I
I"'. I
N° 15.
Eiïxmu'ie,
12 April 4866.
lï
EENE
tide-
A
LIBERALE WORSTENKERMIS,
noon S. WORSTVIHEND,
Donderdag
Sludie-beuiïZen.
EILAND-,
EbLAND,
I
wieder*.
A
i Notaris-
verkocht
erberg de-
r..
r te Dix
ie makem
ienst van-
il slaken,
van Dixr
totngaerd,
van Ypen
traet, om
laakt bet
woonach-
e afspan-
ranks..
EILAND,
er
urgerlyke e.
belatig-is-,
BAhKERisJ
n en datl)/
>en, vóóuil
eden oaitl
by deiij
ssiichtenJ
2 ore nai
ULST, op-
Tellier,.
I
I
VANDER
Dixmude^
e met de
ringhe.
iningen le
pondenlie-
ie.
I'lii
I i
gd
(ranks.
idbouwer
schreven.
2SECK^
I Slallia-
herberg
nde digi©
centiaren
sektie B,
likt vooc
Bis
te van Mechelen,
.ede le.werken in
De Kamer bestaet, op dezen oogenblik, uit 116
leden, waervan er 51 aen de regter- en 65 aen de
linkerzyde siaen hetgeen eene meerderheid
maekt van 14 stemmen voor het Ministerie. In juny
aeustaende moet de helft van de Kamer herkozen
worden, zoodat er 58 representanten zich aen de
kiezing moeten onderwerpen. Wordt evenwel het
voorstel-Orts door den Senael gestemd en door
den Koning goedgekeurd, dan zouden er integen
deel 66 mandaten aen le vullen zyn.
Van de 58 volksvertegenwoordigers, dieaen eene
herkiezing onderworpen worden, behooren er 20
aen de regter-, ol zoogenaemde katholyke party, en
58 aen de linker zyde, of liberale party.
De provintie Westvlaenderen is niet van degene
waer herkiezingen voor de Kamer moeten plaets
hebben.
>0 Koopett
s van 54.
'SOENEN
voorts. I
IING',
i Passer,
Maer de wet randt hen op eene andere, niet
min geniglige wyze aen zy wil dat de beurzen
van godsgeleerdheid ontvangen en bestuerd wor-
worden door de besturende bureelen der seminarien
(art. 51), en een besluit van 19 december 1865
meldt ons dal er kwestie is van de bureelen van
bestuer, die hun opgeleid zyn door de artikels 62
en opvolgende van hel keizerlyk dekreet van
6 november 1813, artikels die nooit in Belgie uit
gevoerd zyn geworden en die bel lieden niet
zonden kunnen zyn, ten aenzien der Grondwet en
der kerkelyke. en wettige inrigting van die gestich
ten, die plaets heeft gehad in 1829 en die gansch
het bestuer toeeigent aen de bisschoppen, byge-
slaen volgens hel kerkelyk regt door kerkelyke
raedsleden.
Eindelyk behelst de wet eene andere schik
king, die onze Seminarien kan nadeelig worden,
Zy legt hun hel bestuer op van al de beurzen van
godsgeleerdheid, die in onze bisdommen zyn of
zullen gesticht worden (art. 9 en 49). Reeds heelt
een besluit, onder dagteekening van 19 december
1865, vier seminarien gelast om verscheidene
beurzen te besturen, die hun door de stichters niet
toevertrouwd zyn. Krachtens dit besluit en een
ander van dezelfde dagteekening, ziet hel Semina
rie van Mechelen zich gelast met het bestuer van
103 beurzen van godsgeleerdheid, die gesticht zyn
in de oude Universileit van Leuven en tot heden
getrouw in die stad bestuerd ge veest zyn door
hen, die de stichters gekozen hebben, en in hunne
plaets tloor andere achtbare persoenen die hen
vervangen.
Dewyl voor de beurzen, geschikt tot aen-
moediging der ongodsdienstige studiën, de wet
provinciale kommissiën hoeft ingesleld, geplaetsl
builen het onderwys, legt zy aen de bisschoppe
lyke Seminarien de zeer dikwyls moeijelyke bestu
ring op van foudatien, die huu door de bestuerders
niet loeverlrouwd zyn, en in welke noch die ge
stichten noch hunne leerlingen eenig belang heb
ben. Deze besturing vooreerst doet de bestuerders
der seminarien alkeeren van de vervulling der
noodzakelykste pligten huns ambls; daerna zou zy
hen verpligten tolde hatelyke rol van zich onbillyk,
in zekere gevallen, in de plaets te stellen van be
stuerders door de stichters aengeduid, en zelfs van
hunne eigene Bisschoppen. Klaerblykelyk zouden
die geeslelyken een diergelyk ambt niet kunnen
aenveerden.
Wy denken dat de voorgaende bemerkingen
toereikend zyn om voor elk onpartydig man het
besluit le verreglveerdigen, dat wy genomen heb
ben, om onzen bystand le weigeren aen de uitvoe-
BEWYZEND VERTfKG^CHBIFT
van den Kardinael-aertsbiss^ap en van de
schoppen der kerkelyke promotie
rakende hunne weigering van Wei
de uitvoering der wet van 19 december 1854.
Eene andere bemerking moest ons de uit
voering dezer wet doen verwerpen; omdat zy onze
bisschoppelyke Seminarien op hel hevigst aeirratidl
en een hunner byzonderste voorregten ontkent.
De bisschoppelyke seminarien zyn kerkelyke
gestichten, geschikt om priesters te vormen ten
dienste van de bisdommen, aen welke zy toebe-
hooren. Degenen, die ze besturen, hebben lot
zending de jongelingen te onderwyzen en te vor
men, die er zich lot het priesterschap bereiden.
Deze zending is van het hoogste belang, en ver-
eischl eene gestadige vlyt en de grootste zorgvul-
dighéid van hen die er meê gelast zyn.
De seminarien zyn genoodzaekt de giften en
legaten te ontvangen, die hun kunnen dienen om
het doelwit hunner inrigting te helpen bereiken,
en ».y kruinen niet gelast zyn met de zorg van lon-
dalien die van dit doelwit kunnen verwydereu.
Ten gevolge van de nieuwe inrigting, welke
de belgiscbe seminarien ontvangen hebben, krach
tens de brille van Z. il. Leo XII, belrekkelyk het
cencoidael van 1827, en bekrachtigd door koning
Willem I, moet men er de jongelingen kunnen
ontvangen van hunne teederste jongheid af en ze
onderwyzen niet aliéenlyk in de’ wetenschappen
van godsgeleerdheid, maer ook in de wysbegeerte
en humaniléilen. Er volgt daeruit, dat zy fondatien
moeten kunnen ontvangen van beurzen, voor de
studie van al de wetenschappen, waeivan de vobr-
algaeude kennis vereischt wordt om met voordeel
de koersen van godsgeleerdheid te volgen. Nu, uit
het oog verliezende dal onze seminarien, alhoewel
in twee sektieo verdeeld, deze der humaniteiten
■en van wysbegeerte en degene van godsgeleerd-
heid, slechts één gesticht uitmaken, beperkt de
wet volgens de art. 9 en 51, deze bekwaemheid
tot het bezit van beurzen, geschikt lol de aenmoe-
diging der studiën van godsgeleerdheid, welke zy
groote seminarien noemt, volgens de benaming
die gewoonlyk gebruikt wordt. Men kan gemakke-
lyk begrypen dat wy ons hebben moeten verzetten
legen eenen maetregel, die op eene zoo duidelyke
wyze eene van de byzonderste kerkelyke en bur-
gerlyke voorregten der belangrykste gestichten
onzer bisdommen miskent.
ring der wel van 19 december 1864 en om het
gedrag uil te leggen der geeslelyke en andere
eerbiedweerdige mannen, die de titels der fonda-
lien niet afgeleverd hebben, waervan zy lol beden
de bestuerders geweest zyn, lenzy na er toe ge
dwongen geweest te zyn door een zedeiyk geweld;
noglans zyn wy gelukkig er te mogen byvoegen,
dal ons besluit goedgekeurd geweest is door het
H. Opperhoofd, den wyzen Pius IX, dien God nog
lang aen zyne Kerk moge bewaren.
Wy houden er ook aen te verklaren, dal onze
tegenstand aen de wet volkomen lydzaem is, en
dat hy nooit in wederspannigheid en oproer zal
verbasteren. Wy willen voornamelyk de gevoelens
bewyzen van getrouwheid, gehoorzaemheid eu ver
knochtheid, waermede wy jegens onzen doorlueh-
tigen Koning en zynen stam bezield zyn. Ons
schikkende volgens het gebod van onzen godde-
lyken MeesterGeeft aen Cesar, hetgeen aen Cesar
toekomt, en aen God hetgeen aen God toekomt,
zullen wy gestadig het gedrag navolgen der eerste
kristenen, die alhoewel weigerende de ongeoor
loofde bevelen le volbrengen, welke de heidensche
Keizers hun oplegden, niet ophielden het voor
beeld le geven van eene volmaekle onderwerping
in al de geoorloofde zaken.
Mechelen, den 21 maerl 1866.
f Engelbert, Kardinael-aertsbisschop
van Mechelen.
Gaspar, bisschap van Doornik.
i’ Theodoor, bisschop van Luik.
t Joannes J., bisschop »an Brugge.
f Hendrik, bisschop van Gent.
t j- Victor-Alg‘, bisschop van Namen.
1
- 'iJ’i
<il
‘r
FEUILLETON VAN *T BOTEKKUIPJE.
Tootieclstuk in zes Tooueelen.
Persoonaewen
BEKENDMAKINGEN.
15 ct. den drukregel.
Bureel Wilgendykslraet,
N- 14.
Voor elk afzonderlek num
mer, 12 centimen.
Schrijver der bekroonde Alleenspraek De Wanhoop.
Ondertusschen doel zich een gerucht op in den gang;
het is alsof iemand onder eeneo last ging bezwyken men
hooit duidelyk een gezucht; eindelyk vliegt de deur met
geweld open, terwyl een klein ventje, ouder hel uilroepen
van Daerik kan niet meer! cene volle mand uiel brood
op den grond laet vallen.
Hel is Lellcreler, de kommissionnaris.
De Kiezingen van Juny.
wachten (Ze gact met de handen op haer neupen naer
d'horlogie zien hoe laet het is, en roept eensklaps met
verbazing uil) Kyk! wie zou dat toch gedacht hebben!
Alreeds acht ure, en nog geene levende zielMaer,
getroosten wy ons, als zy lael komen, ze zullen laet blyven,
en dan drinken zo hetmeesl... Een nietiseh moet zoo al
iels uitslaen, wil by veel profylen hebben... (Terwyl ze,
by de sloof gekomen, mei hei schuimspaan een deel wor
sten uit deu pol opligt) Wei zeker, ze zyn schoon genoeg;
en zoo malsch en zoo vel en zoo dik... le Pietje Vanhoek-
kens klaegden ze dal d’endejes zoo droog en zoo din waren,
maer hier zal dit loch T geval niet zyn!... (Eene ende
worst aen eene forchet stekende, en lerwy! ze haren man
roept) Maer, kyk Louiszyn dat nu geen regie boere-
worsten!... Waerachlig, als we niet zeker waren dezen
avond eene tonne bier te lappen, en we hadden geen pro-
fyijes aen hel franschbrood, wees zeker dat we geen
centiem aen onze worsten zouden hebben!... Nu, ’k zal
toch op myn gemak zyn als de heeren komen, en ’k zal de
stoof een weinig minder kuuneu laten gaen; als men
franschbrood eel met worsten, mag hel niet le warm zyn,
zegde my gisler een heer; dan ommorsten zoude men ge-
vaer loopeu de nieuwe Irikzickle te krygen, eu daer wordt
men sclirikkelyk slecht van in den buik, waer alles omkeert
en ineen leekt’l is ook dacroni zeker dal men dil de trek-
ziekte heet... M ier, apperpo van Iranschbrood, zou alles
wei in regel zyn? Ja, alles is in orde, uitgenomen ’ifrausch-
brood dal ontbreekt. (Ze gael de kamer uit, en koomt
terug met eer.e heele mand mei franschbrood) Daer! zegt
ze. terwyl ze de mand by de lafel zet, elk zal nu hieruit
kunuen nemen wat hem lust...
1NSCIIRYVINGS-PRYS.
Buiten stad, 4» franks.
}lel Suppl. Si
Het Botf.rkhipje versclivnt
den Donderdag in geheel blad
en den Zondag in half blad.
6,
TWEEDE TOONEEL.
Babeje en Lettereter.
Lellereter {verzuchtende). Zie, Babeje, hel is om er lam
van te worden Geloof me vry, maer T is om er onder te
vallen, als men niet gewend is van dragen; en van Doiften
de bakkers tol hier, is nog al een endeke...
Babeje (met de grootste verwondering). Maer wat be-
leekent dil, waerom al die broön
Lellereter. Wel, ge weel toch zeker dat wy hier dezen
avond komen worslen-kermis vieren Eu dat men geeu
worsten zonder brood eet
Babeje (de handen te saemvriagende). Die lellereter zou
een menseb den schrik op hel lyf jagen! (Zich tot den ver
bluften jongen wendende) Maer, Lettereter, ziet gy dan die
mand niet met die franschbroón? 'k Heb ik hel altoos zoo
gezien te lande, toen ik l’huis was, vierde men ook wor-
sien-kermisjes, en daer at men worsten met franschbrood.
Lellereter. Zoo deden wy het ook inden beginne, Babeje;
maer dit vonden onze oppermeesters le kostelyk, en ze
stelden voor de levering van T brood aen ons te laten.
Babeje. Zoo dat men geen franschbrood van doen heelt!
(Vervolg).
M. Guslaef, eigenaer der Loodmyn.
Tjeppcn Konduil, toeziener der Myu.
Karet, luodupiiemer.
Lellereter, kommissiuntnris.
Cvssen Ploeq,
Pieter Fernoois, ^y^erkers.
i Lowiclje Liberael, worstenleverancier.
Babeje, herbergierster.
(Hel Tooneelverbeeldt eene vlaemsche herberg; l’eiuden
<eplaels slaet eene sloof, waerop een groote koeketel met
wwsleii die aen T koken zyn; links is ecu buitel, en regls
lafel rondom bezet met stoelen).
EERSTE TOONEEL.
Babeje (alleen).
Babeje (terwyl ze den pot roert en met eene uitdrukking
va» blydsehap) God zy gedankt! myne worsten zullen
srhoone genoeg zyn legen dal de ketters binnen komen
Maer ook, ’t scbyiit me dal die beuren zich wat lange laten
t1 'i.41
ij
