1
Il
Ie
Onder andere werken die men in de volksbiblio
theek van Namen vindt over welke bibliotheek
Men zegt dal de honing, die ’l geen de dokloors
hem voorschryven, niet wil doen, hykans gcene
kans meer heeft van te genezen. Zyn hu.welyk met
de eerlijke madame Meyer, van Brussel, wordt van
langsom meer bevestigd. Men spreekt van niets
anders te Brussel.
De francma<;onnery speelt volop den baes in
Spanje. De groote stadsmannen van dit ongeluk
kige land, die maer aen T gezag gekomen zyn door
den oproer, zoo als een Esparlero, een O’ Donnell’,
enz., laten de opstandelyke studenten van Madrid
begaen, en minister Narvaëz, die een braef man is,
durft zich niet krachtig tegen alle oproerige be-
toegingen verzetten, uit vrees dat hel leger, ver-
persoonlykl in de generaels Esparlero en O’ Don
nell’, hem vyandig zoude worden. Datgene wal de
spaensche logiebazen willen, is, zoo als hier, de
revolutie in de hand werken om zoo veel ie ge-
makkelyker het kalholyk element allen invloed
le ontnemen. De ondergang van Spanje is mis-
schien nader dan men bet wel denkt.
gei
me
Oo
hei
scl
wc
ler
C<
de
Di
ge
D<
mi
D
le
dat
gel
i
gei
v;
Z(
11
Z
w
la
di
v:
k
o
d
li
k
g'
In zyne merkweerdige redevoering, waervan
wy booger, in onze eersle bladzyde, melding ma
ken, heeft de beroemde hislorieschryver Thiers,
een oud Voltairiaen, onze liberaler ministers een
kleine les gegeven, wanneer hy zegde dat nergens
de liberale party voor strekking heeft eene vrye Kerk
te maken in den vryen Slael. En verder gaf hy onze
logie-bazen, die de katholyke Stüdie-beurzen heb
ben geroofd, eene heiligschendende hand op onze
kerkhoven leggen en eindelyk den baes willen spe
len lot in de kerk zelve, verder, zeggen wy, gaf
de heer Thiers hun eene niet minder duchtige les,
wanneer hy zegde dat al de burgers van een land
VRYELYK, dat is zonder eenige hinderpael, hun
nen godsdienst moeten kunnen uitoefenen.
I
Tie Kamer heeft in zitting van gister, de beraed-
-shging begonnen over hel wetsontwerp belrekke-
lyk het schooijen, hel ledigloopen en de hervor-
-mings-scholen of verbeterings-leerwerkhuizen.
M. Rodenbach vraegde de afschaffing der hervor-
mings-scholen, die hy wil vervangen door hel cel
gevang. Ook de heeren Kervyn, Lelièvre en Juiliol
veiklaerden zich legen de bestaende verbeterings-
huizen, maer M. Tesch heeft van geen hoegenaem-
de veranderingen willen hooren.
Wy hebben alreeds liet overlyden gemeld van
den kroonprins van Rusland, in den ouderdom van
22jarcn. Zyne moeder knielde aen zyn doodsbed,
zegt een dagbladzyn vader, zyne verlooide, zyne
magen en vrienden omringden zyne sponde, en
alles zag er doodsch en treurig uit. Wy willen dat
dit waerheid zy; maer hoevele moeders in hei
ongelukkig Polen zyn van dien troost versteken
geweest door bevel van hem dié nu op zyne beurt
geslagen wordt? Twee jaren lang zyn de Poolsche
zonen aen hunne moeders ontrukt geworden, zon
der dat hun gejammer te St.-Petersburg gehoor
heeft gevonden. Hopen wy dus dat de slag die
Rusland’s Keizer komt le treffen, zyn hert naer die
klagt zal doen luisteren en hem wal regtveerdig-
heid zal inboezemen jegens het zoo diep gemarteld
Polen
Weet ge wie de vader was van minister Chazal?
Hel was die gedeputeerde van de Convectie die,
Chazal heetende, door Lodewyk XVIII uit Fran-
kryk is gebannen geworden om dal hy, roode repu
blikein, de dood gestemd had van den godvruch-
tigen koning Lodewyk XVI. Dit leest men in hel
werk: Les Girondins, van De Lamartine. En M.
Thiers schrylt in zyn Histoire de la revolution fran-
caise dat de representant Chazal, vader van onzen
minister van oorlog, wilde dal al de edele familien
uil Frankryk zouden gebannen geweest zyn!...
Zou M. Chazal niet geradig vinden van, zoo als
M. Rogier die den Journal de Bruxelles voor het
geregl betrok omdat dit blad had gezegd dat hy
de zoon is van den beul van Arras, tydens de
fransche Revolutie zou M. Chazal, zeggen wy,
nu ook MM. De Lamartine en Thiers voor het
geregl niet dagen, en die heeren 10,000 franks
schade en intrest vragen
de vier miljoen slaven gael geworden die, met de
zegenpraèl der Noorderlingen, wel de vryheid heb
ben bi komen, maer nu nergens werk noch brood
meer vinden?.... Zullen de slaven ten langen lael-
ste niet genoodzaekd worden lol den opstand, wil
len zy van honger en armoede niet omkomen? Dat
is de groote kwestie. Noord-Amerika heeft, wel is
waer, dezer dagen een sterk en eeuwen-oud ge
bouw lol den gronde afgebroken, maer zal het erin
lukken dit gebouw nu op andere grondvesten herop
le rigien? Wy gelooven dat de burgeroorlog nog
niet geëindigd is in Amerika. En dan, wat zal er
van het miljoen sol.iaten geworden die nog onder
de wapens zyn? Hunne haerdsleden zyn verbrand
en hunne velden verwoest? Hier doel zich de kwes
tie van Mexico op en meteenen deze van onze
eigene nationaliteit, die weleens, door het pligtige
toedoen van Minister Chazal, in gevaer zoude kun
nen gebragt wor.len.
geëindigd, maer men vraegt zich nu af wat er van wy in ons nummer van zondag laetsl gesproken
--- -ri? --hebben, komen de romans van Paul de Cock en'
Pigank Lebrun verders, de werken van Voltaire,
van Eugène Sue, van Balzae, van Volnay; de Mi-
sérables van Victor Hugo, tol zelfs de Religicuse en
den fl.'audit, allen werken met een woord, die niets
dan de kwade dtiflen, de goddeloosheid, den haei
legen God en Kerk kunnen opwekken.
Gael dan maer voort, uilzendelingen der on
deugd, welhaest zult gy de vruchten plukken van
dep boom dien gy geplant hebi; en gy, kalho-
lyken, slaepl maer op beide uwe ooien: hy uw
ontwaken zult gy den stinkenden bok zien in Ba-
bylonië dansen
In ons Supplement van zondag laelst hebben wy
de byzonderheden medegedeeld nopens den
moordaenslag op den voorzitter der Vereenigde-
Stalen van Amerika. Sedert hebben wy vernomen
dat de minister Seward aen de betere hand is,
maer de zoon van den minister is aen zyne wonden
bezweken. De Zuiderlingen zoo T schynt, komen
voor niets in dit schelmstuk hetwelk etrkelyk de
daed zou zyn van twee goddelooze schurken. On-
dertusschen is de slryd tusschen de Noorderlingen
en de-Zuiderlingen van Amerika ganseb en geheel
Wordt het voorstel van de heeren De Naeyere
en Guillcry door den Senaet bekrachtigd, dan zul
len tie gemeenten waermede de distrikt-kommis-
sarissen zich niet zullen te betnoeijen hebben, in
onze provintie de volgende zyn
Ooslcamp, Moesctoen WaereghemArdoye,
Ingdlmunsler, Lichtervelde, Moorslede, Rumbeke,
Medlebeke, Ruysselede, Wyngene en Langemarck.
Minister Chazal kan liegen gelyk zes. Tol preuf
M. Coomans zegt over eenige dagen in de Kamer
dal vyf soldaten lot gevang veroordeeld wegens
misdaden, gratie hebben bekomen op voorwaerde
van dienst te nemen voor Mexiko. Daer is niets
van, roept M. Chazal uil. Maer eene administratie
ve briefwisseling in den Journal de Bruxelles op
genomen, bewyst, gelyk twee en twee vier is, dat
M. Coomatls waerheid gesproken en M. Chazal ge
logen heeft.
'T is in 4852, onder’l eersle ministerie De-
theux, roept M. Chazal uit, dat eene soldalen-wer-
ving voor Pottugael ett dus eene schending onzer
neutraliteit in België heeft plaets gehad. M. Cha
zal houdt het hykans by cede staen. Jamaer, een
slryder van 1850 heeft uu in den Journal de Brux
elles bewezen dal M. Chazal op nieuw gelogen heeft,
aengeziuit die wening geschiedde, niet in 1852
maer in 1855, toen M. ROGIER minister van bin-
nenlandsche zaken was.
Is ’l dus geen waer dal M. Chazal kan liegen gc-
lyk zes?
rr a .-xir.'jEa t g—
Ue Kamer, Wederlaeg van liet Ministerie.
Tn Killing van 29 april is het amandement van
de heeren De Naeyere en Guillery, luidendeals
volgt, aengenomen‘geworden met 59 stemmen te
gen 55.
De loekenlenissen, ol allr ibulicn, der arron-
dissemenls-kommissaiissen strekken zich uil lol
de gemeenten wier bevolking beneden de ö.OOO
zielen is, ten zy ze arrondissements hoofdpkiet-
sen wezen.
Nu, de verwerping van hel voorstel vunhel Minis
terie en de aenveerdiug van het Amandement der
heeren De Naeyere en Guillery met 59 stemmen,
waeronder veel liberalen, is een ware nederlaeg
voor het Ministerie.
Daerna, en op voorstel van den heer Lehardy de
Beaulieu heelt de Kamer besloten Iraer leedwezen
tril te drukken over de dood van den lieer Lincoln,
voorzitter dei Veieeoigile-Staten van Amerika, als
mede haren gruwel voor de laffe moord, waervan
hy hel slagtoffer gevallen is.
Dit voorstel wierd ondersteund door den beer
abbë De Haerne en den Minister van buitenland-
sche zaken.
Ei
Ziekte vu liundjk de.-* Kionings,
een
Ullll
vrui
OIU(
geni
bes
sern
rigt
i
dag
gen
nae
aen
Pry:
2'k
dii
jai
ne
dr
do
mi
mi
H
yz
ge
ge
pr
go
ii
g
o
v
r
d
V
h
hunnen nek of wel mei'l opperste van hunne schouders,
wam men gebruikt hier gcene gareelcn voor ossen en zelfs
maer zelden voor peerden zy trekken gewoonlyk aen eene
borstriem. De groote moeijelykheid is van op die manier
den ploeg le doen in den grond gacn en dat nu dieper en
dan ondieper volgens liet noodig is dit alles kan maer ge-
daen worden door de wele en den arbeid van den ploeger,
’t Is waerlyk pyelyk om ze te zien werken zy gaen gedu
rig zoo geslopen dal zy aen kruipende dieren gelyken, en
zy arbeiden en zwoegen meer dan gy het u kunt inbeelden,
maer met al hunne moeite werken zy soms zoo schoon dal
hel ongelooflyk is als men hun getuig ziel. Op eene
reis had ik licrhaelde keuren twee dingen gezien die ik wet
gissen kou, maer uogtans met geene zekerheid wist uit te
leggen ’l eersle was by gelieele zakken olmen bladen
plukken en wegdragen; hel tweede was pcmen zorgvuldig-
lyk vergüren, opbiuden, in de beek seboone wasschcn en
dan op karren, op ezels of op mensclicnhoofden geladen
naer de naburige sleden wegdi igen. 'k Vroeg de uitlegging
daervan aen myne vriendenzy waren half verwonderd
over myne eenvoudigheid en onwetendheid en schenen
bereid om my lagchende le verwylen dal onze streek wel
twee eeuwen leu achteren is en dan zeiden zy my dal de
Olitenbladcren allerbeste spyze waren voor bekossen of
koeijen en dal de pcmen een uitnemende kloek en
voedsel voor de peerden w aren, zoo wel groene in den
Napels zelfs heb ik in ’t gebuertc van Benevento ge-
vraegd ot» met eene te mogen werken, inaer de peerden-
of beter ossotrk-nechl had er geene trouw in. Zie hier wal
zulk een ploeg rs. ’i Is niets anders dan eene zeer lange
balk of boom, dikwyls ongescliaeld en zelfs ongekapt, met
eene dubbele handhaef (steen) van achter, *t is te zeggen
twee geboogde slokken die in de balk zitten en van boven
verre genoeg van malkander zyn om dal de ploeger er lus-
schen zon kunnen staen. Die steerlen zyn veel leeger dan
by ons. Wal beukel en ploegvoel aengael, men weel niet
waj hel is; de kouter heb ik nievers gezien in ’l ryk van
Napels, maer ie Scheggino was er iels dat aen onze kouters
gelykttie scharre is niets anders dan een stuk yzer of
slael op den top van de scherp gemaekte balk gepast en de
riester is een.laag stuk plank, zoo goed mogelyk aen de
balk en aen de sleeilen vaslgemaekt. De boeren hebben
geenen smid noch wagenmaker noodig voor hunne ploegs,
zy maken hunne ploegs zeJve lenzy misschien de scharre.
Laet ons nu zien hoe men met zulk hallaem bel land
rachl te bewerken ’i vorenstc gedeelte der b ik legt of
.echt uien temidden van een waer jok (jugum gelik de
dypeo het noemden, Giogo nu nog in 't ha'jaensch), dat
eepe dwee/sbalk mpt eene diepe kavel in de onderzyde
n elk einde, welke kavels op den nek der twee ossen of
passen (waul hier ploegt men nooit met peerden)
dal de ysseji de ploeg imjerdtied viiortsieken met
zomer als droog in den winter. Zoo dan ’k rade u aen van
in het toekomende geene moeile meer te doen om klavers
te zaeijen laet wat pemen hun zelven kweeken en gy zult
altyJ kloeke en gezonde peerden hebben zelfs zonder
haver.
Terwyl ik daer was werkte men gedurig in den druiven
pluk en de wyniuaking. ’k Heb my byna beu geëlen in de
druiven. 'I Is met de bloole voelen dal men sap uit de
druiven stampt, achterna nogtans legt men ze in eene
pers, 'i Is zoo vuil om zien dal ik byna vies ben geworden
van den wyn.
Nog iels kurieus is de aerdige manier op dewelke de
menschen dier streek hunne leesten vieren of kermis hou
den. Eene jonge dochter en eene getrouwde vrouw, geko
zen onder de parochianen om de feesle le bereiden, gaen
rond by iedereen om eene carilale ter eere van den Heili
gen wiens feest men vieren wil. Den dag der feeste komen
al de priesters van ’t omliggende misse lezen ler intentie
van het dorp en na de hoogmis is er in ’t eene of ’t andere
huis dikwyls eene plants die aen een broederschap loe-
behooit eene maeliyd eerst voor al de priesters die ge
komen zyn te samen met de byzondêrsten van hel dorp;
cn daerna eene tweede tafel voor een of twee manspersoo-
uit ieder huisgezin. De vrouwspersoonen krygen ongeluk-
kiglyk niets; en zy hebben alzoo i of 5 zulke feesten
gezond 's jaers. De maeltyden en de missen worden beiaeld met
hel rondgehaelde geld. (Wordt voor'.qezel.)
Vim alles wal.
