N° 47.
Negen tiende jaer.
25 April 1865.
ten,
Öixrniide, Zondag,
nine,
Kalholyke beschaving.
1/
Hel ii om dat begonnen werk te voltrekken dat
istaen te
'eg.
brouwer
iy de Bos.
1 publiek
is in alle
i peeiden,
y, in kal-
i, zoo als
dleihande
len doet
weg be
ren doet
ndvoert
bazen, en
den hoo-
Javiljoen-
NCKE in
i derden,
r Francis
Nonkel
reijer en
de langs
>n groote
publiek.
welendheid gedompeld liggen. En inderdaed, wie
van diegenen die zulke schoone plannen pp het
papier maken, gedenken zich in hunne weelderige
paleizen cn te midden der wellusten van hel be-
schaefd Europa, de veilalene volksstammen van
Afrika, Amerika en Asia? Wie van hen denkt er
aen hun troost, verligting en onderstand te bieden?
Een kalholyke priester, een arme missionnaris
alleen, in naem van den God die gezegd heelt
Gael en onderwijst alle volkeren, hel zyn uwe
broeders! is in stael die lastige maer tevens
roemvolle taek té vervullen.
En hy blyft daeraen niet te kort.
Beschouw als uwe kinderen, zegt de Onafhan
kelijke, hen allen die iets minder dan gy in jaren
zyn, en op wie om die reden uw voorbeeld en uwe
woorden eenen heilzamen invloed kunnen uitoefe
nenbehandel hen met die mengeling van toe
gevendheid en ernst die geschikt is om hen van
het kwade alkeerig te maken en tot hel goede
op te wekken.
De kindschheid is van natuer geneigd tot na
volging; indien de volwassenen die een kind om
ringen, vroom, beminnelyk, deugdzaem zyn, zoo
zal het kind naieverig zyn om ook zoo te worden.
Doch zyn de volwassenen ongodsdienstig, slecht,
boosaerdig, zoo zal het kind weldra even verfoei-
lyk wezen als zy.
Toon u goed, zelfs in de tegenwoordigheid van
^ogenif
En ziedaer nogians de mannen welke de libera
ls die zich menschenvrienden noemen met hun
nen haet vervolgen en met laster overladen
Die lage handclwyze geeft ons de juiste mael
htthiie zoogezegde liefde voor den vooruitgang
en de beschaving der volkeren. Waren zy met de
beschaving der volkeren gelast, de helft der we-
reld zoude nog in de dikke duisternissen der on-
kinderen die gy niet dikwyls ziet, en tot wie gy
welligt slechts eenmael in uw leven spreken zult;
zeg hun, wanneer gy daerloe de gelegenheid vindt,
een of ander woord waetuil deugd kan voort
spruiten. Dal woord uil uwen mond kan hen van
eene slechte gedachte doen terugkomen, ja, hen
in zucht onsleken om de achting van brave lieden
te verdienen.
Wanneer een jongman van goede verwachting
op u zyn vertrouwen stelt, zyt dan voor hem een
edelaerdig vriend, kom hem met krachtige en
heilzame raedgevingen ter hulpe, vlei hem nooit,
maer weet zyne lofweerdige daden toe te juichen,
en hem door een verwyl vol klem en nadruk van
al wat berispelyk is alkeerig te maken.
Wanneer gy eenen jongeling lol de ondeugd
ziel overslaen, zelfs dan wanneer gy niet het min
ste met hem eigen zyt, zoo veronachtzaem het
toch daerom geenszins, wanneer de gelegenheid
zich opdoet om hem eene reddende hand toe Ie
reiken. Menigmael behoeft de jonge mensch die
den verkeerden weg heeft ingeslagen, niets dan
een enkel woord, een enkele oogwenk, om in zich
zei ven terug te keeren en weder op het goede
pad te geraken.
Een feil welk de diepste ontroering heeft ge-
bragl onder eene geheele bevolking, heeft eergis
teren in het kwartier St. Jacobs te Gent plaels
gehad. Een meisje, van nauwelyks twaelf jaren oud,
overleed er ten gevolge cener hevige keelontste
king; het kind had hel verleden jaer zyne eerste
communie gedaen en had hel II. Vormsel ont
vangen; hel behoorde dus wel stellig aen den
Roorasch-kalholyken godsdienst toe. En noglhans
heeft men het met voorbedachten rade laten ster
ven zonder de laetsle Gerechten, en dat meer is,
men heelt hel begraven als hadde het gedurende
zyn leven aen de afgryzelyke sekte der Solidairen
behoort Het lyk is in de kerk niet gedragen en
geene zegening of gebed is over hetzelve gedaen ge
worden. De begraving was burgerlyk in den vollen
zin van ’t woord, dal is, zonder hoop, zonder ver-:
troosting, koud en gevoelloos. Een aental policie-
agenten hadden post gevat aen ’l kerkhof.
Wy zouden ons met dit feil, welk overigens
eene zaek van familie is, niet onledig houden,
zegt de Bien Public, ware het niet dal men zich
deze gelegenheid ten nutte heeft gemaekt om op
nieuw de regten der katholyken onder de voelen te
trappen. Het kind, dat men de dood der Solidairen
heeft doen sterven en als Solidair is begraven ge
worden, heeft men noglhans in het gewvde deel
van hel katholyk kerkhof begraven, ofschoon hel
reglement van M. Laurent nog niet gestemd is
Wy zullen bier maer een woord meer byvoegen
’t is dal de vader vau het meisje dat zoo eene be-
treurlyke dood gestorven is, M. Van der Vin heet,
en dal deze heer Van der Vin studie-prefekt is in
den gentschen Athenée. Het is dus eene stellige
zaek dat de opvoeding der jongheid door onze libe
rators toeverlrouwd wordt aen eenen Solidair van
de ergste soort. Is’t dan te verwonderen dat, niel-
legenslaende alle de voordeelen en subsidien welke
het geniet, het officieel onderwys van langsom min
geacht wordt?... Is ’l te verwonderen dat de ou
ders hunne kinderen wegtrekken uit die scholen
alwaer zulke voorbeelden en lessen aen de kin
deren worden gegeven?... Is T te verwonderen dal
het pensionnaet van den gentschen Athenée ein-
delyk nog ZEVENTIEN scholieren telt, welke ge
leerd, gehuisvesd en gevoed worden ten grooleu
deele met het geld der konlribuabelen?...
DE,
kleedcn
>O centi-
tysius en
geschikt
i’zen.
De eervv. Paler De Smedl, de zoo wel bekende
Belgische missionnaris die geheel zyn leven in de
wildernissen van Amerika doorgcbragl heelt, komt
te Brussel eene konlerentie te geven ten voor-
deele der zending welke by reeds zoo vele jaren
en met zooveel zelfverloochening bedient.
Helis nu 44 jaren dat de ieverige apostel zyn
vaderland, zyne familie en zyne kennissen verliet,
om ginder in de afgelegene streken het woord
Gods en de beschaving te brengen.
Mel regt mag men van P. De Smedt zeggen dat
hy de dagen van zyn leven in ledigheid niet door
gcbragl heeft.
Dappere en onvermoöide soldaet <an Christus
heeft hy onophoudelyk gewerkt en gestreden om
zielèn voor den Hemel te winnen en de wilde en
diep gevallen amerikaensche volksstammen tol het
inaetscliappelyke leven te herscheppen.
Als hy voor de eerste mael te Sl. Louis, op den
Missouri aenkwam, telde deze opkomende stad
slechts 1OO katholykén. Thans zyn er 80,000 ka
tholyken op eene bevolking van ongeveer twee
honderd duizend zielen.
Welke moeite, welke werkzaemheidwelken
yver heeft het den missioirnaris niet gekost om die
verandering, die herschepping te verwezenllyken,
en om die volkeren aen hunne driften, hunne
geldzucht en aen het proteslantismus overgele
verd, lol hel kristendom, tot de leering van den
God -mensch te bekeèren
Maer het is 'wel byzonderlyk, ver van de groote
steden, te midden der wilde volksstammen
waervan deze bloeddorstig, gene vreesachtig en
door den haet vóór den Europeaen vervoerd zyn,
dat men de werking van den eerw. P. De
Smedt eq zyne ge’.ellen te bewonderen heeft. De
eerw. Pater De Smedt gevoelde zich by voorkeur
getrokken tol die ongclukkigen die, van alles ont
bloot te midden der moerassen en gebergten
leven en sterven als zoovele ellendelingen, als zoo
vele verstootelingen der samenleving, zonder te
weten waerom zy in de wereld zyn en zonder eens
bunnen geest uit de dikke duisternissen die hen
omgeven, tot geestelyke zaken te verheffen.
Vier-en-twinlig jaren bragt by by de wilden der
Rots gebergten over, en is er niet zonder moeite
in gelukt de volkeren dier landstreken grooten-
deels te bekeeren en er goede kristenen en nuttige
leden der maetschappy van te vormen.
Een aehzienlyk getal kerken, missiën en kapel
len, en daer benevens sleden, fabrieken en dorpen
ryzen nil den grond, in die streken over 50 jaren
nog met eenwen-oude bosschen overdekt, en de
I yver der bevolking voor de religie is zoo groot dat
zy niet aerzelen 450 uren te doen om eenen pries
ter te hooren en aen hunne paeschpligt te voldoen
Het is om dal begonnen werk te voltrekken dat
P. De Smedl zyne geliefde wilden verlaten heeft
ora in Europa voor hun hulp en onderstand te
komen vragen.
Mogte hy in zyne ondernemingen gelukken,
'logte Ly genoegzame geldinzamelingen doen om
kei schoone werk van beschaving en bekeering lot
een goed einde te brengen!
En nu, by hel zien van die wonderen op zoo
"einige jaren in Amerika bewerkstelligd, mogen
wy niet met regt zeggen
Ziedaer wal eenige mannen, eenige kalholyke
Priesters, van alles ontbloot, maer met Gods geest
bezield, vcor de verbetering der samenleving ver-
mogen
'T BDTERKUIFJE
I.
-■
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
pril.
18 25
n is
II 50
14 50
8 75
BEKENDMAKINGEN.
15 ct. den drukregel.
Bureel Wilgendykstrael,
N‘ 14.
Voor elk nfzonderlyk num
mer, 12 centiinen.
a
3
a
a
a
55.
a
a
a
a
a
Wettelyke Besluiten.
Een koninklyk besluit van den 7 dezer keurt hel besluit
goed der bestendige deputatie van den provintialen raed
van VVest-Vlaenderen de opening beuiagligende van eeneu
steenweg bestemd om de gemeenten Ooslkerkc en Lamper-
nisse aeu elkander te verbinden.
By kouiuklyk besluit van den 7 dezer wordt de prys van
eenen dag onderhoud der beboefligen in de nageinelde
hospitalen bepaeld als volgt Burgerlyk hospitaei van
Veurne fr. 1-55; hospitaei van St. Jan, te Diuuude
fr. 1 -2(1hospitaei van Sl. Jan, te Nieuporlfr. 1-50
By kouinklyk besluit van dezelfde dagteekening, is M,
De Hoon, (A) herbenoemd tol lid van de besturende kom
missie van het arresthuis te Veurne.
Een kouinklyk besluit van den 9 dezer aenveerdt bel
ontslag van M. Petit van zyne bediening van burgmeester
der gemeente Watou.
M. Bouvy, ontvanger van hel enregistrement te Veur
ne, is ontvanger benoemd van regterlyke zaken te Ant
werpen.
28 00
a 26 00
18 00
14 00
28 00
8 00
5 09
00 00
85 50
pril.
5 75
J 50
00
I GO
J 50
95
INSCHRYVINGS PRYS.
Builen stad, franks.
Met Suppl. 8
Hel Boterkuipje vërscbynt
den Donderdag in geheel blad
en den Zondag in half blad.
Liefde tot liet jeugdig geslacht.
Allerhande lAietiwslydingen.
Wy hebben deze week al 22 graden warmte gehad
maer den 25 begint de rosse maen.
Een kaporael en een brigadier van het leger, die
over eeuigen tyd in tweegevecht hebben gevochten, zyn
door den oorlogsraed tol 5 maendeu en hunne getuigen
lot eene maend gevang verwezen.
Volgens la Paix zou keizer Napoleon in de twee hel
ste minister-raden acngedrongen hebben op eene aenstaen-
de vermindering van het leger, alsmede op eene verminde
ring van eenige belastingen op de consumptie. Mexiko zou
in september ontruimd worden, iwee regementen zouden
uit Rome terugkeeren en bel effektief der troepen in Alge-
rie zou worden verzwakt. De keizer zou volle vertrouwen
hebben in het behoud van den vrede.
Men ziet tegenwoordig te Parys in ’t ontleedkundig
museum, bel geraemte van hel peerd van Napoleon.
De Senael die woensdag byeengeroepen is, zal slechts
over twee voorwerpen te beraedslageu hebben het wets
ontwerp welk eenige wyzigingen brengt aen de wel op de
burgerlyke pensioenen, en het wets-mitwerp bcirekkelyk
de leening van 60 miljoen vooropenbare werken.
M. Frère beweert dat hel oogenblik allergunstigst is om
eene leening uil te zetten cn daer de wentellen vau M.
Frère, bevelen zyn, zoo heeft men alras de seuatcurs naer
Brussel doen komen.
Men verzekert dat M. Moreau, vertegenwoordiger van
Verviers, eerste ouder-voorzilter der Kamer, de wet op de
kerkfabrieken niet stemmen wilen dathy zyn ontslag zal ge
ven. Dit doende zou M. Moreau liet voorbeeld velgen van
M. Cb.de Brouckere ter gelegenheid van de wel op de
liefdadigheid.
Eene vierkante doos, gelyk aen een cigarenkas, met
zorg gesloten en gebonden, wierd dezer dagen door den
spoorweg van Luxemburg verzonden aen hel adres van een
persoon te Elsene, die te Jodoigne gewoond had.
D.-ze doos wierd door hem geopend met voorzichiiglieid,
by middel van een mes; maer in plaets van er cigareu iu
April.
a 18 62
a-
11 25
9 85
14 25
2 -
1 56
Een I9jarig meisje als 8OLEDAIR begraven!
April.
28 00
26 00
00 00
29 00
a - 00
a 46 Oq
April.
64.
a 29 00
a
a