Donderdag, 17 December 1868. Twee-en-twinligste jaer. N° 49.
Dixinude,
DE VONDELINGE VAN SACKINGEN.
Waer heid en Diuaelleev.
4CID.
□art te
au de
Dg der
i 8 ure
Hel ongeloof is uil zyn eigen wreed en haet-
zuchtig; van echt kristelyke deugden, van naeslen-
liefde kan er builen de Kerk geene spraek meer
zyn; bet Geloof ziel en eerbiedigt in den arme
den persoon van Christus, het heeft schuilplaelsen
voor alle slach van ellendigen, zalving voor alle
wonden; hel ongeloof aeuschouwt den arme als
een vyand van de welgestelde maetschappy, als een
mensch waeraen men, om zichzelf te bevryden
en voor grooter schade te behoeden, eeuig aes
moei toewerpen. De liefde van onze verlichte
XIX’eeuw voorden wetkman is wreed; zy geeft
werk aen de armen, maer hoopt ze op in onge
zonde fabrieken, waer hel kind zich niet kan ont
wikkelen, waer de sterkste man verkwynl en eene
vroege dood sterftzy stookt de verwilderste
driften op, tracht den werkman, mei de zedelyk-
heid, hel waer geluk le ontnemen, maer, wanneer
hy aen zrch-zelven overgelaten lot opstand over-
Hoe woidt nu hel regt en den eigendom geëer-
biedigl?
Als geheele koningryken worden geroofd, hoe
kan men dan verwachten dal de diefstal in ’t klein
zal beschouwd worden als ongeooiloofd? Als de
goederen der Kerk, der kloosters en der armen ge
roofd worden, hoe kan de burger zich dan vleijen
dat zyn eigeodomsregt zal geëerbiedigd worden?
Italië en Spanje leveren hier een onweêrlegbaer
bewys van; in hel eerste is de slruikroovery, de
brandstichting, de diefstallen door openbare be
ambten gepleegd aan ’l orde van den dagin het
andere heeft het oproerig besluer nauwelyks de
roovershand op kerk- en kloostergoederen gelegd
of de losgelatene menigte buldert reeds in de stra
ten bood aen de rykenWeg mei den eigendom!
De ouderwetsche eerlykheid dacht niet koopen,
of ik moet kunnen betalen nu dryft men de groot
ste handel zonder geld eu hel natuerlyk gevolg
hiervan is dat men by ’t minsteongelukzyne sctiuld-
eischers niet betalen kan; hel slaken van betaling
de faillieten zyn allengs om menigvuldiger en byna
zonder schande geworden; geld winnen, ’l is gelyk
door welke middelen, en zoo slim le werk gaeu om
aen de handen der gendarmen ie ontsnappen, zoo
denkt en handelt de ongodsdienstige beschaving
der XIX' eeuw.
gaet, dan ontmoeten hem de geduchte dwangmid
delen zyner verleiders.
Zien wy niet overal, waer naer de slem der
Kerk niet geluisterd wordt, dat hel gezag verandert
in willekeur en inbreuk maekl op de geheihgsle
reglen der onderdanen, even als het gebeurde by
de Keizers van het heidendom? Hel volk, dal de
magi niet meer aenschouwt als van God komende,
koml naluerlyker wyze lol oproer en moei door
’t geweld, der bajonnelten tot onderdanigheid
gebragt worden.
Uil hel Duilsch verlaeld. 5
Een minister, die uwe tael en uw karakter
veracht, opgekweekl met hel geld uwer katholyke
medeburgers, maer nu geloofsverzaker en vervol
ger van alle dezen die katholyk zyn, de geesldry-
ver Baia, heeft u in hel Belgisch parlement gehoond
en gelasterd
Alles bemiddelen, alles verzoenen, alles redden,
alles tot het volmaekste geluk brengen, deze
taek is, van ’t begin der wereld af, door twee
personen opgenomen door de slang van liet
Paradys en door den beloofden Verlosser; toen
wierd levens de geschiedenis der wereld door God
zelven geieekettd als een slryd Itissclten den duivel
en Christus, en dien slryd zien wy nu, onder den
naero van liberalismus, tusschen het zaed van den
duivel of hel ongeloof en bet zaed van Christus of
de Kerk. Elk van beiden zoekt de geheele wereld
te veroveren de Kerk om alles te redden en den
mensch tot zyne ware bestemming te brengen; het
ongeloof, het libeialismus, om alles van God af le
trekken en neer te sloiten in het ongeluk dat voor
den duivel en zyne engelen bereid is.
Wy hebben eenen vluggen oogslag geworpen
op de ontelbare weldaden welke de Kerk aen de
samenleving geschonken heeftzien wy nu ook
eens wal hel ongeloof ons belooft; want, wy
moeten het bekennen, op onze dagen vooral, heeft
het zaed des ongeloofs diepe wortels gescholen
vele goeveruemeolen en koningen zyn in regl-
slreeksche vyandschap met de Kerk en besturen
alsof zy hunne magt niet van God tot geluk-
making der volkeren en tol den bloei der religie
gekregen hadden.
De zoo genaemde liberale gazetten van Brugge
en van elders kondigen met eene zekere, vreugde
aeo, dat de notaris Lebrun, van Brugge, voorzitter.
zeggen zy, der klerikale meetings, een der byzott-
dersle sprekers der maetschappy Concorde, der
smulpartyen, enz., woensdag laelst gepoogd heeft
zich zelven het leven le benemen, door zich in de
Geotsche vaeit le werpen; dat hy dit noodlottig
besluit heeft genomen omdat hy den slechten uit
slag voorzag van een proces welk legen
hem ingespannen was over eenige zaken van zyn
ambt en dat hy, dil klerikacl kopstuk, inderdaed,
door de korreklionnele regtbank van Korlryk voor
aflroggelary en vervalsching van geschriften ver
oordeeld is geweesl lol 5 jaren, 6 tnaenden en 3
maenden gevangzilting eu verschilllige boeten.
Ziehier wat een katholiek blad van Brugge op
deze liberale regtzinnigheid antwoordt
Iedereen weet, hier te Brugge, boe lang de
notaris Lebrun den wagon en libre-penseur gespeeld
heeft; iedereen weet dat hy hier, oogde Vene-
rabele van de ma^onnike logic geweesl is; iedereen
weel dal hy duizende keereo voor de ma^onuerie
in de matte gesprongen is; iedereen weel dat hy
door het ma^onniek apenspel geheel geruineerd is
geworden, en dat zyne ma^ounieke vrienden hem
hebben laten uilstroopen tol op zyn hemde toe;
iedereen weel dal hy onlangs die secte van godde-
looze bedriegers had verlaten, omdat hy wel ge
voelde dal hy geheel en al op ’t strooi ging gera
ken; iedereen weet wat sommige klerikale men
schee edelmoedig beproefd hebben om hem te red
den, indien het nog mogelyk geweest ware; iede
reen weet hoe de organen van den maQonnieken
winkel hier gezweet en gevrocht hebben om hem
le verpletteren, want hy kende de waerlieid en de
secreten van de tnatjonnieke secte, en hy wilde die
in de volksmeelingen aen liet licht brengen; ieder
een weet dat Lebrun niet anders is als eene
illustre viejime van de booze maQounerie, want ge
heel zyn leven heeft hy onder de masons doorge-
braebt en geheel zyn fortuin heeft hy daarby ver
loren. En dal er een enkel graantje compassie by
die versteende ma^onskoppen konde wonen, zy
zouden inedelyden hebben met het slagtoffer, dat
zy zelfs zoo verre op den weg van hel verderf ge-
sloolen hebben, dat er geen hulp meer balen en
konde, en die ongelukkige mensch nu zyne eere,
zyn fortuin, zyne gezondheid en zelfs zyne zinnen
verloren heeft, zegt men.
1 NIIIKBIPJI
num-
FEUILLETON VAN T BOTERKUIPJE.
:wakke
evalli-
f oud,
middel
;eneesl
BEKENDMAKINGEN.
15 ct. den drukrege..
Bureel Wilgendykslrael,
N“ 50,
Voor eik afzonderlek
nier. 12 cenlünen.
:ft ge-
aeg en
ikwyls
erbare
leg te
ten en
Dg vap
apo-
r won-
Gallen.
Iiouwd
eUend-
rlyk is.
low ay’s
r maeg
o voor
icbl ci>
er zyn.
bekend
',slhma,
ifrslop-
roode
soorten
■erheid,
pnoroï-
f, zecre
graed,
ie aen-
n aerd.
evoegd.
O cl..
>or den
lessor
szondn
ipfd is
d van
Jen by
Pillen,
ds van
bragin
sjellen
kr ach
irkipgj
kte.
lekend
onder-
voor-
levcr-
s geen
scliat-
onge-
e ver-
kkelyk
edelyk
ieklen,
'K 8B’
en, het
mid en
bodem
alisebe
I.
?yi> wil
welke
elt's in
dl ver-
s eene
atineer
aen de
INSCHRYVINGS-PHYS.
Buiten slid, tt franks.
Mei Suppl. fi
Hal Botf.hkiuvip. versebvnt
den Donderdag i» ueheel blad
en den Zondag in half blad.
Tien jaren waren vervlogen sedert de gebeurtenissen
die ik zoo even verhaelde, als de smid, op tien verjaerdag
der vinding van de kleine Maria-Teresia, zich op weg be
gaf naer de kleine stad Sackingen om by den bestuurder
hel jaerlyksch pensioen van 10(1 gulden te halen.
Dezen keer komt gy een dag te vroeg, zegde de be
stuurder; er is noch geld, noch tyding aengekomen.
Misschien zal liet my heden besteld worden, en ik zal u
dan betalenkom dus morgeit eens weer.
Maer den volgenden dag was er nog niets; eene week
lang ging de smid dagelyks naer de stad, en kwam da-
getyks weer naer huis zonder geld of berigt. Dit maekte
hem mismoedig; want hy had zeker op het inkomen dier
somma gerekend. In hel verloop der jaren was hy, door
hel geki verlokt, iels of wal gierig geworden en had veel
van zyn vroeger blygeeslig karakter verloren. De dagelyk-
sche bezoeken naer de stad, waer by dikwyls uren lang
wachten moest, bragtten den smid in de herbergen. Hier
vond hy steekt gezelschap, en hier vertoonde zich in den
smid een gebrek dat men nog niet in hem bemerkt had. By
de gedachte dal bet ouderhoudsgeld, hetwelk te voren
allyd regelmatig op denzelfden dag binnenkwam, wierd hy
katyvig eu kuokkelachlig, cn begon naer de herbergen le
loopen om zyn misnoegen at le drinken.
Bil belette intusschen niet dal de kleine Maria-Teresia
gelyk een roosken opgroeide en in schoonheid, versland
en goede zeden al de kinderen des corps overtrof. Te meer
van wolle slof lieten den rooden schyn der lamp op de
strael vallen. Eene breede en zware eikenhouten tafel,
eene donkerbruine scbapraei, eenige schoon gesnedene
stoelen en eene moelie, dit was het gerief dal in de kamer
stond. In eene alkoof stond een groot bed mei roode gor-
dynen en wille franjen.
By hel flikkerend lamplicht zat Anna aen tafel te
strikken. Ofschoon de vrouw nauwelyks vyf-en-dertig jaren
lelde, schenen toen hare verwelkte trekken, de magerheid
van haer aengezigl en eenige rimpels op haer voorhoofd,
eenen ouderdom van vyf-en-veerlig jaren aen te duiden.
De jaren tellen voor dubbel als hel hert lydl. Anna was
vroeger zeer schoon geweesl; kommer en overdreven
arbeid hadden de reinheid der linien van haer aentrek-
kelyk gezigl weggenomen, zonder toch gansch de sporen
van vroegere schoonheid te kunnen verdelgen. Sedert dat
de ongelukkige honderd guldens achter gebleven waren,
was ook den schoenen lyd haers huwelyksgeluk voorby.
Joris had nog alieenlyk gedachten voor de herberg, geene
meer voor haer. Gansch hare liefde en harielykheid droeg
zy dus over op hel kind, dal, even als zy, van dezen toe
stand veel te lyden had. Joris mogl nog zoo onweerdig en
woedig handelen, hy mogt haer met smaedwoorden over
laden, zy kon hem toch niet baten was hy vroeger niet
hel eenige voorwerp barer liefde geweesl? Blonk dan
weder een dag de tevredenheid over zyn aengezigl, zocht
hy in den arbeid weder het geluk des levens te vinden,
dan was ook voor Anna zulke dag een feest, en zy geloofde
den ouden lyd met zyne liefde le zien wederkeeren. Wat
had zy niet gegeven om hem weder tol zynen pligt terug
le brengen? Maer, eilaes! zy herkende bare onmagl, zy
bad God eu smeekte om den oogenblik op welken Joris, in
zicb-zelven wedergekeerd, den vorigen vrede des herten
weder verkrygen zou. fl Vervolg hierna).
de pleegvader hel kind begon te verwaerloozen, des te
inniger sloot zich de pleegmoeder aen het kind aen, en
voedde het op alsof het haer eigen dochter geweesl ware.
Wyzelyk hadden de ouders aen het meisje hare aenkomsl
in hel dorp verzwegen, en ook de lieden vau daeromtrent
waren voorziglig genoeg om er niels van te gewagen. Zoo
mceude hel meisje dat zy een kind van den huize was, of
schoon haer pleegvader, dien zy oneindig lief bad, menig-
mael sedert hel achierblyvett van liet pensioen, luidop
gezegd had dat hel kind dagelyks meer kostte, en zich
aen den arbeid niet kon gewennen omdat hel te leer van
bouw cn le zwak was. Dil waren voor Anna bedroevende
woorden, maer zy vernauwden nog de teedere banden die
moeder en dochter vereenden. Zoo duerde hel bykans drie
jaren. Intusschentyd was hel pensioen gestadig achter
gebleven; een andere geesl was by den smid binnenge
drongen de geesl der dronkenschap en ontevredenheid,
gepaerd met gebrek aen arheidslusi, eu by gevolg ook
gebrek in hel huishouden.
Des zaterdags sloot Joris dikwyls zyne smis; die hem
dan hebben wilde, moesl hem in de herberg zoeken.
Zoo was het op eenen zekeren avond, in maeri 1775.
Anna en hare dochter wachtten vaders lerugkeer uit de
herberg af. Anna had de slechte gewoonte mei van vele
vrouwen, den man by het glas zelf gaen op te zoeken en
hem ouder vele scheldwoorden naer huis le halen. Immers,
zulke haudelwyze verbillerl den bedronken man eu wekt
hem op om uog langer in de herberg le vertoeven. Zy
wachtten geduldig lol hel den man zelf beviel naer huis le
komen. Doch, heden was hel zeer lael. De wyzer der
ouderwelscbe liorlogie wees byna middernacht, lang was
alles in hel dorp ie ruste gegaen, slechts in dc kamer der
vrouw van den smid zag meu uog licht. Dikke gordyuen
Vlamingen
(Vervolg).
Allyd liegen en verdraeijen.
