19 December 1867. Een-en-twiiitigste jaer. N° 54»
Dixmmle, Donderdag,
Politiek Dagboek.
ESG7,
Eil te lion!
sieur Rare
BEKENDMAKINGEN.
i«©y,
st Doorentje]
Fanvueren
beelen, Ap
aterialen.vai
ZONDAG. De romeinsche kwestie wordt
thans behandeld in de italiaensclie Kamer en is er
hel voorwerp van hevige uitvallen tegen Frankryk
en Romen. De revoluliomiaire party kan haer
droombeeld niet laten varen Romen hoofdstad
van Italië! Hevig vaerl zy dus uit tegen hetgeen
zy de miskenning der konvenlie van september
noemt. Volgens haer is bel Italië niet dat de schen
ding der konvenlie gedaen heelt; rnaer wel
Frankryk! Inderdaed, de woorden verliezen
van hunne beleekenis en worden tegenwoordig,
zoo als Mgr. Dupanloup onlangs nog zegde, in een
verkeerden zin aeogewend.
De revolutionnairen ïaden hel italiaenseh goe-
vernement aenopenllyk mei Frankryk al te breken,
en den band van vriendschappelyke betrekkingen
te verschearen die er lusschen beide landen nog
bestaet.
Die denkbeelden vinden inderdaed veel byval
onder de woelige bevolkingen van lel schiereiland,
die alleen hulp en heil ver»achten van eene
gaosche omkeeriog in hel maetschappelyk bestuer
van hun land. Het tegenwoordig rninislerie-Mena-
brea heeft dus alle moeite om hem regt te houden,
en men vreest dal hel zal overrompeld worden
door den stroom der verwytingen die hel bestormen.
MAENDAG. Frankryk moet nu gewaer wor
den waer zyn dubbelhertig politiek naer toe wilt;
welke de vruchten zyn van de princiepen in Italië
ondersteund en uitgeroepen onder zyne goedkeu
ring. Act) Frankryk heeft Italië te danken wat hel
is, en nu Fiaohrvlt lot liet einde roe niet wt| toege-
ven, nu het volgens hel ingehuldigde princiep van
de overrompeling der kleine mogendheden, aen
Italië de vryheid niet lael zyne inpalmingen voort
te zeilen, nu spanl hel op en keert het zich tegen
zyn vroegeren medehelper, tegen zynen weldoener.
DYNSDAG. Naer men verzekert heeft hel
fransch goevernemenl, naer aenleid'mg van hetgeen
dezer dagen aen de grenzen van bet Pauzelyk
grondgebied heelt plaets gehad, aen de regering
van Fiorencie uitleggingen gevraegd, en gisteren
van den heer Nigra ten antwoord ontvangen, dat
de italiaensclie regering zich met alle haer ten
dienste slaende middelen zal verzetten tegen elke
nieuwe revoluliotmaire onderneming welke tegen
Romen mogl gerigt worden.
Aen den anderen kant echter wordt heimeer
en meer twyfelachtig, of hel deu generael Mena-
brea zat gelukken zich staende te houden, en vol
gens partikuliere dépêches, heden uil Fiorencie
ontvangen, had de linkerzyde der Kamer gisteren
de terugroeping van den heer Nigra uit Parys
vóorgesteld. Zeker is bet, dat heden (hetgeen gis
teren nog wierd tegengesproken) naer Toulon bevel
is gezonden om alles lot de inscheping eener divi
sie naer Civila-Vecchia gereed te houden, ten
einde zoo noodig onmiddelyk te vertrekken.
WOENSDAG. De eeisle dépêches uit Fio
rencie te Parys toegekomen, bevestigen de terug
roeping van den heer ridder Nigra, italiaenschen
gezant by het Hof' der Tuileries. Naer men zegt, is
zyn opvolger een gewezen sekretaris van den
i minister Cavour, en oud-minister der buitenland-
I sche zaken, de lieer Visconli-Venosta.
De heer Nigra zou bestemd zyn voor den post
van gezant te Berlyii ol te Londenwacrschynlyk
zal hy naer Berlyn worden gezonden, al waer iiy
I zich in 'gemeenschap van zienwyze over de ilaliaen-
sche éénheid zal bevinden met den heer Benedelti.
Zaterdag heeft de Seoaet het budjet der open
bare schuld voor 1868 gestemd, beloopende lot
43,512,919 fr. 18 ct.
Hel blykt uit eene verklaring van M. Frère, dat
de pensioenen, verleend ten gevolge van het af
stellen der magistraten schending der Grondwet
tolstede van
langs de
RS, Olmen,
Wy deelen volkomentlyk in de volgende gedach
ten, uitgezet door het Land van Aelst
Den 2 december 11. heeft Z. H. het fransebe
volk ontvangen in eene audiëntie van vertrek
Nadat hy den Keizer, de generaels en geheel het
leger in zeer aendoenelyke woorden bedankt had
over den dienst, dien zy aen den Heiligen Stoel
kwamen te bewyzen, en hen en hunne lamiliea
gezegend had, voegde hy er deze woorden by
Indien de Paus zelf in zoo klare woorden
spreekt over de noodzakelykheid van zyne tydelyke
magt, is het dan geene dwaesheid van in dit punt
eene andere opinie le willen hebben dan de
Heilige Vader zelf? Is hel niet jammer dal er zoo
vele katholieken zyn die niet zien dal zy met de
tydelyke magt van den Paus te bestryden, de
goddeloozen ondersteunen in het bevechten zyner
geestelyke magt?
SC7,
:s de Veurn-
-r Garwt/n,
m Olmen. I
-gen de kal-1
ly-Dejonghe,
anders.
isc»y,
n de Duin-1
)or den heer I
Jer schooae I
LEN, Mena-
len PIANO I
5 by uiige-1
Toen wy onzen eersten artikel afgekondigd
hadden legen de nieuwe bloedwel, kwam men ons
van alle kanten zeggen Gy zult vruchteloos legen
die wet schryvende hoofdmannen der katholyke
party zyn te flauw heftig: zy zullen hunne mede
werking weigeren gy zult uwe politieke vi ienden
misnoegen; uwe gekozenen zelf zullen de nieuwe
wet stemmen enz. Wy zwygen hetgeen er nog
meer gezegd en gedaen is.
Dit alles heeft onzen moed niet benomen. Wy
waren te wel overtuigd dal wy, melde bloedwet
te bestryden, de belangen van het volk, van het
vaderland, van de vryheid en ook van zeden en
godsdienst verdedigden.
Het is voor ons eene groote voldoening en
vreugd te vernemen dat hel volk overal in bewe
ging komt om zich opeotlyk legen die wet en dezes
voorstaenders te veiklaren. Dal die hatelyke
wet van niet eenen katholyken in de Kamers zal
verdedigd worden, en dat alle volksvrienden er
zullen legen spreken en stemmen.
Jlen mag zich nogtans niet laten voorstaen dat
de zaek al teenemael gewonnen is, want de vyau-
den en dwingelanden van het volk zyn listig en
geweldig. Zy zullen noch beloften, noch vleijerien,
noch diners, noch bedrog, noch bedreigingen, noch
slechte voorzeggingen sparen.
Het volk en zyne gekozene moeten dus op hunne
hoede zyn.
Al de onafhankelyke nieuwsbladen dienen nog
eenigeb tyd te blyven schryven tegen de nieuwe
militie-wet. Er behooren in alle kantons en
byzondere gemeenten landdagen gehouden te wor
den. En er moeten overal liedjes tegen de
lotery en de barbaersche bloedwet gezongen wor
den. Immers men moet zich in alle dorpen en
steden, op alle gehuchten en gemeenten, opd’eene
of d’andere wyze, doch allyd wetlelyk en met be-
daerdheid, meer en meer verklaren tegen die libe
rale slavenwel en hare voorstaenders.
Goeden moed dus, vrienden en achtbare lezers
volherdt, en gy zult voorzeker den zegenprael be’
halen. Uwen wil zal volbragt worden.
Doch wacht u wel van buitensporigheden, wan
orde, geweld of oneenigheid.
25 Nov.
a 54 66 I
a
82 a 25
a
10 a 48 15
10 a-
22 Nov.
a 55 I
a I
a 25 50 I
50 a 47 00 I
50 a I
a 16 I
Alle politieke dagbladen van Belgie houden zich
vandaeg bezig met het vraegstuk van het onderwys;
de twee.parijen die het land verdeden, betwisten
elkander het domein der scholen met eene hard
nekkigheid, welke tol proef dienen kan van de
aengelegcnheid der worsteling. Van den eenen
kant zien wy de katholieken zich beieveren voor
bet behoud der wet van 1842; van den anderen
kant zien wy eene tarlryke fractie van het iibera-
lismus dezelve onverpoosd bestormen.
Waerlyk wy begrypen niet wat er in die wet
van 1842 zoo afgryselyks ligt, om derwyze den
toorn onzer tegenstrevers op te wekken. Is deze
wel niet de volle bekrachtiging der vryheid van
geweien? Zy wil dat iedereen het onderwys kunne
genieten zonder schending van zyne godsdienstige
overtuigingen; zy roept de wereldlyke en gods
dienstige overheden tegelyk om over de opvoeding
der jongheid te waken, en zoo goed zyn de weder-
zydsche betrekkingen dezer twee overheden afge
meten, dal tot nu toe niet één ernstig geschil
tusseben hen is opgerezen.
Indien de wet van 1842, onder wetenschappelyk
betrek, voor volmakingen vatbaer is, niemand
onzer stelt zich er legen dat deze volmakingen in
gevoerd worden; wy allen zyn veeleer genegen om
aen de wet alle wyzigingen te doen ondergaen,
oveieenkomstig met den steeds toenemenden voor
uitgang der beschaving. Doch wat wy nooit zullen
bytieden, dat zyn de ongehoorde prelentien dier
liberalen, welke tevens den priester uit de school
willen bannen en het verpligteud onderwys afkon
digen, opdat geheel het jongere geslacht op hunne
leest geschoeid worde.
Eene wet, die zulke pretentiën zoude huldigen,
ware eene ongrondweltelyke, eene onreglveerdige,
eene tirannieke, eene revoluliomiaire wet.
Zy ware ongrondwettelyk, om dal de Constitutie
de vryheid van consciëntie waerborgt, terwyl deze
wet deongodislery met dwang aen onze kinderen
zoude opdringen. Wy zeggen met dwang, omdat
in de drie vierden der plaelsen van België de
gemeenteschool de eenigste is en blyven zal, welke
de volksklas kan genaken.
Deze wel ware onreglv’eerdig. Immers de kalho-
lyken maken de oneindig groote meerderheid der
bevolking uitzy zyn het, die byna hel geheele
budjet des onderwyzers betalen, en men zou met
hun eigen geld scholen oprigten en onderhouden,
waer zy geen gebruik van kunnen maken dan ten
pryze van hun Geloof, welk zy oneindig hooger
schallen dan alle geleerdheid der wereld
Deze wet ware tyranniek; want bet is eene
lyrannief en wel eene onverdraeglyke, de gods
dienstige overtuigingen eens volks geweld aen le
doen, ham zyn geld af te persen om met hetzelve
legen wil en dank zyne zedelyke dood te bewerken.
Eindelyk deze wet ware revolutionnair. De echte
revolutiemakers, heeft een diepzinnig man gezegd,
zyn degenen niet die de revolutie uitvoeren, maer
’l zyn diegenen die dezelve noodzakelyk maken.
Hel is de kwestie van bet onderwys die de Hol
landers heeft doen vallen; het is dezelfde kwestie
die in het grool-hertogdom Baden en in Ierland
zulke beweenlyke en langdurige conflicten heelt
doen onlstaen tusschen de geestelyke en de wereld-
lyke oveiheid hoe wil men dan nog eens deze
gevaerlyke proef in België maken 1
Nooit zal de ware katholiek voor den dwang
zyne godsdienstige overtuigingen afzweereu, nooit
zal hy toelaten dat men van zyne kinderen onge-
ioovigen make. Ook meenen wy dal hel grootste
deel der liberalen zelven de herziening der wel van
1842 in den ongodsdiensligen zin aikeuren, want
zy moeten overtuigd zyn dat deze maetregel den
orilieistelbaren val hunner deukwyze tot gevolg
zou hebben. D..
9 32 a 55 45
-a-
6 90 a 18 97
I 72 s 45 10
68 a 22 4t
i 98 a
4 09 a
i 27 a
’T BOTERKUIPJE
15 ct. den drukrege..
Bureel Wilgendykslraet,
N’ 30.
Voor elk afzonderlyk num
mer, 12 cenlitnen.
de 50 kil.
kilos.
5 51
2 52
2 45
25 Nov.
45 25
50 72
25 50
27
8 75
2 CO
fr. 5-00. I
st. 55 5 CO.
st. 60 a 76.
5-27 a 6-18.
2-44.
INSCIIRWINGS-PRYS.
Buiten stad, franks.
Met Suppl. S
Het Boterkdipje versckvnt
den Donderdag in geheel blad
en den Zondag in half blad.
j a. t
De Scnaet.
S67,
IBBicldcls en goeden raed tegen de Bloedwet.
Woorden van Z. II. Plus IX aen de fransebe
soldaten.
Ik heb de kwestie van de tydelyke magt zeer wel en
lange jareu zeer nauwkeurig onderzocht. Myne pligl legt
uiy op voor God en geheel de katholieke wereld, deze
magt ongehinderd le bewaren, en gelooft toy vry bet is
uil pligt alleen en niet door eerzucht dat ik zoo spreek,
oindal ik overtuigd ben dat den magt voor mg nood-
xakelyk is om onafhankelyk te tyn, en ou> myne geesle-
ly.ke inagt met de uoodige vryheid uit le oefenen.
S67,
Met vrnegstuk van het onderwys.
Geef my honderd jaren lang de op-
voeding des menschdoms, en ik ml het
aenschyn. der aerde veranderen.
Leirmtz,
25 Nov.
- a
25 Nov.
a 51 I
25 a 25 25 I
a 49 25 I
50 a 24 25 I
50 a 41 1
26 Nov.
195. 489.
a-
l—a52-
1 a 49 -
•—a46-
a55
1 a 17 -
1 a 40 I
1 a 8 56
72 a 5 1
1 a 88 50 I
50 a 88 - I