Tusschen
3E ONTPLOFFINGSRAMP
•s® texas-city
D® K.S.A. hield haar Gouwdag
te IEPER
1
T WAS KERMIS
bij de Gebuurs!
twee Werelden
Koning Christiaan de X
van Denemarken gestorven
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN WESTVLAANDEREN
Prins FREDERIK tot Koning uitgeroepen
ZATERDAG 25 APRIL 1947
BUITENLANDSCH OVERZICHT
e
575 Dooden geteld - 295 personen vermist
3000 gewonden - Bijna de gansche stad
is vernield - --- -
DE BRITSCHE
KONINKLIJKE FAMILIE
HEEFT RONDREIS IN
ZUID-AFRIKA BEËINDIGD
2’ JAAR. Nr 17.
Terherdenking van de in Duitsch-
land overleden landgenooten
BUREEL VOOR
AANKONDIGINGEN
20 APRIL EEN TRIOMFDAG
Z. EM. KARD. VAN ROEY
VIERT ZIJN
PRIESTERJUBILEUM
AAN 1008 KM. PER UUR
MET EEN GLOSTER »-
TOESTEL VAN BRUSSEL
NAAR KOPENHAGEN
Katholieke Missie
door Communisten in
China uitgemoord
Heeft Generaal
EISENHOUWER
Koning Leopold III
belet naar Belgie
terug te keeren
SCHITTEREND IN VERTOON
VASTBERADEN IN WIL
J» O
De Closter -Meteor in volle vlucht.
Z. Em. de Kar-
grijpen.
De Gouverneur
Ridder Pierre van Outryve aTdewalle.
Aan de Heeren Burgemeesters.
mits
«hun
bij te
hing. Was dat
PRIJS PER Nr: 2 FRANK.
uitgaan
ook wel die
Onderstaand schrijven werd door-de Hr Gouverneur
aan de HH. Burgemeesters der Provincie doorgestuurd:
Brugge, den 22 April 1947.
Kabinet
van den Gouverneur.
Provinciaal Bestuur
van West-Vlaanderen
Van vroeg in den morgen werd
Irper door de Kathclleke Vlaamse!»*
Sludcntenjeugd overrompeld. Bursen,
treinen, trams, ja sells vrachtwagens
overgoten de süd met KBA.-ers en
Aangesloten bij het C
l Verbond der Belgische Periodieke pers. S
tfWVWWIMMMMMNWWMU
Mijnheer de Burgemeester,
Op Zondag 27 April zal de Natie een plechtige hulde bren
gen aan degenen onder onze landgenooten die in Dultsch-
land overleden zijn en hun gehechtheid aan liet vaderland
met het otter van hun leven hebben betaald.
In West-Vlaanderen zullen de overheden de lijken, welke
tot de eerste repatrieerlng behooren, groeten tijdens een
plechtigheid welke te Brugge plaats vindt te 11 uur In het
Provinciaal Hof.
De Regeering verlangt dat ter dezer gelegenheid In ALLE
gemeenten van de Provincie de vlaggen halfstok souden ge-
heschen worden zoowel aan alle openbare gebouwen als aan
de particuliere woningen.
De bevolking wordt verzocht zich aan te sluiten bij deze
vrome hulde; zij zal zich Insonder onthouden van alle feeste
lijkheden en hare winkels, drankhuizen, enz. gesloten houden
tusschen 11 u. en 12 u. 30.
In ieder gemeente zou een kleine betoogtng kunnen geor
ganiseerd worden rond het oorlogsgedenkteeken te 11 uur.
Die plechtigheid zou in elk geval moeten aanvangen met
een minuut stilte.
Ik vraag U. Mijnheer de Burgemeester, dit onmlddellljk ter
kennis van uw Ingezetenen te willen brengen en er voor
te zorgen dat het verlangen van de Regeering ingevolgd
worde.
Reeds enkele dagen kon men te
leper in de bijzonderst? straten span
doeken opmerken met a’s opschrift:
Geen vrede sender God Het was
dan ook met dit motto dat de K.S.A.-
Gouwdag zou doorgaan.
Vanaf Vrijdag werd er duchtig ge
werkt om deze groctsche betooging
allen luister bij te zetten. Versierin
gen werden aangcbiacht in de zalen,
op de Groote Markt en in de
StuersstraaL Men g:voclde maar al
te wel dat de geestdrift waarmee on
ze K.SA.-ers aan het werk togen,
geen ijdel woord was. De Gouwdag
zou ook geen praal- en massavertcon
worden maar wel een verzameling
van nieuwe gedachten, om dan met
nieuwe geestdrift en verrijking van
geest het nieuw actieprogramma
voort te zetten en uit te voeren.
DE INZET
Zaterdagavond, rond 18 uur, kwam
de K.S.A -leper op straat met rof
felende trom en wapperende Chlro-,
Belgische- en Leeuwenvlag. Hierna
stapten tuchtvol de K.S A.-ers. Ze
dóórtrekken de bijzonderste straten
van stad. Dit was een voarsmaak van
wat op Zondag 20 April zou plaats
Leontientje!
PÉ VLAMYNCK.
EEN INCIDENT
Ongure elementen hebben Zater
dagnacht van de duisternis gebruik
gemaakt om een htlden-weerstands-
daad te verrichten: zoo werd de
Chlrovlaz. welke als achtergrond
dienst deed op hot podium voor het
Gerechtshof, in brand gestoken...
We voelen wel van waar de wind
waalt. Dit zou echter niet schaden
aan den Gouwdag. want In een oog
wenk werd dez? vervangen en de
geestdrift zou des te hoogcr oplaaien,
want In de vervolging... wordt men
sterk.
HEER WALLACE
tegenstander der politiek van Presi
dent Truman, op doortocht in Europa,
komt te Parijs aan op het vliegveld.
De Britsche Koninklijke Familie
heeft haar rondreis in Zuid-Afrika be
ëindigd en is na een tocht van 12.778
Km. te Kaapstad teruggekeerd.
was In het ruim waar de nitraat was
ondergebracht en ontkenden dat het
schip buskruit vervoerde.
Talrijke reddingsploegen werkten
met heldenmoed onder een zengen
de hitte en steeds nieuw gevaar voor
ontploffingen, om menscbenlevens to
redden en dooden te bergen. Aldus
wordt vermeld dat een Katholiek
priester, die het H. Oliesel aan ge
wonden toediende, bij een nieuwe
ontploffing gedood werd.
Menschen liepen er in de straten
met afgerukte armen. Talrijke
slachtoffers waren gansch uitcenge-
reten en van velen konden slechts
stukken vlecsch worden teruggevon
den. Op het oogenblik van de ramp
werkten In de Monsato-fabrieken
475 lieden, waarvan er 100 gedood.
100 vermist. 200 gewond en slechts
75 ongedeerd bleven.
Thans blijkt alle verder gevaar ge
weken te zijn en wordt er verder ge
zocht naar slachtoffers. De meests
gewonden werden overgebracht naar
Galvcstone. waar de hospitalen
proppensvol liggen. Talrijke andere
steden zijn eveneens ter hulp tus-
schengekomen.
De ramp zou wel te wijten zijn
aan dc ontploffing van nitraat. Een
deskundige herinnerde er aan dat in
1921 een ontploffing In een nltraat-
fabriek in de Duitsche stad Oppau
ook de gehecle stad verwoestte en er
alsdan geen enkele getuige van die
ramp was overgebleven.
De overgebleven bevolking van
Tcxas-Clty werd thans opgeroepen
om terug te keeren en te beginnen
met het oprulmlngswcrk.
Londen-Brussel in 12 minuten.
Brussel-Kopenhagen
in 45 minuten.
Dit is een nrlgineele luchtfoto van de ramp die Texas-City trof, en geeft
een overzicht van de uitgestrekte Monsato-fabrieken. in vuur en vlam,
even voordat het complex in de lucht vloog. Op dm achtergrond bemerkt
men brandende pet roteumraflinaderijen
De ontploffing, aan boord van het
Fransche schip «Grand-Camp», ge
laden o. m. met nitraat-meststoffen,
in de haven van de USAstad Texas-
City, met zijn gevolg van talrijke
nieuwe ontploffingen en uitgebeel
de branden, heeft bijna de geheele
stad vernield. Weinig huizen zijn cr
overgebleven.
Volgens de laatst, op 21 April jl.
bekend gemaakte cijfers omtrent de
doodenbalans van deze ramp, waren
cr totdantoe 575 dooden geteld, wijl
295 personen vermist waren en een
3.000 Heden verwondingen hadden
opgcloopen. Onder de geborgen doo
den konden er slechts 426 geïdenti
ficeerd worden.
Die stad, met haar groote uitge
strektheid van scheikundige fabrie
ken, pctroleumraffinadcrljen, petro-
leumputten. gasmeters, enz..., werd
een ware hel voer hen die aan de
ontploffingen en het vuur hadden
kunnen ontsnappen. De opeenvolgen
de ontploffingen werden verwekt
door gloeiend warme weggeslingerde
stukken ofwel door de uitzonderlij
ke hitte van de brandende petro-
leumtar.ks en gasmeters verwekt,
zoodat aldus de gansche stad met
Installaties één vuurpoel werd,
Texas-Clty telde 23.000 inwoners,
wijl veel losse arbeiders regelmatig
in de haven werkzaam waren. Negen
tig t h. der huizen werden bescha
digd. Een autobus, die op weg was
met schoolkinderen, werd vermist.
Van de matrozen van het schip
«Grand-Camp» zouden er In het ge
heel een 7-tal aan de ramp zijn ont
komen, maar allen zijn gewond. Zij
wezen erop dat de brand ontstaan
jf/en scherp-vijandige woorden vie
len! De massa der Engclschcn
gaf haar Minister echter gelijk
en op het eerst volgende congres
van de partij kon Bevin alle af
gevaardigden overtuigen dat hij
niet anders kon handelen.
Maar toch waren de theoretici
ongerust, want zij zagen de wen
ding die de zaken namen. Op dat
oogenblik was er echter nog geen
sprake van een Amerikaansch-
Russische wrijving, want Ameri
ka was toen nog veel makker en
malscher voor het Kremlin dan
Bevin.
Stilaan ging Bevin echter toch
meer het spoor van Amerika vol
gen dat intusschen republikeinsch,
neo-kapitalistisch en anti-com-
munistisch geworden was. Dit
aanzien de rebellen als een af
glijden van de helling en zij ver
zetten er zich tegen.
Dit verzet wordt echter ten on
rechte als een soort achterbaksch
communisme bestempeld. Vast
omlijnd is het trouwens niet, en
het zijn niet steeds dezelfde en
niet steeds even talrijke leden
die dhr Bevin last aan doen.
Ook de redenen trouwens waar
om de verschillende leden zich
tegen de huidige buitenlandsche
politiek verzetten, zijn niet bij
allen dezelfde.
Er zijn wel een vijftal afge
vaardigden waaronder de be
kende Zilliacus die nogal ta
melijk met de twee communisti
sche parlementsleden gecompro
mitteerd en wel als echte soveto-
phielen mogen bestempeld wor
den.
De massa der rebellen zijn dit
echter alleen uit al te letterlijke
trouw aan hun Labour-ideaal dat
anti-imperialistisch is. Daarom
itemmen zij tegen den militairen
Fanfaren en K.S.A. peletons slaan In gelid geschaard op de Mark», waa»
ze getuigen voor hun lijfspreuk: GEEN VREDE ZONDER GOD». Indruk
wekkend zijn op den achtergrond de torens der lepersche stad, symbool
van haar bloeiend Vbamsche verleden. Mochi ook die Jeugd lu haar telld»
bezieling mrejrageu en ultwctkenl
In het Canadeesch dagblad «The
Gazette», verschijnend te Montreal,
is een artikel verschenen waarin o.m.
beweerd wordt dat zoo Koning Leo
pold III in 1S45 niet naar België te
rugkeerde de schuld hieraan lag bij
de Angelsakscrs en in hoofdzaak bij
Generaal Eisenhouwer.
In dit artikel, dat volledig over
genomen werd in La Metropole
wordt hierover het volgende ver
klaard:
«De beslissende reden, waarom
Leopold, Kcning der Belgen, niet on-
middellijk na de Bcvrijding te Brus
sel terugkeerde, in Mei 1945, wordt
zoo pas bekend gemaakt. De corres
pondent vernam van een hooge, on
betwiste autoriteit, dat Hubert Pier-
let, toen eerste-minister,( dit is ze
ker een vergissing, want dhr Pier
lot was toen geen eerste-minister
near, doch wel dhr Van Acker), zich
per vliegtuig naar Oostenrijk begaf
met de uitdrukkelijke bedoeling te
rug te keeren met Leopold III, en
verhinderd werd zijn plan uit te
voeren door een rechtstreeksch bevel
van Eisenhouwer, die ïiaar officieels
mededeeling van Washington en
Londen handelde. Dit ingrijpen van
het Anglo-Amerikaansch opperbevel
in de binnenlandsche aangelegenhe
den van België was mogelijk door
het feit dat de legerstaf al de ver-
keerimiddelen, te land en in de lucht,
tusschen Oostenrijk en België con
troleerde...
Steeds volgens «The Gazette»
zouden intusschen de Angelsaksers
hun optreden van 1945 hebben be
treurd, maar ongelukkiglijk hebben
gedane zaken geen keer en werd met
een onzen Vorst grove onrechtvaar
digheid aangedaan.
Blanke Missionarissen ontvoerd
De Katholieke missie van Soong-
Sjoo-Tsjcei, in China, werd door
Communisten aangevallen. De be
woners van de plaats, allen katho
lieken, verweerden zich hardnekkig
maar moesten ten slotte het onder
spit delven. Daarop hebben de com
munisten, als weerwraak, alle Chl-
neesche zusters en priesters ver
moord en vier Belgische Broeders,
zes Fransche en Deenscbe klooster
lingen ontvoerd.
kljklustlgen. Overal In de straten za
gen we studentengroepen opstappen
naar de Kathedraal, waar een Ponti
ficale Hoogmis werd opgedragen. De
MIs werd gecelebreerd door Z. E. Kan.
Verzele, bijgestaan door de EE. HH.
Vanden Berghe en Van Herpe, can-
tores EE. HH. Kint en Vangheluwe,
met Pontificale Assistentie van Zijne
Exc. Mgr Lamiroy, bijgestaan door
Z. E. II. Deken Verliaeghe en Z. E. H.
Principaal Rooryck.
In het koor bemerken we Wcled.
Heer Gouverneur van Outryve d'Yde-
walle, verders de Heer Burgemeester
Vander Ghote; volksvertegenwoordi
ger J. Stubbe; de Sch'penen Lefere,
Dehem en Muller; stadssekretaris
Versailles; gemeenteraadsleden Ca-
poen, Robyn, Rouscré, Pattyn en
Seys; E.H. Lowie, proost van V.KJS J.;
E. Pater Prior der EE. PP. Karmelie
ten; E.H. Vcrstraete, proest van de
jong-knapen; E H. Breyne, diocesaan
aalmoezenier der V.VKA; André
Dujardin, afgevaardigde van de J.E.C.,
enz.
De Mis werd begeleid door het koor
van het Groot Seminarie van Brug
gen. onder dc kundige leiding van
E. H. Notredame.
De aanbllk In de Kathedraal op de
duizendkoppige menigte is eenlg. Op
het einde van d? H. MIs werd de
Konlngshymne «Zegen het land, o
Heer» uit volle borst gezongen.
Na de MIs werd door Gouwleider
Dis Tanghe een hukiekroon neerge
legd aan het gedenktecken der leper
sche gesneuvelden, wijl het «Te Vel
de» geblazen werd en de studènten
den groet brachten, alsook aan het
Brltach Memoriaal der Meencnpcort,
waar K.SA.-ers de «Last Poot» uit
voerden.
Peleton na peleton, begeleid door
een stad:gids, trokken ze daarop raar
hun respecUevell.ke lokalen, waar
sectlevergaderlngtn plaats grepen.
Om 12 uur ging het beiaardconc.’rt
door op het stedclljk Belfort. Dit
werd kundig ultgevocrd door den
Heer Albert Vanhauttr, beiaardier,
uit Kortrijk, oud-sludent van het
BlssciwpfX'lljk College te Pcperlnge.
(Zie vervolg op 5* blad
schiedenis der jongste parlemen
taire verkiezingen in Engeland.
Tijdens de kiescampagne ging
de huidige Minister van Finan
ciën, Hugh Dalton, door als de
toekomstige Minister van Buiten
landsche Zaken, terwijl Bevin al
gemeen werd aangezien als de
toekomstige financier. Toen Be
vin echter zijn cabinet samen
stelde werden de rollen omgewis
seld, tot eenieders verwondering.
Dit feit nam echter niet weg
dat de theorie van Dalton haar
weg gemaakt had en dat de mas
sa’s in Engeland grootendeels om
die theorie voor de Labourpartij
gestemd hebben. Die theorie be
stond eenvoudig-weg hierin: we
zullen voortaan op vriendschap-
pelijken voet met de Sovjet-Unie
moeten leven en dat is maar mo
gelijk wanneer er in Groot-Brit-
tannië een socialistische regeering
aan het bewind is. Tegenover een
conservatieve regeering zal de
Sovjet-Unie steeds wantrouwig
staan en die conservatieven zul
len trouwens nooit een hartelijke
verstandhouding met Rusland
nastreven.
Dit leek nogal duidelijk, en de
uitgeputte en oorlogsmoede Brit
ten vooral de soldaten stem
den voor de Labour. De ontgoo
cheling was dan ook groot wan
neer enkele maanden later reeds
tijdens de eerste conferentie te
Londen tusschen Bevin en Mo-
Naar
ziging der
ken. in
om een -
tot troonsopvolger te kunnen
len.
Maandag Jl. sprak de nieuwe Ko-
njng reeds tot zijn volk en werd hij
geestdriftig toegejuicht door tiendui
zenden Denen die voor het Paleis van
Christiansborg waren toegestroomd.
Na de plechtigheid verlieten de
Vorsten dit paleis en werden ander
maal uitbundig door de menigte be
groet;
idienstplicht en herhalen zij den
slagon: laat ons de imperialisti
sche politiek varen en alles zal
beter gaan. In hun oogen is Bevin
al te zeer gebleven in de lijn van
zijn conservatieve en imperialis
tische voorgangers.
Tegenover diegenen laat Bevin
echter zijn goeden wil blijken.
Daarom ging hij te Duinkerke
een Britsch-Fransch verdrag on-
■derteekenen zonder veel bruikba-
\ren inhoud, maar met een gun-
stigen psychologischen terugslag
op de rebellen. Daarom doet Be
vin ook voorstellen voor een her
ziening eh verlenging van het
Anglo-Russisch accoord.
De derde groep rebellen heeten
zichzelf: the left-wing intellec
tuals* de intellectueelen van
den linker-vleug el. Zij groepeeren
zich vooral rond het weekblad
The New Statesman and Na
tion waarvan de hoofdredacteur,
Mr Kingsley Martin, tevens hun
chef de file is.
Hun programma komt in den
grond hierop neer: noch Mün
chen, noch Duinkerke, ttz. geen
doodelijke verzwakking van de
Engelsche diplomatie en geen
nieuwen oorlog waaruit Engeland
volledig geknakt zou te voor
schijn komen. Beide kwalen nu
zullen onvermijdelijk het gevolg
zijn van een al te groote gebon
denheid aan de U.S.A.
Tenslotte is het dus wel bij alle
rebellen zooals we zegden, de
schrik voor een nieuwen wereld
oorlog die hen de politiek van
Bevin doet afkeuren.
KUNNEN WE TUSSClfF.N
TWEE STOELEN GAAN ZITTEN?
Dat Europeesch isolationisme
zooals we het hierboven in grove
trekken geteekend hebben is alle
maal goed en wel, maar het is
zeer gevaarlijk en, naar onze mee-
ning, onmogelijk.
Gevaarlijk omdat we ons over
de politiek van een groot-macht
ook niet van Amerika geen
illusies moeten maken. Er kan in
derdaad een dag komen dat Ame
rika moet kiezen tusschen Europa
en China-Japan, wie van de twee
het door dik en dun zal steunen,
want crisissen kunnen Amerika
verzwakken terwijl Rusland ster
ker wordt. Voor die keuze dan ge
plaatst zouden de Vcreenigde Sta
ten ons wel eens kunnen laten
vallen, wanneer wij nu afwijzend
staan tegenover hun uitgestoken
hand.
En trouwens: is het voor ons
mogelijk er tusschen uit te blij
ven? Dat gclooven wij niet. Ma
terieel en geopolitisch gezien kun
nen wij er niet buiten blijven
want bij een eventueelen oorlog
wil Rusland tot aan de Kanaal-
kust komen en Engeland bezet
ten, zooals Hitler dat gewild heeft.
Dat is onvermijdelijk.
Maar zelfs ideologisch gezien
(en rekening houdend met al het
commercicele dat achter de Ame-
rikaansche politiek ongetioijfeld
schuilt) kunnen wij niet tusschen
twee werelden blijven hangen.
Doen wij het wel, dan zouden wij
een tweede maal een dictatoriale
bezettingsperiode kunnen door
maken die ons totaal zou kunnen
afmaken.
Tusschen het communisme en
den Westersche geest is geen
duurzaam vergelijk mogelijk. Er
kan alleen een modus vivendi zijn
zooals die tusschen 1933 en 1939
met Hitler-Duitschland bestónd.
Die modus vivendi loopt echter
ten einde op het oogenblik dat
de dictator zich den sterkste
waant. En dat zal hij wanneer
zijn tegenstrever niet klaarblij
kelijk over een verpletterende
overmacht beschikt.
De onbeslistheid en het isola
tionisme van de meeste Eur.opee-
sche Staten heeft Hitlers kansen
op succes en daarmee de kan
sen op oorlog enorm doen stij
gen.
Zal Europa dan een tweeden
keer dezelfde fout begaan?
V. WESTERLINCK.
Popcringe, Gasthuisstraat 19. r
leper, G. de Stucrsstraat 4.
Nicuwpoort, Langcstr. <M. Dumon). 5
Roesclare, Noordstraat 32. C
Veume, Noordstraat 14.
Wervik, Magdalenastraat 74.
van rvcuM dc nieuwe Koning
Prinses Margaretlie, Koningin
Anne-Marie, Prinses Bencdicte en de
Adolf. Deze foto werd genomen tijdens i
kort geleden op het Koninklijk
CANADEESCH BLAD BEWEERT
HET TOCH
ding tot admiraal der Deensche vloot
benoemd.
Daar Frederik de IX geen manne
lijke nakomelingen heeft, zal de ti
tel van Kroonprins voorbehouden
blijven.
In. geval van overlijden van Frede
rik de IX zou zijn broeder Prins
Knud, hem opvolgen.
verluidt zou evenwel een wij-
ier Grondwet van Denemar-
overweging worden genomen
vrouwelijke afstammelinge
-aanstel-
Maandag was het kermis bij de
geburen; groote kermis om wille
van... Leontientje.
Een eerste communiekantje? Ge
zijt er wel meê; er zijn nu geen
kleine Leontientjes meer; die
naam is te oud! Leontientje, de
maarte van de gebuurs. Leontien
tje werd in de bloemen gezet.
40 Jaar dienst, als ’t u belieft, in
’t zelfde gezin; bij den Notaris!
Het deed zijn intrede wanneer de
Notaris trouwde; zorgde voor de
deur, voor het eten en voor de...
kinders, want die collectie groei
de jaar na jaar aan tot het do
zijntje nagenoeg compleet was.
Nu zijn al die broekskes en roks-
kes grootgeworden en, op twee
ha, alle uitgevlogen. Maar voor
de kermis was geen enkele weg
gebleven en er waren al kleinkin-
dsrs meê! Och, als de zoons of
Zondag avond 11. is Koning Chris
tiaan de X* van Denemarken over
leden te 23,04 u. in het Koninklijke
baleis te Kopenhagen, in den ouder
dom van 76 jaar. Hij stierf in volle
kalmte en rust.
Koning Christiaan de X’ werd ge
boren op 22 September 1870. Zijn
vader was Prins Frederik van Dene
marken die in 1906 onder den naam
van Frederik VII den troon besteeg.
Ju 1898 was Koning Christiaan in
Het huwelijk getreden met Herto-
km Alexandrina van Mecklenburg-
fechwerin. Bij den dood van zijn va-
in 1912 besteeg hij den troon.
Koning Christiaan was een zeer
Populaire vorst en dikwijls trok, hij
Paard door de straten der Deen-
*che hoofdstad, dit zonder eenig ge-
oTk TUdens de Duitsche bezetting
y40-1945 steeg zijn populariteit nog
en wegens zijn geest van verzet werd
mj door de Duitschers in zijn resi
dentie vanaf 1943 «geconsigneerd».
In 1942 had Koning Christiaan een
»r>av5n Va^ gemaakt met zijn paard
in- ket linkerbeen gebroken.
J herstelde nooit van dezen val en
on zijn rolstoel niet meer verlaten.
v„,n.Wonde aan het been werd door
oudvuur aangetast en de vorst kreeg
aarbij nog longontsteking, kwalen
£^araan hij Zondag jl. nu is bezwe-
11 APrk had hij reeds afstand
8 aaan van zijn machten aan Prins
ederik, zijn oudsten zoon, die nu
maandag jl. officieel tot Koning Fre-
ac£ik de lx werd uitgeroepen.
bi? niéuwe Koning werd geboren
kasteel Sorgenfri op 11 Maart
ro99.
Op 24 Mei 1935 trad hij te Stock
holm in het huwelijk met Prinses
“grid, dochter van den Kroonprins
V’an Zweden. Uit dit huwelijk zijn
m’ie dochters geboren. Margarethe,
Jaar, Benedicte, 3 jaar, Anna-Ma-
n7 maanden.
Prins Frederik, die generaal van
het landleger „is, werd bij de bevrij-
van vrij zijnen
spreken, 't Zijn er
niet meer «ter trouwe» zijn. Dat
zijn vreemdelingen in ’t huis waar
ze dienen. Maar de schuld ligt
niet heel en al op de maarten. Ik
heb veel gezien en gehoord, Pé, ge
moogt me gelooven. De Notaris en
Mevrouw waren dikwijls verer
gerd als ze uitgeweest waren. De
maarten moesten tot een gat in
de nacht opdienen en afwasschen
en ’s morgens vroeg weer al aan de
stoof staan. De nieuwe madames...
commandeeren en 't is er mee al!
De moderne mamzelkes trekken
zich de keuken niet aan, doen aan
sport en veel andere dingen. In
de keuken de maarte helpen? een
handdoek in de hand nemen, bo
ven een handje toesteken... ge
-zijt er wel meê. En, als... mama
een opmerking maakt... dan doen
ze alles verkeerd om seffens weer
een illustratie of een roman in
handen te nemen. Bij ons gaat
het anders, de dochters kunnen
werken en ’k moet er soms om
lachen, ze zouden ’t werk uit mijn
handen nemen. Ze aanzien mij
niet als een vreemde; ’t is nooit
alzoo geweest; ik ben een stuk
van ’t huis. Maar die andere daar!
Ik zegge ’t dikwijls; als die mam-
zellekes ooit trouwen zullen ze
moeten een beddeke maarten...
zaaien!
:rccn als zusters,
verschil: zij zei
n ik zei «Mada-
En ’t is nog alzoo!
Leontientje zal niet kwaad zijn
dat ik er iets over uitbel. De ge
buurs weten het ook en vertellen
het ook hoe er groote kermis was
ter eere van Leontientje!
Een Gloeter-Meteor »-toestel, van
de Britsche luchtmacht steeg Vrijdag
11. te Londen op met bestemming van
Brussel en bereikte onze hoofdstad
na een vlucht van 12 minuten, dus
aan ongeveer 1.000 km. per uur.
Het toestel was bestuurd door den
piloot Cotes Preedy.
Dit toestel is het snelste ter we
reld; het bezit geen schroef maar
twee reactie-motoren. Het vliegtuig
vloog over de stad Brussel met een
oorverdoovend geweld. Het was reeds
voorbij vooraleer men goed het ge
brom ervan hooren kon. De verschrik
te wandelaars zagen niet anders dan
een rood vliegtuig dat zich met een
geweldige vlam achteraan, met een
duizelingwekkende snelheid voort
bewoog.
Maandag deed dit toestel dan de
vlucht Brussel-Kopenhagen in slechts
45 minuten, aldus over een afstand
van circa 800 km. de gemiddelde snel
heid van 1.003 km. bereikend. Aldus
werd een nieuw rekord neergehaald,
dat denkelijk toch niet officieel zal
erkend worden, daar zekere voor
waarden inzake het vliegen op een
bepaalde hoogte niet nageleefd wer
den.
Niettemin blijkt dergelijke snel
heid den gewonen mensch evenwel
schrikwekkend
Van rechts naar l.'nks: dc nieuwe Frederik IX van Doeaurtni
Prinses Margaretlie, Kcningin Ingrid hondenda op haar schoot Prinse4
"1 Bencdicte en de Zwcedsche Kroonprins Gustne
een bezoek der nieuwe Vorsten
het Koninklijk Paleis te Stockholm. "™en’
«YASSOU TRUMAN
Terwijl op den Veiligheidsraad
te New York Rusland en Polen
tegen de Amerikaansche hulpver-
leening aan Griekenland en Tur
kije stemden, hadden de burgers
van Athene de zonderlinge ge
woonte aangenomen elkaar te be
groeten met een totaal nieuwe
formule: Yassou Truman
«.Gezondheid voor Truman*.
Niet alleen de Grieken, maar
alle vrije volkeren van Europa
zouden elkaar in deze dagen al
dus mogen begroeten aangezien
onder het impuls van President
Truman de Vereenigde Staten
thans een buitenlandsche politiek
zijn gaan volgen, waarin vrij-
Europa betrokken is.
Wij hebben de draagwijdte en
de beteekenis van de Trumanleer
in onze laatste artikels herhaal
delijk en duidelijk onderstreept
en we hebben tevens doen uit
komen dat door die nieuwe en
scherpe politiek van de Vereenig
de Staten, de wereld in feite in
twee groote kampen verdeeld
wordt: communistisch en anti
communistisch.
Wij hebben ons ook afgevraagd
of een dergelijke verdeeling van
de wereld in twee werelden ons
naar een nieuwen oorlog een
atoomoorlog zou leiden of niet.
Wat die mogelijke oorlog aan
gaat, dien zouden wij niet dur
ven voorspellen, al vreezen we
hem, maar we gaven verleden
week als onze meening te ken
nen dat het de Trumanleer niet
was die dien oorlog zou verhaas
ten of uitlokken.
Het is nu echter duidelijk dat
er hieromtrent zeer uiteenloopen-
de meeningen bestaan. Sommigen
zijn zoel van oordeel dat de nieu
we politiek der US.A. onvermij
delijk naar een nieuwen oorlog
leidt. Zoo hebben wij in de Ver
eenigde Staten zelf dhr Wallace,
gewezen Minister van Handel, die
uit de regeering trad omdat hij
het met Truman niet eens teas,
en die sedertdien een echte anti-
Truman kruistocht heeft ingezet,
wat hem verleden week te Lon
den en te Stockholm bracht, en
Woensdag te Parijs.
Volgens dhr Wallace zou het
best mogelijk zijn met een com-\
tnunistisch Rusland, een demo
cratisch West-Europa en een ka-\
pitalistisch Amerika den vrede te
beicaren.
Dhr Wallace is echter een uit
zondering. Haast geheel Amerika
staat achter den President.
In Europa echter is het anders.
Daar vindt men tusschen de ech
te tegenstanders van de Truman
leer alleen de communisten. En
toch zijn er veel anderen, die,
zonder den President af te keu
ren, en wellicht innerlijk geluk-\lotov zeer harde, om niet te zeg-
kig om het kordaat optreden, toch--
niet heelemaal gerust zijn.
EUROPEESCH ISOLATIONISME
De meeste tegenstanders van de
nieuwe Amerikaansche politiek
buiten de communisten vree
zen in de nabije of verre toekomst
een oorlog tusschen Rusland en
Amerika. In dien oorlog zou Euro
pa, vermoedelijk eens te meer een
oorlogstooneel zijn en Europa is
den oorlog moe. Twee maal in
vijf en twintig jaar werd zijn bo-
dem omploegd door de granaten
en houwitsers, werden zijn hui
zen, kerken, fabrieken en kunst
werken door bommen vernield en
niet alleen zijn soldaten maar
ook zijn burgers, zijn vrouwen en
kinderen vermoord.
Wanneer het ooit tot een con
flict Amerika-Rusland komt, dan
lijdt het geen twijfel naar welken
kant de sympathie en de hoop der
Europeesche volkeren zal gaan.
Vooral Europa dat aan den lijve
de weldaden van een dicta
tuur ondervonden heeft, wenscht
zeker geen tweede keer een der
gelijk lot al was het ook maar
tijdclijk te ondergaan.
Intusschen wenschen zij echter
in vrede te leven en hebben zij
machtig veel lust om. zooals de
Amerikaansche Isolationisten in
1915- en 1940 te zeggen: «laat het
hen onder elkaar uitvechten
Zoo zei de Britsche Labouraf-
gevaardigde Crossman onlangs:
Europa is een relatief onbelang
rijke streek geworden waar de
atoombommen die voor Amerika
bedoeld waren vlug op Engeland
zullen neerkomen. In een oorlog
tusschen Amerika en Rusland is
ons land onverdedigbaar. Gaan
we met Rusland tegen Amerika,
dan hebben wij nog drie weken
te leven, en gaan we met Ame
rika tegen Rusland dan zijn we
een klein eiland, 3000 mijl van
onzen bondgenoot verwijderd...
Het eenige wat wij kunnen doen
is apart staan.*
En in Italië zei Pietro Nenni:
Wij hebben geen colonies, geen
leger, geen vloot en geen territo
riale ambities. Wij zijn thans
archi-isolationistcn.
De stem van een Labour-rebel
en van een sovetophielen socia
list, zult gij zeggen.
Maar ook de Gaulle, die eerder
conservatief is, en die in zijn rede
te Straatsbrug zegde dat, wan
neer er ooit nog moest gevochten
worden voor het behoud van de
vrijheid, Frankrijk en de States
dan weer in hetzelfde kamp zou
den staan, diezelfde de Gaulle
zegde dat het Frankrijk’s rol was
het evenwicht te doen bewaren
tusschen Amerika en Rusland.
Moe en uitgeput door de oorlog
verlangt Europa in den grond
niets beter dan in de toekomst
buiten eiken oorlog te kunnen
blijven. Dat is de ondergrond van
al die verklaringen, hoezeer ze
soms ook met ideologische en fi
losofische kleedjes getooid zijn.
Dit is ook de achtergrond van de
zoogenaamde Labour-rebellie (1)
die we hier even van dichterbij
moeten bekijken omdat de Brit
sche politiek in de huidige om
standigheden van doorslaggeven
de beteekenis is voor West-Europa.
BEVIN, DE VERRASSING
De oorsprong van de Labour
rebellie ligt eigenlijk in de ge-
Vrljdag 25 April viert Z. Em. Kar
dinaal Van Rcey. Aartsbisschop van
Mechelen, de 21* verjaardag zijner
Bisschoppelijke Wijding die hem op
25 April 1926 te Mechelen toegediend
werd. Ter dier gelegenheid worden
ook de feestgelegenheden ingezet die
dit jaar zullen worden gehouden
naar aanleiding van het Gouden
Priesterjubileum van
dinaaL
Op Vrijdag 25 April moet de
Vrouwelijke Katholieke Studeerende
Jeugd zijn Eminentie een groote hul-
- de brengen.
(1) Hlcrmeé bedoelt men de niet dut-
deltfk af gelijnde groep Labourajget rar-
dtgden die eteb verzetten tegen de but-
tenlandsche politiek looale ti thans
door Bevin gevoerd wordt.
A
Ge moet dat niet gaan uitbel
len, Pé, loech Leontientje, maar
’t is niettemin de waarheid; in
mijn tijd waren de maarten wel
een beetje anders dan nu, maar
de meesters ook. We waren wel
trouw als een hond, maar we
werden niet behandeld als een
hond. We ontzagen geen werk,
leerden geweldig veel want in dien
tijd kenden de meesteressen
veel meer van 't huishouden dan
nu. Dan konden ze hun huis be
sturen; en omgaan met de men
schen en met de maarte... kijk,
we kwamen overeen
met dat eene
Leontientje en
me». 1
dochters ’s Zondags overstaken
inochten ze gerust een bunsel-
dingske meebrengen... Leontien
tje zou er wel voor zorgen!
Alleen Leontientje was een beet-
ïe--- gescandalizeerd omdat het
zoo 'n groote kermis was en dat
het dien ganschen dag geen
handje mocht toesteken. Het
moest van de stoof wegblijven,
het mocht de tafel niet gereed
zetten, het mocht niet afwas
schen. Leontientje schudde zijn
kop en beweerde dat ze allen gek
werden. Er was echter niets aan
te doen, het moest lijdelijk toe
zien, de vlage laten over zijn kop
passeeren. ’t Werd nog erger als
een na een, de Notaris en Me
vrouw en de zoons en dochters,
ieder een geschenk aanboden;
een gepast woordeke voor
Leontientje! Het zat er
weenen van klare aandoe-
nu ook wel noo-
d-'g al dat spel te maken voor
een simpele maarte... ’k heb ik
toch niet anders gedaan dan mijn
gewoon maartewerk; ja ’k hield
"’el veel van de kinders; van al
die groote heeren en damen als
ze nog naar de bewaarschool lie-
Pen;... ’k hield wel van ’t huis;
maar... hoe zou ik wel anders ge
daan hebben? Dat alles kwam
er bij kleine... teugskes uit. Maar
Leontientje bezat zich zelf niet
van vreugde en geluk, zijn zieltje
smolt weg lijk boter!
Al de geburen weten het nu!
Leontientje zou het aan de boo-
men vertellen... peis ne keer
toch, dat alles voor een maarte»!
Leontientje weet zelf niet dat het.
veertig jaar, trouw als een hond|
zijn meesters hoeft gediend...
Mijn meesters waren geen hon
den, ’t waren menschen, zegt
Leontientje, ik deed mijn werk,
maar zij zorgden voor mij, ik was
in ’t huis maar ’k was van den
huize. Nooit geen onbeleefd woord,
nooit in den hoek geduwd. Was
ht overlast, Madame stak een
handje toe, later waren ’t de
Juffrouwen. De Notaris wilde dat
ze leerden kuischen, dat ze leer
den koken en dat ging best, zei
hij, als ze mij hielpen. Kijk maar,
hoe ouder ze worden al die zoons
mi dochters,... al dat doende
volkje van vroeger,... hoe meer
ze van mij houden.
Ja maar, zei ik; t en zijn
nu al geen «notarissenmeer en
al geen... Leontientjes!
’t Zou nochtans alzoo moe-
h-'H gaan, kreeg ik onmiddellijk
"eer. Ik zal u daar ’t mijne over
zeggen, ’t Is wel waar dat er nu
veel maarten zijn, die dienen te-
Een hun goesting en heele dagen
p BESTUUR EN REDACTIE:
Sansen Gebroeders
5 Gasthuisstraat 19, Poperinge.
S Telefoon 9. Postcheck 47.63.60.
ABONNEMENTSPRIJS VOOR:
g België (tot Nieuwjaar): 72,frank.
5 Belgisch Congo 3,fr. p. week.
5 Frankrijk Holland 3,fr. p. w'eek.
C Andere landen 3,50 fr. p. week.
