M. Het Verleden van Godfried DEVELTER door wijlen Dr Reimond f ollenaere. Katholieke uit een ander college, om uw Waarde kameraden van vroeger, Mr 3 Daenens Voor de oude lieden. Vanbiervliet Bossuyt Decan Vandenberghe Allewaert Vanoutryve Boury Vanantwerpen Ramout Fornet STEMT VOOR DAENENS ONDER NR 3. uwe het de Leuven maar enkele rnaan- katholiekie lijst fun- Bah! lijk! eerste ding van het te beter kwamen, hebt in veel kor- OUD J E S allen gestemd voor uw vrijheid voor uw geluk voor DAENENS onder nr 3 hand drukken van uw pnkZle! ondergeschikte in de i tie Mr. Michiel Va. ander' idem gewezen Dietscher jusqu’au bout i Leuridan, toen deze hem vroeg de Zoo ineens Het heeft lang geduurd alvorens de C.V.P. het gewaar werd, want dit is een gedeelte van het programma van Dae nens lang vóór den oorlog. Kunnen de mannen van de „schoone lijst met advokaten_ en geneesheeren” geen andere daad stellen d. n de vroe gere kiesmanifesten van hun tegen strevers af schrijven ’t Is flauwtjes de bemerking zekler de Schoenmaker i vermits hij die Daenens en zijn vrienden willen dat er in het oudeliedengesticht lokalen zouden zijn waar de oude gezinnen sa men zouden kunnen wonen, zooals ze dit gedurende gansch hun huwelijks leven gedaan hebben. Is het waar dat er in het oudelieden- huis een lijst uithangt van bladen wel ke men mag lezen We leven toch niet in Hitleranië Dietsche Daar is Daar is De organisatie die, waardig gestalte te uw radicalisme in het bent van de heeren Heyman, Orban, Rubbens, Van Cauwelaert en andere onwelriekende klanten Voor de partij begint ge nu pas te leven, maar voor Vlaanderen en voor uw Volk hebt ge gedaan, want de schoonste argumenten uit de schatka mers van de gildeproostjes uit West- Vlaanderen, kunnen deze waarheid niet verbloemen dat gij uzelf hebt laten koo- pe1 om als Vlaamsch nationaal lokaas te dienen in den vergaarbak van de K.V.V., wier dunne programmasoep, en geruild Wier compromissen-cocktail gij zelf in en de gezellige den grond van uw hart moet verfoeien. Langs den weg der soldateske levens houding naar den slag der Revolutie Soyons sérieux de burgerlijke voornaamheid, de positie. genoeg bevonden werd, om geven aan uw intellectueel radicalisme, was de nieuwe Katholieke Vlaamsche Volkspartij. Menschen die U beter doorzién hadden dan wij, kwanten, zagen en overwonnen. Gij hebt in veel kor- teren tijd den weg af gelegd dan de re negaten uit onze generatie waarvoor gij steeds het grootste misprijzen hadt. In het bijzonder kunt gij thans de medewerker en Beiaard-redac- Van Het Vakonderwijs. Inderdaad, de katholieken waren voor een diamantvakschool, om te kunnen zeggen dat er geen lokalen vrij waren voor de rijksmiddelbare school! Dat de katholieken vrije vak- en an dere scholen hebben, weten wij. Zij kunnen ze betalen. De andere men schen niet. Daarom heeft de staat tot plicht er over te waken dat er ook scholen komen, die geen partijscholen zijn en waar ook het kind van den armsten dompelaar kan naartoe gaan. Om op de diamantschool terug te kó men: moesten de gebeurlijke leerlin gen er soms niet leeren werken om on ze diamantslijpers te... onderkruipen op gebied van loonen, enz. In de Commissie van Openbaren Onderstand. „M. Daenens beschikt in de Commis sie over twee controleurs” schrijven de katholieken. Miaar die controleurs zijn er in ds minderheid en daarom vreezen de man nen van nr 2 zoo erg een meerderheid voor de lijst Daenens onder nr den grond van uw hart moet verfoeien. Onze strijd is schoon en heer- Ik kom zoo even terug van de opening van het Deltahuis te Isegem, en in mijn ziel ruischt nog de zang van u'stormig-geloof in onze zegepraal en op 1mijn handen voel Ik nog den zwaren i druk van verweerde arbeidersvingeren, en ik kan niet meer kwaad zijn op U, want gij beiden wordt zulke kleine po vere arrivistjes tegenover het groote dat leeft en woelt in ons prachtig Vlaamsch rebellenvolk. Nu ik aan U beiden denk, heb ik een smaak van slap verschaald bier in den mond. Ik zal dat bier uitspuwen O gij oude Vlaamsche graanjenever die het hart gezond De mannen van Nr 2 vrasen aan de kiezers te kijken naar het leven, de doenin Ae» (sic) en het programma der candida- ten. Welnu, kiezeiessen en kiezers, doet het; schooner lijst voor Diksmuide dan de lijst Daenens zult ge niet vinden. De candidaten van lijst Nr 3 hebben alleen het welzijn van onze stad voor oogen. Aan hun handen kleeft geen bloed Het zijn allen menschen uit het volk en voor het volk. Men heeft voor de lijst Daenens geen mannen moeten oprakelen te Eesen of in andere gemeenten (hebben die dan zoo weinig kans om in hun eigen dorp gekozen te worden Daarom allen als één man (of vrouw gedopt onder Nr 3 gedachte niet. Daar ontbrak iets bij de| troepen, en ginder was er een tekort in den opbouw van de organisatie. Toen ik U de laatste maal zag voor het K.V. V.-geluk U te pakken gekregen had waart gij vol misprijzen voor het sjou- werswerk van onze V.N.V.-propagan- disten, die elke Zondagavond in de be- rookte herbergen zich de keel kapot roepen om aan de donkerste stumperds van Vlaanderen de grootheid te doen kennen van de nationale zaak. Na de groote volksvergadering te Yperen, in den laatsten Winter, waart I gij zefs uit de zaal gegaan omdat uwe serieuse en intellectueele voornaam- de vulgaire demagogie van trouwhartige schoone menschen als Leuridan en Segers niet langer meer kon aanhooren Dat waren slechts woordentrommelaars en in uw eigen waart gij een Staatsmansgenie. Die w°- ren goed voor het grove slavenwerk, die het nest konden klaar maken waar gij uw intellectueele koekoekseieren zoudt neerleggen. En meer nog! Gij waart in dien tijd ook Dinaso-symps - thisant. Het militante van de Dinaso- militie was toen de oplossing. Maar ge waart natuurlijk geen lid van de Di-! naso-militie. Ge schuwdet trouwens angstvallig elke verplichting of verant-| woordelijkheid in om het even welke organisatie. Zoo bleef uw radicalisme onbesmet van al de politieke doodzon den die wij vulgaire Vlaamsch nationa le propagandisten in uw oogen begin gen, en zoo bleef het ook gevaarloos. Bij anderen was het de daad in dienst van hun volk, bij U was het de Raad. Maar ’t kan verkeeren zei Breeroo. Geen Beloften maar Daden Inderdaad, heeren van Nr 2 zooals ge zegt: „geen beloften, maar daden.” Wij lezen met verbazing in uw kieis- manifest uw schoone woorden over wa terleiding, verlichting van de tuinwijk, stadsuitbreiding en een.... openbare zwemkom, die „aan een dringende be hoefte en een algemeen verlangen zal voldoen”. Opeens zijt ge op den weg naar Da- maskus gekomen Ge treedt van den intellectueelen Olympos om de scha ren in Vlaanderen te leiden Te leiden naar Dietschland Naar een nieuwe orde om een groot -man te worden, het recht heeft zijn leider te kennen waar van het nog nooit een enkel artikel heeft kunnen lezen, of nooit een enkel beluisteren, werden in dit blad Michiel Van de KerckhovC) roemrijke exploten uit uw leven mede gewezen Dinaso - sympathisant, gedeeld. Wc=wi en nog een en ander j Mr over uw radicalism^ I Leuridari) toen deze hem vroeg de lei- Ik geloof dat we mekaar de eerste ding van het arrondissement Roesela- maal ontmoet hebben aan de kamer I re_Tieit te willen riemen, zegde: „Ik van E. .H. Sobry in het college te Roe-ben een studiemensch en niet geschikt selare, waar gij, net zooals ik een toe-' voor de politiek”, - vluchtsoord gevonden hadt, nadat gij den later op de uit een ander college, om uw katijvige geerde. Kleine menschen in een klein anti-Belgische opvattingen waart weg iand. gejaagd. Sobry Universiteit Er was een stukje bitterheid in ons wanneer we vernamen dat benoemingtot grootpontief in achtbaar orgaan van de achtbare ka tholieke partij definitief was. In Vlaan deren kan eigenlijk niemand zwijgen en het was dan ook reeds lang dat we iets van uwe komende waardigheid vernomen hadden, maar we konden het niet gelooven, omdat we u in uwe naïviteit meenden te kennen, uw ver leden en uw Vlaamsch nationaal radi calisme. we oegonnen zeiis te twijfe len of het ei waarmee de frisch gebo ren matante K.V.V. rondliep en dat Beiaard zou genoemd worden, wel ooit zou gelegd geweest zijn. Nu staat alles vast: dat ei wordt gelegd en tegen begin September treedt gij in functie. Voorwaar Mr Develter, we wenschen U proficiat. Gij hebt het ver gebracht. En wanneer we zoo spreken, dan willen we daarmede niet zeggen dat we U het rijke honorarium dat Mr. Bekaert uit Zwevegem U toegezegd heeft, zouden misgunnen. Integendeel, er is geen en kele Vlaamsch nationale kortwoonder (en dat zijn we toch allemaal in de oogen van uw meesters) die het U kwalijk neemt dat de schrale opbreng sten van uw advokatenpraktijk te Ha- relbeke, nu vervangen worden door de plantureuse Lucullus welstand, waar over elke partij katholieke leider moet beschikken om zijn taak voor het katholiek; kiesvee naar behooren te vol brengen. Sommigen zullen daarbij al leen de bemerking gemaakt hebben dat Mr. Bekaert zekler de Vlaamsche spreuk vergeten heeft: blijft bij uwen leest als flink industrieel zeker geen vlas boer aan zijn boekhouding zou zetten, nu een onervaren jongen man, wiens kennis van de journalistiek ruimte te veel zou hebben in een cigarenbak, aan het hoofd van het would-be grootste kathoiek dagblad gebracht heeft. Maar afgezien van dat alles, en afgezien ook van al het andere dat gij zelf Mr. de hoofdredakteur zult aanvoeren, om uw houding voor uw eigen geweten en voor de oogen van uw meesters te ver rechtvaardigen, wenschen we U profi ciat, omdat gij het met de handigheid van den Vëurne-Ambachtschen boer zoo ver gebracht hebt, om in korten tijd heel uw verleden, en uw idealen van vroeger te verloochenen voor het bord linzensoep dat Mr. Bekaert, Rub bens, Van Zeeland, en de gewijde of ongewijde katholieke sancten boetiek U aangeboden heeft. Sommige scherp zinnige waarnemers hadden die came- leon-vaardigheid in U voorspeld. Wij niet! We waren overtuigd dat uw radi- kalisme onwrichtbaar was, maar we meenden toch ook dat het echt en trouw was. En we kennen mekaar reeds sinds lang nietwaar Ten be hoeve van het Vlaamsch nationale Vlaanderen, dat nu gij U klaar maakt Toen enkelen tijd later E.H. als docent aan de katholieke Develter en gij ook Mr Van de Kerck- naar Leuven verhuisde, hove, we wenschen U veel sukses met herinner ik me nog, hoe gij U smalend uitliet over de taak die hem daar bij de Vlaamsche Studenten opgelegd was. E.H. Sobry zoowel als E.H. Dubois die later als kanunnik inderdaad een prach tig exemplaar van Vlaamsch nationaal renegaat geworden is, waren bij U reeds lang geclasseerd. Ge overtroefdet ons toen allemaal in zake dietsch na tionaal Radicalisme. En merkwaardig genoeg deze dosis radicalisme is U zeer lang bij gebleven. In tegenstelling met vele andere intelectueelen, die hun ra- dikalisme in het civiele leven s hebben voor een auto, vriendschap van Meneer de pastoor bleeft gij totdat de K.V.V.-genade over U geschaduwd heeft, dit radica lisme onverwoestbaar behouden. Maar het was radicalisme van een speciaal soort. Het radicalisme van den poiitie- kei literaaé. Ik ben overtuigd dat in de lade van uw bureau reeds een volledig plan liggen hadt van den ko menden Duitschen Staat. Gelijk ik U ken, moet gij waarschijnlijk straatge vechten, barrikaden en dreunende op- marschen ontworpen hebben in uw studiekamer. En idem in uw persoon lijke gesprekken. Niets ontsnapte aar. den greep van uw scepsis en uw mis prijzen. In de eenè organisatie deugde de eider niet In een ander deugde dej maakt Prosit Mijne Heeren v01k is een v01k van stavast en een paar politieke renegaten zullen het niet meer klein krijgen. We dan ken U voor het welgelukt heloten voorbeeld dat gij ons gegeven hebt. We wenschen U een hoog salaris... en een gerust geweten Er was destijds spraak dat de h. God fried Develter hoofdredacteur ging worden van een katholiek dagblad, dat „De Beiaard” ging noemen en teen an der katholiek, „De Standaard” moest kelderen. De Beiaard verscheen nooit, maar de h. Develter werd hoofdredacteur van De Courant die hetzelfde doel na streefde, maar na korten tijd den geest gaf. In dit blad bekampte de h. Develter vooral zijn vroegere vrienden van het V.N.V. Zijn vroegere vrienden Inderdaad. Ter staving laten wij hier een Open Brief aan M. Godfried Develter, hoofdopsteller van de Bei aard volgen. Deze open brief ge schréven door den aan het Oostfront gesneuvelden V. N. V. volksvertegen woordiger Tollenaere, verscheen als ar tikel in Volk .en Staat van 21 Au gustus 1937. Wij laten hem* hier vol gen zonder commentaar: NU CF NOOIT 1 B Druk. Valère Decan-Retsin, Diksmuide.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Kiesblad van Dixmude (1875-1958) | 1946 | | pagina 1