Üixmude, Donderdag^ 15 February 18G6.
Twintigste jaer.
N° 7.
en,
HET HUISGEZIN VAN DEN WEVER
nude.
liberhater, dat is Koekoek!
1EYE,
1XMUDE,
ken dal hy,
el buis der
verbrengen
ne moeder,
astraet. Af
m als Sui-
fl by iltaos
maken.
I de midden-eeuwen de letterkundige schatten der
oudheid bewaerd hebben? die in die tyden van
on, spoe-
oor zulk-
onwetendheid, het licht van het onderwys ver-
»ende tot
ilgemeea
cl.
rzien van
n, yzeren
ris-Polo
oien- en
len, enz.
.heid van
Messen,
Garens,
Scharf-
ndelaers,
irty aen-
'eze arli-
iner hoe-
prys van
Winkelier
iet geëerd
van heden
en den in-
enllyk in
Satyn de
ratenés en
as, fransch
ve Baeijen
rees voor
varte Lyn-
;ien, Voe-
he Pane;
satyn voor
ide Schor-
achemiren
enz.
londag en
I berillen? Omdat de kinderen en de jongelingen
er talryke
5 te zullen
et voort.
Ja! Liberhater zyn, dal is koekoek spelen. Dit
gaen wy trachten te hewyzen.
r De liberhaters werpen gedurig aen de katho-
lyken de scheldnamen toe van achteruitkruipers
en van dompers.
Volgens hen, zon men zeggen dat de katholyken
naer niets anders trachten dan naer geeslverkrem-
ping en onwetendheid.
Én noglans als men de daedzaken nagaet, wat
vindt men?
Dal overal en in alles de katholyken altyd aen
het hoofd gestaen hebben van al de bewegingen
die voor doel hadden de ontwikkeling van den
gecst.de verspreiding der wetenschappen, de oefe
ning der kunsten.
Zyn het de Katholyken, de Paters niet, die in
en, enz.,
plaels.
s, Kerk-
et maken
ider Glas-
per voet
ide Kerk-
de teeke-
in hunne
I spreidden
Maer lacl ons geene oude koeijen uit den gracht
I balen. Spreken wy eens van hetgeue wy ouder
I onze oogen zien.
Wellioe! Liberhaters! Wy zyn dompers, wy
I willen den geest verkrempenwaerom dan slrydt
I gv zoo hevig op den grond van het onderwys
TEGEN ons?
Waerom zien wy u het meest knarsetanden,
waerom zit gy op het hevigste tegen ons verbit
terd? Is het niet juist omdat wy, beter dan gy,
gelukken in het ondenvys? omdat wy voor het
onderwys. meer dan gy, hel vertrouwen der ouders
stand in de samenleving te bekomen, gelyk de
meesters en meesteressen, die gy met UW onder
wys belast, maer om de jeugd tot verlichting, tot
wetenschap en opvoeding te brengen
Ah! wy zyn dompers en verkrempers! Maer
zegt ons eens in welk kamp, in het uwe of in het
onze, heeft men al die uitvindingen zien opkomen,
welke in hel vak van het onderwys gedaen zyn,
om meer en meer het onderwys te verspreiden,
om van het kleinste kind eeiten leerzuchtige»
scholier te maken? In welk kamp heeft men eerst
de bewaerscholen, de speelscholen, de zondag
scholen, de avondscholen, de middelbare scholen,
de kollegien, de hooge-scholen gezien
In welk kamp is het dat men hel gevonden
heeft om aen de dooven en de stommen, aen de
slomme-dooven, ja zelfs aen de blinde-stomme-
dooven, hun deel in hel onderwys te geven? Zoudt
gy durven zeggen dat GY de uitvinders zyt?
Om dit alles uit te vinden moet men bezield zyn
met eene viam, die niet alleen de vlam is der
wetenschap maer de vlam der liefde, die zich-
zelven slagtoffert om, wat zy bezit, aen anderen
mede te deelen; en die liefde vindt men by de
liberhaters niet by hen is niets dan ik- en
heerschzncht!
Weet gy wal gy doet in hel vak van onderwys,
liberhaters? Gy speelt de rol van den koekoek! De
koekoek, zegt men, bouwt zich geenen nest, maer
hy maekt zich meester van den nest van anderen,
en zuipt hunne eijers uit.
Alzoo ook doel gy het in het vak van het onder
wys ten opzigte der Katholyken.
Gy maekt u meester van hunne uitvindingen
met ze door den Staet, op de rekening der gruoe
schatkist, te doen toepassen; gy zuipt onze beur
zen uit met ons te verpligten voor uw onderwys te
betalen; en dan, gelyk de koekoek op eenen ande
ren nest gezeten, altyd hel zelfde geschreeuw
herhaelt, roept en tiert gy langs alle kanten, en
zonder ophouden, altyd hei zelfde, dal wy dompers
en verkrempers zyn
Gy zyt Bedriegers en overweldigaerds,
Gy speelt de rol van den Koekoek!
I der wetenschap?
Ah! wy zyn dompers! Wy verkrempen den
I geestEn Belgie, om van ons land alleen te spre-
I ken, is overdekt met onze scholen van alle slach;
I van de laegste, de Bewaerschool, lot de hoogste,
I de Universiteil, zyc onze scholen opgepropt van
I leerlingen, die ons het brood des geestes komen
I vragen hoe zou dit gebeuren, indien wy dom-
I pers, verkrempers waren?
Wy zyn dompers! en jaerlyks geven wy dtiizen-
I tbn en duizenden (zonder de duizenden te rekenen
I die wy daervoor aen den Staet moeten betalen),
I ent hel onderwys, nametyk onder bet volk, te ver-
I spreiden! Niet alleen ons geld geven wy, maer
I onze persoonenJa gaet naer onze scholen, naer
I die scholen die door onze Priesters, door onze
8 Broeders en Zusters gehouden zyn, en gy zult zien
I »oe zy zich daer len besle geven, niet om eenen
Men doel eenen oproep lol onze gevoelens van
menseblievendheid en reglveerdighetd, zegt M. de
Representant Coomans, in zyn dagblad La Paix,
om hier en elders de zake te ondersteunen der
gepensionueerden van den Slaet, dewelke eene
vermeerdering vragen van de lyfrente die zy ge
nieten. Deze begeerte kunnen wy niet in willigen;
wy gtlooven niet dat bel regt en Lillyk zy de pen-
sioenen verledene en toekomende te ver-
hoogen; wy zyn zelfs genegen le zeggen dat, in
princiep, de Staet niets verschuldigd is aen zyne
bedienden boven den jaerlykschen loon welken zy
ontvangen voor hunnen dienst, en dat de afschaf
fing van al’e pensioenen een waer maetschappelyk
progres zoude zyn.
Volgens ons dienen de openbare ambtenaren
minder de interesten van den Staet dan de Staet
de hunne dient. Zy bevinden zich, tegenover de
andere werkers, in eenen bevoorreglen en veel
benydensweerdiger toestand. Zy moeten hunne
kapitalen niet in de waeg stellenhun werk is niet
overlastend, zy hebben geene zorgen, hun dage-
lyksch brood zyn ze verzekerd, en welke tegen
spoeden ook zy kunnen tegenkomen, zy mogeu
rekenen op een onaenslaenbaer en onafstaenbaer
pensioen.Al deze voordeelen zyn zoodanig gevoeld
dat er geen eene plaels openvalt welke niet door
menigvuldige liefhebbers nagejaegd wordt.
Hoe! Belgie zou maer gediend zyn door de
17,000 burgers die hel betaell Hei wordt niet
gediend door het miljoen vrye werkers en werklie
den die het verryken en vereeren De landbouwer,
de nyyeraer, de handeldryver, de geneesheer, de
advokaet, de bouwkundige, enz., die hun erfgoed,
hun werk, hun verstand doen vruchten vóórtbren
gen; zouden al die werkers minder diensten be-
wyzen aen het land dan de tollenaer, de officier,
de bureelschryver? Is het uit louter verknochtheid
aen hel vaderland dat deze laelsten de gunst afge
bedeld hebben om ingeschreven te worden op den
Ludjel Is hun doelwit, even als dit der andere
werkers, niet geweest geld te winnen, zich eene
toekomst te verzekeren, hun bestaen en dit hunner
familie te verbeteren Waerom dan zou de Staet,
die altyd kwyte is^iegens zyn officiële bedienden of
werkers, dewyl hy ze mildelyk en regelmatig be
taell waerom zoude hy hun een pensioen ver
schuldigd zyn, aen hen, aen hunne weduwe en
aen hunne weezen, dewyl hy er niet aen denkt te
vergoeden, in hunnen ouderdom, de werkers en
vrye dienaren aen dewelke hy zynen voorspoed te
danken heeft?
Wy houden slaen dat de eerlyke landman die
oOjaren lang koorn verschaft heeft aen de groote
belgische familie, haer ten minste alzoo veel dienst
heeft bewezen als de officiële schribe of de diplo-
maet tienmael gedecoreerd, die figureeren in de
uildeeling der zeven miljoen franks, elk jaer inge
schreven op hel boek der begilliginen en geschen
ken. Indien deze boer een pensioen eischte voor
zyne lange en loyale diensten, wie dan zou naer
bem luisteren? En nogtans zouden zyne titels ten
minste zoo veel weerd zyn als dezen der bevoor-
'T BOTERKUIPJE
FEUILLETON VAN ’T BOTERKUIPJE.
1
BEKENDMAKINGEN.
<5 et. den drukregel.
Bureel Wilgendykslraet,
N» U.
Voor elk afzonderlyk num
mer. 12 een timen.
door
HARRY PETERS.
KS,
mptant)
3-10 et.
2-00 ct.
2-60 ct.
2-50 ct.
INSCHRYVIN’GS PRYS.
Ruiten stad, franks.
Met Suppl. 8
tiet Botep.küipje verschynt
jen Donderdag in geheel blad
eu den Zondag in half blad.
Doch Bell» dacht aen dit alles niet; zy dacht slechts aen
baren echtgenoot die misschien in het Gasthuis lag te
snakken, en hoezeer de honger hare ingewanden knaegde,
toch kloeg zy niet opdat hare kinderen, die zoo even het
laetsle broodje hadden opgeëten dat zy had kunnen koopen,
zich niet zouden herinneren dat deze karige maeltyd on
voldoende was otu ach-en veertig uren vastens te her
stellen.
Zy zocht het Gasthuis, de rampzalige hongerlydster, niet
hare twee jonge ellendelingen; zy zocht het, want zy was
niet van Antwerpen en had nog al verre moeten reizen om
lol hier te geraken.
Het toeval wilde dat er geen levend wezen in de Gast-
huisstraet ie zien was, zelfs niet eens een bedelaer, aen
wien Bella vragen kon waer zy zyn moest, en ze was reeds
aen hel Maegdenhuis, (die andere schuilplaets der mis
deelden der fortuin) wanneer de kleine Bart haer door
zyne natuerlyke vraeg hel hert verpletterd had.
Hel knaepje had sindis drie weken zynen vader niet ge
zien, hy die vroeger gewoon was alle dagen op diens kuren
jupaerdje te spelen wanneer hy van zyn werk was terug
gekeerd, en die sinds zyne afwezigheid alle avonden om
7 ure naer zyn hed moest, waer hy uren en uren lag te
weenen, snikkende
Stoute moeder, ik zal hel aen vader zeggen zoodra
hy wederkeert...
Maer Sies Dalemans was niet wcèrgekeerd en zou hy
wel wederkeeren?....
Moeder zyn wy haest aen het Gasthuis? vroeg Bartje
bel maken waervan de armen de gedoemden schynen. En
dit zou ook zoo zyn, indien hel evetiwigt der goddelyke
geregigheid niet vroeg of laet wierd aengevuld.
De vrouw slapte strompelend met hare beide kinderen,
Bartje en Tye (i), voorby de groote seboone buizen der
Gasthuisstraet, met hunne blinkende spiegelramen, uit
hangborden van weelde, pracht en genoegen, die aen dal
middenpunt des ouheils palen welk wy bel Gasthuis
noemen.
Hei Gasthuis heilige en gezegende schuilplaets waervan
de poorten zich voor de ellenden opentn, waer troost en
byslaml aen allen met eene en dezelfde milde band wor
den aengeboden en waer de openbare weldadigheid de
ongelukkigen byeenroepl die door de akeligste teistering
van hel noodlot worden vervolgd, otn allen zonder onder
scheid van stand noch geloofbelydenis in eene algeiueene
omarming te beschermen.
Zy ging naer het Gasthuis met hare arme kleinen, de
arme jonge vrouw. Zy zag de groote, Iraeigeschilderde
huizen niet met hunne groote koetspoorten en blinkende
spiegelramen, waerin de seboone dames met diamanten
gelooid hunne bevalligheden spiegelden, lerwyl zy, Bell....
Ha, zy was ook bevallig geweest, zy..., zy had, toen ze
nog jonge dochter was, menig hoofd doen draeijen. Maer
de hunger, ziet ge, had haer met de eene hand het kleu-
renmasker van de wangen gerukt en er met de andere hel
vale, afsiootelyke merkteeken op mêrgedrukt dal wy met
den naem van bloedsgebrek bestem pc len.
(i) Verkorting van Mathilde.
I mei ondti«.ys. beter dan gy met hol uwe, ge
lukken in de examens op de verschillige lakken
Pensioenen der bedienden van den Staet.
Moeder, nu zullen wy vader toch zien, eh
I Li Barije, als ’l den goeden God belieftantwoordde
I ('e moeder zuchtend, en zy drukte haer slapend dochtertje
I sll|ipfrekkend tegen hare borsi wyl een traen haer oog
"“«sprong. h
I be iraen viel op de wang van het tweejarig kindje, dal
I lr i niet hel lengre handje hel bleeke kaekje afwischle, als
I "are de traen der moeder een gift- ol een branddruppel.
I 1 Was de bittere uitwaseming der wanhoop.... die
I \"||7 a'S ?U°d V!in hel s,are"de ""g 'Ier moeder was ge-
I t' iigd e" s w*cbljes kaekje, om zoo le spreken, had ver-
I 'la(' eerl somber voorgevoel. Sinds drie weken dal
I ||..Cr ,lliln *iatl|r 'l!,d verlaten zonder nog eenige tydiug van
I liui'1 'e bad zy met hare twee kinderen zooveel
I °rS,e^ bat zy logisch de grootste rampen kon ver-
I Sb ‘,c“> wanl hebben de ryke menschee de slreelende
4 tuk een geluk komt nooit alleen. dan gelooven
I dat 1 e iirille hen en, helaes! dikuyls te regt
atu.ee“ ""geluk slechts de voorbode is van'eene
inschakeling van rampen welke van de wereld eene
9Feb.
- a
a 22
- a ---
5 a 12 75
-a-
a H
a 10
a 15
-a
a 28 50
la-
