ill
S 1
Ifi
feM'
r
F
I
4
1
i
I
i
stedebewóoner noch geld,, noch vcrplaetsing, noch
moeite, met een woord niets wordt geëischt.
Zieda'cr eene dier gelukkige verbeteringen die
de liberalers in de kieswet hebben ingevoerd.
Hebben wy dus geen gelyk wanneer wy zeggen
dal alles by hun geveinsdheid is en logentael?
De Kamer beeft zaterdag de stemming der kies
wet, per artikel, geëindigd. Heden wordt de be-
raedslaging in de Kamer hernomen.
In zitting der Kamer van vrydag laetst, wierd
lezing gegeven van eene petitie geteekend Aug.
Morel, in welke deze persoon zich beklaegde over
hel bevel van tuldryving uil ons land dal hem door
den minister van juslieie was toegesluerd gewor
den. M. Tesch gaf daerop ten antwoord dal Aug.
Morel een nietdetrg is, die verscheidene malen in
Frankryk voor diefte is veroordeeld geworden, en
België niet lot schuilplaets moet dienen aen vreem
de schelmen.
Doch nu heeft de heer Aug. Morel, die burger-
lyk ingenieur is, aen de leden der Kamer eeae cir
culair gezonden, meldende dat hy aen M. den pro-
kureur-generael by het hof van beroep, de magli-
ging heelt gevraegd, om den minister van juslieie
voor laster te mogen vervolgen.
ik
I
Hel
gendc
I mede
Een
I pitein
Egaldt
100 vc
I slagvel
I kwetst,
I eenen i
I die het
I van G
I komen
I Oef
I Franse
I len. D
I maekte
I alleen
I op de t
I Oen
I dry bel
I vecht
I ^exika
I tapileii
Het l
I W ofiL
H-
De Waerheidsvriend, een kalholyk orgaen van
Sinl-Truitlén, verstael de zaken nog al dikwyls
heel verkeerdover eenige weken deelde het blat
hel manifest van den ma^onnieken Onderriglings-
bond, als eene aennioediging lol hel volks-ondcr-
wys, aen zyne lezers tnede; eenige dagen later
galmde hel den lol nit van ons liherater-ministerie,
omdat het ons landeke allyd op zoo eene gesparige
wyze besliierd heeft, lerwyl honderde preuven
Kunnen aengchaeld worden om le bewyzen dat
onze heeren doktrin.airen die aen den schotel zit
ten, ons geld mei hamers breken; cn in zyn num
mer van zondag laelsl valt de konfratcr van Sint-
Trtliden den provinlialcn Raed van Weslvlaenderen
aen, omdat dezelve geweigerd heeft eene sub
sidie toe te slaen aen eene volksbibliotheek van
Brugge, welke behalve dal ze er onnoodig is, de-
wyl Brugge twee volksbibliotheken bezit, daeren-
boven maer zou strekken om ongodsdienstigheid
en ongeloof onder de vlaemsche katholyke be
volking van Weslvlaendercn’s hoofdstatl te ver
spreiden.
Wat verders hel gezegde betreft van den Waer
heidsvriend, waetby er geen land in dc wereld
zou zyn waer de letterkundige opvoeding zoo
ved te wenschen lacl als in Vlaenderen, dit
\indeti wy geheel overdreven. Want daer is voor
zeker geene gemeenle in onz.’ Vlaenderen alwaer
de ingezetenen die kunnen leien, de gelegenheid
niet vinden om hunne leerzucht te voldoen.
Zoodat de St-Truidcnsche konlrater hierover
heel slecht onderrigt is.
b
I7
J
I
Wy
schieii
op cer
handel
hrt-tigl
dezelv
De
Schiet
schiet
dacht
line
S'53
aeu di
hot ge
zoo r<
fV''
I 1
De
renigt
ben; i
werkn
En wt
zyn <ii
veerd
by de
gezocl
VVilhem voelde de kloppingen van zyn hert verdubbelen;
hy had willen een vogel zyn, om zich al met eens in de
kamer ie begeven, rnaer by durfde hel niel wagen lot de
zelve te naderen. Zoolang de meid die de luiken geopend
had in de kamer bleef, was hy verpligl tusschen de blade
ren van den boom verdoken te blyven, want hy was over
zyne nieuwsgierigheid een weinig beschaemd en hy vrees
de van bestreden te worden.... maer weêrkeeren zonder
de schilderyen gezien te hebben, was iels onmogelyk.
De meid ging heen en weer, de meubels schikkende en
zelfs stuivende; dan trok zy in cone andere kamer. VV’il-
hem gebruikte dal oogeublik van zynen boom afglydende.
liep hy naer de venster van die andere kamer en zegde
aen de meid Ik bid u, lael my nog eens eeue halve
uer de schilderyen bewonderen!... Gy zult my zoo geluk
kig maken'. De meid begon te lagchen en stemde toe; in
eenen oogenblik was hy voor de schilderyen die zyne be
wondering zoo hevig hadden opgewekt. Het kind stond
daer regt, onbeweegbaer gclyk een standbeeld, de mond
half open en het oog gedurig gevestigd op hel voorwerp
zyner oplettendheid, de handen te samen en ganseb aen
zyne opgetogenheid overgelcvcrd. Hy hoorde niets, noch
de deur die openging, noch de stappen die naderden
De schilder, M. Werder, was in zyne kamer gekomen.
Wordt vervolgd
tZJEZCTI 7 1" 1 g
De Kamer.
Ik h
kwaed
over h
In ai
1 Mynlie
gevoelt
die hel
geabon
veeleei
spreek
dwazer
met ha
I er miss
rnen er
maendi
I bekwaï
voeren
gedaen
zulke
de mar
I de mau
Gegr
De
zen ni
getal s
zen ni
dan al
lioofit
droge
den d
overv
geroe
sehiel
kondt
aensp
algati
Ik
verzo
legiot
piel r
want,
heid,
I- ij
Correspondentie.
Den heere Opsteller van het Boterkuipje.
In zyn jongste nummer steekt het Weekblad zich niet
alleenlyk in het hoofd, te redekavelen, op zyne manier,
over muziek, maer hy verzwaerd zyn ongelyk, met de lief
hebbers van deze sclioone kunst op eene eerlooze wyze te
willen bespotten. Welk armzalige regter in deze stof, zult
gy my zeggen! Hy die voor alle muziek geene andere loo
tten kent als de wanluidende toonen der vischwyven van
zyne beurt, door welker omgang hy de droevige gewoonte
heeft aengenomen, van hare sipfiuouuvq tael te spreken...
Tegen dezen weinig ie vreezen kamper heeft de maet-
sebappy St. Cecilia zich niel te verdedigenzy vreest het
vergif niet van eenen in muziek onkundigen schryvelaer;
zy staet te vast op hare voelen en bestaet sedert ie langen
lyd om zich in hel minste le verschrikken over deze viie-
gensteken welke haren iever voor de kunst nog, als het
ware, vergroeien; zy heeft wel hardere strydenle onder-
staen gehad van wege woedende kampers, uil welke zy al-
tyd zegepralend gekomen is. Zullen wy de vergeefsche
poogingen aenhalen welke, op verscheidene lydslippen,
door tegenstrevers aengewend wierden om, ten haren na*
deele, nieuwe maetschappyeo op le rigten? Helaes! zy
heeft ze zien smelten voor hare voelen even als sneeuw
vlokken. ’T is een bewys dal de oude Cecilia, zoo als on
ze ex-burgmeesterzou zeggen, eene harde huid heeft. On-
gelukkiglyk ik vrees dat het aldus niel zal zyn met de
Groole Harmonie der Solitairen, die van een zeer teeder
ligchaemsgest I is, omreden dal de muziekale bevolking
onzes stadje veel le klein is om h.ier de onontbeerlyke be-
sianddeelen voor eenen goeden uiislag te verschaffen. Zy
zal nog eenigen tyd hel leven behouden tnel noten te kra
ken onder den hamer van haren besluerder, om dan uit
uil te gaen en eindelyk te sterven van flauwte.
Et requiescanl in pace. Een abonnent.
schobejak, gauwdief, spitsboef en al wal gy wilt. Eindelyk,
ten einde zyner litanie, wierp hy hem deze schrikkelyke
bui toe Gy zyt maer een architect.'
Nu kon de koelbloedige koetsier zich niet meer iuhou-
den al zyn bloed kookte in zyne aders met itigespolen
oogen en samenkrimpende vuisten, wierp hy zich op zynen
tegenstrever en overlaedde hem met slagen, brui lende'met
heesche stem ge zyt er zelve eenen architect!
Helaes! na uitgemaekl geweest te zyn voor walgelyk en
smeerig, heb ik zelfs den troost niel van den Parysche
koetsier. Ik heb my niet gram gevoeld; ik heb my niet op
mynen tegenstrever geworpen, ik heb hem niet gezegd
ge zyt er zelve een! Ik ben kalm gebleven en heb myn
uiterste best gedaen om niet in een schaterlach uit te ber
sten.
Ik heb gelachen en hertelyk gelachen; ik moest lachen
kost wal kost. Nu is deze vlaeg voorby; maer de terug
werking heeft zich op eene schrikkelyke wyze doen gevoe
len... Ik beu in eenen staet van volkomene afgematheid...
Tol donderdag aenstaetide, indien ik intusscheutyd niet
dood ben van scbacmte en van droefheid.
vurige begeerte voldaen te zien. Binst dat hy aen de
schoenen 'wrocht, lerwyl by teekende, altyd had hy de
schilderyen voor oogen van hel huis der linden-voorstad.
Hy zag ze in zyne droomen en hy nam hel besluit van lol
hen té geraken er gingen nog acht dagen voorby.
Zekeren zondag stond hy op ten twee ure des nachts,
kleedde zich met'haesl en ging al loopeu door de donkere
straten naer het voorgeborgte der linden. Eene groole
yzeren deur sloot die voorstad af, die als eene soort van
kleine stad op baer-zelven maekte; hy zette zich op den
boord eener gracht om te wachten dat de deur open ging.
Lang wachtte hy te vergeefs de zon rees, de nachtegalen
zongen in de bosebjes en de leeuwerikken in de lucht.
Eindelyk zag hy eenen kleinen steekwagen aenkomen gela
den met melkpottende man die denzelven voortstak, trok
de belkoord die aen bel huis eeus poortiers reikte, de deur
ging open en de man trok er door. Wilhem sloop dan
achter hem en liep naer de kleine deur van 11. Werder’s
huis; die deur was op slot. Maer hoe groot was VV’ilhem’s
benauwdheid toen hy de oogen ophief naer de vensters,
zag hy dat ze alle heel cn gansch door luiken bedekt
waren. Niel verre van hel huis was een sclioone linde
boom. Ik ga in dien boom klimmen, zegde hy, eu my
tusschen zyne bladcrryke takken verbergen en van daer
zal ik alles zeer wel kunnen opmerken. Zoo gézeid, zoo
gedaen. Hy hoorde vyf ure slaen op een uerwerk dan
opende men niel alleen de luiken maer nog de vensters.
L
onaf hankelyke en ecrlyke drukpers en ik koom eene
nieuwe les te ontvangen, niet minder kwetsend voor myn
zoo gevoelig oppervlies als de klets der vorige week.
Wat een afgrond van tegenslrydighedcn is toch de
mcnsch Ik had nogtaos zoo vasteljk voor my genomen
van niet meer in dezelfde zonde te hervallen. Maer wie
kan den dag van morgen voorzien? Klerikael schikt, libe-
rael wikt. Het Boterkuipje bepleit, hel Weekblad geleidt.
Ook waerom heb ik my zoo beldunkend en onvoorziglig
aengesicld als verdediger van het regt gelyk voor allen,
van den godsdienst, van de gezonde zedcleer, van de
Constitutie, dagelyks bestreden en verscheurd door de
groole liberale bladen papier der groole sleden, endoor
het klein vierkant bladje papier, niet minder liberhater,
veschynende alle zondagen hier ter slede.
Waerom?
Vraegl liever waerom de regtveerdige zevenmael daegs
zondigtwaerom hel onweder de vruchten der velden ver
nielt; waerom, in de eeuw die wy beleven, men het minis
teriële despolismtis bekroond heeft met den oaem van
liberalismuswaerom de katholyken uitgesloten zyn uit aide
openbare ambten en bedieningen waerom de liber haters
al de voor.leeleu des gezags genieten waerom hel geweien
van een regtzinnig mensch zich verontweerdigt by hel aan
schouwen der ongeregtïgheid en der godloosheid?... Maer
ik geloof, wacrachlig, dal ik bezig ben met een artikel de
fonds te kreukelen. Neen, zulks is myn inzigt niet. Ik wil
enkel, lieve lezer, u hel vervolg vertellen van uiync poli
tieke weder wacrdighedcn.
Gy moet weten dat, ten lyde van Ulysses over wiens
vertrek Calypso ontroostbaer was men een houten
pcertl gansch opvulde met mannen gewapend jusqu'aux
dents, om Troje te overweldigen. Hedendaegs is men slim
mer dan dat. Wanneer men, om zich te doen gelden, eene
slechte zaek wil voorstaen, zonder zich, van eenen anderen
kant, op het spel te zetten, men geeft hel kind een’ ander’
name; het oprigten, byv., met het geld der laslenbetalers,
van zoo genoemde volksbibliotheken, onder hel bestuer
der iogewydeu van de vrymctselaers-logien en andere
libres farceurs heet men stryden voor de vlaemsche zaek
en den vooruitgang der werkende klassen
ïlewcllieve lezer, ’t is deze krygslist, gelyk gy weet,
welke hel Boterkuipje donderdag laetst de onbegrypelyke
onnoozelheid heeft gehad le Schryven en te drukkeu. Ik
meende dal de waerheid zeggen niemand kon schaden, en
dal myn verdraegzame koiilraler van hel Weekblad niet
voor zoo weinig den kop omhoog zou stekeu. Wat was ik
naïef!
Weet gy wel wat hy gedaen heeft, deze konfratcr? In
plaets van te antwoorden op de vraeg door de antwoord; in
plaets van myn gezegde le weerleggen, hy heeft, zoo als
men het gewoouiyk noemt, rend den pot gedraeid, en om
al zyne lezers met weinig woorden te overtuigen, hy heeft
my genoemd, 6 gruwel! een der walgelykste smaed-
schrilten van het land; een eerloos, smeerig vierkant
kladpapier.
Gy vetstad dat, na eene diergelyke bewysrede, my alle
wederantwoord onmogelyk is. Ik ben dan geheel en al in
de pan gehakt, en al de katholyken en katholyke dagbladen
met my. Een der walgelykste smaedschriflenGevoelt
gy wel al de kracht van deze Iwee woorden, lieve lezer?
In de substractie, men leent een die liene doel-, hier, beeft
liet Weekblad een herkulestoer gedaen die veel wonderly-
ker is; hy heeft twee woorden ontleend die, alleen, zooveel
weerd zyn als verscheidc groote bockdeelen in-folio.
Zal deze les, die ik koom le ontvangen, ten minste voor
my de hetste zyn?
Ik durf het niel verhopen. Trouwens, hel Weekblad
heeft tegen my hel woordenboek der gracieuse benoemin
gen uigeput. Wal wil ik nu gaen doen? Eenigen zeggen dal
ik zou doen gelyk hy myne hoorns- intrekken eiken keer
dal ik de waerheid gezeid heb. Maer boven dal deze tak
tiek goed is voorde slekken en andere kruipdieren, ik vind
dat zy le veel riekt naer laf hertigheid en voor my ik heb
nog liev< r dat men my uitgeve voor walgelyk, smeerig, eer
loos, zelfs voor architect, dan dal ik mynen pligt niel
zoude vervullen tot hel einde toe.
Waerom heeft hy my nog geen architect genoemd? Mys
terie.’ Gy herinnert u die twee koetsiers te Parys die te
zamen twistten en elkander mei smaedwoorden bejegen
den. Een van beiden nogihans bleef zyne koelbloedigheid
behouden. De andere, van langsom duider wordende, schold
hem uil voor dronkaerd, deugniet, schelm, galgebrok,
Andere korrespondentie.
Mynheer de Opsteller,
Dc mannen van het Weekblad leggen het de Bastiaens
lol oueer en schande op, flat eenige werkmanszoneu aen
hunne Poppeschieting hebben deel genomen. Maer gy, zoo
gezegde liberale mannen, kunt gy dan niet verdragen
dal de ecrlyke werkman, na tol zyn eerlyk bestacn weken
lang gearbeid te hebben, eenige dagen 'van uitspanning
geniete? Meent gy dan, mannen van het Weekblad, dal de
werkman, om dal hy zich in het goud niet kan badeo, uil
de Samenleving gebannen en alom veracht en verslooten
moet worden? Meent gy dat de werkman, omdat hy van
geringe doch eeriyke middelen moet leven, zich schamen
moet om zich by nienschen te gaen verzetten van eenen
weinig hoogeren rang dan hy? Meent gy, mannen van
T Weekblad, dalde werkmauszoon in onze schietoefeningen
niet zoo wel aenveerd wordt als de ryke? Of meent gy dat
wy. Bastinnen, bezield zyn met eenen geest van uilsluileu-
heid, zoo als dit by u hel geval is?
En gy, werklieden, die by die mannen van het Weekblad
zyt gezocht, om dat ze in u een werktuig zien dat zich aen
bunnen overheerschenden wil moet onderwerpen, over
weegt wèl het geschryf van dal blad, in zyn nummer van
zondag laetst, en ge zult u een gedacht vormen van de
Eene ongegronde kritiek.
lysten. Ah tlal ik eens zulke schilderyen kon maken Myn
God! ik bid tt, doel my schilder worden! Die woorden
lierbael ik dagelyks in myn gebed, cn ik voel het daer in
myn hert, iels zegt my dat ik zal verhoord worden.
Vaerwel, myn goede Jules; gy moet nu reeds wel
kunnen leckencn; wat my betreft, ik leeken alle dagen.
Uw vriend VVilhem.
Dc kleine jongen bleef lang zonder verstoord te worden
in de kamer die hem zoo zeer verrukte. Eindelyk t’aer de
meesters des huizes niel inkwamen, herinnerde hy zich
dal hy naer huis moest terug keeren om den meester niet
te vergrammen; hy ging al den anderen kant naer dc keu
ken waer de meid hem zegde de leersjes te laten; zy
voegde er by dat zy ’s anderendaegs gelegenheid hebbende
om naer de stad le gaen, zy het geld naer den mcestcr-
schoenmakcr zou dragen. Eene week ging voorby, de meid
bad hel geld nog niel gebragtna verloop van dien tyd
kwam zy, en VVilhem die reeds hoopte dat zy het zou ver
geten, en dal zyn meester hem zou zenden om het te
halen, was geheel teleur gesteld. Op welke manier naer de
voorstad der linden weêikeeren? En nogttns hy moest de
schilderyen nog eens zien Hy onderzocht of mevr. Werder
eene nieuwe bestelling gedaen had, en hy vernam dat zy
van een magazyn van gvmaekte goederen verscheidene
paren schoen h id doen komen, zoo dal zy bygevolg in
langen tyd hy den schoenkatner niets zou doen maken. Het
as spytig; er was voor VVilhem geen vooruitzigl zyne
Onbeduidende kout a propos van een der vvnlge-
lyk le smaadschriften van ons land en van een
orgaen der onaf hankelyke en eeriyke drukpers.
Lieve lezer,
Ik ben nog niet in myn kaliber, verre van daer, van de
schrikkelyke klets in het aengezigt. die ik de verledene
weck gekregen heb van wege het Weekblad, orgaen der
