Veelzijdige en scherpe kritiek
op het beleid van
onze Regeering
WINTERPRET
HET BANDITISME
De verkiikkïngszaaSc der
Witte Brigade te Lichtervelde
De reactie der campagne tegen
Kerk en Paus in Italië
Nieuwsjes in ft kort
28 December 1948.
HET WEKELIJKSCH NIEUWS
STAATSMINISTER FVAN CAUWELAERT
GAF TE NAMEN
EEN ERNSTIGE WAARSCHUWING AAN HET LAND
DE HEER OSTERRIETH, VOORZITTER VAN DE
KAMER VAN KOOPHANDEL TE ANTWERPEN
HEKELT ONZE REGEERINGSPOLITIEK
STRENG VERSLAG VAN DEN
SOCIALISTISCHE SENATOR VERMEYLEN
OVER 'S REGEERINGS FINANCIEELE POLITIEK
m.JÊm
ËMmi,' ISoKi
HET GEVAARLIJKE IJS
BEV00RRAMMGS*
KRONIEK
500.000 FRANK LANGS
DEN SCHOORSTEEN
VERVLOGEN
GEWELDIGE ONTPLOF
FING TE KORTRIJK
KERKELIJK NIEUWS
OORLOGSSCHADE.
AANGIFTEN INDIENEN
VOOR 15 JANUARI 1947
In tago
H. MauritsVermeersch
van Poperinge
sedert 40 jaar In Congo,
te Kamino overleden
EERWAARDE PATER GUSTAAF DE BEERST
Kwart miSSioen Italianen huldigen den
K. Vader
e Te Eisden werden twee echtelin
gen cn hun beide kinderen onwel na
het eten van dooaenvleesch. De man
moest naar een hospitaal worden
overgebracht daar zijn toestand on
rustwekkend was; de anderen kon
den worden gered na geneeskundige
tusschemkamst.
«Bladzijde 5.
Dhr Frans Van Cauwelaert, Voor
zitter van tie Kamer en C.V.P.-Volks
vertegenwoordiger van Antwerpen
hield Zondag 11. onder de auspiciën
van de C.V.P. een belangrijke rede
te Namen.
Dhr Van Cauwelaert acht zich ver
plicht het land in te lichten nopens
den ernst van den toestand. Een
onmiddellijke wijziging in de regee-
ringsmethode is noodzakelijk om het
land te redden.
Hij raakte even de Waalsche kwes
tie aan en verklaarde dat de vrees
van de Walen voor een Vlaainsch
imperialisme hoegenaamd niet ge
rechtigd is.
Vervolgens gaf hij enkele beschou
wingen over 's lands materieelen toe
stand. Hij signaleerde den achter
stand in den wederopbouw, de bui
tensporige lasten, de verontrustende
deficits geboekt door den buitenland-
echen handel, die onze deviezen op
slorpen. de oorlogsschadevergoeding
die niet uitgekeerd wordt, de ont
stentenis van een practische oplos
sing tot de heropleving van onze
economie.
Tot hiertoe kenden we uitsluitend
een verkiezingseconomie en het is
tijd dat deze vrijwillige verblinding
een einde neemt. Sommigen, die
links staan erkennen zulks.
De huidige regeeringspolitiek was
bij voorbaat tot mislukking gedoemd,
door zijn innerlijke tegenstrijdighe
den, zijn gemis van consoouent ge
volgde lijn, en door zijn ondoordach
te toegevingen om de openbare opi
nie die haar meer en meer ontsnapte
in slaap te doen.
Ook de arbeiders worden bedro
gen. Men spiegelt bun sociale zeker
heid voor en een hongeren levens
standaard. die slechts de vrucht
(kunnen zijn van hard werk en stij
gende productie. Sociale zekerheid is
vooral een functie van financieele
stabiliteit en economischen welstand.
Beide ontbreken.
De werkloosheid is onbestaande en
onze productie bereikt slechts 85
van de vooroorlogsche, onze uitvoer
bereikt 40 de kolenvoorbbrengst
75 en de levensduurte in België
is hooger dan bij onze buren en
concurrenten.
De kolenslag is niet gewonnen en
twee slagen moeten nog geleverd
worden, den prijzenslag en den ex
portslag.
De prijzenpolitiek is mislukt en
de eenige hoop die de regeering over
blijft is een verhooging van de prij
zen in de conrurreerende landen.
Het deficit van onze handelsbalans
bedraagt 18 milliard, dat moet be
taald worden met deviezen, en wij
hebben er amper voldoende voor 8
maand. En dan?
Kortom de regeering heeft de ge
maksoplossingen gezocht in al onze
economische sectoren, en daarbij
blijk gegeven van een gemis van
coördinatie die den wederopbouw
van het land hinderen.
Ook op moreel gebied is de regee
ring beneden haar taak gebleven. Zij
heeft het land laten overleveren aan
partijdige bekommernissen.
De koningskwestie blijft een open
wonde en de C.V.P. zal niet bereid
gevonden worden haar getrouwheid
a-am de zaak des komingis prijs te
geven. Trouwens elk gebaar van de
C.V.P. om te helpen waar het noo-
diig bleek werd door de regeerings-
partijen misprijzend van de hand
gewezen.
Ook In de toekomst blijft de C.V.P.
aan haar principes trouw en laat zij
niet sjacheren met haar eer... De
regeering kan tot groote schade van
het land nog een tijdje voorduren.
Het uur van de C.V.P. zal echter
slaan: zij zal ln de regeering treden
en wel in voorwaarden, die strooken
met haar eer en de voorname rol,
welke zij in het land moet vervullen!
De huidige regeering is werkelijk
een uitdaging voor het land.
De rede van dhr Van Cauwelaert
oogstte geweldigen bijval.
Op de jaarvergadering der Ant-
werpsche Kamer van Koophandel
welke op Zaterdag jl. 21 December
gehouden werd, hield Dhr Osterrieth,
voorzitter van deze Kamer, een zeer
belangrijke reden waarin hij o. m.
scherpe kritiek uitbracht op de eco
nomische politiek onzer Regeering.
Dhr Ostèrjietli, die het standpunt
van den Antwerpschen handel ver
tolkt, wees er met nadruk op dat de
verhooging der productie en de stij
ging van het nationaal inkomen de
conditio sine qua non is voor de op
lossing van het financiel probleem.
Zijn uiteenzetting was ook een in
drukwekkend requisitoir tegen den
door het gouvernement gevolgden
koers.
Eerst bracht spreker kritiek uit op
dc steeds toenemende staatsuitgaven.
Voor 1947 zullen cle gewone uitgaven
33 milliard bereiken, zonder dat er
hierbij rekening wordt gehouden met
het herstel van oorlogsschade. Onze
Regcering moet ophouden met nieuwe
ambtenaren te benoemen en nieuwe
departementen op te richten. De
staat slorpt op buitensporige wijze
alle spaargelden en reserves op. De
verplichtingen aan de banken opge
legd om de 2 3, van de fondsen te
beieggen ln Staatsfondsen is nadee-
lig voor 's lands economie.
Een politiek van nationalisatie der
sleutelbedrijven kan enkel en alleen
een slechten invloed uitoefenen op
onze spadrders.
Verder teekende dhr Osterrieth
verzet aan tegen de fiscaliteit die op
gaaaisch het Belgisch, bedrijfsleven
'drukt, zoowél op de arbeiders als op
de ondernemers. Deze toestand is zoo
ontmoedigend dat én werkgevers én
werknemers sommige vormen van
werkloosheid verkiezen boven het on-
renckerend werk ten voordeele van
de fiscaliteit.
Dhr Osterrieth wees op het voorbeeld
van de mijnwerkers: Een ongehuwd
mijnwerker, zegt hij, verdient netto
204 fr. per dag de eerste helft van de
week, 202 fr. den vierden en den
vijfden dag van de week en 88 fr.
den zesden dag. Is het verwonderlijk
dat hij den zesden dag niet wenscht
te werken? De zakenlieden zijn ge
taxeerd volgens een barema dat spoe
dig oploopt tot 70 t.h. van het in
komen, is het dan verwonderlijk dat
vele zakenlieden boven een zeker in
komen nalaten nieuwe inspanningen
te doen?
Na vervolgens een terugkeer tot de
normale prijsvorming door de mede
dinging geëischt te hebben, clrong
spreker aan op de afschaffing van
de zending Kronacker.
Dhr Osterrieth verklaarde zich
verder bijzonder ontgoocheld over de
uitvoeringspolitiek onzer Regeering.
Wij voeren, zegt hij, een onsamen
hangende en slecht geleide handels
politiek. Terwijl Groot-Brittannlë in
vergelijking met de jaren 1236-'38
staat op het index 104, staan wij op
index 35.
Daarbij is ons Ministerie van Bui-
tenlandsche Zaken niet bij machte
onze handelaars en industrieelen de
gelijk te dakuirnanit&arein, inzake mo
gelijke handelsbetrekkingen.
Be havenpoliteik onzer Regeering
werd dan door spreker gehekeld. Al
dus signaleerde, hij, inzake binnen
scheepvaart, d3t er eiken dag een
duizendtal binnenschepen zonder
vracht zitten alhoewel het aantal de
zer schepen met 1200 verminderd is
sedert 1940.
Dhr Osterrieth besloot zijn rede
met maatregelen te vragen ten bate
van Antwerpen zelf.
De socialistische senator, P. Ver-
meylèh, heeft, namens' de Senaats
commissie' voor Financiën, een ver
ste® opgemaakt dat èeh strenge cri-
tlek inhoudt op het financieel be
leid van de regeering.
In de eerste plaats beklaagt de
verslaggever .er zich over dat de re-
txvrmg velé vragen van de parle
mentairen onb'eAhtwfcord' laat en met
veis wenken geen rekening houdt.
Hij steekt het niet onder stoelen
of banken dat de regeling er onde
mocratische. methodes op nahoudt en
dat de oprichting van een ministerie
■van Budget afbreuk doet aan de ver
antwoordelijkheden welke elk minis
ter rp het terrein van zijn bevoegd
heid tegenover het Parlement te dra
gen heelt.
Wat betreft de financieele inkom
sten van het land, verklaart de heer
Vermeylen al evenmin tevreden te
kunnen zijn. De gewone inkomsten
Worden begroot op 38.637.146.1G0 fr.,
d.w.z. op den coëfficiënt 3,5 tegen
voor den oorlog. Dhr Vermeylen heet
dezen coëfficiënt onvoldoende omdat
het gebaseerd is op het wecrinkomen
van belastingen in het jaar 1946.
De?e coëfficiënt houdt geen rekening
met de onvermijdelijke ontlastingen
en wijzigingen die zuilen moeten
plaats grijpen. In elk geval zegt de
h. Verraeyjen, ls deze coëfficiënt niet
in gezonde verhouding tot het natio
naal inkomen, dat we overigens zeer
onvoldoende kennen omdat de amb
ten en statistieken vol tegenstrijdig
heid en onklaarheid zijn.
Wijders heeft dhr Vermeylen zeer
scherpe uitlatingen tegen de alge-
mrene structuur van ons fiscaal stel
sel. Onze fiscaliteit, zegt hij, ontmoe
digt di.n goeden wil van de leiders
van de ondernemingen als van de
arbeiders. Daarbij duldt men te veel
fiscaal bedrog ten nadeele van ben
die niets ontduiken kunnen. Vandaar
een ontzaglijke fiscale onrechtvaar
digheid.
In een derde reeks critleken heeft
dhr Vermeylen het over den ontzag
lijken vloed der uitgaven. In het jaar
1947 zooals in het jaar 1946 zal het
land nog eens boven zijn middelen
leven. Er zijn veel te veel tijdelijke
en parrastatale beambten en inrich
tingen. Tal van oorlogsdiensten zou
den moeten worden afgeschaft.
In verband hiermede stelt dhr Ver
meylen met leedwezen vast dat het
ministerie van Bevoorrading voor
1947 nog groeier uitgaven voorziet
dan voor 1946, dsn wanneer dit de
partement ernstig zou moeten wor
den iügekrimpt vermits de toestan
den zich toch gaandeweg normali-
seeren.
Dhr Vermeylen protesteert tegen
den stortvloed van benoemingen in
de ojjdhbare besturen. Het Parlement,
zou moeten de kans krijgen om niet
elke benoeming in het bijzonder,
maar> de benoemingen in het alge
meen ernstig te contróleeren. Ook het
ministerie van Landsverdediging kost
zeer duur aan het land, vooral inza
ke: dc bezetting in Duitschland. Dhr
Vermeylen vraagt of dit alles gerecht
vaardigd is.
Vervolgens drukt dhr Vermeylen
zijn ongerustheid uit inzake de 5 mil
liard 1 frank die worden gevraagd als
toelagen voor het neerdrukken der
prijzen en hij betreurt dat hét minis-
sterie van Economische Zaken en
het Ministerie van Bevoorrading na
gelaten hebben aan het Parlement
te zeggen welk aandeel zij beiden in
deze 4 milliard hebben.
Maar dhr Vermeylen waarschuwt
het Parlement bij voorbaat nopens
het feit dat de nlgemeene begrooting
geen aanduidingen inhoudt omtrent
de zeer groote uitgaven welke zullen
te doen zijn inzake oorlogsschade
herstel, woningbouw, verhooging der-
wedden van de magistratuur, oorlogs-
schuld van Belgisch Congo, econo
mische wederuitrusting en bijzonde
re uitrusting der spoorwegen, waar
schijnlijke tekorten der begrooting
van 1946, enz.
Dergelijke leemten doen vreezen.
zegt hij, dat er weer ontzaglijke
nieuwe uitgaven in 't verschiet staan
en dat de regeering daarover niet
durft spreken omdat zij tegenover-
die problemen geen bepaald finan
cieel plan heeft.
Deze vastellingen, zegt dhr Ver
meylen, zijn zeer ernstig en stemmen
tot bitter nadenken en 'zouden waar
lijk buitengewoon ernstig worden in
dien dc regeering inoest nalaten in
de bespreking aan het Parlement de
noodlge inlichtingen te bezorgen.
Onder verschillende besluiten wel
ke dhr Vermeylen aan het einde van
zijn verslag meent te moeten naar
voren brengen, streepen wij het vol
gende aan (dat overigens overeen
stemt met een bemerking gemaakt
door dhr Van Cauwelaert, te Na
men) Dat het Parlement moet
worden ln staat gesteld, bij middel
van passende maatregelen, om een
daadwerkelijke contróle uit te oef e-
Zie vervolg hiernevens.
KRIJGSRAAD TE BRUGGE
Het getuigenverhoor ten einde.
We hadden bijtende Iconde en dra wnren vijvers en beken In Ijsvelden herschapen. Op den vijver In het
prachtige park van De Lovlehalen de schaatsers hnn hartje op. Jammer voor hen; maar tot groot
genoegen van de velen wie de bijtende koude meer miserie meebrengt den schaatsenplezfer, hield de Vriczc-
man met Kerstdag op en... dat hij maar lang wegblijve.
Twee broeders in het water
te Berchem.
Een is verdronken.
Te Berchem waren twee broers
gaan spelen op de toegevroren ves
tingswateren. Plots zakten beiden
door het ijs. De jongste broeder
kwam terug boven en kon bij middel
van een ladder door toeschouwers
gered, worden. De oudere broer ver
dween evenwel onder het ijs en ver
dronk.
Jongeling verdronken
te Lefebeke.
Een jongeling van Lebbeke was
aan het schaatsenrijden tusschen
Lebbeke en St Gillis. Op zeker oogen
blik begaf het ijs en de ongelukkige
verdween. Hulp kon miet meer ba
ten.
Maandagmorgen werd de zitting in
deze zaak voortgezet met het onder -
hooren der laatste getuigen ten ont
laste. Van de ruim 39 gedagvaarde
getuigen waren er slechts een 10-tal
aanwezig. Meldenswaardige feiten ten
ontlaste der betichten werden omzeg
gens niet getuigd. De bijzonderste
verklaring was deze van Maria Vande
Voorde. Zij bekent dat Godderis nog
voetstappen heeft aangewend ten
voordeele van haar aangehouden
echtgenoot, echter niet zonder hier
voor vergoed te worden; zij heeft
den ex-burgemester nog hooren zeg
gen: Voor mij moet er geen een
van die personen (doelend op de aan
gehoudenen) terugkomen.
De tweede bijzondere getuige was
Hr Sintobin L., huidig dd. burgemees
ter te Lichtervelde, die ten gunste
van Vanlerberghe getuigde. Hij ver
klaarde nl. dat betichte meerdere
Lichterveldenaren van de verplichte
tewerkstelling in Duitschland heeft
gered, door hen in België werk te
verschaffen. Een toeschouwer schijnt
hiermede geen vrede te nemen
en protesteert op luidruchtige wijze,
waarop de voorzitter hem gebiedt de
zaal te verlaten.
DE B. P. AAN HET WOORD
Mr L. De Wulf, als B.P. voor wijlen
burgemeester Callewaert, kemt het
eerst aan het woord. Na een hevigen
ainval op de betichten, schetst hij
hst voorbeeldig leven van den over
leden burgemeester, die als ware va
derlander en weerstander in Duitsch
land is omgekomen: aan de hand van
een brief, geschreven door een Duit-
sche vrouw, die als tolk was opgetre
den in het proces der Witte Brigade
mannen in Duitschland, bewijst plei
ter dat de hoofdschuldigen de leden
van het zwart schepencollege waren.
Tot slot van zijn betoog vroeg plei
ter tegen de eerste vijf betichten een
voorlocpige schadevergoeding van
50.009 fr. Kwamen nog aan het
woord: Mr Geuens, namens Craey-
nest, die 100.000 fr. vroeg tegen Ram
boer, E. Vanderhaeghe en Godderis;
Een dame uit Beringen,
verbrandde winnend biljet
van de Koloniale Loterij.
Mevrouw D., uit Beringen, kocht
regelmatig een biljet van de Kolo
niale Loterij. Na de jongste trekking
had zij in een dagblad de winnende
nummers gecontroleerd en aangezien
het nummer van haar biljet niet
voorkwam op de lijst, had zij een
voudig het lotje in de kachel gewor
pen. Mevrouw D. had ongelukkig naar
het groot lot niet gekeken. Wanneer
haar echtgenoot, die het nummer in
■zijn notaboekje had opgeteekend en
gezien had dat ze met hun vijfdè
het groot lot hadden gewonnen, thuis
kwam met het goede nieuws moest
ze de (harde waarheid bekennen.
500.000 fr. waren langs de schouw
gaan vliegen.
nen over de verwezenlijking eener
algemeene politiek waarmee al de
groepen in de Senaatscommissie ac-
coord gintgem.
Kortom, dhr Vermeylen beklaagt
zich eveneens over de stelselmatige
ontduiking van de parlementaire
contróle door de regeering en even
als dhr Van Cauwelaert, ziet hij ln
dezen toestand een der groote oor
zaken van de wanordelijkheid en de
leemten der regeeringspolitiek.
De scherpe opmerkingen van dhr
Vermeylen stellen de regeeringspoli
tiek in een somber daglicht en zullen
niet nalaten een zekere beroering tc
verwekken ln de openbare meening.
In de Senaatszitting van Maandag
jl. Qieef.t dian Sociabatisetani Sena
tor Vermeylen lezing gegeven van
zijn verslag waarvan korten Inhoud
hier voorafgaat.
Tijdens de bespreking die daarop
volgde werd door Hr Paul Van Zee
land, C.V.P. eveneens scherpe kri
tiek uitgebracht cp de Rijksmidde-
lenbegrooting. Hr Van Zeeland wees
erop dat enze uitgaven veel te hoog
oploopen; het eenige wat te doen
valt, verklaarde spreker, is de uitga
ven verminderen en de produkiie
verhoogen. Spreker pleitte eveneens
voor vereenvoudiging van de fisca
liteit.
Hr Doutrepont, Socialistisch Se
nator, die vorige week in dc bevoegde
commissie ontslag nam als verslag
gever, omdat hij niet akkcord gaan
Icon met het Begrootingsontwerp van
de Regeering, drong eveneens aan op
bezuinigingen.
De Liberale Senator Dlerkx bracht
eveneens scherpe kritiek uit op de
voorgestelde begrootlng en eischic
als slot van zijn rede dat de Regee
ring haar politiek moet wijzigen, dat
hierbij haast is en dat zoo dit niet
gebeurt, de Regeering zal moeten
worden gewijzigd.
Hoeft de eenheidbij de link-
schen nog verder betoog?
Mr Sebreohts, in naam van Delan-
noit en Van Keirsbilck, voor wie hij
100.000 fr. schadevergoeding vroeg;
verder werden Mr Ancot voor Ver-
mandere en Weduwe De Baecke; Mr
Dennewet voor M. Callewaert en tot
slot Mr Kervyn, die naderhand de
schadevergoeding zullen bepalen, ge
hoord.
DOODSTRAF GEVORDERD TEGEN
GODDERIS EN VAN ROOSE
Levenslange hechtenis voor
Van Lcrberghe
Dinsdagmorgen werd de laatste ge
tuige gehoord in deze zaak, nl, Wat
son die op hetzelfde oogenblik in de
Kommandantur te Rceselare was
evenals Adiel Ramboer. Er werd daar
gesproken over het schepencollege te
Lichtervelde.
Namens den Belgischen Staat
vroeg Mr Claeys tegen Godderis
150.000 fr.; V. Lerberghe 100.000 fr.;
Vanderhaeghe 100.000 fr.; Ramboer
A. 50.000 fr.
Vervolgens stelde Mr Maertens zich
aan als B.P.: namens de erfgena
men van G. Couvreur, die 100.000 fr.
vraagt tegenover Godderis, Vander
haeghe en Ramboer Emeric.
HET REKWISITORIUM
Wanneer Krijgsauditeur Vossen
zijn rekwisitorium ging aanvatten
werd het zeer stil ln de zaal. Hij
bracht vooraf hulde aan de slacht-
offers en bood aan de erfgenamen
zijn innige deelneming in den rouw
die hen treft.
Zonder passie en in alle objecti
viteit sprak dhr Krijgsauditeur over
de feiten die zich hebben voorgedaan
•bij de aanhouding en het lijden die
zij gekend hebben.
Er werd ook gehandeld over de
verklikking die uitgegaan is van
Caumont, maar hij is overtuigd dat
Vanderhaeghe inlichtingen gegeven
heeft aan Godderis.
De anderen hebben medegeholpen,
hetzij door inlichtingen te verschaf
fen of personen te doen aanhouden
en verdienen een zware straf. De
Krijgsauditeur vorderde dan de vol
gende straffen:
GODDERIS: de doodstraf;
VAN LERBERGHE: levenslange
hechtenis;
VANDERHAEGHE: 5 jaar hechtenis;
RAMBOER EMIERIC: 1 jaar hech
tenis;
VAN ROOSE: de doodstraf;
RAMBOER ADIEL: 3 jaar hechte
nis.
De verdedigers zullen op Maan
dag 6 en Dinsdag 7 Januari pleiten.
Een docde, vier gewonden.
Zaterdag rond het middaguur, ls
in de magazijnen der firma Kerck-
hof-Grijspeerdt, handelaar in kolo
niale waren, der Proostdijstraat te
Kortrijk, een geweldige ontploffing
ontstaan van een bonbonne. De ge
naamde Salembier Bertha, 26 jaar,
wonende Veemarkt 24, te Kortrijk,
werd. hierbij op slag gedocd. Vier
andere personen werden licht ge
wond, doch 'hun toestand is gerust
stellend. Het lijk van het slachtoffer
werd naar het doodenihuisje van het
stedelijk hospitaal overgebracht.
DRIE BEDIENDEN
VAN DEN GASDIENST VER
STIKT TE MIDBELKERKE
BIJ HET KUISCHEN VAN
APPARATEN
BETER BROOD MET KERSTMIS
EN NIEUWJAAR?
Men mag ingelegde eieren gebruiken!
Van 21 December 1946 af tot en
met 2 Januari 1947, mag men van
minister Lalmand brood bakken en
pasteigefoak maken met Ingelegde
eieren en geen andere!!!
DE SPECIALE ZEEPZEGELS
F cn P ONGELDIG
Van 31 December af
De speciale zegels F en P van het
type I zijn waardeloos van 31 Decem
ber 1946 af, luidt een ministerieel be
sluit, verschenen in het Staatsblad.
AFGEROOMDE MELK ZONDER
ZEGELS
Het Ministerie van Ravitailleering
deelt mede dat van nu af zal over
gegaan worden tot de verdeeling
van groote hoeveelheden afgeroomde
melk.
Deze wordt verkocht zonder zegels
tegen 2,10 fr. per liter bij den klein
handelaar en tegen 2,25 fr. ten huize.
Twee ervan werden dood
aangetroffen.
Maandag jl., in den namiddag, wa
ren te Middelkerke Leon Devrlendit,
bediende en concierge van den gas-
dienst aldaar, ln gezelschap van zijn
17-jarigen zoon cn den tweeden be
diende Oscar Desmet, enkele gas-
apparaten gaan kuischen in den
machinekamer.
Geruimen tijd nadien, rond 18.15 u,.
maakte vrouw Devriendt zich onge
rust over het lang wegblijven der
drie mannen en zocht hen op. Tot
haar groote ontzetting vond zij de
drie mannen liggende naast de ap
paraten, verstikt door gas.
Onmiddellijk werd hulp gehaald,
maar Leon Devriendt en Oscar De-
smedt waren reeds overleden. De zoon
Devriendt gaf nog enkele teekenen
van leven nadat hem inspuitingen en
aderlating toegepast waren. Men
hoopt hem te kunnen redden.
Bij het kuischen van de apparaten
ontsnapt er altijd een zekere hoeveel
heid gas. Daarom wordt voorgeschre
ven dat dc mannen die met het kui
schen belast v/orden, een gasmasker
moeten dragen. De meesten echter
zijn aan die gasontsnappingen ge
woon cn verrichten hun werk zender
masker. Men veronderstelt dat de 3
slachtoffers verrast werden door een
abnormale gastontsnapping en on
middellijk bedwelmd werden.
Devriendt is 48 Jaar oud en heeft
3 kinderen. Desmet is 33 jaar, ge
huwd, maar heeft geen kinderen.
STERFGEVALLEN
t Mgr Victor DE BRABANDER®,
foster gekend als Mgr DAY (zijn
Vlaamsche mam was te lang voor de
Amjsrtkainisai)is overleden to Helena,
November 1346, 83 jaar oud. Geboren
te Desseigem 29 Maart 1866, ontving
hij zijn priesterlijke vorming en zijn
wijdingen in Groot Seminarie ts
Brugge; hij was eenigen tijd coad
jutor te Remngelst; hij vertrok naar
Amerika in 1893, en werd daar zeer
vroeg Vicaris-Generaal van het nieu
we bisdom van Helena. Hij was een
groot bouwer van kerken, scholen, en
van boeken vooral cp historisch ge
bied en in godsdienstleer.
Juist vóór den oorlog kwam hl]
niaar Vlaanderen om hier een wel
verdiendruist te genieten. Doch. zoo-
dra de oorlog uitbrak, keerde hij te
rug naar Helena, waar hij 53 jaar
werkzaam is geweest,
EEN WEST-VLAAMSCHE
MONSEIGNEUR
Hoogleeraar Allans VAN HOVE,
Doctor en Meester in Kerkelijk Recht,
Priester van het btodioimi Brugge, ge
boren te Tieit 1872, Eere-Kanunnik
van het fclsdcm Brugge, wend onlangs
Huispretoat van Zijmo Heiligheid.
Monseigneur Van' Hove is de neef
van Mgr Van Hove, Vicaris-Generaal
van Mgr Faict, en is vooral bekend
en (beroemd door rijn merkwaardige
werken over hef Kerkelijk Recht.
Het Cabinet van den h. Minister
van Wederopbouw heeft de bevoegde
uitvoerende instanties ln kennis ge
steld van het feit dat de termijn voor
oorlogschadeaangiften niet verlengd
wordt.
Alle aangiften van oorlogsschade
dienen dus tegen 15 Januari 1947
overhandigd te worden op de buree-
len van den Dionst Oorlogsschade
van West Vlaanderen, gevestigd:
Prins Leopoldstiraat 8, Sinte Kruis,
Brugge.
De afzending van de aangiftedos
siers geschiedt portvrij-aangeteekend.
Aangiftedossiers die na dezen da
tum zouden voorgelegd worden moe
ten als onontvankelijk geweerd wor
den, zoodat later geen oorlogsschade-
vergoeding kan uitbetaaald worden.
De aandacht an de geteisterden
wordt er op gevestigd dat er geen en
kele reden kan zijn die het tijdig in
dienen van de essentieele stukken
zou onmogelijk maken.
Het aangifteformulier wordt ge
vormd aan de hand van de formulie
ren die sedert langen tijd ter beschik
king van het publiek zijn.
Bij deze formulieren worden ge
voegd, ln dubbel, het attest van eigen
dom, het attest van nationaliteit,
oopie van verzekeringspolis en de
typische bewijsstukken die dén aand
en den omvang van de schade toe
lichten, zooals foto's, plans, facturen
en vooral het verslag van de deskun
dige vaststelling.
Wie heeft er geen familie, vriend
of kennis in het verre Caragolandi,
hetzij onder de Missionarissen of
Missiezusters, hetzij ondier de Colo-
nisten.
En we meenén niet te overdrijven
wanneer we schrijven dat onder de
meest in aanzien zijnde Oalomdsten
in Belgisch Congo, gekend staan, de
Gebroeders Vermjeetrsah van Poperin
ge, en bijzonderlijk de oudste der
drie Gebroeders Heer Maurits Ver-
mieerseh.
Begin der week ontving rijm broe
der Arthur, te Poperinge, een tele
gram uit Congo verraondiem door die
echtgenioote van rijm broeder, mel
dend: «Maurits etng ziek; toestand
hopeloos.
Door oen telegram op Kerstdag toe
gekomen vernam de Familie hier, dat
Maurits overleden was.
Daar dit pijnlijk nieuws ons op het,
laatste uur bereikt, tanmeta wij he
den over het colotniistenleven van on
zen stadsgenoot, Héér Maurits Ver-
roieersch niet vee1 uitweiden. Dat zui
len wij in een volgend nummer wel
doen, maar wre willen toch heden vol
gend aaggen:
Miaurits Vemmeersch vertrok maar
Congo in het jaar 1966 en verbleef
er dus 40 jaren. Heel weinig kwam
hij in verlof. Bij leverde er stevig
coioinAstenwerk en is ginder de
man in aanzien bij groot en klein.
Geen gouverneurs of hooge persona
liteiten in Oaragio, die bij hem niet te
gast wanen en te rade kwamen.
Zijn broeder Michel is bij hem se
dert 1311, en verblijft er op 8 km.
Zijn breeder Arthur, thans te Po
peringe wonend, verbleef ook versohdl-
lige jaren bij Maurits. Eenige dagen
gateden ontving hij nog een brief op
7" December door Maurits uit Congo
verzonden, en meidénd dat hij aan
het bouwen was van een nieuwe hof
stede, en dat alles goed ging. Niets
liet dat onverwacht afsterven ver
moeden.
Maurits was laatst naar België in
verlof gekomen 0 jaren geleden:, en
was teen in het huwelijk getreden
met Juffrouw Marguerite Hewghe-
baert van "Vlamertinigie. Het gezin
telt twee kindjes. Bij hen is de
broeder der vrouwRemi Beughe-
baert. Bij Michel verblijft Keer
Eric Butaye van Poperinge.
Maurits "Vérmeierech is eien der ge-
kendste en bekwaamste colondsten
uit cnniae Colonie.
Hij sterft na een leven van hard
werken, in dien ouderdom van 63 ja
ren. Hij was zinnens nog een tien
tal jaren in Congo te verblijven en
dian naar België terug te keeren, om
rust te némen. Do Voorzienigheid
heeft er anders over beslist.
God schenlke rijn ziel de eeuwige
rust. Aan zijn Echtgenoote en
Kindiers in helt verre zwarte land ver
blijvend:, en aan zijn Broeder, Zuster
on Familie hier verblijvend, bieden
wij onze innige christen© deelneming
aan'.
Te St-Huibrechts-Lille werden
allerlei meubelen en voorwerpen, die
hadden behoord aan een overleden
weduwe, openbaar verkocht. Onder
de te koop gestelde voorwerpen be
vond zich een oude melkpot welke al
lerlei oude rommel bleek te bevatten.
Toen men dien rommel verwijderde
vond men op den bodem van den pot,
onder een stuk grijs papier, een som
van 22.000 fr. in bankbriefjes.
VLAAMSCHE GROOTEN OP HET MISSIEFRONT
UIT ADINKERKE 1865 1896
Op 24 December jl. was hot vijftig
jaar geleden dat Eeuw. Pater Gustaaf
De Beerst, van Adinkenke,, na een
ikort doch zeer vruchtbaar missie
apostolaat, te Lusaka, in Belgisch
Kongo, is overleden.
Te Zevekiote in 1885 geboren, ver
huisde hij alras met rijn ouders naar
Adinlkiirkie, waar de knaap opgroeide
te midden van het noeste landbou-
wersvolk. Leergierig als hij was, kiwam,
hij in 1«©5 ais laureaat van Rheto-
rlca uit het Bisschoppelijk College
van Veurnte.
Hetzelfde jaar begon hij te Maieon-
Cauréa, bij Algiers, rijn noviciaat in
da .jemig© Congregatie der Witte Pa
ters van Afrika, door Kardinaal La-
vigerte gesticht. In 1890 Priester ge
wijd, verbleef hij een jaar als leeraar
te Bokstel (Nederland.), en reiade
dan in acht maanden naar Opper-
Konigio, samen met enkele medebroe
ders, waaronder Eerw. Pater V. Roe
lens, later Mgr Roelens, aldaar thans
venbUjvendie te Boudewijnsitod.
In het pas ontdekte gebied van het
Taniganikameer maakt© hij die moei
lijke beginperiode van de •mdssiiestich-
tinigem mede. Na vier jaar te Mpala
gearbeid te hebben,, ging hij den zen-
dlngispost van Lusaka oprichten, waar
hij nog hetzelfde Jaar, op 24 Decem
ber 1826, ten gevolge der bloedkoorts
den dood vond.
In rijn JevenElbeschrijving, opge
steld door ©er. Dequidt (verschenen
in Bietartf8« jaargang), schrijft
dieze:
«Men schat te dikwijls de groot
heid naar den schemenglams der uit
wendige werken,. De ware grootheid,
moet men in de ziele lezan.
De ziele van den edelen zendeling
blonk van deugden-.
Eerw. Pater Die Baerst zocht inder
daad nooit iets anders dan de glorie
Gods en d© zaligheid der rielen; in
een hccigen graad had hij, bij rijn
dood die volmaaktheid bereikt, die
de rafel van eik apostelaaJt is.
Onschatbare diensten bewees hij
aan de zielen gedurende de vijf jaren
diie hij in Mkiden-Afrika doorbracht.
Terwijl Europecsche expedities de
ziwartan van de slavernij bevrijdden,
werkte hij met rijn gezellen aan die
verlossing der neigerrafelen. Rondrei
zend van dorp tot dorp, onderwees
Bwana Lulbetago de ontvankelijke
gemoederen der negers; voor die wee
zen zongen, gebouwen optrekken,
godsdienstig© fesrbockieri opstellen,
dd/t alles deed hij imieit onvermoeibare
werkkracht.
Voor de wetenschap werd eveneens
geraorgd: de dialecten der streek wer
den bestudeerd, piLaniten cn dieren
opgezocht; in Noord-Afrikia had de
oudheidikund© ook reeds haar deel
gekregen. In da wetensehappeOijifce
wereld wer,dien rijn ontdekkingen zeer
gewaardeerd.
Zoo is dit korte maar welgevulde
leven in hoogste mate den godsdienst
en de kuituur- ten goede gekomen, en
wore dit omgieitwijfeidi in nog hooge-
ren graad geweest, was Eerw. Pater
De Beemst niet zoo vroegtijdig uit
het leven weggerukt gewonden,
Een der baanbrekers van de Kon-
goleesche missie in de verleden eeuw,
ls hij dan ook waardig van ons gebed
op den vijftigsten verjaardag van
rijn heengaan.
j.-
Om protest aan te teekenen tegen
de campagne tegen Kerk en Paus
welke in de jongste maanden ln Ita
lië gevoerd werd, hebben Zondag
morgen jl. een kwart miliioen Ita
lianen betoogd voor het Vatlkaan.
Vanaf 9 uur in den morgen begon de
menigte zich te verzamelen op het
St Pietersplein, dit reeds drie uur
vóór dat de H. Vader spreken zou.
Het plein dat 200.000 menschen be
vatten kan, was niet groot genoeg
om allen plaats te bieden die maar
steeds toestroomden, mannen, vrou
wen en kinderen uit alle standen en
klassen. Zelfs de groote fonteinen van
Bemind waren droog gezet om plaats
te bieden aan het volk.
Toen de H. Vader op het balkon
verscheen juichte de menigte Hem
geestdriftig. Toen de H. Vader zijn
rede uitsprak werd hij 27 maal het
geen zonder voorgaande ls door de
menigte onderbroken met toejuichin
gen.
REDE VAN Z.H. DE PAUS
De rede door den H. Vader op die
plechtigheid uitgesproken maakte een
bijzonderen Indruk op het volk. Hier
onder laten wij een der bijzonderste
deelen van deze toespraak volgen.
Aldus sprak de H. Vader:
«Wij herinneren ons den 12den
Maart 1944 toen de volksmassa naar
hier toestroomde omdat zij vreesde
voor land. en haard en versterking
zocht. Zij keerde minder dan drie
maand later terug gedurende de eer
ste uren na de bevrijding van Rome
en den Zondag van 1945 toen wij
nog het kanongebulder hoorden. Uw
geloof overwon al de bedreigingen
en al de tribulaties.
Ge zijt naar hier toegestroomd
om voor uw medeburgers, voor het
land, voor de heele wereld te verkon
digen dat gij U nauw één voelt niet
den Zetel van Petrus, dat gij U ver
bonden voelt aan de Katholieke tra
dities van uw geboortestad, ln een
heilige eendracht, die elke vijandig
heid, elke bedreiging, elke uitdaging,
elke aarzeling overwint.
o Het is met smart en verontwaar
diging, zoo vervolgde de Paus, dat
wij (het heilig Rome, den Zetel van
den Plaatsvervanger van Christus,
door heiligschennend© handen rien
blootgesteld aan den laster en den
smaad. Maar het beeld dat ons thans
door Rome wordt getoond, schittert,
dank rij tr, met een ongeziene
schoonheid. Nooit ls de zending van
Rome zoo noodzakelijk en zoo wel
doend geweest als thans,
«Op den heiligen bodem van Ro
me,» zoo vervolgt Hij, «zette Petrus
voor de eerste maal, op den voor
avond der vervolgingen, de geloovigen
aan, niet te wankelen in hun geloof.
Ook thans herhalen wij die nood
kreet op het oogenblik waarop de
pogingen in het werk gesteld worden
om den strijd te doen ontbranden
ln de twee tegenover elkaar gestelde
kampen, voor of tegen Christus, voor
of tegen de Kerk.
De geloovigen moeten ontwaken
uit een te langen slaap om zloh be
wust te worden van hun verantwoor
delijkheid
De H. Vader besloot met aan de
menigte den Apostolischen Zegen te
geven, «als waarborg,» zoo zegt Hij,
voor de liefdadigheid, de rechtvaar,
digheid en den vrede, voor Rome,
Italië.en de Wereld.
OOK EEN PROTESTBRIEF VAN
18 KARDINALEN VAN ROME
Enkele dagen reeds vóór dat de
volksmenigte haar aanhankelijkheid
aan den Heiligen Vader betoogde,
hadden reeds de 18 Kardinalen van
Rome een brief doen geworden aan
Z. H. de Paus om te protesteeren
tegen de campagne tegen Kerk en
Paus.
Deze protestbrief luidde als volgt:
Terwijl een heiligschennende en
slechte pers sedert langen tijd, maar
bijzonder nog in de laatste dagen, de
Kerk, die gesticht werd door den
H. Verlosser en ook haar ministers
durft aanvallen, en zelfs de gewijd©
persoon Uwer Heiligheid, doorluch
tige Plaatsvervanger van den waren
Verlosser, Jezus Christus, durft belas-
teren, hebben wij, Kardinalen der
Heilige Romeinsche Kerk, die de hco-
ge eer en de vreugde genieten dicht
bij den troon Uwer Heiligheid te Ie-
ven, gewillige ministers van Uwe Hei
ligheid in het besturen der universee-
le Kerk, overtuigd dat wij de gevoe
lens van al onze collega's bij dezen
troon Uwer Heiligheid vertolken, be
sloten ons rond U te scharen met
verdriet zoo groot als het Uwe, en
deel te memen in Uw lijden, en Uw«
Heiligheid onze zeer diepe gehecht
heid, onze trouwe en onze toewijdinf
te betuigen, in een geest van her
stel voor de gemeene beleediginge*
die tegen Uwe Heiligheid geuit wer
den».
Twee ouderlingen vermoord
te St-Truiden.
Te St-Truiden werden de echte
lingen Delhuyanne 's morgens door
hun dochter vermoord aangetroffen
in de villa welke rij alleen bewoon
den. 's Avonds te voren-had de doch
ter hen nog bezocht. Kort na dit be
zoek moet evenwel een onbekend per
soon ontvangen geweest rijn door de
echtelingen en moet deze onbekende,
belde lieden den schedel hebben in
geslagen. Toen hun lijken aangetrof
fen werden brandden nog de lichten
in huis en stond het avondeten ge
reed op tafel maar onaangeroerd.
Man en vrouw neergeschoten
te Antwerpen.
Te Antwerpen werden een winke
lier en zijn vrouw ln hut woonka
mers door onbekenden, die gewapend
waren, aangemaand hun geld af te
geven. Ten einde de geburen te ver
wittigen wierp de man een boek door
het venster zoodat glasscherven neer
kletterden. Een der bandieten vuur
de evenwel daarop zoo op den man
als op dezes Vróuw; beide werden ge
troffen, de man slechts licht, maai
de vrouw kreeg een kogel in den rug
die dan langs de borst uitkwam zoo
dat zij ln zorgwekkenden toestand
naar (het hospitaal moest worden
overgebracht.
De glasscherven hadden de aan
dacht der buren gewekt die de poli
tie verwittigden, maar Intusschen
waren de daders ontsnapt.
Koster door messteken gewond
te Antwerpen.
De koster van de kapel van het
St-Elisabethziekenhuis werd in zijn
woning door bandieten aangevallen
en met messteken gewond. De da
ders, twee Nederlanders, konden wor
den aangehouden.
Twee oudjes in hun herberg
neergeslagen te Brussel,
In een Brusselsche herberg wer
den de twee uitbaatsters, twee oude
vrouwen, door een man en een vrouw
aangerand en met flesseher. neerge
slagen. Op het 'hulpgeroep der slacht
offers namen de schurken de vlucht.
Beide vrouwen werden nogal erg ge
wond aan het hoofd.
Gouos'.ijid bestolen te Marks
In den r,:.cht van Donderdag op
Vrijd'g werden de echtelingen Al
beit V. G., wonende Kerkstraat,
opge. ttirikt door een verdacht gebild.
Daar het gerucht van korten duur
was schonken ze er verder geen aan
dacht meer aan. Des te grooter was
hun verbazing toen ze 's morgens
bij 't opstaan vaststelden dat hun
gansofae huisraad: doorsnuffeti was.
Toen ze nader onderzochten stelden
ze vast dat 30 armbanduurwerksn,
alsook gouden ringen en andere kost
bare juweelen uit hun winkel ver
dwenen waren. In den kelder had
den de inbrekers eetwaren buit ge
maakt. Spoedig werd de politie ver
wittigd, die dan, met de hulp van
enkele gendarmen van Kortrijk, het
eerste onderzoek Instelden. Alras kon
vastgesteld worden dat er verschei
dene personen aan deze iribrr aic deel
genomen hadden.
Politieagent neergekcjjJld
te Berchem.
Woensdagavond, rond 8 uur, heb
ben drie «hurken een politieagent
koelbloedig neergeschoten. Daarop
namen rij de vlucht, maar botstee op
twee andere agenten, die zij onder
bedreiging van vuurwapens veiplicht-
t«n hun revolvers af te geven, waar
op de moordenaars verdwenen.
Ouderling- met overgesneden
keel in een veld gevonden
te Mater.
Te Mater werd ln open veld het
lijk aangetroffen van een 80-jarige
ouderling, een kostganger van het
Ouderlingengesticbt te* Mater. De on
gelukkige lag er met overgesneden
keel, uitgebloed en het lijk hard ver
vroren. Hij was daags voordien uit
het gesticht weggebleven. Geen en-
kiel wapen mieit hetwelk de diood zou
rijn verocrraaiakt werd in de omgeving
van heit lijk gevomidein.
Te Chicago overleed Mw Jerome
Kahn. Voor haar dood had rij den
wemsch geuit dat haar oogen, na haar
dood, zouden worden gebezigd om
het richt terug te geven aan een blin
de. Ingevolge dezen wensch werden,
kart na haar afsterven, de oogen uit
genomen, in een afgekoelde verpak
king gedaan en naar een vliegveld
gebracht vanwaar rij (onmiddellijk
naar New-York werden verzonden om
er een blinde te genezen, op wie een
deel der oogen zou worden overge
plant.
Te Hasselt trad een gevangene
in het huwelijk. Rijkswachters waren
getuigen; als burgers gekleed gmgen
zij me© naar het stadhuis. De bruid
was 6lechts vergezeld van haar moe
der. Na de plechtigheid werd de nieu
we echtgenoot onmiddellijk weer naar
het gevang gevoerd.
Te Tamines werd het lijk van
een oude vrouw gevonden die in haar
keuken levend opgebrand was, daar
haar kleederen cp een of andere wij
ze vuur hadden gevat,
Te Charleroi werd een tram aan
gereden door een spoorwagon, waar
mede gemanoeuvreerd werd. De tram
werd letterlijk in, twee gesneden en
7 reizigers werden hierbij gewond.
In Amerika werden 5 marine
vliegtuigen verrast door een sneeuw
storm cn gedwongen te landen. Een
der toestellen wilds landen op eon
baan maar kwam hierbij op een auto
terecht die letterlijk in twee deelen
doorgesneden werd. De piloot werd
gewond maar de autovoerder kwam
er ongedeerd vanaf.
Te Heiiis ontstond een schiet
partij tusschen stroopers en jacht
wachters. Twee strocpers werden
hierbij zwaar gewond en naar een
hospitaal overgebracht; een derde
strooper werd aangehouden.
Negen-dn-twintig jaar geleden
schoot een inwoner van Borgworm,
zeker© (Lodewijk Bertrand, in een
vlaag van waanzin een familielid
diood. Daarop werd hij voer eenige ja
ren opgesloten im een krankrainnigen-
gesticht maar kwam daarop weer vrij.
Begin vorige week kreeg de man op
nieuw aanvallen van waanzin zoodar
de politie hem wegbracht per auto,
in gezelschap van een ander familie
lid van den krankzinnige. Toen allen
plaats hadden, genomen in den auto
die hen naar St Truiden moest voe
ren haalde de waanzinnige een re
volver te voorschijn en schoot hst
mederelzend familielid neer dat
zwaar gewond werd. De dader werd
dan overmeesterd; denkelijk zal hij
voortaan nimmer meer op vrije voe
ten komen.
o Argentinië werd geteisterd door
sprlnkhanenwolken, in zooverre dat
treinen groote vertraging opliepen
daar rij niet meer voort konden cp
de met sprinkhanen bedekte riggels.
Een vliegtuig dat verrast werd
door een sneeuwstorm stortte neer
bij Cheltenham. D© beide inzittenden
van het toestel wenden gedood.
Nabij St Truiden ontstond een
gewéldige ontploffing in een munitie
depot. Er werd gemeld dat de hevige
koude de oorzaax ervan zijn zou. In
den omtrek werden veel ruiten stuk
geslagen, maar persoonlijke ongeval
len vleien niet te betreuren.
Te Michélbeke werd een bedien
de van den ravitaiileeringsdienst aan
gehouden daar een onderzoek uit
wees dat rij de uitgifte van ÏOOOOO
bijzegels niet kon rechtvaardigen.
Tevens zou deze ibtfelendo een
vrouw rich schuldig gemaakt heb
ben aan vervalsching van handtce-
keningen,
Te Willebringen stortte een spit-
flre-toestelvan het Belgisch vlieg-
wezen neer. De piloot werd nogal
erg gewond.
Te Charleroi werd een 17-jarige
moeder aangehouden daa- rij haar
wichtje van 4 maanden had laleu
omkomen om naar cinema en dan
cing te kunnen gaan.
