1
N° 18.
Negentiende jaer.
4 Mei 1865.
lier
Ö3Ï 0ÏSM
EN
Dixmude, Donderdag,
Jf. Bara en Thiers\
NYNCK,
den hoog
m, maekt
Liverpool
Hy weet
i schoon
m schoon
Schouw-
Ganzen-
talrassen,
;e piyzen.
jikeuren,
i berigtep
ilrael, in
I hier
nderwys-
D franks.
Franks,
volgende
;e Pianos
y de Bos-
publiek
is in alle
peerden,
i, in kal-
zoo als
Iler bande
en doet
weg be-
•en doel
nd; voert
bazen, en
hy komt
o schoon
e duizend
en, Elas-
die slack
ten.
eenieder.
lOOSt
•st,
t Yperen,
dien van
anderen,
eringheid
het ver-
hem met
CHEER
igte van
e hoogte
in twee
sseren by
i'ï
De LIBERALE gazetten.
Wy nemen uit den IVeslvlaming van Brugge,
van donderdag 27 april, de volgende strofen van
een liedje welk dit blad zyne lezets meedeelt by
gelegenheid der wyding van Mgr. den bisschop
van Gent
1
Een simpel woordeke aen Hl. den bisschop
Henricus Josephus Bracq.
v.
Verder, in ’t zelfde nummer slaet een artikel le
lezen onder opschrift Die arme Paus!
Wy schryven lelierlyk over
Hier de opsomming der giften die de ieverige
kalholyken den algemeenen Vader der geloovigen
uit liefde en erkentenis hebben toegestuerd, ge
volgd van deze regelen
En in het nummer van den IVestvlaming van
zondag laetst, staet het volgend artikel le lezen
Zy vreezen het licht.
Kalholyke lezer, nu dal gy weel wal de LIBE
RALE gazellen zyn, oordeelt, en zeg ons: IS T
NIET AEN ’T’GELOOF, AEN DEN GODS
DIENST, AEN DE KERK, DAT DE LIBE
RALEN, ONZE TEGENSTREVERS, DEN OOR
LOG HEBBEN VERKLAERD, cn kan hy zich
KATHOLYK heeten die zulke bladen als den Wesl-
vlaming, den Impartial, den Journal de Bruges,
den Echo du Parlement, de Indépendance, enz.,
enz., LEEST of OKDERSTEUIX’T?
Of Bossuet, Pascal, Newton, Kepler, enz., met
den kristenen godsdienst aeu le kleven;
01 Al. Thiers, die houdt staen dat de godsdienst
niemand belet verstand te hebben dan diegenen
alleen die niet gemaekl zyn om verstand le hebben;
Of M. Bara, die hinderpalen vindl voor zyn
verstand, daer waer Bossuelde inspraek vond voor
zyn genie, en die beweert dal alwie verstand
beeft legen de kalholyken is.
Wie*van die groote mannen heeft het mis op?
Onze lezets hebben alreeds den naern van Bara
uitgesproken.
Eens dal M. Bara in dé Kamer zich meer dan
ooit door den duivel des hoogmoeds bezeten ge
voelde, liet hy zich tegen dékatholyken dit onbegiy-
pelyk woord ontvallen Tout ce qui pense est
conlre vous. Alwie versland heeft is tegen u.
En de Irberaelkens knikten allemael Ja.
Jamaer, spytig is ’l maer dal ér, buiten M. Bara,
ook nog mannen zyn met verstand, ten minste mei
zooveel versland als de slimste onzer liberalen, cn
deze beweerén dat het katholycismus niemand
belet le denken dan diegenen die niet gemaekl zyn
om eer stand te hebben.
]n Frankryk, ouder anderen, leeft een reeds
bejaerd man, vol van talent en ondervinding, een
Staelsman vermaerd door gansch Europa, een
diepgeléerd historie-schryver een der grootste
verstanden onzer eeuw, kortom AL Thiers, cud-
ininisler van Louis-Philippe.
Ilewel, deze komt, ten spyte van M. Bara maer
ter voldoening van hel gansche krislene Europa,
in ’l Parlement van Frankryk te verkonden wal
men denken moet over die gewaende strydigheid
lusschen de kalholyke Kerk en den vooruitgang
van den menschelyken geest.
T is nog al geestig dien kleine heer Bara en den
groolen Thiers tegenover elkander te zien staen
Is het waer, roept M. Thiers uit, dal de ka-
tholyke religie een hinderpael is die den geest
van den niensch belet zich te ontwikkelen, zich uil
te breiden? Mynheeren, woest cr zeker van, dat
ware eene gewigtige zaek. Edoch laet ons eens
zien.... Wie is de grootste, de zekerste, de
diepzinnigste denker van hel moderne tydvak?
T is een franschtnan, de onsterfelyke Descartes;
’l is hy die, ik aerzel hel niet te zeggen, de red-
der, de verlosser van ’s mensebens verstand
geweest is! Welnu, al wal men van Descartes
weet, is dal hy katholyk en overtuigde en regt-
zinnige katholyk is gebleven!
Heeft de kalholyke religie Bossuet belet van
een der diepzinnigste en Pascal een der slout-
moedigste filosofen le zyn?
Geenszins, Mynheerenen wilde ik builen de
kalholyke Kerk gaen, zoude ik u Newton en
Kepler niet kunnen noemen Welnu waren
Newton en Kepler geen yverige kristenen?
Neen, Mynheeren; nogmaels neen; de kalho-
lyke leeringen beletten niemand te denken dan
die alléeu die niet gemaekt zyn om te denken
Hewel meu vrage nu wie hel meest gelyk
Itfftl! IT I
'T BOTERKÜIPJE
van den heer abbé Stroom aen zyne familie te Stuyvekensk.
14“' Vervolg.
BEKENDMAKINGEN.
15 ct. den drukregel.
Bureel Wilgendykstraet,
N“ 14.
Voor elk afzondetlyk num
mer, 12 ccntimeu.
JNSCHRYVINGS PBYS.
Buiten stad, 4» franks.
.Hel Suppl. 8
Hel BoTERKtnpjE verschynt
den Donderdag iu geheel hf.id
en den Zondag in half blad.
Gedurende de eerste dagen konden wy maer weinig uil-
gaeu uil oorzaek vau hel slechte weder. De lyd passeerde
met wat tusschen de vlagen te jagen. Op die streek jaegt
liet al dalbeenen heeft er is byna geen pastoor die niet
jaegt. ’t Is waer, zy hebben er wel den tyd voor, want, zoo
als ik reeds gezegd heb, zyn het al parochiekens van 100
tot 500 zielen. Nogtans dal gebruik slaet my geenszins
acn, wam ’i is zoo gemakkelyk van de zielenjagl te verge
ten of te verzuimen voor de palrys- of hazenjagt. De jagt
is er byna geheel vry voor eenieder. Men moet slechts eene
patente betalen van 10 fr. ’s jaers en daermeé mag men
jagen waer men wil zonder dal iemand hel regl heeft van
liet u ic verbieden, ten ware dal gy hinder zoudet doeu
aen de lauden of vruchten maer daer is geen gevacr voor,
"ant byna al de gewassen zyn van 't land van in ’l begin
'aujuly, en, wat meer is, cr zyn zoo vele onbeploegde
C|t 'onbeploegbare lauden dal men gebet Ie jaren plants
'iudiom te jagen. Dus met eene patent van 10 fr. voldoet
•aen aeu de wel, eu nóg wordt die wet niet uitgevoerd noch
Kevolgd, cn geen wonder want er wordt ten eersten weinig
“•gezien en, ten anderen, als iemand betrapt wordt zonder
verpligl van soms wat te rusten. Zie hier nu hoe men ze
tracht te schieten op hunne overvaert van liunne wintcr-
naer hunne zomerwooust en vice-versa, dal is in de maen-
den april en October. Op een der hoogste en meest bewoude
bergen der streek, waer zy meest voorbyv liegen, mackt
men op den top van verschillige hoornen bulten in den zin
van de Blanckaerthutlenin elkeen dier liutteu zit cm of
twee schutters en rond die bulten ziel men op de boomtak
ken hier en daer eene temme eu geleerde duif zitten dio
met baren pool aen de hul zelve vastgebonden is. Als de
jagers eene bende wilde duiven zien voorby vliegen, trek
ken zy aen’t koordeke waer aen hunne temme duiven ge
houden zyn, deze vliegen sollens omhoog cu op ’t zien van
makkers komen de wilde duiven seflens neêrgevlogen en
zetten zich op de naburige hoornen. Dan geeft men poer
van verschillige kanten en soms schiet men er Verschei
dene te samen.
Zwygen wy nu van de jagt en spreken wy wat van den
landbouw. Binst de dagen welke ik met myne twee vrien
den overbragt, heb ik tyd eu lust gehad om wat van bocr-
dery te spreken en ze wal na te zien. Wat de soort van
vruchten aengaet, ’k heb cr u reeds van gesproken. LaeV
ons dus van andere dingen spreken. Niets is eenvoudiger
dan hunne ploegs, ’t is juist uog de vnrnie van ten tyde van
Cesar welke Virgilius ons besehryft. 'k Had de italjaeusche
ploegs reeds dikmaels bewonderd, byzondeilyk iu *t ryk
BitTTIEOSLTÏAE Lezer, lees hier en oordeel.
Aen de Onbevlekte ontvangenis,
Acn Tjeelkens die in krochten leven,
Aen Sinte-Pieler, Sint-Viu.cent
Ziel men u reeds den voorkeur geven
Aen alles wat de domln-id voedt
Schynt gy den lauwer toe te steken
En zie! van Christus durft uw Brief
Maer heel op ’t leste een beetje spreken,
Dal is niet pluis, gyznlt nog zieu
Dat ik u nooit myu groei zal biëu.
VI.
Een bisschop, zegt men, moet er zyn,
’T is wel, allo ’k zal ’t admettereu.
Maer moet hy op ’l gewillig volk
Gelyk een dwingeland regeren
Of ruzie slichten waer geen is,
Verlreên ons burgerlyke region
En allyd iu liet harnas staen
Als of hy altyd wilde vechten?
’K en lioü niet van die kwade liên
En ’k zal hun nooit myn groete bièn.
VII.
Als Faict weleer in Brugge kwam,
De burgerlyke magistraten
Begroetten hem en deden meê
’T cortegie langs de volle straten....
En als zy waren moe gègaen
Gelyk de zwartjes ’t hun verzotfbten,
Dan zei men achter hunnen rug
Ze waren blyde dal ze mogteu.
Dus zal u Cies zyn groet niet bién
Of hy moet eerst uw werken zien.
Och de Paus is toch zoo arm
Komt, weezen die maer eenige centjes bezit, komt,
werklié die naer brood haekl, komt, weduwen, en brengt
hem uwen penning.
De Paus, lielaes! en heeft geene schoenen aen zyne voe
ten.
Mogt gy er aen twyfelen, leest deze nieuwe mare, die wy
volgens den Bien public verhalen
Telt op uwe duimen hoeveel vingers gy hebt.
Werklié, weeüwen en weezeu, brengt uwen zuer gewon
nen penning voor den Paus.
Den duts en heeft geen brood om te eten
De Impartial doet de vervolging kennen, waervan by
het onderwerp is geweest gedurende den pacschtyd in de
biechtstoelen, waerin de biechtvaders, ongetwyfeld op
hooger bevel, de absolutie geweigerd hebben aen allen
persoon die de misdaed pleegt van dal blad te lezen.
Dergelyke berigten zyn ons ook aengebragt door ver
scheidene abonnenten van den IVestvlaming.
Die oorlog, gedaen ten voordeele der bisschoppelyke
gazetten, waervan de biechtvaders de lezing voor peniten
tie opleggen, heeft tol hiertoe tegeustiydige uitslagen aen
hunne verwachting gehad, want wy kunnen ons zelven ge
luk wenscln-u met de vi t meerdering van hel getal onzer
ijiScbryvers. Men kun d. nkvu mei -nclkcu neus de klerikale
dompers staen, ziende hunne abonnementen verminderen
iu plaels vau vermeerderen
Doch ai die politieke priesters en hunne gazetten, be-
grypen zy dau niet welken last zy zich op den hals halen?
Begrypen zy niet dal die maetregcl strekt om een groot deel
onzer bevolking van de Kerk af te houden? Z.l hel waerbeid
worden dat vryheid, liberalismus en godsdienst van ihal-
kaèr afgescheiden zyn dal hel onmogelyk zal zyn goeden
Katholyk le zyn zonder zyne reglen van burger af le slaen
en tol den rang tan slaef cn werktuig der geeslelykheid te
dalen?
8 April.
a 20 50
a
>0 a 12 -
a-
a 12 -
a
>0 a 10 •-
a 15 -
a--
>0 a 29 -
10 a--
a ---
patent, hy verliest zyn geweer eu daermec is het al. Met
dat gedurig jagen eu al die liefhebbers is er maer weinig
wild, en ’t wiid dal er is, is zoo verscbuwddoor’lonophoude-
lyk poeffen cn kraken dat hel cr niet by gerakelyk is; wat
meer is, zy hebben maer slechte honden, ’t Is eene soort
van brakken welke maer dient voor den hazejagt, e.u nog
zyn zy er niet fyn in want ’t heeft meermacls gebeurd dat
zy eenen haes of vos uitjoegen eu na eenige oogeublikkeu
hem gansch verloren, en eene goede brak zal nooit’t speur
verliezen van eenen baes eens door hem gevonden. Wal
den patrys- of sneppenjagt aengaet, die soorl van honden
doen meer nadeel dan voordeel, want zy loopen gedurig
voren en jagen de vogels uit eer de jager er kan bykomen.
Iets wonders dal ik op de jagt vernomen heb, is dal er
in België of ten minsten iu Vlaenderen eigentlyk geene
patryssen zyn. Wal wy by ous patrys noemen draegi hier
deu uaem van Staina cu wat hier palrys Pcrnice heet is
een vogel die niet kwalyk aen onze patrys gel) kt maer veel
grootcr cn schooner is. Zy leven byzouderlyk op de bergen
cn naby debossclien, cn zyn uitnemende schuw. Wy heb
ben cr geeue kunnen schieten. Eene jagt die aen deze
streek gansch eigen is, is de jagt der valduiven. De valduif
is in Italië een Oiseau de passagezy gael ’s zomers naer
Dal.natien en de omliggende streken, cn ’s winters keert
zy terug naer Afrika. Zy doen die reis in groote beudeu ’lyk
de zwaluwen, en daer de afstand redclyk groot is zyn zy