THOMAS, ge zult het zien
Twee verkiezingen - Een richting
DE WEEK IN ONS LAND
Lezers!
C. V. P.
De Koningshulde te Brugge
De Beteekenis
der Gemeenteverkiezingen
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN WESTVLAANDEREN
Een
Regeeringscrisis
omzeild
WESTVLAANDEREN BLIJFT TROUW AAN KONING LEOPOLD III
BLOKALMANAK
Be Drtaiveiacar,,
BUITENLANDSCH OVERZICHT
ten wore
35.000 Betoogers eéschen den tarugkesr van onzen Koning
en de eerbiediging ven onze Grondwet
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1946.
BESTUUR EN REDACTIE:
Snnsen Gebroeders
Gasthuisstraat 19,
Poperinge
Telefoon 9. Tostcheck 47.C3.60.
PRIJS PER N's 2 FRANK
1' JAAR. Nr 24.
ABONNEMENTSPRIJS VOOR:
België (tot Nieuwjaar): 12,frank, i*
Belgisch Congo 3,fr. p. week.
Erankri'k -(-'Holland 3,fr. p. weck.
Andere landen 3,30 fr. p. week. P
HET WEKELÏJKSCH
1947
EIKEN DAG:
Humor - Blijmoedigheid
Volkswijsheid - Vroomheid,
Te verkrijgen:
Boekhandel Sansen-Vanneste
Poperinge.
PRIJS: 10 FRANK.
Bijzondere prijs voor voortverkoopers.
Dat was Iets nieuws; heelemaal
nieuws.
Gewoonlijk zijn de heelemaal -
nieuwe dingen nieuw-mode arti
kels die weinig of niemendal om
het lijf hebben.
En deze keer was dat heele-
maal-nieuw bijzondèr goed, het
was uitstekend.
't Ging uit van de K.A.V.; en of
dat reeds gepland werd op dat be
rucht Congres te Brussel weet ik
niet. Ge weet wel dat ons moe
der daar ook naartoe trok en niet
uitgepraat geraakte! Hoed af voor
de K.A.V.
Bij honderden, bij duizenden
over het heele land hebben de
moeders, leden van de K.A.V., aan
die heerlljk-christelijke-betooging
meegedaan.
Wij werden bevrijd; we moeten
het getuigen, door anderen. Al
wat we vermochten was... van
heel ver een handje toesteken!
En die bevrijding kostte het leven
van zoovele jongens, die zelfs uit
andere werelddeelen waren ge
komen om den grooten machti
gen vijand te verjagen. Die jon
gens liggen begraven, wijds en
zljds! Een kruiske en op dat
kruiske een vreemde naam. Later
komt er misschien op een of an
der kerkhof een monument...
later en dat monument zal wel
een bewijs zijn van dankbaar
heid, een officieel bewijs van
officieele erkentelijkheid; zulke
dingen zijn gewoonlijk zoo koud
als de materie zelf: steen of gra
niet. Geld steekt er misschien in,
maar weinig hert!
Te meer hert stak er ln die
K.A.V.-betooging. Onze moe
ders dachten aan die moeders
wier jongen t'onzent begraven
"«t.
Onze moeders hebben onder den
oorlog weerom geleerd: Wat een
moeder lijden kan wanneer on
ze jongens en mannen wegge
voerd werden of onderdoken! Zij
begrijpen, bij volle, grepen dan
nog, het leed van die moeders. De
afstand doet daar niets aan, een
moederhert is en blijft overal
't zelfde. De leden van de K.A.V.
hebben met de Novemberdagen
bloemen neergelegd op de graven
van die jongens; maar ze hebben
tevens... gebeden. Bericht werd
gestuurd naar die verre landen
om aan de moeders aldaar dat
nieuws mede te deelen. Onze
moeders hebben die moeders ver
vangen. Neen, de jongens uit Ca
nada of Australië worden niet
vergeten in ons landje. Dat was
Iets nieuws, maar 't kwam van
de K.A.V. Dat woordje «kristelijk»
heeft bij die vereeniging niets van
zijn volle waarde ingeboet.
A
De K.A.V. is op dreef; en 'k be
leef er onzeglijk veel genoegen
aan. Want waar zij iets... be
grijpt, daar grijpt ze vast.
'k Weet waarlijk niet waarom
niet op alle gemeenten, hoe klein
ook, geen bestuurslid van de
K.A.V. optreedt bij de gemeente
verkiezingen. Want op de kleinste
gemeente, net als op de groote
of in stad, zijn er van die aange
legenheden die ontsnappen aan
de mannen, maar niet aan de
fijngevoeligheid van onze moe
ders. Mannen stappen zoo licht
en zoo gemakkelijk over zaken
met diep-zedelijken inslag, waar
de vrouwen onmiddellijk het be
lang van inzien!
De K.A.V. heeft zoo'n ontzag
lijk-groot programma te verwe
zenlijken.
Daar hoor Ik soms een... echo
van, wanneer moeder van een
vergadering van de wijkmeesteres
sen terugkeert. Dan kan ze zich
even wrevelig maken. En zeg
gen dat er op onze gemeente nie
mand bekommerd is om derge
lijke belangen Dan lean ze
vinnig zijn en beweren dat wij,
mannen, maar half onzen plicht
kwijten of niet durven... Waar
waart ge op onze bedevaart
naar die graven?
WIJ kennen onzen plicht, ge
zult het zien op 24 November!
Moeder kwam los. Jawel, ze had
het goed onthouden dat de vrou
wen onder den oorlog de zwaar
ste last hadden getorst, zij waren
immers belast met de zorg voor
eten te zorgen en er was geen;
het huis te besturen zonder...
geld. «Hun» jongens, groote en
kleine, hadden tien maal meer
moeder noodig. Maar die 2.900.000
vrouwen werden onbekwaam of...
ongeschikt bevonden om hun
meening uit te spreken bij ver
kiezingen. Te Brussel is men meer
bang voor de vrouwen dan voor
de mannen; en nochtans zijn al
die heeren van de regeering...
helden, die zoodanig veel gepres
teerd hebben onder den oorlog,
dat zij nu iedereen op de vingers
kijken. Die helden zijn bang voor
de vrouwen.
Doen de vrouwen nu hun plicht?
Van dat beetje recht dat ons
over zooveel jaren reeds geschon
ken werd, moeten we thans ge
bruik maken. Hoe één vrouw
haar stem geven kan aan een
partij die ons geen volle recht
laat wedervaren, dat kan ik niet
begrijpen» zei moeder. «Dat is
lijk we soms lezen in een feuille
ton de hand kussen die u slaat
Maar Zondag 24. November doen
we iets anders dan met een feuil
leton uitzetten.
«...Ons volle recht» zei moe
der. Kennen wij niets over on
derwijs, opvoeding en school, over
openbare zedelijkheid, wij die
heele dagen met al die zegel
miserie geplakt zitten, zouden wel
weten hoe die menschenplagerij
te doen ophouden.
...Ik keek even op... een beetje
ongeloovig...
Thomas,zei moeder, gij
zult het ook gelooven als gij 't
gezien hebt. maar gij zult het
zien... de K.A.V. Is waarachtig
van gisteren niet.
PE VLAEMYNCK.
ZIJ WENSCHEN NIET VERDEK
TE KIJKEN
In LE PEUPLEvan Donderdag
7 November schreef dhr LAROCK in
verband met de gemeenteverkiezin
gen het volgende:
Gemeenteverkiezingen, zou VAN
AOKER zeggen, zijn ln de eerste
plaats gemeenteverkiezingen. Zij die
er een soort plebisciet willen van
maken of een beroepsinstantie voor
de parlementaire verkiezingen, be
wijzen daardoor eens te meer dat
partijpolitieke doeleinden bij hen
vóór elke andere beschouwing gaan.
Volgens het socialistisch dagblad
hebben de gemeenteverkiezingen geen
ander belang dan een louter gemeen
telijk belang.
Ais dat nu werkelijk zóó is, dan be
trijpen wij niet waarom op de eers
te meeting die de socialisten te Brus
sel gegeven hebben in voorbereiding
van de gemeenteverkiezingen, twee
ministers moesten spreken die met
ce Brusselsche lijst niets te maken
hebben. En dan begrijpen wij nog veel
minder waarom én de heer HUYS
MANS én de heer SPAAK op die
meeting over een heele reeks proble
men van nationale politiek gehandeld
hebben en niets gezegd hebben over
het bestuur te Brussel.
De uitweg is eenvoudig weg de vol
gende: De socialisten zouden maar
liefst hebben dat de gemeentekiezers
niet verder keken dan de grenzen
van hun gemeente, want moesten ze
verder kijken dan zoud ze zien hoe
r&mp-ilig de socialisten sedert twee
jaar het land besturen en dan zou
den ze misschien ook weinig geneigd
zijn op hum gemeente voor de socia
listische lijst te stemmen.
Het komt dus practisch hierop neer:
de socialisten wenschen niet dat de
menschen verder zouden kijken dan
de gemeente en bijgevolg predikt dhr
LAROCK: al wie verder wil kijken is
een partijdig man.
Dat noemt men: zijn wenschen voor
verkelijkheid nemen.
TOCH EEN «PLEBISCIET»
Dat de socialisten het nu anders
wenschen zal echter niet beletten dat
het kiezerskorps de gemeenteverkie
zingen toch eenigszins als een ple
bisciet zal aanzien.
Het lijdt zeker geen twijfel dat de
uitslag van de gemeenteverkiezingen
pooten deels door locale omstandig
heden en persoonlijke betrekkingen
en Invloeden wordt bepaald. Uit klel-
he verschuivingen zullen dan ook
•een groote besluiten, mogen getrok
ken worden.
Indien de uitslagen der gemeente-
Krkiezingej. echter wel merkelijk
tMixUg zijn dit verschil te willen
tatohrijvera aan de «locale omstan-
teden». Alle partijen zullen hier
uit de passende conclusies moeten
tukten.
Kt Juist vreezen de socialisten,
en de andere regeerlngspartljen met
hen.
En terecht, want:
Bij de gemeenteverkiezingen zul
len ook de vrouwen, die in Februari
jl. met de krankzinnigen, de echte en
onechte Incivieken en de moordenaars
van de stembus werden weggehouden
ook hun woordje meespreken... En dat
zal voorv,x niet ten gunste van de
volksfront-coalitie zijn.
Op 24 November moeten de regee-
ringspartijen niet hopen dat ze de
stemmen zullen oogsten van al die
genen wiens belangen zij verwaar
loosd of met de voeten getreden heb
ben: de landbouwers, de arbeiders,
middenstanders, kleine ambachtslie
den, onderwijzers en al diegenen die
gehoopt hadden dat alle politieke
willekeur samen met den laatsten
Duitecben soldaat uit ons land zou
verdwenen zijn.
Indien al de menschen, waarvan
er bij de wetgevende verkiezingen
misschien nog velen op de lijsten der
regeeringspartijen hebben gestemd,
op 24 November hun vertrouwen aan
C.V.P. candidaten zullen schenken
dan is de beteekenis hiervan ondub
belzinnig: het moet gedaan zijn met
de linksche regeeringen en hun na
sleep van nadeelige gevolgen voor
het land.
ZE VOELEN HET ONWEER
AANKOMEN
Dat de gemeenteverkiezingen dien
kant uitgaan weten de regeeringspar-
tijen maai- al te goed.
Daarom wordt er, thans plots ge
sproken over samenstelling van een
nieuwe regeering, zonder dat de re
geering ook maar op één punt in de
minderheid werd gesteld.
Men wil eenvoudigweg een nieuwe
regeering hebben vóór de gemeente
verkiezingen om met ie uitslagen
van die verkiezingen geen rekening
te moeten houden.
Daarom ontdekt de heer LALMAND
nu plots dat de C.V.P. de reactie niet
meer is en dat er ook bij ons goede
democraten zijn.
Daarom houden de socialisten niet
zoo heel erg vast aan het regeerings-
ontwerp betreffende de oorlogsschade.
Daarom doet men maar liefst ver
geten dat men gezworen heeft de
C.V.P. voor eeuwig in de oppositie
vast te nagelen.
De kiezers zullen zich echter door
al die laattijdige manoeuvres niet la
ten van de wijs brengen.
Op 24 November zullen zij in massa
voor de C.V.P. stemmen. En wat de
heer LAROCK ook moge schrijven
of verlangen: de kiezers zelf zullen
aan de gemeenteverkiezingen het ka-
WjcblUen van die der wetgevende rakter Tan €€rl «plebisciet» geven.
Wrtaeztngen, dan zou het onreoht- T i.
- 'De heer LAROCK en de heeren van
de linksche partijen mogen dan wel
knarsetanden, maar ook zij zullen
niet kunnen loochenen dat de volks
wil luidt:
DE C.VJP. AAN DE MACHT l
LEON BLUM
de leider der Fransche Socialisten.
LINKS, RECHTS...
Het lijkt wel een van de nor
male gevolgen van een oorlog dat
de politieke tendens naar links
overzwaait.
We hebben dit gezien in Enge
land en in Frankrijk (over de
landen achter het ijzeren gordijn
spreken we niet). In dat opzicht
is Amerika dan een leelijke uit
zondering, ioant daar hebben ver
leden week de republikeinen een
groote overwinning behaald op de
democraten.
Dit geeft ons den indruk dat
de tendens na eiken oorlog niet
zoozeer is links te gaan, maar
loei te veranderen van regeering.
En dit is begrijpelijk. De regee
ringen die tijdens den oorlog het
roer in handen hebben zijn door
de omstandigheden gedwongen
zooveel onsympathieke besluiten
te nemen en wetten op te stellen,
dat er van zelf een zekere onte
vredenheid groeit. Voor al de on
gemakken die de menschen tij
dens den oorlog ondergaan heb
ben, stellen ze dan de regeering
verantwoordelijk. Aldus krijgt de
oppositie een gemakkelijk spel en
verovert zij zeer gemakkelijk de
macht. Vooral in landen zooals
Engeland en Amerika waar het
kiessysteem zoodanig is ingericht
dat in elk kiesdistrikt slechts één
candidaat verkozen wordt: die
gene die hst hoogste aantal stem
men heeft behaald.
Zoo kan 'n partij met slechts
een kleine stemmenmeerderheid
een groot overwicht aan zetels
behalen. Zoo ging het met de La-
bourpartij in Engeland waar links
op rechts overwon. Zoo ging het
thans ook in Amerika waar rechts
(republikeinen) op links (demo
craten) overwon.
En toch is er in dit geval van
Amerika iets eigenaardigs, nl. dat
het werkelijk de partij van het
kapitalisme en van de reactie is
die zoo triomfant de bovenhand
behaald heeft. En dit zijn dezen
keer geen rooorden, maar feiten.
De republikeinen hebben in
derdaad onmiddellijk na hun
overwinning bekend gemaakt dat
het voortaan zou 'gedaan zijn
met de «New Dealde sociaal-
vooruitstrevende wetgeving door
President Roosevelt in 1934 in
gevoerd.
Dit wil in andere woorden zeg
gen dat het kapitalisme weer
'vrijen teugel zal krijgen en dat
er zal op los geproduceerd en ge
concurreerd worden, zonder acht
te geven op de mogelijke sociale
troebelen en onrechtvaardigheden
die hieruit kunnen voortvloeien.
Voor een land als Amerika,
waarvan de productiecapaciteit
50 hooger is dan die van de
rest van de wereld (aldus een
verklaring van dhr Hnrrima.n.
Minister van Handel) kan dit
zeer groote gevolgen hebben. Ze
kunnen d.c wereldmarkt overspoe
len en aldus in elpen land en
over de aeheele wereld enorme
werkstakingen doen uitbreken.
TRUMAN DEED ZIJN DEEL
Naast het motief van den zucht
naar verandering speelt het ver
dwijnen van Roosevelt uit het
Amerilcaansch politiek leven on
getwijfeld een belangrijke rol in
de huidige zege der republikeinen.
Jaren achtereen (sedert 1932)
heeft de reuzenfiguur van icijlen
President Roosevelt de Ameri-
kaansche politiek beheerscht.
Hij was het die Amerika op
richtte uit de hyper-kapitalisti
sche wanorde. Hij was het die de
Vereenigde Staten losrukte uit de
afzijdigheid van het algemeen
wereldgebeuren waarin zij onder
President V/ilson waren terugge
zonken. Hij ivas het die de Lcen-
en Pachtwet onderteekende waar
door Engeland de kans kreeg ze
gerijk weerstand te bieden aan
de Duitsche bedreiging. Hij was
het die Amerika een vaste bui-
tenlandsche politiek ga.f, wat het,
naar W. Lipman, sedert Jefferson
niet meer gehad had.
En na hem kxoam President
Truman, die op buitenlandsch ge
bied nu eens vooruit dan weer
achteruit ging, en die op binnen-
landsch gebied, de eene fout na
de andere beging.
Daarin schuilt misschien wel
het groot geheim van de zege der
republikeinen: Amerika wil een
stevige wereldpolitiek en wordt
met den dag meer anti-Russisch,
stelling die van in den beginne
door de republikeinen verdedigd
werd.
Zoo zien we dus dat de Ameri-
kaansch.e verkiezingen voor een
groot deel beïnvloed waren door
de spanning in de wereld en door
de reactie tegen Sovjetim.peria-
lisme. reactie die jammer genoeg
in Amerika de minder sociaal-
vooruitstrevende elementen de
oveneinning heeft doen behalen.
VAN NEW YORK NAAR PARIJS
Ook in Frankrijk werden Zon
dag jl. algemeene verkiezingen
gehouden. En wel met eenigszins
gelijkaardig en afloop als in Ame
rika... hoezeer de verkiezingsuit
slagen bij een eerste opzicht oolc
een anderen indruk mogen na
laten.
Volgens de officieele uitslagen
voor het moederland en Algerië
wint de communistische partij in
derdaad 27 zetels en is ze dus
thans met haar 173 mandaten
weer de sterkste partij van Frank
rijk geworden. Bij een eerste op
zicht blijkt dit dus een uiterst
linksche overwinning, vooral daar
de Republikeinsche Volkspartij
slechts haar 167 zetels kon be
houden.
Daartegenover echter verliezen
de Socialisten (S.F.I.O.) 21 zetels,
winnen de Vrijheidspartij de
gematigden. 32 zetels bij, terwijl
linksche concentratie ook 23 ze
tels bijioint.
Zoo komen wij tot het eindre
sultaat dat de marxistische par
tijen (communisten en socialis
ten) slechts 2 zetels bijioinnen,
terwijl de rechtsche en centrum
partijen 55 zetels bijioinnen. Dit
heeft dan ook als gevolg dat deze
laatste partijen, die allen stevig
anti-communistisch zijn, in feite
over de meerderheid beschikken
in de Kamer.
Terloops dient opgemerkt dat
het aantal te begeven zetels ver
hoogd werd sedert de stemming
van Juni jl.
L'Humanité in Frankrijk en
De Roode Vaan bij ons mogen
dan ook in jubelkreten losbar
sten, in hun binnenste weten zij
dat, niettegenstaande hun schijn
baar succes, ook in Frankrijk de
tij aan het keeren is.
HET GEHEIM VAN
DE COMMUNISTISCHE ZEGE
Maar indien dit waar is, hoor
ik zeggen, hoe is het dan moge
lijk dat de communisten nog ze
tels hebben bijgewonnen?
Ziehier wat wij daarover den
ken.
Eerst en vooral moeten wij op
merken dat de communisten over
enorme sommen beschikken die
zij op alle mogelijke manieren
veroverd hebben: aanslagen op
de Banque de France, gelden uit
Londen ten dienste van den weer
stand die ze achterhielden, en
vooral nu het uitbuiten van hurt
politieke positie waardogr ze
iedereen schatplichtig maken aan
hun partijkas, want geen enkele
ondernemer kan in Frankrijk nog
iets gedaan krijgen zonder lid te
worden van de communistische
partij en zijn penning te storten.
Daarenboven moeten we vooral
rekening houden met het feit dat
de Franschen al die verkiezingen
(4 op 6 maand tijd) van langs
om meer beu worden. De commu
nisten zijn echter niet vrij te
doen zooals de andere Franschen.
Hun zeer democratische partij
geeft fanatieke bevelen die m<Jr
ten nageleefd worden wil men
zich niet aan moeilijkheden en
gevaren bloot stellen. Alle buiten-
landsche waarnemers zijn het
dan ook eens om te verklaren
dat tusschen de 25 kiezers die
niet gestemd hebben, slechts zeer
weinig communistische kiezers
voorkomen. Zoo moet men ten
slotte winnen, zooals een footbal-
club die met 11 spelers optreedt,
bijna onvermijdelijk de match
moet winnen tegen een ploeg die
maar 6 of 8 spelers in lijn stelt.
En tenslotte mogen we ons niet
laten bedriegen. De communisten
hebben, in vergelijking met de
uitslagen van 2 Juni, 27 zetels
bijgewonnen; ze hebben thans
28,59 van de stemmen behaald
tegen 26,2% op 2 Juni. Maar...
ze hebben een slordige 270.000
stemmen minder behaald dan op
2 Juni.
Ze worden dus de sterkste par
tij van Frankrijk, vooral omdat
zooveel anderen er onverschillig
geworden zijn en niet meer naar
de stembus willen gaan.
En hieruit blijkt dan duidelijk,
hoe groot en hoe werkelijk het
gevaar is waarover wij schreven
naar aanleiding van het referen
dum over de nieuwe grondwet:
het abstentionisme (ttz. niet gaan
stemmen) kan in Frankrijk de
weg openen naar de communis
tische dictatuur, of in elk geval
naar wanordelijkheden en bur
geroorlog.
Inderdaad, wanneer de gema
tigde Franschen zich verder van
de politiek gaan desinteresseer en,
dan zal de macht van de com
munistische partij nog steeds
aangroeien, ook dl zou het aan
tal kiezers dat op haar lijsten
stemt steeds verminderen.
EFN T.ANTri'ERRADFP EERSTE-
MINISTER OF PRESIDENT?
Nu de verkiezingen voorbij zijn
worde.i er natuurlijk allerhande
veronderstellingen gemaakt over
de nieuwe regeering en den nieu
wen president, die volgens de
nieuwe grondwet pas tegen 1 Ja
nuari zal verkozen worden.
De communisten bazuinen naar
alle windstreken dat zij, als sterk
ste partij, bereid zijn alle verant
woordelijkheden op te nemen die
aan die situatie verbonden zijn.
Dit wil in klare en duidelijke
woorden zeggen dat zij een com
munist als eerste-minister willen
en een anderen communist als
president van de republiek. Voor
beide baantjes komt natuurlijk
in de eerste plaats in aanmer
king: kameraad Maurice Thorez,
voorzitter van de Fransche com
munistische partij die in 1939,
wanneer Frankrijk in oorlog was
met Duitscliland, als soldaat uit
zijn regiment wegvluchtte! (Toen
speelden Hitler en Stalin immers
nog hetzelfde spel en schreven
de communisten in alle landen
ook onze beroemde weerstauder
Lalmand dat de oorlog tegen
Duitscliland een imperialistische
én kapitalistische oorlog was!)
Zoo diep is Frankrijk dus reeds
gévallen dat men er openlijk kan
over spreken een landverrader'
president van de republiek of
eerste-minister te maken!
Intusschen is het echter nog
zoover niet, want volgens de nieu
we grondwet is het de president
die den eerste-minister aanstelt,
zoodat we nog tot begin '47 zul
len moeten wachten eer we een
werkelijke nieuwe Fransche re
geering krijgen.
Hoe die regeering er trouwens
zal uitzien is nog niet bij bena
dering te zeggen. Tijdens de jong
ste weken beweerden alle partij
en dat ze niet meer van een drie-
partijenregeering wilden weten.
Thans vraagt men zich echter af
of het wel anders zal kunnen.
Een volksfront van communis
ten en socialisten alleen is niet
verwezenlijkbaar aangezien zij
samen maar over 268 zetels meer
beschikken, tegen 324 voor de
andere partijen.
Anderzijds ziet men moeilijk de
andere partijen samen de regee
ring in handen nemen, want zij
zouden onmiddellijk door de
communistische agitatie worden
lamgelegd. Een regeering met de
socialisten er in en de commu
nisten er uit gaat ook niet, want
de socialisten zouden al te zeer
vreezen dat de communisten hen
dan al hun leden en invloed zou
den rooven.
Misschien zouden de socialis
ten er nu wel eens graag bui
ten blijven om zich in de oppo
sitie wat terug op te frissclien,
doch een samenwerking tusschen
communisten eenerzijds en ver
beten anti-communisten ander
zijds, zonder eenige tusschen-
schakel is ook moeilijk te ver
wachten.
Zoodat er nog veel moeizame
onderhandelingen te voorzien
zijn die ofwel op een nieuwe
tripartite ofwel op een regeering
van nationale unie zullen uit-
loopen.
STAAT DE BURGEROORLOG
VOOR DE DEUR?
Enkele bladen gaven onlangs
een bericht door volgens hetwelk
sommige rechtsche groepen in
Frankrijk wapens zouden ge
vraagd hebben aan Amerika «om
dat ze die na de verkiezingen van
10 November tegen de communis
ten zouden noodig hebben.
Dit bericht is waarschijnlijk
van den eersten tot den laatsten
letter uitgevonden. Maar toch
ligt er een ondergrond in die
waar is. De huidige Fransche ver
kiezingen hebben inderdaad uit
gewezen dat én het extremisme
van rechts -én het extremisme
van links aan 't groeien zijn.
De nederlaag van de partij van
Leon Blum is hiervan een spre
kend bewijs, zooals ze tevens een
bewijs is van het feit dat men
niet ongestraft met het commu
nisme flirt.
Indien de socialisten nu uit de
faitisme zich heelemaal in de ar
men van Thorez zouden werpen,
dan zal zooals we vroeger reeds
geschreven hebben de eene
afgrond de andere oproepen, en
zou er tegenovef dit linksch blok
ongetwijfeld een rechtsch blok tot
stand komen. De tegenstellingen
zouden aldus op de spits worden
gedreven en aangezien de huidige
grondwet eigenlijk alle macht in
de handen legt van de meerder
heid in de Kamer zou elk blok er
alles op zetten om die meerder
heid te behalen. In feite zou men
dan nog democratische termen
gebruiken, maar in feite zouden
twee aspirant dictators geboren
zijn.
Wij kunnen het nu zeer ver
keerd voor hebben, maar wij ge
looven dat het in Frankrijk dien
kant uitgaat. Wordt het zoo, dan
staat het Fransche volk een nieu
we revolutie te wachten die nog
veel heviger zal zijn dan die van
1789 en die op internationaal ge
bied zeer verre gevolgen zou kun
nen hebben.
Indien het ooit zoover komt,
dan weet iedereen zeèr goed aan
welken kant Rusland zal staan,
en aan welken kant Amerika.
Wat er in dit geval van den we
reldvrede zou geworden, dat weet
God alleen.
Voor ons is de conclusie die we
hieruit moeten halen echter zeer
duidelijk: wij moeten zoo spoedig
mogelijk de banden met Enge
land en Amerika nauwer toeha
len en uit ons binnenlandsch po
litiek leven diegenen weren die
ans naar dezelfde catastrophe
ronden kunnen leiden die Frank
rijk thans beleeft: de vijfde co
lonne van Moskou.
V. WESTERLINCK.
ONZE EERSTE
WEERSTANDSGROEP
Volgens La Libre BelgJque wer d
de eerste weerstandagroep ln ons land
ïeeds gevormd, in Februari 1910, dus
reeds vóór den Duitsdhen inval, en
dit door lieden die wat gebeurd is.
ïeeds hadden voorzien. Deze groep
weid: alsdan ge vormd door den Pries
ter Rané Janus en bevatte 19 leden,
waarvan 9 priesters, een generaal,
een serjeant, twee vrouwen, een
schoolles tuuider, een Jongen van
14 jaar (boodschapper), een Bngelsch-
man, een onderwijzer en twee druk.
kers. Vanaf 12 Mei 1S40 volbrachten
leden van dezen eersten weerstands-
groep reeds heldendaden.
Binst de bezetting bewerkte de
groep den terugkeer naar Engeland
van 1748 gevangenen, ontsnapt uit
Duitschland. De groep betaalde een
zwanen bloed tol; een der priesters
gefusiljeerd, een andere onlihoofd, nog
4 andere gestorven in gevangenschap
alsmede de serjeanli en de school
bestuurder.
DE COMMUNISTISCHE
MINISTERS NEMEN ONTSLAG.
De Communist Lahaut werd dus
ten voordeele van den U. D. Bist
Marchant uitgeschakeld als onder
voorzitter in de Kamer, doordat de
C.V.P. en enkele Socialisten, Hr Mar
chant de voorkeur hadden gegeven
boven den Hr Lahaut. Zie hierover
onzen «Brief uit Brussel».
Dit is weinig in den smaak ge
vallen der Communisten die Dins
dagavond nog een bijeenkomst hiel
den en na afloop ervan een ultima
tum aan de Regeering stuurden
waarin de opmerking gemaakt werd
dat de stemming van de Kamer een
schending was van de overeenkomst
omtrent de deelneming aan de Re
geering en dat de Communisten dan
slechts nog verder met de Regeering
konden medewerken zoo hen voldoe
ning geschonken wordt, namelijk een
zetel van onder-voorzitter in de Ka
mer.
De twee communistische Ministers
Lalmand en Terfve gingen Woens
dagmorgen Hr Huysmans op de hoog
te brengen van het genomen com
munistisch besluit en eischten alge-
heele voldoening. De Socialisten
moesten maar, volgens hen, een op
lossing zoeken.
Woensdag werd nog geen oplossing
gevonden en in den avond boden de
Communistische Ministers hun ont
slag aan bij den Hr Huysmans.
DE DREIGENDE
REGEERINGSCRISIS OPGELOST
Een socialistisch Ondervoorzitter der
Kamer geeft ontslag om plaats te
laten voor een Communist.
Tengevolge het ontslag der vier
oommunistische Ministers, kiwam de
'socialistische groep Donderdag mor
gen bijeen. Er werd eenparig beslist
dat socialist Brunfaut zijn ontslag
als Onder voorzittei- der Kamer geeft
om de plaats open te laten voor den
communist Lahaut.
De communisten verklaarden zich
hiermede akkoord.
Te 17 uur kwamen de Ministers
bijeen en verklaarden aan de pers
dat er geen regeeringscrisis bestaat.
De socialisten hebben weer het
hoofd in de schoot mogen leggen voor
hun meesters, die communisten, zij
zullen er nog van cpgeëten warden.
In de Regeeriug moeten zelfs
de SOCIALISTEN plaats ma
ken voor het Ondervoorzitter
schap van een Communist.
Zoo moet stillekens aan alles j
plooien voor de Communisten
GIJ ZELF alle linkschen bul-
tenkegelt op 24 November aan
staande met uw stem voor de
DE SUIKEROOG ST 1946 GOED
MEEGEVALLEN
Er werd uitgerekend dat de oogst
aan suikerbleten dit jaar in ons land
1.400000 ton zal opleveren, tegen
900 000 in 1945. Daarbij is het suiker
gehalte der biete:. eveneens hoogst be
vredigend, gaande van 15 1/2 tot zelfs
17 1/2 De opbrengst van eigen
land voor 1946 wordt diensvolgens
op 180.000 ton suiker geschat. België
consummeert normaal 200.000 ton sui
ker.
In het algemeen is de gansche oogst
1946 inzake alle landbouwprodukten
goed geslaagd en veel hooger dan ver
leden jaar, voor de tarwe namelijk
41 meer, de rogge 47 meer, de
aardappelen 41 meer. De oogst
1946 stemt min of meer overeen met
deze van 1939.
NIEUWE BESTUREN AAN
KAMER EN SENAAT
HH. VAN CAUWELAERT EN
GILLON BLIJVEN RESPEC
TIEVELIJKE VOORZITTERS
In zittingen van Dinsdag jl. hebben
zoowel Kamer als Senaat een nieuw
bestuur aangesteld, gezien een nieu
we zittijd begon.
Daar C.V.P. en Liberalen akkoord
waren omtrent dit voorzitterschap
waren geen kadidaten gesteld in de
'Kamer tegen Hr Van Cauwelaert en
geen in den Senaat tegen den Hr
Gillon, zoodat beiden opnieuw geko
zen werden tot respectievelijk voor
zitter.
Bij de verkiezing van de onder
voorzitters werd de onverwachte kan
didatuur gesteld door den eenigen
U.D.Bist. die zich zelf voorstelde, en
het haalde op den Communist La
haut dank de stemmen van de C.V.P. -
leden en van enkele Socialisten. Tot
welke gevolgen deze verkiezing van
Hr Marchant aanleiding gaf vinden
onze lezers verder in dit blad.
GEEN KANS OP HOOGER
BROODRANTSOEN
Hr Kronacker, Minister van In
voer, heeft aan de pers verklaringen
afgelegd inzake de prestaties door
zijn departement verwezenlijkt.
Handelend over de kwestie van
onze voedselvoorziening wees hij erop
dat er, gezien de wereldnooa aan
graan, er geen kans bestaat dat ons
broodrantsoen zen kunnen worden
verhoogd. Wij mogen echter rekenen
op een regelmatige invoer van brood
granen uit Canada. Op de U.S.A.
mogen wij eveneens rekenen.
Inzake vleeschbevoorrading deed
Hr Krc~ acker opmerken dat wij geen
vleesch kunnen bekomen in de U.S.A.
maar dat er ingevoerd wordt uit Ar
gentinië, Canada, Denemarken en
Ierland. Inzake vetstoffen zal men
denkelijk moeten wachten tot 1950
om een normalen toestand te krijgen.
Ten slotte verklaarde hij dat hij
zijn werkzaamheden als volbracht
beschouwde en dat zijn diensten een
verlies van ruim 23 millioen hebben
geboekt, wat veel minder bedraagt,
verklaarde hij, dan wat werd be
weerd.
STAKINGEN TE ANTWERPEN EN
IN DE HOOGESCHOOL TE LUIK.
Te Antwerpen zijn 6 a 7.000 werk
lieden van de scheepswerven in sta
king gegaan, daar geen gevolg gege
ven werd aan hun eischen voor
1 oonsverhooging.
Te Luik zijn anderzijds een deel
der studenten der Hoogeschool in
staking gegaan, als protest tegen be
noemingen ter hoogeschool gedaan
door Minister Vos.
EEN BELG OP 15 BEZIT EEK
POSTCHECKREKEXINQ
Naar verluidt bezit een Belg op
vijftien een postcheckrekening. Het
tegoed der aangeslotenen einde Ok
tober jl. bedroeg niet min dan 18
milliard frank.
HET 11-NOVEMBERFEEST
IN DEN LANDE
In om,zeggens alle steden en f-
meenten van ons land werd 11 No.
veraber plechtig gevierd. Te Brussel
o.m. had een grootsche plechtigheid
plaats aan de Con gres kolom, aan do
laatste Tustplaats van den Onbeken
den Soldaat, dit in aanwezigheid na
den Prins-Regent. Deze plechtigheid
werd gevolgd docr een défllee.
In de mees.e kerken van het land
wei-den dien dag ook H. Missen ge
celebreerd tot zlelelafenis van de ge
sneuvelden en andere oorlogsslacht
offers.
HULDE AAN DE SLACHTOFFERS
VAN DEN OORLOG 1940-1943
Onze Regeering heeft besloten op
het monument van den Onbekenden
Soldaat een inschrift aan te brengen,
waarbij hulde wordt gebracht aan de
nagedachtenis der slachtoffers van
den oorlog 1940-1945.
NATIONALE
LANDBOUWCOXFEREXTIH
De Regeering heef; beslist do Na
tionale Landbcuwconferentie op Vrij
dag 22 November bijeen te roepen,
SCHILDERIJEN
TERUG UIT DUITSCHLAND
Op Donderdag der voorgaande week
zijn te Brussel voor ie vieixie maai
een aantal kunstschilderijen uit
Duitschland teruggekeerd, gerecupe
reerd door het Amerika ar-seti teger
vanuit Goering's verzameling, en aan
ons land teruggeschonken. Deze
schilderijen werden tijdens de beraet-
ting door de 'Duitschers uit ons land
weggevoerd.
DE OPRUÏMINGSKOSTEX
IN HET LAND
Naar medegedeeld wordt vaa offi
cieele zijde heeft het opruimingswerk
van het oorlogspuin tot dusver, voor
geheel het land 486.973.000 fr. ge
kost.
Verdeeld over de provinciën be
droegen de kostenWest-Vlaanderen
43.559.000 fr.; Oost-Vlaanderen:9 mil
lioen; Antwerpen: 96.000.000 fr.; LJm-
burg: 1.171.000 fr.; Namen: 9.742.000
fr.; Luxemburg: 120.000.000 fr.; Luik:
138.000.000 fr.
GROOTE LEGERMANEUVERS
TE LOMBARDSIJDE
Met land-, lucht- en zeestrijdkrachtcn.
Tusschen 20 en 30 November wil
len belangrijke militaire maneuver»
te Lombardsijde worden gehouden.
Dit gebied zal door landstrijdkrach
ten warden verdedigd, terwijl mari
niers, gesteund door valschermsprin
gers, tot den aanval zullen overgaan.
DE MIS DER PARLEMENTAIREN
De reohltsche fraktie van Kamer en
Senaat hebben Dinsdagochtend de
t.raditionneele mis van den H. Geest
bijgewoond', ter gelegenheid van de
opening van den parlementairen zit
tijd. De H. Mis werd in de Ste-Goe-
delefcenk dooi- Mgr Broeokx opgedra
gen.
EEN MACHTIGE BETOOGING
Brugge is Zondag 10 November jl.
getuige en medewerkster geweest van
een machtige hulde aan onzen dier
baren Vorst Koning Leopold III ge
bracht.
Van uit alle hoeken van omize gan
sche Provincie waren ov_ertalrijke
trouwe koningsgezindeh naar Brug
ge toegestroomd om er andermaal en
met kracht den terugkeer van Ko
ning Leopold III Ite edschen.
Van in den vroegen morgen reeds
stroomden ae toe, per spoor, auto,
fiets en zelifs te voet. Ben flinke orde
dienst trad tactvol op.
De stoet werd. gavormd in het
kwartier vap de oude Statie en zette
zich te 10.30 u. in beweging. De har
monie van de St-Leo-Groep der Scouts
opende de betooging, dit nnet tal
rijke vaandels en gevolgd door een
wagen met een reusachtige foto van
Koning Leopold III.
Daarachter stapten de overheden,
waarbij wij o.m. opmerkten: de se
nators en volksvertegenwoordigers
Sobry, Allewaert, De Taeye, De
Clerok, Eneman, De Schepper, Van
Buggenhout, Van Hamme, R. De
Man', Deschodt en Stubbe; dhr M.
Van de Kerkihovede leiding van het
B.N.B. en ten slotte tienliafien bur
gemeesters uit vele West-Vlaamsche
gemeenten.
Dam volgde de tweede groep, be
staande uit een ruim duizend oud-
strijders, weerstanders en politietac
gevangenen, die melt hun eereteekens
Do talrijke reusachtige Konlngafbeeldingen werden rond het standbeeld
van Breidel en Deconink geplaatst.
fier op de borst gespeld en hun ln
den- wind wapperende vaandels, door
middel van spandoeken en slagwoor
den, den terugkeer eischen van hun
Koning, die, evenals zij, oud-strijder,
weenstamder en politiële gevangene is.
Daarop volgden de Brugsche stu
denten en alle betocgers opgekomen
uit onze Provincie, gegroepeerd per
Arrondissement. Wat baat het, hier
namen van steden of gemeenten te
noemen, alle hosiken en dorpen, ste
den en gemeenten van ons West-
Vlaandaren waren er vertegenwoor
digd. En dan' al die muziekkorpsen:
wij hadden nimmer gemeend dat on
ze Provincie nog zoo rijk was aan
hanmoniën en fanfares.
Talrijke spandoeken werden mee
gedragen; Iedere groep had er trou
wens ameeggens een. De leus van
leder spandoek stelde den eisch Ko
ning Leopold ni terug te zien, als
mede de eerbiediging van onze grond
wet.
Aanhoudend/ werd daarbij nog den
terugkeer van den gialieflden Vorst
met forsche si tem uitgegalmd. Kreten
als «Leopold», «Wij willen den Ko
ning terugenz. waren niet van de
lueht.
Do stoet slingerde zich doorheen
de stad, midden dichte drommen toe
schouwers en sympathisanten, die
meerdere groepen geestdriftig toe
juichten. Een Jeep. uit Kortsmark,
waarop een groot beeld van Koning
Leopold III meegevoerd werd, als
mede verschillende praalwagens, hul
de brengende aan de afwezige, wer
den bijeonder opgemerkt in den
stoet.
Op de Rrugsohe Groote Markt,
midden die grootsche gebouwen, die
getuigen van Brugge's grootheid en
fierheid, stroomden ten slotte alle
betoogers samen en defileerden nog
even voor een reuzenfóto van Ko
ning Leopold, opgesteld voor het Bel
fort en waarrond alle vaandels zich
kwamen scharen. Door de betoogers
werden voor de beeltenis overtaliijke
bloemenkransen neergelegd..
De overheden namen de betocgers
nog in oogensohouiw, wijl de talrijke
'beeltenissen van den Koning, die ln
den stoet waren miKnedragen, op
gesteld werden rond het standbeeld
van Breydel en Deconmck.
In den dboet stapten niet alleen
West-Vlamingen, maar alle Provin
cies van het land-, dus ook de Waal-
sahe, waren er flink vertegenwoor
digd:. Ruim anderhalf uur stroomden
de betoogers toe' op de Groote Markt,
waar do plechtigheid zou worden be
sloten.
Men schat dat een 35.000 betoogers
te Brugge aan de Koningshulde heb
ben deelgenomen.
DE EED VAN TROUW
AAN KONING LEOPOLD III
Toen Commandant Vanpoucke, na
mens het Blak der Koningsgezinden,
het woord wilde nemen, hadden de
betoogers zich intusschen geschaard
op de Groote Markt, die zwart zag
van al dat volk. De geestdrift was ten
top gestegen en aanhoudend luldde
het geestdriftig Leopold gesteund
door tienduizenden stemmen.
Commandant Vanpouoke bedankte
dan, langs een luidspreker, de orde
diensten, alle delegaties en groepen
die in den stoet opstapten. In het
Franoch bedankte hij teven» de
Waalsohe deelnemers.
Hij eischte, in naam van alle aan
wezigen, den terugkeer van Koning
Leopold HI en den terugkeer bot de
Grondwet, die bepaalt dat de Koning
onschendbaar ls.
Daarop vroeg hij allen den eed
van trouw aan den Koning te willen
zweren.
Blootshoofd en met twee vingers
in de hoogte, leggen de aarawezlgen
den eed van trouw af en liet galmt
over het historische plein en kilnkt
tot ver in de stad:
Ik zrweer trouw aan Koning Leo
pold, gehoorzaamheid aan de grond
wet en 'aan. de wetten van het Bel
gische Volk.»
Lulde toejuichingen weerklinken
nadien en de uitroepen Leopold
Wij eischen den Koning op zijn,
troon dreunen minutenlang door de
luoht.
HULDETELEGRAM
AAN DEN VORST
Wanneer de geestdrift wat gekoeld
ls, doet dhr Vanpoucke lezing van
volgend telegram aan den Koning:
Strijders 14-18 en 40-45, gewapen
de weerstandens, politieke gevange
nen en alle gemeenten van Wcst-
Vlaanderen, heden te Brugge in
maasabetocging vereenigid, bieden Uwe
Majesteit hunne hulde van trouw en
blijvende verknochtheid.
Weer eens davert de Markt van het
enthousiasme en spreker roept de
menigte toe: Wij blijven don Ko
ning trouw tot den bedelstaf (toeen
hl] besluit met den kreet, die weldra
op duizenden lippen ligt: Leve, leva
Koning LeopoldHet Vaderlandsch
lied, meegezongen door allen,, wordt
nu uitgevoerd.
West-Vlaandexen heeft Zcwda^r t»
Brugge getoond dat het steeds geest
driftig zdjm eisch gestand blijft: Ko*
ninig Leopold IH terug.