Van bachten de kupe...
I
ESBHi
TE LAUWE
Kath. Actie
Nieuwsjes in ’t kort
CONGRESWEEK
««Het Poiitiek Testament
van den Koning
llllllillllllllllllfllUlllllllillllllllllllllllilllllllllllllN
voor
De Centrale
te Roeselare
V
Z. E. H.
DE BOODT ALS PASTOOR TE GELUVELD
PLECHTIGE INSTALLATIE VAN Z.E.H. VEREECKE
ALS PASTOOR VAN VLAMERTINGE
geo.
GEHEIMZINNIGE
OVERROMPELING VAN
ENGELAND
DE GOUDEN BRUILOFT TE GELUWE
RENTEVOET DER
SPAARINLAGEN
KNAAPJE LEVEND
BEGRAVEN
TE BLANKENBERGE
EEN SMOKKELZAAK
IN AUTOBANDEN
TE MEENEN
HET GOUDEN
PRIESTERJUBILEUM VAJ
Z. EM. KARD. VAN R0EÏ
Sn'ÏÏLwMUIm -“S,™
artikels en uitgaven veronderstelt
VOLKOMEN VERWOEST
grote MISSIEKERMIS
TE KOOLSKAMP
17ï5i^r1::^rn’pnafen" morgen Zondag
;.LAugtua 241 voor n een blije m
da« zijn- Weliswaar is he"
de inhuldiging van onzen Burgemees
daarna u Ook eens de
Missiekermis gaan bezoeken.
WELDRA PENICILINE
IN KAUWGOM
-
DE WEEK IN DE H. KERK
KNAAP VERDRONKEN
TE DE PANNE
SPROOKJESLAND!
DE PLECHTIGE AANSTELLING VAN
nr nnnnT
3
ge-
onze
hanA
«AMM«*
AM
een
einde te maken.
in
Uep
gen
MtMMM
M*
kundig gebruik kan worden verwerkt.
(Overgenomen uit <Be Standaard.*)
HOGER INSTITUUT VOOR
KATHOLIEKE ACTIE
dat,
een
1.500 fr.
750 fr.
Z. E. H. Deken Verhaeghe, uit leper
_en -
de rijkgepinte straten* trekt
was
een
Tot 50.000 fr.
Van 50.001 tot 100.000 fr.
Boven 100.000 fr.
Slnxen.
p-bel.
Belijd*
De nieuwe Herder (links), 7
den) en de EE. HH. Getuige:
Uit New-York wordt gemeld
dank zij de ontwikkeling van
nieuw chemisch procédé, de penici-
line weldra in kauwstokjes of kauw
gom (chewing gum), voor genees-
Ik
Waar keuntjes klokken
De zwijntjes spelen
Een vaandelwijding en een vaandelfeest van de pompiers!
Voor mensen die in eigen huis nog nooit een brand hebben
beleefd, of die nog nooit van dichtbij een huis, een kerk, of een
hoeve in laai en vuur hebben gezien, heeft dit wellicht niet veel
te betekenen.
En toch.
Als de brandklok luidt over dag, en vooral over nacht, dan
komt over ons een ijzige gewaarwording en huiveren wij onwille
keurig omdat ginder ergens mensen in nood en gevaar zijn. En
meer dan eens gebeurt het wel dat we spontaan het eigen ge-
doente rondgaan of het soms niet bij ons is dat het brandt.
Iedereen heeft een ingeboren gruwel voor brand niet alleen
omdat driemaal brand, volgens ’t spreekwoord, gelijk staat met
een ruïne, maar omdat daarbij altijd voor den geest spookt dat
er mensenlevens kunnen mede gemoeid zijn.
De aanwezigheid van een pompierkorps in stad of gemeente
R2&
Zondag 3 Oogst Jl. had te Geluveld de plechtire
y t.’ ir Dn Paa,m i.~.~ s
iiniiiiiitifniiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiininiiiuiuiiiiiiiHiiiiuiniiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiii
DE CENTRALE VOOR
KATHOLIEKE ACTIE
volgt de foto,
omringd van
-7. d«
ministers die^zich in ^buitengeweon^ grote ontsteltenis kwam hot li-
- cilaam van een bloot. Het bleek
het gezochte kind te zijn. Geen hulp
mocht meer baten.
De plaats waar het kleine slacht
offer onder het zand bedolven werd,
was slechts enkele meters verwijderd
van de zitplaatsen der ouders.
Door witte vlinders.
Geweldige zwermen witte vlinders,
die van het vasteland komen, hebben
de streken in de omgeving van de
Zuidkust van Engeland bestormd en
zijn het land tot 60 km. binnenge
drongen. Deze inval vormt een groot
gevaar voor de cultures, in verband
met de talrijke rupsen die te voor
schijn komen uit de door de vlinders
gelegde eieren. Te Londen en in de
omringende graafschappen zijn tal
rijke akkers en tuinen door de in
secten vernield.
De Algemene Spaar- en Lijfrentekas
heelt het maximum be drag-der- -inlagen
waarop 3 wordt vergoed, van 30.000
frank op 50.000 frank gebracht.
Dientengevolge wordt met ingang
van 1 Juli 1947, de volgende rente op
de spaarinlagen toegekend:
Netto *s jaars
3
1,50
0,50
N. B. De rente van 3% wordt
toegekend op 50.000 frank, zelfs indien
het totaal bedrag van de inlagen op
een spaarboekje meer dan deze som
beloopt.
Zo brengt een inlage van 100.000
frank volgende intrest op:
50.000 fr. tegen 3
50.000 fr. tegen 1,50
Samen: 2.250 fr.
Er dient op gewezen dat de Spaar
kas de mobilaire belasting op de in
tresten der inlagen te haren laste
neemt.
Donderdagnamiddag 7 Aug. Jl. was
de 3-jarige L. S„ uit Brussel, aan het
spelen op het strand, onder toezicht
van zijn ouders. Op zeker ogenblik
werd het kind uit het oog verloren.
Het was nergens meer te vinden. Men
zocht gedurende anderhalf uur. De
politie werd gewaarschuwd.
Rond 6 uur, op de plaats waar het
kind gewoonlijk speelde, schopte een
persoon een hoop zand uiteen en tot
Verleden week gaven we ’t relaas der feestviering. Thans
W« zien hierboven de echtelingen Ch. Dewltte-Dcwachter
hun famlieleden.
hoewel de materiële omstandigheden
niet altijd rooskleurig zijn geweest
en de mobilisatie en de oorlog een
sterke handicap waren, groeide alles
zeer snel en stevig aan. De sterke
vestiging van een traditie gebeurde
onder het bestuur van E. H. Verven-
ne en wordt thans voortgezet door
E. H. Kindt, de tegenwoordige direc
teur van de Centrale en van het In
stituut.
De meest bewogen bladzijde ge
schiedenis werd ongetwijfeld geschre
ven gedurende de bezetting, toen de
Duitsers niets onverlet lieten om het
werk en de groei on mogelijk te ma
ken. «Every movement smarts with
the poet and ends with the police
man! Dit woord van Newman zul
len directeur," personeel en twintjg
propagandisten van de Centrale wel
hebben overwogen, toen zij in de
Kerstweek van 1943, onder valse be
schuldiging van aanslag, met de cel
muren kennis hebben gemaakt. Na de
bevrijding echter kon opnieuw open
lijk en sterk van wal worden gesto
ken en konden de contacten, die tij
dens de bezetting werden aange-
knoopï, him volle gestalte krijgen.
Zo voor de jeugdorganisaties, die al
le in de Centrale hun diocesaan se
cretariaat hebben, als voor het Man-
nenverbond voor K. A., is het thans
de gunstige tijd om een ontplooiing
te nemen en een eensgezinde, jonge
en dynamische beweging te verwek
ken. Het spreekt van zelf dat de mo
gelijkheden van ontwikkeling, bin
nen- en buitenlandse contacten en
uitwisselingen met den dag aan
groeien.
Het dagelijks samenzijn van de
studenten van het Instituut en van
die mannen die concreet in het werk
der K. A. staan, is bovendien een
rijke bron van ondervinding en een
uitwisseling van initiatieven. De be
doeling is een goedgeacht levens- en
werkgemeenschap te worden met een
bepaalde eigen spiritualiteit en een
eigen concrete levensvorm. Midden
de Centrale is de stemmige en stille
kapel. Daar is de bron van toewij
ding, trouw en grote liefde.
Over de Centrale maar een woord
reppen Is niet mogeUjk zonder de ge
dachte op te roepen aan Zeereer-
waarde Heer Kan. K. Dubois, die met
zijn rusteloze werk en zijn kommer
volle nabijheid, de grote uitbouwer
is varl de Centrale voor K. A. Het is
zijn groot levenswerk.
Alles kan natuurlijk nog verbeterd
worden en meer op punt gezet. Het
is mensenwerk. Bij het tienjarig be
staan van de Centrale en het insti
tuut voor K. A. kan Vlaanderen al
leen fier zijn en meteen uitzien naar
de verdere resultaten van dit stout
moedig maar gezegend werk. Om wat
met kleine mensenhand werd uitge
plant groot en sterk te laten groeien,
is de steun van allen nodig die het
menen met het werk voor de schone
re wereld van morgen.
Van 25 tot 31 Oogst wordt te Roe-
•elare een grootse Congresweek der
Katholieke Actie gehouden. De ge
legenheid daartoe is het tienjarig be
staan van de Centrale voor K. A.
Het is inderdaad reeds tien jaar dat
de Centrale gevestigd is in de rijzi
ge gebouwen van de vroegere Nor
maalschool in de Leenstraat te Roe
selare. De geschiedenis van dit tien
jarig leven werd niet geschreven. Het
ononderbroken contact met de plaat-
selijke afdelingen heeft steviger ban
den gesmeed, die in de saaie vormen
van de data-geschiedenis niet kunnen
gevat worden.
WANNEER WERD ER GESTART?
De Centrale kende een zeer nede
rig begin met een zevental mensen.
Dit was in 1937. Door het feit dat de
Katholieke Studenten Actie sterker
uitgroeide en centraal groter uitbrei
ding nam, werden de diensten die
aanvankelijk in het Klein Seminarie
waren, overgebracht naar de gebou
wen in de Leenstraat, met de bedoe
ling er een volledige jeugdcentrale in
te richten.
Ondertussen werden ook de dioce
sane secretariaten van de andere
jeugdsspeciallsaties samengebracht.
Bovendien werd het Algemeen Se
cretariaat van het Mannenverbond
In dezelfde gebouwen gevestigd.
Vanaf het Legln werd ook een aan
vang genomen met de-cursussen
het
bezorgt ons een gevoel van veiligheid.
Maar gebeurt het niet te veel dat de inwoners niet genoeg
zaam waardering betonen tegenover den moed en de offervaar
digheid van onze pompiers?
Beschouwen we niet al te gemakkelijk de georganiseerde pom
piers als een soort paradekorps dat nu en dan eens op stap en
met zwier door onze straten marscheert en na de Hoogmis de
Zondagwandelaars verlustigt op enkele oefeningen met de drollige
bijzonderheid dat de spuiten het toeschouwend publiek weleens
zegenen met een buitenafse besproeiing?
Ik houd het ervoor dat onze pompiers doorgaans flinke kerels
en stoere durvers zijn die, grondig onderwezen in 't beroep, tech
nisch gevormd, kundig opgeleid en hardhandig gedrild, onder wijs
beleid en, tuchtvol commando, in gesloten korpsgeest, te gepaster
tijde, met losse bedrevenheid en knappe kundigheid, onder de moei-
lijkste en gevaarlijkste omstandigheden rampen bestrijden, bran
den blussen, reddingen .v.’tvoeren en nieuwe haarden van brand
voorkomen.
Een pompierskorps .s een groepering van uitgelezen mannen
van wie een harde training, een stalen karakter, een ongewonen
durf en, in gevallen van levensgevaar, een offergeest en een onbe
rekende toewijding vereist worden.
In laatste instantie moet een echte pompier een man zijn van
hoge burgerdeugd, echten gemeenschapszin en, laten wij het maar
ronduit zeggen, van onbaatzuchtige naastenliefde.
Ge moet ze zien klauteren, onvervaard en onbevreesd, langs de
steile laddersI steeds hoger en hoger, tot op de hoge daken onzer
huizen, het orandgevaar tegemoet. Ik heb ze gezien toen onze
Walburgatoren in vurige vlammen stond, hoog op de helling van
het schaliedek, met de brandspuit, volhoudend, koelbloedig, totdat
de terugtocht omzeggens afgesneden was en de toren reeds over
helde, om eindelijk met een doffe plof om te kantelen.
Het heerlijk torentje was reddeloos verloren, maar de kerk en
haar schatten waren gered, dank zij de onbegrensde toewijding,
de aanhoudende durfkracht van de pompiers en de wijze leiding
van den bevelhebber.
Wat zou er van dat heerlijk kunstmonument geworden zijn,
zonder het koen optreden onzer pompiers en de broederlijke samen
werking van de pompierskorpsen uit de streek.
Dat is het toch ook wat zo opvallend is bij elke feestviering
van „en of ander pompierskorps: de geest van verbroedering en
verstandhouding tussen alle korpsen van gans de gouw. En die
geest van saamhorigheid is niet zozeer te merken in samenvieren,
maar vooral in onderling hulpbetoon. Daar heerst een gezonde en
lofwaardige wedijver tussen hen en ze zijn immer bereid om van
elkaar te leren. Ze delen elkaar hun bevindingen mede en zelfs
op feesten is het hoofdnummer steeds een reeks praktische oefe
ningen in het openbaar, waar verschillende groepen een of ander
geval van brand bestrijden.
Ik voel altijd een zekere bewondering voor de veteranen die
mede stappen in de optochten: onder hen bevindt zich ongetwij
feld menigeen die reeds een of meer mensenlevens heeft gered,
’t Is alsof een nieuwe jeugd hen bezielt en ze zijn nog steeds de
voortrekkers en de stuwkracht van de jongeren.
Zij hebben in de branding en 't gevaar gestaan, toen men nog
niet beschikte over al het modern materiaal dat nu aangewend,
wordt bij de brandrampen en toch geven zij blijk van blijdschap',
omdat het nu al zo goed georganiseerd en ingericht is.
Het mag ook wel eens gezegd worden dat onze gemeente
besturen meer en meer het grote nut en de dwingende noodzake
lijkheid hebben ingezien van dit keurkorps, dat aan de inwoners
zulke onschatbare diensten bewijst.
Het is maar billijk dat ook de bevolking meer en meer haar
waardering zou te kennen geven tegenover deze koene mannen,
die wellicht op een ogenblik dat zij het minst verwacht, de mannen
tullen zijn die hulp en redding zullen brengen in ogenblikken van
hogen nood en groot gevaar.
ken ’n landje, vol plezier,
■- klingen!
-- er klavier,
Wijl krekels lustig zingen!
Be ken ’n zee met feeënstrand,
Daar ruisen zilvren baren!
Godinnen zwemmen, hand in 1
Kabouters gaan er varen!
Ik ken ’n land met Reuzenslot,
Met duivels, wolven, smousen,
Met kleurenweelde, zinsgenot!
Het Land der Mickey Mousen
Beselare 1947.
*»MM.
Het bleek inderdaad nodig dat een
K. A.-beweging moest beschikken
over gespecialiseerde leiders, die door
verschillende jaren studie en actie
op hun werk waren voorbereid.
Die stoute droom werd verwezen
lijkt in het Hoger Instituut, dat als
dusdanig enig is in de ganse wereld.
De jonge kerels die zich aangezet
voelen tot deze taak worden zowel
op het gebied van de ideologie als
van de apostolaatspractijk onder
richt en geschoold. Tevens zijn cur
sussen van algemenen aard Ingescha
keld. De vorming loopt over drie jaar
waarvan het laatste meer beschouwd
wordt als onmiddellijk-voorbereidend
op.de actie. De voornaamste vakken
zijn: studie van de Katholieke Actie
in haar essentie, verhoudingen en
practijk; hogere godsdienstweten
schappen; Heilige Schrift en Kerkge
schiedenis; Encyclieken; Studie der
moderne stromingen en grootmach
ten; Sociologie; Wijsbegeerte en Al
gemene Letterkunde. Daarbij komen
dan natuurlijk meer practische vak
ken als lichamelijke opleiding, open
luchtleven, voordracht en muziek.
De keuze van de candidaten ge
schiedt natuurlijk zeer nauwkeurig
en hangt niet alleen af van het in
gangsexamen. Het instituut voor
K. A. is een levensschool. Naast de
Intellectuele, de algemeen-culturele
en de practische vorming wordt een
rijk en intens godsdienstig leven ge
geven. In de Centrale komen is im
mers niet een baantje, maar een le
ven waarvan de dienst onbeperkt is,
de gave onberekend, de roeping vol-
In de opleiding is alles gericht op
de apostolische taak als leider in de
Katholieke Actie. Dit omvat naast het I
Na drie jaar studie komen de stu
denten normaal in
^loddenmaSazijn, met dito
atelier, der Gebroeders Desrumaux
gelegen Schooneheerstraat te Lauwe’
30 m' lans en gewis een der
STootste van de gemeente.
was met ongeveer 150.000 kgr.
eI\ 12'0(N) kST- sezv/inseid
vlas volpropt.
Als naar gewoonte vingen Dinsdag
morgen de werkzaamheden aan.
^H^uesne had zojuist deklod-
denmachine op volle toeren gezet als
hij bemerkte dat een vuurgenster uit
den motor sloeg.
Dhr Duquesne poogde deze te do
ven maar aangewakkerd door de
stofienge deeltjes was de genster in
middels vlam geworden die zich langs
f”n neerloper tot het magazijn uit-
breidde en verder gretig prooi vond
Zo snel ging het dat ten koste om
zijn leven te redden dhr Duquesne
door een 2 m. hoge venster naar bui
ten springen moest, zonder daarbij
den tijd te vinden zijn vest uit de
branding te redden.
°ok de arbeiders in het magazijn
dienden in allerijl de biezen te pak-
Wllden niét levend omko-
men. i
,„P8 plaatselijke brandweer stond
voor een onbegonnen taak, vermits
d^ramTn^ken
laaie XPd. ln llchte
hebben de spuiters zich
kranig te weer gesteld en wisten o a
de nmuddek vuurgevatte woning van
vnjware'enUmaUX Verder onheiI te
Zeer zware schade.
’*sJ******«n<-» Ml M irf
op Zondag 17 Oogst 1947
mi«°tftKU7KS?ISkampnaren- een ker
mis te bate der Missie! Dus u zult
wJXS v8 plezierige weg ook een goed
werk kunnen verrichten.
dus enfcele frankjes op zij en
trek er mee naar de Missiekermis"
ziin frankJes 21111 en renderend
wJe?k en VOOral voor het soede
werk dat ge er mee doet, en twee-
dens die enkele franken kunnen u 'n
waardevoüe tombolaprijs tezorgen
U zult onze prachtige prijzen den
en U zuirn^l1?011 l®51810 worden’
n ïïV.°Cd?n .l""“
goed wisten te regelen dat 1 B Glas
Tot morgen, om 4 uur De 17
wordt^ een^Mi^iedag bij' uitstek?^ 1
Algemene spa„ Lijfrentcka,
I onaer Staatsgarantie.
Een heerlijk zomerweertje was de
beloning voor de inwoners van Vla-
mertinge, die niets onverlet gelaten
hadden om hun nieuwe Pastoor te
verwelkomen, want er werd
schilderd en geplakt, getooid en ge-
garnierd zonder weerga. Van ’s mor
gens vroeg hing de feeststemming in
de lucht: bevlagde huizen, versierde
gevels en passende opschriften en dit
niet alleen langs de doortocht maar
ook op verschillende wijken was me
nig huis gepareerd. En de mensen
waren tevreden en in stemming en
wie zou het ook niet zijn? Want van
daag zou ons dorp floreren bij de
komst van zijn nieuwe Herder. Dat
de Vlamertingenaren tevreden wa
ren, kon men lezen op hun opgeruim
de gezichten en in hun opschriften,
de uiting van hun welgemeende wel-
komgroet. Om er maar eentje uit de
HET WEKELIJKS NIEUWS Zaterdag 16 Oogst 1947 Blz. 2.
De derde brandramp
in een tijdbestek van 5 dagen.
T. B.
:n (rechts) steppen op in den stoeL die' door
Rijkswaohters der plaatselijk6^-
gade, op dienstronde langs dprJlfl#'
kemstraat, in de nabijheid der ,erCi4
Belgische grens, werden
7 Oogst jl. hun aandacht Se
op de ongewone handelwijze nat>U'
autovoerder, wiens auto in d®
heid vóór een herberg
persoon werd door de rijks»a po*
aangesproken en verklaarde
men Julien Hatte, schrijnwei*81-^
nende te Tronchoy (Fr.). ZllnflUte
was voorzien van vier nieuwe
banden, terwijl rijkswachtersJ» 41
voertuig zochten traden and ,$ti
herberg binnen en ontdekten >0
n<« een vijftal banden. Al deze 8
banden gingen over de grePr
smokkeld worden. J. Hatte werd
gehouden en naar het
Kortrijk overgebracht. Na °nd.j el
gng werd hij terug in vrijheid
fteld, doch den auto met d®
banden aangeslagen. Het ond\L
door de rijkswacht gedaan peeI «pf
ten uitschijnen dat men lller.pt<
een belangrijke smokkelzaak in
banden te doen heeft. Een hw5^
king werd dan ook gedaan 10
herberg aan de grens en
den er ontdekt en aangeslagen.
banden werden er gebracht door
handelaarster der Rekkemstra^Lj
zouden over de grens gesznok*^
worden langs de woningen
langs de grensscheidingen.
derzoek in deze smokkelaMk
leverig voortgeseK
TWAALFDE ZONDAG NA SINXEX
17 AUGUSTUS
Als ge vandaag de Mis volgt in u*
missaal, of als uw pastoor preekt ovtf
’t Evangelie van dezen dag, dan komt
ge een bekende tegen, die ge zult be
groeten met dien lach waarmee S*
een oude kennis houdt staan: «wU
dat diiir is!Ge zult hem sefteM
noemen met zijn naam, niet den
naam dien zijn ouders hem gaven
waarmee zijn vrouw en zijn kinderen
en zijn geburen hem aanspraken,
maar een bijnaam die een glorie-
naam werd: de barmhartige Sam*-
rltaan! Nooit van gehoord? Dat kin
eenvoudig niet! Ge weet er misschien
’t fijnste niet meer van, maar ’t voor
naamste van zijn geschiedenis kun»
ge niet vergeten: dat die Samarita*»
een man, door rovers halfdood ge
slagen, liggen vond langs den wef,
en hem op zijn muilezel laadde, ea
hem in veiligheid bracht en voor h«*
zorgde; en daarbij, dat die Samari
taan door Jezus ten voorbeeld were
gesteld aan de mensen van zijn
t.
Anderzijds is onze opinie, welke
slecht is voorgelicht en te gevoelig
voor de sentimentele verleidingen
uit het buitenland, sedert 30 jaar
geneigd te geloven dat haar veilig
heid vooral berust op buitenlandse
sympathieën. Zij schijnt te vergeten
dat het behoud van ’s lands onaf
hankelijkheid afhangt en steeds zal
afhangen van de aardrijkskundige
positie van het land, van zijn na
tuurlijke rijkdommen, van de werk
zaamheid van de inwoners en van
hun wil om vrij te blijven. Het voor
opzetten van deze historische con
stante moet het postulaat zijn, welke
elke internationale samenwerking
vooraf gaat en deze laatste moet ge
steund zijn op een billijke weder
kerigheid.
Sedert 'eeuwen hebben Vlamingen
en Walen, die dezelfde belangen te
verdedigen hadden een gemeenschap
pelijk lot gedeeld en zij hebben een
geheel gevormd dat verbeten het
hoofd heeft geboden aan alle an-
nexatiepoglngen. Hun samengaan
heeft nooit een crisis doorgemaakt,
welke die van de huidige generatie
zelfs maar benadert.
Ik hoop dat het geweld van het we
reldgebeuren dat wij beleven, bij de
goede burgers de ogen heeft doen
opengaan voor sommige realiteiten,
welke zij te zeer aan de kant had
den gelaten en dat daardoor opnieuw
de wil is ontstaan dicht aaneen te
sluiten rondom de nationale vlag, in
een nieuw België, waarin Vlamingen
én Walen een volledige gelijkheid
zullen genieten en dat zij met dezelf
de vurigheid zullen liefhebben en
dienen.
Ik reken op het dóórzicht van het
Brussels magistraat, opdat de hoofd
stad van het Koninkrijk eindelijk
zou worden het verbindingsteken tus
sen belde landstelen en het centrum
waar de tweeledige cultuur uit
straalt, zoals het in een land als
België past.
II. DE MAATSCHAPPELIJKE
REORGANISATIE
Uit deze wereldoorlog wordt een
nieuwe wereld geboren. Onder diver
se symbolen en door verschillende
methodes voltrekt zich goedschiks
kwaadschiks, zowel in de landen die
zich beroepen op hun tradities van
vrijheid en individualisme, als in die
welke een autoritair regime aankle
ven, een economische, organische en
sociale revolutie, waarvan de aard
gelijk is en de draagwijdte zonder
voorgaande.
Zonder het kader noch het eind
punt van die hervormingen te kun
nen bepalen, mag men met recht be
weren dat de vloed, waarin de vor
men van het gemeenschapsleven
worden meegesleurd, niet te stui
ten is.
Men mag zich niet Inspannen om
normen, die ineenstorten, te steunen.
Men moet zich beslist aan de onver
mijdelijke evolutie aanpassen, met
als doel voor België een économische
en sociale armatuur te smeden om
het land een voldoende stevigheid
en een afdoende organisatie te be
zorgen, waardoor aan de bevolking
een waardige en toereikende levens
standaard kan worden verzekerd.
Ons volk immers, dat op een
klein grondgebied opeengehoopt leeft,
wordt bedreigd door een buitenland
se concurrentie, welke veel verwoe-
der en machtiger zal zijn dan
vroeger.
Het individualisme en het econo
misch liberalisme, waarvan de XIX«
eeuw de gouden eeuw was, zullen de
plaats móeten ruimen voor een stel
sel van meer gelijkheid.
Het zal de taak zijn van onze lei
ders er op te waken dat de solidarl-
Den Centrale werd eveneens in 1937 teit ten grondslag ligt van onze toe
geopend samen met het Instituut. De komstige maatschappelijke organisa-
Centrale is het practische werk, waar tie en een ruimere plaats zou
het instituut de voorbereiding is. Al- toegekend worden aan de christelijke
liefde en de menselijke waardigheid.
Als grondwettelijk vorst heb ik
niet tot taak een programma van
verwezenlijkingen voor te leggen,
noch partij te kiezen voor de ene
of andere doctrine; ik zou echter
aan mijn zending te kort komen, in
dien ik hier niet enkele principes
aanduidde, welke de uitdrukking zijn
van de rechtvaardigheid zelve.
Volgens mij zijn diepgaande maat
schappelijke hervormingen dringend
noodzakelijk, want het schandelijk
contrast der ellende, waarin de enen
tweemaal door de oorlog gedompeld
werden, terwijl ,de anderen wraak
roepende winsten konden opstrijken,
verkondigt de onrechtvaardigheid
van een egoïstisch en ongezond re
gime, evenals de plicht daaraan
einde te maken.
Van bij de bevrijding van het land
af zullen de regeringen het recht op
arbeid, evenals de plicht te arbeiden
moeten afkondigen; door het vast
stellen van rechtvaardige Ionen en
door de uitbreiding van de verplich
te verzekering zullen zij de arbeiders
de waardigheid en de veiligheid moe
ien vefzekeren, welke vroeger maar
al te dikwijls onverlet werden ge
laten.
Het paritair verbond van de vak
verenigingen van werkgevers en
werknemers gegroepeerd volgens het
beroep, evenals een oordeelkundige
en billijke aanpassing tussen arbeid
en kapitaal, zullen het mogelijk ma
ken de voorwaarden van een gezon
de samenwerking in de ondernemin
gen in het leven te roepen.
Door een atmosfeer van stabiliteit
en welvaart in de 'arbeidskrlngen tot
stand te brengen zal die vooruit
gang een geest van sociale solidari
teit scheppen, welke voor ’s lands
toekomst even onontbeerlijk is als
de gelijkheid tussen de Vlamingen
en de Walen.
Bovenaan moet de Staat, die de
tolk is van het algemeen belang, de
harmonische werking van het geheel
der grote beroepslichamen coördine
ren en de organisatie van de arbeid
en de sociale betrekkingen controle-'
ren.
De Staat moet tevens de economi
sche evolutie leiden in een richting,
welke beter is aangepast aan de na
tuurlijke rijkdommen van onze bo
dem evenals aan de vaardigheden en
de levensbelangen van ons volk.
Het komt er op aan een beter even
wicht tot stand te brengen tussen de
verschillende takken van ’s lands
productlebedrijvigheld, door aan de
landbouw, welke een zo belangrijke
factor is voor onze onafhankelijk
heid, de plaats te geven welke hem
toekomt.
Eindelijk past het ook de ver-
brulksgoederen op een billijke wijze
te verdelen.
Plicht, recht en bescherming van
de arbeid, herstel van de beroepseer
lijkheid en -bekwaamheid, samen
werking en solidariteit onder de bur
gers, oordeelkundige organisatie van
de economie, productie- en verbruiks-
tucht, ziedaar de grondslagen van
de onmiddellijke hernieuwing, voor
bode van een betere toekomst.
Ik reken er op dat de bewindvoer
ders die weg zullen opgaan en slechts
’s lands belang en de sociale recht
vaardigheid op het oog zullen heb
ben.
Indien zij daaraan tekort kwamen,
dan zou België gevaarlijke politieke
woelingen kennen.
onder verdoken was. De belde ech
telingen werden zwaar gewond.
In het Skagerrak liep een Noors
schip op een mijn. Er waren 400 pas
sagiers aan boord van de boot. Slacht
offers werden evenwel niet gemeld.
Wijl de autobus die het verkeer
verzekert tussen Gent en Asper door
bolde, sloeg het portier plots open.
Een meisje dat er tegen leunde viel
naar buiten en sloeg op de straat
stenen terecht. Men vreesde dat het
meisje een schedelbreuk had opge
lopen.
Te Chartres hebben dieven een
prachtig gouden massieven halssnoer
gestolen welke er In de kathedraal
het beeld van O. L. Vrouw sierde,
alsmede nog verschillende andere
zeer kostbare juwelen.
Te Los Angeles liep een ban
diet, wegens talrijke vergrijpen tegen
zeden en andermans goed, niet min
dan 440 Jaar gevangenisstraf op. De
man zal die straffen zekerlijk niet
allemaal kunnen uitzitten.
Te Hazebrouck, ln de werkhui
zen Desmytere, werd een werkster
met de haren gegrepen ln de drijf-
riem van een naaimachine en het ge-woruen ve‘ ov«r1181
volg dat het meisje omzeggens de hele I Zijne Eminentie wo
schedelhuid afgerukt werd. -
Een paar weken geleden hadden
te Berg-Housse, de streek van Impa-
nis, wielrennerskoersen plaats. Tij
dens deze koers had er ruzie 1 ’.aats
tussen een lokaal sportafgevaardig-
de en een sportman uit Vilvoorde,
omwille van een ingangsticket. Ten
slotte hadden belde mannen slagen
en stampen gedeeld in zoverre dat de I
Vilvoordenaar een stamp in de buik
gekregen had waardoor hij zo zwaar
inwendig gekneusd werd dat hij naar
een. kliniek moest vervoerd worden
waar hij naderhand bezweek. Thans
werd de schuldige sportafgevaardigde
aangehouden.
Te Rome ontstond brand in een
cinema, waardoor paniek ontstond,
met het gevolg dat een vrouw dood
gedrukt werd en een 40-tal lieden
verwondingen opliepen.
Te Jalahabad, in Brits-Indlë,
kwam het andermaal tot gevechten
tussen Hindoes en 1 ïuzulmannen,
alsmede in de buurt van Lahore, in
zoverre dat hier bij een 100-tal lieden
er het leven Heter.
(VERVOLG)
De 12-jarige André Van Bunst, uit
Brussel, speelde met zijn makkers In
het bad- te De Panne, toen plots zijn
verdwijning werd vastgesteld. Ds ge
naamde Gaston Brassar, uit Brussel,
deed vruchteloze pogingen en ver
keerde op zeker ogenblik zelf ln le
vensgevaar. Brassar kon gered wor
den door den amphibieauto De Zil
veren Vogelvan Schoolaert Jullen.
Van de kleine Van Bunst werd even
wel geen spoor meer gevonden.
in uzelf te keren: hebt ge zo stils*11
mijn voorbeeld gevolgd? Zouden
u, boven den naam dien ge draagt
dien uw ouders u gaven, ook kunne#
noemen de barmhartige 8amari*
taan? Och neen, ge moet niet Of
zoek gaan, met een muilezel, na*2
gekwetsten die langs onz» wegen lig
gen: daar, als ’t ooit nodig wordt
daar zorgt een Rode-Kruls-au'*
voor!
Maar... kom, laten we m*ar nlH
uitweiden, ’t is niet nodig; we wetea
’t zelf wel wat 't ln ’t dageUjks leven
veronderstelt, dat 'barmhartige S*-
maritaan-zijn. Laten we alléén m**-
eens vurig bidden, om méér op
goede kennis te gaan gelllkeru
opdat er altijd méér barmhartig»
Samaritanen tussen ons zouden wo
nen!
17 Aug.; 12« Zondag na
18 Aug.; H. Amoldus, Bisschop-
19 Aug.; H. Joannes Erlde*, E:1
20 Aug.: H. Bernardus, Abt-kerkl«r.
21 Aug.: H. Joanna - Francises
Chantal, weduwe.
22 Aug,; Feest van Jet Onbevlekt
Hart van Maria.
23 Aug.: H. Phlllppus Benitius, B*1
24 Aug.:*H. Parthelomeiis, Apostel.
11
VOLKSVERZEKENS!
gcsueia aan oe nienocn V^peeid
de Herder en der H. Eucharistie; de en van alle t«demTe^ «eWvergeJ»
welgeslaagde wagen der H. Familie want die oude keI\-
en de gr^p der kapelletjes. Het was "^d8ag^Sm^t. zal U
werkelijk met ontroering dat Z. E. H. dl« ge vandaag onvu
Pastoor de in de zon schitterende
hemelwagen zag voorbijtrekken, met
dankbaarheid de huldeblijken van
deze lieve engeltjes aanvaardend. Bij
het slot van deze stoet sloot Z. E. H.
Vereecke zich bij de stoet aan, ver
gezeld van Z. E. H. Deken Verhae-
1 ghe, uit leper, en de twee, getuigen:
Z. E. H. Maes, uit Waregem, en Z.E.H.
1 Lambrecht, uit Wingene, gevolgd door
geestelijke overheid der gemeente, de
gemeenteraad, de C.O.O., de kerk
raad en de familie. Benevens veel
priesters en aanwezigen bemerkte
men ook de opzieners: E. H. Brut-
saert en de Hr Staelen.
Tussen twee hagen toeschouwers
en kijklustigen trok deze sierlijke
stoet van Breda tot aan het «Hoekje»
en dan terug naar de kerk, waar hij
ontbonden werd. In de prachtig ver
sierde kerk, waar de overhandiging
der sleutels en de plechtige aanstel
ling plaats greep, hield Z. E. H. De
ken Verhaeghe de gelegenheidstoe
spraak. Wie zou het ook beter doen
dan onze Deken?
Na het banket liet de Muziek
maatschappij haar schoonste airkens
weergalmen en toen de duisternis
over het dorp hing, kregen wij als
slot van deze heerlijke dag, een
prachtig vuurwerk te zien met feeë
rieke sterrenregen, zodat de uitingen
van bewondering niet uit d» lucht
bleven.
Dat Z. E. H. Vereecke welgekomen
is, moet niet meer herhaald worden,
dat heeft hij zelf gezien en aange
voeld. Dat het een goeie is, Is ook
bewezen, want dit getuigen de twee
stampvolle autobussen inwoners van
Varsenare, die noodgedwongen af
stand deden van hun zo beminde Pas
toor, en ooggetuige wilden zijn van
de aanstelling. En zij waren tevre
den en wij niet minder.
Mocht het waar zijn:
Dat Hij ons lelde met vaste hand
Naar het Beloofde Land!
Te Hieulain, Henegouwen, wil
de een man een kat doodschieten,
daar dit beest regelmatig konijnen
doodbeet. Hij legde zich dus op de
loer, gewapend met een geweer. Hij
wist het dier te treffen dat echter
niet op slag dood was. De man nam
daarop het geweer bij de kolf en sloeg
ermede op de kat, maar hij had ver
geten dat een tweede kardoes op het
geweer stak. Een schot ging af; de
man werd in het hart getroffen door
de tweede kogel en op slag gedood.
Tijdens een hevig onweder te
Neurenberg werden zeven personen
gedood; dit meestal bij Instorting van
puinen.
Tussen Brussel en Aarlen viel
een 9-jarig knaapje uit een sneltrein
en deed hierbij een zo zware val dat
het op slag gedood werd.
Te Vzinimava, Zuid-Afrika,
men lustig aan het dansen ln
danszaal, toen er plots een lamp van
de zoldering afviel en brand sticht
te, wat tot gevolg had dat 16 perso
nen gedood werden en 21 gewond.
In de streek van Alenqon, Frank
rijk, had men sedert een paar weken
vastgesteld dat aldaar talrijke bran
den werden gesticht. Na lang zoeken
kon men de daders inrekenen maar
de drijfveer kwam eerst aan het licht
toen de bendeleider eveneens de doos
werd Ingestopt: de man was namelijk
alleen vertegenwoordiger in de streek
van een bepaald merk blusapparaten.
De branden werden dan ook gesticht
om zijn blusapparaten meer bijval te
doen krijgen en tevens om het slui
ten van brandverzekeringspolissen te
doen toenemen. In totaal werden voor
deze brandstichtingen 8 heden inge
rekend.
Te Soumagne hadden echtelin-
een hoop struiken in brand ge
stoken. Hierbij kwam echter een anti-
tank obus tot ontploffing welke er
Da herdenking te Mcche‘en'^
Het Gouden Priesterjubileum v,
Z. E. Kardinaal van Roey, A*
van Mechelen en Prixn*»
België, zal, op Donderdag 1 phé»-
ternber verjaardag van de
terwijdlng van Zijne
te Mechelen plechtig gevierd w
Rond 9,30 uur 's :nor8€W,.-
stoet’der geestelijke overheen
Aartsbisschoppelijk Paleis
en Zijn Eminentie begeleid
de Metropolitaankerk van Sm
bauts waar Hij, ponüB**8n
Plechtige Jubelmls zal opdra«e
De Pauselijke Nuntius en jeï»
Bisschoppen van België
plechtigheid bijwonen. 2ijn*
Na afloop der H. Mis m1"®" aiob
Eminentie en de overheden
stoetsgewijze langs de Grot*1 4»
en de Befferstraat begeven
feestzaal van het KIe' 1 ge
waar een Academische
worden gehouden. „„.riaert»
Staatsminister van Cau* er
voorzitter van het jubelcomlt«>
het woord voeren, waarna
nentle een toespraak zal houa
Na afloop der feestzlttinï eOtl#
de overheden door Zijn»_1EnSorde#
ln het Sint Jozefseminari»
ontvangen.
DE VOLKSHULDE TE BRijS!’E
De Zondag daaropvolgend, -
ternber, zal door de Priester»
lovigen van het Aartsbisdom,1
sel een grote volkshulde aa~,r g»-
Eminentie worden gebracht
legenheid van zijn Gouden
jubileum.
Tijdens de plechtigheid
Zijne Eminentie het bedrag jij#
overhandigd. Ingezameld voo
jubelgeschenk. dat zoals re€d*?\r b*"
bestaan zal ln een «Tehul*
jaarde Priesters». inscbtl|'
In iedere parochie zullen
vingslljsten voor dit Ju1*188*^
worden geopend. Deze lijsten
niet worden gepubliceerd,
evenwel door de Zeer EerW.
Dekens worden verzameld _^n(^d-
III. DE POLITIEKE
HERVORMING
Zullen de economische en sociale
structuurhervormingen een hervor
ming van onze politieke instellingen
medebrengen? Dat lijkt onvermijde
lijk.
De fouten van het oude regerings-
mechanlsme en de ongehoorde inci
denten die er de uitkomst van wa
ren in 1940, hebben de ogen geopend
in de meest behoudsgezinde kringen.
De natie zal geen loutere en eenvou
dige terugkeer naar de vóóroorlogse
dwalingen goedvinden. Zij wenst dat
de macht worde uitgeoefend door
mensen die onkreukbaar zijn en be
voegd, die er mee ophouden het al
gemeen belang af te wegen met de
maat van partijbelangen. Zij wenst
dat die mensen van de nodige man
daten worden voorzien om met ge
zag en met continuïteit de dringen
de en essentiële problemen en te los
sen.
Reeds sedert lang had men een
Raad van State moeten oprichten.
Kcning Albert had de oprichting
daarvan resds aangeraden. Het land
heeft nood aan wetten en aan re
glementen die goed gemaakt zijn. De
burgers hebben het recht beschermd
te worden tegen de mogelijke wille
keur van een regering waarvan de
machten uitgebreider zullen zijn.
De ministeriële verantwoordelijk
heid mag niet langer een abstract
principe zijn dat men uit een wet
boek opdiept. Het moet een juridi
sche werkelijkheid worden die toe
laat die ministers te treffen wier
grove fouten de belangen van de
Staat ,in het gedrang brengen.
Dit gezegd zijnde: in welke mate
en in welke vorm moet er van een
wederopbouw van het politiek sta
tuut van het koninkrijk sprake zijn
Het zal de zaak zijn van het Bel
gische volk daarover te beslissen na
daarover vrijelijk te zijn geraad
pleegd zodra de omstandigheden
zulks zullen toelaten.
IV. HERVORMING VAN HET
ONDERWIJS
Een bijzondere zorg beveel ik aan
voor de jeugd die het lot van het
België van morgen in handen heeft.
Indien het land in 1940 tijdelijk
het geloof in zijn eigen lotsbestem
ming heeft verloren, dan is de oor
zaak daarvan te wijten aan de schul
dige ontoereikendheid van de bur
gerlijke opvoeding welke aan
kinderen wordt verstrekt.
De toekomst van de natie eist dat
onze jeugd lichamelijk sterk weze,
gevoed met nobele verzuchtingen en
een edelmoedig ideaal, een sterke in
slag van persoonlijke fierheid en van
sociale solidariteit vertone en van
een stevig gegrondveste en resolute
vaderlandsliefde blijk geeft. Bijna
alles op dit gebied moet nog worden
verwezenlijkt.
V. DE MILITAIRE
HERVORMING
Het einde van de vijandelijkheden
zou een gezagscrisis in een heftige
vorm kunnen meebrengen en die
moeilijk te beteugelen zou zijn bij
ontstentenis van een regelmatige le
germacht, samengesteld uit elemen
ten met een beproefde vaderlands
liefde, vrij van alle partijdige passie.
Omwille van de rust in het bin
nenland en'het prestige ln het bui
tenland, beveel ik derhave aan zo
spoedig mogelijk een Belgisch leger
opnieuw samen te stellen, gevormd
door weerbare beroepsmilitairen, aan
gevuld met vrijwilligers en bij voor
keur met soldaten die in de vuurlinie
stonden. Met dit doel zal men de on
middellijke repatriëring van ons in
Duitsland nog gevangen gehouden
officieren en soldaten moeten eisen
evenals van al degenen die zich nog
in het buitenland zouden bevinden.
VI. HANDHAVING
VAN DE ORDE EN SANCTIES
Het valt te vrezen dat het einde
van de vijandelijkheden vergezeld
zal gaan van het losbreken van de
volkswraak en van de bevrediging
van talloze openbare en private veten.
De voorlopige gezagdragers zullen
die manifestaties van de opinie bin
nen de wettelijke grenzen moeten
houden. Zij zullen nochtans ook moe
ten sancties uitlokken en toepassen,
die vereist worden door de aanslagen
door sommigen begaan tegen de ver
dediging van het land en tegen de
eenheid van de Staat.
Zij die deze misdaden tegen de Na
tie hebben begaan, hebben genoeg
hun verraad uitgeroepen, ja gevoerd,
opdat de noodzakelijke repressie al
leen de ware en grote schuldigen zou
treffen.
Het betaamt dat de straffen zon
der uitstel worden uitgesproken en
toegepast, maar volgens de regel
matige procedure.
VIL HET NOODZAKELIJK
HERSTEL
Er is geen enkele vaderlander die
niét gekweld wordt door de herin
nering aan zekere redevoeringen die
voor de gehele wereldtribune werden
uitgesproken door sommige Belgische
kritieke ogenblikken, toen de vrij
waring van de nationale waardigheid
een uiterste omzichtigheid gebood,
veroorloofden overhaastig de zwaar
ste aantijgingen uit te spreken aan
gaande de legerleiding en de daden
van zijn chef.
Die beschuldigingen deden in hun
hardnekkige verblinding afbreuk aan
de eer van ons leger en van -hun
bevelhebber. Zij berokkenden België
een onberekenbare en moeilijk te her
stellen schade.
Tevergeefs zou men in de geschie
denis een soortgelijk voorbeeld zoe
ken van een regering die geheel zon
der grond haar blaam werpt op de
Souverein en op de nationale vlag.
Het prestige van de Kroon en
’s lands eer verzetten er zich tegen
dat de auteurs van die redevoeringen
verder nog enig gezag uitoefenen ln
het bevrijde België zolang zij hun
vergissing niet zullen hebben be
treurd en algeheel en plechtig her
stel hebben afgelegd.
De Natie zou niet begrijpen of
toelaten dat de Dynastie zich in haar
werk zou aansluiten bij mensen die
haar een belediging hebben aange
daan, die de wereld met verstom
ming heeft aangehoord.
VIII. DE BUITELANDSE EN
DE KOLONIALE POLITIEK
In naam van de grondwet eis ik,
voor wat het internationaal statuut
betreft, dat België in zijn algehele
onafhankelijkheid worde hersteld en
I geen enkel akkoord of verbintenis
van welke aard ook, met andere Sta
ten aanvaardt tenzij mits toezegging
van de nodige tegenprestatie.
Ik verwacht ook dat niet de min
ste afbreuk zal worden gedaan aan
de banden welke de Kolonie met het
moederland verenigen.
Ik herinner er daarenboven aan
dat een verdrag volgens de bepalin
gen van de grondwet, alleen dan van
waarde is wanneer het met de hand
tekening van de Koning is bekleed.
De 15« Januari 1944.
(g.) LEOPOLD,
Koning der Belgen,
Gevangene in het Paleis te Laken.
vele te vernoemen:
Waarde Herder,
Gaat niet verder.
Zonder eens naar hier te zien.
Feys de slachter,
Blijft niet achter,
Komt U zijne groeten bién.
Omstreeks 3 uur was een massa
volk opgekomen, toen de auto’s de
gemeente binnenbolden en E. H. Ver
eecke de eretribuun beklom, waar de
Heer Burgemeester, namens de Vla
mertingenaren, E. H. Pastoor welkom
heette op ons dorp. Van daar nam
hij de stoet in ogenschouw; een stoet
die onder alle opzicht goed gelukt is,
en waarin alle groepen gepoogd heb
ben zich te onderscheiden. Alle ver
enigingen waren van de partij: De
Boerenjeugd met twee versierde trac
tors; de vlaggen; de groep der Negen
Provincies; de Oogstwagen en bere
den paarden; de Oudstrijdersbond en
de Sint Sebastiaansgilde; Sportkring
en het Vliegende Wiel; de Brand
weer; Toneelgilde met een groep ka
bouters en zigeuners; de K.A.J.; Bond
der Kroostrijke Gezinnen; de prach
tige wagen die de evangelisatie der
streek voorstelde; de K.S.A. met de
Missie-Aktie; de groepen van de goe-
z- V