s,
ELAINE.
het huisgezin van den wever
door HARRY PETERS. (1)
(f’l< vervolg.)
I
Twintigste jaer.
22 February 1866.
Dixrnude,
Palte
Donderdag,
Herziening van het kadaster,
na-
maken.
ÏMUDE.
jn, spoe-
oor zulk-
len tijd
pakken
Vanden
istaen te
kerk en
He slach
jakkery,
om in
5.
tNCKE,
!n, enz.,
plaels.
s, Kerk-
:t maken
der Gias-
per voet
ide Kerk-
ie teeke-
n hunne
over het algemeen
Winkelier
hel/geëerd
van heden
en den in.
enllyk in
Salyn de
ralenés en
as, fransch
ive Baeijen
rees voor
varte Lyn
xen, Voe-
he Pane;
>atyn voor
de Schor-
achemiren
enz.
ondag en
huizen welke thans in eerste klas gerekend worden
Vrouwke, vrees niet, het is op die basis niet
dal het goevernement zal rekenen.
Zoo dat het enkel voor de farce is dat myn
huis en grond dubbel in weerde isgerekend, alhoe
wel deszelfs stand nu niet is verbeterd by hetgeen
het over een -fOtal jaren was?
Neen, vrouwke. ik herhael dal M. Frère heeft
verzekerd dat de kontributien daerdoor van geeue
enkele centiem zullen verhoogd worden.
Maer M. Frère zegde ook dal, met de af
schaffing der oklrooijen, de groote steden niels te
lyden zouden hebben, en nogtans is deze afschaf
fing eene ruien geworden voor vele steden, Ik ge
loof dat het wel 150 duist franks is dat Antwerpen
door de afschaffing der oklrooijen jaerlyks ver
liest.... Maer, nemen wy dat hetgeen gy my zegt,
zal bewaerheid worden, hetgeen ik echter niet ge
loof, toch zal de pachter van pacht moeten ver
duren
In ’t geheel nietten anderen, het goever-
nement komt daer voor niets in.
Dit laelsle is waer. maer wiemynheer,
denkt gy te zullen overtuigen dat de proptielaris
vau eenen eigendom, die door het goevernement
erkend is dubbel in weerde te hebben aengewon-
nen sinds de laelsle herziening van het kadaster,
wie denkt gy te zullen oveituigen dat die eigenaer
deu pacht van zynen eigendom niet verhoogen zal
Vrouwke, ik herhael het, het goevernement
heeft zich niet te bemoeijen met hetgeen den pacht
van een huis of vau een landgoed betreft.
Ik weel dit ook al, maer hetgeen ik wil vast
stellen, ’t is dal de verhooging van grondweerde
natuerlyk lot eene verhooging van pacht moet lei
den, immers dal is iets wat de gezonde reden niet
kan tegenspreken. En nu nog eenezaek, mynheer.
In zake van erfenissen betaelt men zoo veel ol zoo
veel ten honderd van grondweerde aen het goever-
nemeut. Doch welke basis volgt hel goevernement
in deze en zulke omstandigheden, anders dan die
welke door zyne agenten zelf is opgemaekt? Nu,
het goevernement heeft thans, hy middel van u,
mynheer, mynen eigendom het dubbel in weerde
geschal Ly hetgeen hy te voren was, volgt daer
niet uit dat myne erfgenamen eveneens het dubbel
in regten zullen betalen na myne dood
Als ge my niet gelooft, vtouwke, dan hebt
gy maer te reklameeren.
By wie, Mynheer, moet ik my daervoor
adresseeren
By de provintiale kommissie, vergadert te
Brugge, onder de voorzitting van den goeverneur
en van een lid der deputatie, van den inspecteur
alsook van den controleur van T kadaster.
Met die inlichtingen verlaet de vrouw het huis
En boe veel betaelt ge dan voor grondlasten?
Ik betael 25 franks, de opcentiemen voor de
gemeente en de provintie erby begrepen.
Goed zoo, zegt de expert, terwyl hy eenige
cyfers op zyn boekske leekent, en het daerna toe
vouwt en in zyn palelotsac steekt.
Madame doet den heer uitgeleide en men denkt
aen de komst van mynheer niet meer.
Maer eenige dagen zyn verloopen, feu madame
krygt een briefje van wegens ze weet niet wie,
want het wordthaerdoor een jongen aen de deur
gegeven, doch waerop Ie lezen stael dat het belast-
haer inkomen van haer huis gebragt is op 275 fr.,
endtisdesom voor grondlasten hepaeld op48 fr.
en 92 centiemen.
Madame zet hare oogen’wyd open by 't zien dat,
met de nieuwe schatting, alles dubbelboog gezet
is, en trekt zoo meteeneu naer de wooning van
M. den kadaster.
Nauwelyks heeft de meid haer binnen ge
laten, of mynheer komt te voorschyn met eene uit
drukking van spyt op het gelaet.
Alwéér een reklamantmurmelt hy ophel
zien der vrouw; het is nog maer de veertiende van
dezen morgen; nu, hooren wy haer aen.
Vrouwke, wat is er van uwen dienst?
De vrouw trekt een papierke uit haer kleed en,
terwyl zy het ontvouwt, Mynheer, zegt ze, ik
koom reklameren legen de schatting van myn buis
erfgrond.
En mag ik weten waerom?
Wel zeker, ge moogt hel welenomdat het
zoo maer veel te hoog geschat is. Zie ecus, van
150 fr., bel belaslbaer inkomen van myn huis zoo
als het lot nu toe wierd gerekend, is hel op hel
dubbel of 275 fr. gebragten derhalve de grond
lasten die niet hooger dan 25 fr. beliepen, zullen
eindelyk op 45 fr. gebragt worden.
Wees maer genist, vrouwke, datgene wal
gy vreest zal zich niet verwezentlyken.
Maer dat versla ik niet!
’k Geloof het; welnu, ’k zal ’t u zeggen
hoor deze nieuwe schatting van het kadaster
heelt enkel voor doelwit de grondbelasting, die
thans te veel op eenige provinciën weegt, overal
gelvk te brengen.
En
En daerom zult ge geenen centiem konlri-
butie te meer betalen, M. Frère heeft het klaer en
duidelyk in de Kamers gezegd.
Maer dal versta ik toch niet. Welhoe, mynheer,
myn huis, dat eerst in tweede klas kwam, zal nu,
met die verhooging, in eersteklas gerekend wor
den, en ge denkt my Ie kunnen doen gelooven dat
ik niet eerst of laetst zal genoodzaekt worden van
zoo veel en zoo groote lasten te betalen als de
Eene zaek waermede het land zich thans het
piest mede bezig houdt, is de herziening van het
kadaster.
Volgens de liberale gazetten, en vervolgens ook
volgens onzen koulraler van het Weekblad, wierd
de nieuwe schatting van bel kadaster slechts ge
daen om de grondbelasting, die thans te veel op
eenige provinciën weegt, overal gelyk te brengen.
Wy liielden en houden staen dat zulks op ver
pa hel doelwit niet is welk zich ministerJFrère by
die schatting voors’elde, maer dat integendeel het
een dier dnizende listen is die de slimme finantie-
man in hel werk legt, telkens dat hy geld van
noode heeft, hetzy voor het bouwen of voltrekken
van forten en fortëressen. hetzy voor het delven of
verdiepen van vaerten en kanalen in zyn geliefde
kiesdislrikt.
En daerop de ministeriële bladjes en hun acbter-
looperke aen liet blaffen tegen de klerikalen, die
liet volk bedriegen, het volk opstoken, die niet
aerzeleu zouden eene revolutie in het land te ma
ken, en zulks aliemael ter gelegenheid van eene
der schoonste zaken, die wy aen het vernuft van
M. Frèie alléén te danken hebben
Ja, op deze wyze is ’t dat onze tegenstrevers
redeneeren; maer zien wy de zaek eens in van
naderby.
Vooreerst wie is ’t die de schatting heeft gedaen?
Ten tweeden, hoe is die schatting over bet alge
meen gedaen?
En ten derden wat gewordt er van de reklama-
tien?
Vooreerst, de schatting is gedaen geworden
door een bediende van bel goevernement, die zegde
expert te zyn. zich ten huize en hove van den bur
ger en den eigenaer bega! en, vergezeld van eenen
der bedienden van den ontvanger der belastingen
en van een afgeveerdigde van hel stadsbestuer, en
zoo omringd van zyn gevolg, hel algeheel der hui
zing alloerde etude meeting van erve en land ver-
rigtte.
En hoe is nu de schatting
I gedaen?
Ziehier, wy halen een voorbeeld aen
Ge bewoont een huis dat vroeger, zoo als nu,
een finis van neering was, maer welks achtererf,
k veronderstel, van eenige voeten vierkant is ver
meerderd. De expert beziet hel gebouw, doelde
meeting van den achtergrond, ziet hoe dik de nieuw
gebouwde muren zyn die de achterplaets van een
anders erf afsluiten, en madame, zegt hy, kunt
ge me niet zeggen hoe veel het belaslbaer inkomen
van uw huis bedraegl?
Ja wel. mynheer, 150 franks.
elbaer ten
kNCK, te
uwen vyver
AILL1E in
van 5000
in van 25
1 ure
'T BOTERKUIPJE
FEUILLETON VAN 'T BOTERKUIPJE.
x te
M
BEKENDMAKINGEN.
15 ct. den drukregel.
Bureel Wilgendykstraet,
N’ 14.
Voor elk afzonderlek num
mer, 12 cenliineu.
Feb.
a-
a 22
a-
a 12 75
a-
a 14
a 10
a 15
a-
a 28 50
i --
IXSCHRYVINGS PRYS.
{{■Hen stad, franks.
jfel Suppl.
(let Boterkuiwe versclivnt
jen Donderdag in geheel blad
enden Zondag in half blad.
levenden en eene uiterste voldoening voor de afgestor
venen zyn.
De hongerige moeder erkende dal gevaerte; want het
zelfde bestond in de plaels van waer zy was overgekomen,
en daerom huiverde zy van angst toen zy het zag uil en
weg ryden. Want zy dachtGod weel hoevele Bella's,
hoevele Barljes en Tye's zien met dat akelig karken hun
nen steun, hunne hoop, hun geluk, hunne toekomst, hun
leven, hun dagelyks brood voor eeuwig verdwyuen.
Daer is 'l doodskarken moeder, zei de kleine. Het
komt uil het Gasthuis, is ’t niet zoo? kom, laet ons spoedig
gaen... dal ik my aen vader over uwe boosheid beslage.
Arm. kind dacht zy.
En zy ylde vooruit, en hel knaepje liet zyne holleblokjes
op de vlakke kasseide rammelen alsof hel naer eene kermis
liep-
De grootc poort van hel Gasthuis was oogenblikkelyk
gesloten geworden na hel vertrek der dooden. Enkel stond
de halve deur mei eene speel open wanneer de vrouw eu
de kinderen vau Sies Dalemans dezelve haddeu bereikt.
Bella z.ag door de spleet in eene uilgeslrekte opene plaels,
ten einde der welke menscheii die gedeeltelik genezen wa
ren, heen en weder wandelden...
De kleine Bart had zich vóór zyne moeder geschoven en
blikte even ongeduldig naer binnen. Hy ook zag ginds de
herstelde ziekenen in hunne roode borstrokken ueveusden
uiuer van deu Plantentuin slenteren, en....
Daer is hy, moeder, riep de knaep.... ziet gy hem?.,
hy spreekt met dat zusterkeu van liefde.
Was hel eene begoocheling? Bella, die vruchteloos
allen in beschouwing had genomen, meende nu ook haren
man te zien... ja, ja... 'l was hy met zyne bruine moedwil
lige hairen. Maer wal zag hy er vervallen uitEene an
dere dan zyne vrouw zou stellig hem niet herkend hebben!
Arme vrouw diepbeklagensweerdige kleinen
Moeder, laet ons binnen gaen, vroeg Bart. Waerotn
hier zoo blyven talmen?
Zy antwoordde niet, maer trok met de zware deurbel die
vier of vyfmael dof in de ruimte rammelde. Zy wist niet,
de rampzalige, dat zy zelve misschien.... de doodsklok
luidde voor den vader van hare kinderen!
Een man van zoo wat vyftig jaren, groot van gestalte en
in eenen langen mantel gewikkeld verscheen aen de deur.
Wal verlangt gy, vrouwke? vroeg hy; hebt gy een
briefje vau den dokior? want anders kan men u niet helpen.
Ik kom om geene hulp, mynheer... Ik bezwyk wel is
waer, van honger en dorst, met myne kinderen; doch wy
komen hier geene hulpvragen.
Dal is wal anders. Wat wilt gy dan
Och! mynheer, ik ben zoo vermoeid, laetmy toe hier
een stond op de bank te rusten, ik zal u alles zeggen.
Kom binnen, zei de man. Hy nam Bartje by de hand
en sloot de deur achter de arme familie. Bella plaetsls zich
op de zitbank, de portier van hei Gasthuis (want de man
Ellendige lyken want in stede van fyn linnen zyn zy in
ii ruw kort versleten hemd gewikkeld, waut
i mniii' beenderen liggen besloten in vier even ruwe plan-
platneus genoemd enkel met nagels aen elkaer gespy-
I i’ *°,l,lyds zoo roekeloos dat de zoogezegde kist door
l'n der menschendoos niet heel op het kerkhof
iiü 't'1 Ellendige lyken want zy worden met hoopen, soms
ll’i ,'ui.i,l«rnis, weggevoerd zoo spoedig als hel peerd van
L treurig gevaeile maer kan loopen want zy worden
LiW,r"ad “0,:h 1,,aKel1',at‘r de helste ruslplaets verge-
want terwyl zy zonder gerucht, zonder redevoeringen
zi»-lZi**n ’’.‘*7 ombindingsplaets gevoerd, moeten hunne
u ook den laelslen troost omberen, een traen den kil-
LJ™‘e. bevochten waer zy rusleu want hloed-
rielii i |,luc vriend weel immers de plaels waer helonl-
schen 'a'1 een vroeger zoo geliefkoosde wezen lus-
lh. de aerdeumureit rust, en geen kan er die uilboeze-
der harten komen storten die een troost is voor de
Verboden over te nemen.