tot de (Jattefeest aan Vpep
Wereldgebeurtenissen
De Franse Munthervorming
Kleine oorzaken
en grote
gevolgen
ZEER EERW. KEER FEYS
TANDPIJN
DENTOGENE
WORDT DE KERK
IN NOORD-CHINA
UITGEROEID?
DAVIDSFONDSLEVEN
TREKKINGEN
FMANCiEU KROKUK
MINDER
BRITSE TOERISTEN
NAAR BELGIE?
DIE KLEINE MUIS!
SCHUIF
IVaËIVÏSSi
^"Nachtridders
OP RONDE
TE WEVELGEM
OFFICIËLE BESLUITEN
EN BERICHTEN
Öqd de (Jatten
BANK VAN
ROESELARE nv-
HET WEKELIJKS NIEUWS r, Zaterdag 14 Febr. 1348. Bk. 3.
FRANKRIJK
DE TERUGBETALING
OER GEBLOKKEERDE
BANKBRIEFJES VAN 5.000 FRANK
Vanaf einde vorige week mochten
rie Fransen, die bankbriefjes van
fi.000 fr. hadden moeten indragen,
terugbetaling bekomen van twee der
ingeleverde briefjes. Met de inge
diende gelden mag verder ingeschre
ven worden op staatslening, wat
daarbij nog vrijstelling biedt van
sommige belastingen.
Hoe de verdere terugbetaling ge
schieden zal is nog niet vastgesteld.
Volgens de jongste berichten zou
de Franse Regering uiteindelijk vol
gend lot aan de ingediende biljetten
hebben beschoren: terugbetaling van
3 biljetten voor elke inbrenging van
min dan 70.000 frank; mogelijkheid
het geblokkeerd geld te gebruiken
voor het afbetalen van belastingen;
van de rest in te schrijven op éen
«taatslening met die verstande dat
van het saldo dan eer. terugbetaling
zal kunnen worden bekomen voor
eenzelfde bedrag als men ingetekend
heeft op de staatslening.
Voor 30 milliard briefjes van 5.000
Jr. werden niet ingeleverd.
WANTROUWEN TEGENOVER
PAPIEREN MUNT
GEWELDIGE PRIJSSTIJGING
VAN HET GOUD
Het binnenroepen van de bank
briefjes van 5.000 fr. heeft een ge
voelige knak gegeven bij de Fransen
aan het vertrouwen in het papieren
geld. Alleen nog de waarde van het
goud wordt vertrouwd.
Daarbij komt nog dat de oppotterS
van dollarbankbiljetten die thans
vrij In de banken kunnen inleveren
en er Franse franken kunnen voor
krijgen. Met deze bankbriefjes heb
ben zij dan goud willen kopen, in
zoverre dat Din.sd'ag jl. de goudmarkt
■een echte «boom kepdeZo steeg
van Maandag op Dinsdag jl. de gou
den dollar van 980 op 1.055 Franse
Ir., de gouden Napoleon van 4.075 op
4925, de Zwitserse louis van 3.750 op
4.300 en de gouden Souvereign van
4.925 op 5.600 Franse frank.
Het wantrouwen tegenover de
bankbiljetten is zo diep ingedrongen
dat zelfs landbouwers betaling in
goud hebben geëist voor hun waren.
Tevens werd een algemene prijs
stijging in Frankrijk -waargenomen.
FRANS-SPAANSE GRENS
TERUG OPEN GESTELD
Met 10 Februari jl. werd de Frans-
Spaanse grens terug open gesteld en
kon het grenstrafiek hervat worden.
De grens was twee jaar gesloten
gebleven.
Onze brief uit Parijs geeft daar
meer détail over.
GRIEKENLAND
DE BURGEROORLOG
BOMMEN OP SALONIKI
Een belangrijke groep partisanen
gelukten erin twee bergketens over
te trekken en Athene te benaderen j
tot op 100 km. Naar de jongste be- j
richten werd deze partisanengroep
sedertdien uiteengeslagen.
Anderzijds werden door partisanen
granaten geworpen op Saloniki, met
het gevolg dat er twee personen ge
dood werden, waaronder een Brits
soldaat, en meerdere andere lieden
verwond zijn geworden.
PALESTINA
NAAK GROOTSCHEEPSE
ARABISCHE INVASIE 7
Naar verluidt zou op de zitting
van de Arabische Liga, gehouden te
Kaïro, besloten zijn geweest de Ara
bische guerilla-activiteit in Palesti
na te doen uitgroeien tot een echte
invasie van het Heilig Land. Er zou
verder aangestuurd worden op een
openlijk gewapend conflikt met de
Joden.
Intussen zouden reeds 3.000 gewa
pende Arabieren het land binnenge
drongen zijn er er zich verscholen
houden om clan op een nader te be
palen ogenblik de strijd in te zetten.
Stichter en Ere-Bestuurder
van. het gesticht voor
Abnormale Kinderen
«De Rozenkrans»
te Ooslduinkerke-Baden.
overleden te leper.
INDIE
ZWARE GEVECHTEN
OM KASJMIR
Volgens de Indische bladen werd
een zware veldslag geleverd tussen
ongeveer 11.000 Muzulmanse inval
lers die Kasjmir bij Pakistan willen
inlijven en geregelde Indische troe
pen. Steeds volgens zelfde bron wer
den de invallers verslagen én lieten
zij een 2.000 doden op het terrein
na.
Alle Apotheken: 10 frank.
(rl-599.1)
ENGELAND
SLECHTE FINANCIËLE
TOESTAND
Sir Stafford Cripps, de Britse Kan
selier van de Schatkist, heeft de cij
fers en resultaten bekend gemaakt
van Engeland's financiële en econo
mische politiek van 1947. Deze balans
Biet er werkelijk slecht uit.
De in- en uitvoer sloot met een al
gemeen deficit van 675 millioen pond
sterling, 't zij 118 milliard van onze
frank. Erger is het dat in 1947 de
Britse goud- en deviezenreserves
slonken met circa 1.023 millioen
pond sterling (circa 180 milliard fr.).
Einde 1947 beschikte Engeland nog.
slechts over 500 millioen pond. aan
goud- en dollarreserve.
Aan het huidig rythme. enniette
genstaande de «Austerity»,, zullen
deze reserves, uitgeput zijn, in Juni
van dit jaar.
Spijt de inspanning van de Britten
In 1947, waardoor de export steeg tot
110 procent van het vooroorlogs vo-
lufne, en de import slonk tot 75 pro
cent, wijst de klok vijf voor "twaalf
"voor Albion's economische macht.
Groot-Brittannië is in 1948 totaal
afhankelijk van het Marshallplan,
maar daarenboven mag de eigen in
spanning inzake export geen ogen
blik verflauwen. Stafford Cripps
heeft de werkgevers verzocht vrijwil
lig een plafond voor lonen en winsten
te aanvaarden, om de concurrentie
kracht van de Britse exportprijzen
te vrijwaren.
WERELDNIEUWS
IN 'T KORT
SOVJET RUSLAND
BIJSTANDSVERDRAG MET
ROEMENIE ONDERTEKEND
Te Moskou werd, in aanwezigheid
van Marschalk Stalin, een bijstands-
verdrag tussen Rusland en Roemenië,
ondertekend. Het werd gesloten voor
eeh duur van 20 jaar.
D.'t verdrag houdt tevens een con
solidering van het Oostelijk Blok in
zich.
PUBLICATIE VAN GEHEIME
DOCUMENTEN
In antwoord op het .bekendmaken
door de Regering der U.S.A. over de
Duits-Russische betrekkingen van
"1938 tot 1942, is de Sovjet-Regering
thans overgegaan tot een tegenof
fensief en heeft ook besloten een
aantal dokumenten, in Duitse ar
chieven gevonden, en betreffende
de Duits-Angelsaksische betrekkingen
van voor de oorlog, te publiceren
Aan de hand van deze dokumenten
wil de Sovjet-Unie beweren dat het
Amerikaans kapitaal en de Frans-
Er tss verzoeningspolitiek verant
woordelijk is voor de wereldoorlog
1939-1945.
IERLAND
PARTIJ VAN Hr DE VALERA
VERLIEST I)E VOLSTREKTE
MEERDERHEID
Uit de definitieve uitslagen van de
wc (.gevende verkiezingen, vorige week
3n Ierland gehouden, is gebleken dat
de partij van de Hr de Valera de
volstrekte meerderheid had verloren.
Deze partij, de Fianna Fail, blijft
evénwel de sterkste groep met 66 ze-
Iels op de 147. Zes andere partijen
verdelen onderling de rest.
Er wordt verwacht dat Hr de Va
lera een coalitie zal vormen met een
of andere der overige partijen en
verder Eerste-Minister blijven zal.
DUITSLAND
ERSATZ-REGERING OPGERICHT
US BR ITS-AMERIKAANSE ZONE
De Amerikaanse Militaire Gouver
neur van de Amerikaanse bezettings
zone, Generaal Clay, heeft einde vo
rige week de oprichting aangekon
digd van een Duitse ersatz-regering
■«oor de Brits-Amerikaanse bezet
tingszone. Aan deze regering wordt
tén verregaande economische be
voegdheid verstrekt, maar geen en-
tele van politieke betekenis.
V. S. VAN AMERIKA
PRESIDENT TRUMAN NODIGDE
VRUCHTELOOS
MAARSCHALK. STALÏN UIT
Volgens een mededeling van het
Vitte Huis heeft President Truman
enkele maanden geleden tot drie
maal toe Maarschalk Stalin uitge
nodigd tot een ontmoeting, maar tel
kens weigerde de Sovjet-Dictator op
dit verzoek in te gaan.
FRANKRIJK. De gewezen ge
neraal der Luftwaffe, Otto von Stuip-
nagel, tijdens de bezetting gouver
neur van Parijs, die binnen kort
voor het het Fransg gerecht moest
verschijnen, om. wegéns het fusil-
jeren van gijzelaars, heeft in de
Franse gevangenis zelfmoord ge
pleegd.
V. S. VAN AMERIKA. Generaal'
Eisenhower is afgetreden als chef
van de legerstaf der U.S.A. en als
dusdanig- vervangen door Generaal
Omar Bradley.
DUITSLAND. De gewezen Duit
se generaal Blaskowitz, die het be
vel voerde over het 8" Duitse leger
bij de inval in Polen en later bevel
hebber was in Noord-Frankrijk, wel-'
ke nu voor het Gerechtshof te Neu
renberg moest verschijnen, pleegde
ook zelfmoord.
TCHECKO-SLOWAKIJE. Naar
verluidt bestaat er groot gevaar dat
in Tohecko-Slowakije alle kerkelijk
bezit zal worden onteigend.
Frankrijk. uit protest tegen
de belastingen hebben de Franse art
sen gedreigd in staking te gaan met
1 Maart e.k., hoofdzakelijk inzake
kosteloze verpleging van zieken, in
geschreven bij de maatschappijen
voor sociale verzekering en in het in
vullen van een of andere formulieren.
DUITSLAND. 'L- Rudolf Hoess, de
gewezen leider van het concentratie
kamp van Auschwitz, verklaarde tij
dens het geding dat ingespannen
werd tegen de fabrikanten Krupp,
dat in voormeld kamp 2.500.000 per
sonen werden uitgemoord en dat
509.000 anderen er gestorven zijn
wegens honger en ziekte.
SPANJE. Spanje heeft Belgi
sche, Nederlandse en Luxemburgse
kapitalen, welke aldaar geblokkeerd
waren, vrijgesteld.
KOREA. Ernstige incidenten,
door Communisten verwekt, hebben
zich voorgedaan in verschillende
steden van de Koreaanse zone door
de Amerikanen bezet. Drastische po
litiemaatregelen werden getroffen
om het hoofd te kunnen bieden aan
elke ernstige woeling.
V. S. VAN AMERIKA. Enkele
maanden geleden werden legereen
heden naar de koude gewesten van
Alaska overgebracht om na te gaan
in hoeverre de manschappen weer
stand konden bieden aan de lage
temperatuur in de poolgebieden. Uit
deze proefnemingen werd besloten
dat in de Poolgebieden de soldaten
meer tijd zullen moeten besteden
om zich tegen de koude te bescher
men dan dat zij over zullen hebben
om te oorlogen.
t Z. E. H. MAURICE FEYS
Uit leper bereikt ons de droeve
mare van het overlijden van Zeer
et tv. lieer Maurice-Henri-Corneille
1' eys, geboren te Poperinge de 9 Ok
tober 1874 uit een door-kristen cn
Vlaams 'kroostrijk gezin (10 kinde
ren). ilij studeerde te Poperinge aan
het St-Stanislascollege eu vandaar
ging hij naar het Seminarie te Roe-
seiare en te Brugge. Hij werd Pries
ter gewijd in 1898; was opvolgenlijlc
Professor aan het College te Tielt,
Onderpastoor te Becrnem tot 1910.
Werd dan voor een tijdje Geestelijk
Bestuurder benoemd van liet St-IJo-
minicus en St-Trudogesticht te Brug
ge, daar hij oververmoeid was, want
Eerw. lieer Feys was boven alles
een organisator tan eerste gehalte,
dit had li ij reeds bewezen eu dit zou
hij nog meer bewijzen.
Hersteld werd hij benoemd in 1920
te Oostduinkerke-Baden, waar hij
een reuzenwerk verrichtte, laat ons
zeggen een levenswerk. Hier werd
een oude puinhoop, langzamerhand
tot ecu groot gesticht herschapen,
dat dienst zou doen voor abnormale
kinderen en genoemd werd He Ro
zenkrans Dat dit alles niet in een
cmtnedraai geschiedde kan men zich
wel voorstellen. Hoeveel dagen en
nachten dit reuzenwerk'aan de over
ledene heeft gekost, weet alleen de
Heer,
In 1941 liep het gebouwencomplex
zware schade op -door brandbommen
welke vliegers uitgeworpen hadden.
Gelukkig zaten de 200 abnormale
binders veilig, in de kelders, maar er
werd toch grote stoffelijke schade
aangericht. Dan maar terug aan het
werk om de berokkende schade te
herstellen. Ook werd hij door de be
zetter verontrust en cp zekere dag
bracht de Gestapo hem éen bezoek;
gelukkig was hij-niet thuis en kon
den de voor hem bezwarende stuk
ken in veiligheid gebracht .worden,
zodat, toen hij door de Duitsers op
de kommandantur ontboden werd,
en een huiszoeking volgde, men hem
niets meer kon ten laste leggen en
hij verder niet meer verontrust werd.
In het jaar 1947 kwam hij als lire-
Bestuurder te leper, waar hij meen
de enige rustige jaren te kunnen door
brengen. Het heeft de Heer behaagd
hem tot Zicli te roepen de 7 Februari
5948. Met welke rijke vruchten, van
apostolaat en verdoken opoffering is
de duurbare overledene voor de op
perste Rechter verschenen
De plechtige lijkdienst had plaats
in do St-Maarten ska thedraal te léper
cp Donderdag 12 Februari 1948, te
10.30 uur. 's Namiddags werd het
stoffelijk overschot bijgezet in de fa
miliekelder te Brugge.
.Ecu nadienst zal plaats hebben in
dc kapel van het Instituut voor Ab
normale Kinderen Dc Rozenkrans»
te Oostduinkerke-Baden, op Dinsdag
17 Februari, te 10 uuj.
Vervolsfingscampagne der
Communisten.
Het te New-York verschijnend blad
Jesuit Mission Magazine schrijft
dat dc Katholieke Kerk in Noörd-
China gevaar loopt, ingevolge een
vcrvolgingscampagne van de Chinese
communisten, dit jaar, te worden uit
geroeid.
Zulks besluit E. P. Calvert Alexan
der, hoofdredacteur van dit blad, die
verleden jaar een reis heeft gemaakt
in Noord-China, om ter plaatse de
toestand te onderzoeken. Hij ver
klaart dat de Chinese communisten
in 1946-47, 49. priesters en klooster
lingen hebben doodgemarteld cn 123
kerken tot bioscopen hebben omge
bouwd terwijl andere vernield of
leeggeplunderd werdén.
Gouv/bcnd West-VIaanderen
KEURVOORDRACHTEN 1948
Honderden Westvlaamse Davids-
fondsers zijn thans ln de gelegen
heid, te genieten van een zeer mooie
reeks van vier hoogstaande voor
drachten. die cirkelen rond de kern
gedachte; Ons Volk op de voornaam
ste keerpunten van zijn geschiede
nis
De eerste voordracht over Phi
lips II en de strijd der Geuzenis
uitstekend meegevallen. De talent
volle redenaar Z. E. II. Stock, gods
dienstleraar aan het atheneum te
Brugge, vergeleek deze sombere blad
zijde uit onze geschiedenis met een
tragisch drama, waarin machtige
vorsten en geslepen diplomaten een
hoofdrol hebben gespeeld. Om zó
veel rijk talent, gedegen kennis en
pittigheid van taal, mogen we de
Eerw. Spreker welverdiend, felicite
ren
De titel van de tweede voordracht
luidt: «Ons Volk tegenover de con
trareformatie en wordt gehouden
door de competente en graaggchoor-
de Eerw. Broeder Libertus, Dr in
de Kunstgeschiedenis, Normaalschool,
Oostakker^
Het gaat hier over de bloeitijd van
Aalbrecht en Isabella, die zozeer door
het volk bemind werden. Het is de
tijd van onze Jezuïetenkerken te
Antwerpen, Brussel, Leuven en el
ders! Hier zal worden aangetoond en
belicht hoe onze landgenoten in ei
gen aard vooruittreden, in die zege
praal van een herwordend katholi
cisme.
Alwie enigzins kan, zal er aan hou
den deze Keurvoordracht te gaan
beluisteren te Brugge, op 15 Febru
ari, te 18 u., in de Orgelzaal, te Kort-
rijk op 15 Februari, te 10.30 u. in het
Vlaams Huis, te Roeselare op 16 Fe
bruari, te 20 u. in de feestzaal van
het Stadhuis, te Izegem op 17 Febru
ari te 20 u. in het St Jozefcollege, te
Meenen op 18 Februari, te 20 u. in
de conferentiezaal van het College.
In deze troebele tijden heeft het
wel zijn nut, te luisteren naar de les
sen van de Geschiedenis.
HANDELAAR UIT MEENEN
GESNAPT MET 1 MILLIOEN
FRANSE FRANK AAN DE
FRANSE GRENS
Toen Franse tolbedienden van de
grenspost Slc-Catheriuc de auto on
derzochten van dc H. A.D., 37 jaar,
zeepfabrikant uit Meenen, die zich
aan de grens had aangeboden, von
den zij voor 1 millioen franse bank
biljetten van l.OCO en 500 fr., verbor
gen tussen de bekleding van de auto
portieren.
A. D. verklaarde dit geld aange
kocht te hebben aan 16 belgische fr.
\oor 100 franse fr. en er mede naar
Parijs wilde om er goud voor te
kopen.
Geld cn auto werden aangeslagen
wijl'A. D. daarenboven nog een boete
opliep van 4.400.000 franse fr. Met
een werd hij naar het gevang van
Arras overgebracht.
Dat je met een stekje een schuur
kunt afstoken, dat wisten Adam en
Eva al en dat je met een' onnozele
atoom een hele streek kunt verwoes
ten dat eten hun nakomelingen nu
ook al, maar dat. je met stelselmatig
de eigen haard en thuis te negeren
of te verwaarlozen een gans volk kunt
ten onder brengen, dat schijnen vele
van onze mensen niet te weten of
althans gemakkelijk te vergeten. En
als je hen dan zegt dat het hoog tijd
wordt dat er eens klare wijn geschon
ken en er. eens duidelijk op gewezen
wordt wat een gevaar de ontreddering
van het gezin en de teloorgang van
het gezinsleven voor ons Vlaamse
Volk betekent, dan kijken die men
sen je aan alsof je zopas van de maan
terugkwam. En toch... vraag maar
eens aan onze zuiderburen, die weten
er al meer van. En kijk maar even
rondom U, je zult gauw merken dat
we er hier niet ver meer van af zijn,
tenminste in de opvattingen en ge
dachten; en eenmaal zover volgt de
rest wel vanzelf...
Natuurlijke redens daarvan kan
men je wel genoeg aangeven: Wo
ningnood, kinderbeperking, gebrekki
ge opvoeding, nieuwe tijden, gebrek
aan godsdienstzin, enz., enz. Maar dit
is nog geen antwoord en alleszins
geen oplossing. Moeten we dan maar
laten gebeuren en afwachten
Vele organisaties hebben het reeds
opgenomen voor de herwaarding van
ons gezinsleven; iedér heeft een of
ander probleem, voor zich genomen.
Maar het is toch spijtig dat totnog
toe zo weinig in dezelfde lijn werd
gewerkt en het ware een prachtig
initiatief moest men nu eens al die
krachten samen bundelen en zo ver
der werken.
Welnu, dat initiatief is geboren; De
Katholieke Actie samen met de an
dere katholieke organisaties hebben
het in de wieg gelegd. Daarom wordt
er voor ZONDAG 27 JUNI 1948 te
ROESELARE een ALGEMEEN GE
ZINSCONGRES belegd, waar al de
problemen van het gezin, na ernstige
instudering,- werden behandeld. Be
doeling' is: daarmeê het sein ts geven
tot een algemene geconcentreerde
actie voor de herwaarding van ons
gezinsleven.
Waarde lezer, gij die over die za
ken misschien je eigen opvatting
hebt, je zult er aan houden op 27 Juni
e. k. te Roeselare aanwezig te zijn.
't Belooft en 't zal de moeite lonen!
LOTENLENING 1938
112' Trekking cp 5 Februari.
1 Lot van 250.000 fr.: reeks 265.442.
20 Loten van 25.000 fr.:
107.341,
125.923,
160.343,
187.193,
250.225,
109.895,
126.543,
165.554,
212.114,
271.840,
117.982,
149.097,
165.714,
222.180,
278.924,
reeksen
119.621,
151.149,
182.656,
223.331,
279.377.
LENING TOT WEDEROPBOUW
10" Trekking.
Zaterdag 7 Februari had de 10'
trekking plaats van cle lening tot
Wederopbouw.
1 Lot van 5 millioen fr.;
Kecks 3C5 Nr 490.
1 Lot van 2 millioen fr.
Reeks 995 Nr 124.
1 Lot van 1 millioen fr.:
Reeks 456 Nr 534.
De overige obligaties van deze reek
sen worden met 1.000 fr. terugbetaald.
België, Luxemburg, Portugal en
Zweden, waarvan de deviezen als
sterk beschouwd worden, zullen, naar
men te Londen meent te weien, voor
lopig niet voorkomen onder de lan
den die, in verband met het weder-
toekennen van deviezen, van 1 Mei
a.s. af, door de Britse toeristen be
zocht kunnen worden. Men hoopt
evenwel dat de Engelse toeristen, be
nevens Zwitserland, ook Frankrijk,
Nederland, Denemarken. Noorwegen,
Tsjeehoslovakije. Joegoslavië .en
Griekenland zullen kunnen bezoeken.
Wat Italië en Spanje betreft, zijn
de vooruitzichten minder gunstig.
VOLKSVERZEKENS
RHUM DJANNA
DOMA1NE DE DORVAL
ELIXIR D'ARQUES
PORTO TOSVINO (5861)
na lezing, ons blad in de handen
een uwer vrienden of buren die
ons blad niet hebben. U bewijst
er ons een dienst me'e. Dank.
DE PLECHTIGE KLOKKENWIJDING
OP O. L. VROUW-PAROCHIE TE ROESELARE
<m gj£ JL r
DE DRIE KLOKKEN HANGEN OP IN HET KOOR
Ze krabt eu schrabt en krabbelt,
Ze ritselt, trippelt, knaagt.
Ze futselt, peutert, knabbelt,
Ze rilt en bijt en zaagt!
Ze plukt» 'n wolle deken,
Bijt gaatjes in papier.
Ze gaat zich graag versteken.
Bij boer eu winkelier!
Ze 'eet graan, suiker, koeken,
Ze rust in pluim en pluis.
Zoe-kt graag in oude boeken.
Piep, piep!... Zó zingt de muis!
Beselare, 1348. GEO.
Dinsdagnacht zijn onbekenden de
woning binnengedrongen van vlas-
handelaar I,. Roóse-Bakelandt. in'de
Goudbergstraat, dicht de Leie. De
diefstal werd bemerkt in de vroege
morgen toen een der echtelingen zich
naar beneden begaf, om zich te ver
gewissen hoe laat het was. daar de
wekker boven was stilgevallen.
De ongewenste gasten zijn langs
achter binnengetrokken. Zij wrongen
eerst de buitendeur der verandah
open, dan dees van de waskamer,
hijsten zich door een kléin venster
die uitgaf in de keuken. Daar door
snuffelden zij alles, ook de kassen.
Dan zijn ze naar de eetkamer ge
trokken. Daar maakten ze een som
buit van bij de 1100 frank, uit de
handtas van de vrouw. Eén kistje
sigaren werd geledigd. Ze lieten ech
ter nog één zitten.
NOG INERAAKPOGINGEN
Zelfde nacht, in dezelfde straat,
werden inbraak-pogingen vastgesteld-
Op dezelfde manier wrongen ze de
buitendeur open van de waskamer
der familie Deleu^vlashandelaar. De
deur die toegang geeft tot de keu
ken begaf echter niet. De inbrekers
hebben dan bun pogingen gestaakt.
Bij Valeer Wauters, zelfde straat.
Werd de rolstoor opgeschoven. Ver
der bleef alles onaangeroerd.
Een streng onderzoek is ingesteld.
De Wiidiilg van drie nieuwe klok
ken op O. I,. Vroiuv-parochiè werd
Zondag 11. op een feestelijke, waar
dige wijze gevierd.
Omstreeks 4 uur begon de grootse
plechtigheid. Z. E. H, Kan. Deken
Qnaegebcu-r, als assistent, vertegen
woordiger van Z. Exc. Mgr Lamii'öy,
bisschop van 'Brugge, wijdde achter
eenvolgens de drie nieuwe klokken die
volgen op de drie klokken die uit de
O. L. Vromv-toren werdén gestolen
op 1 Februari 1944: O. I,. Vr.-klok,
St-Jozcfs-klok, St-Xlklaas van To-
Icntijn-klok.
De 3 nieuwe klokken dragen vol
gende namen en opschriften.
Klok Mi-b - 1350 kgr. - ontving
de naam LF.OPOLD, in hulde aan
Z. F. H. Pastoor Demonie. Als Pe
ter en Meter traden op: Mr Victor
('oussée cn Mevrouw Sinnësael-Van
Eeckliouttc.
Klok Fa - 1050 kgr. - ontving dc na
men DANIEL-JEROOM-ALFONS,
in aandenken aan wijlen de Heren
D. Vaneeckhoute, J. Maselis en A,
Tanghe. Peter: Mr Ma'urits De-
bosschcre; Meter: Mevr. J. Soubry-
Louwaege.
Klok Sol - 700 kgr. - ontving de
naam MARIA, als hulde en dank
aan O. L. Vrouw om de gelukkige
bevrijding op 8 September 1947.
Peter: Mr Michiel Vcrduyn; Meter:
Mevr. J. Maselïs-Bouckaert.
Ka deze indrukwekkende ceremo
nie besteeg Z. F,. H. Ivan. Deken
Quaegebeur de kansel en hield, er
ten gloedvolle gelegcnlicidspredica-
1 ie, waarin hij de symbolische bete
kenis van een klok in ieder mensen
leven toelichtte. Vervolgens wérd een
plechtig Lof gezongen door het pa
rochiaal mannenkoor van O. L. Vr.-
narochie. Fen reeks meerstemmige
polyphonische zangen van Flor. Pee-
ters- werden ten gehore gebracht;
tussenin prachtig orgelrecital.
Op waardige wijze heeft ons Roe-
selaars volk zijn nieuwe klokken om
ringd, wier lief cn leed zij zullen dra
gen.
DEBLOKKERING DER 40
VOOR LANDBOUWERS
In antwoord op een vraag, van Se
nator Sobry in de Vragen en Ant
woorden, deelde de Minister van Fi-
nantiën mede waj: volgt: Aan land
bouwers die eei} losmaking van hun
tijdelijk onbeschikbare gelden aan
vragen, zal in 't Vervolg door het Ics-
makingscomjJfS geen attest meer ge
vergd worjjen aangaande hun leve
ringsplichten. Het staat vast noch
tans dat alle andere bewijsstukken en
verrecMtvaardigingen altijd bij elke
aanvraag dienen gevoegd.
PROVINCIALE DIENST VOOR
"WEDEROPBOUW
TERUG NAAR KORTRÏJK
Het Ministerie van Wederopbouw
deelt mede:
De kantoren der Provinciale Direc
tie van West-Vlaanderen werden op
3 Februari van Sinte Kruis, Prins Leo-
Zie vervolg hiernevens
De Franse munthervorming is ach
ter de rug. Er zijn geen nieuwe maat
regelen meer te verwachten, wat de
munt aangaat en de ingetrokken 5.000
frank billetten zullen geleidelijk wor
den terugbetaald, zodra de admini
stratie wat op adem gekomen is en
te beginnen met de ingiften van ge
ring belang. Wei is het een publiek
geheim dat de financieminister Mayer
nog een hele stoet van drastische
saneringsmaatregelen in zijn map
heeft klaarzitten, maar dan speciaal
met het oog op de sanering van de
nationale bedrijfseconomie, die voor
al onder het beleid van de commu
nistische ministers lelijk in het hon
derd is gelopen. Denk maar aan de
genationaliseerde energie en sleu-
teibedrijven die vroeger bij milliar-
deh de staatskas konden spijzen door
hun winst en dank zij de uitvoer
het land aan kostbare deviezen hielp.
Thans, onder het beleid gekomen
van de politiek en de .staatsadmini-
Stratie, lopen die zelfde bedrijven
fabelachtige verliezen op en hun
producten bezorgen in het buiten
land lelijke klappen aan de faam
van de Franse manufactuur. En dit
euvel is rapper bedreven dan her
steld. Eigenaardig hoe een bepaalde
partij toch overal de kans krijgt
om het nationale huishouden, in op
dracht van haar buitenlandse op
drachtgevers, het failliet nabij te
brengen.
Als Frankrijk uit de ondervinding
nu wat wijzer werd, als het weer
leerde werken en offeren, als het
begreep dat een mens nog wat meel
is dan een tube digestifwant
nooit tevoren is het zo duidelijk ge
bleken dat de mens niet leeft van
brood alleen; als het de schoonste
gaven van zijn volkskarakter nu eens
niet langer door nietsnutterij liet
athrophieren, als het weer zin mocht
krijgen in huwelijkstrouw en kinder
gezichtjes, waar men graag alles voor
doet en laat, dan is alle hoop op een
spoedige heropstanding nog niet ver
beurd. Doch dat is de prijs. Het is
ongelukkig dat men een economische
kwaal altijd maar uitsluitelijk met
economische hulpmiddelen wil be
strijden, precies of een zieke niet
in de eerste plaats' terug aansluiting
moet krijgen met de gezonde prin
cipes van Gods natuur, waarvan hij
de tred was kwijtgeraakt. Alleen ill
dat licht kan men Frankrijk's kan
sen berekenen.
De Amerikaanse financiële kran
ten, zelfs die welke hardnekkig ge
ijverd hebben om het Mdrstiallplan
te kelderen, hebben de plaat omge
keerd en heffen thans een ander
liedje aan. Frankrijk komt in de
gunst; voor Londen, de grote Angel
saksische partner, blijft alleen wat
leedvermaak over. Zij beschouwen
de Franse devaluatie als het omver
werpen van een zware vesting, die
Frankrijk's export gevangen hield,
terwijl de zeer gezochte Franse ar
tikelen zo goed als volledig van
de wereldmarkt Verdwenen waren.
Thans is volgens deze pers de
weg geëffend voor de Franse wijnen,
parfumerie, textielproducten en an
der luxusgoed. Anderzijds is een ech
te sjjurt losgebroken onder de Ame
rikaanse toeristen en de reisagent
schappen zijn reeds ruimschoots van
orders voorzien tot in de maand
Augustus van dit jaar, terwijl ook
voor lateren datum de aanvragen
toestromen. Kenschetsend voor deze
Amerikaanse opinie inzake het Fran
se devaluatiesucces, is een Ameri
kaanse carricatüur die de. Franse
muntsituatie voorstelt onder de vorm
van een autobus met dubbel verdiep,
die de officiële niuntparitelt en de
vrije deviezenmarkt verzinnebeelden
en de Franse franc ais goed ge-
smeerd-lopénde wielen. President
Schuman zit aan het stuur en Fran
se reizigers stijgen welgezind in. Aan
het staartje van de rij staat Sir
Stafford Cripps. de Engelse Minister
voor economische heropbeuring, en
vraagt aan Premier SchumanIs
dit de goede bus voor de West-Euro-
pese Unie?» «V'la M'sieut» ant
woordt Schuman, haast je wat als
je meewilt, want het is de enige
bus voor die bestemming!
Of dit een aanbeveling betekent
voor de andere Europese landen om
een kaartje te nemen op deze dub
bele bus is niet duidelijk, maar wel
dat Amerika de houding van Enge
land hoofdschuddend gadeslaat, nu
het statuut van zijn uitvoer, de ba
sis van zijn economie en de stevig
heid van zijn munt deerlijk in het
gedrang zijn gekomen en neg verder
slagzij zullen maken door de hals
starrigheid niets van zijn standpunt
te willen prijsgeven. Engeland heeft
dollars nodig. Om die te bekomen
heeft het toeristen nodig en Ame-
poldstraat, 8, naar Kortrljk, R-ijsel-
str-aat 38, overgebracht.
PRIJZEN DER DRANKEN IN
HOTELS EN RESTAURANTS
Hotelhouders en restaurateurs mo
gen de prijzen van hun dranken met
25 t. h. verhogen, wanneer deze ter
gelegenheid van een maaltijd worden
bediend.
i;
Het leperse Kattefeest heeft
steeds een fel omstreden oor
sprong. Tal van oudheidkunde-
liefhebbers hebben er reeds veel
inkt laten over vloeien en zo
herinneren we ons nog heel goed
dat we hier verleden jaar op
zelfde plaats en met zelfde om
lijsting ook ter gelegenheid
van het leperse Kattefeest een
uitgebreide bijdrage publiceerden,
die omzeggens het volledig ont
staan en geschiedkundig verloop
der Kattefeeste te leper weer
gaf.
Thans verheugt het ons de
mening van Hr Adriaen, Veearts
te Poperinge, in de streek om-
end-om bekend om zijn oudheid-
kunde-liefhebberif en bezittingen,
te mogen lueergeven in een ar
tikel van zijn hand.
Hieronder volgt het.
Uit de botsing der gedachten ont
staat het licht; maar ver van mij het
inzicht Van iemands overtuiging te
bestrijden.
Over twee duizend jaar leefde in
het voormalig prinsdom van Hesse
(Duitschland) en het omliggende een
volk, dat de Catten heette. Het had
voor geburen de Franken, de Sicam-
bers, de Sweven en nog andere ger-
maansche stammen, die een slag van
blok mieken en in zwervende benden,
als de andere volksverhuizers van de
zen tijd, met have en goed het Oosten
optrokken. Aan Holland gekomen
splitste een gedeelte der Franken zich
rond den Ysel. dit waren de Saaifran-
ken, de Sicambers gingen verder bin
nen; de Catten huisden aan de zee.
Zoo doende bezetten zij geheel den
rechteroever van den Pijn, die de
grens mien van het romeinsc-he rijk,
waarvan België toebehoorde. -
Meester leerde, ais ik ter schoie
ging, dat deze landverhuizers scha-
mei waren en later heb Ik gezien, dat
armoede en kroostrijke gezinnen sa
men gingen. De bevolking vermeer
derde snel, de nieuwelingen hadden
weldra levensruimte noodig en als
zijpelende water boorden zij door de
grens om zich in stilte en zonder ge
weld in ons land te vestigen. De za
ken gingen goed tot rond de jaren
270. toen eene hevige strijd gepaard
met plunder en vuur losbrak. De in
dringers waren wedergedreven, doch,
daar het geen echte vijanden van
Rome waren en slechts uit' nooddruft
handelden, wierd het hun toegelaten
zich ten Noorden van de. heirbaan
Tongeren - Bavai - Wervick - Cassel
- Boulogne zich te vestigen.
Weze hier op te merken, dat »k
voortaan met de Catten alleen mij
zal 'bezighouden en zooals Swevezeele
en Swevegham van de Sweven voort
komen* de volgende namen van de
Catten stammen.
Nu hadden deze de handen vrij en
weldra waren zij Belgie binnen, be
zaaiende de streek, die zij begaan of
bewoond hebben, met den naam van
hunnen stam CATTE. In hand houd
ik eene reeks van minstens vijftig
woorden waarvan ik om mijne lezers
niet te vervelen maar eenige neem.
Zoo:
In Holland: Catwijk en Cat zand.
In Belgie: Cattendijk te Antwer
pen; Catthem te Dudzeele en te Ou
denburg; Catterogge te Lapscheure
en te Oostende (eene visscherij-
plaats); Cattebosch te Maldeghem;
Cattcstraat te Lichtervelde en te
Roeselare; Catthoek te Belleghem;
Catthem te Werviek; CattesCraat,
Hoe ook de historie van ons Katten-
feest het hebben wil, toch zal er <lit
jaar als andere jaren gevierd worden
en met vei-langn verbeiden velen de
Nar die zijn katte-poppen over de
menigte zal uitstrooien.
Cattsmeulenstraat, Cattemeulcn, Cat-
tebrug. te Watou.
In Frankrijk, Cattsberg te Godo-
waersvelde, waarvan de Paters van
het Gesticht den naam aan ee:rt
derzett-ing van germaansch volk toe
schrijven; eindelijk Cattinghem, de
ze naam wel beteekende eigendom
van de afstammelingen der Catten.
De Catten waren op bijzondere
plaatsen, meest cp onvruchtbare heu
velen begraven en daar hier de grond
kalkarm is, niets van hunne beende
ren blijft nog over; .eenen drlnkpot,
eenige perels en wat geroest ijzer
voortkomende van wapens zoude men
nog Kunnen vinden. Zoo heb ik het
Cattekerkhof te Juliaan bij Lange-
marek, het Cattekerkhof te Kemmel
op den berg en een te Cassel. Deze
zijn heidensche begraafplaatsen.
Volgens een gebod van Karei den
Groote in het jaar 809 moesten al de
afgestorvenen rond de kerken begra
ven worden: deze handelwijze wierd
algemeen rond 900 en zoo miek men
de christene kerkhoven. Doch om
beide rustplaatsen van alle mogelijke
schending te sparen wierden zij on
verschillig kerkhoven genaamd. Van
daar de Cattekerkhoven.
De Catten waren heidenen, en al
hoewel christene zendelingen van de
eerste eeuwen van het Christendom
ln onze streek aanlandden en in de
steden vasten voet gezet hadden, bleef
de landelijke bevolking hartstochte
lijk aan hare goden en gebruiken ge
trouw. Zij aanbaden Wodan, Thor,
Freia en anderen. Ter hunner eere
richtten zij tochten in, ook stoeten,
waarin hunne afbeeldsels get!-regen,
waren; zij offerden nog dieren op.
Maar terzelvertijd hadden zij feesten:
dans en gezang opgedreven door het
gulhertig drinken "*van geerstebler en
gegiste honlngsap (meiken). Zij mie-
ken leute, 't was Cattefeest.
In dén loop der jaren 700 was de
bekeering van het volk voltrokken en
de zege moest gevierd worden. Wij
waren dan in eenen tijd van onge-
leerdheid en ruwe zeden en een
zegeteeken was te zoeken. Misleid
door den klank van het stam
woord Catt, vielen de gedachten op
eenige onschuldige, levende katten,
die van de hoogste gebouwen neder-
geworpen werden. En zoo omstond
het Kattenwerpen, volgens een oud
geschrift.
Niets over het instellen der Cat-'
tefeest en het kattewerpen tot- on
der het bestuur van Boudewijn
III, graaf van Vlaanderen, gestor
ven in 961. Deze beval toen, als
teeken der bekeering der ingezetenen
eenige katten van eenen der drie to-
-rens van het kasteel in den Korten
Meersch af te werpen den Woensdag
voor Assencioens jaarmarkt, zijnde
daags voor O. H. Hemelvaart. In het
vervolg wierden deze geworpen van
den loren van St Martinuskerk en
later den Halletoren.
In 1476 richtte Maria van Bourgon-
die, gravin van Vlaanderen, eene
jaar-markt in, de Koude Yprefeest ■-,
en vervolgens Cattefeest genoemd,
omdat men alsdan voor de eerste maal
op den Woensdag der feesteweek in
den Vasten, katten van den Halleto-
ren heeft beginnen te werpen.
Uit afkeer van de katten op deze
wijze te zien verminken, werd deze
moorderij menigmaal geschorst. He
den wordt oud aan jong verbonden
met het werpen van nagemaakte kat
ten
Aan anderen dc pen.
ADRIAEN. Veearts.
Poperinge.
Dit geschreven in de taal van
die® eerweerden en dien grachten
lïeeir Kugo Yerriest, mijnen gewezen
Principaal er* Professor in het Bis-
BcjhopjjeJijk College tot Yi-er.
rikaanse afzetgebieden. En door het
Franse voorbeeld willen de Ameri
kanen de Engelsen diets maken dat
er slechts één middel is om dit doel
te bereiken: verzaken aan de denk
beeldige waarde van het Pond, waar
van de valse toestand gaandeweg
verscherpt. Engeland moet zijn
kaartje nemen op de Franse autobus,
anders zal het zijn plaats van be
stemming niet bereiken. Noteer wel
dat die bestemming niet alleen be
doeld is het kalfateren van het eigen
lekgeslagen vaartuig, maar ook de
West-Europese Unie, waarvoor Bevin
een openlijke oproep heeft gedaan
tot alle landen van West-Europa, met
inbegrip van de drie Benelux-landen.
Uit deze oproep van Bevin konden
wij opmaken dat Benelux, ofschoon
het zich beperkt tot een tolbestand,
in de geest van de Engelse Minis
ter van Buitenlandse Zaken reeds
kan geiden als economisch en poli
tiek blok. Een beetje voortvarend
heid wellicht, maar toch voor ons
een hoopvol teken aan de Oosterkim
van de Nederlanden en het oude
stoere volk. waartoe wij behoren.
Om terug te keren tot de Franse
maatregelen: een week geleden werd
het decreet uitgevaardigd om op de
vrije deviezenmarkt, nu ook het on
gemunt goud in staven te verhan
delen en over kort volgen ook het
zilver en het platina. De escudo en
de dollar, die vooralsnog de enige
vreemde deviezen zijn die vrij wor
den verhandeld, brokkelen verder af,
hetgeen de vastheid van de Franse
franc kentekent. Het is echter min
der begrijpelijk hoe de Franse franc
op onze officieuse markt dan nog
op 15 centiem blijft of daaromheen.
Aanvankelijk werd medegedeeld
dat ook de Belgische frank op de
Parijse vrije markt zou genoteerd
worden. Dat bericht was zeer geloofs-
waardig. gelet op de houding van
België te Bretton-Woods. ten aan
zien van het Franse plan. Er kwam
echter een logenstraffing. België
heeft gemeend aan het Franse ver
zoek geen gevolg te kunnen geven,
omdat dit niet vriendelijk zou zijn
tegenover Engeland en liet- Interna
tionaal Muntfonas. Mogen wij dit
niet als schijnheiligheid bestempe
len? Was het misschien wél vrien
delijk Frankrijk's enige steun te zijn
te Bretton-Woods, terwijl het In
ternationaal Muntfoncïs en Enge
land wanhopig tekeer gingen? - Of
hebben die heren op de vingers ge
kregen van Mr G-utt? Het is noch
tans zeer waarschijnlijk dat ons
land er belang zou bij hebben zijn
munt te laten noteren te Parijs.
Want het gevaar is niet denkbeeldig
dat, nu de dollar te Parijs genoteerd
wordt, een deel van onze export, die
eigenlijk bestemd is voor de dollar-
landen, éérst naar Frankrijk zou
gaan en dat de dollars in Franse
zakken zullen terechtkomen, precies
zoals wij verleden week over Enge
land schreven, alhoewel niet onmid
dellijk met een zelfde nefaste gevolg
voor onze munt.
Laat ons ten slotte nog een woord
zeggen over het opzienbarend feit
dat in de Verenigde Staten een ster
ke daling te noteren valt op ge'oicd
van de prijzen der grondstoffen en
vooral van de producten van de
landbouw te Chicago. De inzinking
is zo aanzienlijk, dat er voor graan
gewassen koersen worden verwacht
die nauwelijks 1/3 bedragen van die
van enkele dagen geleden. De beurs
en de speculatie hebben wegen die
ondoorgrondelijk zijn. Men tracht de
oorzaak op te sporen van deze daling
en men vervalt in onderstellingen:
de mogelijkheid van verdere devalua
tieoperaties in Europa, het vooruit
zicht van een rijke oogst in onze
streken, de voorraden voedingsmid
delen in de wereld die plots .merke
lijk hoger blijken te zijn dan eerst
was aangenomen. Niemand schrijft
de baisse toe aan Truman's anti-
inflatiepolitiek, die toch ook voor
doel had alle verdere prijsstijging
tegen te gaan. Sommigen spreken
van een eerste verschijnsel der aan
brekende economische crisis, terwijl
het merendeel der volken nog hl t
meest elementaire moeten ontberen.
Wellicht is het bericht .over de aan
staande regie mtering -van de Am
rikaanse ui tv. niet helemaal vree
aan die baissebeweging. Een geli i -
aardig verschijnsel doet zich tv. -
wens voor in Frankrijk. Ook cl
verdie" t men zich in allerhande
singen.- Alhoewel het dirigisme, wa
mee wij opgeschept zitten, een i
middellijke weerslag van deze b
se op onze groothandels- en ver-,
gens onze kleinhandelsprijzen
waarschijnlijk maakt, vinden wij h.
toch spijtig dat de regering zich dc.:.:
prijzenfluctuatie niet heeft kunnen
ten nutte maken om haar subsidie
politiek op te geven zonder de .so
ciale onrust te verwekken waarin wij
thans weer verwikkeld zitten dooi
de prijsverhoging van sommige ver-
briiiksproducten.
Noordstraat 38, Roeselare.
Agentschappen:
IEPER, Diksmuidestraat 22.
VEURNE, Noordstraat 24.
BRUGGE, Vlamingstr. 35.
Alle Bank-, Beurs- cn IVissel-
verrichtingen.
Voordelige voorwaarden.
ONZE MONETAIRE TOESTAND
PER 5-2-48
De goudvoorraad is met 401.000 fr.
verminderd. Eigenlijk een onbedui
dend bedrag. Onze deviezen op zicht
daarentegen verloren 891 millioen,
tot beloop van 272 millioen. gecom
penseerd doov de aangroei van onze
deviezen op termijn. Ook ons tegoed
op buitenlandse circulatiebanken,
zegge het krediet in B. fr. dat wij
aan buitenlandse kopers hebben ver
leend, verhoogde met 18 millioen.
Dat betekent dat de gezamenlijke
muntdekkingselementen een ader
lating ondergingen van 610 millioen.
Het gedisconteerde handelspapier
verhoogde plots met 538 millioen.
Wij mogen niet uit het oog verliezen
dat de vervaldag van einde Januari
in deze weekstaat een rol speelt. Het
disconto van de parastatale inrich
tingen blijft het bedrag van het af
lopend papier in regelmatig tempo
overtreffen. Ditmaal weer met 543
millioen. De schommelingen in het
disconto van overheidseffecten (schat-
kistbewijzen) en van de beleningen
op overheidsfondsen zijn onbedui
dend. De staat vorderde ditmaal
slechts 15 millioen op van zijn lo
pende voorschottenrekening tegen
certificaten «A», om daarmee na
genoeg rakelings het plafond van
50 milliard te bereiken.
De bovengenoemde kredietexpan
sie, gepaard aan de 614 millioen die
opgehaald werden in kredietrekenin
gen-courant (doch waarvan slechts
een gedeelte een directe invloed op
de circulatie kan hebben) veroor
zaakte het zwellen van onze billet-
tenomloop met 1.053 millioen, om. de
80 milliard, die een mijlpaal gewor-
üen Is, wcw te «vwedu'Uüen.