DE CRISIS VERSCHERPT
De U.N.O.-Zitting te Parijs
'k Lope op een zijspoor!
Onderhandelingen tussen
West Oost afgesprongen
Bij het nakende Beetseizoen
KATHOLIEK WEEKBLAD VAN WESTVLAANDEREN
Het Congres van de Internationale
Christen Vakverbonden te Koksijde
op 23-24-25 September
Westerse Mogendheden brengen de
kwestie voor de Veiligheidsraad.
UITERST NAUWKEURIG
ONZE BEVOORRADING
BUITENLANDS OVERZICHT
STORT 26 FRANK
De standpunten worden niteengeiet
Bittere klachten tegen Sovjet-Rusland
Vsspïisy steil ontwapening voor
DE BERLIJNSE CRISIS
Russen eisen controle over alle
verkeer naar of van Berlijn.
H. MARSHALL:
H. VISJINSKI:
H. BEVIN:
H. SCHUMAN:
DE NIEUWE UURREGELING DER TREINEN
jl -- Zaterdag 2 Qkt. 1948.
BESTUUR EN REDACTIE:
j i Gasthuisstraat 19, Poperinge.
s telefoon 9. Postcheck 47.63.60.
ABONNEMENTSPRIJS VOOR:
België tot Nieuwjaar 26 fr.
Belgisch Congo 3,— fr. p. week.
Frankrijk Holland 3,fr. p. week.
Andere landen 3,50 fr. p. week.
Uitgave POPERINGE-IEPER-WERVIK en Omliggende
HET WEKELIJKS
Aangesloten bij V.B.P.P.
3* JAAR. N' 40.
(MAMVWWVWWIWUUIAnARMVUWIR PRIJS PER Nu 2 FRANK.
ONZE BURELEN:
Poperinge, Gasthuisstraat 19,
leper, G. de Stuersstraat 4.
Wervik, Kasteelstraat 28.
Roeselari, St-Alfonsusstraat 12.
Veurne, Noordstraat 14.
Nieuwpoort, Langestr. (M. Duinon)
ONZE UITGAVEN:
Rocselare-Ieper-Meenen.
4 4 Veurne-Nieuwpoort-Diksmuide
4 Poperinge-Ieper-Wervik.
Ik heb er lelijk van gekregen,
omdat Fiel en ik zelf, zo weinig
geloof hechtte aan al die oorlogs
voorspellingen en die oorlogspro
fetieën.
Ongelovige Thomas eeuwige
optimist ge ziet toch wel dat
het precies uitkomt lijk voorspeld
werd... Ik herinnere mij zo goed
hoe onder de oorlog de mensen
die naar de Engelse Radio luis
terden, hoorden 't gene ze wens
ten te horen en allerminst hoor
den 't gene over de radio werd
medegedeeld.
En we leven nu weerom ln de
zelfde atmosfeer; de mensen zijn
benauwd, de ondervinding van
twee oorlogen drukt als lood.
t Begon lijk nu, met die vrese
lijke koude oorlog, 't zal dus
weerom eindigen op dezelfde wij
ze; met al de beleefde mizeries...
Dat alles hangt in de lucht! Fiel
weet dat ook en filosofeert dan
nuchter weg; Als de lucht invalt
zullen we allen... leeuwerken
vangen!
A
"k Zit wel 'n weinig in de rapen
van mijn gebuur, Westerlinck,
die U ieder week over die buiten
landse toestanden zo haarfijn in
licht, zo duidelijk en zo precies
als ge 't nievers elders vindt; maar
hij zal 't me wel niet kwalijk ne
men zo ik deze week in zijn vaar
geul geraak.
Te Parijs, ge weet wel op die
vergadering van de naties, zijn er
dozijnen redevoeringen uitgespro
ken. Ge kunt wel denken: nage
noeg zestig landen zijn daar ver
tegenwoordigd en zou men in
*t eigen land wel tevreden zijn
zo de eigen vertegenwoordiger
zweeg? Dan zou men evengoed
een doofstomme kunnen sturen!
't Gaat daar echter als bij een
toneel: hoofdrollen, nevenrollen
en figuranten.
Tot de hoofdrollen behoren:
Marshall, de generaal-zakenman;
Visjinski, de Rus die alle westerse
landen voor haaien schold; Schu-
man, de Fransman die maar wei
nig zeggen kon over de mening
van zijn land, aangezien zijn land
om de week van regering en me
ning verandert. Maar de twee
eerste tenors waren de Engels
man Bevin en onze «Spaak».
Bevin mocht meer dreigen,
want .Engeland heeft te water en
in de lucht nog zijn woord meê
te spreken.
Spaak had minder om te be
dreigen maar hij zei harde waar
heid en hij zei die waarheid...
geweldig hard.
De mensen zijn bang, zei
Spaak; ze zijn bevreesd.
Ze zijn bevreesd omdat zij ver
onderstellen dat de Russen mis
schien wel oorlog wensen en nie
mand achter dat fameus ijzeren
gordijn kan kijken om te zien
hoe men daar aan bewapening
doet.
Ze zijn bevreesd omdat ze zien
hoe vele landen achter dat ijzeren
gordijn verdwijnen. De Baltische
staten, Polen, de Balkan-staten,
Tchecko - Slowakije, Hongarije,
een deel van Oostenrijk, een deel
van Duitsland. Ze zijn bevreesd
als ze zien hoe zelfs het kleine
Finland weer wordt bedreigd.
Ze zijn bevreesd als zij zien of
moeten gissen en raden hoe die
nieuwe communistische demokra-
tie met de mensen speelt in die
landen.
Ze zijn bevreesd als ze zien hoe
Rusland rekende op revolutie in
Italië en Frankrijk.
Ze zijn bevreesd als ze zien hoe
Ih ieder land een vijfde kolonne
maneuvreert. Hitler had ook
overal een vijfde kolonne t.je,
maar dat waren maar boys
scouts bij wat het nu is.
De Russen zijn dan nog miste
vreden omdat de mensen be
vreesd en achterdochtig zijn.
Dat waren nu eens echt:, nagels
met koppen. Dat was geen partij-
praat, dat was Europees gespro
ken! De hele wereld verwachtte
en begeerde dat iemand van for
maat die heren van Moskou eens
openhartig zou zeggen wat allen
denken.
Voor ons is er nog iets bizon-
ders in die rede.
Want ook bij ons maneuvreert
die vijfde kolonne en 't doet ons
genoegen dat Spaak het weet!
En nu Spaak het weet en zegt,
ware het wel te wensen dat er
meer gehandeld werd om die
vijfde kolonne onschadelijk te
maken. In hoever was in ons land
de hele repressie een maneuver
van die kolonne? Wat hebben die
mannen van de vijfde kolonne
ons land vergiftigd, wanneer zij
opgenomen werden in de front
regering met Socialisten en... Li
beralen? Nog altijd ondervinden
we de schadelijke gevolgen van
dat jammerlijk gebeuren.
Nu ziet ledereen klaar! Ieder
een?... Kom, laten we zeggen dat
velen klaar zien; en dat Mr Bu-
set nooit meer herhalen zal dat
de front-regering de definitieve
regering was voor België. Hitier
voorspelde ook destijds dat «zijn»
derde rijk duizend jaar zou leven!
't Zal oneindig beter zijn die
vijfde kolonne alle invloed te ont
nemen zonder geweld of con
centratiekampen, zonder repres
sie dan door schooloorlog in
de kaart te spelen van de heren
van Moskou! Daarover hebben
we 't wel in de eerste weken.
Ik verdoolde een weinig deze
week, vindt ge 't niet? Maar
't komt al eens voor dat een of
andere omstandigheid U hele
maal uit' uw gewone doen
wegtrekt. Wie zou er niet zijn
volle aandacht gewijd hebben
aan die vergadering te Parijs?
Zelf op de peerdekoersen en de
velokoersen zijn de mensen er
meê bezig.
En die kwestie van die vrees!
Dat was toch iedereen naar het
hart gesproken?
Dat Spaak zo kordaat en zo
brutaal de waarheid dierf zeggen
in 't aangezicht van Visjinski en
zijn kornuiten, heeft al een deel
van de grote vrees weggenomen;
hij ging dat niet durven zeggen
indien het werkelijk zo ver ge
komen was dat een oorlog niet
te vermijden was.
...Moet ik er op terugkeren?
Wij hebben nog wat anders:
Mocht morgen Zondag in de Ro
zenkrans-processie nog veel lui
der dan al die redevoeringen te
Parlis, ons gebed opgaan tot O.
L. Vrouw van den Vrede!
PÉ VLAMYNCK.
Zoals men weet Is het oog een zeer
fijn orgaan en om zijn werkingen na
te gaan zijn dan ook heel nauwkeu
rige instrumenten nodig. Het inge
wikkeld instrument hierboven afge
beeld dient om de straalbreking van
het oog te meten.
Brood vrij met November.
Lagere prijzen voor tafelolie,
margarine en reuzel.
Er wordt verwacht dat nieuwe en
lagere prijzen zullen worden vastge
steld, o.m. voor arachideolie welke
van 42.50 fr. op 33 fr. de liter zou
gebracht worden; van de margarine
van 30 op 25 fr.; van de reuzel, van
45 op 35 fr. (voor ingevoerde), en van
de veevoeders die een baisse zouden
ondergaan van 25
Over de suikerprijs bleek nog geen
beslissing te zijn getroffen.
Door invoer van vlees en de verla
ging van de veevoeders meent men
ook een prijsverlaging van het vlees
te kunnen 'bewerkstelligen.
Anderzijds heeft Hr Moens de Fer-
nig, onze minister van Ravitaillering,
welke thans te Washington vertoeft,
aldaar verklaard dat het brood vrij
komen zal in België met 1 Novem
ber e.k. Te beter.
HET EINDE VAN EEN COMEDIE
op postcheckrekening Nr 4763.60
der Gebroeders Sausen, Poperinge,
en ons blad zal U wekelijks tot
einde 't jaar per post tehuis be
steld worden.
Op het einde van vorige week werd
door vele buitenlandse persoonlijk
heden in hun reisgids naar de naam
Koksijde en de verbindingswegen er
naar gezocht, omdat veel vooraan
staande leiders van de internationale
vakverbonden naar Koksijde geroe
pen werden om er enkele dagen stu
die door te maken.
En zo zagen we te Koksijde, uit
Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk,
Nederland, Frankrijk, Luxemburg en
het Saargebied, mensen toekomen,
die de weg naar DE MIJNvroe
gen. Onder de meest voornaamste
stippen we aan:
HH. Tessier, Voorzitter der Interna
tionale, Frankrijk; Kuykschot, On
dervoorzitter, Nederland; Serrarens,
Nederlands Parlementair, algemeen
secretaris van het I. C. V.; Van Is-
tendael, adjunctsecretaris, België;
Arnolt, minister-president van West-
phalen; Altenburge, minister van
Binnenlandse Zaken van Oostenrijk;
Albers, Voorzitter van de Landtag
van Nord Rhein Westphalen; Wou
ters, Voorzitter van de Landtag van
de Paltz Palatinat; Prof. Byé, van de
Universiteiten van Parijs en Tou
louse; Prof. Urbain, van de Univer
siteit van Leuven; Prof. Vanden Ven,
van de Universiteiten van Nijmegen
en Utrecht; de Gaay Fortman, van
de Vrije Universiteiten van Amster
dam; benevens de vele sociale voor
mannen die uit de respectievelijke
landen gekomen waren.
DONDERDAG 23 SEPTEMBER
werden allen door het Gemeente
bestuur van Koksijde ontvangen ten
Gemeentehuize, waar Senator-Burge
meester Van Buggenhout, Bestuurs
lid van het I. C. V., allen hartelijk
welkom heette en de volle gastvrij
heid van onze badplaats aanbood.
Hij noemde het, en terecht, een eer
voor Koksijde, deze mensen te kun
nen ontvangen.
's Namiddags begon dan het groot
Congres in de prachtige bovenzaal
van het Gemeentehuis, waar Voor
zitter Tessier, niettegenstaande de
BARTALI HOUDT ZIJN BELOFTE
I>e lezer weet ongetwijfeld nog dat Bartali, vóór de Ronde van Frank,
rijk aanvang nam, beloofd had, zo hij die mocht winnen, zijn trui ten
geschenke te zullen geven aan de H. Theresia van Lisieux, voor wie
hij een bijzondere verering heeft. De Ronde kwam; de campionissimo
won die schitterend en even schiitercnd hield hij zijn belofte, na het
vervullen der vele contracten, gestand. We zien hem hier zijn gele trui,
net ingepakt, afgeven in het heiligdom der H. Theresia van Lisieux te
Kienna in Italië. De lokale geestelijkheid had eraan gehouden daar een
kleine plechtigheid van te houden. Benevens Bartali zelf waren ook de
«MBilore Italiaanse p'oegmakkers er tegenwoordig. We bemerken er o.
Volpi en uiterst reehts onderaan Biagioni,
moeilijkheden in Frankrijk, toch er
aan gehouden had de werkzaamhe
den bij te wonen.
De eerste les werd gegeven door
Prof. de Gaay Fortman, over de
medezeggenschap van de arbeiders
in het bedrijf. Deze spreekbeurt lok
te een zeer gevolgde discussie uit,
die de congressisten tot 7 uur zal
vasthouden. In De Mijnwordt
dan een verdiend avondmaal opge
diend.
De belegde verbroederingsavond, in
de stemmige eetzaal, verloopt in zeer
gezellige stemming, waar de verschil
lende afvaardigingen elk hun woord
komen zeggen. De luimige Jos. Ceu-
lers brengt een echt Vlaamse groet,
maar zeer treffend waren de woor
den van Oostenrijk, dat op de bres
staat in het directe contact met Rus
land en zijn plicht zal doen, maar
rugsteuning vraagt.
Ook de Hr Albers uit Keulen
vraagt die sympathie voor de zeer
lastige toestand waarin zij de strijd
van voor 1933 weer moeten aanpak
ken. Toch boekte hij reeds resulta
ten, en het feit dat het tehuis van
Köningswinter weer vrijkwam voor
de Internationale door zijn kracht
dadig optreden wordt op zeer sterk
applaus onthaald.
DE TWEEDE DAG
is weer de zware dag van de les
sen. Ondervoorzitter Kuykschot klopt
de stilte in, en geeft het woord aan
Prof. Byé, over het moeilijke pro
bleem van de nationalisaties. Een in
leiding over de evolutie van het pro
bleem brengt de professor tot een
rondkijken naar de huidige realisatie,
en zijn oplossing wordt dan: het
oprichten van een vierde macht, de
economische, nevens de drie norma
le, nl. wetgevende, rechterlijke en
uitvoerende macht, totaal van de
andere gescheiden, en boven de
duistere tribulaties van politieke
troebelen, stabiel dus tegenover de
veranderlijke staatsmacht, met in dé
grondwet gegeven garanties, die dan
de algemene economie zal leiden en
waarin de arbeiders medezeggen
schap krijgen.
De tweede les van Prof. Vanden
Ven uit Nederland, brengt een so
ciologische theorie over de medezeg
genschap, waarin hij zeer typisch
zegt dat het kapitaal tussenkomt in
de onderneming met hetgeen het
heeft, terwijl de arbeid met wat hij
is. Het huidige systeem nog door
drongen van kapitalistische geest,
houdt met die sociale werkelijkheid
geen rekening genoeg.
De derde les van Prof. Urbain Uit
Leuven, bewijst weer het hoogstaan
de peil van de leraar. Zijn les deel
de hij in drie delen in: hij gaf eerst
enkele systemen aan. duidt dan op
de tekorten van de huidige, structuur,
waarin hij de strijdpunten aangeeft:
tegen de monopoolinstellingen op
economisch gebied, tegen de te verre
gaande staatsinmenging. In een der
de deel zal hij meer positief bepa
len dat medezeggenschap in het be
heer vooral moet gaan naar de mate
van het zich inwerken in de onder
neming, en ten tweede ook wat de
controle betreft.
Na deze zeer zware voormiddag
kwam na het middagmaal een om
reis in de IJzervlakte, naar Loo en
Diksmuide, om over Veurne, de dui-
nenstreek te gaan bewonderen.
's Avonds begon dan de bespreking
ran de lessen die na 12 uur in de
nacht nog de bespreking van de les
van Prof. Urbain moest overlaten
voor 's anderendaags.
(Zie vervolg 2* blad).
Het is dan eindelijk gekomen
waar het moest komende on
derhandelingen over Berlijn wer
den afgebroken en de zaak wordt
voor de Veiligheidsraad gebracht.
De Westmachten hebben tioee
lange maanden geduldig gecon
fereerd en gediscussieerd, maar
de Sovjets hebben hun stellingen
niet gewijzigd: zij willen de West
machten er uit gooien. Deze laat
ste stonden dan ook voor de kt, -
ze: oficel de besluiten van de
Conferentie te Londen (nl. op
richting van West-Duitse Staat)
niet toepassen en de wanorde in
het Westen laten heersen, ofwel
die besluiten toel uitvoeren. In
het eerste geval zou de blokkade
van Berlijn opgeheven geweest
zijn... maar voor hoelang? Totdat
de Sovjets het nogmaals goed
vonden door die blokkade iets
anders af te dwingen. De positie
der Westmachten is te Berlijn
immers tezelfdertij de zeer zwak
en zeer sterk. Zeer zwak omdat
zij in machtpolitieke termen ge
sproken een kuikentje in het vos
senhol zijn. Zeer sterk omdat zij
te Berlijn zijn krachtens zeer
duidelijke vierledige accoorden en
dat zij door hun tegenwoordig
heid in het hart van de Sovjet
zone een teken van hoop zijn
voor de onderdrukte bevolking in
die gebieden.
Men heeft zeer veel gediscus
sieerd om te loeten of de West
machten te allen prijze te Berlijn
moesten blijven of niet. De enen
zeggen ja omdat men anders van
de ene toegeving in de andere zal
vallen zoals in 't verleden maar
al te zeer gebeurd is, en vooral
omdat de psychologische terug
slag op de Duitse bevolking zeer
ernstig zou zijn zo de Westmach
ten onder de Sovjetdrukking
moesten wijken. Dit zou in de
ogen van de Duitsers ofwel be
tekenen dat de Westmachten toe
gevend zijn ofwel dat ze de Sov
jetmacht duchten, en in beide ge
vallen zouden de communisten
daar veel munt uit slaan aange
zien het de anti-communisten fel
zou ontmoedigen.
De anderen zeggen neen omdat
de toestand thans zodanig ge-
evolueerd is dat de Russen een
compensatie zullen willen voor de
unificatie van West-Duitsland en
dat men voorlopig toch zal moe
ten berusten in de verdeling van
Duitsland; dat het trouioens veel
meer waard is een gezond en or-
devol West-Duitsland te hebben
zonder Berlijn dan een chaos in
het Westen en een schijnmacht
te Berlijn.
Er is voor beidé stellingen ëéèr
zeker iets te zeggen. Maar xvat
men ook als best moge aanzien,
toch blijft nog altijd dat er, om
tot een overeenkomst te geraken,
de wil hiertoe moet bestaan en
da& het nogal begrijpelijk voor
komt dat. de Westmachten zich
niet als kleine jongens uit Berlijn
laten wegjagen. En dat is het wat
de Sovjets blijkbaar hebben ge
wild, aangezien men te Moskou
zogezegd tot een accoord geraakt
was dat dan door de moedwil van
Sokolovsky in het honderd xoerd
geiaagd. Alsof er in geheel Sov-
iet-Rusland één maarschalk is
die tec/en de plannen van het
Kremlin zou durven ingaan en dit
zou kunnen doen zonder er on-
middelliik zijn hoofd bij te ver
liezen! Neenm,en heeft, eenvou
dig weg comedie gespeeld en die
comedie is nu uit.
EN NU?
De zaak iverd nu dus voor de
VeUigheiasraad gebracht en de
Wesimachten heoben op onmid
dellijke behandeling ervan aan
gedrongen.
Die oeslissing is zwaar aan be
tekenis. In de eerste plaats wil
dit volgens de statuten van de
U. N. O. betekenen dat de betrok
ken mogendheden het tussen hen
gerezen conflict niet door middel
van rechtstreekse onderhandelin
gen hebben kunnen oplossen, dat
er bijgevolg geen vreedzame re
geling meer mogelijk is, zo de O.
V. V. die niet vindt.
En nu rijst de vraag: zal de
U. N. O. een vreedzame oplossing
vinden en zal ze die spoedig vin
den.
Zal ze die vinden? Dat veron
derstelt dat de vier betrokken
mogendheden nu tot een compro
mis geraken, nadat ze dit te
Moskou gedurende twee maand
niet hebben gekund. Inderdaad:
zo dit compromis niet gevonden
ivordt, dan zal ook de O. V. V.
onmachtig staan omdat het kamp
tegen kamp zal gaan en dat Rus
land zich bij geen enkele beslis
sing zal neerleggen als het niet
tot een rechtstreeks compromis
geneigd is. Indien de O. V. V. bv.
een onderzoekscommissie zou wil
len oprichten dan kan Rusland
eenvoudigweg weigeren die com
missie te erkennen en haar de
toegang tot de Russische zone
ontzeggen. Denk aan de Balkan
commissie!
Trouwens, het komt er niet al
leen op aan een oplossing te vin
den, maar die oplossing zou ook
vrij spoedig moeten komen aan
gezien de luchtbrug practisch
voor onoverkomelijke moeilijkhe
den zal staan zodra de echte
winterperiode aanbreekt. Dan
zullen de Westmachten moeten
beslissen of ze de blokkade zullen
breken. Berlijn zullen verlaten
of de bevolking van hun Berlijn-
se zones laten verhongeren en
vervriezen.
De behandeling voor de Veilig
heidsraad zal èr verder weinig
toe bijdragen om een atmosfeer
en een klimaat te scheppen, icaar-
in een oplossing zou kunnen tot
stand komen. Wij roeten inder
daad uit ondervinding dat de pu
blieke diplomatie de slechtste is
die er ooit bestaan heeft omdat
ze het sluiten van een compromis
en het doen van toegevingen psy
chologisch zeer lastig maakt.
Te oordelen naar de vierkan
tigheid waarmee Visjinski en zijn
marionetten er in de algemene
vergadering al op los gevlogen
zijn. en te zien aan de brutale re
adies der Eerlijnse pers onder
Sovjetcontrole, mag men zich in
de Veiligheidsraad aan zeer harde
woorden verwachten. Zodat men
zich met angst moet afvragen
waar het naar toe gaat.
De Russen zullen klaarblijkelijk
niet haastig zijn om een oplossing
te vinden of een voorgesteld com
promis te aanvaarden. De tijd
speelt voorlopig in hun kaart. Al
les komt er op neer te weten of
zij bereid zijn het oorlogsrisico
mede' in de koop te nemen, zowel
de Russen als de Angelsaksers.
En dat is in de grond het tragi
sche van het geval, dat er een
voudig aan machtspolitiek gedaan
wordt en dat beide partijen zich
wederzijds afvragen of de andere
desnoods voor Berlijn zou vech
ten.
Eens dat het zover gekomen is,
dan is men sorns aan de slag vóór
dat men het eigenlijk wil.
En toch moeten we blijven ho
pen dat het gezond verstand nog
zal zegevieren en dat de O. V. V.
een pluim op haar hoed zal mo
gen steken omdat ze de oplossing
van de Berlijnse crisis zal gevon
den hebben zonder dat de wereld
hiervoor in een gruwelijke en af
schuwelijke katastrophe zou ge
dompeld worden.
SOMBERE VOORUITZICHTEN
Moest het inderdaad tot een
nieuwe oorlog komen, dan wor
den wij hier in het Westen met
de afgrijselijke Sovjetbezetting
bedreigd en zullen wij de kring
loop van de tweede loereldoorlog
in nog veel ergere mate te herbe
ginnen hebben.
Er bestaat op dit ogenblik in
derdaad nog niet de minste kans
dat Amerika er zou in slagen de
bezetting van West-Europa, met
uitzondering van Engeland, te
verhinderen. I-Iet pact der vijf is
inderdaad in de werkelijkheid
nog altijd onbestaande, dank zij
de dodelijke ziektetoestand van
Frankrijk dat elke constructieve
trouw onmogelijk maakt. Zolang
de vijf kleinen nu de noodzakelij
ke inspanningen niet doen is
Amerika niet bereid ons te steu
nen en vandaar dan het commu
niqué dat voor enkele dagen werd
bekend gemaakt, en waaruit
bleek dat Amerika alleen aan
Engeland wapens wilde leveren.
Practisch wil dat het volgende
zeggen: moest het tot een oorlog
komen, dan zal het vasteland ont
ruimd worden, zal men het door
de Russen laten bezetten, en zal
men alleen Groot-Brittanniè ver
dedigen als laatste Europees bas
tion en als offensief bruggenhoofd
in de tweede phase van de oor
log.
En deze houding is begrijpelijk,
want zo wij de nodige m.aatrege-
len niet nemen om de eerste
schok op te vangen, en Amerika
aldus de tijd te geven met man
en macht terug te komen, dan is
alles wat de U. S. A. in Europa
zouden stationeren verloren geld
en verloren materiaal.
Welnu, zolang Frankrijk nog
gevaar loopt in communistische
handen te vallen en zolang er
aeen politieke stabiliteit bij onze
Zuiderburen te vinden is. zolang
is de practische uitbouw van het
Viiflandenpact een hersenschim.
Die vooruitzichten zijn voor
ons dus zeer somber. Wij moeten
dan ook uit. alle kracht hoven dat
de Veiligheidsraad una een ov-
lossina voor de Berlijnse crisis
zal vinden. Frankriik wenst dit in
elk aeval aangezien zii evenzeer
als Nederland en Beloi'è met een
rode overstroming bedreigd wor
den.
Wij kiampen ons dan ook
vast aan die moaebikbeid. en crip,
hoon en bidden intussen voor de
vrede.
28-9-48. V. WESTERLINCK.
In het Palais du Chaillot te Pa
rijs, hebben deze laatste dagen de
in de U.N.O opgenomen staatslieden
uit ruim 50 naties, over de gehele we
reld verspreid, drukke zittingen ge
houden. Totnogtoe bleef het hoofd
zakelijk tot het aanhoren van rede
voeringen, gehouden door een of an
der staatsman, die er het standpunt
van zijn regering kwam uiteenzetten.
Het bleek tevens en ook andermaal
een krachtproef te worden tussen
Oost en West.
Wij moeten ons hier evenwel be
perken tot een beknopte samenvat
ting der bijzonderste toespraken.
De wereld met nieuwe oor
log bedreigd.
1 Generaal Marshall, de U.S.A.-Staats-
secretaris voor Buitenlandse Zaken,
was een der eersten die het woord
voerde. Hij sneed in zijn rede de Ber
lijnse kwestie niet aan. Eerst wees hij
erop dat er zo spoedig mogelijk een
oplossing diende gezocht voor de vraag
stukken uit de jongste oorlog voort
gesproten. Vredesverdragen moeten be
reikt worden met Japan en Duitsland,
opdat die naties hun plaats zouden
kunnen innemen onder de vredelieven
de demokratische landen. Voor Pales
tina en Korea dient een regeling be
reikt. Inzake Griekenland betoogde
Generaal Marshall dat dit land moet
worden behoed voor buitenlanndse in
menging.
Ten behoeve van de vrije mensen
in een vrije wereld», ging spreker
verder, dient een verklaring van de
rechten van de mens opgesteld. In
verband hiermede maakte spreker een
scherpe aanklacht op de naties die de
rechten van hun burgers vertrappen
en deze onder terreur doen leven.
Sedert een jaar. betoogde hij verder,
is de spanning toegenomen, doordat
«de leiders van andere landen een
diepe kloof graven tussen deze landen
er. de rest van de wereld.Deze kloof
mag niet breder worden. Thans is de
wereld bedreigd met een nieuwe oor
log. Amerika blijft onverzettelijk aan
gaande de bescherming van de demo
kratische vrijheden in de internatio
nale samenleving. Niettegenstaande al
les dient een basis van verstandhou
ding nagestreefd.
Na de Hr Marshall sprak de Poolse
afgevaardigde, 'die in heftige bewoor
dingen het Amerikaans «imperialisme»
aanviel.
Vult lijst van Amerikaanse
oorlogsstokers aan en stelt
ontwapening voor.
Namens de Sovjet-Unie nam Hr Vi-
sjinski eveneens het woord, en sprak
gedurende 45 minuten. In zijn rede
wees hij herhaaldelijk op de vrede
lievende doeleinden van de Sovjet-
Unie. Daarentegen oefende hij kritiek
uit op de «Kleine Assembléeop de
Amerikaanse houding in Korea, op het
Marshallplan en de Balkancommissie.
De Veiligheidsraad verweet hij zijn
plicht niet te hebben gedaan inzake
Palestina. Vervolgens verweet hij de
U.S.A. de atoomkracht te willen ge
bruiken als een middel om de volkeren
te bedreigen.
De U.S.S.R., vervolgde de Hr Vi
sjinski, zal zich velzetten tegen de
omvorming van de internationale or
ganisatie voor de controle over de
atoomenergie tot een Amerikaanse on
derneming, die zich met de economie
van andere landen wil bemoeien. De
U.S.A., zegde hij verder, voert geen
vredelievende politiek meer, in tegen
stelling met de U.S.S.R. Verder zegde
hij dat de U.S.A. de kapitalistische
wereld wil beschermen met de atoom
bom, en zijn imperialistische plannen
doorvoeren wil. Het pact van Brussel,
zegde hij, is niet bedoeld om een
Duitse aanval te voorkomen. Vervol
gens vaarde hij heft:g uit tegen wat
hij noemde het oorlogsgestook in
Amerika, Groot-Britt.annië, Frankrijk
en België, en hij vulde zijn voorma
lige lijst van oorlogsstokers aan,
waaronder. verschillende ministers der
U.S.A., om verder te verklaren dat te
Washington, bij de militaire plannen
en herbewapeningen, de vernietiging
van Russische steden als Moskou, Le
ningrad, Kiev, e.a. uitgewerkt wordt.
Tot slot stelde de Sovjet-spreker
een vermindering van de bewapenin
gen voor, het verbod tot het gebruik
van de atoomwapens en de controle
op deze wapens.
De rede van Hr Visjinski werd even
wel in Westerse kringen sceptisch
cnthaald en slechts voor doel heb
bende anderen te doen ontwapenen,
gezien Rusland zelf geen controle zou
toelaten in eigen land.
Moskou wil de anderen
ontwapenen.
De Britse Minister van Buitenland
se Zaken, Hr Bevin, was de eerste om
te antwoorden op de Pïr Visjinski. Na
verklaard te hebben dat Groot-Brit
tannië het voorstel van Graaf Berna-
dotte, inzake Palestina, zou steunen
en na het Marshallplan verdedigd te
hebben, raakte spreker de kwestie van
de atoombom, van het vetorecht en
de bewapening aan. Inzake atoom
kracht zegde spreker dat alleen de
houding der Sovjets en aanhangers de
controle erover, alsmede de algemene
ontwapening hebben doen mislukken.
Moest ooit, zegde Hr Bevin, de atoom
oorlog losbarsten, dan kan alleen de
Sovjet-Unie hiervoor verantwoorde
lijk zijn. Inzake het voorstel van
Hr Visjinski voor ontwapening, be
toogde Hr Bevin dat dit een voorstel
is om de rest van de wereld te ont
wapenen, terwijl de U.S.S.R. haar
eigen strijdkrachten zou behouden.
Voor de oorlog telde de Sovjet-Unie
ongeveer 1.000.000 soldaten onder de
wanens, nu nagenoeg 4.000.000.
Het is de Sovjet-Unie die een zenuw-
oorlog voert, wijl het Westen in het
defensief is gedrongen en er het
slachtoffer van wordt. Woorden zijn
niet genoeg, dat d'e Sovjets met daden
voor de dag komen. Groot-Brittannië
wenst niets beters dan een vredelie
vende oplossing.
Het akkoord der 5 is niet tegen
Rusland gericht en Engeland is niet
zinnens Rusland aan te vallen. Groot-
Brittannië ziet er geen bezwaar in,
dat de U.S.S.R. communistisch is en
de U.S.A. kapitalistisch.
Russen hebben schuld aan
de mislukking van de be
sprekingen te Moskou.
Hr Schuman, de Franse Minister
van Buitenlandse Zaken, zette even
eens liet standpunt van Frankrijk uit
een. Hij was tevens de eerste spreker
om de Berlijnse crisis aan te raken.
Hierover betoogde hij dat alleen de
Russen oorzaak zijn van de misluk
king bij het zoeken naar een oplos
sing ervan-en dat zij hierin zelfs «niet
het minimum van goede wil hebben
betoond.
De mogelijke mislukking van de
actie van de U.N.O. is ook het resul
taat van de verdeling van de wereld
in twee ideologische blokken en het
tc veelvuldig gebruik van het veto
recht door de Sovjets. Na de oprich
ting van een Europeoe statenbond
voorgehouden te hebben, laakte spre
ker Rusland om dezes veto tegen de
opname van nieuwe leden bij de
U.N.O.. o.m. Italië. Duitsland dient
ook zijn plaats in te nemen in een
demokratisch Europa. Ontwapening
kan alleen geschieden zo er meer ver
trouwen tot stand komt.
Hr Schuman deed nog een beroep
op Rusland, om de Berlijnse blokkade
te beëindigen.
(Zie vervolg op 2' blad)
EEN LAATSTE POGING
De onderhandelingen door de Wes
terse mogendheden te Moskou, twee
maanden geleden ingezet, om een
oplossing te vinden voor de Berlijn
se kwestie, hebben tot niets geleid
en zijn thans verbroken.
Einde vorige week lieten de Wes
terse mogendheden nog een laatste
nota geworden aan Moskou, als een
ultieme poging om de Sovjets te be
wegen een overeenkomst te sluiten
inzake Berlijn.
Intussen confereerden te Parijs, de
Ministers Marshall en Beyin, wijl
Generaal Bedell Smith verslag uit
bracht te Washington.
Op Vrijdag 24 Sept., wist intus
sen een Praags blad allerlei 'onthul
lingen mede te delen over de onder
handelingen welke de vier militaire
gouverneurs van en te Berlijn had
den gevoerd. Deze indiscretie van
Moskou verwekte ontstemming in de
Westerse hoofdsteden, waar men
steeds de inhoud der gevoerde be
sprekingen te Moskou en Berlijn ge
heim gehouden had.
Op Zaterdag 25 Sept. jl., werd het
Russisch antwoord op de laatste
Westerse nota aan deze overhandigd.
Onmiddellijk daarop kwamen de Mi
nisters van Buitenlandse Zaken:
Marshall, Bevin en Schuman samen
te Parijs, om de toestand te bespre
ken.
Eenzijdig Russisch
Communique.
KUSSEN WEIGEREN BLOKKADE
VAN BERLIJN OP TE HEFFEN
Zondag 26 September bracht het
einde van de zo moeizame gevoerde
besprekingen van Moskou. Wijl tot
nogtoe een gezamenlijk communiqué
werd verwacht, werd dan in de mor
gen langs het Russisch officieel
Nieuwsbureau Tass, een eenzijdig
Russisch communiqué verstrekt over
die onderhandelingen.
In deze mededeling werd opge
merkt dat de Westerse mogendheden
de akkoorden van Potsdam hadden
geschonden wat de toestand te Ber
lijn had verwekt.
De schendingen bestonden o. m.
door het invoeren van een Westerse
nieuwe munt te Berlijn en het aan
sturen op een verdeling van Duits
land. Tevens werden zij ervan be
schuldigd controle te willen uitoefe
nen op de financiële en economische
aangelegenheden van de Sovjet-zone
en door ontwrichting van deze aan
gelegenheden de U S. S. R. uit die
zone te willen verdrijven.
De blokkade van Berlijn, zegde de
nota verder, werd aangelegd ten
einde de belangen van het Duitse
volk te vrijwaren. Begin Juli aan
vaardden de Russische overheden
dan in onderhandeling te treden. In
Augustus waren de vier regeringen
het eens geworden over de te nemen
maatregelen en omtrent de prac
tische toepassing werd overleg ge
pleegd met de vier militaire gou
verneurs. Deze overeenkomst voor
zag een opheffing van de blokkade
en het invoeren te Berlijn van de
Oosterse munt als enige gangbare,
onder een vierledige controle.
Het standpunt der Russische Re
gering, gaat het communiqué verder,
is evenwel dat de Sovjets een con
trole zouden moeten kunnen uitoefe
nen op alle verkeer en vervoer, ook
langs de lucht, van of naar Berlijn.
Tevens kan een inmenging van de
Westersen inzake de geldcirculatie in
de Sovjet-zone niet aanvaard wor
den. Het besluit was dat het nu af
hangt van de Westerse mogendhe
den of zij op die bases de onder
handelingen willen voortzetten.
De houding voorgehouden in dit
communiqué hield dus in feite in:
dat de Sovjets practisch weigerden
de blokkade op te heffen, gezien hun
controle-eisen op het verkeer.
Het communiqué der Westerse
Grote Mogendheden.
ONDERHANDELINGEN WORDEN
AFGEBROKEN EN DE KWESTIE
VOOR DE VEILIGHEIDSRAAD
GEBRACHT
Zondag morgen en namiddag ver
gaderden de drie Westerse Ministers
van Buitenlandse Zaken HH. Mars
hall, Bevin en Schuman, om het
verdere standpunt van hun landen
vast te stellen. Hunnerzijds werd
dan ook een eenzijdig' communiqué
verstrekt.
In dit communiqué werd dan vast
gesteld dat de HH. Marshall, Bevin
en Schuman het Sovjet-communiqué
als onbevredigd hadden bevonden, en
werd tevens vastgesteld dat de Sov
jets de overeenkomst hadden ge
schonden, de inhoud van de bespre
kingen te Moskou slechts bij een ge
zamenlijk communiqué aan de we
reld bekend te maken.
Verder werd vastgesteld dat de
Sovjet-regering de verzekering niet
geeft een einde te willen stellen aan
de onwettelijke blokkade van Ber
lijn. Nog dat de Sovjet-regering een
controle eist over alle verkeer en ver
voer, zo van goederen als personen,
van of naar Berlijn, zo langs de weg,
het spoor, te water of langs de lucht,
Het Russisch antwoord wordt ver
der als ontwijkend aangeklaagd in
zake welbepaalde posities van de
Westerse mogendheden.
Het communiqué luidt dan verder
dat, gezien de Sovjet-eis omtrent de
controle over elk verkeer, het nege
ren door de Sovjets van de rechten
van zijn geallieerden, het gebruik
van methodes welke niet toelaatbaar
zijn tussen Soevereine Staten en
schending van het U.N.O.-handvest,
de Westerse grote mogendheden zich
verplicht zien officieel de bespre
kingen te Moskou als afgebroken te
verklaren en de kwestie voor de Vei
ligheidsraad te willen brengen.
Aldus wordt voor de eerste maal
sedert de U.N.O. opgericht werd, een
der grote mogendheden door een an
dere beschuldigd het U.N.O.-hand
vest te hebben geschonden.
WESTERSE REGERINGEN MAKEN
INHOUD BEKEND DER
GEVOERDE BESPREKINGEN
TE MOSKOU
Daags nadien, ttz. Maandag jl,
hebben de regeringen van de U.S.A.,
Groot-Brittannië en Frankrijk ge
lijkluidende nota's overhandigd aan
de Russische ambassadeur te Was
hington. De inhoud van die nota's
werd tevens bekend gemaakt.
Tevens publiceerde Washington eer,
witboek over de onderhandelingen -te
Moskou, waarin het verlóóp en de
inhoud ervan uitvoerig werd uiteen
gezet.
Wat nu de nota's betreft, overhan
digd aan de Sovjet-ambassadeur te
Washington werd o. m. aangestipt,
dat de Russische maatregelen te Ber
lijn het onderhoud der bezettings
troepen in gevaar brengt en de Ber
lijnse bevolking met hongersnood en
economische ondergang bedreigt, dat
de Westerse mogendheden geen re
geling kunnen aanvaarden waardoor
hun rechten te Berlijn in het ge
drang worden gebracht, dat te Mos
kou een overeenkomst was bereikt
(Zie vervolg op 2* blaoj
in voege vanaf 3 Oktober e.k.
vinden onze Lezers op 6' blad.
Onze Lezers en Correspondenten gelieven ens te verontschul
digen daar we wegens plaatsgebrek deze week noodgedwongen
enkele bij dragen hebben moe.en tot a.s. week uitstellen.
Het bietenseizoen is nakend en te
leper worden intussen dringende
voorbereidingen getroffen om het op
laden der beten te bespoedigen maar
tevens zuivere beten, ontdaan van al
le vuil, te verzenden.
Aldus werd te leper, op het uiter
ste uiteinde van de formatiestatie,
bijna ter hoogte van de Kruiskalsij-
de, een speciale loskaai voor beten
aangelegd. Tevens werd er door de
Sucreries Tirlemontoises uit Tie
nen, die uit het gewest leper elk jaar
grote hoeveelheden suikerbeten opne
men, een nieuw uiterst modern ma-
chien aangebracht en gemonteerd
voor het laden der bieten.
Deze machine, een Silvertoestel
is van Amerikaanse constructie, ver
vaardigd door de Silver Engineering
Workste Dever, Columbia. U.S.A..
en is tevens de eerste van dit soort
in België opgesteld.
Bij middel van deze machine wor
den de beten gezuiverd van aarde,
stenen, en alle andere vuil.
Hieronder geven wij een foto van
deze nieuwe zeer vernuftige machine.
Aan de hand hiervan kunnen wij vol
gende bijzonderheden verstrekken.
In de bak onderaan (1) worden de
aangevoerde bieten gelost. Voordien
zai de aanbrengende wagen als naar
gewoonte gewogen worden. Bij mid
del van een lopende band (2) worden
de bieten dan naar omhoog gedreven
waar zij dan in een ingewikkeld toe
stel terecht komen. In dit toestel
worden de bieten vooreerst getrieerd
van stenen en keien, en vervolgens
ontdaan van aanklevende aarde of
stof. Onderaan dit toestel is een soort
val (3) aangebracht welke opengaat
telkens er zich een gewicht van 5 kg.
aarde of vuil heeft opgestapeld.
De wagen die de bieten aanbracht
hoeft zich te plaatsen onder deze val
om het vuil af te rekenen zodat bij
het tweede wegen het verschil in ge
wicht de netto-levering aan bieten zal
aangeven.
De beten, van alle vuil gezuiverd,
worden dan langs een andere open.ng
(4) uitgeworpen op de spoorwagen
die er onder zal worden aangebracht.
Aan de hand van deze machine zal
de suikerfabriek groot werk van zui
vering der bieten worden uitgespaard
alsmede kosten van vervoer voor het
aanklevende vuil. Wellicht zal de
landbouwer minder gewicht bij de
levering hebben, gezien de verwijde
ring Van het aanklevend vuil der bie
ten, maar naar wij vernamen, zou
hiermede rekening gehouden worden
bij de vaststelling van de prijs.
Met deze machine zullen er 10 ton
hieten kunnen verwerkt worden per
3 minuten.
Er zou tevens spraak zijn dat ver
voerdiensten speciaal belast zouden
worden om de bieten bij de landbou
wers te gaan ophalen, zodat de land
bouwers ook nog het vervoer naar het
station zouden worden bespaard en
alles veel regelmatiger zou kunnen
verlopen.
Een speciaal spoor naar de loskaai
wordt nu in de eerste dagen aange
legd.
W—
nieit,,e machine tijdens het oprichten orvan»
