I
f
N° 49.
10 December 1868. Twee-ei>twinligsle jaer.
DE VONDELINGE VAN SACKINGEN.
Dixinude, Donderdag,
Waerheid en Diuaelleer,
EGERIGE
■Bl
i
I
irt (e
n de
I der
S ure
en mogt ons
den afgryselyken terug-
Doornyk beeft to
bezoek afgelegd.
Uit het Duitsch vertaeld. 2
om aen de goederen der Kerk eene heiligschendende
hand te slaen.
Andere voorbeelden leveren byna al de vol
keren van Europa op; overal roept men de vryheid
in om de willekeurigste en meest tyrannieke akten
van verdrukking tegen ddKerk te wettigen.
Wel blind zyn ze dan, degenen die niet zien dat
de geheele beweging van dezen lyd gerigl is tegen
de Kerk en legen Christus en slechts in graed
verschilt van degene die eenmael door den Ante-
christ zal aengevoerd worden. (Land van Aelst).
Vele oude menschen weten nog te spreken van
de ongelukkige tyden der fransche revolutie; wy
hebben daer ook met Frankryk meêgedeeld, liet is
nog maer zeventig jareo geleden.
De stille goede burgery wist van geeoe politieke
zaken, en wal men hun ook zei. die brave lieden
geloofden aen niet eene der voorzeggingen, zoo
lang zy hunne kerken en priesters hadden. Maer
de wind woei en sommige fynneuzen riepen dat er
storm in de lucht was; doch de handelaer han
delde voort, de rentenier dacht aen zyne pantof
feltjes en niet verder, de edelman joeg, en de
brave menschen gingen stillekens hun gangsken
voort.
De wind woei felder; de lucht verduisterde, de
vryheidhaters of francma?ons gingen stoutmoedig
vooruit; de eene slechte wel volgde de andere, en
de fynneuzen riepen weer uit Nood! En nog
geloofden het de brave menschen nietmaer de
fransche Girondins of vrymetselaers deden het
hoofd van Louis XVI onder hel mes van hel scha
vot rollen, en eene guillotien, uitgevonden om
dertig menschen in eene minnet het hoofd af te
slaen, fooctionneerde dag en nacht. De rentenier
en de edelman moesten hel rap naer den vreemde
opsleken om met hel mes van Harrére geene kennis
te maken; het spel was gespeeld
De brave menschen zagen hunne priesters en
kerken van dag tot dag verminderen, en men begon
te lael gewaer te «orden dat de fynneuzen de
waei heid gezegd hadden: de vyand was aen het
roer.
De Jacobynen wierden meester; zy onteerden de
kerkhoven en sneden de beurzen der eerlyke lieden
zy klopten aen de deur der kloosters, verjoegen of
vermoordden de priesters en religieuzen en ver
brandden kerk en klooster. Frankryk zwemde in
het bloed en de groote rivier de Loire stropte van
al de lyken der menschen die men erin versmoord
(Vervolg).
Die goddclyke leering, hoe verheven, hoe heil-
z?etn ook, wierd dikwyls bevochten; geene eeuw
was er of de eene of andere dwaelgeest verhief den
slandaert van den opstand, schreef er eenige
goochelwoorden op. hitste de opgewondene driften
der volkeren aen, en gelukte ermeermaels in velen,
ja gansche volkeren van de waerheid af te trekken.
Onze negentiende eeuw komt de droevige eer
{pe hef Oogelopf zelf onder de christeue volkeren
te doen |roonen.
Onder ’l voorwendsel van voorpitgang, van be
schaving, door het goochelwoord vryheid, worden
de uilzinnigste, de dwaesste leerstelsels aenge-
predikt; men splitst de volkeren in tweëo, men zet
burgers legen elkander in feilen hael op, men loo
chent al de bewysgronden waerop de Kerk berust;
alle andere belangen worden aen den achterkant
geschovpp, en hel zaed des Ongeloofs wordt door
goevernementen en besturen met ongeloollyke
gretigheid rondgeslrooid. De leering der Kerk is
slechts dwaelleer, het oppergezag des Pauzes eene
hersenschimhy heeft geen regt om koning te
zyn; de Kerk mag niet meer onderwyzen en wordt
pyeral weggedrongen uit Slaelsbestuer en wet
geving, nit hooge- en lagere scholen, uit weten
schap en kunst, uil geheel het maelschappelyk
leven.
’t Is niet genoeg voor onze schynliberale dwael-
Jeeraers, de reglen der Kerk op de Maelschappy te
loochenen, diea|spi|zin en dwaesheid uit te kreten;
neen overal waer het liberalismus of ’t ongeloof
meester is, wordt de Kerk vervolgd en beoorloogd.
De Paus mag geen wereldlyk gezag meer be
zitten; om hem dit te ontnemen is alles geoor
loofd list, geweld, openbare oorlog, verraed en
struikrooveryhet grootste getal zyner provinciën
is hem op die wyze afgenomen.
In Italië legt men de band aen de kerkelyke
goederen, de kerkelyke besluiten der bisschoppen
worden aen de Staetsgoedkeuring onderworpen,
en in de seminarien, hel theologisch onderwys van
Stadswege geregeldde bisschoppen welke zich
tegen die dwingelaady verzetten, worden gekerkerd
of verbannen.
België, ons vaderland, maekt zich gereed om
den band welken ons reeds aen hel Ongeloof hecht,
vaster toe te sluiten; na de testamenten verbroken,
de liefdadigheid als gekerkerd, de studie-beurzen
geroofd te hebben, bereidt hel goevernemenl zich
had. En dan, als men geene vyf minnten meer
zeker was van zyn leven, geloofde men dat het
stormde, toen dat de goten van Parys hef bloed
niet meer konden zwelgen.
Maer de oude menschen die dat gezien hebben,
zyn thans verre geschoven; de nieuwe aenkomers
kennen de jaren 90 niet meer of vergeten ze; de
goede menschen hebben weêr hunne kerken en
priesters.... En nogtans de fynneuzen roepen ge
durig dat er storm op handen is.
Te Brussel smeden de liberaters wetten op
wetten, ketens op kelens klinken zy, en de men
schen zyn gerust De vryheid wordt den nek ge
broken; sinds lang hebben zy ops het regt afge
nomen van met ons geld en goed te doen wat wy
willen zy schenden en onleeren onze katholyke
kerkhoven zy rooven de studie-beprzen die doop
godvruchtige familien of persoonen zyn geslicht
geweestzy vallen opènllyk tegen priester en Ketje
uitmen trommelt uit dat mpn kan leven zonder
doopsel, trouwen zonder Kerk, sterven zonder
priester
Eu de goede menschen zeggen dat er nog geen
kwaet) by is
Maer wy, wy zeggen dal het storm is of stornjep
zaf; wy zyn op de haeu naer <ie jaren 90.
In 1790 waren hel enkel de steden die slecht
waren, en nu gaet het op vele dorpen al erger dan
in de steden; hel volk wordt ongeloovig. Rente
niers, rekent uwe aklien en inkomsten maer hyeen
eigenaers, jet maer op uwe landen en bosschen
wie weel, tusschen dit en hoeveel lyd zy als natio
nale goederen zullen opgeroepen worden. Gy hebt
hel vooi beeld van zoo vele voorgangers onder de
oogen, en gy wilt niet zien...
Wy kunnen hel u maer zeggen,
land gespaerd worden voor
keer van de jaren 90
De moeder van onzen juslicie-minister, M. Bare,
is overleden de bissebop van
dier gelegenheid by M. Bara een
De liberale gazetten, dus ook Rel Weekblad,"maïten
daer eep groot lawyt van. Nu, dit bewyst maer een
dingen, T is dat die bissebop vol gevoegzaemheid
en liefde is jegens eenen vyand der Kerk, en dat
hy de liberale burgerlyke overheden alleen wil
laten onbeleefd zyn, gelyk deze van Gept, by voor
beeld, die meenen dat zy zich zouden opteerep met
den voel in bel bisschoppeiyk paleis te stellen i
gelyk de liberale burgerlyke overheden van Me
chelen, die lydens de wyding van Mgr. Dechamps,
BDTERKÜIPJE
FEUILLETON VAN T B0TERKU1PJE.
irtelende
chatbaer
achtende
tyul lee-
de pyn
latuerly-
enoenide
onwan-
Verkoud-
ten wor
st en de
ddra in-
graden
indeling
deidaed
Deze
e geest,
endheid
heino-
hebben
blikke-
ider bet
aderen.
zy bet
igedane
BEKENDMAKINGEN.
15 ct. den drukrege..
Bureel Wilgendykslraet,
N» 50.
Voor elk afzouderlyk num
mer, ceutimeu.
jevallen
frbrun-
'voeten,
feite en
wellin-
hur/tig
zeert
igen.
ivoegd.
O cl.,
or den
feasor
>or deze
by. ons
cht zich
enomeo
van de
vorden
leruehte
wryving
r zyde,
tige ge-
invloed
rgvuldigste huis-
J l ze geen
den vreemdeling vertoonde zich
ifula en
>r ring-
vortelde
ierbevig
genezen
legelyk
krachtig
datdeze
■den en
ig in de
i>, kwaed
over de
ke plaets
mende op
zuivering
komt en
tveel.
genezen
daegs in
iet lang-
blikkelyk
olmaekte
Vooraleer dat de half slapende herbergslieden de deur
hadden geopeud, waren uil den wagen twee personen ge
sprongen, een heer en eene dame, en hadden denzelven
zorgvuldig weer loegeslotcn. Binnen huize geleid, vroegen
zy om in eene byzoudere kamer te eten. Terwyl de koet
sier met behulp van den huisknecht de peerden uitspande
en in den stal bragl, steeg de man, die by den koetsier
had gezeten, weer op de bank der koels, en antwoordde
als de knecht hem vroeg, iudien de beer-bedieude zich
niet in de kamer vervoegen wilde, slechts met eep onu
kennend hoofdschudden. Bal was geheimnisvol. Dpch,
peisde de knecht, die lieden hebbeu misschien veel geld
en T is dan ook ligl te verslaen dal die man by de koels
wacht houde. Het verwekte dus ook hy hem geene byzou
dere verw,oudering meer, als na eene halve uer de héer-
bediende in de herberg trad en in de kamer der vreemde
lingen zyn avpndmael ging nemen, terwyl de koetsier den
Wachtdienst overnam. Ily dacht alieenlyk die engelsch-
mans, want hy meende dal de vreemdelingen tol dit volk
behoorden, zyn toch aerdige liedenin plaets van den
wagen in de remise te laten brengen en den sleutel by hun
te houden, laten zy hem voor de herberg bewagen. My
kan hel weinig schillen, mommelde hy halfluid in zich-
Zelve, zoo er slechts een goed drinkgeld van komt.
Is er een hoefsmid in de nabyheid? vroeg de koet-
INSeiWTVINGS-PHYS.
Buiten stad, tt franks.
Mel Sappl. S
Hot Botkrkuine verschynt
dep Donderdag in geheel blad
en den Zondag in half' blad.
Terugblik eu Vooruitziet.
lieden uit de Zonne eenen oogslag binnen in den wagen
werpen konden. De bediende zat reeds lang op zyne bank,
en de peerden togeu welhaesl op de ligte handbeweging
dps koetsiers, in snellen draf vooruit.
Een uer, nadat de koels weg gereden was, begon er
eindelyk ook beweging te komen in hel dorp, reeds lang
kwetterden de vogels in boom eu struik, en de zon schoot
hare eerste stralen op de toppen der bergen. Hier en daer
iu bel dorp wierd eene blafletuer opengeslagen eu de
menschen keken door hel venster uil naer hel weder ep
berekenden voorop wat zy niet dien prachtvoller) zomerdag
aenvangen zouden. Ook de hoefsmid was een der eerste
die opgestaen was om, naer gewoonte, vroeg aen T werk
te gaen. Heden was het iels of wat later geworden, want
men had zyne nachlruste gestoord, en hy was grooleiyks
verwonderd als hy de blaffeluer opende en op de kerk zag
dal hel reeds vier ure geslagen was Gelyk hy dan in de
smis binnen kwam en de halve deur opendeed, om builen
ie gaen, lag daer voor hem in een korfken met fyiae witte
doeken omwondeu een slapende kind.
Eib, eilidat is eene goede handgift!... a dacht de
smid, terwyl hy den kleinen slaper aeuschouwde. Een
klein, kleiu lieflyk kiudjewelke duivelsche hekse eeuer
moeder heeft my dit present daer ingezet? En zonder
hel korf keu aen te raken, liep hy snel in huis naer boven
by zyne vrouw, die bezig was met zich aen te kleedeu.
«’Vrouw, vrouw, riep hy iu aller haest, kom beneden
zien. Gy hebt al lang gejammerd dat wy geene kinderen
hebben; uwe wensch is nu vervuld geworden, a Daermede
sprong hy weder den trap af, en builen huis; haestig
wierp ook zyne vrouw, die in T dorp de schoouc Anna ge-
sier aen den huisknecht; thyn voorpeerd heeft een yzer
verloren en het zou moeten hersteld zyn, vooraleer
wy afreizen.
Gansch in de nabyheid woont de smid, koetsier, een
regt bekwame werkman. Ik ga hem aenstonds wekken.
De smid was in weinig tyds by der hand en T werk
ging spoedig aen. Ook de heer was in den stal gekomen
om te vernemen of het peerd geen letsel had bekomen.
Het kwam de lieden uil de herberg wonder voor, dat de
vreemde heer inlichtingen vroeg over de dorpsbewoners
en hunne levenswyze, over den dagloon der arbeiders,
over de zeden, de gebruiken, over hel wetenschappelyk
en godsdienstig onderwys.
De dorpssmid, zegde hy, die myn peerd beslagen
beeft, schynt een zeer verstandig man te zyn, zoo als' ik
Let nog zelden op myne reizen by ambachtslieden aen-
getroffen heb.
Waeracbiig dat is hy, antwoordde de vriendelyke
bazin, en zyne vrouw is de beste en zor." *’n 1
vrouw van tien uren in 't ronde. Spylig dal
kinderen heeft.
Op hel gezigl van
plotseling eene wonderbare uitdrukking."
Geene kinderen, vraegde hy nadrukkelyk. Maer
terstond bragl hy de samenspraek op een ander punl,
vroeg naer zyn rekening en betaelde rykelyk. Hy had nog
veel wegs af ie leggen, en zou by gevolg nog voor den
dageraed vertrekken.
Eer dal de dag verscheen, slond zyn reiswagen aenge-
spauneu, de heer en de dame stegen er in zonder dal’de
