mu
f
r.
Negentiende jaer.
22 Juny 1865.
)ort.
r
flixmude, Donderdag,
HET WEESKIND.
liet laelste woord van het
A dvertentie-blad,
OSt Ont-
JCK,
as
J Merc-
Notaris
iNEN,
- no
i
i
j
O fr.
October
kwestie voor hem van den invloed van den pries
ter te bewyzen, en bel aenveerdl niet dat de Staet
invloed hebbe. Indieo de priester er nog had,
hoeveel meer zou de Staet of b. v. de Koning er
niet hebben? Maer dooi zyne redeneering loochent
de konfrater dat de Staet invloed hebbe met al
zyne geldmiddels; hoe zal de priester er dan heb
ben die met enkele woorden te werke gaet.
Om, gelyk het Adverlenlie-blad, onze diskussie
met eene slotrede te eindigen, zullen wy niet zeg
gen wie er verkleind en gekneusd dezelve ontloo-
pen is. Doch wy zullen den konfrater aenraden in
bet strydperk niet te treden zonder bevvysredens
mede te hebben. Anders vaerde hy nog eens gelyk
de jongen die met eene bodemlooze mande aerd-
appels halende, dezelve den eenen na den anderen
verloor, gelyk bel overigens gegaen is met de gc-
waende bewysredens van den konfrater.
1865,
ifspan-
ïste en
(bar
iet Erf,
eersten
hel is hetgeen wy in onze drie artikels zoo klaer-
lyk bewezen hebben.
Nauwelyks heeft de konfrater de Konslitutie in
geroepen of hy zit haer op den nek. De Grondwet
zegt de Belgen zyn gelyk voor de wet, en verder
wordt de vryheid van onderwys en van vergadering
gewaerborgd en het Adverlenlie-blad zegt dat de
vergadering der geloovigen in de kerk niet gelyk
staet met de vergadering in eene herberg, om re
den dal men den priester in de kerk niet mag
tegenspreken zonder de straffen der wet in te loo-
pen. Men moet geen advokaet zyn om te welen
dal de kerk eene byzondere vergadering is, gelyk
een cercle ol société privée. En wy denken dal in
dien wy, Bolerkuipje, in eene liberale byzondere
vergadering gingen om den eigenaer ol den pach
ter van hel huis le beknibbelen, men ons zonder
veel fatsoen aen de deur zou zeilen; en de anderen
zouden hel regl hebben; en zy zouden ons in ge
val van weêrspannigheid ook volgens de wet doen
vervolgen. Dal is klaer.
3/r.
em en
>y-
Wy hebben laetst gezegd dal wy in de Stads
scholen, over het algemeen, liever geen gods
dienstig onderwys gegeven zagen, dan hetzelve le
zien geven door wereldlyke persoonen die meesl
allen de leerstelsels welke zy onderwyzen, door hun
gedrag loochenen. Daerop antwoordt de konfra-
ler Wy houden ons by onze laelste bemerkingen
die door hel Kuipje geenszins zyn wederlegd gewor
den. Nogmaels, wy laten onze lezers oordeelen
over zulkq. manier van diskuieeren.
Hel Veurnsch blad meent ons deerlyk vast te
hebben in zaken der kiezingen van Brugge welke,
zegden wy, de laelste mael ten nadeele der katho-
lyken uitgevallen waren, len gevolge der drukking
door hel Staetsbestuer en de hoogere overbeid
van den Staet uitgeoefend. Het Adverlenlie-blad
loopt weeral bezyden de besprokene zaek er was
Omtrent de elfde eeuw, dan, zegt hel Land van
Aelsl, wanneer gansch Europa het ware geloof had
omhelsd, was de geestdrift voor den godsdienst
onzeggelyk groot. Op alle plaetsen wilde de nieuw
bekeerde bevolking onvergankelyke monumenten
nalaten als een bewys van haren iever en liefde
voor den Christus.
Om aen dien zoo edelen en verheven wensch le
beantwoorden, vereenigden zich in groot getal de
yverigsle en handigste werklieden; zy doorkruis
ten de provinciën en, by middel der giften die hun
van wegens de bisschoppen, de edelen en de ge
loovigen van alle kanten loekwamen, bouwden zy
die schoone en majestaiische tempels die tot de
laelste nakomelingschap toe, den mensch zullen
verbazen en verrukken.
Deze werklieden vormden zich in bestendig
korps onder den naem van Konfrerie der metsers
van St. Jan.
Daer deze konfrerie onder hare leden de beste
bouwkundigen en de handigste werklieden bezat,
verkreeg zy welhaest het voorregl alleen door
gansch het krislendom de godsdienstige monu
menten le mogen oprigten. De Pauzen, ter beloo-
ning van hunnen yver voor den godsdienst, overla
den haer met alle slach van gunsten en de konin-
gen zelven verklaerden hate leden vry van al de
imposten en belastingen waeraen hel gemeen der
bevolking onderhevig was. T Is dit laelste voorregl
dat aen bedoelde konfrerie den bynaem gaf van
vrymetselaers.
Zeer talryk geworden zynde, verdeelden zich de
vrymetselaers in verschillige kompagnien en ver-
inschryvings PRYS.
Wy zouden wel willen weten door welke latere
wet het dekreet van Prairial over de keikhoven
zou afgeschaft zyn? De konfrater verzwygt dat ge
heel behendiglyk, maer spreekt op eenen doklo-
ralen toon Kuipje, gy zyl mis! Dal zyn ook al
van die antwoorden zonder bewyzen. Daer waer
voorlyds de kerkhoven behoorden aen de kerken
en nu aen de gemeente, heelt deze laelste dezelfde
lasten op zich als de kerk te voren had afge
scheidene plaetsen te hebben voor de overledenen
van eiken eerediensl. Deze wetsbepaling is geens
zins afgeschaft.
I praelden, men
I priesters, palers
I
I niet geven, niet dal wy geene feilen aen te halen
I hebben, verre van daer, maer dal zou ons ie verre
I leiden
Dat is kortweg kinderklap. Wy hebben bewyzen
I gevraegd en dat zou het Advertentie-blad le verre
I leiden, eenen tegenstrever le doen zwygen met
I bewyzen. De kleine jongens handelen ook alzoo
F Ik weel hei wel, zeggen ze, maer ’k en wil het
I niet zeggen.
Verders, zegt de konfrater, indien het Kuipje
I eene wandeling op den builen wil doen, en eenige
kiezers hierover ondervragen, hy zal de volle over
tuiging van de waerheid onzer beweeringen hebben.
I Dal is in andere woorden zeggen Loop naer den
i duivel. Maer met al dal, dat zyn kinderklaps.
Will gy er nog een siaelije van, lezers van het
Bolerkuipje? Hel Adverlenlie-blad gelooft niet dat
I de priester die zich by de kiezingen onthoudt wan-
I neer de godsdienst op het spel is, eene misdaed
I begaet. Én daerop springt hy al met eens op dit
gedacht a Er zyn geene wellen gemaekt en er
I kunnen volgens de Grondwet geene gemaekt worden
die den godsdienst aenranden. Wy weten genoeg
I daler, volgens de Grondwet, geene kunnen gemaekt
«orden; maer men maekt die spyls de Grondwet;
[kl laelste artikel van liet Adverlenlie-blad aen
I het* Bolerkuipje gerigt, draegt voor opschrift
I Een laetsle woord aen hel Bolerkuipje. Daeruit
I alleen kunnen zyne en onze lezers besluiten dat de
I Venrpsche konfrater, gelyk of ongelyk hebbende,
I de diskussie vlugt.
Wy hebben de stellige overtuiging dal de kon-
I frater gevoelt waer hy gebragt is geworden waql
I ..eheel het slot van zyn artikel gelykt naer de
I sluiiredp van eenen advokaet die, eene slechte zake
I verdedigende, niettemin de reglveerdighcid van bel
I iribunael inroept.
Eiken keer dat wy op de artikels van bet ?iduer-
I lentie-blad geantwoord hadden, liet het een ol twee
I der behandelde punten achter; en zoo is hel ge-
I komen dal zyn artikel van zondag zyne stellingen
I op de volgende wyze moest verdedigen. Men ge-
I lieve le lezen hel is waerlyk kluchtig.
Het Bolerkuipje zou geern hebben dat wy
I feilen aenhalen (dat was plaetsen aenhalen waer
I de priester tydens de kiezingen in den predikstoel
I zou gezeid hebben dat, iudien de liberalen zege-
praelden, men de kloosters zou branden en de
en nonnen braden). Wy kunnen,
I gaet het voort, aen den konfrater die voldoening
I •- I. I
van daer, maer dal zou ons ïe verre
iWi
FEUILLETON VAN ’T BOTERKUIPJE.
00
BEKENDMAKINGEN.
15 cl. den drukregel.
Bureel Wilgendykstraet,
N" 14.
Vnor elk afzonderlyk num
mer, 12 cenlimen.
ny
50
62
25
57
50
70
•y-
17 50
12 50
10 50
14
8 75
ny.
117.
i 50
1
i 28 00
i 25 50
i 17 50
14 50
25 00
t 6 25
i 5 00
105 50
87
28 00
25 00
iny
i 18 28
I -
i 11 58
i 9 85
I
i 2 54
i 1 56
i.
droefd naer huis terug. De brief openende vond hy er de
teekening van hel graf wonderlyk schoon gekleurd, en de
ze woorden op den rug van hel blad geschreven Waer de
getrouwheid wortel schiet, doet Gods zegen eenen boom
groeijen.
Twee dagen daerna was hy by zynen bloedverwant le
huis, maer welk verdrietwelke wreede teleurstelling voor
de wees! Wat is er van den tyd geworden op welken hy
zich vleidde een vermaerd schilder te worden I Nu is hy
verpligt een gemeen ambacht te leeren, onderbet bevel
van eenen bloedverwant of liever eenen meester die stucr
en gierig is. Vroeg in den morgen, ging de meester met
gedruis in de ellendige kamer waer hel kind sliep en trok
hem by den arm, met eene donderende stem roepende
Hallo! tuijaerd, gaet gy ui' uwe pluimen komen?Zal ik
eenezweep moeten nemen om er u uit le trekken? Uit
uwe pluimen zegde hy in zyne grnminoedigheid, maer Wii-
hern had geen pluimenbed. Hy sliep op een ellendig strooi-
legeren voor alle deken had hy eene oude versletene voel-
sargie in castoryn. Voor zyn outbyt gaf men hem in eenen
zwarten, gansch gescheefden pot eene slechte soep meteen
stuk droog zwart brood.
Hy had er zich willen inde tc vreden houden, maer de
arme klein was niet verzadigd. Om bel middag - en avoud-
mael le nemen zette zich de meester en zyne vrouw .aen
tafel en hy was gedwongen naer de keuken te gaen; daer
stelde men voor hem op den heerd eene telloor met wat
aerdappels, en lerwyl de rook hem in de oogeri stak en r.y-
tie tranen deed vloeijen, verslond hy zyn mager deel. Eens
durfde hy aen de meesteres zeggen dat hy nog honger h id
zy overlaeddc hem met de grofste scheldwoorden, de mees
kloek en sterk weze gelyk de boom waervan ik gesproken
heb. Wilhem bezag den vreemdeling met een ernstig
gelaet; hy verstond nu den zin der woorden, en hel dacht
hem dat God den eersten druppel van verlevendigenden
dauw kwam te laten vallen op de getrouwheid die hy in
den grond zyns herten gezworen had. De vreemdeling, ra
dende wal er in de ziel van hel kind omging, wilde liet
uitwerksel zyner woorden niet stooren, en’verliet hem om
zyne wandeling in het kerkhof voort te zetten. Toen hy na
een oogenblik terug kwam, vond hy Wilhem op nieuw op
hel graf geknield. Hy weende niet meer de vrede, zoo als
hel betrouwen in God die geeft, zag men op zyn gelaet, hy
had nog de teekening in de hand, die hy ter gedachtenis
gemaekt had en bezag die met droefheid. De vreemdeling
kwam tot hem Wilt gy aen uwe teekening de kleuren
geven die haer ontbreken? vroeg hy hem met goedheid:
al die planten moesten meer leven en friscliheid hebben,
en het geheel een lief lyker uilzigt.
Maer ik heb geene kleuren, antwoordde hel kind, en
daerby ik kan niet schilderen. Ik ga uwe teekening vol
maken, myn kind, zegde de vreemdeling, geef my hel blad.
Kom dezen avond naer hel hotel van Romen, ik zal het u
weêrgeven, en gy zult my nog van u zelven en van uwe
ouders spreken. De vreemdeling verwyderde zich en
Wilhem vertrok ook eenigen tyd nadien. Omtrent den
avond begaf hy zich naer hel aangewezen hotel, en men
bestelde hem eenen brief, zeggende dat de vreemdeling
verpligt van haestig le vertrekken, dien gelaten had voor
liet kind dal er zou om komen.
Die mensch die zoo goed scheen, was dan vertrokken,
Wilhem was er wel mistroostig om en keerde gansch be-
De Vrymetselaers van eertyds en die van lieden.
Buiten stad, 4» franks.
hiel Sitppl. 8
Het Boterkcipjf. versehynt
||t.n Donderdag in geheel hl.id
ei den Zondag in half blad.
Naer hel Duilsch van Mevr. Thekla v.on Gosipert.
Vervolg).
De vreemdeling, levendig acngcdaen, bezag het kind met
I siyve blikken en zag in zyne oogen de uitdrukking van
zulkdanige regtzinnigheid dat hy moest overtuigd wezen
I 'hl zyne woorden uil den grond des herten kwamen. Hy
href de hand op zyn hoofd als om hem te zegenen, en zei
hem Daer waer de getrouwheid wortel schiet, doel
I Gods zegen eenen boom groeijen. Wilhem slierde den
vreemdeling eenen verwonderden oogslag toe, hy had den
I tin zyner woorden niet verstacn. Gy begrypt niet wat dit
grondbeginsel wil zeggen? Ik gi trachten hel u uil te leg-
I kon. Als gy eene jonge scheut in den grond steekt, zy
i neemt wortels aen gy besproeit die uit vrees dal zy ver-
I drooge; God zendt zonnescbyn om die te verwarmen, re-
I ken en dauw om die te versterken ;.zy vergroot alleugskens
I en eindigt met een schoone boom, te worden. Zoo ook als
de mensch zich voorstelt godvruchtig en goed te worden,
I Plint hy dal voornemen iu zyn hert, juist gelyk mende
I Jonge scheut plant, hy doel al zyne puogirigen om aen dit
'oorneinen getrouw te blyven. God rekent he n dit ten goe
de en zegent hem, en gelyk hel boompje zich aen de stra-
len verwarmt en altyd nieuwe middels tot groeijen put in
I ''en regen en den dauw, aUoo verwarmt God hel hert van
den mensch door zyne liefde en bereidt hem beproevingen
Vai> alle slach om zyne getrouwheid tc vestigen tol dat zy