2-1 January 1869.
Drie-eii-lwinligsle jaer.
Di x mu de,
Aen Pius IX,
Donderdag,
DE VONDELINGE VAN SACK1NGEN.
De pligt der katholyken.
JHEID»
stand honden,
De redevoering die keizer Napoleon by de
opening der Wetgevende Kamer in Frankryk heelt
uitgesproken, is om zoo te zeggen kleurloos.
Oorlogzuchtig is ze niet, maer den vrede waerborgt
ze ook niet. Frankryk, zegt Napoleon III, heeft
zulk een sterk leger en zyne militaire inrigting is
zoo stevig, dat hel voor geene magt heelt achter
uit te wyken, (hoort gy hel, Pruisen?) nogtans zal
het ’l zwoerd uit de scheede niet trekken, tenzy
men het waegde hetzelve aen te vallen (maer wie
zal Ftankryk aenvallen? niemand). Over de ooster-
kweslie spreekt de Keizer niet, evenmin als over
Italië, en over de konfetencie van Parys zegt hy
eenige woorden die onbeduidend zyn.
Zooals wy zegden dus, is de redevoering van
den Keizer van Frankryk. kleurloos; ze bevat veel
woorden die niets zeggen.
Dat is al heel veel, zoo als men ziet, wanneer de
domheid hy de Vlamingen hel dubbele is by de on-
wetenheid der walen; doch dit is al heel weinig in
vergelyking met de gevolgtrekking die M. de
Maere uit de cylers trekt die hy voorbreugt. Het
is bewezen, zegt hy, dal de grootste en halelykste
misdiyven, de doodslagen, moorden en brand
stichtingen in ons land gepleegd, hetmeesl begaen
zyn geworden door de Vlamingen. De veroordeelde
moordenaers zyn drie mael lalryker by deze lael-
sten dan by de walen; de veroordeelde brand
stichters zyn hel vier malen, en de heide Vlaen-
derett alleen hebben zes mael meer brandstichters
zien veroordeelen dan de waelsche provinlien
Henegouwen en Luik.
M. de Maere zou misschien van dit alles niet ge
sproken hebben, maer hy heeft de oorzaek willen
opzoeken van de brandstichtingen van St. Denys,
en hy heeft bevonden dat dezelve niets wonderbaer
opleveren, aengezien de plaels waer ze begaen zyn
geweest, het center is van den moordenaerskuil
dien men de vlaemsche provinlien noemt
En men neme in aendachl dal M. de Vlaere een
vertegenwoordiger is van diezelfde vlaemsche pro
vinlien die hy met zoo veel delicatesse alschelst.
Wal moeten de vlamingen bly zyn, uil den mond
(JU hel üuitsch verlaeld. 8
Algemeene Oversale. (e onttrekken, gaet er geen’ week voorby dal men
De konferenlie ter regeling van het geschil onze liberale konfraters geene heete tranen ziet
tusschen Turkye en Griekenland is geëindigd. De storten over de on welenheid onzer arme landge-
uitslag beantwoordt slechts ten balven aen de ver
langens die men wegens dezelve had uitgedrukt.
De "rooie mogendheden, Frankryk, Engeland,
Ooslenryk, Italië, Pruisen en Rusland, hebben
eene soort van verhandeling geteekend, een pro
tocol zoo als mén 't ding noemt, by welk ze vast
stellen dal elke Staet die stoornis brengt in de
Staten van een ander, daerdoor het internationale
regl schendt. Dat weet eenieder, en het is onnoo-
dig, dunkt ons, zulks aen Griekenland kenbaer te
maken, wyl het zulks ook wist zelfs vooraleer er
ooit kwestie was eene konferenlie byeen te roepen.
Maer wegens de punten die hel geschil uilmaken
tusschen Turkye en Griekenland de eenige
kwestie die er le beslissen was, daerover is niets
beslist geworden.
Ondertusschen melden te gelyk alle de korres-
pondeniien uil Griekenland, Turkye, Rumenië en
Pruisen en hel feil wordt bevestigd door den
Moniteur de l'armée, van Parys, dat Pruisen een
onmetelyk oorlogsmalerieel in de sterkten van zyne
ooslersche grenzen samenhooptinsgelyks de
bladen van Melz melden dal eene massa tonnen
met poeijer naer de magazynen der citadel dier
stad worden heêngestuerd, en de straten vao Metz
wemelen van soldaten, juist alsof een oorlog
binnen weinige dagen moest uitbersten.
nooten.
By het hoorei) hunner klaegtoooen, zou de
vreemdeling, die België niet kenl, iuderdaed ge
neigd zyn le gelooven dat er, onder opzigl van
onderwys en beschaving, geen ongelukkiger land
in Europa beslaet dan België.
Maer had hy, in zitting der Kamer van vrydag
laelst, den genlschen vertegenwoordiger M. De
Maere gehoord, dan zou hy zich nog een veel
s'echter gedacht gemaekl hebben van den zede-
lyken toestand onzer bevolkingen, doch vootal
onzer vlaemsche bevolkingen.
In de waelsche provinlien, zegde M. de Maere,
toet dezedelyke toestand van het arme volk nog al
iets le wenschen maer in de vlaemsche pro
vinlien (Oost- en Weslvlaenderen, Antwerpen en
Limburg) is deze eene afschuwelykheid geworden,
om mei een woord uit hel ding by zynen naem
le noemen.
Rekent eens In de 892 gemeenten die de
vlaemsche bevolking uitmaken, lelt men slechts
1757 lagere onderwys-geslichten, lerwyl in de
waelsche provinlien, die 1508 gemeenten lellen,
niet tuinder dan 2558 lagere onderwys-geslichten
bestaen. Hel onderwys by de vlatuingen en walen
is dus in verhouding met de cyfers 4 en 7.
De uitvallen der liberale bladen legen den Paus
en tegen de katholyken die door hunne gillen hel
legerke van den Paus helpen in stand houden,
herbeginnen op nieuw.
Zy die geene andere woorden dan woorden van
lol hebben voor die mannén die in België het getal
soldaten vanjier tot jaer vermeerderen, en daer
door duizende jongelingen met geweld uil hun
vaders huis rukken, de burgers hel geld uil den
zak persen en hel land ruineeren, alhoewel Belgie’s
sterkte in zvne onzydigheid beslaet, gewaerborgd
door de groote mogendheden eo niet in een
belrekkelyk groot leger, willen er maer niet van
hooren dal de Paus een leger hebbel
Welnu, waerom heeft de Paus een leger noodig,
zal men misschien zeggen? Ziehier waerom
De Paus heeft een leger noodig om zich-zelven
en zyne getrouwe onderdanen le beschermen tegen
de ruwe en goddelooze benden van Garibaldi, om
de heiligdommen, de kunstschatten van Romen le
behoeden legen roof en plundering;
De Paus beeft een leger noodig om de weerdig-
heid eu de vryheid van den apostelyken Stoel te
blyven handhaven, om Romen en wal er van de
Kerkelyke Stalen oogovetblyfl, voor de katholyken
te behouden;
De Paus heeft eindelyk een leger noodig om aen
de Keizers en Koniogen le leereu dat regt, eigen
dom en gezag kunnen en moeien verdedigd worden
Nu vooial dat hel pauzelyk leger, naderoemryke
overwinning van Mentana, bloot slael aen de
bloedige wraek der Revolutie, is'l aen ons, katho
lyken, dit leger le ondersteunen, en door onzen
persoon, onze giften en gebeden, de poogingen der
benden die de Revolutie ter vernietiging van de
Kerk uilzeudt, le verydelen.
Sinds ons ma?ooniek Liberalismus zich voorge-
sleld heelt bel geven van hel onderwys der
jeugd, aen de katholyken en de geesielykheid
BOTERKUIPJE
a
1498-95
FEUILLETON VAN ’T BOTERKUIPJE.
akke
raili-
ouil,
iddel
leest
tlen,
»e-
het
d en
idem
sche
BEKENDMAKINGEN.
15 ct. den drukrege..
Bureel Wilgendykslrael
N* 50.
Voor elk afzonderlyk num
mer, 12 cenliuien.
i wil
'elke
s in
ver-
eene
neer
d de
t gc-
eg eo
kwyls
rbare
-g le
en en
van
apo-
won-
le
ile
er
20-00
20-00
1-00
0-50
1-50
500-00
5-00
15-00
5-00
5-58
25-00
1-00
Hen.
uwd
jnd-
i is.
ay’s
laeg
mur
i en
tyn.
end
ma,
top-
tode
Hen
eid,
rot
eert
ted,
en-
rd.
gd.
el.,
ten
tor
VOOR ’T ONDERHOUD DER PAUZELYKE ZOUAVEN.
Vierde lyst.
Bedrag der vorige lysl, fr. 905 55
Jacobus Joule, van N\ oilmen
Onbekende van Dixmude
Eene dienstmeid i
Onbekende van Eessen
Onbekende, voor eeuenZouaef
id.
M. Slosse, onderpastoor van Eessen
Onbekende van Eessen
O. V.
Onbekende
Id.
ezond-
uofd is
id van
den by
Pillen,
ds van
bragie
stellen
kracht
'rking.
de.
lekend
mder-
voor-
lever-
i geen
icbat-
onge-
ver-
kelyk
idelyk
eenen zoon van twee-en-t»inlig jaren, met noem Kotirad.
De Roset’s zyn sedert lang uitgestorven in hel dorp,
dewyl Konrad niet getrouwd is; by was de laetste zyns
naems. Als Konrad het rype bloemenzaed in den hof zyns
vaders plukte en er liandsvollen in den schoot van Teresia
wierp, had by meniginael de gelegenheid te bemerken hoe
schoon bet meisje was, die in haren blik den reinslen
spiegel der onschuld van herte droeg. Ook vroeger boorde
hy dikwyls de schoone hoedanigheden van Teresia roe
men. Dit alles deed hem nadenken. VVelhaesl bemerkte
ook de oude Roser dal zyn zoon zich meer in den bol be
vond (waer hy niets te doeu had) dan by de vischnetlen en
op het veld, waer hy veel bezigheid had. De jonge vlot-
maker vergat zich werkelyk nu en dan, vermits hy langer
dan het zyn mogi over de haeg uaer bel gebuermeisje
heénblikte. Zekeren dag waegde hy zelfs, met gevaer van
zyne kleederen te scheuren, door de haeg le slurpen. Hy
droeg eene prachtige lelie met de wortelen.
Deze bloem ontbreekt nog in uwen tuin, Teresia,
zegde hy haer.
Dit was de eenige voldoende reden die hy vond om
zulke stoutheid le verontschuldigen. Teresia uam de gift
vriendelyk aen, zetlede ze in goeden grond en de lelie
bloeide heerlik voort. Konrad kreeg ook de toelating hel
huis te bezoeken en met Teresia en de grootmoeder te
mogen pralen. Hy maekte zoo dikwyls gebruik van deze
toelating dat de opening in de haeg allyd grooler w'terd.
('I Vervolg hierna}.
INSCHRYV1NGS-PRYS.
Buiten stad, 4» franks.
Mei Suppl. 8
Hel BoTF.RKUtrjE verschynt
den Donderdag iu geheel blad
en den Zondag in half blad.
Hoort gy, Anna, zy wordt kwaed op my, zegde
de vondelinge.
«Teresia heeft toch gelyk'. Waerom spreekt gy van
Sterven, moeder.
God beschikke over ons, zei de oude vrouw; als
liy my tol zicli roepen wil, beu ik bereid, maer nu, Tere
sia. zyl gy de meesleresse des huizes. Myu klein, arm
buis en alles wal daeriii is, boort u toe. ik heb duer in de
kas twee schoone stukkeu lyuwued, liundgespiiigy kuul
ze verbruiken om eens uwen uitstel le verveerdigeu
Myueu uitstel! herliaelde Teresia uadeukeud.
Dal is waeraelilig een goed gedacht, zei de smid
die even biuuenlrad; want binnen een pier jaren moet
men toch aen uw huwclyk beginnen te deuken. Niet
waer, Teresia?
Hel jonge meisje scheen deze woorden niet gehoord te
hebben, doch sprak zy stil hy haer-zelveu Ik bfyf by
grootmoeder lol dat zy sterft, dau zal ik deu echtgenoot
loebehooren dien ik my kieze.
Hel leven dal Teresia verkozen had, scheen noch zwaer
üoeb inoeijelyk te zyn; doch liet eischic eene onverpoosde
oplettendheid en een beproefd geduld; want de oude
moeder was knorrig en wilde het meisje gedurig by
haer hebben.
Als ik zie of hoore, zegde zy, dan vergeel
ik al myn lyden.
Teresia moest de boeken en schriften voorlezen, welke
zy ontving van de Franciskaueruounen le Sackingen.
Die kloostervrouwen stonden overal in groote achting
de faem hunner deugden verbreidde zich zoo ver dal zy
dikwyls in andere kloosters geroepen wierden om de ver-
vallene lucht weder le herstellen.
Hel kleine huiske der oude vrouw stond aen hel uit
einde van het dorp, tegen den Rhyn gekeerd; ceu kleine
tuin lag legen den gevel van het huis. Was hel weder
schoon, dan zaten Teresia en grootmoeder in het hofken
dal, min of meer verwaerloosd, nu door de zorg van bel
jonge meisje liefelyk hersteld was. Grooie pruimelaers
stonden aen de haeg van den hof en bcschutleden door
hun gebladerte de plinten van de gtoole kille des zomers.
Aen den gevel stond, door klimop en geitenblad belom
merd, eene kleine hul. Daeriu geleidde genoonlyk Teresia
hare grootmoeder, die dan dikwyls onder hel eenloonig
gezang der grasmuseb in slaep viel. Zorgvuldig waekte hel
meisje over de slaep der oude vrouw.
Teresia beminde de bloemen; welwillende lieden
braglen haer geerne zaed en wortelen van allerlei soor
ten. Doch haren rykslen oogst deed zy op in den aen-
palenden hof van den ryktn viotmeesier Roser. Deze had
De Vlamingen zyn een onbeschaefd en zedeloos
volk
(Redevoering van M. De Maere).
