THOMAS, ge zult het zien Twee verkiezingen - Een richting DE WEEK IN ONS LAND Lezers! C. V. P. De Koningshulde te Brugge De Beteekenis der Gemeenteverkiezingen KATHOLIEK WEEKBLAD VAN WESTVLAANDEREN Een Regeeringscrisis omzeild WESTVLAANDEREN BLIJFT TROUW AAN KONING LEOPOLD III BLOKALMANAK Be Drtaiveiacar,, BUITENLANDSCH OVERZICHT ten wore 35.000 Betoogers eéschen den tarugkesr van onzen Koning en de eerbiediging ven onze Grondwet ZATERDAG 16 NOVEMBER 1946. BESTUUR EN REDACTIE: Snnsen Gebroeders Gasthuisstraat 19, Poperinge Telefoon 9. Tostcheck 47.C3.60. PRIJS PER N's 2 FRANK 1' JAAR. Nr 24. ABONNEMENTSPRIJS VOOR: België (tot Nieuwjaar): 12,frank, i* Belgisch Congo 3,fr. p. week. Erankri'k -(-'Holland 3,fr. p. weck. Andere landen 3,30 fr. p. week. P HET WEKELÏJKSCH 1947 EIKEN DAG: Humor - Blijmoedigheid Volkswijsheid - Vroomheid, Te verkrijgen: Boekhandel Sansen-Vanneste Poperinge. PRIJS: 10 FRANK. Bijzondere prijs voor voortverkoopers. Dat was Iets nieuws; heelemaal nieuws. Gewoonlijk zijn de heelemaal - nieuwe dingen nieuw-mode arti kels die weinig of niemendal om het lijf hebben. En deze keer was dat heele- maal-nieuw bijzondèr goed, het was uitstekend. 't Ging uit van de K.A.V.; en of dat reeds gepland werd op dat be rucht Congres te Brussel weet ik niet. Ge weet wel dat ons moe der daar ook naartoe trok en niet uitgepraat geraakte! Hoed af voor de K.A.V. Bij honderden, bij duizenden over het heele land hebben de moeders, leden van de K.A.V., aan die heerlljk-christelijke-betooging meegedaan. Wij werden bevrijd; we moeten het getuigen, door anderen. Al wat we vermochten was... van heel ver een handje toesteken! En die bevrijding kostte het leven van zoovele jongens, die zelfs uit andere werelddeelen waren ge komen om den grooten machti gen vijand te verjagen. Die jon gens liggen begraven, wijds en zljds! Een kruiske en op dat kruiske een vreemde naam. Later komt er misschien op een of an der kerkhof een monument... later en dat monument zal wel een bewijs zijn van dankbaar heid, een officieel bewijs van officieele erkentelijkheid; zulke dingen zijn gewoonlijk zoo koud als de materie zelf: steen of gra niet. Geld steekt er misschien in, maar weinig hert! Te meer hert stak er ln die K.A.V.-betooging. Onze moe ders dachten aan die moeders wier jongen t'onzent begraven "«t. Onze moeders hebben onder den oorlog weerom geleerd: Wat een moeder lijden kan wanneer on ze jongens en mannen wegge voerd werden of onderdoken! Zij begrijpen, bij volle, grepen dan nog, het leed van die moeders. De afstand doet daar niets aan, een moederhert is en blijft overal 't zelfde. De leden van de K.A.V. hebben met de Novemberdagen bloemen neergelegd op de graven van die jongens; maar ze hebben tevens... gebeden. Bericht werd gestuurd naar die verre landen om aan de moeders aldaar dat nieuws mede te deelen. Onze moeders hebben die moeders ver vangen. Neen, de jongens uit Ca nada of Australië worden niet vergeten in ons landje. Dat was Iets nieuws, maar 't kwam van de K.A.V. Dat woordje «kristelijk» heeft bij die vereeniging niets van zijn volle waarde ingeboet. A De K.A.V. is op dreef; en 'k be leef er onzeglijk veel genoegen aan. Want waar zij iets... be grijpt, daar grijpt ze vast. 'k Weet waarlijk niet waarom niet op alle gemeenten, hoe klein ook, geen bestuurslid van de K.A.V. optreedt bij de gemeente verkiezingen. Want op de kleinste gemeente, net als op de groote of in stad, zijn er van die aange legenheden die ontsnappen aan de mannen, maar niet aan de fijngevoeligheid van onze moe ders. Mannen stappen zoo licht en zoo gemakkelijk over zaken met diep-zedelijken inslag, waar de vrouwen onmiddellijk het be lang van inzien! De K.A.V. heeft zoo'n ontzag lijk-groot programma te verwe zenlijken. Daar hoor Ik soms een... echo van, wanneer moeder van een vergadering van de wijkmeesteres sen terugkeert. Dan kan ze zich even wrevelig maken. En zeg gen dat er op onze gemeente nie mand bekommerd is om derge lijke belangen Dan lean ze vinnig zijn en beweren dat wij, mannen, maar half onzen plicht kwijten of niet durven... Waar waart ge op onze bedevaart naar die graven? WIJ kennen onzen plicht, ge zult het zien op 24 November! Moeder kwam los. Jawel, ze had het goed onthouden dat de vrou wen onder den oorlog de zwaar ste last hadden getorst, zij waren immers belast met de zorg voor eten te zorgen en er was geen; het huis te besturen zonder... geld. «Hun» jongens, groote en kleine, hadden tien maal meer moeder noodig. Maar die 2.900.000 vrouwen werden onbekwaam of... ongeschikt bevonden om hun meening uit te spreken bij ver kiezingen. Te Brussel is men meer bang voor de vrouwen dan voor de mannen; en nochtans zijn al die heeren van de regeering... helden, die zoodanig veel gepres teerd hebben onder den oorlog, dat zij nu iedereen op de vingers kijken. Die helden zijn bang voor de vrouwen. Doen de vrouwen nu hun plicht? Van dat beetje recht dat ons over zooveel jaren reeds geschon ken werd, moeten we thans ge bruik maken. Hoe één vrouw haar stem geven kan aan een partij die ons geen volle recht laat wedervaren, dat kan ik niet begrijpen» zei moeder. «Dat is lijk we soms lezen in een feuille ton de hand kussen die u slaat Maar Zondag 24. November doen we iets anders dan met een feuil leton uitzetten. «...Ons volle recht» zei moe der. Kennen wij niets over on derwijs, opvoeding en school, over openbare zedelijkheid, wij die heele dagen met al die zegel miserie geplakt zitten, zouden wel weten hoe die menschenplagerij te doen ophouden. ...Ik keek even op... een beetje ongeloovig... Thomas,zei moeder, gij zult het ook gelooven als gij 't gezien hebt. maar gij zult het zien... de K.A.V. Is waarachtig van gisteren niet. PE VLAEMYNCK. ZIJ WENSCHEN NIET VERDEK TE KIJKEN In LE PEUPLEvan Donderdag 7 November schreef dhr LAROCK in verband met de gemeenteverkiezin gen het volgende: Gemeenteverkiezingen, zou VAN AOKER zeggen, zijn ln de eerste plaats gemeenteverkiezingen. Zij die er een soort plebisciet willen van maken of een beroepsinstantie voor de parlementaire verkiezingen, be wijzen daardoor eens te meer dat partijpolitieke doeleinden bij hen vóór elke andere beschouwing gaan. Volgens het socialistisch dagblad hebben de gemeenteverkiezingen geen ander belang dan een louter gemeen telijk belang. Ais dat nu werkelijk zóó is, dan be trijpen wij niet waarom op de eers te meeting die de socialisten te Brus sel gegeven hebben in voorbereiding van de gemeenteverkiezingen, twee ministers moesten spreken die met ce Brusselsche lijst niets te maken hebben. En dan begrijpen wij nog veel minder waarom én de heer HUYS MANS én de heer SPAAK op die meeting over een heele reeks proble men van nationale politiek gehandeld hebben en niets gezegd hebben over het bestuur te Brussel. De uitweg is eenvoudig weg de vol gende: De socialisten zouden maar liefst hebben dat de gemeentekiezers niet verder keken dan de grenzen van hun gemeente, want moesten ze verder kijken dan zoud ze zien hoe r&mp-ilig de socialisten sedert twee jaar het land besturen en dan zou den ze misschien ook weinig geneigd zijn op hum gemeente voor de socia listische lijst te stemmen. Het komt dus practisch hierop neer: de socialisten wenschen niet dat de menschen verder zouden kijken dan de gemeente en bijgevolg predikt dhr LAROCK: al wie verder wil kijken is een partijdig man. Dat noemt men: zijn wenschen voor verkelijkheid nemen. TOCH EEN «PLEBISCIET» Dat de socialisten het nu anders wenschen zal echter niet beletten dat het kiezerskorps de gemeenteverkie zingen toch eenigszins als een ple bisciet zal aanzien. Het lijdt zeker geen twijfel dat de uitslag van de gemeenteverkiezingen pooten deels door locale omstandig heden en persoonlijke betrekkingen en Invloeden wordt bepaald. Uit klel- he verschuivingen zullen dan ook •een groote besluiten, mogen getrok ken worden. Indien de uitslagen der gemeente- Krkiezingej. echter wel merkelijk tMixUg zijn dit verschil te willen tatohrijvera aan de «locale omstan- teden». Alle partijen zullen hier uit de passende conclusies moeten tukten. Kt Juist vreezen de socialisten, en de andere regeerlngspartljen met hen. En terecht, want: Bij de gemeenteverkiezingen zul len ook de vrouwen, die in Februari jl. met de krankzinnigen, de echte en onechte Incivieken en de moordenaars van de stembus werden weggehouden ook hun woordje meespreken... En dat zal voorv,x niet ten gunste van de volksfront-coalitie zijn. Op 24 November moeten de regee- ringspartijen niet hopen dat ze de stemmen zullen oogsten van al die genen wiens belangen zij verwaar loosd of met de voeten getreden heb ben: de landbouwers, de arbeiders, middenstanders, kleine ambachtslie den, onderwijzers en al diegenen die gehoopt hadden dat alle politieke willekeur samen met den laatsten Duitecben soldaat uit ons land zou verdwenen zijn. Indien al de menschen, waarvan er bij de wetgevende verkiezingen misschien nog velen op de lijsten der regeeringspartijen hebben gestemd, op 24 November hun vertrouwen aan C.V.P. candidaten zullen schenken dan is de beteekenis hiervan ondub belzinnig: het moet gedaan zijn met de linksche regeeringen en hun na sleep van nadeelige gevolgen voor het land. ZE VOELEN HET ONWEER AANKOMEN Dat de gemeenteverkiezingen dien kant uitgaan weten de regeeringspar- tijen maai- al te goed. Daarom wordt er, thans plots ge sproken over samenstelling van een nieuwe regeering, zonder dat de re geering ook maar op één punt in de minderheid werd gesteld. Men wil eenvoudigweg een nieuwe regeering hebben vóór de gemeente verkiezingen om met ie uitslagen van die verkiezingen geen rekening te moeten houden. Daarom ontdekt de heer LALMAND nu plots dat de C.V.P. de reactie niet meer is en dat er ook bij ons goede democraten zijn. Daarom houden de socialisten niet zoo heel erg vast aan het regeerings- ontwerp betreffende de oorlogsschade. Daarom doet men maar liefst ver geten dat men gezworen heeft de C.V.P. voor eeuwig in de oppositie vast te nagelen. De kiezers zullen zich echter door al die laattijdige manoeuvres niet la ten van de wijs brengen. Op 24 November zullen zij in massa voor de C.V.P. stemmen. En wat de heer LAROCK ook moge schrijven of verlangen: de kiezers zelf zullen aan de gemeenteverkiezingen het ka- WjcblUen van die der wetgevende rakter Tan €€rl «plebisciet» geven. Wrtaeztngen, dan zou het onreoht- T i. - 'De heer LAROCK en de heeren van de linksche partijen mogen dan wel knarsetanden, maar ook zij zullen niet kunnen loochenen dat de volks wil luidt: DE C.VJP. AAN DE MACHT l LEON BLUM de leider der Fransche Socialisten. LINKS, RECHTS... Het lijkt wel een van de nor male gevolgen van een oorlog dat de politieke tendens naar links overzwaait. We hebben dit gezien in Enge land en in Frankrijk (over de landen achter het ijzeren gordijn spreken we niet). In dat opzicht is Amerika dan een leelijke uit zondering, ioant daar hebben ver leden week de republikeinen een groote overwinning behaald op de democraten. Dit geeft ons den indruk dat de tendens na eiken oorlog niet zoozeer is links te gaan, maar loei te veranderen van regeering. En dit is begrijpelijk. De regee ringen die tijdens den oorlog het roer in handen hebben zijn door de omstandigheden gedwongen zooveel onsympathieke besluiten te nemen en wetten op te stellen, dat er van zelf een zekere onte vredenheid groeit. Voor al de on gemakken die de menschen tij dens den oorlog ondergaan heb ben, stellen ze dan de regeering verantwoordelijk. Aldus krijgt de oppositie een gemakkelijk spel en verovert zij zeer gemakkelijk de macht. Vooral in landen zooals Engeland en Amerika waar het kiessysteem zoodanig is ingericht dat in elk kiesdistrikt slechts één candidaat verkozen wordt: die gene die hst hoogste aantal stem men heeft behaald. Zoo kan 'n partij met slechts een kleine stemmenmeerderheid een groot overwicht aan zetels behalen. Zoo ging het met de La- bourpartij in Engeland waar links op rechts overwon. Zoo ging het thans ook in Amerika waar rechts (republikeinen) op links (demo craten) overwon. En toch is er in dit geval van Amerika iets eigenaardigs, nl. dat het werkelijk de partij van het kapitalisme en van de reactie is die zoo triomfant de bovenhand behaald heeft. En dit zijn dezen keer geen rooorden, maar feiten. De republikeinen hebben in derdaad onmiddellijk na hun overwinning bekend gemaakt dat het voortaan zou 'gedaan zijn met de «New Dealde sociaal- vooruitstrevende wetgeving door President Roosevelt in 1934 in gevoerd. Dit wil in andere woorden zeg gen dat het kapitalisme weer 'vrijen teugel zal krijgen en dat er zal op los geproduceerd en ge concurreerd worden, zonder acht te geven op de mogelijke sociale troebelen en onrechtvaardigheden die hieruit kunnen voortvloeien. Voor een land als Amerika, waarvan de productiecapaciteit 50 hooger is dan die van de rest van de wereld (aldus een verklaring van dhr Hnrrima.n. Minister van Handel) kan dit zeer groote gevolgen hebben. Ze kunnen d.c wereldmarkt overspoe len en aldus in elpen land en over de aeheele wereld enorme werkstakingen doen uitbreken. TRUMAN DEED ZIJN DEEL Naast het motief van den zucht naar verandering speelt het ver dwijnen van Roosevelt uit het Amerilcaansch politiek leven on getwijfeld een belangrijke rol in de huidige zege der republikeinen. Jaren achtereen (sedert 1932) heeft de reuzenfiguur van icijlen President Roosevelt de Ameri- kaansche politiek beheerscht. Hij was het die Amerika op richtte uit de hyper-kapitalisti sche wanorde. Hij was het die de Vereenigde Staten losrukte uit de afzijdigheid van het algemeen wereldgebeuren waarin zij onder President V/ilson waren terugge zonken. Hij ivas het die de Lcen- en Pachtwet onderteekende waar door Engeland de kans kreeg ze gerijk weerstand te bieden aan de Duitsche bedreiging. Hij was het die Amerika een vaste bui- tenlandsche politiek ga.f, wat het, naar W. Lipman, sedert Jefferson niet meer gehad had. En na hem kxoam President Truman, die op buitenlandsch ge bied nu eens vooruit dan weer achteruit ging, en die op binnen- landsch gebied, de eene fout na de andere beging. Daarin schuilt misschien wel het groot geheim van de zege der republikeinen: Amerika wil een stevige wereldpolitiek en wordt met den dag meer anti-Russisch, stelling die van in den beginne door de republikeinen verdedigd werd. Zoo zien we dus dat de Ameri- kaansch.e verkiezingen voor een groot deel beïnvloed waren door de spanning in de wereld en door de reactie tegen Sovjetim.peria- lisme. reactie die jammer genoeg in Amerika de minder sociaal- vooruitstrevende elementen de oveneinning heeft doen behalen. VAN NEW YORK NAAR PARIJS Ook in Frankrijk werden Zon dag jl. algemeene verkiezingen gehouden. En wel met eenigszins gelijkaardig en afloop als in Ame rika... hoezeer de verkiezingsuit slagen bij een eerste opzicht oolc een anderen indruk mogen na laten. Volgens de officieele uitslagen voor het moederland en Algerië wint de communistische partij in derdaad 27 zetels en is ze dus thans met haar 173 mandaten weer de sterkste partij van Frank rijk geworden. Bij een eerste op zicht blijkt dit dus een uiterst linksche overwinning, vooral daar de Republikeinsche Volkspartij slechts haar 167 zetels kon be houden. Daartegenover echter verliezen de Socialisten (S.F.I.O.) 21 zetels, winnen de Vrijheidspartij de gematigden. 32 zetels bij, terwijl linksche concentratie ook 23 ze tels bijioint. Zoo komen wij tot het eindre sultaat dat de marxistische par tijen (communisten en socialis ten) slechts 2 zetels bijioinnen, terwijl de rechtsche en centrum partijen 55 zetels bijioinnen. Dit heeft dan ook als gevolg dat deze laatste partijen, die allen stevig anti-communistisch zijn, in feite over de meerderheid beschikken in de Kamer. Terloops dient opgemerkt dat het aantal te begeven zetels ver hoogd werd sedert de stemming van Juni jl. L'Humanité in Frankrijk en De Roode Vaan bij ons mogen dan ook in jubelkreten losbar sten, in hun binnenste weten zij dat, niettegenstaande hun schijn baar succes, ook in Frankrijk de tij aan het keeren is. HET GEHEIM VAN DE COMMUNISTISCHE ZEGE Maar indien dit waar is, hoor ik zeggen, hoe is het dan moge lijk dat de communisten nog ze tels hebben bijgewonnen? Ziehier wat wij daarover den ken. Eerst en vooral moeten wij op merken dat de communisten over enorme sommen beschikken die zij op alle mogelijke manieren veroverd hebben: aanslagen op de Banque de France, gelden uit Londen ten dienste van den weer stand die ze achterhielden, en vooral nu het uitbuiten van hurt politieke positie waardogr ze iedereen schatplichtig maken aan hun partijkas, want geen enkele ondernemer kan in Frankrijk nog iets gedaan krijgen zonder lid te worden van de communistische partij en zijn penning te storten. Daarenboven moeten we vooral rekening houden met het feit dat de Franschen al die verkiezingen (4 op 6 maand tijd) van langs om meer beu worden. De commu nisten zijn echter niet vrij te doen zooals de andere Franschen. Hun zeer democratische partij geeft fanatieke bevelen die m<Jr ten nageleefd worden wil men zich niet aan moeilijkheden en gevaren bloot stellen. Alle buiten- landsche waarnemers zijn het dan ook eens om te verklaren dat tusschen de 25 kiezers die niet gestemd hebben, slechts zeer weinig communistische kiezers voorkomen. Zoo moet men ten slotte winnen, zooals een footbal- club die met 11 spelers optreedt, bijna onvermijdelijk de match moet winnen tegen een ploeg die maar 6 of 8 spelers in lijn stelt. En tenslotte mogen we ons niet laten bedriegen. De communisten hebben, in vergelijking met de uitslagen van 2 Juni, 27 zetels bijgewonnen; ze hebben thans 28,59 van de stemmen behaald tegen 26,2% op 2 Juni. Maar... ze hebben een slordige 270.000 stemmen minder behaald dan op 2 Juni. Ze worden dus de sterkste par tij van Frankrijk, vooral omdat zooveel anderen er onverschillig geworden zijn en niet meer naar de stembus willen gaan. En hieruit blijkt dan duidelijk, hoe groot en hoe werkelijk het gevaar is waarover wij schreven naar aanleiding van het referen dum over de nieuwe grondwet: het abstentionisme (ttz. niet gaan stemmen) kan in Frankrijk de weg openen naar de communis tische dictatuur, of in elk geval naar wanordelijkheden en bur geroorlog. Inderdaad, wanneer de gema tigde Franschen zich verder van de politiek gaan desinteresseer en, dan zal de macht van de com munistische partij nog steeds aangroeien, ook dl zou het aan tal kiezers dat op haar lijsten stemt steeds verminderen. EFN T.ANTri'ERRADFP EERSTE- MINISTER OF PRESIDENT? Nu de verkiezingen voorbij zijn worde.i er natuurlijk allerhande veronderstellingen gemaakt over de nieuwe regeering en den nieu wen president, die volgens de nieuwe grondwet pas tegen 1 Ja nuari zal verkozen worden. De communisten bazuinen naar alle windstreken dat zij, als sterk ste partij, bereid zijn alle verant woordelijkheden op te nemen die aan die situatie verbonden zijn. Dit wil in klare en duidelijke woorden zeggen dat zij een com munist als eerste-minister willen en een anderen communist als president van de republiek. Voor beide baantjes komt natuurlijk in de eerste plaats in aanmer king: kameraad Maurice Thorez, voorzitter van de Fransche com munistische partij die in 1939, wanneer Frankrijk in oorlog was met Duitscliland, als soldaat uit zijn regiment wegvluchtte! (Toen speelden Hitler en Stalin immers nog hetzelfde spel en schreven de communisten in alle landen ook onze beroemde weerstauder Lalmand dat de oorlog tegen Duitscliland een imperialistische én kapitalistische oorlog was!) Zoo diep is Frankrijk dus reeds gévallen dat men er openlijk kan over spreken een landverrader' president van de republiek of eerste-minister te maken! Intusschen is het echter nog zoover niet, want volgens de nieu we grondwet is het de president die den eerste-minister aanstelt, zoodat we nog tot begin '47 zul len moeten wachten eer we een werkelijke nieuwe Fransche re geering krijgen. Hoe die regeering er trouwens zal uitzien is nog niet bij bena dering te zeggen. Tijdens de jong ste weken beweerden alle partij en dat ze niet meer van een drie- partijenregeering wilden weten. Thans vraagt men zich echter af of het wel anders zal kunnen. Een volksfront van communis ten en socialisten alleen is niet verwezenlijkbaar aangezien zij samen maar over 268 zetels meer beschikken, tegen 324 voor de andere partijen. Anderzijds ziet men moeilijk de andere partijen samen de regee ring in handen nemen, want zij zouden onmiddellijk door de communistische agitatie worden lamgelegd. Een regeering met de socialisten er in en de commu nisten er uit gaat ook niet, want de socialisten zouden al te zeer vreezen dat de communisten hen dan al hun leden en invloed zou den rooven. Misschien zouden de socialis ten er nu wel eens graag bui ten blijven om zich in de oppo sitie wat terug op te frissclien, doch een samenwerking tusschen communisten eenerzijds en ver beten anti-communisten ander zijds, zonder eenige tusschen- schakel is ook moeilijk te ver wachten. Zoodat er nog veel moeizame onderhandelingen te voorzien zijn die ofwel op een nieuwe tripartite ofwel op een regeering van nationale unie zullen uit- loopen. STAAT DE BURGEROORLOG VOOR DE DEUR? Enkele bladen gaven onlangs een bericht door volgens hetwelk sommige rechtsche groepen in Frankrijk wapens zouden ge vraagd hebben aan Amerika «om dat ze die na de verkiezingen van 10 November tegen de communis ten zouden noodig hebben. Dit bericht is waarschijnlijk van den eersten tot den laatsten letter uitgevonden. Maar toch ligt er een ondergrond in die waar is. De huidige Fransche ver kiezingen hebben inderdaad uit gewezen dat én het extremisme van rechts -én het extremisme van links aan 't groeien zijn. De nederlaag van de partij van Leon Blum is hiervan een spre kend bewijs, zooals ze tevens een bewijs is van het feit dat men niet ongestraft met het commu nisme flirt. Indien de socialisten nu uit de faitisme zich heelemaal in de ar men van Thorez zouden werpen, dan zal zooals we vroeger reeds geschreven hebben de eene afgrond de andere oproepen, en zou er tegenovef dit linksch blok ongetwijfeld een rechtsch blok tot stand komen. De tegenstellingen zouden aldus op de spits worden gedreven en aangezien de huidige grondwet eigenlijk alle macht in de handen legt van de meerder heid in de Kamer zou elk blok er alles op zetten om die meerder heid te behalen. In feite zou men dan nog democratische termen gebruiken, maar in feite zouden twee aspirant dictators geboren zijn. Wij kunnen het nu zeer ver keerd voor hebben, maar wij ge looven dat het in Frankrijk dien kant uitgaat. Wordt het zoo, dan staat het Fransche volk een nieu we revolutie te wachten die nog veel heviger zal zijn dan die van 1789 en die op internationaal ge bied zeer verre gevolgen zou kun nen hebben. Indien het ooit zoover komt, dan weet iedereen zeèr goed aan welken kant Rusland zal staan, en aan welken kant Amerika. Wat er in dit geval van den we reldvrede zou geworden, dat weet God alleen. Voor ons is de conclusie die we hieruit moeten halen echter zeer duidelijk: wij moeten zoo spoedig mogelijk de banden met Enge land en Amerika nauwer toeha len en uit ons binnenlandsch po litiek leven diegenen weren die ans naar dezelfde catastrophe ronden kunnen leiden die Frank rijk thans beleeft: de vijfde co lonne van Moskou. V. WESTERLINCK. ONZE EERSTE WEERSTANDSGROEP Volgens La Libre BelgJque wer d de eerste weerstandagroep ln ons land ïeeds gevormd, in Februari 1910, dus reeds vóór den Duitsdhen inval, en dit door lieden die wat gebeurd is. ïeeds hadden voorzien. Deze groep weid: alsdan ge vormd door den Pries ter Rané Janus en bevatte 19 leden, waarvan 9 priesters, een generaal, een serjeant, twee vrouwen, een schoolles tuuider, een Jongen van 14 jaar (boodschapper), een Bngelsch- man, een onderwijzer en twee druk. kers. Vanaf 12 Mei 1S40 volbrachten leden van dezen eersten weerstands- groep reeds heldendaden. Binst de bezetting bewerkte de groep den terugkeer naar Engeland van 1748 gevangenen, ontsnapt uit Duitschland. De groep betaalde een zwanen bloed tol; een der priesters gefusiljeerd, een andere onlihoofd, nog 4 andere gestorven in gevangenschap alsmede de serjeanli en de school bestuurder. DE COMMUNISTISCHE MINISTERS NEMEN ONTSLAG. De Communist Lahaut werd dus ten voordeele van den U. D. Bist Marchant uitgeschakeld als onder voorzitter in de Kamer, doordat de C.V.P. en enkele Socialisten, Hr Mar chant de voorkeur hadden gegeven boven den Hr Lahaut. Zie hierover onzen «Brief uit Brussel». Dit is weinig in den smaak ge vallen der Communisten die Dins dagavond nog een bijeenkomst hiel den en na afloop ervan een ultima tum aan de Regeering stuurden waarin de opmerking gemaakt werd dat de stemming van de Kamer een schending was van de overeenkomst omtrent de deelneming aan de Re geering en dat de Communisten dan slechts nog verder met de Regeering konden medewerken zoo hen voldoe ning geschonken wordt, namelijk een zetel van onder-voorzitter in de Ka mer. De twee communistische Ministers Lalmand en Terfve gingen Woens dagmorgen Hr Huysmans op de hoog te brengen van het genomen com munistisch besluit en eischten alge- heele voldoening. De Socialisten moesten maar, volgens hen, een op lossing zoeken. Woensdag werd nog geen oplossing gevonden en in den avond boden de Communistische Ministers hun ont slag aan bij den Hr Huysmans. DE DREIGENDE REGEERINGSCRISIS OPGELOST Een socialistisch Ondervoorzitter der Kamer geeft ontslag om plaats te laten voor een Communist. Tengevolge het ontslag der vier oommunistische Ministers, kiwam de 'socialistische groep Donderdag mor gen bijeen. Er werd eenparig beslist dat socialist Brunfaut zijn ontslag als Onder voorzittei- der Kamer geeft om de plaats open te laten voor den communist Lahaut. De communisten verklaarden zich hiermede akkoord. Te 17 uur kwamen de Ministers bijeen en verklaarden aan de pers dat er geen regeeringscrisis bestaat. De socialisten hebben weer het hoofd in de schoot mogen leggen voor hun meesters, die communisten, zij zullen er nog van cpgeëten warden. In de Regeeriug moeten zelfs de SOCIALISTEN plaats ma ken voor het Ondervoorzitter schap van een Communist. Zoo moet stillekens aan alles j plooien voor de Communisten GIJ ZELF alle linkschen bul- tenkegelt op 24 November aan staande met uw stem voor de DE SUIKEROOG ST 1946 GOED MEEGEVALLEN Er werd uitgerekend dat de oogst aan suikerbleten dit jaar in ons land 1.400000 ton zal opleveren, tegen 900 000 in 1945. Daarbij is het suiker gehalte der biete:. eveneens hoogst be vredigend, gaande van 15 1/2 tot zelfs 17 1/2 De opbrengst van eigen land voor 1946 wordt diensvolgens op 180.000 ton suiker geschat. België consummeert normaal 200.000 ton sui ker. In het algemeen is de gansche oogst 1946 inzake alle landbouwprodukten goed geslaagd en veel hooger dan ver leden jaar, voor de tarwe namelijk 41 meer, de rogge 47 meer, de aardappelen 41 meer. De oogst 1946 stemt min of meer overeen met deze van 1939. NIEUWE BESTUREN AAN KAMER EN SENAAT HH. VAN CAUWELAERT EN GILLON BLIJVEN RESPEC TIEVELIJKE VOORZITTERS In zittingen van Dinsdag jl. hebben zoowel Kamer als Senaat een nieuw bestuur aangesteld, gezien een nieu we zittijd begon. Daar C.V.P. en Liberalen akkoord waren omtrent dit voorzitterschap waren geen kadidaten gesteld in de 'Kamer tegen Hr Van Cauwelaert en geen in den Senaat tegen den Hr Gillon, zoodat beiden opnieuw geko zen werden tot respectievelijk voor zitter. Bij de verkiezing van de onder voorzitters werd de onverwachte kan didatuur gesteld door den eenigen U.D.Bist. die zich zelf voorstelde, en het haalde op den Communist La haut dank de stemmen van de C.V.P. - leden en van enkele Socialisten. Tot welke gevolgen deze verkiezing van Hr Marchant aanleiding gaf vinden onze lezers verder in dit blad. GEEN KANS OP HOOGER BROODRANTSOEN Hr Kronacker, Minister van In voer, heeft aan de pers verklaringen afgelegd inzake de prestaties door zijn departement verwezenlijkt. Handelend over de kwestie van onze voedselvoorziening wees hij erop dat er, gezien de wereldnooa aan graan, er geen kans bestaat dat ons broodrantsoen zen kunnen worden verhoogd. Wij mogen echter rekenen op een regelmatige invoer van brood granen uit Canada. Op de U.S.A. mogen wij eveneens rekenen. Inzake vleeschbevoorrading deed Hr Krc~ acker opmerken dat wij geen vleesch kunnen bekomen in de U.S.A. maar dat er ingevoerd wordt uit Ar gentinië, Canada, Denemarken en Ierland. Inzake vetstoffen zal men denkelijk moeten wachten tot 1950 om een normalen toestand te krijgen. Ten slotte verklaarde hij dat hij zijn werkzaamheden als volbracht beschouwde en dat zijn diensten een verlies van ruim 23 millioen hebben geboekt, wat veel minder bedraagt, verklaarde hij, dan wat werd be weerd. STAKINGEN TE ANTWERPEN EN IN DE HOOGESCHOOL TE LUIK. Te Antwerpen zijn 6 a 7.000 werk lieden van de scheepswerven in sta king gegaan, daar geen gevolg gege ven werd aan hun eischen voor 1 oonsverhooging. Te Luik zijn anderzijds een deel der studenten der Hoogeschool in staking gegaan, als protest tegen be noemingen ter hoogeschool gedaan door Minister Vos. EEN BELG OP 15 BEZIT EEK POSTCHECKREKEXINQ Naar verluidt bezit een Belg op vijftien een postcheckrekening. Het tegoed der aangeslotenen einde Ok tober jl. bedroeg niet min dan 18 milliard frank. HET 11-NOVEMBERFEEST IN DEN LANDE In om,zeggens alle steden en f- meenten van ons land werd 11 No. veraber plechtig gevierd. Te Brussel o.m. had een grootsche plechtigheid plaats aan de Con gres kolom, aan do laatste Tustplaats van den Onbeken den Soldaat, dit in aanwezigheid na den Prins-Regent. Deze plechtigheid werd gevolgd docr een défllee. In de mees.e kerken van het land wei-den dien dag ook H. Missen ge celebreerd tot zlelelafenis van de ge sneuvelden en andere oorlogsslacht offers. HULDE AAN DE SLACHTOFFERS VAN DEN OORLOG 1940-1943 Onze Regeering heeft besloten op het monument van den Onbekenden Soldaat een inschrift aan te brengen, waarbij hulde wordt gebracht aan de nagedachtenis der slachtoffers van den oorlog 1940-1945. NATIONALE LANDBOUWCOXFEREXTIH De Regeering heef; beslist do Na tionale Landbcuwconferentie op Vrij dag 22 November bijeen te roepen, SCHILDERIJEN TERUG UIT DUITSCHLAND Op Donderdag der voorgaande week zijn te Brussel voor ie vieixie maai een aantal kunstschilderijen uit Duitschland teruggekeerd, gerecupe reerd door het Amerika ar-seti teger vanuit Goering's verzameling, en aan ons land teruggeschonken. Deze schilderijen werden tijdens de beraet- ting door de 'Duitschers uit ons land weggevoerd. DE OPRUÏMINGSKOSTEX IN HET LAND Naar medegedeeld wordt vaa offi cieele zijde heeft het opruimingswerk van het oorlogspuin tot dusver, voor geheel het land 486.973.000 fr. ge kost. Verdeeld over de provinciën be droegen de kostenWest-Vlaanderen 43.559.000 fr.; Oost-Vlaanderen:9 mil lioen; Antwerpen: 96.000.000 fr.; LJm- burg: 1.171.000 fr.; Namen: 9.742.000 fr.; Luxemburg: 120.000.000 fr.; Luik: 138.000.000 fr. GROOTE LEGERMANEUVERS TE LOMBARDSIJDE Met land-, lucht- en zeestrijdkrachtcn. Tusschen 20 en 30 November wil len belangrijke militaire maneuver» te Lombardsijde worden gehouden. Dit gebied zal door landstrijdkrach ten warden verdedigd, terwijl mari niers, gesteund door valschermsprin gers, tot den aanval zullen overgaan. DE MIS DER PARLEMENTAIREN De reohltsche fraktie van Kamer en Senaat hebben Dinsdagochtend de t.raditionneele mis van den H. Geest bijgewoond', ter gelegenheid van de opening van den parlementairen zit tijd. De H. Mis werd in de Ste-Goe- delefcenk dooi- Mgr Broeokx opgedra gen. EEN MACHTIGE BETOOGING Brugge is Zondag 10 November jl. getuige en medewerkster geweest van een machtige hulde aan onzen dier baren Vorst Koning Leopold III ge bracht. Van uit alle hoeken van omize gan sche Provincie waren ov_ertalrijke trouwe koningsgezindeh naar Brug ge toegestroomd om er andermaal en met kracht den terugkeer van Ko ning Leopold III Ite edschen. Van in den vroegen morgen reeds stroomden ae toe, per spoor, auto, fiets en zelifs te voet. Ben flinke orde dienst trad tactvol op. De stoet werd. gavormd in het kwartier vap de oude Statie en zette zich te 10.30 u. in beweging. De har monie van de St-Leo-Groep der Scouts opende de betooging, dit nnet tal rijke vaandels en gevolgd door een wagen met een reusachtige foto van Koning Leopold III. Daarachter stapten de overheden, waarbij wij o.m. opmerkten: de se nators en volksvertegenwoordigers Sobry, Allewaert, De Taeye, De Clerok, Eneman, De Schepper, Van Buggenhout, Van Hamme, R. De Man', Deschodt en Stubbe; dhr M. Van de Kerkihovede leiding van het B.N.B. en ten slotte tienliafien bur gemeesters uit vele West-Vlaamsche gemeenten. Dam volgde de tweede groep, be staande uit een ruim duizend oud- strijders, weerstanders en politietac gevangenen, die melt hun eereteekens Do talrijke reusachtige Konlngafbeeldingen werden rond het standbeeld van Breidel en Deconink geplaatst. fier op de borst gespeld en hun ln den- wind wapperende vaandels, door middel van spandoeken en slagwoor den, den terugkeer eischen van hun Koning, die, evenals zij, oud-strijder, weenstamder en politiële gevangene is. Daarop volgden de Brugsche stu denten en alle betocgers opgekomen uit onze Provincie, gegroepeerd per Arrondissement. Wat baat het, hier namen van steden of gemeenten te noemen, alle hosiken en dorpen, ste den en gemeenten van ons West- Vlaandaren waren er vertegenwoor digd. En dan' al die muziekkorpsen: wij hadden nimmer gemeend dat on ze Provincie nog zoo rijk was aan hanmoniën en fanfares. Talrijke spandoeken werden mee gedragen; Iedere groep had er trou wens ameeggens een. De leus van leder spandoek stelde den eisch Ko ning Leopold ni terug te zien, als mede de eerbiediging van onze grond wet. Aanhoudend/ werd daarbij nog den terugkeer van den gialieflden Vorst met forsche si tem uitgegalmd. Kreten als «Leopold», «Wij willen den Ko ning terugenz. waren niet van de lueht. Do stoet slingerde zich doorheen de stad, midden dichte drommen toe schouwers en sympathisanten, die meerdere groepen geestdriftig toe juichten. Een Jeep. uit Kortsmark, waarop een groot beeld van Koning Leopold III meegevoerd werd, als mede verschillende praalwagens, hul de brengende aan de afwezige, wer den bijeonder opgemerkt in den stoet. Op de Rrugsohe Groote Markt, midden die grootsche gebouwen, die getuigen van Brugge's grootheid en fierheid, stroomden ten slotte alle betoogers samen en defileerden nog even voor een reuzenfóto van Ko ning Leopold, opgesteld voor het Bel fort en waarrond alle vaandels zich kwamen scharen. Door de betoogers werden voor de beeltenis overtaliijke bloemenkransen neergelegd.. De overheden namen de betocgers nog in oogensohouiw, wijl de talrijke 'beeltenissen van den Koning, die ln den stoet waren miKnedragen, op gesteld werden rond het standbeeld van Breydel en Deconmck. In den dboet stapten niet alleen West-Vlamingen, maar alle Provin cies van het land-, dus ook de Waal- sahe, waren er flink vertegenwoor digd:. Ruim anderhalf uur stroomden de betoogers toe' op de Groote Markt, waar do plechtigheid zou worden be sloten. Men schat dat een 35.000 betoogers te Brugge aan de Koningshulde heb ben deelgenomen. DE EED VAN TROUW AAN KONING LEOPOLD III Toen Commandant Vanpoucke, na mens het Blak der Koningsgezinden, het woord wilde nemen, hadden de betoogers zich intusschen geschaard op de Groote Markt, die zwart zag van al dat volk. De geestdrift was ten top gestegen en aanhoudend luldde het geestdriftig Leopold gesteund door tienduizenden stemmen. Commandant Vanpouoke bedankte dan, langs een luidspreker, de orde diensten, alle delegaties en groepen die in den stoet opstapten. In het Franoch bedankte hij teven» de Waalsohe deelnemers. Hij eischte, in naam van alle aan wezigen, den terugkeer van Koning Leopold HI en den terugkeer bot de Grondwet, die bepaalt dat de Koning onschendbaar ls. Daarop vroeg hij allen den eed van trouw aan den Koning te willen zweren. Blootshoofd en met twee vingers in de hoogte, leggen de aarawezlgen den eed van trouw af en liet galmt over het historische plein en kilnkt tot ver in de stad: Ik zrweer trouw aan Koning Leo pold, gehoorzaamheid aan de grond wet en 'aan. de wetten van het Bel gische Volk.» Lulde toejuichingen weerklinken nadien en de uitroepen Leopold Wij eischen den Koning op zijn, troon dreunen minutenlang door de luoht. HULDETELEGRAM AAN DEN VORST Wanneer de geestdrift wat gekoeld ls, doet dhr Vanpoucke lezing van volgend telegram aan den Koning: Strijders 14-18 en 40-45, gewapen de weerstandens, politieke gevange nen en alle gemeenten van Wcst- Vlaanderen, heden te Brugge in maasabetocging vereenigid, bieden Uwe Majesteit hunne hulde van trouw en blijvende verknochtheid. Weer eens davert de Markt van het enthousiasme en spreker roept de menigte toe: Wij blijven don Ko ning trouw tot den bedelstaf (toeen hl] besluit met den kreet, die weldra op duizenden lippen ligt: Leve, leva Koning LeopoldHet Vaderlandsch lied, meegezongen door allen,, wordt nu uitgevoerd. West-Vlaandexen heeft Zcwda^r t» Brugge getoond dat het steeds geest driftig zdjm eisch gestand blijft: Ko* ninig Leopold IH terug.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Wekelijks Nieuws (1946-1990) | 1946 | | pagina 1