I
1
d
is
k
d
Tl
m
K
d<
m
te
v;
b
P'
n
b
o
L
Zou hel Weekblad niet willen zeggen hoe het
komt dat de Minister Vandenpeereboom, repre
sentant van het arrondissement Ypere, in de Kamer
geen woordeke gezegd heeft nopens de kwestie
van den Yser en het kanael van Loo? Of zou de
liberale M. Vandenpeereboom de belangen van zyn
arrondissement verwaerloozen, en zou het de Se-
naleur Mazeman alléén zyn die dezelve ter herte
neemt? Daer zal de koof rater niet op antwoorden;
ondertusschen herhalen wy hetgeen wy over eenige
dagen zegden, te weten dat M. Vandenpeereboom
noc-h de heer en de Florisoone; Van Renynghe, De
Coninck en De Smet over de kwestie van den Yser
gesproken hebben, om dat ze onder hen zyn over
eengekomen de zaek eerst grondig te onderzoeken,
vooraleer de aendacht van den Minister van open
bare werken op dezelve te trekken, hetgeen
I M. Mazeman de Couthove niet moest beletten van
in den Senaet de kwestie van den Yser oppervlakkig
en zonder gevolg, te behandelen. Wanneer M. De
Breyne niets van eenig belang te zeggen had in de
Kamer, deden zyne acbterloopers en vleijers hem
klappen over kievitten en kieviteijers; M. Debreyne
roaekte zich belagchelyk, gelyk hy zich belagchelyk
maekte wanneer hy heel naievelyk in de Kamer
vertelde qu'il avail couru a Dixmude de loute la
force de son cheval. Maer M. Debreyne had toen
geklapt, en dat moest hy doen om aen hel Weekblad
de gelegenheid te kunnen geven van aen zyne on-
noozele lezers te melden dat zyn held alwéér in de
Kamer had gesproken
A propos van M. Debreyne. zou het Weekblad
ons ook niet willen zeggen hoe het komt dat de
toestand van den Yser nu is gelyk dezelve over
dertig jaren was, en dat nogtans'M. Debreyne ge
durende byna geheel dien tyd representant is ge
weest van het arrondissement Dixmude? Hoe komt
het dat die toestand niet veranderd zy, vooral na de
groote oversirooming van den Yser die op het
laetsle van de jaren veertig eene onberekenbare
schade aen onze landbouwers veroorzaekte? Toen
was M. Debreyne representant en daerby het ge
trouwe slavenkind vau de beeren Ministers?...
Ziedaer hoe het slimme Weekblad de rol vervult
van den beer uit de fabel
In deoogen van het lafhertiglyk aen het minis
tère dér ïranema?ons-logien verslaefde liberalis-
mus, zyn menschen en zaken maer van eenige
weerde voor zoo veel zy aen hetzelve verslaeld
zyn, of kunnen dienen om' hunne zakken te helpen
vullen.
In 1848 werkten de republikeins van daegs te
voren en van *s anderendaegs die den eenen of
anderen post betrachtten even als Hieronimus Pa-
urot naer eenen godsdienst zocht om den Se
naet te vernietigen, omdat, zegden zy, de meesten
van deszelfs leden aen de arislokratie behoorden.
Na de zotte onderneming van Risquons-Tout en
de proclamatie van den lieer Lamartine, aenkon-
digende dat Frankryk zich te vreden hield met het
zyne, zonder zich te willen verryken ten koste der
andere natiën, waren dezelfde republikeins geuood-
zaekt hun vaendel in den zak te steken. Na zich,
twee jaer later, gespannen te hebben voor den
wagen van M. Rogier, om hun deel te krygen uit
den ruiffel van *s lands budjet, vonden demokraten
en orangisten den Senaet eene constiluiionnele
magl buiten allen kyf en betwisting. Denzelven
zuiveren van het klerikale element dal hem
bevuilde, was het wettelyke middel lot welk
zy hunnen toevlugt namen, en allengskens te gaêr
bereikten zy hun doelwit.
De Senaet, te zamen gaende met de Kamer der
Representanten, alles wierd voor hen allerbest
en onvq/beterlyk.
Maer de senateurs het, over eenige dagen, in
hunnen bol gesleken hebbende het art. 1781 van
het burgerlyk Wetboek te behouden, welks af
schaffing geëischt wierd door den heer Bara, zoo
nemen de mipisterieele kampioenen tot hunne
oude midddelen hunnen toevlugt, om er meester
van te maken. *T is Cies van Gent, een der bladjes
van den heer De Kerckhove, zoon van den ge
wezen senateur De Kerckhove en na hem het
Weekblad, in zyne twee laetsle nummers die de
kat de bel aenhaogen. De Senaet is een oud ver
sleten ding geworden, eene overtolligheid, een
vyfde wiel aen den wagen. Deszells leden zyn maer
oude venten meer, wonderzinnige geesten, lam-
voetigen, zinneloozen, enz. Dit stael te lezen in
bovengemelde en in nog andere holklinkende
orakels van hetzelfde kaliber.
Over vier jaer was de heer Schollaert, de repre
sentant van Leuven, een man die kazak gekeerd
had, naer hel zeggen van Koeiboer ('k wil zeggen
Bouvier), en het liberalismus schuifelde hem uit
aen de deur van het paleis der natie, om dal hy de
wei op de studiebeurzen bestreden had.
Heden, na het ontwerp van de hervorming der
kieswet, in den zin van het Ministerie besproken
te hebben, wordt M. Schollaert toegejuicht, ge
kroond door den linker kant der Kamer en uitge
bazuind voor een Demosthenes,' een Virabeau.
Men is beurtelings dommerik of man van genie,
volgens de houding die men aenneeml. Tegen
strever, men vervloekt u; aenbanger, men bewie
rookt u. Dit schommelspel wordt gespeeld door
bet Ministerie volgens dat zyne interesten het ver-
eischen. Hel maekt en vernietigt de reputalien,
breekt'den Senaet af of behoudt hem volgens zyne
hëhbeftèD.
Het gezonde deel van het publiek schuifelt deze
komedien uil; de ingelyfden en de ministerieeleu
alleen juichen ze toe.
vernielingswerk zal volkomen zyn. God, de zede-
leer, de Samenleving zullen niets meer zyn.
Leibnitz zegde op voorhand Ik vind dat
zekere naderende opinien, allengskens in den geest
dringende der niannen van de wereld die de
anderen beslieren en van welke de zaken afhan
gen, en in de boeken uaer de mode sluipende, alle
dingen schikken tol de algemeene revolutie waer-
mede Europa bedreigd is.
Volgens stellige berigten waren er by de wan
orders van Roubaix even als bydievan Marchienne,
vlaemsche werklieden; zelfs is een vlaemsche
werkman te Roubaix aengehouden. Deze, nog maer
59 jaren oud, is reeds achttien keeren korrektion-
neellyk veroordeeld geweest. Men kan dus eruit
besluiten dat, indien hy zyne eerste veroordeeling
op zyn twintigste jaer heeft ingeloopen, hy ieder
jaer een stap vooruit gedaen heeft op den weg der
ondeugd.
Dit is voorzeker te beklagen, maer nogtans niet
te verwonderen van wegens werklieden die van
jongs af ten allen kante de vreemde buitenwerken
gaen opzoeken. Verrevan het ouderlykedak, komen
zy in aenraking met allerlei soort van lieden en
gezellen; zy zyn de dagelyksche getuigen hunner
slechte voorbeelden, zy leeren hunne gebruiken na
en deelen in hunne ondeugden; langzamerhand
verliezen zy heel en gansch hun oud vïaemsch ka
rakter, hunne zeden en godsdienst, en op het laetsl
zyn ze gansch verwilderd en bedorven.
Komen ze nu, na eene lange afwezigheid, hun
geboortehuis nog eens bezoeken, dan kennen zy
vader of moeder niet meer. In plaets van het ge
wonnen geld dat zy nog hebben overgehouden, aen
hunne ouders te geven, welke dikwyls in groeten
nood zyn, gaen zy het verkwisten in kroegen en
herbergen. Daerop volgen allerlei onlusten in de
gemeentendronkenschap, twist, vechtpartyen,
dit moet men ervan verwachten. Daerby brengen
zy in de dorpen cf gehuchten allerlei misbruiken
in, waerover de heer pastoor zich niet zelden te
beklagen heeft; zy zetten het kwaed en de ondeugd
voort aen anderen, en bederven alzoo al wat nog
jong en deugdzaem is. Blyveo ze inden vreemde,
ze vallen van de eene wanorde in de andere. Alleen
aen hun-zelven eu aen hunne driften overgegeven,
verteeren en verbrassen zy al wat ze verdienen.
Dan, niet te vreden met hunnen arbeidsloon, die
ontoereikend is voor hun onregelmatig en buiten
sporig leven, maken zy samenspanningen of komen
tot schelmstukken die de gansche Samenleving
doen schrikken en beven. Opgeslookt of aengehitsl
in de openbare meetingen of volksvergaderingen,
die meestal eenen socialistschen vorm aenoemen,
doen zy werkelyk hetgeen hun daer gezegd en ge
leerd wordt, en ware hel bun mogelyk, zy zouden
de gansche maetsebappy omver werpen in den zin
der revolutie.
Dal zulks hun gedacht is, dal zy weten dat de
revolutie de laetsle reden is van het volk, dit heb
ben zy te Marchienne en te Roubaix geooegzaem
bewezen. Het princiep van met geweld te nemen hel
geen men anders niet wil geven, dit princiep wordt
tegenwoordig door de werklieden letterlyk ten uit
voer gebragt. Als men hun bezig ziet, zou men
zeggen dal men in volle Socialismus leeft!
Een voorbeeld De koopman die tien duizend
balen zuiveren ongebranden koffy uit Amerika laet
komen, krygt die in zyne magazynen geleverd aen
1 fr. 20 c. den kil». Deze koffy wordt in die ma-
gazynen commercieel behandeld, en dan by kleine
handelaers, meestal groote winkeliers verkocht,
die hem wederom aen kleinere winkeliers, aen
winkeltjes, daer het volk zynen voorraed vindt, met
vyf en tien kilos uitleveren, alwaer hy niet per kilo
maer per once en halve once wordt verkocht, en
die halve once peerdenboonen, ik wil zeggen koffy,
betaelt de werkman 6 centiemen.
Reken eens uit er zyn in eenen kilo minstens
64 halve oneen, zoo dal de kleine verbruiker den
kilo koffy tegen 3 fr. 84 c. betaelt. Wat aen den
eersten kooper 1 fr. 20 c. kost, betaelt de laetste
kooper 3 franks 84 centiemen.
’T is dat die laetste kooper niet alleen het brood
moet winnen voor al degenen uil wier handen hy
zyne waren ontvangen moet; hy moet ook nog
hunne belastingen betalen, zonder van de rest te
spreken, en juist omdat hy in den Stael alles be
taelt, heeft hy er niets te vertellen.
Zou het dan niet redelyk zyn den kleinen burger
even goed als den ryke en welstellende een deelke
van het kiesregt te verleenen dat deze laelslen in
zoo ruime maet bezitten?
De onder-kommissie gelast met het onderzoek
der kwestie ol de manier van rekrutering, nu in
voege, moet veranderd worden, heelt haer verslag
geëindigd, welk in de militaire kommissie zal
worden aengeboden.
De onder-kommissie is voor het afschaffen van
remplaceeren en substitueeren en neemt het prin
ciep aen van vrykooping vóór de lotingDesom
hiervoor wordt ieder jaer door het goevernemenl
bepaeld; maer zy kan niet leeger zyn dan 1000 Ir.
De exoneralie zal geen vrydom geven aen den
broeder van den vrygekochte; echter zal het mini
num op 4/3 gebragt worden voor den tweeden
zoon en op 3/5 voor den derdendoch leeger kan
het cyfer niet gaen, al waren er meer dan dry
zoons.
Het geld, van de verkooping voortkomende, zou
dienen om vrywilligers voor de militie te koopen,
in plaets der vrygemaeklen die een slecht nummer
getrokken hebben; hel overschot zal dienen voor
de reserve of om eene vergoeding te geven aen de
milicianen.
Dal is dus hetgeen men ons aenbiedt in plaeta
van de afschaffing der loting.
De ongelukkige die ons, naer éigen ondervin
ding,verhalen zal wat hy met (geloof verloor, is de
fransche wysgëer Jouffroy. Tol de jongelingsjaren
gekomen, wierd hy, voor zyn ongeluk, naer de
Universileit van Parys gezonden, alwaer eene
ongeloovige wysbegeerte heerschend was.
Na eenigen tyd in de universileit van Fraakryk’s
hoofdslad te hebben doorgebragt, keerde hy naer
de plaets zyner kindschheid weder.
Ik bevond my, zoo zegt de wysgeerzelf, onder
bet dak waer myne kinderjaren waren voorby-
gevlogen, te midden van hen die my met zoo-
veel teederheid hadden opgevoed, in de tegen-
woordigeid van voorwerpen die in de schoone
eerste dagen van myn leven, tnyne oogen
hadden getroffen, myn hert geroerd, myn ver-
stand aengedaen. Alles was er gelyk voorheen;
ik alleen was zoo niet niet meer. In die kerk
vierde men de heilige geheimen met dezelfde
ingetogenheidby hel komen van de lente, ging
men de akkers, de bosschen en fonteinen nog
zegenenin myn huis wierd op den gesteldeu
dag nog een altaer van loover en bloemen op-
gerigt; de pastoor die my het geloof had geleerd,
was grys geworden, maer nog altyd was hy
daer met zyn levendig geloof; allen die ik lief
had en die my omringden, hadden hetzelfde
hert, dezelfde ziel, dezelfde hoop in het geloof.
Ik alleen had hel verloren; ik alleen was tn het
leven zonder te weten hoe of waerom; ik, zoo
geleerd, wist nietsik alleen was ledig, gejaegd,
t>an licht beroofd, blind, zonder rust.
Wie zoo weeklaegt, moet diep ongelukkig
wezen hy heeft meer verloren dan goederen en
rykdommen.
1
di
u
b
I
I
V
o
e
v
s
I
I
,i
1
SI
SI
11
d
1
e
i
l
a
I
O
n
(1
f
2
di
ki
M
bi
ei
g'
al
bi
oi
di
01
hi
hi
Eenige vragen aen het WEEKBLAD.
Het vecelaeMe Llberallamus en de Senaet.
het te verwsndervn
De meeste lasten worden door den kleine
man betaelt.
Militie.
Wat hy ondervindt die het geloof verliest.
