Onder de Uinde I
Dag van Vrijheid en Dapperheid
DE WEEK IN ONS LAND
ONRUST EN HOOP
Wordt de Koningskwestie
nu opgelost
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN WESTVLAANDEREN
11 JULI - VLAANDERENS HOOGDAG
BUITENLANDS OVERZICHT
EEN NIEUW ELEMENT
de eeuwen heen...
DE AUTO DOOR
Naar een nieuwe
Landbouwpolitiek
ONZE UITGAVEN:
KZKKEtMBiBManaKnm
ONZE-BURELENt
Grote omvorming
inzake
Bevoorrading
2' JAAR. Nr 27.
Öe ftadio-Taxe
verhoogd
maiiiiiimiramiiiiiiiiminramram
SCHIP ONTPLOFT
- TE PORTO-SANTO
68 Doden.
MOEDIGE HOND ZAL
ONDERSCHEIDING
ONTVANGEN TE LONDEN
Omliggende
T WEKELIJKS NEUK
Aangesloten bij V.B.P.P.
staat vol
en
ties wordt in de eerste dagen ver
wacht.
Ja, deze dag is ons dierbaar geb’e-
ven, al werd deze dag voor sommigen
een teken van tegenspraak. jDeze
C 4 4 4 Roeselare-Ieper-Meenen.
5 44 Veurne-Nieuwpoort-Diksmuide.C
5 4 Poperinge-Ieper-Wervik.
<2 Rocsclare, St-Alforsusstraat IS,
5 leper, G. de Stuersstraat 4.
c Popcringe, Gasthuisstraat 19.
5 Veurne, Noordstraat 14.
5 Wervik, Magdalenastraat 74.
C Nicuwpoort, Langestr. (M. Dumonl.S
gedesorgant-
faten verder
DE PRINS- F CR NT OP OMREIS
IN CONGO
Zaterdag jl. 28 Juni is Prins Karei
per vliegtuig vertrok! 'n naar Bel-
gisch-Congo om ten rondrela in onze
kolonie te maken, 's Avonds maakte
zijn toc-tel een tussenlanding te Tu
nis en de Prlns-Regent werd er ont
vangen door de Resident-Gcneraal.
Zondagnamiddag kwam de Prlns-
Regent te Leopoldstad toe, waar lüj
geestdriftig cnihaald werd, zowel
door de blanken als door dé neger-
bevolklng. Bij do aankomst waren
Minister Wygny, de Gcuvemeur-Ge-
neraal Jungers en talrijke andere
personaliteiten aanwezig.
Maandag ontving de Prlns-Regent
de Gouverneurs-Generaal van Por-
tugecs-Angolv cn Frans Equatoriaal
Afrika, welke naar Leopoldstad ge
komen waren cm door de Prlns-Re
gent ontvangen te worden.
Dinsdag werd ter gelegenheid van
de verjaardag der uitroeping van de
onafhankelijke Congostaat In de St
Anna-kathedraal een «Te Dcum ge
zongen, welke bijgewoend werd door
de Prlns-Regent, en door tal van
andere personaliteiten. Op de drem
pel van de kathedraal werd de Prins
opgewacht door Mgr SU, apostollsch-
vlcarls, die de mijter droeg.
Zaterdag 5 Juli 1S47.
BESTUUR EN REDACTIE:
Gasthuisstraat 19, Poperinge.
Telefoon 9. Postcheck 47.53.60.
ABONNEMENTSPRIJS VOOR:
België (tot Nieuwjaar)52,frank.
Belgisch Congo 3,fr. p. week.
Frankrijk Holland 3,— fr. p. week.
Andere landen 3,50 fr. p. week.
In de branding van het strijden
Vlamde een spteuke. gloeiend rood:
Niet versagen, want we leiden
't Land naar vrijheid of naar doodl
Li 't zoele deerns teren bogen de
meegevochten grstahen over 'c zwoe
le veld, cm honderden gulden spo
re rr te rapen.7-
Het was een overwinning zo groei,
dat da vreugde ah een lied van reus
achtige zegeklckkcn galmde over lan
den en zeeën, tot Rome toe. En heden
stijgt onze feestkreet op: Heil het
dappere Vlaanderen.
Telken jare op den Gulden-porcn-
dag klaroent. als een bazuinstoot over
d? Vlaamse landouwen het vreugde
geroep van het herdenkende Vlaam
se volk. Van een volk dat groot was
en niet vergeet welk een heerlijk ver
leden het achter zijn rug heeft, da;
trouw blijft aan zijn trouw geloof cn
eigcnschone beschaving.
Het grote Vlaamse volk! Mogen
we niet bogen op heiligen als ten
Sinte-Godelievc en een Sint-Jan-
Berchmans; schilders ah een Van
Eyck en een Rubens: toondichters
ais een Benoit en een Tinei; op dich
ters en schrijvers als een Gczellc en
Timmermans: op missionarissen als
een Elevens, een De Smet en een Pa
ter Damlaan; op helden als die van
1302, van den Boerenkrijg en van den
Zouaventijd. ZIJ, en zoveel anderen,
zijn wereldfiguren geworden.
II Juli 1302! Op dezen dag bren
gen we een eregroet aan het dappere
verleden van een volk dat, om wille
van zijn klein getal, rich zo heeft te
weren gehad in den strijd om het
bestaan l
zijn zuiverste betekenis teruggaan, de
dag waarop een vernederd cn ver
drukt volk de vreemde uit het eigen
huis verjoeg en met 't warmste bloed
de tol der vrijheid betaalde. 11 Juli
1302!
In de Groeningeveiden te Kortrijk
werd de vijand geslagen. De kronijk-
schrijvers hebben het met sidderende
ganzepennen op hun perkamenten
geschreven: de geslachten hebben
liet aan elkaar verhaald; monumen
ten werden opgericht. Al de pracht
en praal van Vlaanderen's kunst en
kracht heeft samengewerkt om met
geuren en kleuren, me: zang en
klank, met beelden en stoeten, dit
heldenfeest luister en leven bij te
zetten.
1947! Tel de jaren af. hoelang het
geleden is; doch hoe vers blijft dit
altijd!
In 1288 liad Jan van Brabant de
Duitse keizer de hand afgewezen te
Weeringen, de hand die naar het land
van Maas en Schelde reikte. In 1302
sloegen de Vlaamse poorters de Fran
sen met hun collaborateurs van toen,
de Leliaerts. In 't zand, omdat ze
wilden ons land bemachdgen.
In 1914-1918. In 1940-1945, hebben
de onzen evenzeer den vreemde ge
slagen en gebannen, die ons wilden
onderjukken.
In denzelfden geest van vrijheid,
liefde en eerbied voor eigen land en
volk herdenken wij op heden deze
11 Julidag!
Nu we zien hoe sommige Walen
knielen voor den Fransen haan
het laatste en niet denkbeeldige ge
vaar voor het Belgische Vaderland
moeten wij luid de stem verheffen.
Wij willen het bloed van onze voor
vaderen niet laten besmeuren. Wij
willen een sterk Vlaanderen in een
vrij België zijn en blijven.
Wij knielen voor geen vreemden!
In die geest vieren wij 11 Juli 1302!
De twist van 1302 begon in Vlaan
deren zelf. De hoge patriciërs wilden
boven het gezag van den graaf en
boven het recht van den minderen
gildeman den meesier spelen over de
Vlaamse gemeenten De graaf kwam
de verstoten ambachtslieden ter
hulp, en, daar de patriciërs zich be
dreigd zagen, spraken zc den Fran
sen koning aan. die zo gaarne mee
deed, als het maar tegen den graaf
ging. De Vlaamse Graaf Gewijde
zocht nu echter steun bij den Engal-
sen Koning en de verbitterde Franse
Fllip de Schoon? daagde Gewijde
vóór den leenreehterlljkcn rechtbank.
Wij weten wa; er van die uitdaging
terecht kwam. Onze graaf, zijn doch
ter en andere Vlaamse edellieden
werden verraderlijk in de gevangenis
gestoken. De Paus, de Franse edellie
den en de. Vlaamse gemeenten pro
testeerden. Gewijde mocht terug,
maar hij zal veerzeker niet veel
trouw meer gehad hebben In den
I Fransen Konlng. Hij sluit een nieuw
De laatste interpelaties gericht tot
de Regering zouden deze hebben
doen besluiten to; een nieuwe land
bouwpolitiek.
Aldus werd bekend gemaakt dat
hieromtrent besprekingen gevoerd
worden tussen de ministers en de
verschillende betrokken diensten.
Zo wordt de handel in melk volle
dig vrij, maar de melkerijen zouden
gezamenlijk 32 milUoen kgr. boter per
jaar moeten leveren, zij een maan
delijks rantsoen per inwoner van
350 gram. Voor de oorlog hadden wij
een produktie van 69 millioen kgr.
Onze meikopbrengst bedraagt on
geveer 2 milliard liter. Voor die
32 millioen kgr. boter zouden onge
veer 1 milliard liter nodig zijn. An
derzijds werd de kostprijs van de
melk vastgelegd op 3,72 fr. per liter.
Ook inzake de vleeskwestie wou
een grondige herziening van de re
glementering tot stand komen. De
officiële markten zouden worden af
geschaft en de afgevaardigden van
de «Cheptel» zouden er zich mede
vergenoegen de verkopen van vee te
registreren. Opeisingen zouden uit
geschakeld worden. De transacties
;ussen producent en beenhouwer zou
den vrijkomen. Voor het beste sla-
gervlees zou de prijs van verkoop op
voet vastgesteld worden op 25 fr.,
voor de kalveren van 23 tot 28 fr. en
voor de varkens zou eveneens een
prijsverhoging zijn voorzien.
De kleinhandelsprijzen voor ver
koop aan de verbruiker voor het vlees
zou worden bepaald op 70 fr. voor de
stukken van keus en 30 A 35 fr.
voor deze van 2’ keus. In de restau
rants zouden twee vleesloze dagen
worden ingevoerd en de beenhouwers
zouden ook twee dagen per weck
moeten sluiten.
Een definitieve beslissing vanwege
vlees, enz. Hierr’ocr zou de prijs van
het brood op 5,70 fr. prr kgr. kernen
te staan mr.ar hierdoor zou het nog
niet mc-ehfk rijn vclltdlg de toela
gen af te schaffen.
De nieuwe prijzen zouden slechts
worden, toegepast vanaf 1 Augus
tus e.k.
Intussen zuilen de hulshoudbons
worden klaargemaakt welke zullen
I verstrekt worden in compensatie aan
do eccnomkch-zwakkenttz. del
Heden wier bruto-inkomsten de 72.000
frank niet te boven gaan. Deze bons
zouden par prr-ocn worden verschaft
en wel van 520 tot 600 fr. per jaar
kunnen belopen.
Uit de afschaffing der subsidies
wordt een besparing van circa 2 mil
liard voorzien.
Dcxe hond behoort toe aan een En
gels offlricr gevestigd in Falestlna. In
Oogst '46 redde hij bet leven van
rijn meester en een ander Brits offi
cier, die door terroristen overvallen
werden. Niettegenstaande hij gewond
werd door 4 mitraillcNsc-kogels vlei
hij dese so verwoed aan d-.t se ver
plicht werden da vlucht te nemen.
Tuneh en rijn meester vljn thans
te Londen aangekomen waar de hond
dc Dirken» medalic, het Victoria kruis
1 voor do dieren, ul ontvangen
VERDUBBELING VAN VERLOF-
VURGOEDING DEK ARBEIDERS
In de Ministerraad werd de Heer
Minister van Arbeid en Sociale Voor
zorg gemachtigd een wetsontwerp
neer te leggen, houdende verdubbe
ling van de vacantievergoedlng aan
de arbeiders uit te keren voor 1947.
Tevens werd aan zelfde Minister
machtiging gegeven, om een wets
ontwerp voor te stellen ertoe strek
kende de aanmoediging van het pre-
nuptiaal spaarwezen. Een staatssub
sidie van 1,5 millioen wordt hiervoor
voorzien.
Mgr CENTO VIERDE ZIJN
ZILVEREN BISSCHOPSJUBILEUM
Mgr Cento. Pauselijke Nuntius te
Brussel heeft Zondag jl. In onze
hoofdstad zijn zilveren bisschopsju
bileum gevierd.
In de St Goede'.ekerk droeg HIJ een
Pontifikale Mis op. in aanwezigheid
van Z. Em. Kardinaal Van Roey, van
de Belgische Bisschoppen, Eerste-
Minister Spaak, verschillende Minis
ters, e. a.
DE HUISHUURKWESTIE
SLECHTS VERHOGING TOT 70%
In de Senaat werd de bespreking
aangevat van het wetsontwerp op
de huishuren. In de Kamer was
voorzien dat deze huren eerst tot
70 '.1 zouden negen verhoogd wor
den en naderhand met 100
Dc Senaat heeft deze zienswijze
niet aangenomen en door de aange
stelde commissi? werd voorgesteld de
verhoging der huishuren te beperken
tot 70 'i op de huur van 1940, en
dit van Januari 1948 af. Er Is geen
sprake meer van een latere verho
ging met 100
Dr DEPAGE ZAL MOETEN
ONTSLAG NEMEN ALS VOOR
ZITTER VAN HET BELGISCHE
RODE KRUIS
Sedert lang zijn hier te lande stem
men opgegaan tegen de aanstelling
van de Communist Dr Dcpage als
voorzitter nd-fntertm van het Rode
Kruis van België, destijds als dus
danig nangesteld door Dr Marteaux
toen de»? nog minister was.
Dr Depage had reeds een paar we
ken geleden ontelag genomen a!s
Communistische Senator, daar dit J
ambt met het voorzitterschap van het
Rode Kruis onverenigbaar was ge
steld.
Een paar dagen geleden nu kwam
de Algemene Raad van het Rode
Kruis samen om onder meer een
voorzitter te kiezen. Hr Dr Depage
kreeg niet het voldoende aantal
stemmen, zodat lüj wel ontslag zal
moeten nemen ook als voorzitter van
het Rode Kruis.
Maar onze bakker is bij lang ook
niet dwaas en ’t spijt hem dat
hij van zijn vader mocht t’huis
blijven, over jaren... Vader gaf
dan toe omdat ik wilde t’huis
blijven. Hoort ge: «Ik wilde»
t’huis blijven. Wat kan een jon
gen wel... willen? Nu heb ik te
willen t’huis, ik en de vrouw; de
jongens --
PRIJS PER Nri 2 FRANK.
Uitgave POPERINGE-IEPER- WERVIK en
drie Europese Groten te Parijs.
Daar wordt inderdaad beslist of
er nog kans toe bestaat dat ons
oud. continent ooit op vredelie
vende manier een eenheid zal
worden ofwel of het Westers
Blok thans zal tot stand komen
door de schuld van de Russen
zelf die het zo schuwen en ver
afschuwen.
Maar terwijl die besprekingen
bezig zijn woedt de Russo-Arne-
rikaanse strijd over de wereld
voort. In Europa gaat het opslor-
pingsproces van Hongarije verder
door, terwijl de grensincidenten
op de Yougo-Slavisch-Oostenrijk-
se grens dagelijks brood worden.
Wil Rusland op die manier pro
beren hoe Amerika zou reageren
ingeval van een communistische
putch in Oostenrijk?
En in het Verre Oosten zien we
de toestand stilaan ontwikkelen
tot wat een Chinees diplomaat
noemde: een tweede Spanje. Daar
gaat het inderdaad naartoe, want
enerzijds worden de communis
ten ontegensprekelijk gesteund
en bevoorraad door dc Russen,
terwijl de Amerikanen thans ook
hun wapenleveringen aan de
Kuomintang hervat hebben, na
dat Buiten - Mongoolse troepen,
gesteund door Russische lucht
strijdkrachten diep in China wa
ren doorgedrongen. Dat gaat dus
naar een tweede Spanje: Rus
land cn Amerika betwisten er el
kaar de suprematie en vinden er
een uitstekende gelegenheid hun
nieuwe wapens te beproeven en
hun strategische ondervinding en
kennis van de tegenstander te
verrijken.
Intussen is Frankrijk, dat een
van de elementen van pacificatie
en toederopbouw zou moeten zijn
in het Westen, nog steeds ten
prooi aan ernstige sociale en po
litieke stuiptrekkingen. De werk
stakingen blijven het land ver
der uitputten, terwijl de actie van
de communisten elke ernstige po
litiek onmogelijk maakt. Intussen
ook werd het blauwe plan van
zwarte maquis ontdekt en wor-
gedaan van samenzweerders die rijs affirmeert dat elke Europese
de republiek wilden vernietigen.
Misschien is het waar, want
Frankrijk is een klassiek land van
conspirateurs, maar misschien is
het ook maar ‘n flauwe historie
die zo wordt opgedreven om de
aandacht van de rest af te lei
den. In elk geval vinden de Fran
sen het eigenaardig dat men
rechtse samenzweringen en wa
pendepots ontdekt, terwijl geen
enkele communist wordt lastig
gevallen dan wanneer iedereen
weet dat zij de burgeroorlog reeds
tot in de puntjes hebben voor
bereid en practisch reeds meer
dere departementen terroriseren.
Terwijl Europa en de wereld
aldus tussen vrees en hoop leven
komt er van uit New-York ook
weinig bemoedigend nieuws over
de O.V.V. Daar werd het verslag
der U.N.O-commissie voor Grie
kenland neergelegd, waaruit dui
delijk blijkt dat Bulgarije, Yougo-
Slavie en Albanië de aanslagen
op de orde en rust in Grieken
land systematisch in de hand
werken door de partizanen te
steunen, op te leiden en te be
voorraden. Het is natuurlijk over
bodig te zeggen dat de Poolse
en Russische afgevaardigden het
met dat rapport niet eens zijn!
Verder vernemen we ook dat
Engeland, Amerika en Frankrijk
weer positieve voorstellen hebben
gedaan betreffende de sterkte van
het op te richten U.N.O.-leger,
terwijl Rusland natuurlijk geen
enkel voorstel heeft gedaan en
zich evennatuurlijk zal bij bepa
len met geen enkel ander voor
stel accoord te gaan.
Dit zijn slechts enkele ruwe
borstelstrepen over de interna
tionale politiek, maar ze zijn me
dunkt voldoende om de gemoeds
gesteltenissen van alle nadenken-
ivereldburgers te motiveren:
een kleine hoop dat men toch
verstandig genoeg zal zijn om
geen 3e wereldoorlog te ontkete
nen, doch anderzijds een gewet
tigde vrees dat het daar regel
recht naartoe gaat.
IEII3inB&HMB3IEB9BBS9SE3BB
zullen we kunnen oordelen, en we
vrezen dit oordeel niet. Publiceren
ze niets, dan is het duidelijk dat ze
chantage gepleegd hebben met te
schermen met documenten die een
voudig weg niet bestaan.
Op dat ogenblik zal het land een
oordeel vellen dat voor de antl-roya-
listen niet zeer gunstig zal zijn en
zullen de socialistische volgelingen
het. vertrouwen in hun leiders ver
liezen.
Uit vrees dan voor eén samengaan
van C.V.P. met de liberalen en wel
licht door de internationale omstan
digheden In de onmogelijkheid ge
steld nog communisten in de rege
ring te brengen zullen ze hun kopje
in de schoot leggen.
Men kan nu zeggen dat dit specu
laties zijn op min of meer lange ter
mijn, maar men zal moeten erken
nen dat het de enig mogelijke weg
is, en dat de C.V.P. trouwens nooit
beloofd heeft tegen die of die da
tum de Konlug terug te brengen.
Al de’ stemming die dan ook In
verband met het Konlngsvraagstuk
tegen de C.V.P. gemaakt wordt, zal
de Konlng absoluut niet baten cn
kan alleen aanleiding geven tot het
verzwakken van de C.VF. waardoor
de oplossing van het vraagstuk nog
meer zou gecomprometteerd zijn.
Wij moeien dan ook, zoals Minis
ter De Vleeschouwer, die men toch
niet van Koningsontrouw zal beschul
digen. het te Diest zegde, vertrou
wen hebben In de leiding van de
partij en In haar ministers.
De beloften tegenover de kiezers
gedaan zullen niet vergeten worden!
hebben zich te voegen
naar onze wil. De jongen leert
latijn en daarmeê uit. Wat hij
wordt? Om ’t even! Wordt hij...
pastoor, te beter! Wordt hij dok
ter of ingenieur, mij wel. Met
zijn geleerdheid geraakt hij ver
der dan met geld.
Juist! bakker, vloog Fiel tus-
(sen; geleerdheid, vakkennis dat
is het echte kapitaal. Zo doet gij,
en de uwe zal misschien twaalf
jaar studeren ge kunt er te
gen! de mijne zal vier jaar
leren op de vakschool en ik kan
er niet tegen; maar ’t moet! Kan 1
ik hem niet anders meegeven dan
vakkennis, hij zal er mij even
dankbaar moeten om zijn.
Jammer dat er nog... kinders
zijn die van ’s anderdags naar
de fabriek moeten gaan.
Doodjammer; dat is nu toch
111CÜ UUVUb --- _J r7,"l
niet mogen, dat in onze tijd kin
ders op de fabriek mogen aan-
veerd worden; moeten ondergaan
in het fabrieksmidden!
Best dat onze «kleine Senaat»
geen wetten mag stemmen.
’t Was al laat en koel gewor
den, onder onze linde waren we
nog slag-water aan ’t filosoferen
over school en meesters.
Vergeet niet het bureel voor
«.Beroepskeuze» aan te bevelen,
FielV- ik weet er alles van- - |de~Minlst^raad over al deze kwes-
Ik doe t. -j‘•- j---
COÖRDINATIECOMITÉ BESLUIT
TOT AFSCHAFFING DER
SUBSIDIES
VOEDINGSWAREN ZOUDEN
DUURDER WORDEN:
BROOD AAN 5.70 FR.
IIUISHOUDBONS AXN
MIN-BEGOEDEN TER
VERGELDING.
NAAR NIEUWE
REGLEMENTERING INZAKE
VERKOOP VAN MELK EN VLEES.
Het Comité voor de economische
coördinatie kwam bijeen om een on
derzoek te wijten aan de afschaffing
van de staatssubsidies welke thans
verstrekt worden om om. da prijzen
van brood, margarine, chocolade, enz.
op een bepaald la’ag peil te houden.
H. Spaak. Eerste-Mlnis-er alsmede
de HH. Minister Fyrkens, De Groote,
Duvleusart, Orban en Moens de Fer-
nig namen aan da bijeenkomst deel.
In deze vergadering heeft dit Co.-
mité besloten het stelsel der staats
subsidies af te schaffen, ten einde de
bagrotingslast te verminderen. Diens-
volgens zullen de toelagen afgeschaft
worden voor: brood, boter, kaas,mar-
speciaal comité,' garlne, reuzel, tafelolie, chocolade,
IVat meer is, hij eiste: alleen,
opgave van noden, zonder inter-
Europese compensatie van onze
producten.
In andere woorden en in ver-1
staanbaar Vlaams: Amerika, geef
ons maar, maar wij gaan u niet'
verklappen wat wij hebben en\
wat wij kunnen, en achter het
ijzeren gordijn komt gij in geen
geval binnen.
Het was dan ook duidelijk dat
Bidault en Benin, die een spae-\
dige uitwerking van het Mar
shallplan wensen, niet konden
instemmen met Molotov, aange-
zien het opzet van het Ameri
kaans plan aldus volledig in de
war zou worden gestuurd.
Verder wenste Molotov dat een
onderscheid zou gemaakt worden
tussen de ex-vijandelijke landen,
de geallieerden en die landen die
het meest onder dc oorlog ge
leden hadden.
Wat in verstaanbaar Vlaams
weer het volgende wil zeggen:
geef meest aan Rusland, laat
Duitsland en Italië (en ook Oos
tenrijk?) vallen. Wat er natuur
lijk op neerkomt de Europese
economie in haar
secrde toestand te - -
doorploeteren en Rusland prac-1
tisch de reuzenlening toe te staan
die het wel zou wensen, maar die\
het door zijn imperialistische
politiek zelf verbeurd heeft.
Het is dan ook niet te ver
wonderen dat Bevin Zondag jl.
reeds zeer pessimistisch was cn
dat Frankrijk en Engeland lieten
horen dat ze van plan waren
direct te onderhandelen met de
verschillende West-Europese sta
ten.
In een uiterste toegeving werd
dan xen nieuw voorstel gedaan
aan Molotov, dat in de grond
hierop neerkwam: iedereen geeft
vrij op wat hij nodig heeft en er
zal geen controle over gedaan
worden. Daaron vroeg Molotov
24 uur bedenktijd... om te tele
foneren met Stalin natuurlijk.
Het Staatsblad publiceert een wet
24 Juni, waarbij bepaald wordt
de jaarlijkse taxe op de radio-
«’estellen op 144 fr. wordt gebracht.
HET FILMFESTIVAL
Het filmfestival te Brussel Is ten
einde.
Dc St Mlchel-prijs, zijnde een
standbecldje van 8; Mlchlete. werd
toegekend aan de film «Le Silence
est d'Or» van Rcr.é Cla.tr. Werden
met andere prijzen bekroond do
films: «Old Man Out». «The b:st
Years of your Lives Enomorada
Palsae. a. De prijs voor de bzste
acteur werd toegekend aan de film-
speler Gérard PhlHppe en van de
[beste actrice aan Myrna Loy.
(Zie vervolg 3’ b!ad)|
TE VEEL KEUS
Wie tijdens deze weken over
de internationale gebeurtenissen
moet schrijven heeft waarlijk
slechts één grote moeilijkheid:
de ket&e van zijn onderwerp. Dc
gebeurtenissen volgen inderdaad
elkaar in zo ‘n snel tempo op dat
het niet meer mogelijk is een
duidelijk beeld van de toestand
te geven binnen het bestek van
een paar kolommen.
Op dit ogenblik gaat de aan
dacht natuurlijk in dc eerste
plaats_ naar de conferentie der
*t Was daar nog best; onder de
linde.
Maar nog zaten we te dampen
cn te stomen in onze... hemds
mouwen. De kleine Senaat
leed onder die fameuze hitte, ge
kunt ook in uw kop en uw her
sens ’n beetje verheet zijn... De
mannen wisten er van.
Nu, de kerels, die in de Ronde
T&n Frankrijk rijden, zijn er nog
erger aan toe. Een kruisronde in
zulk weder. Die zweten nog meer
dan onze smeden en boeren; ’t zal
bij hectoliters zijn!
’t Duurde wel een uur voor we
Aan onze dagorde konden be
ginnen. Ge weet wel! die snaken
tan den hoek die afgestudeerd
zijn op de lagere school.
Noch mossel noch vis en dat
tliegt de straat op, het wijde le-
ten in. Hier en daar heeft een
onderwijzer nog een goede raad
meegegeven. Er zijn nog zulke
meestersMaar er zijn ook
andere. Jongens ’k ben van u
af, trek nu maar uw plan.
Er zijn nog wel meestersdie
aan hun grotere vorming geven;
maar... de onze is alleen begaan -
met... sport; iederen morgen komt ni^tUnodig meer’ in önzé'tijd. ’t Zou
hi.l met zijn dagblad naar school
on onder de speeltijd zijn de on
derwijzers met voetbal of wiel-
lennen bezig en de... jongens
eveneens. Als ik zeg de onze
dat is een onderwijzer uit stad;
ivant een van de buren zond zijn
longen naar stad. Dat staat be
ter, ziet ge, dan een gewone
dorpsschool. Dat is bij ons al
leen niet, al de scholen van te
lande lijden er onder en dan lo
pen de kinders naar stad, of
trammen er naar toe en leren
Dog wat bij op tram bf straat'.
Eie zijn nog meer... opgeleerd!
Ik zie ’t nu in, zegt de gebuur,
maar *t is te laat!
Dolf, de smid, maakt er korte
metten meê. Een smidsjongen
- wordt smid en mecanieker; de
mijne trekt voor enige jaren naar
de vakschool. Noó of geren, hij
moet; want sedert een hele eeuw
staat onze smisse hier en ze moet
blijven staan, met eigen volk.
Maar een smisse in onzen tijd
lijkt een arsenaal; ze staat vol
machines en wie weet wat nogal
uitgevonden wordt.
Fiel had het natuurlijk bij het
rechte eind. Zijn tweede blijft nu
t’huis. De meester zei hem dat
zijn kleine goed rekenen kon en
fijn kon tekenen. Gevonden,
meende Fiel. Hij trok met zijn
Achielke naar ’t bureel voor be
roepskeuze. Timmerman zei
men daar! Precies, zei Fiel; lijk
of er nu jaren na jaren te bou
ten zal vallen, is er voor een
timmerman die zijn vak kent,
geen gevaar voor werkloosheid.
Nonkel Odiel had een ander voor
stel gedaan aan Fiel. Middel
bare school, handel, dactylo, ste
nografie en later een betrekking
in een handelshuis of een bank,
of een postje aan de Staat! Ik
ken dat, zei Fiel. Tussen hier en
enkele jaren zal men de steen-
v'eg kunnen leggen met jongens
die drie, vier jaar middelbaar
deden. Dat is goed, voor mensen
die weten waar ze aan een postje
°f bediening zullen geraken of
Voor de rappe kerels die meer
kunnen dan rekenen en tekenen.
Ee mijne zal wel een overal moe
ten aantrekken, maar zal werk
hebben!
Ee mijne gaat dc landbouw
school volgen.
Waar op de wereld had Alois
dat nu uitgevonden; zijn doe-
Pingske is' maar een schorte
groot; en de zoon van den boer
gaat naar een Waals college om
«Frans» te leren.
Op het mijne zal hij zijn kost
verdienen, beweert Alois, en de
langen van den boer zal met zijn
Frans wel kunnen swatelen te
gen zijn proprietaris maar meer
moeite hebben om op ’t einde
van 't jaar zijn... pacht te beta
len; Frans kunnen spreken is een
gemak maar uw stiel kennen is
een noodwendigheid.
Een gaat latijnse studies be
ginnen... Een knappe kop.
Zit er 'n pastoor in?
Vraagt ge dat aan ’n kind?
PE VLAMYNCK.
Het verslag van de «Commissie
Servais» heeft reeds heel wat stof
doen opwaaien in de pers, tijdens de
ze jongste twee weken.
Veel mensen vragen zich af of de
Koningskwestie nu zal opgelost wor
den. Zij vragen zich dat met velen
af, omdat zij niet zeer goed ,<cp de
hoogte zijn van wat het doseer dat,
gepubliceerd werd, is, en omdat zij er
zich geen rekenschap van geven hoe
de politieke constellatie zich in ons
land voordoet.
Laten we nuchter zijn.
Het dossier, dat zo juist versche
nen is, werpt een scherp licht op de
houding van Konlng Leopold van
1936 to; 1940 en ook over zijn gedra
gingen tijdens de oorlog. Een eerlijk
en rechtschapen mens kan niet an
ders. wanneer lüj dit verslag heeft
doorgelezen, dan zeggen: «De Ho
ning gaat vrijuit Hij moet terug
keren
Daarop antwoorden de anti-konings-
gezinden in de eerste plaats' dat het
een eenzijdig verslag is. aangezien
de opstellers niet beschikt hebben
over de documenten die in handen
zijn van de regering (t.t.z. van de
toenmalige linkse regering) en in de
tweede plaats schrijven zij ellenlan
ge artikels, om te bewijzen dat Ho
ning Leopold wel volgens zijn ge
weten gehandeld heeft en misschien
met een eerlijk inzicht, maar dat hij
moest handelen volgens de grondwet,
die in 1940 bv. niet hetzelfde zegde
als zijn geweten. De extremisten voe
gen er dan natuurlijk nog een hele
serie verdachtmakingen aan toe en
pakken weer met de gehele modder-
winkel van Van Acker uit.
We kunnen hier onmogelijk al de
artikels van Le Soir La Dernière
Heure Le Peuple Volksgazet
en Vooruitgaan onderzoeken, ont
leden en weerleggen. Dat zou trou
wens tot niets baten, want wie het
ontstaan van de Koningskwestie kent,
weet dat al de thans zo dikwijls her
haalde argumenten slechts kwamen
nA de beslissing de Honing tot abdi
catie te dwingen. De anti-koningsge-
zinden in ons land, bevinden zich zo
in de toestand van diegenen die, om
een zedeloos leven goed te praten,
zeggen dat ze hun geloof verloren
hebben. De werkelijkheid is gewoon
lijk anders cm; eerst leven ze slecht
en dan beweren ze maar liefst dat
ze hun geloof verloren zijn, dl; om.
de gewetensknaging te sussen.
Zo hebben de anti-koningsgezinden
eerst beslist dat de Honing weg moest,
dan hebben ze gezegd dat het was
omdat de Konlng getrouwd was, om
dat hij naar Berchtesgaden geweest
was, omdat hij de grondwet niet ge
ëerbiedigd had, enz... enz...
Of hoe 'ogt men anders uit dat
Ministers, zoals dhr Spaak, die tij
dens heel de oorlog (met uitzondering
ran Limoges natuurlijk!) zijn aan
hankelijkheid aan de Kcning beves-
Zoals in 1939 wordt er geconfe
reerd en zoekt men schijnbaar
naar internationale verstandhou
ding. Intussen echter worden de
posities geconsolideerd, landen
worden overrompeld en in het
economisch en militair systeem
ingeschakeld. Men maakt zich
gereed voor de grote sprong...
Het Marshall-plan was een po-
ging om die heksendans in Euro-
pa te bezweren. Oost en West
konden er opnieuw door samen
groeien. Maar Rusland houdt daar
niet van,
VIER EN TWINTIG UUR
BEDENKTIJD...
De ogen van de gehele wereld
zijn thans voornamelijk op Pa
rijs gericht, want in die confe
rentie is geheel het spel der in
ternationale verhoudingen gecris-
taliseerd.
Het doet er nu weinig aan toe
of het Marshall-plan al dan niet
in tegenstelling is met de Truman-
doctrine, de grote vraag is: zal
Rusland meewerken aan dc we-
a'eropbouw van Europa in eerlijke
voorwaarden, en aldus een ge
zonde basis leggen voor het ge
bouw van de vrede.
Zoals we verleden zocek zeg
den, zijn Engeland en Frankrijk
in elk geval besloten door te
marcheren, met of zonder Rus
land, maar in dat geval zullen
de verre doeleinden van het
Marshallplan: de eenmaking van
Europa en het openscheuren van
het ijzeren gordijn, niet of slechts
gedeeltelijk verwezenlijkt wor
den.
Wij hebben trouwens nooit veel
illusies daarover gehad, Sov-
jet-Rusland is een dictatuur-
land dat. juist zoals Nazi-Duits-
land, lijdt aan vervolgingswaanzin
enerzijds en aan veroveringszucht
anderzijds. Geen enkel land houdt
er zo’n theoretisch en ideologisch
internationalisme op na, maar
geen land ter wereld, verdedigt
'thans met zo’n dwaze en schijn
heilige hardnekkigheid de sou-
vereiniteit en de onafhankelijk
heid der nationale staten.
Het is dan ook op zichzelf al
een schandaal dat zij, die op
brutale manier al de volkeren
verknechten waar hun rode sol
daten staan, nu, in het aange
zicht van de wereld durven ver
klaren dat zij wel van een Ame
rikaanse hulp willen weten, op
voorwaarde dat dit niet zou lei
den tot inmenging van de Ame
rikanen in de binnenlandse aan
gelegenheden van de soüvereine
en onafhankelijke staten.
En hoe kan men het samen
den zeer talrijke aanhoudingen rijmen dat Molotov thans te Pa-
staat “best zelf kan oordelen over
wat hij nodig heeft en wat hij
door het spel der handetsverdra-
gen van zijn buurman kan krij
gen, wanneer men toch weet dat
geheel de economie van de Oost-
Europese staten werd ingescha
keld in het Russische vijfjaren
plan en dat er aldus in het Oos
ters Blok geen plaats meer is
voor dc zo geroemde nationale
economiemaar alleen nog
voor een ruimte-economie.
Die ruimte-economie is trou
wens een actuele noodzakelijk
heid, die graag door andere na
ties aanvaard wordt, en toege
past. Maar Rusland meent dat
het alleen bevoorrecht is om zulks
te doen en klaagt bv. de Ne-
derlands-Belgische Economische
Unie aan als een reactionnair
complot en een stap naar het ge
hate Westers Blok. Dc Sovjets
verwijten de Amerikanen dat
ze politieke voorwaarden zouden
stellen voor hun financiële hulp,
maar spreken cr niet over dat
zij én de politieke vrijheid én de
economie van hun satellieten vol
ledig hebben aan banden gelegd.
Hun verwijten en verdachtma
kingen aan het adres van Ame
rika betekenen dan ook alleen
het volgende: de landen van
Oost-Europa mogen aan onze
ijzeren greep niet ontsnappen.
Daarom verklaarde Molotov
zich dan ook te Parijs voorstan
der van een Amerikaanse hulp,
op voorwaarde dat ze niet glo
baal zou- gegeven worden voor
geheel Europa, mits het oprich-
I ten van een 1,.'
maar aan elk land afzonderlijk.
^W^tVjuiste binnenlandse reden
is (want een buitenlandse is er ook)
dat Koning Leopold moest verd^ij-
nen,T^ct zo gemakkehjk volledig
te achterhalen, maar een zaak is
duidelijk: de beslissing werd geno
men om redenen die met gezegd wer
den, en wat geaegd werd, waren
slechts schijnredenen.
Wanneer de anti-koningsgezinde
psrs_dan ook beweert dat het verslag
de Commissie Servaisgeen nieuw
element is in de Konmgskwestie, dan
hebben zij van hun kant gezien
gelijk, aangezien dit verslag handelt
over de schijnredenen van 's Komngs
'"oor alte%'liJke mensen echter Is
he; thans duidelijk dat de Koning
het slachtoSer is van een duistere
mNtemv in dit verslag is ook het ein
de van de conclusie, waarin voor het
eerst de vinger op de wonde
gelegd. De coftunissie wijst er inder
daad op dat én de Koning en de re
gering te Londen veel diens- aan het
land bewezen hebben en dat Ws®'
volg alleen uit de eendracht de macht
kan géboren worden. Daaimee word
un ook het fundament van d- rede
nering Spaak uiteengeslagen. Vol
gens die redenering kwam het er mv
mers op aan te weten wie gelijk, had.
de Koning of de regering.
•WAAR BLIJFT DE C.V.P?
Sommige hce'-gebakerden (misschien
wel goed geïntentioneerd) en laat
dunkenden^ heffen tharnde strijd
kreet aan en roepen. Allo, C. v.r.,
nu gaan we ne keer zien wat ge zult
d<Men gaat zelfs TOVeT,
ze kunnen om een dergelijke opm e
'bij het volk te verspreiden.
Een dergelijke reactie is bi eertte
opzicht begrijpelijk, maar P01^
geen bezigheid 'oor hereofden e
maniakken. Men moet de kop xun
Laten' we^n ook even nuchter
nar wal de C.VF. KAN doen en
“STiateTwe om te beginnen niet
En men p L over
Vterul uit de regering trek-
k-n m opnieuw de zo terecht v«-
wind, te ^^„Jegenheid te stellen 1
^eriüeke taternationale omstandig
heden?
SSe«en Is het daarover eens.
hÏ'c V P. in de regering moet
hlHvend<natuuriijk niet te allen prijze
de communisten) dan moet
1?3™'™
dehteg«in^liet ónmogelijke zullen
SarÜ^
dig opdde kun‘
U Da^rt'zijn tijd hebben. Vooral
daw S socialistische leiders niet
^nen draaien vooraleer een aan-
r^JUk gedeelte van hun troepen
Rechtsomkeer hebben gemaakt, of...
dat de liberalen hun standpunt zou
Sn torrien. Dit laatste nu is niet
J£ten Er is inderdaad reeds de
M^dw Vlaamse liberale voorman
en dte gunstig gestemd zijn en er
he‘ besluit van het bureau der
lüCrale partij dat wenst dat
Sk de regeriri thans haar docu-
m<nten ter bew:hikking zou stellen
oXt dan in volledige klaarheid zou
viinnen geoordeeld worden.
^r ^t nu Inderdaad gewacht
woelen tot de socialisten reageren,
ripien ze hun documenten mee waur-
ae, wSteeds gedreigd hebben, dan
Blo vervolg hlenxwi»
K. HOPPEZEUNE.
Te Porto-Santo, aan de Tascaansa
kust, ontplofte het •chip Ganlga-
Hadat munitie aan boord had.
Volgens Radlo-Rome werden door
deze ontploffing 68 matrozen van
het schip en havenarbeiders gedood.
V. WESTERLINCK.
ONRUST EN IIOOP
Op het ogenblik dat we dit dag Is goed en gr«>t’ A’s wlj 'naar
artikel schrijven, zijn die 24 uur --■- -
nog niet om cn is het antwoord
van Molotov op het nieuto Frans
voorstel nog niet bekend.
Wellicht zal Rusland aanne
men, mits achteraf weer stokken
in de wielen te steken. De Sov
jets kunnen er inderdaad niet
meer aan twijfelen dat Bevin en
Bidault beslist zijn door te werken,
samen met de andere West-
Europese staten. Dit zou prac
tisch betekenen: oprichting van
een Westers Blok, wat de Sovjets
ten allen prijze willen verhinde
ren. Daarom zullen zij cr ver
moedelijk de voorkeur aan geven
er bij te blijven. Door dit feit
trouwens zouden zij Amerika
enigszins verplichten het Frans
plan te aanvaarden, al strookt
dit naar onze mening niet met de
idee van generaal Marshall, die
juist zoekt een Europese Econo
mische Unie tot stand te bren
gen, wat een nieuw organisme
met reglementaire cn controle
rende bevoegdheid veronderstelt.
Daardoor zou Amerika echter
er toe gedwongen worden dc in
druk te verwekken dat hun dol
lars toch maar tegen politieke
concessies te verkrijgen zijn, wat
ze juist niet tvensen toe te geven.
Weigert Amerika op het Frans
voorstel in te gaan, dan heeft
Rusland ten minste de voldoe
ning een politiek wapen in han
den te krijgen: gaan de States
daarentegen wél met het voorstel
Bidault accoord, dan verliest het
Marshallplan zijn uileindelijke
betekenis.
Ten ware... Molotov binst die
24 uur ook met Thorez en Cic zou
beraadslagen en dat daar, met
goedkeuring van Stalin, zou be
sloten worden dat de Russen zich
gaan terugtrekken en dat dc
Franse communisten een zodani
ge agitatie gaan onderhouden,
dat ook Frankrijk tenslotte niet
op het Amerikaans voorstel zou
kunnen ingaan, wat dan definitief
het Marshallplan schipbreuk zou j
doen lijden.
Wat er echter ook zal beslist
worden eer dit artikel verschijnt,
één zaak is zeker: het Marshall
plan is slechts één phase uit de
strijd Rusland-Amerika en al
hopen alle West-Europeërs ook
dat het plan slagen moge, toch
zal in ons allen dezelfde onrust
blijven leven die we van 193G tot
1939 hebben gekend.
Nu weten toe bij ondervinding
dat het geen nut oplevert steeds
maar toegevingen te doen aan
brullende dictators.
Moge de conferentie van Parijs
dan ook geen München worden I
en dat het Westen vooral solidair 1
sta!
geheim verbond met den FngeLcn
Konlng en weigert nu voer F lip de
Schoon? te verschijnen. Ee oorlog
brak uit tussen Vlaanderen cn
Frankrijk.
En het werd een nationale strijd
voor eigen leven. Gewijde, na «cn
jammerlijke nederlaag, moest weer
dzn kerker in. En Vlaanderen werd
kroongoed. 't Was r.ls «en verras
sing. Volk was ook zo strijdlustig
niet. Doch we weten hoe cie Cha-
tillon, de Franse landvoogd, l'der huis
hield: belastingen en verdrukking.
Die verdrukking lokte de bloealgo
Brugae Metten uit.
De verbolgen Fllip dc Schor ne
zond dan In de Jull-maand van 1332
een machtig leger naar Vlaanderen
af. 't Bestaan van onze onafhanke
lijkheid stond op het spel, niet alltcn
van Vlaanderen, maar van ens hui
dig Belgische Vaderland. Waren dc
Vlamingen wellicht bewust van het
groot belang van dezen strijd?...
Ze weerden zich ongemeen cm een
flink leger te been te brengen. Dc
Brugse gilden, de kerels van 't Brug
se Vrije, de leperllngcn. zelfs Gente
naars me! Jan van Borluut en onze
bevriende Jan van Namen, graaf al
daar, kwamen gees^lriftig ter hulp.
De Groeningemecrsen dreunden
van den harden strijd, op dien heug
lijken 11 Jull-dag van 1302. Het was
een geweld als van een hullende zee!
De strijd bleef eerst onbeslist...
Maar In 't rode avondlicht dantten
de zege dronken Vlaamse leeuwen
over de rode beemden. Het schoot als
een machtig klaroengeschal van gro
te vreugde naar all? wtnds.rekcn:
Vlaanderen den leeuw! De zege Is
aan ons!
Het mindere vclk In Vlaanderen
en elders jubelde mee; het voelde
zich vrijer. En Vlaanderen ock was
vrij. Door deze zege zeu éCnmaa! dc
grondslag kunnen gelegd werden van
een onafhankelijk B?lg:nland. Mocht
deze dag dan geen Nationale feestdag
zijn?
AI was de Vlaming goed geleld ten
strijde, door mannen als een Wil
lem van Gulllk, een Pieter deCo-
nlnck cn een Gewijde van Namen,
al stonden ze in «en voordelig? stel
ling op he; slagveld, al liep de Fren-
se ruiterij hun eigen boogschutters
overhoop, al verrasten de Vlaming n
de Franre legerbenden door behen-
dlgen strijd 'met de gevaarlijks goe
dendags, toch zou hun dit a'.les wel
licht de zegepraal nog niet verzekerd
hebben. Maar dear was meer. Onre
voorvaderen, ofschoon In mindere ge
talsterkte. streden met dolle d,.uuer-
held op zege cf dcod.
Winnen of sterven:
Bete
eieSr anto Balmiergemaakt In 1897, doet zijn laatste uitstapje:
Mr J- Proem IJtirnham-aan Zee (Somerset) rijdt er-
"felori.-», museum waar hij voor de rest van rijn leven tossen do
erm»»' stukfcen pronken ral. - Onro foto toont de familie Pruen
ee voor laatcte maal uitgaat, dH aan eta maximum snelheid
van 25 kim. ia hot aut
