uwe hooge
bekwaemheid. Maer ik herinner my dat, toen wy
over jaren met UEd. en die heeren naer de zon
dagschool gingen, wy allen moeite genoeg hadden
om onzen katechismus te leeren verstaen. Sedert
dien kunnen wy er het een en het ander van ver
geten hebben; dus bygevolg, in omstandigheden
zoo als deze, zou hel misschien, begrypt gy, be-
taineiyk zyn dat wy
Geene observation meer, hoordet? En ia 't ver
volg als ik spreek, zwygen, zulde! N'est-ce pas,
Eerste Raedslid.
’T jaer 1296,de Paus Bonifaciusde VIII’ zendt cene nieu
we deputatie van geleerde mannen eerst naer Dairnaiie efi
van daer naer Nazareth en zy ondervinden op nieuw dat al
les overeenstemt met dag van verdwytiing, grootte, nattier
van steen, enz., enz. Zy komen weder en bevestigen alles
met eenen plegligen eed. Al de eigenhandige bewysstukken
'oor die nauwkeurige onderzoekingen zyn bewaerd tot on
ze dagen toe, en kunnen gezien worden van iedereen.
Wal de vórm van ’t huizeke betreft, ziet ze hier in korte
woorden ’T is 10 meters 90 cenlim. lang, 4,56 breed en
6,21 hoog; ’lis gemaakt van natuerlyk steen, maer de
steenen gelyken geheel wel aen platte gebakken blieken
zy zyn roodachtig, de muren zyn geheel onregelmatig,
T schynl dat zy gebouwd geweest zyn zonder lood want zy
slaen niet geheel regte, er is maer eene kleine venster in
geheel bel huizeke. ’T is zeker dal hel'geene voeling beeft,
zelfs daekl het aen den grond niet op eenen kant, maer
dal kon men nu niet zien om dal ’l onderste van de muren
ju den vloer der kerke gevrocht zyn. Al hel hout der balken
DE PRESIDENT, DE SEKRETARIS.
De President.
rt.
t 20 59
i' 12 59
i
i 11 50
i
i 10
15
i
I
De Sekretaris.
De President.
De Sekretaris.
De President.
De Sekretaris.
De President.
INSCHRYVINGS PRYS.
Buiten stad, <5 franks.
Met Suppl. S
Hel Boterkuipje vcrscbynt
den Donderdag in geheel blad
en den Zondag in half blad.
IT'
tic Zitting heeft plaets in cene herberg tc X...
en andere dingen is ceder, ’l gewoon timmerhout van Pa
lestina; er is een beeld van Onze Lieve Vrouw, eenen ge
schilderden Christus en 5 aerden schotelkens, eerlyds ge
bruikt door Maria, die meê gekomen zyn met heihuis uil
Nazareth. Geheel hel huizeke is van buiten omringd met
fyn gevrooht wit marbel gansch de historie van Ooze L.
V. is er op gebeeldhouwd, en eene schooite en grootc kerk
met eene hooge coupola overdekt alles. ’K heb er twee
miel mis gelezen voor my zelven, voor ouders en maegden,
voor vrienden en weldoeners, enz., enz. Noo't heb ik meer
godvruchtigheid gevoeld ’l is onbeschryvelyk wat indruk
't aanschouwen van dit heilig huis, vereenigd mei een le
vendig geloof, op ’l herl vaneen kristen maekt.
Den maetnlag achternoen verliet my myn engelsche reis
gezel om naer zyn land terug te koeren, en den dynsdag
vertrok ik alleen le voele tol aen Macirara, passeerende
door Becanoli. Dat is de>choonsle en ryksle streek die
ik ooil gezien heb. indien men Viaenderen soms het hof
van Europa noemt, ’k weel niet hoe men die streke hee-
ten moet; ’k zou ze ik ’i aerdscb paradys van Europa boe
len. 'T zyn verschillige ketens van heuvels en bergen, wyd
en lieflyk beplant met olylboomen of olmen langs welken
een wyngaerd klimt om zyne takken, met aenlokkendc
druiven geladen, in dg kroon open te spreiden Ier zelfder
De President.
De President.
Derde Raedslid.
De President.
Derde Raedslid.
BEKENDMAKINGEN.
15 cl. den drukregel.
Bureel VVilgendykstract,
N* li.
Voor elk nfzonderlyk num
mer, 12icenlimeu.
De Sekretaris en de tioec eerste Leden.
De President.
lyd is de grond er zoo wel beploegd en hezaeijen, dat men
er geen voel onbebouwde en onvruchtbare grond ziet. In de
lente moet die streek waerlyk acn een aerdsch paradys ge
lyken. Zyn ile Piemonteezen deugnieten, ’t is altyd zeker
dal zy oolyke en slimme roovers zyn. Al wandelen geraekte
ik in gespraek met verschillige landmenschen die allen ten
hoogste pausgezind waren wy spraken wat van landbouw
le gare en 'k vernam dat een zeer gewoone vrucht op die
streke Turksche tarwe is. Zy brengt uitnemende vele voort
en men bakt er brood van, dat, gelyk ’t roggen by ons,
T gewoon voedsel derarmen is. ’K heb er verschelde malen
van geproefd, en 'l smaekt my beter dan roggen brood
slechts is hel wal zwaer op de maeg. Over lleconati kwa
men wy eenen grooten zwaren os legen die misschien wel
8 jaren oud en zoo half vet was. Hy kwam van dt feesle
en ’k vroeg hoeveel hy wel weerd wasde leider zei my dat
hy verkocht was voor 550 fr. Dal schynl my goedkoop.
Hier vet men de ossen nooit eer dan als zy van 8 tot 10
jaer oud zyn, want tot dien tyd gebruikt men ze om le
werken. Rond Romen is hel noglans zoo niet, wantin de
Roomsche weiden loopen geheelc kudden ossen die half
wild zyn, en die verkoopt men effen aen als zy vet zyn
volgroeid. Wordt voortgezet.
De President.
Dei de Raedslid.
De President.