RUSLAND, bron Van onrust
De groote tocht
Een verklaring voor vele
dwalingen en misstappen
West-VIaamsche Koningshulde
en Massabetooging te Brugge
PROTEST
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN WESTVLAANDEREN
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Waalsche Parlementaire stem
over het In civisme
spreekt over de nood
zakelijkheid van het
godsdienstonderwijs
41LERZIEI.EN
op 10 November 1946
ALLERZIELEN, D00DEMERDENKING
tegen den invoer van
Hoppe
V JAAR. Nr 22.
ZATERDAG 2 NOVEMBER 1946.
I BESTUUR EN REDACTIE:
S^nsen Gebroeders r»-<f ^gp'vcHg®
Gasthuisstraat 19, e| |M ra |m|
Poperinge t' JM A
Telefoon 9. Postcheck 47.C3.G0. 5 Ie] gA
PRIJS PER N'; 2 FRANK
^UtbtLAKt NV
Noordstraat 34, Roeselarw
Agentschappen:
IEPER, Diksmuldestraat 23.
VEURNE, Noordstraat 24.
BRUGGE, Dijver 7.
Alle Bank-, Beurs- en Wissel
verrichtingen.
Voordeelige voorwaarden. (20)
ABONNEMENTSPRIJS VOOR:
België (tot Nieuwjaar): lfi,frank.
Belgisch Congo 3,fr. p. week.
Frankrijk -f Holland 3,fr. p. week.
Andere landen 3,50 fr. p. week.
Dc mensch is niet In staat de
vraagstukken op te lossen die de
wereld kwellen
WIL STALIN VREDE?
We hebben hier vóór enkele we
ken geschreven over het fameus
interview dat Stalin toegestaan
had aan den Britschen journalist
Alexander Werth en waarin de
Roode Tsar verklaarde dat het
menschdom geen nieuwen oorlog
moest vreezen. We hebben toen
onderzocht toat men hiervan
moest gelooven, en wij kwamen
tot de vaststelling dat ook Hitier
voortdurend over vrede gespro
ken had terwijl hij zeer actief
den oorlog voorbereidde.
Het wil nu ook juist passen dat
omtrent tezelfdertijd als Stalin
zijn fameuze vredelievende ver
klaringen aflegde, de Canadee-
sche overheden het verslag en de
documenten publiceeren van de
niet minder fameuze spionnage-
zaak in Canada en de Vereenig-
de Staten. Uit deze documenten
blijkt duidelijk dat Rusland, op
een oogenblik dat het zooveel
hulp kreeg van de beide Ameri-
kaansche Staten, een reusachtig
spionnagesysteem op touw had
gezet om alle militaire geheimen
(en vooral die van de atoombom
te bemachtigen.
de naar Frar.krijk uitgeweken Bel
gen Gij keert naar België terug
met het verlangen, met den wil om
uw werk, uw gedachten en uw hart
te wijden aan zijn herstel. Wij heb
ben ons, met dat doel, In verbinding
gesteld met de bezettende overheid.
Dhr Balthazar, minister, richtte een
brief aan de Duitsche overheid waar
in stond: «De Minister van Econo
mische Zaken heeft de eer aan de
Duitsche overheden te vragen, toe
lating te geven tot den terugkeer in
België van dhr X..., wiens tegenwoor
digheid van dien aard is, dat ze de
herneming van het economisch leven
in de hand kan werken.
Wat dhr Van de Meulebroeck, bur
gemeester van Brussel betreft, citeert
dhr Lambotte slechts een zin uit een
aanplakbrief die op 8 Juni 1940 reeds
op de muren van de stad werd uitge
hangen: «Het is volstrekt noodza
kelijk dat de bedrijvigheid in België
zoo spoedig mogelijk worde hervat...
Van alle kanten werd dezelfde raad
gegeven: Keer terug, ga weer aan het
werk.
Over dlhr De Man, (socialistisch
voorman,) lezen we in het verslag:
«De voorzitter van een greote po
litieke partij steunde die adviezen
met zijn gezag en ging over tot ha
telijke verwezenlijkingen: hij maakte
de politiek van den vijand tot de
zijne en noodigde zijn vrienden en
de gansche bevolking uit tot de nieu
we rrde te treden.
DE MINISTERS MEEGESLEURD
DOOR DE GEBEURTENISSEN
Om nog een duidelijker beeld te
geven va: de ontredding van een
tijdperk, Gat rijk was aan tegen
strijdigheden en arm aan beslissin
gen, verwijst de verslaggever naar
een reeks tegenstrijdige besluiten tus-
schen 28 Mei en 14 Juni door onze
regeering getroffen.
Onze ministers, schrijft de Heer
Lambotte, werden meegesleurd in
dien fantastischen maalstroom van
gebeurtenissen waar tegenover zij
machteloos stonden, en waarvan zij
de speelbal werden, nog slechts rea-
geerend volgens hun gemoedsbewe
gingen.
En dan, In verband met de Krijgs
raden:
En. alsof de datum, die voor den
verjaardag der nationale feesten is
voorbehouden, waarlijk door een re-
geeringsdaad moest vereenigd wor
den, schaft een te Vichy op 14 Juli
1940 genomen besluit de vóór 1 Juni
1940 opgerichte krijgsraden te velde
af, om er nieuwe in te richten.
Men begrijpt heel goed de afschaf,
fing van de vóór 1 Juni 1940 opge
richte krijgsraden. Tijdens den acht-
tiendaagschen veldtocht hebben zij
overigens niet gezeteld, Op 18 Mei
1940, hetzij 10 dagen vóór de capitu
latie, liet het krijgsauditoraat het
leger in den steek en nam de wijk
naar Frankrijk met wetboeken en
bagage.
Maar wat alle gezond verstand
schijnt te tarten, is het feit dat nieu
we krijgsraden werden opgericht, die
zoozeer de kluts kwijtraakten dat zij
zelfs soldaten, die het Belgisch, leger
verlieten om zich bij de R.A.F. te
vervoegen, vervolgden en wegens de
sertie veroordeelden.
Na herinnerd te hebben aan de
sluwe propagandamiddelen, door den
bezetter aaiigewend, besluit dhr Lam
botte:
«De Belgische bevolking was aan
den vijand overgeleverd, zonder an
dere verdediging dan haar zelfbe
wustzijn, zonder andere leiding dan
deze die zij in zich zelf vond.
Aldus kan men een verklaring
vinden voor vele dwalingen, vele mis
stappen.
Een massa verdwaalden, die niet
werden beschermd tegen hun zwak
heden, noch voorgelicht door diege
nen die deze taak dienden te ver
vullen.
En ondanks dit alles, heeft de
overgroote meerderheid van de Bel
gen op prachtige en waardige wijze
weerstand geboden aan den bezet
ter.
ONBEKWAAMHEID VAN DE
REGEERING INZAKE
BESTRAFFING
Men mocht hopen, aldus de ver
slaggever, dat de regeering te Lon
den, rekening houdend met de las
ten van 1940, op krachtdadige, om
zichtige en koelbloedige wijjze zou
overgaan tot de inrichting van de
bestraffing. Dit is gsenzins het geval
geweest. Zij heeft niet eens rekening
gehouden met het advies van. hoog
geplaatste personen die in het land
waren gebleven, zooals dhr Pholien.
Het was van harentwege een ver
gissing de bestraffing van het zooge
naamde ineivisme op te dragen aan
de militaire rechtsmachten, die niet
meer 'bestonden en, geheel en al,
dienden ingericht.
Het personeel der lcrijgsaudito-
raten werd aangeworven zonder
waarborg wat zijn bevoegdheid be
trof. Men heeft aldus jonge substi
tuten van den Krijg'auditeur gezien,
zonder beroepsvorming noch onder
vinding die ter terechtzitting de ge
zamenlijke bevoegdheden in handen
hadden van den Procureur des Ro
llings, van den Onderzoeksrechter,
van de Raadkamer van het Openbaar
Ministerie. Men heeft snel willen te
werk gaan, men is dwars door alles
heengegaan. Zooals op 29 Mei 1940
is men zonder onderscheid noch door
zicht overgegaan tot aanhoudingen.
De verslaggever weidt uit over de
lichtzinnigheid waarmede tot som
mige aanhoudingen werd overge
gaan en besluit dat bij de bevrijding
geen enkele algemeene politiek be
stond tot regeling van de bestraf
fing.
REDDEN WAT ER NOG
TE REDDEN IS
Dhr Lambotte reproduceert verder
de statistieken die onlangs in verband
met de bedrijvigheid der militaire ge-
rechtshoven werden bekend gemaakt.
Hij herinnert er aan dat bij da be
vrijding 70.000 Belgen werden aange
houden: 310.000 dossiers werden ge
registreerd. In de buitensporigheden
van dezen vervolgingsrOes zal later
niemand het Belgische volk' willen
zien dat in zijn geschiedenis bekend
staat voor zijn gezond verstand en
zijn gematigdheid. Repressie was
noodzakelijk, maar bij de veroordee
ling van arme drommels die door el
lende en onwetendheid werden gedre
ven heeft men de maat overschre
den. (Zie vejrolg-6» bladj
hier beneden moeten afleggen...
die beroerde tocht van het eene
leven naar het andere, 't Is waar
tusschen de twee hangt de...
dood. Maar dat is een overgang
van een oogenblik, dat gaat zoo
rap als het gedacht, als het ope
nen van een deur... we gaan de
kamer van 't verleden uit, treden
de eeuwigheid binnen.
Zoo we dan aan 't leven hou
den, het korte leven hier, hoe veel
te meer zouden we moeten belang
hechten, hoe veel meer houden
van dat andere? Van dat... on
bekende maar in ieder geval...
eeuwige leven?
Indien we zorgen voor onze vei
ligheid, voor onze gezondheid,
voor ons leven hier, hoeveel meer
zouden we moeten zorgen voor
dat andere?
Alles moeten we ten slotte be
kijken en onderzoeken van uit
dien hoek. In hoever is dit of dat
nuttig of dienstig op die groote
tocht naar het Vaderhuis... Want
alles ten slotte komt daarop neer.
Met Allerheiligen denken we
aan die groote tocht, aan die
eenige tocht!
Hoog op den berg ligt het Va
derhuis»... aan de andere zijde
van het leven! En daar gaan we
allen naar toe. Mochten we allen
7oo voorspoedig dien tocht mee
maken dat we landen daar hoog
ln dit schitterend paleis, waar 't
geluk niet, voorbijgaande is, niet
ééndaagsch is, maar bestendig,
eeuwig.
De tocht is niet voor allen de-
xeUde.
Voor de eenen is hij kort, lang
voor de anderen.
De eenen hebben niets te kort,
anderen missen alles.
Voor de eenen ligt de baan ef
fen als... zijde, anderen moeten
klimmen en dalen, schoppen te
gen keien en steenen, ploeteren
door zompe en moeras.
De tocht verschilt... het leven
verschilt. Maar kort of lang, voor
spoedig of lastig... het leven ein
digt, de tocht valt stil voor de
poort van het "ndere leven.
ALLERHEILIGEN!
Morgen gaan onze gedachten
naar die velen die veilig de tocht
hebben afgelegd en in het «Va
derhuis werden opgenomen.
Weinigen hebben die baan zon
der moeite gevolgd. Toch wel...
moeders: die kleine hertedieven,
die van uw moederhert naar Ons
Heeren's Hert werden overgedra
gen door blije engelkes; die klein
tjes die daarboven nu met vin
nige scherpe cogskes waken op
vader en moeder en broers en
zusters... Maar de anderen?
Ze hebben een lastige tocht
gekend. Ze hebben gewroet om
de bete brood, getobd voor zich
zelf en 't gezin, maar spijt alles
de plicht gekweten; ziekte ge
kend, leed, wee en zwdrte miserie.
Of de armoede verholpen van
anderen, de zieken getroost, zich
gebogen over miserie en hulpe
loosheid; ze hebben meer ge
maakt van goê werken dan van...
kermissen en avondfeestjes... Ze
hebben geen geld opeengestapeld
maar... verdiensten.
Of heldhaftiger nog, zich ge
wijd aan kranken en zieken, oude
dompelaars of weezen.
Of eigen volk en land verlaten
cm op den vreemde de ellende te
lenigen van wilde volkeren.
Of hun eigen bloed en leven
gegeven om wille van dat andere
leven
Nu de ervaring meer en meer uit
wijst welke bittere vruchten er voort
spruiten uit 's Konings gedwongen
ballingschap, staat de heele Provin
cie sterker dan ooit eendrachtig pa
raat om haar Koningstrouw te be
vestigen en door haar machtsvertoon
den terugkeer van den Vorst te be
vorderen,
In dezen geest organiseert het
Blok der Koningsgezinden, Centrum
West-Vlaanderen, een Koningshulde
en massabetooging te Brugge. Ko
ningsgezinden der Provincie zullen
in massa op post zijn, te Brugge en
in den stoet op Zondag 10 Novem
ber. ek.
Voor Vorst voor Vrijheid en voor
Recht.
SPECIALE TREINEN NAAR
BRUGGE
Dien dag worden speciale treinen
ingelegd voor Brugge en wel volgen
de (met stilstand in alle tusschensta-
ties)
LIJN POPERINGE-IEPER-MEENEN-
BRUGGE
Heen Terug
Abeele V. 7.00 A. 18.37
Poperinge 7.11 13.25
Vlamertinge 7.23 18.14
leper 7.36 18.08
Meenen 8.03 17.20
Ledegem 8.16 17.04
Brugge A. 9.15 V. 16.00
Deze trein stopt in alle tusschen-
stations tusschen Poperinge en leper en
tusschen Meenen en Roeselare-Meiboom
maar neemt geen reizigers op noch te
Meenen zelf, noch tusschen leper en
Meenen.
LIJN MEENEN-1EPER-ST ADEN-BRUGGE
Meenen V. 7.20 A. 17.49
Wervik 7.30 17.40
leper 8.09 17.08
Boezinge 8.19 16.54
Langemark 8.27 16.47
Staden 8.47 16.30
Brugge A. 9.34 V. 15.43
Deze treinen stoppen in alle tusschen-
stations gelegen tusschen Meenen en
St-Jozef bij Staden, maar neemt geen
reizigers op te leper of uit Brugge voor
leper.
A VELGEM-BRU GGE
Avelgem V. 7.10 a. 17.51
Kortrljk 7.46 17.21
Brugge a. 8.54 V. 16.12
Deze trein stopt ln alle tusschen-
statlons tusschen Avelgem en Kortrljk.
MOESKROEN-TORHOUT-BRUGGE
Moeskroen V. 7.30 A. 18.00
Ingelmunster 8.15 17.17
Izegem 8.21 17.11
Torhout 8.45 16.45
Brugge A. 9.05 V. 16.22
Deze treinen nemen reizigers op ln
alle stations gelegen tusschen Moeskroen
en Marke, tusschen Keule en Izegem
en te Torhout.
AARSELE-TIELT-BRUGGE
Aarsele V. 7.17 A. 17.53
Tielt 7.27 17.45
Llchtervelde 7.56 17.14
Brugge A. 8.30 V. 16.36
Stopt ln alle stations gelegen tusschen
Aarsele en Llchtervelde.
ROESELARE-TORHOUT-BRUGGE
Roeselare V. 7.20 A. 17.59
Torhout 7.47 17.34
Brugge a. 8.19 V. 17.02
Stoppen ln alle tusschenstations.
ADINKERKE-VEURNE-DIKSMUIDE-
KORTEM ARK-BRUGGE
Adinkerke V. 8.00 A. 19.29
Veurne 8.11 19.20
Diksmulde 8.48 13.52
Kortemark 9.19 18.25
Brugge A. 9.50 V. 17.41
Halte ln alle stations tusschen Adin
kerke en Kortemark. Te Diksmuide is
er aansluiting van of naar Nieuicpoort.
STAUIN
de Roode Tear
DIMITROV
bewindhouder over Bulgarije
Zoovelen sparen en spijkeren
voor hun ouden dag, om een zon-
nigen, rustigen ouden dag te be
leven. Hebben ze niet duizend
maal gelijk?
Maar is het niet duizendmaal
beter nog een appeltje tegen den
dorst te sparen voor dat... andere
leven? En dat precies hebben ze
gedaan, die miljoenen, die ontel
bare miljoenen daarboven! Dat
kunnen wij allen wanneer Ieder
ln zijn eigen stand en staat voor
O. L. Heer dagelijks zijn plicht
vervult.
't Is goed dat we in ziekte en
kwelling op genezing en beternis
hopen... dat houdt ons recht. Na
regen immers verhopen we zon
neschijn. Is het dan ook niet goed
ln harde en zwarte dagen, in da
gen van last en overlast, in da
gen van onmenschelijk labeur aan
een betere toekomst te denken?
en aan die... eeuwigheid?
DIE gedachten moeten staan
langs onzen levensweg, lijk weg
wijzers. Als we moegegaan zijn,
of moegereden, af getjoold en
rad-af, dan kijken we zoo geren
naar die wegwijzers... dan zien we
dat we de zwaarste brok hebben
afgelegd. Dan krijgen we opnieuw
moed en bijten door, omdat het
einde kort en krimpt.
an al onze Lezen
en Lezeressen
ZALIGEN HOOGDAG
Van JlUerheiligen.
Allerheiligen! Dat is de gnote
wegwijzer.
Die miljoenen daarboven leeren
en toonen ons hoe we de baan
Door de Regeering zou opnieuw
109.000 pond hoppe ingevoerd worden
uit het door de Franschen bezette ge
bied in Duitschiand.
Door de Volksvertegenwoordigers
van het Arrondissement leper werd
een gezamenlijk protest ingediend bij
den Minister van Economische Zaken
met aanvraag onmiddellijk dezen in
voer te bele:ten. Er is immers hoppe
genoeg in ons land en het betaamt
dat eerst deze hoppe verkocht worde.
Door «HET NIEUWS VAN DEN
DAG» werd ln het nummer van Za
terdag laatst een bericht gegeven
waarbij de Volksvertegenwoordigers
van het Arrondissement leper dezen
tnvoer zouden gevraagd hebben. Het
«preekt vanzelf en iedereen die van
hoppe iets afweet, weet het dat
dit bericht door een onverantwoorde
lijke persoon werd ingestuurd die
niets van de kwestie afweet.
Wij houden eraan bij dit bericht
dit verkeerd schrijven terecht te wij
len en tevens aan de landbouwbevol
king te melden dat we deze invoer,
looals alle invoer van hoppe, sedert
meer dan een Jaar bekampen in het
voordeel van de binnenlandsche
markt.
L. Deschodt,
Volksvertegenwoordiger.
N. B. Daze uurregelingen zijn even
wel nog vatbaar voor enkele lichte wij
zigingen
Alle Inlichtingen: Prov. Centr.:
Albertstr. 12, Kortrljk. Executief Co
mité der betooging: Van Ooststr. 4,
Brugge. Ook in de arrondissements-
en gewestelijke centra Konlngsblok:
Tielt: Senator Baert, Nieuwe Statie-
str.; Iejper: Mr Ernest Seys, St Ja-
cobstraat, 32; Roeselare: Mr Jan De-
meesteTe, Polen-plein, 13; Diksmuide-
Mr Jules Van Coillie, 25, Admiraal
Ronarckstraat; Veurne: Mr Hubert
Vanden Steen, Nieuwstraat, 4 te
Bulskamp; Meenen: Jw Halsberghe,
Astridplein, 7; Warege-m: Mr Valè-
re Devos, Gavereke; Poperinge: Mr
André Allaxd, Casselstxaat.
Te Brugge wordt verzameld te 10
uur aan de Oude Statie. Aanzet te
10.30 u. Slot der betooging: op de
Groote Markt
Met Al!orhe:!r,";en - Alfez'elen herdenV.cn wc onze duurbare afgestor
vene d:c we zco moeilijk, pijnlijk naar hun laatste gewijde rustoord
hehben begeleid.
Wanneer wc op Allerheiligen en Allerzielendag c.k. kekhofwaartszul
len togen, zullen vele herinneringen in ons opwellen van hen die we hier
voor altijd hebben moeten achterlaten.
Gods raadsbesluiten zijn onherroepelijk, onverbiddelijk.
Al3 treost voor onszelf, als erkentelijkheid voor hen die den grootcn
step van het vergankelijke in het onvergankelijke deden, hebben we
allen voer hen een begraafplaats aangelegd. De rene wel mooier dan de
andere maar daarom volstrekt niet minder duurbaar.
De leatste rajaarsh'oemen, de helder witte chrysanten, werden als
symbool der doedenvereering in de volksgebruiken overgenomen. Op ieder
grafstee, op ieder tombe, hoe nederig deze ock weze, zullen er geplaatst
worden cm deze te versieren. Dat mag en kan heel zeker. Maar wanneer
uitwendige praal de grafzerk ten goede komt, dan mogen we stellig het
eigen, duurbaar stoffelijk overschot, zeven voet diep onder de aarde niet
vergeten. Als er wel iets versierd, vereerd cn herdacht moet worden dan
Is het do ziel van de overledene en dc mooiste bloemen die we daarvoor
offeren kunnen zijn vurigo gebeden of een Heilig Misoffer.
Dat niemand dit vergete: Voor het uitzicht van het graf dienen die
bloemen... voor het uitzicht van de ziel: onze vurige gebeden.