N° 18.
Twintigste per.
5 Mei 1866.
Donderdag,
HET HUISGEZIN VAN DEN WEVER
Doode hand.
Dixrnude,
begerige
April.
Eene groole beweging doet zich van heden
reeds op in de provinlien waer tegen Juny aen-
staende de kiezingen voor de Kamer moeien plaels
hebben. De katholieken bereiden zich overal waer
liberale zetels gaen openvallen, o.n in hel worstel
perk te treden. Er moeten 58 ministeriëlen en
20 konservatieven representanten hei kozen wor
den. Van die 20 kunnen de katholieken er slechts
2 verliezen, namelyk MM. Debaets te Gent en
Graef de Borchgrave te Waremine. Integendeel,
kunnen zy 6 stemmen te Gent winnen en daereu-
boven met kans van welgelukken in de arrondis
sementen Ath, Charleroi, Soignies en Thnin in
het strydperk treden. Dit zullen zy ook doen en
van nu ai reeds zyn er kandidaten, welke zich
voor die plaetsen op rang zetten. M. Oechamps, te
Charleroi, MM. Victor Vanden Broek en Dechamps
zoon, te Ath, MM. prins de Chimay, Vanderpepen
en Preudhomme te Thuin, bereiden zich om eeuen
hevigen kamp legen de doktrinairen te leveren.
Dus, overal doet zich de toestand onder de
voordeeligsle kleuren op voor de katholieke party.
Moed, dan, vrienden! de verlossing is naby!
al hunne vermaledydingen tegen de doode hand
des kloosters.
Belagchelyke komedie!
En zeggen dat ons kiezerkorps dom genoeg is
geweest, om gedurende 50 jareu en meer, gansch
onze politiek op de kloosterkwestie te doen draei-
jen. als of daer hel g ivaer of de ledding van Belgie
in lag, en niet in de al of niet verzorging der alge-
meene volksbelangen.
Onze lezers weten dat er zondag laetst acht
dagen binnen Gent een onlzaggelyke Landdag der
vlaemschgezinden heeft plaels gehad.
Veel volk was daer uil al onze provintien te sa
men gevloeid, en de vergadering scheen belangryk
te zullen zyn; doch de liberale kliek is oveial de
zelfde; geene argumenten hebbende om hunne
tegenstrevers te bevechten, nemen die woelgeesten
hunnen toevlugl tol opstokeiyen en geweld. Dit is
in Antwerpen en elders reeds gebeurd, en dit ge
beurde nu wederom in Gent. Werklieden en heer-
tjens in handschoenen door hen uitgezonden, had
den in verschillige hoeken der zael plaels geno-
Te Bomen blyft steeds alles rustig. De gods
dienstige leesten van den Vasten en die van
Paeschen hebben bewezen boe onwankelbaer de
zetel van Petrus zich nog verheft, nieltegenstaende
hei wanhopig geweld van hel samengetrokkene
Europa.
De helde tot den H. Vader groeit langs om
meer aen in het hert zyner kinderen; leruyl in de
ongelukkige landen, die de romeinsche Stalen om«
ringen, mets le vinden is dan wanorde en rege
ringloosheid. Ziet eens inderdaed hoe Napels
gebukt en geketend zich afmat in die worstelingen
die de revolutie allyd met zich medesleept. Alles
is daer in oproer, de beambte en de bediende
legen de besliierders, de soldaten tegen hunne
opperhoofden, de studenten tegen hunne leeraren,
de moordenaers en sluikroovers legen de wellen
en legen hunne regters.
In Piemont is hel nog veel erger, daer staet
alles op hel invallen. Niet alleen is de schatkist
ledig, maer de schulden zyn er zoo hoog gestegen
dat men zich in de onmogelykheid bevindt ze ooit
te kunnen voldoen. Hel bankroet staet voor de
deur, het slervensner zal welhaest gaen slaen, en
nog durft dit beproefde land het wagen, zynen
degen in de balans der europische belangen te
Onder dezen titel maekt liet Vrye Woord, van
Aab'Crpen, de volgende juiste en gegronde be
merkingen
Op voorstel van den heer Thonissen, lid onzer
tweede Kamer, is hel ministerie van binnenland-
sche zaken, op 16 december 1864. belast geworden
met het maken eener statistiek, waerin opge
reten zon zyn geworden de hoeveelheid onroe
rende goederen in Belgie, door de doode hand ge
troffen, dal is le zeggen, loebehoorende aen ge
stichten, hel regl van eigendom genietende.
Deze statistiek is een dezer dagen, door den heer
Van den Peereboom aen de Kamer medegedeeld
vewotden.
Volgens dit verslag heeft Belgie eene uitge
strektheid van 2,945,516 hectaren gronds.
De kloosters, kerkfabrieken, bisdommen, semi
nation en fondatien van beurzen, bezitten allen le
samen, eene hoeveelheid van 28,456 hectaren,
waervan de kei klabrieken alleen eene hoeveelheid
van 25,295 hectaren en de kloosters eene hoeveel
heid van 8i15 hectaren; dus allen lesamen omtrent
1 van den geheelen inhoud.
In geld gerekend, en lie hectaren aen 5.000
franken, is de belgische grond weerd eene ,som
van 14,727 miljoen 580 duizend franken.;
En de 28,456 hectaren der kerklabrieken, semi-
narien. kloosters, enz., hebben eene weerde van
142 miljoen 280 duizend franken;
De 805 hectaren, door de kloosters alléén beze
ten, insgelyks aen 5000 Ir. de heclaer gerekend,
bteugen ons lot eene som van 4 miljoen 25,000
franken kapitacl.
Zoodal de kloosters in Belgie, in onroerende
goederen met de doode hand geslagen, een kapi-
tael bezitten van 4 miljoen 25 (ranken.
Veronderstelt mi iets wat zeker overdreven
is dal die goederen volstrekt mets opbrengen;
<lat hunne weerde heel en al voor de maelschappy
verloren gael; dan komen wy. gerekend aen 5°/.
tot een jaerlyks verlies van 201 duizend 250 ft.
aen de maelschappy door de doode hand der
kloosters berokkend.
201 duizend 250 frs. omtrent 1/4 miljoen
’sjaers, teiwyl hel hudjel van oorlog eene jaer-
Ivksche somme verslindt van 70 miljoen frs. dal is
500 mael meer dan de doode hand des kloosters.
En noglans hebben onze doctrinairs, zoogezegde
liberalen, nimmer den moed, de doode hand des
legers van ’1 vaderland af le keereu, en houden zy
men, en zy beletteden de sprekers zich te laten
hooren door hun gewoel en gefluit. Het is wel
wafer, de politie kwam er tusschen doch die weêr-
galooze politie van Gent bepaelde zich hy het nit-
dryveri builen de zael van iwee mannen die poog
den er de rust te herstellen.
Dit nieltegenstaende, hebben de vrienden van
hel vlaemsch er twee gewigtige maelregelen
genomen
Zy hebben met toejuiching eene formtrel van
verkleefdheid aengenomen die voortaen in de
vlaemsche streken door elke kandidael zal moeten
aengenomen worden.
Zy hebben den vlaemschen penning gesticht om
door onderlingen bystand de zaek le kennen voort
helpen. Dit alles geschiedde te midden der wanor
de. opgestookl door de kliek van M. De Kerckhove-
Delimon, die als burgemeester het zich tol eenen
pligt zou moeten rekenen de vryheid van vergade
ring, door onze Grondwet gewaerborgd, te doen
eerbiedigen.
Wat kunt gy er aen doenOveral zyn zy de
zelfde.
■T BDTERKUIFJE
s
FEUILLETON VAN ’T BOTERKUIPJE.
r a veel.
e genezen
I daegs in
iiel laug-
nbtikkelyk
volui ackle
le gevallen
verbi an-
viervoeten,
gezette en
ierzwellin-
tckut ftig
trft, zaire
wingen.
t gevoegd.
-5G cl..
Voor den
’rofessor
k.
BEKENDMAKINGEN.
15 ct. den drukregel.
Bvkeei. Wilgendvksifaet,
N" 14.
Voor elk afzonderlik num
mer, 12 cenlimen.
i voor deze
lk by om»
Izuclu ziel»
l genomen
iel» van de
it worden
beruchte
en wry ving
■gier zyde,
iichlrge ge-
,le invloed
g. Deze
i de geest,
Jekcadbeid
iet! liemu-
ids hebben
gen bli kke-
zbiider hel
n anderen,
ter zy liet
3 ugedaue
a
a
l a 22 -
a
a 15 75
a
I a U 5Ö
a-
i a 15 25
a-
a 29
---
tn Verkoud-
nezen wor-
Lorsl en de
weldra in-
alle trade»
lehandelim’
Indeed eti
en.
icrofula en
vour ring-
igewortelde
onderhevig
er genezen
aW. legelyk
oo krachlig
m dat deze
ivordeu et»
De Kieilngen van Juny.
Overnl zyn zy dezelfde. l>e vlnemsche
l.anddug te Gent.
INSCHRYVINGS-PRYS.
Buiten stad, franks.
Mel Suppl. S
Het Boterkcipje verschvnt
den Donderdag in geheel blad
en den Zondag in half blad.
gebeurt, eenige inaenden vroeger bankroet gegaen en
opgeeteken, dan had hy stellig zich niet gedwongen gezien
aeu zyne eigene werklieden een allezins neleligen toestand
te doen kennen wyl by hen moest afdanken, maer hy had
integendeel, gezorgd hebbende hen vóór zyn vertrek niet
te betalen, in de eene of andere stad van hel buitenland
goede sier kunnen maken met bet geld van anderen. Wel
geviel het hem, liever een rampzalig doch eerlyk man te
zyn gebleven, dan een galeiboef met eene gouden ketting
aeu 'l been geworden te zyn. Dan ware hy een voorwerp
van algemeene verontweerdiging geweest, nu was hem de
algemeene achting verworven.
Tegcnstrydig met hare gewoonte stond Bella, op den
drempel, haren echtgenoot le wachten.
Waer zyn de kinderen? vroeg hy.
Bart speelt op de plaels mei de gebeurskinderen, en
Tille-Mieke slaept in haer wiegje.
Best; lael Bart nog wat spelen, ik inoet tl spreken.
In die woorden lag een onweder. Noglans liet de
weversvrouw de aendueiiing niet bemerken die zy ge
voelde, en welke des le heviger was dal zy meer moeite
moest doen opdat dezelve niet zou uilbersien. Zy volgde
Sies naer boven. Toen beiden binnen waren slool hy de
deur. Bella wierd angstig. Zy haelde zonder een woord le
zeggen brood, boter en kaes uil de kast en bragt dit alles
op de tafel voor Sies, die zich voigeus zyne gewoonte had
gezel. Dan keerde zy weder naer de kast om den kouden
kolly op te brengen, wanneer haer onderbrekend
Vrotiwke, zeide hy, eenige tweefrankslukken uit den
broekzak halende die liy op de tafel rangschikte, vrouwke
hier is uwe pree. Slael hei maer goed gade, want welligt
zal ik toekomenden zaterdag niet veel inbreogeu....
Hel is dan waer? onderbrak zy.
Te Klonten en in Piemont.
Wat wilt gy er aen doen? was het antwoord. De
baes is plal geruïneerd. Maer ik heb toch myne enne»
nog, hoort ge, Bella.
Tegen Gods wil kunnen wy niets dan ons onder
werpen
Zoo is T Bella. Maer T is Gods wil niel dal ik, ak
een luijaerd, u en de kinderen lael honger lydeu. Want ik
zal werk vinden, hoort ge Ik moet werk vinden of de
duivel zal de keers houden.
God zal ons niel verlaten, Sies.
Dal denk ik ook. vrouw. En zie, wyl ik huiswaerts
keerde heb ik zoo al halvelings myn plan getrokken. Hier,
ziet-ge wel, is alles opgeschepl daer valt niel <>p terug
le komen. Maer ik heb reeds meer dan eens in de gazellen
gelezen dal er in Antwerpen aerdewerkers worden ge-
vraegd voor de vergrooliug.
Bella verbleekte.
Lael dal u niet lellen, kind-lief. Er valt niet te
aerzelen. Hier schiet er niets over dan schooijen voor eene
korst droog brood, niet de vrees van meer dan eens
zonder eten naer T bed le gaen, lerwyl men ginder (als
men niel te lui valt) zyne drie a vier Iranks per dag kan
winnen. Maer wat hebt-ge loch, Bella? ge ziet er
zoo veriufl uit.
Ik heb, dat de droefheid die ik reeds gevoel hy het
afscheid, dal de bewondering die uwe edelmoedigheid my
inspreekt, my de woorden in den gorgel verslikken....
Droefheid! wy zullen immers met sterven om eenige
maenden gescheiden te zyn. Dal zult ge spoedig gewoon
zyn en. toch God gecfl dat hel niet lang moet duren,
hernam hy aenstcrods. (Wordt voortgezet).
elitig in de
uien, kwade
ve over de
elke plaels
efenende op
or zuivering
iet koon en
Hlg.
martelende
onschatbare
erzacblende
scliynt lee-
;ki de pyt»
n naiuerly-
‘ngenoemde
leu on wan-
duor IHRHÏ PBTKltS.
(•ja» vervolg).
Tnsschen de nieuwe ploeg van 250 ellendelingen, die
ten l isle der openbare weldadigheid zouden vallen, be
vonden er zich noglans eenigeu die niel geneigd waren om
zoo gedwee vopr den tegenspoed achteruit te wyken en
integendeelspoedig het besluit hadden genomen tegen
de slechte fortuin al hunne krachten op hel spel le zeilen.
Onder deze mogt Dalemans misschien wel als de hard
nekkigste worden aengeleekend. Na van zyne vrienden op
den'kouter een zeer droevig afscheid le hebben, had hy in
liet huiswaerts keereu zonder oponthoud zyn plan be
roemd, opdal de zyueu geen honger zouden lyden en voor
al door de liefdadigheid zyner medeburgers niel zouden
hoeven geholpen le worden, zoo lang ten minste als by
armen aen zyn lyf zou hebben.
In die bedenkingen bereikte hy hel Z.waluwenstraelje.
waer alsloen meer dan eens hel valscb gerucht der
sluiting van bel fabriek de Jieder-Schrlde was uitgestrooid
geworden, doch waer men levens zoo als in heel Gent zich
toelleinin aen deze angslvolle.lyding verwachtte, daer de
migehooide opofferingen van den heer Dulens, spyts al
zyne voorzorgen, voor niemand geheim waren kunnen
blyven. Men zei overal dit zulke toestand niel om uilhoii-
tftii was, en na de welverdiende bewondering, die de
fabrickanl lol dan toe van allen kant had doen ontslaen,
kon nu wel niel anders volgen dan eene welgemeende
buide aen zyne mensehlievendheiii en eene gevoelvolle
deelneming in zyn ongeluk. Was hy, zooals soms wel ecus