I ll
j
- I
I
21.
Drie-eii-twintigste jaer.
20 Mei 1869.
L’IIOMME Qll RIT,
I
J
bixfnude, Donderdag,
Algetneene overzage.
3
num-
■M&
rERIGE
I
rl (e
i de
der
end,
Een twintigtal belhamels zyn ter beschikking der
justitie gesteld.
Aeu hel Kempenland van llerenlhals onlleenen
y de volgende ontleding van
De redevoering die de Keizer onlangs te Chartres
heelt gehouden, moge kort en krachtig zyn, klaer
is zy juist niet. Twintig jaren geleden, was
Chartres de eerste plaets die de Piesident bezocht,
en toen riep hy voor hel eerste de Franschen toe
slaekt uwe onderlinge twisten en denkt voorlaen
slechts aen de algemeene zaek. Thans, na 17 jaren
rust en voorspoed (de keizer rekent van den coup
d’état, gelyk men ziet,) zegt hy met meer gezag en
vertrouwen nogmaels hetzelfde; want, naer het
schyut, ontwaken wederom de ondermynende
hertstogten en bedreigen zy hetgeen door het
algemeen wierd opgebonwd.
Wat kan den keizer by deze toespraek voor den
geest hebben gestaen? Vóór twintig jaren deed hy
een beroep op de verslandigen van alle partyen,
welk beroep blykbaer niet heeft gebael, want drie
jaren later volgde de Slaelsaenslag. Sedert heelt
men zeventien jaien rust gehad, rnaer thans
schynen de vyandige maglen weder het hoofd op
te steken; de keizer doet wederom een beroep op
de natie. Maer wat nu, wanneer ook dit beroep niet
baet? De Keizer zegt hel niet, en het valt ook
moeilyk in te zien wat dan zou moeten volgen,
lenzy een nieuwe Slaetsaenslag dit mael tegen het
algemeen stemregt.
Éetie zaek blykt eventwel klaer uit deze toe
spraek, namelyk dat de eerlyke lieden van alle
parlyen worden uitgenoodigd om het met den
Keizer te houden; nu, zullen zy anders worden
beschouwd als te zyn bezield met onver werpende
hertstogten? Dit doet denken aen de theorie, dal
hel vorstelyk gezag gegrond is op het algemeen
stemregt. Immers de heer Rouher zelf deed
het eens opmerken van de acht millioen
Franschen, die drie malen hunne stemmen aen den
Keizer gaven, ligt waerschynlyk de belli reeds in
het graf, en zaTbel keizerlyk gezag op dien grond-
I
Donderdag laelst hebben nieuwe oproerige be"
wegingen plaets gehad. Op verscheide boelevards
heeft hel volk vensterruiten ingeworpen, hel heef1
er hoornen uitgerukt, de circulatie belet. Op die
plaetsen wierden de winkels gesloten.
Het keizerlyk goevernement heelt een dekreet
uitgegeven by welk alle volksverzamelingen ver
boden en verscheide publieke spreekzalen gesloten
worden.
De rust is er sedert niet meer gestoord ge
worden.
Over weinige jaren woonde te Brussel een arme
smid in een dier sombere rhumalieke kelders die
meo in België’s hoofdstad in zoo grooten gelalle
aenlreft.
Hel was niet ver van 't Jesuieten-klooster.
De smid wierd ziek en verkeerde in doodsgevaer;
men liep eenen pater jesuiel halen, die hemde
HH. Gereglen toediende.
Die smid was een jongeling die, verleid door
slag gevestigd Idyven, dan dienen de vier millioen
nieuwe kiezers de zaek eveneens te beschouwen
als degenen, wier plaetsen zy innamen; of,
beschouwen zy haer anders, dan dient ook <le
keizerlyke regeering zich naer de veranderde
inzigten te schikken.
•Met andere woorden, het is in Frankryk niet
eens gegeven blyft gegeven; integendeel, het
gegevene dient aenhoudend weder te worden
gewonnen, zoodat ten slotte de wettigheid van het
gezag, dat op dezen grondslag rust, volkomen
afhanklyk is van <le vraeg, of van dit gezag al of
overeenkomstig de wenschen van de meerderheid
der kiezers gebruikt wordt gemaekl. Blykt by de
aenstaeode kiezingen, dal de oppositie sterk is
aengegroeid, dan ligt daerin de waerschuwing, dat
de Natie steeds minder ingenomen is met de wyze,
waerop het gezag door den Keizer wordt uitge
oefend.
In onze algemeene overzage ziel men hoe driftig
en woelig de voorbereidende kiesvergaderingen in
Parys beraedslagen over de voorgestelde kandi
daten. Dingsdag avond zyn de schouwburg en het
plein du Chdtelel het tooneel geweest van zeer
onstuimige beloogingen, ter gelegenheid der
politieke geloofsbelydenis van den heer OHivier,
den republikeinschen napoleonist. Men zong de
Marseillaise en men hoorde de kreten Leve de
linie, weg met de keizerlyke wacht! zelfs Leve de
Republiek! en Ollivier naer Chaillol
Op sommige punten is hel volk met de politie
handgemeen geweest twee stadssergeanten
wietden geslagen; een twintigtal personen zyn
aengehouden en in handen der justitie overge
leverd.
Men ziet dus dat onze vrees voor een nieuwen
Slaelsaenslag, dilmael tegen het algemeen kies-
regl en de vryheid der voorafgaende kiezerveree-
uigiugen, geenszins ongegrond is, en dat de
uitslag der aenslaende stemmingen in Frankryk
hoogst gewiglige gebeurtenissen tengevolge kan
hebben.
Ter gelegenbei'l der algemeene kiezingen voor
de Kamer, in Frankryk, is de verledene week te
Parys tfe nisi erg gestoord geworden. Ziehier
dderomtrcpl eenige by zonderheden
De schouwburg du Chatelet en deszells omstre
ken hebben dingsdag avond een zeer woelig
tooneel aengeboden by gelegenheid der politieke
geloofsbelydenis van den heet Emile OHivier, zoo
men weel een gewezen republikein, die napole
onist is geworden, doch liberael v>il heeten.
Heeds ten G ure verdrong zich aldaer eene
ootzaggelyke volksmenigte, hopende de zael binnen
te dringen; niaet de deuren gesloten blyvende,
klom men over hel yzereu hek, eu de politie
agenten konden slechts met veel moeite het volk
let ughoudgn.
Ten 10 ure nam de heer Ollivier bet woord, na
langer dan een kwartuers de stille verzocht te
hebbenrnaer meer dan de helft der aenwezigen
wilden niet naer hem luisteren. Eindelyk sprak hy
legen wil et» dank en gaf de uitlegging van zyn
politiek leven et: zulks met veel welsprekendheid
en in krachlige bewoordipgext.
Doch welhaesl wierd zyne stem verdoofd door de
kreten, schnilelingen en.onderbrekingen, terwyl
zyne vrienden hem toejuichten; het was juist een
tooneel uit de woelige dagen van het jaer 1848 en
ilerwyze, da! men hief eu daer handgemeen wierd.
Men begrypt welke onstuimige zitting, wat gewoel
en lawyt daeruil voortsproot. Op dien oogeublik,
2® minuten na 1lnre, beeft de politie-kommis-
saris de vergadering ontbonden verklaard.
ilaerfoen begon de beweging buiten den schouw
burg. Op liet plein van den CHAtelet en omlig
gende straten bevonden zich meer dan 45,0t)Ö
persnonen die allen zongen, kreten aenhieven,
schuifelden en scheldwoorden lieten hooren; de
volksstroom bewoog zich als eenë zeegolf tydens
«eenen storm. De vyf of zes honderd politie-agenten
«op dat punt vereenigd, waren magteloos om dien
stiooii) tegen te houden. Herhaelde malen zong
men de Marseittaise. Eenige groepen rigtten zich
naer de Bastille optie wyzedtjr Lampions zingende:
Leve llancel! Leve de liuietroepentVeg melde kei-
itfiuke watfilVan tyd tul tyd hoorde men
OllicitT naer Chaillól
Voor de kazern-Napoleon hoorde mende kreten:
Leve de linie troepen Leve de Ilepübliek
De twee kollyhuizen, op beide hoeken des
schonwburgs wierden gesloten op bevel der po
inte; zoo ook de groote bierbrouwery in de Vic-
loiiadreef.
3
.1
FEUILLETON VAN T BOTERKUIPJE-
7
de XVI!' eeuw,
Varenbcrgh
Deze
geest,
idlteid
heino-
ebbeb-
dikke
er het
leren,
ly bet
,cd3oe
ii* deze
•y ons
lit zich
nomen
an de
Orden;
ruchle
ryving
zyde,
ge ge-
nvlocd
rkoud-
i> Wor-
t en de
tra in
traden
ideling
erdaed
telende
latbaer
htcude
ut lee-
ie pyn
luerly-
oenide
nwan-
eel.
;enezen
■egs ia
l lungi-
ikkelyk
maekte
1
BEKENDMAKINGEN.
15 et. den drukrege..
Bureel Wilgendykstraet,
N' 50.
Voor elk afzondcrlyk
nier, 12 centimen.
rallen
bran-
•oeten,
lie en
itllin-
urflig
leert
ten.
oegd„
cl.,
r den
!«sor
üla en
ring-
irlelde
rhevig
mezen
egelyk
‘achtig
t deze
en en
EEN NIEUWE ROMAN OM TE GEEUWEN,
DOOR VICTOR HUGO.
MSCHRYVINGS-PRYS.
;1 Buile.ii stad. franks.
Hel .Supi’l. S
Hrtt RotewhEie verscbviit
don Donderdag i>t gelw’ct blad
en den Zondag in half blad.
in de
kwaed
iver de
plaeis
?nde op
ivering
mui en
Be kiezingen in Frankryk.
I»
(Getrouwe ostledisc.)
Het stuk speelt op de kusten van den golf van Portland,
in Engeland; wv zyn op liet einde van de XV11'eeuw,
in December 1690.
Zoolang als de wereld draeil heeft er nog zulke koude
-winter niet gewinterd per exempel, de arme menschen
■vriezen morsdood, zonder sens te kunnen zeggen dal ze
koü hebbenen terzelfder tyd doen de ryke lieden
groote vuren aenleggeu op de toegevrozene Teems, om
zich.te vermaken. Aen deze antithése van Victor Antithése
k in men oordeelen hoe krimineel koud hel is. En dal
duerl zon twee volle tnaenden Twee volle uiai llden vorst
■eo antithésen
Macr weerom zulke-strenge winters? vraegt Hugo. Ja,
waerom? De vent zegt dat hy T zelf niet weet, en daerom
wordt li y zon kwaed als een huis en valt legende koude
-«uit dat zyne hairetr te berge ryzen.
Associntien ter verzedelyking van den werkmas».
Algemeene vergadering te Brugge.
karreken waermede hy gewoon is te voyngeeren.
En Ursus begint dan den wolf zoo gcerne te zien als hy
de mensclien haer; en om de menschen te doen biskeeren,
geeft hy zynen wolf den naem van Homo dat is latyn en
wil reggen Mensch.
Als nu Homo in ’t hondenkarreken neen, in T wol-
venkarreken stael en dal de wegen slecht zyn, dan
spant Ursus zich nevens Homo in T gareel om lier»» te
helpen trekken.
En dan klappen zy te samen, meestal over filosofieen
dan zegt Ursus dikwyls tegen zynpn associé (sic) wordt
toch macr nooit een menseti, want dan is T af tusscheu
ons, kameraed.
Doch Homo zou niet geern, hy is zoo zot niet
Ge moet welen, Ursus is niet alleen filosoof, die
titel staet noglans alleen op het plaelje, Twelk hy op zyn
wolvenkarrekcn heeft laten nagelen, waerschynlyk uit
vrees voor de veldwachters en andere policemen, rnaer
hy is ook een doorgeleerd man per exempel, hy maekt
latynscbe verzen zooveel hy niaer wil, ge zoudl zeggen per
machten, en puik van verzen nog wel, verzen van de bees,
enfin, verzen waeraeu die van Victor Hugo iu persoon nog
van verre niet mogen rieken.
Ursus weet ook op zyn duirnke hoe ryk ieder baron van
Engeland is en welk wapen hy ilraegt en om te b wyzen
dal Ursus dit weet, besteedt Victor Hugo 50, zegge dertig,
bladzyden aeu de opnoeming van al de lords van Engeland
en vau at biinue domeinen. Loet rnaer, Victor; 't is te veel
Hewel, in dien zoo afgryzelyk strengen winter, is er een
oude filosoof die ouder andere goede hoedanigheden eenen
hael draegl tegen alle menschen hy heeft ook, ik weet
niet hoeveel ander goede hoedanigheden, en levens de
juist tegenovergestelde gebreken T is om T kind een
naem te geven, een eigen zoon van Victor Hugo, of liever
eene levendige antithése.
En in denzeltden strengen winter is er ook een arm
verlaten kindeken, dat hoegenaemd geene familie heeft, en
daerom wordt de oude filosoof nog al kwader en kwader
tegen de menschen.
De filosoof heel Ursus dat is latyn en wil zeggen
Beer; kindekens naem zullen we later vernemenals
we legen T wachten kunnen.
Macr, zult ge zeggen, waervan leeft die Ursus of wat
stiel doei by? want van filosoieeren wordt ge evenmin vel
als van regenwater, wel te verslaen als ge geen levens
middelen van uw eigen hebt primum vivere el tune
philosophari.
Mei, die Ursus is een specie van kwakzalver, van tan
dentrekker, van operateur, van huugerschen dokloor zoo
ge wilt, die de steden eti dorpen vau Schotland eu
Engeland afrydl met pillen van Holloway, geloof ik,
plaesters van de Latrappeu, brokken van Varenbergh en
alles en uog al.
Op een sdioone morgen komt Ursus op zynen weg een
jongen wolf legen, gaet er naerloe, streelt hem eens over
zyn koppeken. maekt hem tam op dan tyd vau een weer
licht, eu spant hem zoo inaer seffens in het honden-