Tussen Hoop en Vertwijfeling
Ook niet met Dynamiet!
De XXIs Ijzerbedevaart was een
hoogstaande, waardige en piëteits
volle Manifestatie van Vlaamse
Fierheid eri Vlaamse Volkskracht.
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN WESTVLAANDEREN
ONZE BURELEN
Een levend Vlaanderen in een welvarend Belgie
BUITENLANDS OVERZICHT
NUCH WROK, NOCH HAAT!
ZIE OP ONS 3E BLAD ONZE
Gratis reis naar ZWITSERLAND of LOURDES
1vW'WAWVWOTW<iVW<WVW
Zaterdag 28 Aug. 1948.
Uitgave fOrtKlNGE-lEPER-WERVIK. en Omliggende
BESTUUR EN REDACTIE:
Gasthuisstraat 19, Poperinge.
Telefoon 9. Postchcck 47.63.60.
Poperinge, Gasthuisstraat 1».
leper, G. de Stuersstraat 4.
Wervik, Kasteelstraat 28.
Koeselart, St-Alfonsusstraat 12.
Veurne, Noordstraat 14.
Nieuwpoort, Langestr. (M. Dumon)
ABONNEMENTSPRIJS VOOR:
België tot Nieuwjaar 36 fr.
Belgisch Congo 3,fr. p. week.
Frankrijk Holland 3,fr. p. week,
Andere landen 3,50 fr. p. week,
ONZE UITGAVEN:
Roeselare-Ieper-Meeneu.
4 4 Veurne-Nieuwpoort-Diksmuide,
A Poperinge-Ieper-Wervik.
T JAAR. N' 35.
PRIJS PER Nr: 2 FRANK.
Aangesloten bij V.B.P.P.
Men krijgt ons niet murw, zelfs
niet met dynamiet!
Het laatste bedrijf is begon
nen en, ge weet wel hoe ten slotte
de oud drama's meestendeels uit
liepen op een happy end... op
't blijde slot.
wc soms niet te veel zouden to
nen en bewijzen dat we van die
nachtridders en van dat schorre
morrie meer dan genoeg heb
ben! om 't even, dat is bijzaak!
Bij de toren waren we met...
duizenden! Hoeveel duizenden
wel?
De traditie is hervat.
Tussen het puin rees een kruis
op.
Dat zegde ons alles!
't Waren geen Sansculotten
"die 't kruis hadden vernield. De
taak dier vreemde schuimers werd
honderd vijftig jaar later door...
landgenoten overgenomen. Meer
betekenis echter hadden de woor
den uit het lied der «Brigands»...
Eens velde de vijand het kruis
beeld hier neer! Daar stond
me dat zo klaar voor ogen... Ook
wij zijn de... Brigands! De sclien-
ners van graven, de dynamiet-
maniakken zijn de verlichte gees
ten uit onze dagen!
60-40 OF 50-50 OF 40 60?
Een paar weken terug wisten
de Amerikaanse kranten mede te
delen dat men eindelijk iets was
kunnen te weet komen van de
onderhandelingen die sedert twee
weken te Moskou aan gang wa
ren.
Volgens deze inlichtingen zou
den de Westerse geallieerden aan
Molotov het volgende hebben
voorgesteld: 1) onmiddellijke en
onvoorwaardelijke opheffing van
de blokkade van Berlijn; 2) er
kenning van de Sovjetmunt als
énige munt voor gans Berlijn; 3)
weder openen van dc besprefcin-
gen over het vredesverdrag met
Duitsland door de raad der vier
Ministers van Buitenlandse Za
ken.
Eet Kremlin zou dit voorstel
natuurlijk niet aangenomen heb
ben en volgende tegenvoorstellen
hebben gedaan: 1) erkenning van
het overheersend Russisch belang
in de administratie van Berlijn;
2) stopzetten van het plan voor
het oprichten van een West-
Duitse regering te Frankfort; 2)
medezeggenschap van de Sovjets
in de controle over de Roer en
het terugtrekken van alle bezet
tingstroepen als eerste stap naar
een Duitslandverdrag.
Deze tegenvoorstellen zouden
dan op hun beurt door de West
machten verworpen geweest zijn,
maar toegevingen zouden in het
vooruitzicht gesteld geweest zijn
voor wat de technischeadmi
nistratie van Berlijn betreft.
Tot zover de zogenaamde in
lichtingen
Of ze juist zijn weten we niet.
Of de schatting der Amerikaan
se kranten, nl. dat er 60 kans
op een overeenkomst bestond,
juist zijn is ook moeilijk te zeg
gen. In elk geval heeft de stem
ming en dc verwachting al ver
schillende hoogten en laagten ge
kend en gaven de 'optimisten,
digheid waarmeê hij achtereen
volgens Duitsers, Italianen en
aanhangers van Mihailovitsj ge
liquideerd heeft, ruimt hij thuns
zijn al te Kommformistische te
genstanders uit de weg.
Het is dus zeer goed mogelijk
dat Rusland daar een burgeroor
log wenst. Burgeroorlog die dan
zou gevoerd worden tussen enkele
Yougo-Slaven onderling, respec
tievelijk door de Sovjet-Unie en
door de States bewapend en ge
leid.
Er werden inderdaad, sedert
het einde van de oorlog, reeds
weer heel ivat nieuwigheden ont
dekt op stuk van bewapening en
een gemoedelijke burgeroorlog
zou aan beide partijen goed van
pas komen om enkele proefne
mingen te doen. Dat zou trou
wens niet de eerste keer zijn dat
zoiets gebeurt. Denken we maar
aan de Spaanse burgeroorlog
waar Nazis en Sovjets vooral
nieuwe wapens en nieuwe oor
logsmethoden hebben beproefd.
Denken we tenslotte nog aan
het groot politiek en strategisch
voordeel dat de States er zouden
in zien Yougo-Slavië uit h :t Bal-
kanblok iveg te halen! het zou
een pistool worden, gericht op
Rusland om eens even een oud
beeld te gebruiken en het zou te
vens de veiligheid in het Middel
lands zeebekken haast volledig
herstellen. Er zou dan inderdaad
maar meer overblijven de Grieks-
Yougo-Slavische tang toe te ha
len om het kleine Albanië ook
weer tot een Middellandse Zee-
staat ie maken.
Veel gevaar voor een algemene
oorlog zou daarbij niet onmiddel-
i.jk gemoeid zijn, want het debat
dat zich voor de Veiligheidsraad
zou ontspinnen zou ongetwijfeld
langademig en zonder conclusie
zijn en de grote partijen zouden
er alle voordeel in zien de kwestie
te laten hangen totdat ze door
de wapens is opgelost, ivaarna
natuurlijk de grote batterijen
Souden loskomen.
Men moet nu niet denkën dat
wij menen dat het zo zal gebeu
ren. maar dit behoort ongetwij
feld tot het rijk der mogelijkhe
den en zou in elk geval een zeke
re opklaring brengen en een to
tale wending aan de verdere we
reldpolitiek kunnen geven.
Intussen blijven wij echter in
het domein der purè veronder
stellingen, in afwachting dat men
in Moskou tot een conclusie komt.
25-8-48. V. WESTERLINCK.
juist vóór het jongste onderhoud
met Stalin, alleen nog 40 c,o kans
op 'n overeenkomst.
Wij hebben echter de in
druk dat al die percenten en be
rekeningen tot het domein der
herbergpolitiek behoren. Wij toe
ten inderdaad niets over de on
derhandelingen, en zelfs wanneer
het resultaat zal bekend worden,
zullen we nog maar kunnen gis
sen icat er tenslotte in grote lij
nen geregeld werd, of waarom
het grosso modo tot geen accoord
is kunnen komen.
Wij moeten in dit verband ech
ter twee zaken hopen:
1) dat het tot een accoord ho
me, maar zonder gewichtige toe-
gevingen vanwege de Westmach
ten ware het zo dan ware het
een tweede München en een twee
de München betekent een derde
ivereldoorlog
2) dat we de juiste toedracht
der onderhandelingen niet zou
den kennen, want dergelijke pu
blicaties gebeuren alleen bij het
uitbreken van een oorlog die nie
mand loensen kan.
INTUSSEN
GAAT UK OORLOG VERDER
Twee maand ongeveer duurt nu
de blokkade van Berlijn.
Het grootste effect ervan is ge
weest dat de Duitsers zich van
langs om meer naar' de West
machten toekeren en de Sovjet-
Unie verachten, of, om het met
de woorden van Jakob Kaiser,
leider van de Christlich Demo-
kratische Union van Berlijn, te
zeggen: Vijftig dagen blokkade
hebben bewezen dat datgene
waarvan men de overgave van
Berlijn aan een vreemde wil ver
wachtte, tot de grootste democra
tische overwinning sedert het
einde van de oorlog in Duitsland
werd omgezet
Men moest natuurlijk niet ver
wachten dat Rusland'van met de
besprekingen te Moskou zijn
greep op Berlijn zou gelost heb-
oen. Redelijker wijze had men
echter wel mogen veronderstel
len dat men eerlijk zou gepoogd
hebben het aantal incidenten zo
veel mogelijk te beperken of vol
ledig uit te schakelen. Die inci
denten kunnen inderdaad moei
lijk als politieke drukking smid-
delen worden gebruikt om de
Westelijke Gezanten te Moskou
en hun respectieve Regeringen
tot meer toegevingen te bewegen.
Integendeel. Komt daarbij dan
ook dat het scheppen van derge
lijke toestanden een zeer gevaar
lijke atmosfeer teweegbrengt en
dat het in zo'n omstandigheden
is dat de geweren dan soms tan
zelf losgaanV
Men moet zich dan ook afvrd-i
gen welke de heimelijke en ach
terbakse bedoeling der Sovjets is,
en of zij wel eerlijk wensen een
zekere ontspanning te zien intre
den en de hangende moeilijkhe
den-op vreedzame wijze op te los
sen. Men krijgt zo de indruk dat
het er hen hoofdzakelijk om te
doen is de Westmachten bezig te
houden en tijd te winnen.
Tijd te winnen, waarvoor?
Om zich vaster vast te zuigen
aan de Oost-Duitse zone.
Om de Balkan verder te conso
lideren en er een reusachtig
nieuw arsenaal van te maken
(denk aan het nieuwe Oostelijke
Roergebied-» dat de Sovjets aan
't maken zijn met Polen en Tche-
cko-Slowakije!
Om verder aan hun aloomvor-
singen te kunnen werken en hun
bewapening enorm te verhogen
en dan deze argumenten in de
schaal der machtspolitieke dis
cussie te werpen...
Meer en meer zijn de verhou
dingen tussen Westen en Oosten
inderdaad machtspolitieke ver
houdingen geworden. Zeker, de
politiek is dit altijd, en vooral de
politiek der grote staten, maar
net weerzinwekkende van de hui
dige toestand ligt hierin dat de
jongste oorlog die dan toch in
het teken stond van de strijd der
vrije volkeren tegen de dictatuur
om aldus het recht op interna
tionaal plan op de voorgrond te
brengen, dat die laatste oorlog
als voornaamste gevolg heeft ge
had dat een andere én nog veel
machtiger en erger dictatuur in
de plaats gekomen is en dat een
handvol fanatieken de gehele
wereld thans in spanning kunnen
houden om ons allen, icellicht.
morgen in het ongeluk en de ca
tastrofen te storten.
ZAL TITO DE GELEGENHEID
ZIJN VOOR DE OEFENMATCH?
Intussen onttvikkelt het con-
■flikt tussen Tito en de Komin-
form zich verder. Zodanig dat wij
dezer dagen in de kranten kon
den lezen dat Stalin reeds de op
volger van Tito zou hebben aan
geduid en dat de geruchten van
Russische troepenconcentraties
aan de Yougo-Slavische grens
weer meer en luider klinken.
Vrijwel niemand zal nu nog ge
loven dat de ganse Tito-historie
een kolossale bluf is en een ge
raffineerd manoeuvre om de
Westmachten te misleiden.
De jongste ontvluchtingspo
ging (was ze niet georgani
seerd?) van Tito's gewezen staf
chef is er een betvijs van dat er
ongetwijfeld iets aan 't broeden
is.
Het,is dan ook niet uitgesloten
dut beide partijen (Oost en West)
wel een conftikt, een burgeroor
log in Yougo-Slavië wensen, en
wel om vele en zeer verschillen
de redenen.
Rusland zal wellicht naar dat
middel grijpen als laatste red
plank om Yougo-Slavië onvoor
waardelijk onder zijn knoet te
houden. De veroordeling door de
Kominform' was trouwens al een
openlijke oproep tot rebellie en
opstand en wanneer Visjinsky
naar de Donauconferenïie te
Belgrado gekomen is, dan had hij
in zijn vliegtuig stapels vlug
schriften mee tegen Tito, vlug
schriften die men van 's ande
rendaags al op clandestiene wij
ze onder de bevolking verspreid
de, en die er de communisten op
nieuw toe aanzetten Tito en zijn
kliek van kant te schuiven.
Tito is echter ook geen katje
om zonder handschoen erf vast ie
pakken en met dezelfde koelbloe-
Eerst moesten de zerkjes van
onze arme jongens er aan gelo
ven. Doodgeschoten werdt ge...
gratis, door de moffen; begraven
worden op een fatsoenlijke wijze
kostte geld, 60 fr. voor een zerkje
van heldenhulde, maar daar zorg
den de piotten voor.
Wat stond er te veel op die
simpele zerkjes? Toch werden ze
vernield en in de grintweg ge
voerd. Men wilde absoluut de
«onbekende» soldaten... verme
nigvuldigen; «men» slaagde er
in. Hier en daar in 't Vlaamse
land oordeelde de gewone man
dat grafschennis strafbaar is.
Met de XXI' Bedevaart. Zondag 22 Oogst jl.rin de
Uzervlakte aan het door vlaamshatende handen vernielde
IJzergedenkteken gehouden, is uit de geschonden graven
een nieuw Vlaams leven herrezen; de Ijzerbedevaart was
een waardige en kalme uiting van een wordend nieuw
Vlaams machtsbewustzijn.
Na 9 jaar onderbreking is de nieuw opgerichte bede
vaart, op enkele kleinigheden na, een volledig succes ge
weest. Niemand verwachtte er zich aan dat de massale
volkstoeloop der vroegere bedevaarten zou geëvenaard
worden. De vele omstandigheden die we allen kennen of
gemakkelijk verzinnen kunnen werkten daartoe zeker niet
gunstig mee, doch al deze ongunstige factoren ten spijt
durven we toch zonder vooringenomenheid beweren dat
de opkomst van 9 a 10.000 bedevaarders voortreffelijk is.
Zonder ook maar het minste voorbehoud dient het
Comité geluk gewenst om de onberispelijke ivijze waarop
alles ineengestoken icerd. Er valt op de ganse plechtig
heid zelf niet de minste schaduwzijde. De muzikale di
rectie van Meester Arthur Meulemans was kunstwerk van
hoog gehalte; de enscenering der bloemenhulde heeft ge
wis ogenblikken van diepe ontroering meegebracht; kórt
om, alles bewees dat de organisators de zaak vast in hand
hadden.
Ook bij de bedevaarders heerste er tucht. Er was
geen beweging; er waren geen toejuichingen, geen kreten,
geen opstandige uitroepingen. Toch was er een minieme
onaangenaamheid verwekt na het zingen van de Vlaam
se Leeuw». Enkelingen die de draagwijdte van hun woor
den niet beseffen vindt men in ons land niet alleen, ze
komen overal voor. No. alles wat aan vele Vlamingen in
de laatste jaren aangedaan werd kunnen we dit wellicht
begrijpen doch niet goedpraten. Op haat en wrok mag noch
kan iets degelijks worden opgebouwd. Toen dit gebeurde
ivas de plechtigheid in feite geindigd, en de wanklanken
dier enkelingen werden door de massa goedmenenden
rap gesmoord.
Alles overschouwd was de bedevaart een waardig
machtsvertoon en zelfs deze schuchtere wanklanken kun
nen de waarde en de indruk ervan in niets schaden. Het
was een deugddoende, heerlijke herrijzing en de gevolgde
en uitgeiverkte lijn een sterke ivaarborg voor den verderen
uitbloei.
Mochten alle goede, christelijke Vlamingen, nu ze
het bewijs hebben geleverd dat ze in de grond allemaal
dezelfde verzuchtingen hebben, alle verdeeldheid 'verder
afweren; over alle kleine veten en maljcontentheden heen
stappen, en samenwerken tot verwezenlijking van datgene
dat alleen in volle samenhorigheid kan bereikt: EEN LE
VEND EN BLOEIEND VLAANDEREN IN EEN WELVA
REND, BEGRIJPEND BELGIE.
We sluiten met wat we verleden iveek wensten, dit
nu nog meer onderlijnend gezien het prachtig verloop der
herboren Ijzerbedevaart:
Moge het nieuwe Comiteit erin verder gelukken dit
plichtbesef wakker te schudden en de herboren Helden-
hulde tot heil van Vlaanderen en België voort te doen
strekken.
waarna de programmaleider, dhr Na-
ckaerts, een
•Verrijzenis!
In dit teken stond de bede
vaart. Zo is het geweest.
Wie Zondag bij het puin stond,
meeleefde en meezong heeft dat
aangevoeld. Verslagen, enthou
siaste verslagen kan men lezen
in de bladen. Maar dood en
doods is alle- geschrift. Wie de
bedevaart meemaakte bewaart
diep, toch zo diep, in zich zelf
de herinnering aan de Verrijze-
nis-tocht.
Wij blijven de erfgenamen van
de Brigands, de erfgenamen van
de piotten van den IJzer; de
stoere, de echte... patriotten en
gaan zegezeker naar de volledige
Verrijzenis. Men krijgt ons im
mers niet murw ook niet met
dynamiet!
PÉ VLAMYNCK.
Hr G. Vandonutte, spreekt namens
de jongeren, de menigte toe.
de spreker legde op de verbonden
heid van de IJzer tragedie en het
huidige stadium van de Vlaamse
strijd.
Daags nadat misdadige handen
hun snode plannen op het IJzermo
nument hadden ten uitvoer ge'oracht,
vergaderden toevaliig de leiders van
dc Katholieke Jeugdorganisatie u.t
West-Vlaanderen. Zij wendden het
eerste striemend protest tegen deze
wandaad de wereld in. Aansluitend
bij dit protest kwam geheel de kern
gezonde jeugd van Vlaanderen in be
weging. Op Zondag 26 April hield
zij een eerherstellende bedevaart
naar de puinen van het IJzermonu
ment. Het is goed dat vandaag de
Vlaamse jeugd met alles wat in
Vlaanderen zichzelf is gebleven, tie
traditie van de jaarlijkse bedevaar
ten opnieuw mede inzet.
De Heer Vanöeputte legt daarop
de nadruk op het feit dat de ge
sneuvelden van de Vlaamse helden
die tegen de wanden van het monu
ment hun standbeeld kregen, alle
maal jongeren zijn. Hij gaat daarop
verder en beklemtoont dat de IJzer-
tragedie evenwel slechts een stadium
is uit de Vlaamse strijd die dooi
de eeuwen wordt gestreden. In deze
herdenking wil hij eveneens betrek
ken allen die stierven zowel in 1302
als tijdens de Boerenkrijg, zowel zij
die in en buiten de oorlog' in 1914-
1918 en in 1940-45, hun leven veil
hadden voor hun volk,
Na nogmaals op de taalstrijd als
vooruitgeschoven post van de Vlaam
se zelfverdediging actuele accenten
te hebben gelegd besluit dhr Vande-
putte
De Vlaamse strijd is er een van
c.elfverdediging, ook van verovering.
Er moeten Vlaamse jongeren gevon
den worden die zélf Vluanderen's
grootheid over België's grenzen heen
in de wereld kunnen uitdragen. Om
deze strijd te strijden moeten drin
gend twee zaken bij de Vlaams»
jeugd verdwijnen: het materialisme
en de verbittering. Het eerste moet
er uit gegeseld, het tweede moei cr
uit gezalfd worden. Laten wij hier
vandaag beloven dat, wie het ook
aandurve en wat men ook poge, nie
mand cf niets van ons nog negati
visten zal maken. Laten wij zelf met
de balsem van de liefde alle verbit
tering uit ons wegzalven. Laten wij
ons voeden en rullen met liefde, lief
de voer Vlaanderen en alle staats
burgers die met ons in dit land le
ven. Laten wij voor Vlaanderen vech
ten. Het heden hoopt op ons, de toe
komst straalt voor ons. God zij met
ons en de Lieve Vrouw van Vlaan-
ueren zegene ens!
Na deze ongetwijfeld indrukwek
kende toespraak vond de gezamen
lijke uitvoering plaats van «O Kruise,
den Vlaming".
'Zie vervolg op 2" blad)
Die Bedevaart haar den IJzer
werd echter niet gelikwideerd,...
zal het nooit, al moesten we, lijk
tie, Joden aan de klaagmuur te
Jerusalem, jaar aan jaar bij de
puinen mekaar terugvinden.
Er was dits^jaar nog iets' bij
zonders gebeurd. Vlamingen ko
men gewoonlijk best overeen maar
houden er gewoonlijk zeer ver
schillende gedachten en opinies
op na, zodat er twee IJzer-comi-
tts bestonden op gevaar af dat
er nog een derde werd gevormd.
Maar de twee Comités waren nu
zeer broederlijk aan 't onderhan
delen gevallen en, Goddank, er
was broederlijke verstandhou
ding en eenheid gevolgd. De Vla
mingen vonden malkander terug.
Wat nu?
Er waren nu geen doden meer
te straften. De zerkjes en de to
ren waren nu radikaal vernield.
Er schoot niets anders over dan
zien aan de levenden te vergrij
pen. De nachtridders-bende heeft
overal vertakkingen, net als de
zesde kolonne.
Nu zou men het huis opblazen
van Dr Franssen, voorzitter van
het Comité. En de akelige schoe
ljes leverden opnieuw meesterlijk
werk. De terreur - meesterproef
werd uitgevoerd, niet langs de
grintwegen van Veurne-Ambacht.
bachten de kuipe, niet langs de
eenzame IJzer, ïr^aar in het hert
van de grootstad Gent. Zal men
weerom zoeken en niet vinden?
PROCLAMATIE TOT DE
BEDEVAARDERS
lichtte. Hij zegde o.m.:
Wij staan hier op een dodenveld.
Hoe schrijnend de werkeiijkhc.d ook
is, in het aanschijn van de dood
wenst het Bedevaartcomité dat aiies
waardig' en in kalmte zou verlopen.
Het is de BEDEVAART naar dit tra
gisch dodenveld en dit puin.
Die doden, zo dicht bij Ons, spre
ken ons zelf het welkomwoord toe.
Welkom uit alle gouwen van
Vlaanderen; welkom, gij allen, die
dit kruis hebt gebouwd in armoe en
schamelheid, gij, die de toren zult
herbouwen, d.e nog geloven kunt in
de verbroedering van de volkeren.
Laten wij bidden voor de zielen
van zij die vielen voor een vrij Vlaan
deren in een vrij België, laten we
bidden voor het levende Vlaanderen,
dat met de toren zal herrijzen, als
een sterke burcht van fierheid, trouw
en sterkte.
Het moet gezegd dat de Vlamingen
die hier aanwezig waren deze pro
clamatie niet nodig hadden; Zij heb
ben zich gedragen zoals van een Vla
ming, die hulde brengt aan zijn do
den, kan worden verwacht.
Daarop werd de Psalm van Ro-
denbach gebeden en na de "gezamen
lijke uitvoering van he; "Lied der
Vlamingen kwam de eerste spreker
aan de beurt.
Vonden «wij» de schoelies niet,
we vonden wel iets anders.
Wij. vonden Zondag laatst me
kaar terug.
En yoor goed!
We zijn niet t'huis gebleven.
We zijn niet in de hoek blij
ven zitten, bevreesd voor bom
men of handgranaten.
We waren goed beschermd...
Maar of het er nu omging om te
beschermen of af te spieden of
Rede van dhr Vandeputte
algemeen secretaris van de Federatie
van tie K.S.A.-Jong Vlaanderen.
Uit zijn zeer pregnante toespraak
onthouden we vooral de indruk die
Sfosfteloie Pronostiekprijskamp
18.000 Fr. PRUZEN
C.V.P.-VOLKS VERTEGENWOOR
DIGER WIL GEEN BEGROTINGEN
MEER GOEDKEUREN
Door Hr Van dtn Daele. C.V.P.-
Volksvertegenwooraiger van Geilt,
werd aan oe onaersciieiden Miii-sitiS
gevraagd uit hoeveel Franstalige en
Vlaamstalige ambtenaren hun per
soneel samengesteld was.
Uit de verschillende antwoorden is
gebleken dat in alle Ministeries de
eerstvermelde veruit de talrijkste
waren. Voor alle Ministeries samen
1.348 Franstaligen voor 820 inge
schrevenen op de Nederlandse taal
rol. De verhouding in liet Ministerie
van Buitenlandse Zaken en Handel
was bijzonderlijk kenschetsend; 179
Walen voor 33 Vlamingen.
Dit niettegenstaande de Vlamingen
veruit in de meerderheid ziju in het
land.
Hr Van den Daeie heeft uit deze
toestand besloten geen enkele begro
ting meer goed te keuren tot de wet
ten ter zake worden toegepast.
Waarlijk een kranige „aal die na
volging verdient.
ONZE PRODUCTIE
Dc industriële productie bleef in
Juli beneden het verwachte peil al
hoewel ze nog 15.2 hoger lag dan
in de basisperiode 1936-1938. Verge
leken met Juni Is er een verminde
ring van. 4,8 punten. Dit volgens de
Agefi-index.
In volgend staatje vermelden wij
naast de globale productie van en
kele grote sectoren, het percentage
van de vooroorlogse productie:
DE VERSPILZUCHT VAN
MINISTER HUTSMANS
DE GROTE DAG
Reeds van in de vroege ochtend
uren trokken duizenden bedevaart
gangers door de straten van Diks-
muide. En op die vele aangezichten
lag zulk een ingetogenheid, zulk een
■bewusiwaardigheidsgevoel, dat he;
leek of meer dan ooit deze Vlamin
gen aanvoelden welk een heilige
plicht hen hierheen had gedreven.
Een half uur vóór de H. Mis, be
gaven. de bedevaarders zich in stilte
naar de klaargemaakte bedevaart-
weide.
DE K. MIS
Te klokslag 11 uur ving de plech
tige' H. Mis aan, gecelebreerd door
Eerw. Pater Van Caenegiiem, drager
van het oorlogskruis 1914-1918 en
oorlogsinvalied. Het is moeilijk bij
benadering te schatten hoeveel be
devaarders er aan gehouden hadden
deze Heldennulde bij te wonen, toch
mogen we zonder overdrijven verkla
ren dat de menigce 9 a 10.000 man
bevatte.
Onder de aanwezigen konden we
in het voorbijgaan opmerken: de He
ren Volksvertegenwoordigers Verlakt,
Declerck, Hermans, De Taeye, De
Velter, Lefere, Bertrand, Coppé en
vele anderen, alsmede Senatoren So-
bry, Neels, de Heren Moeyersoen,
Bauweraerts, P.W. Segers, Dr Lebeer,
Dr Franssen, de Heren Clottens,
Vandeputte en andere leden van het
Bedevaar „comité.
Het was een zeer ontroerend ogen
blik onder de Consecra;ie, bij het
schetteren der thebaanse trompetten,
die duizendkoppige menigte in de
IJzervlakte te zien neerknielen.
Na de H. Mis volgde onder leiding
van Arthur Meuleman-', de uitwoe-
i ring van O. L. Vr, van ons land
DE VOORAVOND
De vooravond van de Ijzerbede
vaart is te Diksmuide zender inci
denten verlopen. In'het puin van de
IJzertoren, hel verlicht door schijn
werpers, tussen twee overblijvende
brokstukken, is een repliek gemetseld
van he; Heldenhuldekruisdoor
Joe English ontworpen.
Boven on het kruis prijkt Ce
leu/.é A.V.V.-V.V.K.'Daaronder
klapwiekt een blauwvoet en staat
het vers gegrift; Hier liggen
hun lijken als zaden in 't zand,
hoop op de oogst, o, Vlaander-
lancl...
In de voet van het kruis, is
een klauwende leeuw gegrifi, ter
wijl aan de ingang der gedy-
namiteerde en zwaar geteisterde
krypte, een grote gekruisigde
Christus zijn nood ten toon stelt.
Naast het vernielde monument
wappert een witte vlag met in
blauwe letters het woord "PAX».
Mooier symbocl van fiere herwor
ding kon niet uitgedacht. Deze mach
tige samenstelling bracht alle aan
wezigen in on;roering..., leidde ons
seffens in. in de heerlijke atmosfeer
rondom de 21" Ijzerbedevaart ge
schapen.
Langs de weg naar Kaaskerke is
achter de Minoterie de jeugd bij fak
kellicht samengetroept.. Zij verzeke
ren zelf de ordedienst, ofschoon de
rijkswacht ialrijk vertegenwoordigd
is. De eigenlijke ijzervlakte i.s ont
ruimd. maar cie eerste bedevaarders
gaan een blik werpen op het puin.
Er valt voortdurend een miezerige
regen en van deze dodenvlakie gaat
een indruk van groo.se ingetogen-
beid uit.
De verspilzucht aan de dag gelegd
door onze Ministéi- van Onderwijs,
Hr Huysmans, om nieuwe staatsscho
len op te richten in steden waar die
onnodig' zijn en best kunnen gemist
worden, kent geen grenzen meer. In
plaats van de gelden van de staat
aan nuttige werken te besteden, o.m.
door het bouwen van woningen, het
verlenen van oorlogsschade, en dies
meer, goochelt de Minister met ae
millioenen voor het stichten van nut
teloze scholen.
Zo wil hij Roeselare een nieuwe
staatsschool opleggen tegen wil en
dank, school die maar eventjes 20
millioen kosten zou, zo niet meer.
Geel wil hij eveneens een nieuwe
school schenken, namelijk een staats
middelbare school met voorbereiden
de afdeling en kindertuin, en dit
niettegenstaande het protest van het
Gemeentebestuur. Geel telt 22.500
inwoners en bezit reeds 39 scholen,
naar ieders gading. Toch wil Minis
ter Huysmans hier 22 millioen ver
spillen.
Ongevraagd is ook Overijsche aan
de beurt gekomen. Ds Hr Minister
heeft er een kasteel doen opeisen en
onderhandelt thans met de eigenaar
voor de aankoop ervan. Dit niette
genstaande Gemeenteraad, bestaande
uit 8 katholieken en 3 liberalen, een
parig tegen de stichting van deze
nieuwe staatsmiddelbare school heeft
geprotesteerd. Bedoeld kasteel was
eerst ingericht voor het werk Kin
deren van het Vaderland zodat nu
deze vezen van ocrlegeriachtoffers
daarbij nog hun end-»:kernen ta be
doeld kasteel ontkomen vrorderi,
Zal men de r- Huysmans ik3 lang
zo laten betijen? m
tïf Iedereen mag er kosteloos aan deelnemen.
EEN NIEUWIGHÈID OP LANDBOUWGEBIED
vTF
Zoals wij reeds meldden werd te Corroy-le-Chateau, een nieuw soort
dorsmachine beproefd. Het geldt hier een merkwaardig apparaat, het eni
ge dat op dit ogenblik in Europa bestaat. De machine, die getrokken
vordi door een tractor, dorst en want het graan dat volledig gereinigd
in zakken terecht komt. Als typische bijzonderheid dient vooral te wor
den aangestipt dat deze machine de halmen niet afmaait zoals de door
ons reeds gekende plk-dorsmachine; dc halmen worden gekamd zodat
het stro blijft rechtstaan en in de dorstrommels slechts de aren moe
ten bewerkt worden. Heel de machine wordt bewogen door een motor
van 4 JP.K»
1.525 millioen ton kolen
317.039 tril staal
1 "0.003 ten mrtaalfzbrfcaten
270.030 tón cement
13.503 ten! papier
G23 milllioen I-va
<Zis vervolg 2
blad»,
