De strijd
Vrede
Noch Regeringscrisis,
Noch Kamerontbinding
Onze Vlaamse Boeren in Frankrijk
Na dat Congres
Oud-Strijders 1914-18 door
Koning Leopold III
ontvangen te Prégny
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN WESTVLAANDEREN
Tot ter dood...
•J Zaterdag: 17 Januari 1948 f
t BESTUUR EN REDACTIE:
Gasthuisstraat 19, Poperinge.
Telefoon 9. Poslcheck 47.63.60.
Uitgave POFfERINGE-IEPER-WERVIK. en Omt^end*
3' JAAR. N- 3.
ONZE BURELEN:
ONZE UITGAVEN:
1 NOG DE OVERSTROMIN
GEN IN FRANKRIJK
BEN.IAMINO GIGLI
TE BRUSSEL
BUITENLANDS OVERZICHT
De Afvaardiwinf der Wantse r.ri Vlaamse Oudstrijders 1914-18
door Z. M. Korting Leopold III in «Le Reposoir» in audiëntie
ontvangen.
Mm*
v Hl
$$&<!Pr iMWHI
BRIEF UIT PARIJS
Een millioen Belgen over heel Frankrijk
verspreid. Huwelijksproblemen en
andere vraagstukken dringen zich op.
GANDHI ZAL VASTEN
TOT DE DOOD
Met uitzonelering: van
Aswoensdag: en Goede Vrijdag.
SCHUIF
ABONNEMENTSPRIJS VOOR:
België (Abonnementsprijs)100 fr.j
Belgiseh Congo fr. p. week.
Franhri.th 4- Holland 3,fr. p. week.
Andere landen 3.50 fr. p. week.
Aangesloten bij V. B. P. P.
"Mmvuwwwwwkwwvwvw;
HET
KEL1JKS
PBIJS PER N-2 FRANK.
8
Roeselare, St-Alfonsusstraat II.
leper, G. de Stuersstraat 4.
Poperinge, Gasthuisstraat 19.
Veurne, Noordstraat x4.
tVervik, Kasteelstraat 26.
Nieuwpoort, Langestr. (M. Dunton).
Koeselare-Ieper-Meenen.
4 4 Veurne-Nieuwpoort-biksmuide.
4 Poperinge-Ieper-WerYik.
WWMWMWIWMWWWWWti'
tHwiKniiimi»ii!iiiH3)i»im;v.!Hi:iiiiiiiii:n;i:it:miiinmi)mii!iii!Mi»HKK»iiiiiHi9!iHi»uim<mHmiMumiiP,Kii!»
Fiel was naar t congres getrok
ken, naar 't congres van 't Werk
van den Akker. Brussel Was min
der geschikt voor zulke doening,
ï.ei Fiel, dan Roeselare.
En te Roeselare was er toch veel
voornaam volk, wel een bewijs dat
liet Werk van den Akker nog in
ere wordt gehouden.
't Was veel te voornaam, zei
Fiel. Heel het vraagstuk van de
urbanisatie was daar bij gelapt.
Een heer uit Holland kwam ver
tellen hoe te Amsterdam en te
Rotterdam en andere grote ste
den parken worden aangelegd,
ruime parken om aan de stads
mensen toe te laten bomen te
zien en groen, om gezonde lucht
in te ademen en aan de oude ren
teniers en pensioentrekkers gele
genheid te bieden 's Zomers, op
een bank in de schaduw, hun
dag te verslijten. Nog niet ge
sproken over de kindervoituurkes
en de begeleidsters!
Ik vind dat- uitstekend, zei Fiel,
dat aanleggen van hovingen en
parken in stad, maar dat gaat
het Werk van den Akker niet aan.
Ik gelove waarlijk dat «men» dat
oud, schooir werk van de rechte
baan op een zijspoor rijdt; dan
valt het steendood.
Pé. zei Fiel. in «onzen» tijd was
dat 'n prachtig werk, voor landse
mensen, voor onze grote gemeen-
1en en onze kleine steden, waar
bij vele werkliedenhuizen nog een
lochting of een klein hoveke ligt.
Die dingen heet men nu «tuin
tjes!» en ik heb een vreselijker!
hekel aan dat woord. «Onze»
West-Vlaamse' lochting dat was
de plaats waar... gelochtenierd
werd en, zeg wat ge wilt, maar
in onze streek was het toch wel
lochtenïeren wat we deden; en
■wat we nog doen.
Daar kunnen we prog plezier
».an beleven.
't- Werk van den Akker heeft
onder den oorlog veel dienst be
wezen. vooral aan de occasie-boe
ren. Ge zaagt alhier, aldaar, tot
ap de... kerkhoven toe,"aardappels
staan en bonen en erwten en
kolen van alle slag en soort.
'*t Was er maar naar, maar kom,
t bracht toch iets op en de ar
beid was vergoed.
Nu zijn die occasie-boeren weg
gevallen en, jammer genoeg ook
te lande gaat de liefde voor land
en lochting verloren.
De trek naar de stad ontstool
ons een deed volk. anderen gaan
van 's morgens vroeg naar de fa
briek en verkiezen andere lief
hebberij als ze 's avonds t'huis
komen. «Veel land is veel werk!»
Onder den oorlog luidde 't an
ders: «Veel land is veel eten!
Maar nu is de liefhebberij er uit
bij velen. Mr Knudde heeft te
Roeselare veel schone dingen ver
lek! over onsWerk van den
Akker, maar ik had daar waarlijk
nog veel willen aan toe voegen;
maar ge verstaat. Pé. ge zwijgt
dat ge zweet als die grote man
nen daar hun «verslag» voordra
gen. We zijn maar geite- of ko-
niineboeren!
Weet ge 't nog, Pé... geite-,
hoender-, konijneboeren en loch-
teniers. We waren allen in den
bond van de «Landenaars»! Ik
hoorde dat honderdmaal liever
dan lid van 't. Werk van den Ak
ker. of van het... «hoekske grond»!
We hadden onze jaarlijkse
prijskamp voor de geiten, voor
haans en hennen, voor konijns.
Hebt ge 't nog onthouden? Ons
fameus Vlaams reuzekonijn dat
concurrentie deed aan die witte
van Dendermonde, de blauwe yan
Beveren, de «black-en...». dat was
Engels, geloof ik, aan de Havana
en wat weet ik al, tot aan die
onnozele Russische toe. Prijskamp
voor de lochtingen, prijskamp
voor groenten, bloemen en fruit.
En er was liefhebberij in dien
tijd. Ik late de bate nog daar!
A
Liefhebberij?
Er is er nog, zei Fiel. maar 't
end bonds-leven verdwijnt.
Ge zult het wel zien als de
c"si? lentezonne de top van haar
neuze toont, hoe er zal gewerkt
m i-ewvoet worden; hoe het één
bedrijvigheid zal zijn.
Kunt ge niet meer plezier heb-
ben en beleven aan dat werk dat
ge voor u zelf verricht dan aan
ander? Is dat niet aangenamer
dan bij de kachel te zitten luis
teren naar een stuk brobbelmu-
ziek uit Brussel?
Ge moet dat komen bekijken,
Pé. Ieder van de gastjes t'huis
heeft zijn eigen stukske; ik doe
het om, dan moeten ze er zelf op
boeren, bloemen of plantjes; en
ge zondt moeten zien hoe ze na
de school op hun akker! zitten te
werken. Zó komt de liefhebberij
er in; die zullen later niet zoeken
naar een huis dat slechts op 't
dak zonne vangt.
Maar onze bonden moeten
weer in ere komen; en de grote
omes van de parochie moeten ons
werk steunen even goed toch als
de voetbal- en de velo-club! En
de gemeente moet- toespringen en
c'e prijskampen steunen. En de
voordrachten? en de scholen te
lande? Onze Meesters moeten,
lijk vroeger, de raadgevers zijn.
Congres houden is deugde
lijk, maar... de lochtingboeren
moeten daar zwijgen.
Fiel kan geen verslag opstel
len... maar hij weet er toch 't
zijne van... en hij droomt waar
achtig van zijn bond van de lan
denaars.
PÉ VLAMYNCK.
pti
s» v
<£$«£§§§1
De overstromingen hebben In Frank
rijk onnoemlijk veel schade berok
kend. De mensen waren verplicht da
gen lang op de verdien'ng te verblij
ven. Zo waren soms eigenaardige to-
neell cs te zien. Ook de dieren moes
ten er aan geloven en een koe, verrast
i door het steeds klimmende water,
was verplicht haar toevlucht te ne
men op bet dak van de schuw, en
daar betere dagen af te wachten. De
landbouwer brengt haar dagelijkse
kost ep haar nieuwe verblijfplaats.
VAN LINKS NAAR RECHTS: DE TIH. HECTOR VAN ESPEN. NOEL
THIRY. .TUI,ES LEENKNECHT. Z. M. KONING LEOPOLD III- JO
SEPH STROBBE. NOTARIS DEBOU CHE. ADOLF VANDERSCHAEGHE
m
Mai
fin
«Jt beroemde Ifaliaanre zanger die
vorige weef ie Rrwsel voor het pu
bliek optrad, bi) zijn aankomst le
Brussel waar hij natuurlijk eeret 1 as-
Cs tevalUae werd door journalisten.
Vrijdag 19 December 1947 werd
een Delegatie van Waalse en Vlaam
se oud-striiders 1914-18 door Zijne
Majesteit Koning Leopold III in
Le Reposoir ontvangen.
De Zaterdagmorgen. 13 December,
kwam de boodschap dat de Koning-
verlangde hen de Vrijdag in audiën
tie te ontvangen.
De delegatie, oud-strijders, en
eveneens werkers van het Konings-
blok, zowel Walen als Vlaming"'!,
bestond uit de Heren: Jules Leen-
knecht. oud-strijder en groot-oor-
logsinvalied 1914-18. Voorzitter dei-
Afdeling N.S.B. Ardooie; Joseph
Strobbe, oud-strijder en 'ihvalied
1914-18, Voorzitter der Afdeling
N.S.B. Izegem: Adolf Vander-
sehaeghe, oud-strijder 1914-18 en
Weer.stander 1940-45. Voorzitter der
Afdeling N.S.B. Ruddervoorde;
Noël Thiry, oud-strijder 1914-18,
Voorzitter der Afdeling N.S.B. Wer-
vik: Notaris Debouche, oud-
strijder 1914-18. Voorzitter der Af
deling Vuurkruisers van Gembloux:
Hector Van Espen, oud-strijder
1914-18. Voorzitter der Vuurkruisers
Provincie Namen.
DE ATJDIENTÏE
Rond 9.45 u. 's morgens boden ze
zich aan in het conciergehuis van
i Le Reposoir gelegen op ongeveer
600 m. van de stad Genève, langs
het grote meer Leman.
De huisbewaarders zijn twee Zwit
sers. In het wachtzaaltje ligt een
album, waarin ieder die het wenst
zijn handtekening kan plaatsen.
Onmiddellijk werd hiervan gebruik
gemaakt en volgende regels inge
schreven
De Delegatie der oud-strijders
1914-18 brengt eerbiedig hulde aan
Zijne Majesteit Leopold III, dan
ken Hem voor de grote eer door
Zijne Majesteit te mogen ontvangen
v.-orden en zijn fier dat de Koning,
Opperbevelhebber van het Leger tij
dens de bange oorlogsdagen van
1940. bij zijn soldaten is gebleven,
zoals Zijn Vader, Koning Albert I
onder de oorlog 1914-18.
Onmiddellijk kwam bericht, waar
bij de Heren Afgevaardigden uitge
nodigd werden zich naar Le Re
posoir te begeven, gelegen op on
geveer 250 m. van het conciergehuis.
In de hof bemerken ze twee Zwit
serse rijkswachters, die belast zijn
de veiligheid van de Koning te ver
zekeren.
In Le Reposoir werden ze ont
vangen door de Heer Paelinck, Pro
fessor aan het Koninklijk Hof. Na
de gewone voorstellingen werden ze
in het salon van de Koning geleid.
BIJ DE KONING
Koning Leopold ontving hen op de
meest vriendelijke manier en ver
welkomde hen met de woorden: Ik
ben fier de oud-strijders van Mijn
Doorluchtige Vader te mogen ont
vangen Na de voorstelling trok de
Heer Professor Paelinck zich terug
en begon de eigenlijke audiëntie.
De Heer Jules Leenknecht sprak
Zijne Majesteit in naam van de me-
deafgevaardigden en van de groepe
ringen welke zij vertegenwoordigden
volgende woorden toe:
SIRE,
Het is voor ons, oud-strijders 1914-
18, een overgrote eer te mogen ont
vangen Morden door Uwe Majesteit,
tvenee»* oud-strijder 1914-18. Wij
zijn zeer vereerd U nogmaals onze
onvoorwaardelijke verknochtheid le
kunnen betuigen en U dank te zeg
gen omdat Uwe Majesteit, Opper
bevelhebber van 1910, zifn Leger en
zijn Vo!k is trouw gebleven. Wij
brengen hulde aan Uw persoon, be
tuigen liefde voor Uw Dynastie, Eer
bied voor Uw Familie en wensen U
eenparig «Welkom!». Wij zijn van
Uwe Majesteit de zeer toegewijde en
onderdanige dienaars.
De Koning was ten zeerste ont
roerd en dankte de spreker zeer har
telijk. Daarna bood de Heer Jules
Leenknecht aan Zijne Majesteit de
teksten aan, hem toevertrouwd dooi
de Afdeling oud-strijders N.S.B. Ar
dooie, het Gemeentebestuur en het
Koningsblok van Ardooie. het Ge
meentebestuur en het Koningsblok
van Torhout: een gedicht werd aan
Ziine Majesteit voorgelezen en aan
geboden door Heer Joseph Strobbe
uit naam van de West-Vlaamse oud
strijders. alsook door de Heer Thiry
uit mam van het gemeentebestuur,
het Koningsblok en verschillende
verenigingen van Wervik. Eveneens
werden door de Waalse afgevaardig
den verscheidene boodschappen en
huldewensen aangeboden. Zijne Ma
jesteit Koning Leopold III bedankte
ieder afgevaardigde afzonderlijk en
onderhield zich met hen gedurende
meer dan een uur. Hij stelde veel be
lang in de familie van ieder afge
vaardigde. alsmede in de algemene
toestand ven het land. en informeer
de speciaal naar de verhoudingen
tussen de oud-strijders-groeperingen
1914-18 en 1940-45.
Een vraag van de Heer Leenknecht
om een foto bovenstaande) te mo
gen nemen als een blijvend aanden
ken, werd door Zijne Majesteit heel
vriendelijk ingewilligd, eveneens wer
den enkele handtekeningen door Zij
ne Majesteit geplaatst. Het afscheid
met de Koning was zeer ontroerend
en het bewijst wel dat Ziine Majes
teit de oud-strijders diep in het hart
draagt wanneer Hij hen de volgen
de boodschap toestuurde: «Wees
mijn tolk bij alle oud-strijders, uit
wier naam eij mil een boodschap van
gehechtheid hebt overhandigd, om
hen met miine dankbetuigingen in
kennis te stellen
In afwachting van de komst van
Zijne Koninklijke Hoogheid Prins
Boudewijn. welke zo vriendelijk was
uit eigen beweging in kontakt; te wil
len komen met de delegatie, werd
door Hare Hoogheid Prinses van
Rethy wijn aangeboden aan de He
ren afgevaardigden. Deze onderhiel
den zich op een zeer familiaire wijze
met de Heer Professor Paelinck.
Bij de komst van Z. K. H. Prins
Boudewijn werd de delegatie even
eens zeer vriendeliik onthaald. Het
onderhoud met Z. K. H. dat ongeveer
een uur en een kwart duurde, in te
genwoordigheid van de Heer Profes
sor Paelinck. was zo hartelijk en fa
miliaal dat ieder afgevaardigde een
blijvend aandenken heeft bewaard
aan deze heuglijke pgenblikken.
Verscheidene foto's met Z. K. H.
Prins Boudewijn, Professor Paelinck
en de delegatie hebben dit aange
naam samenzijn vereeuwigd.
Mogen alle oud-strijders en land
genoten hun plicht tegenover de
Koning en de Koninklijke Familie
begrijpen, en vooral de moed heb
ben om daadwerkelijk bij te dragen
tot heil van ons duurbaar Vaderland.
EUROPA HELPEN
OF HERBEWAPENEN
Wij hebben destijds in deze kro
niek verteld wat Generaal Mar
shall', toen hij staatssecretaris be
noemd ivas, bij zijn aankomst te
Washington aan de journalisten
verklaarde. Op de vraag namelijk
oj hij republikein of democraat
was, antwoordde Marshall: ik
ben generaal en quietistwaar
door hij wilde zeggen: mij is het
allerminst om politieke partijen
te doen, ik wil in dienst staan
van Amerika.
Dit wilde toen reeds heel wat
zeggen, want de republikeinen
hadden toen de meerderheid in
het Congres verworven, terwijl de
President en dus de Regering
nog democraat was.
In de huidige omstandigheden
roil dit echter nog veel meer zeg
gen. want thans beginnen alle
partijen zich hardnekkig voor te
bereiden op de presidentsverkie
zingen die dit jaar moeten ge
houden worden. Elke daad van
betekenis door een Amerikaans
politicus tijdens deze maanden
gesteld krijgt een bizondere po
litieke kleur en wordt terecht
of ten onrechte als een zet
aangezien voor de nakende ver
kiezingen. Zo wezen wij hier
destijds op het Trumanvoorstel
voor prijzencontrole en anti-in-
flationistische maatregelen.
Zo wordt ook enigszins het Mar
shallplan bekeken. Niet dat de
republikeinen het nog zouden
aandurven de idee van een hulp
aan Europa te bevechten of zelfs
maar te becritiseren, maar zij
doen het toch voorkomen alsof
de Trumanregering overdrijft en
hebben tegenover het Marshall
plan een zgn. «repubikeins tegen-
plan^ opgemaakt dat vooral ver
dedigd werd door Sir Ilerter, voor
zitter van het speciaal parlemen
tair comité dat verleden zomer de
toestanden in Europa kioarrï be
studeren.
Heel die agitatie werd edhter
gevoerd rond een paar cijfers en
modaliteiten van uitvoering, In
de grond kwam het er vooral op
aan de democraten in de ogen
van het publiek te doen door
gaan als geldverkwisters die niet
van plan zijn de belastingsdruk
te verminderen. Dit zou dan ech
ter ook hierop neergekomen zijn:
de hulp aan Europa te vertra,gen
wat zij misschien wensten aan
gezien er in dit verhand een 900
nieuwe benoemingen zullen te
doen zijn en derhalve de kans
op het behoud van de democra
tie in het Westen en de vrede in
de wereld te bewaren te vermin
deren.
Het is dan ook, volgens üe-ra
dioberichten die we zojuisf uit
Amerika konden Opvangen, een
grote triomf voor Marshall dat de
republikeinen thans blijkbaar ge
neigd zijn het voorstel van de
Staatssecretaris als zodanig aan
te nemen. Dhr Marshall moet er
dus vermoedelijk in geslaaad zijn
hen ervan te overtuigen dat het
hem ernst is wanneer hij beweert
aan geen enkele partij te denken,
maar uitsluitend aan Amerika.
Zijn betoog moet trouwens, naar
hetgeen wé erover konden opvan
gen. indrukwekkend geweest zijn.
Vijf volle uren achter elkaar heeft
de Staatssecretaris zijn plan ver
dedigd, en duidelijk aangetoond
dat er voor Amerika slechts twee
wegen openblijven: Europa hel
pen of herbewapenen, want zo
Europa tijdens de eerste vier jaar
niet gesteund wordt, dan valt het
onvermijdelijk aan het commu
nisme ten prooi dat dan ook naar
Amerika zal willen arijven.
De cijfers over de hulp aan
Europa en de Amerikaanse be
groting voor 1948-49 zult u wel
elders in dit blad vinden, maar
wij willen er hier de aandacht op
trekken dat de gehete hulp aan
Europa voor dit jaar niet meer
credieten zal opslorpen dan één
maand ooriog en dat. de premie
tegen oorlogsrisico door Ameri
ka betaald bijgevolg betrekkelijk,
klein is. En verder moeten ivij
ons jammer genoea erover
verheugen dat ér on de begroting
ook ruimere credieten voorzien
zijn voor de landsverdediging, d.i.
voor cle wederuitbreAdina van le
ger. lucht- en vlootmacht.'
Alhoewel deze nieuwe militaire
credieten een zandkorreltje zijn
in vergelijking met wat een wer
kelijke herbewapening zou kosten
toch zijn ~e indrukwekkend. En
ze zijn nodig om een zeker tegen
wicht t". vormen ieaen de Russi
sche militaire voorbereidingen, en
«m te verhinderen dat de Sovjets
het zouden wagen het Marshall
plan acwapender hrind te, sabote
ren. nadat hev dit door sociale
ivoelingen is mislukt.
HET GEVAL WALLACE
In dit eensgezind Amerikaans
concert is er maar een wanklank,
en het is Henry Wallace, de ge
wezen minister van Handel in de
Ilooseveltregering die onlangs een
partij van onafhankelijken heeft
gesticht en verklaard heeft dat
hij zich als onafhankelijke kan
didaat zou stellen voor de presi
dentsverkiezingen in 1948.
De slogan waarmee Wallace van
wal gestoken is luidt: vrede en
voorspoedivaarop wij met de
'lew Yorkse krant Daily News
zouden mogen vragen: wie wil er
dat niet?
En in de grond vraagt men zich
af wat H. Wallace eigenlijk juist
wil. Het is bekend dat hij beweert
dat de Amerikanen een imperia
listische politiek voeren, en dat
zij geen eerlijke verstandhouding
met Rusland willen. Dat. moest
Roosevelt nog geleefd hebben, de
Amerikaanse politiek helemaal
anders zou geëvolueerd hebben...
Waarop het zou kunnen vol
staan het volgende te ailticoor-
den: toen F.D. Roosevelt, in h$t
kader van zijn New Deal, zijft
brain-trust samenstelde, maakte
Henry Wallace er een der eersten
deel van uit... om kort daarop de
President te ontgoochelen 'en door
Harry Hopkins te worden ver
vangen. En ook zijn vice-presi-
dentschap was van korte duur:
Roosevelt verving hem door Har
ry Truman.
Zodat Wallace werkelijk maar
een mal ^figuur slaat wanneer hij
GENERAAL MARSHALL
cle Minister van Buitenlandse Zaken
der U.S.A., die met veei hardnekkig
heid zijn plan tot steunverlening aan
Europa heeft verdedigd voor de Se
natorial Commissie voor Buitenland
se Zaken der U.S.A.
Een andere zaak is: ivat zal
het gevolg zijn van de candida-
tuur van Wallace. Dat is zeer
moeilijk te voorspellen, icant
daarvoor zal eerst moeten wor
den uitgemaakt of hij werkelijk
kans krijgt. De president ivordt
■immers onrechtstreeks verkozen
door een aantal presidentskiezers
die vanaf Februari tot November
in de verschillende Staten geko
zen worden. Zal hij nu voïdoen-
de stemmen halen om echt can-
didaat te ivorden.
De Amerikaanse pers is het er
niet over eens. Iedereen gaat er
integendeel over accoord dat. zo
hij kans krijgt, het enig resultaat
zal zijn de relatieve versterking
van de republikeinse macht aan
gezien hij vooral stemmen van
democraten en communisten zou
ophalen, voor zover deze laatste
niet op Senator Taft, republikein
en tegenstander van het Mar
shallplan, zouden worden uitge
bracht.
In feite dus zal al de invloed
die Wallace zou kunnen uitoefe
nen in grote mate ten nadele val
len van het Marshallplan, eerst
en vooral op binnenlands plan
ook door de terugslag op de re
publikeinen) maar ook door een
vermindering vin het Amerikaans
prestige tegenover het buitenland.
BIZONIA
Terwijl in Amerika de slag om
de nodige credieten voor het Mar
shallplan moffit gevoerd, blijft
men ook in West-Europa niet bij
de pakken zitten.
Sedert 1 Januari zijn de Bene-
luxaccoorden in werking getre
den die een eerste stap zijn in
de richting van en een praefigu-
ratie van wat een West-Europese
Unie moet worden.
In dezelfde aard moeten wij
ook het Brits-Amerikaans ac
coord noemen ivaarüoor tot de
verdere eenmaking van beide be
zettingszones in Duitsland werd
overgegaan. Deze beslissing staat
natuurlijk in rechtstreeks, ver
band met de mislukking van de
conferentie te honden, maar het
is duidelijk dat Duitsland voor
iele in hel Marshallplan de hoog
ste credieten voorzien zijn een
noodzakelijke factor is in de uit-
.werking en de verwezenlijking van
dit plan en dat het bijgevolg gl
te gek zou zijn nog langer een
onnatuurlijke compartimentering
van West-Duitsland te handha
ven.
Rusland mag daarom nu ook
tempeesten en roepen over een
schandalig met de voeten treden
van de accoorden van Potsdam en
dreigen met de totale overrompe
ling van Berlijn; en Frankrijk
mag krokodillentranen icenen en
theatraal verontwaardigd doen:
de samensmelting der twee z.ones
is een West-Europese noodzake
lijkheid, en hoe langer Frankrijk
draalt ook zijn zone met de An
gelsaksische te versmelten, des te
langer zal de wieg naar het Euro
pees- herstel zijn.
O. we weten het. de formule
die door de Angelsaksers gebruikt
wordt dekt ook niet helemaal de
werkelijkheid. Officieel wordt er
gesproken over louter administra
tieve aanpassingen terwijl de be
slissing van Frankfurt eigenlijk
betekent d,at er een nieuioe Staat
ontstaan is Bizoniaio die over een
echte regering zal beschikken
zonder voorlopig een minister
van buitenlandse zaken en een
van landsverdediging te hebben.
Maar ivaarom zouden de An
gelsaksers het niet doen wanneer
de Russen er zich zelfs niet voor
wachten geheel de Balkan in een
keurslijf te dwingen en Oost-
Duitsland in de zoveelste Sovjet
republiek te herscheppen.
Alle Frans aeleutcr komt ten
slotte slechts hieruit voort dat ze
vrezen dat de Duitse werkkracht]
ovnieuiv zal triomferen over de
Franse vadsigheid en dat West-
Euro na zijn wedergeboorte niet
aan Parijs zal te danken hebben
Naar die susceptibiliteiten kan
het Westen echter niet. omzien.
Het oprichten van Bizonia is i
een stap in de verwezenlijking'
van de Westerse Unie en het is
dus een goede stap.
DE ZESTIEN EN DUITSLAND
Dit brengt ons meteen op het
probleem der zestien en de ver-
houding dezer landen met Duits
land.
'Zeker, we hebben het Marshall-
plan aan Amerika te danken,
maar hadden Bevin en Bidault,
onmiddellijk na de Havardspeech
tan de Staatssecretaris, het ini
tiatief genomen de conferentie
der zestien te Parijs bijeen te
fftepen, wat zou er dan van ge
heel het plan in huis zijn geko
men.
De Europese wederopbouw moet
inderdaad in d.e eerste plaats het
werk zijn van Wgst-Europa zelf.
Welnu, wanneer er thans, na
hel werk der permanente specia
listen-commissies, opnieuw spraak
van is de zestien landen ie Parijs
of elders bijeen ie roepen, dan
nodigen en West-Duitsland bij de
bespreking te betrekken, want zo
als het Brits socialistisch blad
The New Statesman and Na
tion het schrijft: Het Duits
probleem is nog steeds HET Euro
pees probleem.En verder:
Indien de zestien naties thans
geen plannen smeden otn hun
economie met die-van West-Duits
land te versmelten, dan heeft het
Marshallplan, geen kans op suc
ces en de Franse democratie wei
nig hoop op leven... Het is vals
ie denken dat. Engeland niet kan
handelen vooraleer het Congres
der V. S. beslist heeft: ivat te
Washington zal gebeuren, zal in
ruime mate beïnvloed worden
door ivat er te Londen en Parijs
gedaan wordt. Indien wij aarze
len en dubben dan zal Mr Taft
het gemakkelijk hebben om het
Marshallplan te niet te doen. In
dien wij echter tonen dat toij
door de wil bezield zijn ons lot
zelf te bepalen en het communis
me te vernietigen door de econo
mische basis te scheppen voor de
wederopstanding der Westerse so
ciaal democratie dan zal niet al
leen Amerika meer bereid zifn
ons te steunen, maar dan zal ook
Rusland moeten rekening houden
mei het voldongen feit onzer nieu
we sterkte en derhalve handel
baar ivorden.
leperse kranten mogen dit nu
nogmaals een bewijs van landver
raad noemen: het is de taal van
het gezond verstand en daarbui
ten loopt geen weg naar onze we-
Aerovstandinghet is een nood
zakelijke phase in de strijd om
de vrede.
13-1-48. V. WESTERLINCK.
Het doet echt vermakelijk aan,
wanneer men de karpersprongen na
gaat die sommige Socialistische
woordvoerders en krantenlul thans
moeten maken. Dat was het geval
met de Socialistische woordvoerder m
de Vrije Politieke Tribune van het
N.I.R. Dinsdag jl. Dat was ook het
geval met 's heren Missiaen spreek
buis Voor Allen die in haar num
mer van 4 Januari met veel tamtam
aankondigde: «Is een Regeringscri
sis te vermijden?» «Het is.vijf mi
nuten voor twaalf en die acht da
gen later onder de zoutloze titel De
Politieke Barometerin feite hele
maal móest terugkrabbelen.
En waarom?
Wel, kijk hier.
Het is een publiek geheim dat Me
neer Buset, anti-clericaal tot in het
topje van zijn kleine teen, de hui
dige Regering niet in het hart draagt,
en dat hij ze alleen maar goed acht
om zonder te veel kabaal in het land
enkele Socialistische programmapun
ten te verwezenlijken.
Het is dan ook bekend dat het dhr
Buset was, die korts voor Nieuwjaar
het leven van'de Regering m gevaar
bracht, door eerst en vooral te trach
ten een pieuw debat over de Ko
ningskwestie uit te lokken en toen
dit gevaar-omzeild leek. uitschreeuw
de dat de Socialisten het vrouwen
stemrecht niet zouden goedkeuren.
De heer Buset wou Kamerontbin
ding', de hemel mag weten om welke
duistere motieven.
Omdat hij vreesde dat de C. V. P.,
Zieles&rg onder dé VScsomse Boeren
i.Van eigen Correspondent!.
PARIJS. Wij willen de niëuw-
jaarsmaand niet laten voorbijgaan
zonder een aantal onzer mensen té
gedenken die. ver van het vaderland,
oudejaarsavond moesten vieren en
nu vooral vaak- aan hun geboorte
grond denken, ah de Vlaamse boe
ren in Frankrijk. --*™
"Men kan mot enig recht beweren
dat men zich in Frankrijk overal
kan doen verstaan in 't Vlaams. Het
is inderdaad een helaas te weinig be
kend feit dat onze mensen over heel
Frankrijk verspreid zijn. Iedereen
heeft wel van de Somme, de Eure en
Normandie gehoord, maar weten
onze lezers dat de 800.Ö03 tot 1 mil
lioen Belgische boeren zich ook zeer
sterk in de Loiret. de Yonne, de Sei
ne et Oise departementen neerge
zet hebben? Ze weten wellicht dat
oo sommige markten bii Lisieux en
elders in Normandie bijna uitslui
tend Vlaams gesproken wordt, maar
vernamen ze reeds dat dit ook op
sommige markten in het departe
ment der Loiret het geval is?
De meesten dezer mensen zijn naar
't Fransevertrokken omdat bij
ons geen grond meer vrij was en ze
niettemin wilden boerenwant
anders was er voor hen geen andere
uitkomst dat de fabriekspoorten.
Daarom trokken ze weg, een echte
uittocht uit Egypte, met pak en zak
en met de dood in 't hart, want nie
mand gaat graag weg van zijn
streek, en vooral onze mensen niet.
En vanaf dat ogenblik begon de
strijd. Velen moesten weldra vast
stellen dat de makelaar, die hen mits
flinke betaling een hof had aange
boden, hen op behendige wijze be
drogen of cp schandalige wijzs uit
gebuit had.
Maar er is meer. Het leven in
Frankrijk is zo verschillend' 'van bij
ons. We willen niet spreken over de
uitgestrektheid der pachthoven, al
is het niet zo eenvoudig om een hof
van 120 tot 170 ha. te bebouwen als
men van een hof van 10 tot 30 ha.
komt, zoals dit soms het geval is.
Er is daar vooreerst de taal. Het
duurt een hele tijd vooraleer som
mige boeren het Frans onder de knie
hebben. We hebben boeren gekend
die er nooit in slaagden... Men kan
zich gemakkelijk voorstellen wat al
moeilijkheden dat meebrengt.
En dan de andere gewoonten en
gebruikenTot onze fierheid kunnen
we zeggen dat men doorgaans bij
tegenover Truman wil opkomen i zouden Frankrijk en Engeland de
om de zgn. Roosevelttraditie voortmoed moeten hebben ook Bi-
te zetten.
Enkele «lagen geleden heeft de
Mahalnia Gaiulhi bekend gemaakt
zinnens te zijn te vasten tot de dóód,
opdat vrede in liet land zon terug-,
keren.
Xa een onderhoud te hebben ge
had met Gouverneur-Generaal Mcmnt-
batten en een laatste maal. bestaan
de uit geitenmelk, dadels en vruch-
een eersten blik kan vaststellen waar
een Vlaamse boer woont. Alles is
proper en zindelijk, de mestputten
werden meestalachter de stallen
verlegd, en 's Zondags wordt er niet
gewerkt.
Daarmee sneden we een nieuw
probleem aan. Het is vaak lastig voor
.onze boeren om onze^ Vlaamse ge
bruiken in ere ta houden, en zelfs
hun kerkelijke plichten te vervul
len. Ze leven te midden van de al
gemene onverschilligheid der Fran
sen die doorgaans hun geloof verlo
ren hebben. En er is jmoed nodig
voor onze jonge boerenzoons om elke
•week naar de mts te gaan. waar ze
meestal alleen als jonge mannen te
middetj van een paar oude vrouwen
zitten. En al zijn er uitzonderingen,
toch mogen we zeggen dat de Vlaam
se boeren in Frankrijk zeker niet
tot de slechtste of onverschilligste
christenen kunnen gerekend worden.
Natuurlijk zijn de ouders hier van
doorslaggevend belang. Zij zijn het
die er on waken dat hun kinderen
niet de Franse zeden, of beter ge
zegd. zedeloosheid overnemen. Het
is jammer genoeg waar dat hier een
verval te besneuren is. Het is immers
zo gemakkelijk om zich te laten mee
slepen met zijn omgeving...
En hier komt een ander vraag
stuk ter sorake: de opvoeding dei-
kinderen. Deze moeten de Franse
school bezoeken, waar as wel de
Franse taal aanleren maar soms hun
moedertaal vergeten. Vandaar het
veelvoorkomend geval dat de ouders
hun kinderen in 't, Vlaams aansore-
ken. en deze in 't Frans antivoorden:
de kinderen verstaan nog hun moe
dertaal, maar kunnen ze niet meer
spreken noch schrijven.
De zi,elezorg wordt waargenomen
door de Mission Beigeeen werk
dat uitgaat van het Bisdom Gent en
waarover we wellicht eens wat meer
zullen vertellen. Maar Frankrijk is
groot en het aantal priesters is ge
ring, hier ligt nog een zeer gróót
terrein' braak, snijts de inspanning
en de onvermoeiden ijver der pries
ters die steeds op ronde zijn.
Men mag zeggen dat de Vlamin
gen die met Fransen trouwen door
gaans verloren zijn zowel wat hun
aard en helaas, zeer dikwijls ook voor
wat hun geloof betreft. Op het ogen
blik waarop in België veel meisjes
graag zouden huwen, zoeken talyi.ike
jonge Vlaamse boeren in Frankrijk
tevergeefs een boerin! We kennen
het geval van een familie die diep in
Zuid-Frankrijk leeft: een mooi hof,
een soort kasteel als woning en zeven
grote zonen die nergens in hun om
geving een Vlaams meisje vinden en
met geen franqaisewillen trou
wen. Een heel probleem! Soms moe
ten de boerenzoons honderden kilo
meters ver gaan vrijen! Lach niet.
lezers, dat is niet zo eenvoudig.
Maar spijt hun moeilijkheden en
hun zorgen houden onze mensen de
kop hoog. Ze werken hard. trotseren
de nijd hunner Franss geburen en
zorgen ervoor dat in Frankrijk ieder
een herhaalt dat de Belgen vlijtige,
zorgzame, eerlijke en propere men
sen zijn.
Wij zijn er onze boeren in Frank
rijk dankbaar voor.
Geest verplichting
tot Vasten in 1948
tensap te hebben genomen, heelt hij
zonia op deze conferentie uit fej.le «asten ingezet.,
De katholieken zullen dit jaar weer
van de verplichting tot vasten zijn
ontslagen, zodat de getroffen schik
kingen inzake vasten en onthouding
dezelfde blijven als vorig jaar.
Dit decreet werd uitgevaardigd
met het oog op de voedselschaarste
in de ganse wereld.
Het Vatikaan deelde mede, dat er
twee uitzonderingen worden gemaakt
voor 1948. vermits het vasten en de
onthouding van kracht blijven op
11 Februari (Aswoensdag) en op
Goede Vrijdag: (26 Maart).
eens het vrouwenstemrecht erdoor,
zelf op Kamerontbinding zou aanstu
ren?
Dat is het liedje dat men thans
zingt. Maar veie geeft die heren het
recht te veronderstellen dat de C.V.P.
zo trouweloos zou zijn als zij dit zelf
blijken?
En dan maar bovenarms er op. val
len en zeggen: het zal niet waar zijn
dat de C. V. P. haar hervorming
(vrouwenstemrecht! erdoor zal halen,
zonder dat de Socialisten-er hun her
vorming (de structuurhervormingen)
allien doorkl-ijgen.
Dubbele onjuistheid Mi- Buset. - Of
zou de B. S. P. nu nog zo reaction-
nair zijn, dat zij zich tegen het vrou
wenstemrecht durft uitspreken? Er.
kwestie van structuurhervormingen
hoe vals dat te willen voorstellen als
een eis en programmapunt van de
Socialisten alleen! Kijken wij r.ia-ar
even na: de C. V. P. legde een volle
dig «tel wetsvoorstellen neer, die on
langs onder de titel Sociaal-Econo
mische Democratie door de studie
diensten van de C. V. P. werden uit
gegeven. Daaruit kan men leren, he-
ren van Voor Allen dat de voor
stellen door de C. V. P. neergelegd,
veel verder gaan dan die der Socia
listen en dat ze heel wat duidelijker
en concreter zijn uitgewerkt.
Van geheel deze argumentaüe blijft
er dus niets ernstig over. En de
krant van Mr Missiaen moet dat
zelf onwillekeurig gevoeld hebben,
want in zijn nummer van 4 Januari
waarin het meent de oorlogstrom
te moeten roffelen vervalt he:
weer in een soort proza, waarvoor we
maar liefst geen naam zullen zoe
ken. maar dat gij aan de volgende
staaltjes kunt smaken en... beoorde
len: «de strijd tegen het Leopoldis-
me is een kwestie van leven of dood
voor de democratie geworden... wij
hebben reeds gekozen en zullen trots
alles, de democratie en de eenheid
van het land verdedigen tegen de
leo-rexisten en tegen allen die de
volksvrijheden bedreigen. Voor deze
strijd roepen wij alle ware democra
ten op.
Waarlijk, Voor Allen waande
zich reeds in volle kiescampagne...
omdat Buset al waande, dat hij de
Kamers zou kunnen doen ontbinden.
Maar... er zijn in de Socialistische
partij ook nog ernstige mensen, die
werkelijk om 's lands belang bekom
merd zijn en die hebben in het bu
reau van de partij, dhr Buset in de
minderheid gesteld, en wel met het
eenvoudig argument, dat dhr Buset
zich deerlijk misrekende, wanneer hij
dacht dat de C. V. P. verzwakt uit
die nieuwe verkiezingen zou komen
en dat de B. S. P. dan haar wil zou
kunnen dicteren.
En in het communiqué van de
B. S. P., heette het dat de partij de
Regering zou steunen voor de volle
dige verwezenlijking- van het Rege
ringsprogramma en werd er zeli's het
voorstel gedaan een contactcommis
sie der meerderheidspartijen in het
Parlement tot stand te brengen.
Ziedaar het einde van de storm in
het glas water, die dhr Buset ont
ketend heeft. Ziedaar waartoe de
kortzichtigheid van enkele pavtiiuo-
litiekers ons had kunnen brengen.
Wat antwoordt de C. V. P. daar
nu op?
Wei kort en goed: dat zi.i niet in
het minst voor een Kamerontbinding
vreest, maar dat zij diegenen die a
willen uitlokken, hartsgrondig mis
prijst en wel om de volgende rede
nen:
1! Dat een Kamerontbinding
niets zou oplossen, aangezien de
Socialisten zelf toegeven dat ze
niet méér met de Communisten
kunnen samengaan. °-ezien hun on
derworpenheid aan Moskou.
2) Dat een Kamerontbinding 'het
land gedurende twee maand zon
der vast beleid zou laten, wat in
de moeilijke economische toestand
een echte katastvophe zou worden.
3) Dat het in de huidige gespan
nen internationale toestand een
echte misdaad ware het Land in rep
en roer te zetten.
4) Dat de Communisten, wan
neer ze in April-Mei nieuwp woe
lingen .zullen veroorzaken, tegen
over zich een vastberaden en eens
gezinde Regering moeten vinden.
Dat is klaar en duidelijk en het is
dank zi.i die koelbloedige houding, dat
cle duistere manceuvers van Mr Bu
set mislukt zijn.
Dat de Socialisten zich nu trach
ten wit te wassen is begrijpelijk, maar
wie de ware toedracht en het Juiste
verlooo van de gebeurtenissen kent,
moet het toch potsierlijk vinden. Ook
wanneer de Socialisten nu opschep
pen met hun «contactcommissie»,
waarvan zij blijkbaar het initiatief
opeisen en het voorstellen als het
zoveelste bewijs van hun goede wil
tegenover cle C. V. P. en waarvan
zii dan zelfs voor de-micro van het
N.I.R, vertellen, dat ze reeds in wer
king is.
Wat moeten zij toch berouw heb
ben om zo n vaart te gaan, want' in
de werkelijkheid is het zo geratn:
het is dhr Marck van de C. V. P.,
die eerst de gedachte heeft vocruit-
gezet, die dan tot een gemeenschap
pelijke wens is uitgegroeid. Die con
tactcommissie is echter op dit ogen
blik (we schrijven DiiHciajavond)
nog niet samengesteld. Hoé fou ze
dan op dat zelfde ozenblik al kun
nen aan het werk zijn?! "\f
Neen. heren, er is in dit land geen
andere formulé mogelijk dan die van
de C. V. P.-B. S. P.-Regering, en ciie
Regering k.tn veel goeds tot stand
brengen, maar dan moeten de So
cialisten leren, dat niet alle lakens
naar één kant kunneri worden toe
getrokken en dat ze niet om elke
futiliteit de Regering en liet land
moeten in gevaar brengen.
De persoonlijke voorkeur van dhr
BUse-t is één zaak. maar het belang
van het land is een andere en de
tweede is teel eerbiedwa-ardieer dan
de eerste. SPECTATOR.
na lezing, on* blad in de banden
een uwer vrienden of buren die
on* blad niet hebben, bewijst
ent ee* dienvt
