hewel, zoude men daeruit mogen be
sluiten dat gemelde heeren hel regl bezitten om op
den opgevulden grond cenen doorlogl te hebben
voor peerden en wagens?
Indien M. Feys het regt bezit om passagie te
hebben met peerden en wagens over den grond
van den voormaligen Halve maen put, waerom zou
René Vantroeye en al zyne gebeuren daer op de-
het plaetselyk nieu
hiertoe niet meer regt dan al de overzydsche aen-
landers zy ook hebben altyd toegang gehad op den
halve mane pul zelfs sedert meer dan dertig jaren,
daer M. Feys maer sedert gister om zoo te zeggen
den toegang geniet.
En de werkman antwoordt aen die geldzucht met
de drukkersgezellen van Berlyn
1. Dat de ligchamelyke en geestelyke rust voor verschuiven,
allen werkman eene dringende behoefte is na een
neerstig werk van zes dagen;
2. Dal eene werkzaemheid, alleenlyk door den 1
t dat geheel de Halve-Maenput
moet dienen voor passagio
Veronderstel, by voorbeeld, dat de Sladsvaert
alhier zoude afgeleid worden langs eene andere
zyde van stad, en dat hel Sladsbestuer den ouden
vaert zoude willen doen dienen voor bouw- hove
nier- of planlagiegrond; de heeren Dekeyser, Dau-
Iricourt en Vanderheyde bezitten sedert onheuge-
maetschappy voor zyne lezers verborgen houdt, lyke tyden cenen uitgang op de vaert denwelke in
Men mag immers met de zynen aenrandeo! Men alles gelyk is met dien welken M. Feys over eenige
noodzakelyken slacp onderbroken, de noodige
kracht lol werken verzwakt, den werkman verwy-
derd houdt van alle vei hevener zedelyke neiging,
en hem er loe onbekwaem maekt
3. Dal de loon van zes dagen werkens moet vol
doende zyn om den werkman te laten leven, en dat
de ondervinding leert dat de toestand des work
mans al niet beter is wanneer hy zeven dagen
werkt
4. Dat de instelling van het Zondagwerk, als
middel van concurrentie, volstrekt dient misprezen
te worden
5. Dat de vrye wer kman niet kan noch wil
blyven beneden de slaven der oude hedendaegsche
tyden.
Hetgeen de prolestanlsche drukkers-gezellen
vragen, dal vragen wy ook voot al de werklieden
dat zy niet blyven beneden de slaven der oude en
hedendaegsche tydendat men hun den rustdag
verleene waer zy regt toe hebben.
Om onze lezers het gemis te vergoeden van het
Supplement dal over eene maend niet verschyneu
i„„ - - kon, ontvangen zy op heden een geheel blad,
die door het werk dat wy hen verleenen, hun het Wy verzoeken de kiezers van ons kiesdistrict
noodige moeten verschaffen, ais zy zich eenen dag die dit nummer niet zouden ontvangen, hel ons tc
per week onthouden van te werken! laten weten.
En de werkman antwoordt aen die geldzucht met Tydgebrek noodzaekt ons eenige artikelen en
ws tot ons volgend nummer te
boeren Herla en Alaichal, als konccssionnarissen,
de voorkeur hebben gevraegd; deze yzeren weg is
van een groot belang voor de steden Ypere cn
Dixmude en voorde ryke en volkryke streek welke
hy doorloopt.
M. de Minister zal my waerschynelyk voor ant
woord geven dat het goevernemenl geen minimum
van interest meer verleent aen compagnien van
konccssionnarissen; deze bewysrede komt my als
onwederlegbaer voor wanneer het de arrondisse
menten Brussel, Leuven of Luik betreft; maer de
opmerking schynt my niet overtuigend wanneer
bet ’t arrondissement Dixmude geldt, hetwelk
vergelen is bydeuitdeclingder Staelshnlpsommen.
Dixmude, ik herhael het, krygt niet T kleinste deel
der 60 miljoenen die wy gestemd hebben. liet ver
leden jaer beloofde ons M. de Minister de vergun
ning loe te staen van eenen yzeren weg van Armen-
tiers naer Oostende door Dixmude, maer de mid
dels om deze zaek in korten tyd tot goeden uitslag
te brengen, ontbreken ons. Met een minimum van
interest te verzekeren, zoude het goevernemenl de
aktionnarissen een onderpand geven en hun doen
besluiten om onmiddelyk de henoodigde gelden te
stemmen voor de uitvoering van den gevraegden
yzcrenweg. Dit zou nog maer eene simpele belofte
zyn, Mynheeren, en ik aerzele niet het hier te ver
klaren, het goevernemenl zou niet op eene regt-
streeksche wyze lusschen te komen hebben in de
betaling der dividenden. De compagnie die de ver
gunning heeft bekomen moet en zal, meen ik,
goede zaken doen. De waerborg van het minimum
is dus enkelyk gevraegd om eene verzekering te
geven aen deaklionnarissen.
Ik zal daerenboven de spoedige voltrekking aen-
bevelen van den yzeren weg bestemd om Nieuport
met Geeraerdsbergen door Dixmude te verbinden.
Dit ontwerp levert het voordeel op, eene regt-
slreeksche verbinding daer te stellen lusschen
twee gebuersleden die eene groote belangrykheid
hebben, de eer.c als zeehaven, de andere als het
middenpunt zynde van ccne der ryksle landbouw-
gewesten van ons land.
Ik eindig met het goevernemenl te verzoeken
de legging van den weg van Alveringhem naer de
Gronje te willen bespoedigen, welken weg ik zoo-
haesl mogelyk verlang gelegd te zien, al heeft ook
een klein jong manneke in eene andere vergade
ring er iets over ingefluisterd, hetgeen overigens
geen hoegenaemd gevolg bad.
Ter gelegenheid van den schandaleuzen brief
welken het Weekblad in zyn laetsie nummer inge-
lascht heeft en betrekkelyk hel bezoek van den
heer Ridder De Coninck te Couckelaere, ontvangen
wy van eenen correspondent de volgende regelen
welke wy volgeern mededeelen, om dat zy regt
doen aen wien men reeds lang moest regt gedaen
hebben, en dal zy onzen vertegenwoordiger van
de laffe aentygingea zyns beschuldigers wreken.
Heer Opsteller,
De gansche stad houdt zich sedert eenige dagen
onledig melde stakyling die hel schepeukollegie
heelt doen plaetsen aen de noordzyde van den
voormaligen Halve mane put, welken put nu in
eenen vruchtbaren grond is veranderd. Het gevolg
van de plaelsing dezer slakyling is, dat M.Feys-
Kestelool geenen dienst meer kan hebben van de
poort welke gemaekl is in zynen muer. De heer
Feys beweert, met reden, dal het plan van gemel-
den muer en poort zyn goedgekeurd geweest door
het voormalige Stads-bestuer, maer, volgens ons,
geeft hem deze magtiging geen ander voorregl dan
die poort te mogen behouden, en geenzinds het
regt van doorlogt op eenen grond waer er nooit
eene passagie voor een ander heeft bestaen.
Echter zon men kunnen zeggen daer waer
eene deur bestaet, moet er ook een uitgang zyn.
Ik geloof dat nietinderdaed laten wy ons met ons
geheugen tol den tyd terugleiden op welken die
poort gemaekt is geweestdezelve opende zich op
een water van welk M. Feys gebruik koude maken
voor zyne fabriek, T zy om garen te spoelen of om
water te putten of .oor welkdanigen anderen
dienst. Hel Sladsbestuer had zich niet (e bekom
meren met hel doelwit voor welk die poort was ge-
maeklhetgeen onbetwislbaer is, ’t is dat hel Be-
stuer nooit geen regt van passagie te dier plaets
heeft toegestaen. Uit welk regt komt dus M. Feys
het regl van doorlogt op den grond van den voor
maligen Halve-Maenput reclameren Is het omdat
hy daer sedert dry a vier jaren in gebruik is van
dien doortogl Maer sedert een jaer passeert de
zou soms kunnen betuigen dat, als men van geen jaren gemaekt heeft op het water van den Halve
godsdienst meer wil, men wegens den werkman Maneput; hewel, zoude men daeruit mogen be-
onmeêdoogend wordt.
Wy hooren veel van die mannen, vervolgt het
Anlwerpsch blad, die gedurig het woord werkmans- I
regl in den mond hebben. Moest men hun geloo-j
ven, dan wilden zy den werkman verheffen tol in
den derden hemel. Men beweert zyn regt alskiezer;
men beweert zyn regt tot het kosteloos onderwys I- --j- j--- o-- -r
men wil zelfs voor hem een zoogenaemd voorregl zelfde manier niet tnogen passceren? M. Feys heelt
tol een onmogelyk welzyn; maer hel regl tol de j J--*-
Zondagruslneen; dal regt kent men hem niet loe,
van dal regt wil men niet. Dat riekt naer de gods
dienstigheid, dat smaekl wal te veel naer den goe
den ouden tyd, op welken men de wel Gods onder
hield, die den rustdag beveelt I Van eenen anderen
kant, zie toch wal verliezen voor ons, roepen de
gelddorstigen uil, als onze werklieden eenen dag
per week hun wetk staken Wal verlies voor hen
Wy hebben in ons voorlaetste nummer, zegt de
Anticerpenaer, een besluit medegedeeld van de
maeischappy der drukkersgezellen te Berlyn, tegen
het Zondagwerk, dal opmerkensweerdig is daer
hel door prolestanlsche werklieden wordt voorge
dragen. Wierd iels diergelyk in ons kalbolyk land burgery op dien grond, zoude men dan hier uit
voorgesleld, de Vrymetselary zoude er het klerikael moeien besluiten
spook onder verborgen vinden en men hoorde
aenslonds ai de blaffers harer dagbladen het woord
nemen en met opgehevene stem eenen aenval tegen
de vryheid beslaiigen. Maer zy moeten zwygen.
liet besluit komt van hoogerwaerls, en lerwyl men
niet kan schreeuwen legen het klerikael, verbergt
men zyn spyt als men het besluit der berlynsche
X.
ABerhande Nienwfttydingen.
Woensdag lactsl was de gelieele helft van de Wilgea-
l
Mstrae
dér Wes
bekleed
der wyk
de terug
lieer Gli
de schik
land en
wyk, hu
geven,
voor h<
de Muz
serenade
't gebue
Mi
was leru
van oorl
ten op I
rainpzal
ben aen|
deserleu
De
vernonn
na er Gei
de yzere
pen, vat
van Thii
dienen t
en van
Audenae
er geen
-He
verlaten
nige daf
kabel ai
schen A
vleit ziel
worden
- Z.
doodstrs
op den
anderd i
stelling,
scheen I
ben d<
het goevi
honderd
Aldus
op de za
- M(
van de i
gaen, In
sluiten.
Hel s
heeft dai
tot hier
wanten
zegening
den al lei
gemeen t
- Ve
te Lier
wekelyki
einde ee
Hetzelve
huisgeve
hunne w
- Ee
machieu
door eei
verrigt
eenen ga
- Vo
Blaken,
strael im
- He
in de Ine
zen. De
O.L.-V.
onweder
van een
buiten 1
straelde
blind! 'I
loos gebl
- Ee
by de Ch
hatholyk
genoegza
ken de k
komen te
- De
lend, en
pP nieuw
in ondert
'“aerscha
“aer Sai
«uerilla-|
Me
keven na
zoekt. O(
‘lier stat
eenen pr;
aen eene
bit opsch
'erdiend
kroon wi
koorde al
boor h
v°rmd, e
schrift
- De
eensrliakeling van lasterende domheden. Laster zeggen wy
edoch de naemlooze schryver heeft zyuen gebuer den ad-
vokaet kunnen sprekende knoeijing welke uil zyne
pen gevloeid was. doen zuiveren. Hy durft niets bevesti
gen; hy neemt zyuen mevlugl lol eenen dier verradelyke
middels welke een treffelyk man met zou durven gebrui
ken hy vraegl op wien zyne aeulygingen betrek hebben,
en hy laet op eene helsche wyze den naem van den be
schuldigde kennen, by middel van ondervragingen. Dal is
kortweg eerloosheid, en ’t is maer hy die oude zonden op
hel geweien heelt die zulke eerloosheden zal schryven. De
sehryver die in den warn verkeert dal hy letterkundige is,
huilde den Laster van Ledeganck kunnen overlezen.
Zyn bloed zou tot zyn aengezigl opgerezen zyn, indien
hy bloed en hert in het lyf draegt toen hy zag boe zyn
gedrag door den grooten dichter gebrandmerkt wordt
De Deugd
Vuil van slangenspog bezwadderd op een' toon van helsche
(vreugd.
Laster in zyn schrikgedaenle, in zyn' gruwbre leelykheid,
Laster, ztearJe gal der duivlen op geheel een huis gespreid...
Ware het niet, heer Opsteller, dal gy waerschynlyk uw
dagblad niet zoudet willen besmeuren met die vuige hs-
lerlael van den Couckel.iernaer, ik zou u verzoeken eenige
aenlralingen uil zyuen zouteloozeti brief te doen. Maer,
weigert gy, gv hebt gelyk een verken weniele zich in hel
slykeen treffelyk dagblad niet!
Genoeg daerover. Maer de brief bevat daer nevens nog
andere aentygingen welke, zonder zoo lasterend te zyn,
niettemin mogen besproken worden. De schryver noemt
den heer De Coninck eenen gieriqaerd die met angst
en vreeze de optelling doel van eenige glazen bier en
eenige franken welke men voor pryzen gegeven heeft. Het
dunkt my dal het genoeg is, dit aengaende, de schouders
op te halen goede ware prysl zich zelve, en de edelmoe
digheid en vrygevigbeid van den heer De Coninck is zoo
danig gekend dal liet Weekblad zelve hem destyds verweet
van de feesten cn vermakelykheden met zyne penningen
aen te moedigen. Maer, wy laten ons toe, bel te vragen
men noeme ons de giften welke zyne edelmoedige palroo-
nen zouden gedaen hebben? waer zyn de rampen welke zy
gelenigd hebben mol bun geld? De liberale kopstukken van
Brussel zeggen zelve dal hunne liefdadigheid onvruchtbaar
is en zy moeten hunne vrye Universileil van Brussel in hel
leven houden met gedwongene aelmoesen aen de franema-
?ons opgeleid
Verder vinden wy eene wcêrgalooze dwaesheid <r Veel
eenvoudige landslieden namen M. De Coninck voor koning
Leopold! Myn God, myn God! wal prael is dal nu? liet
volk uwer streek, heer korrespondent, moet goed van uwe
lessen geprofiteerd hebben Nu de domheid is ook be-
smellelyk, en een schoolmeester kan al zoo wel zyne leer
lingen in dwazen herscheppen dan in oolykaerds, voor-
namelyk wanneer zy een toonbeeld der kunst voor de
oogen hebben.
Gegroet!
i
C’OBtllESS’OAWE XT1E
Dvnsu.kg, C juny, 1865.
Nu eerst lees ik met verontweerdiging bet weêrgaloos
schandtiel «l.il bel Weekblad van zondag in zyne kolommen
heeft ten toon gespreid, den latten brief, zoo men wil doen
gelooven uit Bovekerke geschreven, en waerin onze repre
sentant op de domste doch op eene smaedvolle wyze wordt
acngerand.
Hel eerste gedacht dat my is binncngescliotcn, is dat die
briefschryver een voorbeeld moet zyn van dwaesheid om
zyne ellendig gewrongene zinsneden te willen doen door-
gaen als geschreven zynde van eenen tocrenknaep. In dien
brief vinden wy verder dat die boerenknaep kritische, be
merkingen maekt over het vlaemsch door Mynheer De Co
ninck gesproken, by die zooveel gelegenheid heeft om zich
te Gent in zyne moedenael te oefenen.
Een boerenknaep die zich als letterkundige kritiek acn-
Stelt. Ai my dll gedacht kan maer geboren worden in het
dwaze brein van eenen historie-schryver (ai mydie voor-
lyds schreef dal zekere gemeente,die op eenen der schoon
ste bergen der provintie ligt, in eenen pul gebouwd was.
I)e bedoelde Eouckelaernaer zon ook dienen te weten dat
niet alle lieden de gelegenheid hebben om de lessen en de
penne van David Dcsimpe! te gebruiken, en nm zich als
een ga.ei met de ponnen van den pauw te versieren. Hy
boude het voor gezegd.
Wal den grond van zyuen brief aengacl, ’l is eene aen-
BBcl stakytsel nen den Halve Hlanc-put.
IBUSTOACt.