AY
NGEN.
Dixmude, Zondag, 26 April 1868.
De Kamer.
BEERST.
den heer burgemeester
OS,
zitting, tec
i.
kelyk heden,
met den
rjgrond van
gebruik le
OS,
Me zitting,
elde te ver-
e Eesseu.
r Herberg,
treo 50 een-
Gebruikt
Wy zullen io ons volgend nummer over de zit
tingen handelen der Kamer, van woensdag en
donderdag.
Men verzoekt ons de volgende regelen in ons
blad te voegen als antwoord aen het Weekblad
van zondag laetst
Mynheer de Uitgever,
Het Weekblad kondigt aen dat een burge
meester en notaris van eene omliggende gemeente
der stad Dixmude, het voorwerp geweest zynde van
eene beschuldiging, heden valsch bewezen, dezen
die de aenklagt ten zynen laste hebben gedaen,
voor de reglbank zullen worden vervolgd.
Deze vervolging zal het voordeel hebben de
stuks dezer zaek te doen kennen. Het bevel van
niel-vervolging, gegeven door de raedkamer der
regtbank van Veurne, en hel arrest van niet-ver-
volging van de kamer der iubeschuldigings-slellin-
gen van hel Hol van beroep te Gent, tusschen
gekomen op appel van den prokureur des Konings
van Veurne, leveren eene beste gelegenheid op
om de stuks dezer zaek openbaer te maken
stuks welke beter in staet stellen om te oordeelen
over het verstand en de aclitbaerheid van den
notaris-burgemeesler in kwestie, dan al de lof-
sprekende brieven welke hel Weekblad zoude
kunnen inlyven.
Wy voegen dus onze aendringingen by dezen
van hel Weekblad opdat M. de notaris-burgemeesler
de aenklagers zoude vervolgen. Men verzekert ons
dal dezen het niet minder verlangen dan wy. Het
hangt dus maer al' van den heer burgemeester
iedereen le voldoen.
Dingsdag heeft de Kamer, na hare paesch-
vakanlie gehouden te hebben, hare werkzaemheden
hernomen.
Zoo als wy hel in ons vorig nummer zegden, had
by gelegenheid der algemeene beraedslaging des
budjels van binnenlandsche zaken, eene diskussie
plaets over de wet van 1842 op het lager onderwys.
Na MM. de Rossius en Watteeu, twee vry-
denkers, gehooid te hebben, sprekende beiden
tegen het godsdienstig onderwys dat thans nog in
de lagere scholen gegeven wordt, is’l de beurt van
spreken geworden aen M. Dumortier, die van zynen
kant de zaken net en eenvoudig heeft uiteen gezet.
Wy hebben het meermalen herhaeld onze tegen
strevers hebben voor taktiek, hard en luid de
grosse caisse te slaen op het geroep van vryheid en
gelykheid, telkens dat ze van zin zyn de katholyken
te krenken in die reglen waer ze betmeest aen
houden en, volgens geweten, verpligt zyn
betmeest aen te houden.
Laet ons eens zien op welke wyze onze tegen
strevers redeneerende lezer zal overtuigd zyn
van de regtzinnigheid van dat volk, dat in hunnen
hael legen den godsdienst er maer op uil is om de
eenvoudige menschen te bedriegen.
Na dat de zoogenoemde liberalen al tien malen,
tol hun voordeel wel te verslaeo, de Constilulie
ouder de voeten hebben getreden, komen zy met
de weltelykheid der Constitutie voor handen wan
neer er kwestie is de katholyken een deel van
hunne regteu te omstelen, en dit juist op een ter
rein waer de katholyken zeil de weltelykheid der
Constitutie inroepen om de volheid van hun regt
te verdedigen.
Verklaren wy ons nader
Onze Grondwet geeft te kennen dat, voor wat
het geven van hel volksonderwys betreft, de
wereldlyke overheid zich hierover met de geestelyke
overheid moet versiaen. Tot nadere verklaring
hiervan is in 1842 eene wet gemaekt geweest welke
den priester uilsluitelyk gelast met hel geven van
het godsdienstig onderwys in de lagere scholen.
Ziedaer wat dekatholyken tot hunne verdediging
inroepen. Maer zien wy ook nu wat de liberalen
hiertegen inbrengen
Wy spreken uit den naem der vryheid en gelyk
heid van alle de burgers, zegde M. de Rossius; dit
princiep vindt eene waerborg in onze Grondwet.
Nu, ’l is krachtens dit princiep dal wy de uitsluiting
vragen van den katholyken priester uit de lagere
scholen.
Een protestant en een vrydenker hebben
dezelfde reglen voorde wet als de katholyke, zegde
by verder, en dewyl men de katholyke kinderen
niet kan verphgien, in zaken van religie, door eenen
protesianlschen meesier in de publieke scholen
onderwezen le worden, zoo mogen ook de proles-
tanlsche en vrydenkerskinderen niet gedwongen
worden in de lagere scholen de lessen by te wonen
in zake van religie door den katholyken priester
gegeven. En daerom dringen wy erop aen dal voor-
laen aen den priester den toegang tol de lagere
scholen ontzegd worde; hy leere aen de kinderen
van 't volk den godsdienst in de kerk, daervoor
wordt hy door den Staet belaeldl...
Aldus ledeneerde de vrydenker de Rossius en
nahem Walleen en Erère. Deze drie mannen
doch vooral de laetste, zyn stout genoeg en hunne
oneerlykheid gaet zoo verre, dat ze de katholyken
die, zich steunende op de Constitutie, hunne
Jegten legen hunne onregtveerdige aenvallen ver
dedigen, durven beschuldigen de Constitutie onder
de voeten te treden, op het oogenblik dal zy-zelven
dezelve ten hunnen voordeele verkrachten
Kan men dan een voord uitdenken dal sterk
genoeg is om zulk volk naer weerde le kenmerken?
Oiideriusscben ziehier in welken zin M. Dumortier
aen MM. deRossiusen Watteeu geantwoord heelt;
bet diene terzelfder tyde lol antwoord aen het
Weekblad, welk bladje vindt dal de katholyken las
teren wanneer ze de zoogenoemde liberalen be
schuldigen van den godsdienst en de Kerk vyaudig
le zyn.
M. Dumorlier zegt, en met vele reden, dat men
zich veel bezig houdt met de eenige protestanten
en vrydenkers die zich van het katholyk geloof
hebben afgescheurd, maer men zeer weinig be
kommerd is met de groote, zeer groote meerder
heid der bevolking, die katholyk is. Men bekom
mert zich veel met eenige duizenden maer niet met
de millioenen.
Gy wilt, roept hy uit, maer tot een doel komen,
en dal is van in België een solidair, een ongods
dienstig, godloochenaars onderwys le geven.
Hewel, weesl wat ge wilt, solidair, ongods
dienstig, maer eerbiedigt hel geloof des volks, dat
geloof hetwelk ons verlost heelt van de dwinge-
landy van hel huis van Oranje. De priester uil de
school jagen dat is uw doel,.en wanneer gy daerloe
zult gekomen zyn, zult ge niets bewerkt hebben
dan mannen gemaekt hebben zouder toom en
vrouwen zonder zedelykheid.
Wanneer gy T volk zyne godsdienstige gevoelens
zult ontnomen hebben, zegt spreker, dan blyfl u
slechts de brutale magt, de ballen en hel geweld
over. Hy houdt meer, en onze lezers ook, vau de
zachte gevoelens die de godsdienst in de herten
der kiodeien legt.
Indien men tol dit stelsel zal gekomen zyn, van
het godsdieostig onderwys uil de scholen gebannen
te hebben, dan zal men zien tot hoe ver men hel
land in gevaer zal gebragt hebben.
Alzoo spreekt M. Dumorlier.
a -
59 a 19 14
41 a 13 45
45 a 94 85
86 a 3 24
2 27
56 a 1 45
11
ver-
Ü5 boora-
BEKENDMAKINGEN.
45 ct. den drukrege-
Bureel Wilgendyksiraetj
N* 50.
Voor elk afzonderlyk num
mer, 12 centinien.
I April.
- 3 34 75
19 a 26
10 a <9 75
i0 a 23
- a 13 25
47 50
57
51
55
10
5
e 5# kH.
de 50 kilos.
1-50 ct.,
Voor «iet*
l*rofesM>r
ON.
INSCHRYVINGS-PRYS.
Buiten stad, O franks.
Mel Suppl. S
Het Botf.rkuipje verscbynt
den Donderdag in geheel blad
cu den Zondag in half blad.
'T BOTERKUIFJE
April.
- a 55 50
-a-
1 a 27 50
- a 18 75
a 12 50
3 22
0 April.
- a 58
-a
52 a 27
a-
75 a-
15 a 46 ld
ervan er
op voet
0 4 420,
Hoorn-
l et. de
50 cl.
Allerhande Nieuwslydingen.
Sedert 12“ deier zyn de vertrekuren van den yzerenweg
van Veurue-Licbtervelde veranderd als volgt
Van Veurne naer Dixmude en Lichtervelde ten 7 ure
25 min., ten 11 ure 45 tuin, ’s morgens, en ten 5 ure
55 u>iu. ’s avonds.
4 April.
5. 114.
a 57
55
53
a 40
a 21
a 42
a 14 50
27 a 2 85
a 86
a--
Van Lichtervelde naer Dixmude en Veurne: ten 9 ure
5 ntiii. 's uiorgends, ten 2 ure en ten 8 ure’s avonds.
Heden is alhier in’t huwelyk getreden M. Lucien
Vermeesch met Jufv. Leouie Vandenbnssche.
Een koninklyk besluit van den 7 april bemagtigl den
gemeenle-raed van Dixmude, eene leening te doen van
100,000 fr. door lussclieukoinsl van bet gemeenle-krediet,
welke som bestemd is om oude schulden te dekkeu en voor
werken van openbaer nut.
Een koninklyk besluit van den 10 dezer bemagtigl den
gemeenteraed van Rousbrugghe-Haringhe ook aen dezelfde
inaetsebappy eene som van 40,000 fr. le leenen, bestemd
voor werken van openbaer uut.
Zyn door de korreklionneie regtbank van Veurne
veroordeeld
Reviere Amand, dienstbode le Ciercken, Steen David,
Steen Alouisius, werklieden, en Vanacker Arnoldus, land
bouwerszoon te Wouinen, de 1’, 3* en 4* elk tol 8 dagen
gevang, en de 2e tot 14 dagen gevang, voor slagen en won
den op Desiderius Mortier, te Wouwen.
Vrydag 17 dezer is te Brugge overleden, in den
ouderdom van 51 jaren en 1 maend, M. Gregorius Ludovi-
cus Renier, opzigter der leerwerkhuizen van West-Vlaen-
deren, ridder der Leopolds-orde en ridder van hel Eere-
legioen van Frankryk en van den Rooden Adeiaer van
Pruisen.
Ter veemarkt van Brugge van woensdag, telde men
260 hoornbeesten onder welke vele vau goede kwaliteit.
De verkoop was niet levendig.
De militianen der ligting van 1868, zullen den dyns-
dag 5, woensdag 6 en donderdag 7 mei aenstaende le
Brugge uitgeirokken cn onmiddelyk iu de verschillige
korpsen ingelyfd worden.
Het vrye genootschap van landbouwers van Gbiste
kondigt, tegen 1° november, eenen pryskamp aen van
moeskruiden en vruchten.
Geheel Europa door verergert de toestand der wer
kende klassen nog alle dagen. Het is nauwelyks eenige
dagen geleden dal de werkstaking der koolmyuers plaets
had iu Belgie en deze der metsers en timmerlieden te Gene
ven heden is het te Bologne, Barcelone, Lisbonne dat het
lyden der werklieden zich vertoont door betreurlyke on
lusten. Dal er de Siaetsbesturen en groote eigenaers op
tudeuken.
Het liberael bestuer van Dendermonde heeft, op
Witten-Douderdag en Goeden-Vrydag, even als te Brugge,
hel carillon doen spelen. En die heeren liberalen zyn tegen
de religie niet! Ter contrarie....
De gemeenteraed van Oostende, in zyne twee iaetsta
zittingen, heeft besloteu uit te voeren
De opmaking vau eenen Kuisael in den draei van de
Vlaenderstrael.
De Westen, St. Sebastiaen, St. Joseph en Albertusstraet
zullen langs den westerkant doorsneden worden.
De Witte Zusterstrael zal van drie tol vier meters
lengd worden.
liet Leopolshof zal vergroot worden.
Er zal eeue uieuwe kerk in het nieuw kwartier gebouwd
worden.
De tegenwoordige werkplaetsen zullen afgeschaft en op
de plaets genoemd kroonwerk geplaetst worden.
De nieuwe straten zullen eene breedte van 12 meters het
minste en 15 meters het meeste, de plankieren medebegre-
pen, hebben.
De brugsche poort zal afgebroken worden.
Men leest in hel Journal de Charleroy
Te oordeelen naer hetgeen er voorvalt, is de zaek van
den koolput l’Epine, op verre na door onze werklieden niet
vergeten. Tusschen hen en de soldaten hebben er aeuhou-
dend vechtpartien plaets, als zy zich op eeue openbare
plaets ontmoeten.
Dezer dagen vonden eenige mynwerkers vier soldaten
van liet 11" linieregemeut iu de omstreken der herberg
le Chateau, by de Graeve, te Marincelli. a Ziedaer de
moordenaers onzer broeders, zegde de eene’l zyn de
lafaerds van bet 11“ voegde de andere erby. Men begrypt
dat er na die woorden welhaest lot daden wierd overge-
gaen. Eeu soldaet wierd door eenen steen zwaer aen het
hoofd gewond, eu zyn bloed stroomde in overvloed. Zyne
kameraden droegen hem by de Graeve, waer zich eene
menigte soldaten en burgers bevonden.
Welhaest ontstond er twist in al de hoeken der herberg,
en God weet wal er nog al zou gebeurd zyn, indien de
major Lefils, van bet IP die daer voorby kwam enden
twist hoorde niet was binnengeireden. Hy deed den ge
kwetste naer bet hospitael dragen en al de soldaten de
plaets ontruimen. De gewonde soldael heet Beyreos. Een
persoon van Marcinelle zou eenen bajonuetsleek aen het
bootd bekomen hebbeu.
Het gerucht van deze bloedige worsteling was nauwelyks
verspreid, of van alle kanten kwamen er soldaten toege
sneld, met den sabel in de vuist. Gelukkiglyk kwam een
troeo karabiuiers eu ucudarmeu ou tvd ter nlaetse. om <t»
5 April.
42 a 34 83
