De Week
Otas Land Inwoner uit Staden verheven tot
Zoodagsermoentje
Goop 270 Jaap stiepf
Joost Oan den
Gondel
Nieuwsges in 'i kort
Rondom een
groot debat
Prior derKathedraal van Kantelberg
KNAAP JAMMERLIJK
VERBRAND TE KNOKKE
Raapte fosfoor op.
JONGELING UIT DE
VAART OPGEHAALD
TE IZEGFM
t HEER PAUL BEUN
Kunstschilder,
SCHIELIJK OVERLEDEN
WAALSE SOCIALISTISCHE
MIJNWERKERS
BIJ DE KONING
BAKKER UIT LIER
WINT 5 MILLIOEN
DE VILLAPLUNDERINGEN
TE MIDDELKERKE
Reeds 10 personen aangehouden
ZWAAR VERKEERS
ONGEVAL TE LEISELE
JONGE MAN
UIT BOEZINGE
TE LUIK IN FABRIEK
VERGIFTIGD
Zijn werkmakker uit Elverdinge
aan de beterhand.
I BRIEF UIT BRUSSEL
BIJ HET
CHRISTELIJK MIDDEN-
STANDSVERBOND
Merkem
GROOT ZANGCROCHET-
TORNOOI
5.000 Frank Prijzen.
2>e grootste onber be tëroten.
(t februari 1679)
GONDA!
WIL MIJN VROUWTJE ZIJN!
HET WEKELIJKS NIEUWS Zaterdag 12 Febr. 1949. Blz. Z
DE MAATSCHAPPELIJKE
ZEKERHEID
f ÉN HET HUISPERSONEEL
Door de Hr Minister van Arbeid en
po :iale Voorzorg werd een commissie
'geïnstalleerd, hebbende tot doel de
opname' van het huispersoneel bij de
Jnaatschappelijk» zekerheid ln te
ituderën.
fait STRUYE SPRAK TE NINOVB
In een vergadering van de C.V.P.
te Ninove nam o.m. oud-Minister
Êtruye het woord.
In zijn rede zegde hij o.m. dat het
Vrouwenstemrecht en zetelaanpassing
ae onwrikbare eis is van de C.V.P. en
dat ter dezer de Grondwet naar de
letter dient toegepast.
Nieuwe verkiezingen verklaarde hij
wenselijk voor aanstaande Zomer.
De redenaar tekende meteen pro
test aan tegen de lastercampagne
welke thans gevoerd is tegen Minis
ter Eyskens. Deze immers past slechts
de fiskale wetten toe welke goedge
keurd werden door de linkse rege
ringen, waaraan de Liberalen meede
den. De fiskale hervormingen door de
Hr Eyskens voorgesteld zullen voor
velen een grote ontlasting betekenen.
Inzake de Koningskwestie wees de
Minister op de coalitie welke de drie
linkse partijen steeds vormen wan
neer het om de Koningskwestie gaat
en elke wijziging onmogelijk maakt.
MINISTER EYSKENS
OVER DE FISKALE HERVORMING
Voor een talrijk publiek gaf Minis
ter Eyskens Zondag jl. een overzicht
van de fiskale hervorming over het
welk hij een voorstel thans in de Ka-
mer heeft ingediend.
Dit ontwerp voorziet o.m. een nieu-
We termijn voor beroep tegen fiskale
vergissingen, de uitbetaling bij mid
del van geblokkeerde gelden van
achterstallige belastingen van 1945 en
vroeger, vrijstelling van de oorlogs
winsten tot 300.000 fr. 30.000 fr.
Voor ieder kind ten laste. Nog een
vermindering van de bedrijfsbelas
ting geldend voor de middenstand en
de vrije beroepen welke dit van 38
tot 20 zouden verminderen.
80.000 WONINGEN ZULLEN DIT
JAAR WORDEN GEBOUWD
Door de Partijraad van de C.V.P.
werd de fiskale en financiële politiek
alsmede het probleem der werkloos
heid onderzocht. Minister Behogne
cn Eyskens waren op de vergadering
aanwezig.
Uit een verklaring op deze bijeen
komst afgelegd door Minister Be
hogne blijkt dat dit jaar in gans het
land 30.000 nieuwe woningen zullen
worden gebouwd, dit met oorlogsscha
de, met steun van de Wet De Taeye
of maatschappijen voor Goedkope
Woningen en Klein Landeigendom,
cn door privaat initiatief. De uitbe
taling van de oorlogsschade zou wor
den verhaast, derwijze dat voor 1 Mei
5.000 gesinistreerden in de mogelijk
heid zouden worden gesteld te her
bouwen.
Ter oplossing van de werkloosheid
Cal verder worden ter beschikking ge-
steld: 1.1 milliard voor de wegen, één
milliard voor waterwegen, 800 mll-
lioen voor stedebouw en 306 mlllioen
voor havenwerken.
LICHTE DALING DER
AVERKLOOSHEID
Tijdens de week van 23 tot 29 Ja
nuari 1949 werden dagelijks gemid
deld 171.955 volledig werklozen en
67.017 gedeeltelijk en toevallig werk
lozen gecontroleerd.
In verhouding tot vorige week is
het aantal volledig werklozen met
599 en dat van de gedeeltelijk en
toevallig werklozen met 2.628 afge
nomen.
83.665 HUWELIJKEN IN 1947
In 1900 bedroeg het aantal huwe
lijken 57.711; in 1947, 83.665. De
stijging tijdens de 47 jaren geschied
de zeer geleidelijk. 1919 met 97.084,
1920 met 106.514 en 1946 met 90.909
waren uitzonderlijke jaren, die on
middellijk op een lange oorlogspe
riode volgden. Toen uitzonderlijk
waren de jaren 1915 met slechts
24.604; 1916 met 30.458; 1917 met
32.974; 1918 met 43.558; 1940 met
35.685 en 1944 met 45.352 huwelijken.
2,34 PROCENT IN DE
VIJF MINST BEVOLKTE
De vijf minst bevolkte arrondisse
menten zijn Bastenaken, Virton,
Aarlen, Marche en Veurne met sa
men slechts 203.706 inwoners, hetzij
2,34 procent van de totale bevolking.
In 1930 bedroeg dit procent nog 2,54.
DE BEVOLKINGSDICHTHEID
DER PROVINCIËN
In 1930 bedroeg het aantal inwoners
per km2 265. Thans steeg dit cijfer
tot 280. Aan de spits der provinciën
staat Brabant met 566 inwoners per
km2, gevolgd door Antwerpen met
448, Oost-Vlaanderen met 409, West-
Vlaanderen met 308. In elk van deze
provinciën is stijging waar te nemen
sedert 1930.
Tot in 1866 stond Oost-Vlaande-
ren aan de spits van de bevolkings
dichtheid; sedert 1880 werd Brabant
niet meer van de eerste plaats ver
drongen. In 1930 verloor Oost-
Vlaanderen zijn tweede plaats ten
voordele van Antwerpen.
41 PROCENT VAN DE BEVOL
KING IN 5 ARRONDISSEMENTEN
De vijf meest bevolkte arrondisse
menten van 't land zijn Brussel,
Antwerpen, Luik, Gent en Charle
roi met resp. 1.299.935, 784.913,564.364,
440.864, 435.094 inwoners. Samen
tellen ze 3.524.560 inwoners, hetzij
41,41 procent van de totale bevol
king, wat ongeveer overeenstemt
met het procent van 1930.
4.176.944 FIETSBANDEN EN
52.198.505.000 LUCIFERS
De Belgische productie van fiets
banden bedroeg voor 1947 4.176.944
buitenbanden en 4.458.537 binnen
banden. Het aantal gefabriceerde
lucifers bedroeg 52.198.505.000.
Er werden eveneens 664.233 kg.
sigaren, 820.900 kg. sigarillo's, 10.787.
226 kg. sigaretten, 9.861.770 kg. rook
tabak, 100.590 kg. pruimtabak en
160.664 kg. snuiftabak verwerkt.
Z. E. II. Emiel Desimpel, thans prior
van de Kathedraal van Kantelberg.
E. H. Desimpel is oud-leerling van
het St Vincentiuscollege te leper en
jongste broeder van wijlen Hr en Vr.
Hallaert-Desimpel.
De familie Desimpel heeft eeuwen
oude vertakkingen te Staden en telt
voorname figuren, o.m. de dichter
David Desimpel (1777-1851) en P.J.
Desimpel superior van het toen pas
gestichte Klein Seminarie te'Roese-
lare (1807-1812) tijdens de vele moei-
Jijkheden en de strijd om de onder
wijsvrijheid onder Napoleon Bona
parte.
Destijds woonde in de St-Jansstr.
te Staiden, nevens de onderpastorij, de
geachte Désiré Desimpel, gehuwd met
Louise Decoster: het gezin telde ver
schillende kinderen waaronder Lie-
vin, laatst pastoor te Desselgem en
als rustend priester overleden te Roe-
selare den 17 December 1935. De
jongste, Emiel J.H., geboren te Sta
den den 24 Januari 1869, priester ge
wijd te Brugge den 27 Mei 1893, was
achtereenvolgens werkzaam als hulp
priester of coadjutor te Jonkershove
en te Heule en van einde 1893 tot
1899 te Koekelare. Daar rijpte in hem
de roeping naar het missieveld en in
1899 vertrok hij naar een Benedik-
tijner-abdij in Engeland, t.w. naar
Downside-Abdij te Stratton-on-the
fosse bij Bath.
Nadat hij aldaar door verdere stu
diën de titel verworven had v an
O.S.B. werd hij gelast met priesterlij
ke zendingen in verschillende plaat
sen van Engeland; te Swansea lever
de hij jaren lang als pastoor en liet
er diepe sporen en blijvende vruch
ten van zijn missie-actie.
Zolang zijn familie te Staden ver
bleef en ook nog achteraf, kwam hij
Een Italiaan beweert een toe
stel te hebben uitgevonden met het
welk atoombommen zouden kunnen
worden onderschept en geneutrali
seerd. De man houdt ook voor des
tijds een toestel te hebben uitgevon
den dat brandstralen kon uitwerpen,
maar dit zou hij in zee geworpen
hebben, uit vrees voor de verschrik
kelijke uitwerking van deze uitvin
ding.
Te Aubigny, Somme, stond een
huisje, welke gehuurd en bewoond
werd door een gezin met 5 kinderen.
De eigenaar wilde die lieden doen
verhuizen, maar bij gebrek aan an
dere woonstgelegenheid, wilden de
huurders niet vertrekken. De land-
bouwer-eigenaar deed dan maar zijn
zoon het huisje inrijden met een
tractor, zodat de woonst instortte.
Het gezin werd aldus zonder dak. De
moeder bleef echter in de puinhoop
slapen. Deze daad verwekte grote
verontwaardiging bij do plaatselijke
bevolking.
Te Veudignies, bij Doornik,
drong een gewapende bandiet bin
nen in een woning, waar de vrouw
des huizes alleen was met haar wicht
je in de wieg. De schurk haalde een
revolver te voorschijn en deze rich
tend op het kleintje, eiste hij al het
geld dat de vrouw bezat. Uit vrees
voor haar kindje voldeed de vrouw
dan ook aan deze eis, waarna de ban
diet de vlucht nam.
Een nieuw Amerikaans vliegtuig,
van het type constallation, dat het
grootste en meest luxueuse toestel
van de wereld is, maakte een eerste
vlucht van Californië naar Washing
ton, met 96 personen aan boord. Het
toestel, dat twee verdiepingen telt.
Schoolkinderen uit het Gentse had
den Zaterdag 5 Februari jl. Knokke
bezocht, dit onder geleide van hun
onderwijzers.
Zij maakten een wandeling aan
het strand en aan het Zwin.
Jp deze plaatsen wordt door de
cntmijners nog steeds allerlei oor
logstuig vernietigd, o.m. fosfoo'-bom-
men. Door de ontmijners verwittigd
verboden de onderwijzers aan de
knapen o.m. fosfoor op te rapen.
Uit onwetendheid wellicht heeft
een dier jonge knapen toch een stuk-
Je fosfoor, dat als een stuk spons uit
zag, toch opgeraapt en in zijn broek
zak gestoken.
Op de terugweg voelde de kleine,
zekere Tassef André uit Ledeberg, 14
Jaar oud, dat het voorwerp dat hij
had opgeraapt, dat intussen was ge
droogd, warm werd. Toen hij c'e hand
ln de broekzak stak ontvlamde de
fosfoor en bracht de kleine ijselijke
brandwonden toe. Met allerlei voor
werpen werd gepoogd de brand te
blussen tot ten slotte de klederen van
de kleine verwijderd werden.
De ongelukkige werd naar een kli
niek overgebracht, maar toen de dok
ters de wonden begonnen te onder
zoeken ontvlamde de fosfoor opnieuw.
Enkele uren nadien stierf de arme
kleine.
In de vaart van Roeselare naar
Ooigem. ter hoogte van de Hoge
Brug, is Zaterdag middag, ongeveer
12.30 u., de 27-jarige L. Emmanuel,
woonachtig te Meulebeke. in het
water gesukkeld en verdronken.
Voorbijgangers zagen iets in het wa
ter drijven en verwittigden de plaat
selijke politie, die dadelijk de dren
keling bovenhaalde en het lijk over
bracht naar het dodenhuisje van
het ouderlingengesticht. I
maakte de rit in 9 uren en 32 mi
nuten, 't zij aan een gemiddelde van
430 km. per uur.
In de haven van Leguizano, Co-
lumbië, ontstond een grote brand
door dewelke de stad grotendeels
vernield werd en de dood veroor
zaakte van 20 personen, wijl er
honderden gewonden moesten wor
den verzorgd.
Te Cotabato, op het eiland Min-
danoa, Philippijnen, ontstond brand
waardoor de helft van de stad ver
woest werd en 10.000 van de 25.000
inwoners dakloos werden. Een Iers
katholiek priester, van de Paters
Oblaten, kwam in de vlammen om,
toen zijn klooster door de vlammen
verzwolgen werd.
Nabij Freiburg, Duitsland, bolde
een autobus, waarop 70 personen
hadden plaats genomen, die van een
skitocht terugkeerden, in een 20 me
ter diepe ravijn. Van de inzittenden
werden er 30 gedood en de meeste
anderen zwaar gewond. Gladheid van
de weg was oorzaak van deze ramp.
In de papierfabriek De Broux,
te Noirhat, ontstond brand bij de
welke zeer grote schade aan de fa
briek werd aangericht.
Te Kortrijk, in het slachthuis,
begaven plots twee zware balken
waaraan 22 geslachte dieren waren
gehecht. Hierdoor ontstond een zwa
re instorting. Zeven slachters kon
den tijdig wegspringen, alhoewel een
hunner nog geraakt werd aan de
schouder. Veel schade aan gebouw en
aan vlees.
clergyman, met zijn statige houding,
zijn gemeten breden stap, attent op
elke vriendelijke blik, gereed om te
groeten onophoudend, én door een
lichte buiging én door een breden
zwaai van zijn hoed, half monkelend.
In gans zijn persoon, in zijn spreken
en handelen lagen de kenmerken van
de echte gentleman. En toch was hij
op en top een Vlaming gebleven: een
Vlaming met het uiterlijk van de
fijngevoelige en fijngepolijste Engels
man.
De oorlog 1940-45 heeft hem belet
verder zijn jaarlijkse beêweg naar
zijn streek te ondernemen: dat heb
ben zijn vele vrienden, kennissen en
familieleden erg moeten missen.
Thans is hij een tachtiger geworden.
Spijts de last van de jaren blijft
hij zijn priesterwerk verrichten: af
en toe wordt hij per auto naar een
afgelegen kerk of klooster gevoerd
om er biecht te horen of er de Zon
dag mis te lezen. Doch zijn abdij van
Downside is voor hem zijn lieve
lingsoord geworden: daar bewijst hij
dienst aan eikendeen, tot zelfs in het
grote college dat het vormingsoord is
van de zonen der vóórnaamste fami
lies; ook aan de vele hooggeplaatste
bezoekers en gasten die te Downside
aanlanden en er geestelijke verkwik
king en opbeuring zoeken. Zo is zijn
missieveld heel klein geworden maar
niettemin voornaam.
De Abt der Abdij op voorstel of ad
vies van zijn raad, heeft Dom Em.
Desimpel O.S.B. onlangs verheven tot
Prior der Kathedraal van Kantelberg
(Canterbury). Ten tijde der Hervor
ming, in de XVI" eeuw, waren de pa
ters der abdijen in Engeland ver
spreid en uiteengejaagd; hun goede
ren werden verbeurd verklaard. Wan
neer in de XIX* eeuw vrijheid ge
schonken werd aan de katholieke
Kerk, eisten de Kloosters hun buiten
bezittingen niet terug, maar zij be
hielden hun titels als abten en priors
der verschillende kathedralen die zij
vroeger bedienden. Zo is ook de titel
van Prior der Kathedraal van Kan
telberg een reliikt der verwijst naar de
XVI* eeuw. Die titel werd verleend
aan Dom Em. Desimpel, als erken
ning van zijn nederig maar hoogst
verdienstelijk werk op het missieveld
van Engeland; vooral om zijn gren-
mengestichten, alsmede in de arme
zeloze toewijding in hospitalen en ar-
kwartieren der steden, bij zieken en
werklieden.
Bij het toekennen van dien Che
vron aan de tachtigjarige Staênaar,
zinspeelde de H. E. Abt op het verdo
ken maar uitstekend werk van Dom
Em. Desimpel; het zwaarste missie
werk... in een fijn-beschaafde we
reld.
Moge de Hoog Eerwaarde Prior van
Kantelberg nog vele jaren genieten
van een betrekkelijk goede gezond
heid, en moge hij een uitzonderlijke
kans vinden en snappen om nog eens
zijn geboortedorp, zijn geliefd Vlaan
deren, en zijn vele vrienden en fami-
DEKEN VAN DEN POPERINGSEN
KUNSTKRING HOPPELAND
telkenjare in de zomer enige weken
doorbrengen in zijn geboortedorp, j lieleden te komen bezoeken.
Wij zien hem nog in zijn kledij van 1 Staden «for everl
Zicht op de Benediktijnerabdij Downside Abbey te Stratton-on-the-fosse
bij Batii, Engeland, waar E. H. E. Desimpel vele jaren verbleef en waar
hij de titel van O. S. B. verwierf.
Op Maandag 1 Februari jl. heeft
de Koning te Pregny een groep on
dergrondse Waalse, en socialistische
mijnwerkers ontvangen, die aan de
Vorst hun trouw en aanhankelijk
heid kwamen betuigen.
De Koning heeft zich langdurig jicer en zijn vrouwtje zich thans voor
met iedereen onderhouden. Vervol-|een auto te kopen, naar Lourdes te
gens werden de mijnwerkers door j gaan op bedevaart, wat hij zou be-
het koninklijk gezin op een intieme loofd hebben aan O. L. Vrouw, en
ontvangst vergast. Aangezien de ^ilen verder stilletjes leven, de win-
mijnwerkers aandrongen om prins ]5ej opgevend waar moeder Vande>
Baudewijn, die wegens griep bedle- broeck nu reeds 23 jaar in heeft ge
gerig is, te zien, werden zij in zijn staan_
kamer toegelaten. rpe Ljer won een paar maanden ge>
De ontvangst heeft meer dan twee leden reeds een andere gelukkige een
uren geduurd. lot van 2 millioen.
Bij de laatste trekking voor de Le
ning van Wederopbouw is een lot van
5 millioen te beurt gevallen aan bak
ker Frans Vandebroeck te Lier.
Sedert het feit bekend is geworden
heeft de bakkerij een ongemeen aan
tal bezoekers gekend. De bakker
schijnt het nog niet te kunnen gelo
ven. Voor de toekomst houden de bak-
Dinsdag in de morgen trof ons de
droeve mare: Paul Beun is overle
den; de familie vond hem rond 9.30
uur op zijn slaapkamer dood bij zijn
bed.
Dit pijnlijk nieuws maakte diepen
indruk bij de talrijke vrienden van
de zo onverwacht gestorven, gunstig
gekende kunstschilder.
Geboren in een eerlijk werkersge
zin op 15 Maart 1881, werd de jon
gen werkzaam van aard, vroeg aan
't werk gezet. Tekenen, schilderen
was zijn ideaal en vroeg volgde hij
de lessen in de Academieof te-
kenschool te Poperinge. Tussenin
moest hij werken en menig bekwaam
vakman had hij als baas.
Het was een zoeker: tekeningen,
schilderij tafereeltjes maakte hij van
zijn prille jeugd en steeds trachtte
hij deze aan de man te brengen om
meer en beter materiaal te kunnen
aankopen.
De oorlog 1914-1918 Joeg hem ge
lijk zovelen, weg uit het land, en
overal waar hij toekwam, ging hij
naarstig aan het werk als kunst
schilder, fotograaf, om in zijn on
derhoud en dit van zijn steeds op
groeiend gezin te voorzien.
Hij beleefde lastige jaren, maar
hield steeds welgezind en moedig het
hoofd omhoog.
Na den oorlog 1914-1918 vestigde
hij zich te Nieuwpoort, Westende,
Nieuwkerke om ten slotte weer te
Poperinge terug te keren.
Hij telde veel vrienden, om zijn
kunst, om zijn minzaam karakter.
Zijn laatste jaren bracht hij door
met kunstschilderen en tekenen.
Zijn voorliefde ging naar de ruwe na
tuur; bomen en wind spreken het
meest op al zijn werken; van de zee,
zijn geliefde Vlaamse Bergen, miek
hij echte kunstwerken.
Hoe dikwijls zagen wij hem niet
op zijn tentoonstellingen of in vrien
denkring, steeds blijmoedig, steeds
uitleg gevend over zijn werk, brokken
vertellend uit zijn werkersleven,
steeds vol gezonde humor. Om jon
geren raad te geven was hij gaarne
bereid.
Hij was een der stichters en bezie
lers van den Poperingsen Kunstkring
Hoppelanddie hem weldra tot
Dekenbenoemde en die steeds
gretig naar hem luisterde en uit zijn
ondervinding en hartelijke raad, nut
wist te trekken.
Zondag zagen wij hem nog als
Deken van de Kunstkring in een
intieme vergadering op hot Stadhuis
waar Stadsoverheid en Kunstkring
samenkwamen om samen te bered
deren hoe het streven voor Cul
tuur hier ter stede best zou aange
pakt worden om onze Stad kenbaar
te maken aan vreemde toeristen.
Alles is in eens...voorbij.
Een werker; een kunstenaar is ver
dwenen! God geve zijne ziel de eeu
wige rust
Aan zijn diepbeproefde Familie
biedt Het Wekelijks Nieuwszijn
innige christene rouwdeelneming
aan.
De begraving heeft plaats Zaterdag
12 dezer, in O. L. Vrouwkerk, te 10
uur. Talrijk zullen zijn vrienden er
aan houden hem daar een laatste
hulde te brengen en een gebed tot
zijn zielelafenis te storten.
De zaak van de villa-plunderingen
heeft in de laatste week een onvoor
ziene uitbreiding genomen.
Het is uitgemaakt, dat de dieven
zich niet tot Middelkerke hebben be
perkt, doih zelfs tot ln Oostduinkerke
sporen te vinden zijn van de Mid-
delkerkse dievenbende.
Een tiental personen werden voor
lopig in veilige bewaring gezet en er
wordt gefluisterd, dat er nog aan
houdingen te verwachten zijn.
In elk geval zijn de diefstallen
ook veel belangrijker dan eerst werd
vermoed. Het gaat immers om hon
derden kilogrammen lood, koper en
ijzer. Het Hó tel Métropolete
Middelkerke, thans onbewoond, (de
bende opereerde slechts ln onbe
woonde villa's en hotels), werd hele
maal leeg geplunderd.
Het is best dat de zaak nog niet
te lang heeft geduurd, want gezien
de meeste onbewoonde villa's eigen
dom zijn van personen die 'buiten de
gemeente wonen, zou dit voor de
kustgemeente Middelkerke zeker een
heel slechte publiciteit zijn geweest.
Langs de baan naar Veurne kwam
de handelaar Lamaire Valère, wonen
de Bergenstraat te Beveren-IJzer,
tijdens de late avonduren met zijn
auto bij het grijpen van een open
slaande deur, in volle geweld in de
gracht terecht. De voerder werd op
het stuur geworpen, maar bleef als
bij wonder ongedeerd. Zijn echtge
note, die eveneens in de wagen plaats
genomen had, werd in de gracht ge
slingerd. Hulp werd gehaald en de
vrouw inderhaast naar de kliniek te
Veurne overgebracht, waar een zwa
re schouderbreuk, benevens inwendi
ge verwondingen werden vastgesteld.
Op 26 Januari deed er zich in een
der fabrieken van chemische produc
ten te Hologne-aux-Pierres, nabij
Luik, een ongeval voor dat aan een
jonge inwoner van Boezinge het le
ven zou kosten.
In voormelde fabriek waren twee
West-Vlamingen aan het werk: een
jonge man uit Boezinge, Maurice
Truwant, 23 jaar oud en gehuwd met
Godelieve Verfaillie, en nog een
werkmakker van hem uit Elverdinge.
Beide waren ohemische producten
aan het vervoeren en waar ze die
uitstortten, werden ze door de uit
wasemingen ervan zo erg gevat, dat
ze bewusteloos naar een 'kliniek der
Universiteit te Luik dienden overge
bracht ter verzorging. Beste zorgen
baatten echter niet.
Daar Truwant de Zaterdag daarop
niet zoals naar gewoonte naar huis
kwam, werd zijn vrouw ongerust,
maar niet durvende zeggen wat ge
beurd was, had een ander werkmak
ker, eveneens uit Elverdinge, de
vrouw gezegd dat hij overwerk te
doen 'had en niet vrij -kon. Op 2 Fe
bruari echter kreeg de vrouw onver
wacht een spoedbericht dat ze on
middellijk naar Luik diende af te
reizen. Ginder gekomen, was haar
man een kwartuurs voordien overle
den.
De Elverdingenaar die eveneens
getroffen werd, schijnt evenwel goed
aan de beterhand.
De droefheid van Vrouw Truwant,
die bij haar ouders, Cyriel Verfaiï-
lie-Wyffels op de Reningestraat 206
te Boezinge, inwoont, is hartver
scheurend.
Daar wordt, voor de week die op
dezen Zondag inzet, iets bijzonder»
voorgesteld: de «week van de sol
daat 't Gaat niet uit van 't Minis
terie van Landsverdediging, neen,
en 't heeft niets te maken eigenlijk
met het leger, tenzij dan, dat het
over «soldaten» gaat.
Van katholieke zijd» wordt er op
dit ogenblik getracht, onze Jongens
gedurende hun legerdienst te helpen
beveiligen, en het zijn op de eerste
plaats onze Aalmoezeniers die daar
voor te velde trekken. We zullen
maar niet te veel kwaad zeggen van
het leger, maar iedereen onder ons
weet toch minstens dat die tijd voor
onze Jongens een gevaarlijke tijd is;
dat was hij altijd, dat is hij door het
verblijf ln Bezet Duitsland voor de
meesten nog veel meer geworden! En
dat vaders en moeders vooral met
een zwaar hart hun zonen zien ver
trekken, is een publiek geheim 1
Misschien wordt er in deze Zon
dagmis in onze parochie iets bijzon
ders over gezegd, misschien ook niet;
maar in het ene lijk in het andere
geval, is het toch christenmensen
plicht, die. pogingen te steunen. Al
was het maar door te bidden! Ja, te
bidden voor onze soldaten, voor alle
maal, en meest voor dezen die meest
in gevaar zijn. Vaders, moeders, bidt
voor uw jongens en voor de jongens
van de andere vaders en moeders,
waarvan gij best de bezorgdheid be
grijpt; verloofden, bidt voor uw ver
loofden, en voor de verloofden van
andere meisjes; kinderen bidt voor
uw broers en voor de broers van an
dere kinderen; christen mensen, bidt
voor die broeders in 't geloof
Deze week vooral, deze week méér
dan anders moeten onze soldaten
het leeuwenaandeel hebben van ons
gebed en ons offer.
ten kunt ge er nog iets anders
voor doen, doet het gaarne. Het
helpt niet te jammeren en te klagen
over het gevaar dat onze jongens on
der het uniform bedreigt: jammeren
en klagen heeft nog nooit een ge
vaar bezworen! Maar de handen uit
de mouwen steken, dat wel, en diege
nen die metterdaad tussenkomen,
bijstaan. Wij vieren zo deze week
van den soldaatmede, ln hartelijk
samenvoelen met de zorgende vaders
en de bekomerde moeders en de be
vreesde verloofden en opdat de
maanden ln de kazerne niet te niet
doen wat het ouderlijk huis heeft
opgebouwd en wat de latere familie
met haar komend geluk moet ver
zekeren en waarborgen.
Dinsdag werd dan het groot
debat over het belangrijke vraag
stuk der werkloosheid ingezet li|
de Kamer. Men weet hoe ernstif
de toestand is, en vooral in Wes
en Oost-Vlaanderen weet men
dat zeer goed omdat men jult{
daar het grootste aantal werfa
lozen aantreft.
Er moeten thans zowat 200.004
ten voordele der Teringlijders,
OP ZONDAGEN
13 - 20 FEBRUARI 1949
in de Patronagezaal, Diksmuide-
straat 10.
Breng ook gij uw steun bij.
Inl.: Diksmuidestraat 10, Mer
kem. - Tel. 9.
De vergaderingen die in de eerste
week van de maand Februari gehou
den werden zijn uitgegroeid tot een
waar succes. De vergadering te leper
telde ruim 400 aanwezigen. De tal
rijke aansluitingen die in de daarop
volgende dagen mochten ingeschre
ven worden, getuigen dat de werking
vooruitgaat.
Hier het kalender der voornaamste
algemene vergaderingen van volgen
de week:
VRIJDAG 11 FEBRUARI:
Aartrijke: in het lokaal te 19 uur.
Sprekers: Hr M. Vandecapelle, ge
westelijk secretaris; Hr Advokaat P.
Delafontaine.
ZONDAG 13 FEBRUARI:
Roeselare: In het Hotel Java
Ooststraat, gaat een vergadering
door voor leden van de gewestelijke
burelen van heel de provincie.
De vergadering begint te 10 u. en
zal eindigen omstreeks 16 u. 's Na
middags gezamenlijk middagmaal in
Java
Wij verwachten uit ieder gewest
een 5-tal afgevaardigden. De uitno
digingen gebeuren langs de geweste
lijke secretarissen.
MAANDAG 14 FEBRUARI:
Veurne: in het «Hof van Commer
ce» te 20 u. Spreker: Hr Adv. P.
Delafontaine.
Beerst: in De Vredete -19 u.
okerHr Adv. Thiers.
DINSDAG 15 FEBRUARI:
St Michiels: in het Oud Gemeen
tehuis te 19.30 u. Spreker: Hr G.
Vandeputte, Provinciaal secretaris.
WOENSDAG 16 FEBRUARI:
Aarsele: in «De Vriendenkring»
te 19 u. Spreker: Volksvertegenwoor
diger De Grijse.
DONDERDAG 17 FEBRUARI:
Staden: in Patriate 19.30 u.
Spreker: Hr G. Vandeputte, Provin
ciaal secretaris.
VRIJDAG 18 FEBRUARI:
Veldegem: in de parochiezaal te
19 u. Spreker: Hr Adv. P. Delafon
taine.
Klerken: in de parochiezaal, te 19
uur. Spreker: Hr Adv. G. Thiers.
Het was in de tijd der godsdienstbe-
roerten in de Nederlanden: de calvanis-
ten hadden onze schoonste kerken ge
pluimd, de priesters hun oren afgesneden
en de katholieken lieten zich niet onbe
tuigd: de hatelijke Spaanse Inquisitie
martelde de mensen om hun geloofsover
tuiging, hing en begroef levend de
ketters. Alva onthoofdde Egmont en Hoorn,
de legers van drie, vier natiën doorploeg
den de Lage Landen. Haat, bloed, epura-
tie van weerszijden, ellende, onverdraag
zaamheid... Zoudt ge niet lopen om weg.
Te Antwerpen pakte de doopsgezinde
hoedenstoffeerder Vondel hebben en hou
den samen en trok met Sara, zijn eerba
re echtgenote, de weg op naar veiliger
oorden.
En te Keulen, hun nieuw verblijf, werd
op 17 November 1587, een zoon geboren,
Joost Van den Vondel, de grootste dich
ter der Nederlanden. Ook Rubens, onze
grootste schilder, werd in de omtrek van
Keulen in ballingschap geboren.
Rond 1595, toen Joost Van den Vondel
ongeveer 8 jaar was, verlieten ze Keu
len, trokken naar Frankfort, Bremen en
Utrecht, om zich rond 1597 voor goed te
Amsterdam te vestigen.
Zijn vader dreef er eerst een hoeden-,
later een kousenhandel in de Warmoes
straat. Deze zaak zou Joost na de dood
van zijn vader in 1608 met zijn moeder
voortzetten.
In 1610 trouwde hij met Maaiken De
Wolf, wier ouders ook tot de protestantse
uitgewekenen behoorden en eerst te Keu
len, later te Amsterdam woonden. Haar
broeder Hans De Wolf was getrouwd met
de oudste zuster van Vondel, Clemenske.
Vondel had wéinig lust om handel te
drijven en liet alles over aan zijn vrouw.
Hij wijdde zich aan de dichtkunst en de
studie. Door de beperkte omstandigheden
waarin zijn ouders leefden, was de op
leiding die hij genoten had, niet schit
terend. Van jongsaf echter verkeerde hij
in een kring waar veel gedicht werd. Hij
maakte deel uit van de kamer 't Wit
Lavendelbloemmet de zinspreuk Uit
levender jonstook de Brabantse kamer
genoemd, omdat ze opgericht werd door
uitgeweken Zuid-Nederlanders.
Vondels ontwikkeling is laat begonnen
en ware hij gestorven op de ouderdom
van Rodenbaoh, dan zou de naam van
Vondel op dit ogenblik zo goed als onbe
kend zijn. Eens echter aan de studie be
gonnen, is zijn dorst naar kennis onver
zadigbaar. Hij begint talen te studeren
en maakt zich letterlijk heel 't geestelijk
bezit van zijn tijd eigen.
Vondel werd de grootste Nederlandse
dichter van zijn tijd en van alle tijden.
Dat was dan ook het enige wat de mees
ten van ons, enkele jaren terug, van hem
afwisten. Vondel lezen, genieten, begrij
pen en liefhebben, deden slechts weini
gen, want onbekend is onbemind. Die tij
den behoren thans tot het verleden.
Alles werd in de laatste jaren gedaan
om de Prins der Nederlandse Letterkun
de te leren kennen en te leren waarde
ren. Hij werd om zo te zeggen opnieuw
ontdekt en op de ereplaats gezet die hem
reeds een paar eeuwen toekwam. Heel
het werk van deze dichter kennen is een
voorrecht dat slechts weinigen genieten.
Door de vele merkwaardige studies aan
hem gewijd is het nochtans mogelijk ons
een beeld van deze dichter te vormen,
hem gedeeltelijk te leren kennen en hem
om dit gedeelte reeds hoog te schatten.
Hij was een geniaal mens. Denker met
een scherp verstand, onverzadigbaar veel
weter die werkelijk boeken verslond, is
toch de dichter in hem niet ten onder
gegaan. Integendeel, hij bleef trouw aan
zijn roeping: de gevonden waarheden in
levende beelden om te zetten. Onafgebro
ken verscheen werk van hem: verzen,
hekelgedichten, treurspelen. Geen enkele
feestelijke gelegenheid deed zich voor of
Vondel verheerlijkte ze. Geen politieke
onrechtvaardigheid werd gepleegd of
Vondel 'hekelde ze. Over alles lichtte hij
de schijnwerper van zijn sterk verstand,
bij middel van zijn prinselijke kunst.
Door zijn kunst zou hij de strijder wor
den voor de rechtvaardigheid en de waar
heid. Hij wendde zich niet hooghartig af
van wat hem inwendig moest doen wal
gen. De liefde tot het gemenebest dwong
hem tot de strijd, die hij ridderlijk voer
de, moedig, zonder eigenbelang, onver
schillig voor eigen leven, wanneer waar
heid en recht zijn scherpe pen opeisten.
Hij was nochtans geen opstandeling, in
tegendeel een goed burger, die het gezag
eerbiedigde en zijn vorsten eerde. Tegen
over niemand kruiperig, altijd fier in het
bewustzijn van eigen kunnen. Vervolging
en miskenning bleven hem dan ook niet
gespaard.
Van geboorte protestant zou deze knap
pe geest ln 1641 zich bekeren tot de
Roomse Moederkerk.
Dat dit hem veel gekost heeft, hoeft
niet gezegd. Bewondering en waardering
van de ene kant. Verguizing en minach
ting langs de andere zijde. Doch ook hier
ging hij de rechte weg. De strijdbare he
keldichter, zo zelfbewust ln zijn persoon
lijke overtuiging, werd een geestdriftig
volgeling van Christus en Zijn Kerk.
In 1652 liet Vondel zijn kousenwinkel
over aan zijn zoon Joost. Deze 'behartig
de de zaak zo slecht dat hij spoedig fail
liet verklaard werd, waarbij Vondel's
vermogen geheel verloren ging. Zijn
dochter Anna zou hem met haar klein
kapitaal ondersteunen. De 65-jarige
dichter ondernam nog een reis naai- De
nemarken om nog iets van zijn verloren
bezit terug te winnen, vruchteloos echter.
Door voorspraak verkreeg hij een plaats
van boekhouder aan de bank van lening.
Hij bekleedde die plaats van 1658 tot 1668.
Toen werd hem j verzoek ontslag ver
leend met behoud van zijn jaarwedde.
In deze jaren aan de bank van lening
heeft Vondel nog veel werk voortgebracht.
Hij kon thans rekenen op een vast sala
ris van 650 gulden per Jaar. Voor die da
gen was dat een groot bedrag, zodat zijn
levensomstandigheden vrij goed waren en
hij zich rustig, buiten zijn kantooruren,
geheel aan de dichtkunst kon wijden.
Helaas! het was nog niet al voorbij. De
schuldeisers van zijn toen reeds overle
den zoon lieten de oude man niet niet
rust. Reeds had hij geheel zijn vermo
gen, meer dan veertig duizend gulden,
ten offer gebracht om de eer van zijn
naam te redden. Doch dat bleek de
schuldeisers niet voldoende te zijn.
Hardvochtig bleven ze eisen dat de
schulden op de kortst mogelijke termijn
werden afbetaald, uit vrees dat na de
dood van de oude vader, zich niemand
meer voor deze aansprakelijk zou willen
stellen. Wie zou echter voor hem willen
borg blijven, voor hem die niets meer be
zat dan zijn karig huisraad, zijn boeken
en papieren? Anna, zijn dochter, bleek
daarvoor genegen en opdat de schuld
eisers geen beslag zouden kunnen leggen
op zijn bezittingen, droeg de dichter alles
over op naam van zijn geliefd kind. Nu
bezit hij niets meer, dat hij nog zijn
eigendom kon noemen. Alleen zijn genie,
dat kon men hem niet ontnemen.
Een groot verdriet brengt anderzijds
weer een lichtpunt. De bij hem inwonen
de kleinkinderen Willem en Maria, kre
gen een erfenis van ongeveer twintig
duizend gulden. Deze kinderen stierven
enkele tijd later.
Een dood die Vondel in zulke treffende
verzen heeft betreurd. Grootvader werd
hun erfgenaam. Doch weer ging alles naai
de schuldeisers. Zijn enigste doel was zijn
naam, die hij bezoedeld achtte door de
schulden van de zoon, onbesmet na te
laten.
De laatste jaren van de dichter waren
niet beter dan zijn vorig leven. Hij kon
niet meer gaan, noch staan, zat ineen
gedoken bij de haard en leed veel door
de koude, want het was Winter toen hij
zo begon te kwijnen.
Toch bleef hij welgemoed en schert
send met zijn toestand, zei hij, dat hij
zijn eigen grafschrift gemaakt had:
Hier leit Vondel zonder rou
Hij is gestorven van de kou.
Eindelijk brak ook voor hem het mo
ment aan waarop hij reeds bij de dood
van zijn kleindochter had gezinspeeld:
«Wanneer dit tijdlijk leven endt
Begint het eindeloze leven
Bij Godt en Engelen bekent
Een zaligen alleen gegeven.
Daar zit de Godheid op den troon,
In t middenpunt van alle ronden,
Dat overal en eenig schoon
Nooit zijnen omvang heeft gevonden.
Op 5 Februari 1679, op 92-jarige ouder
dom, tussen vief en vijf uur 's morgens,
is Vondel overleden, na de laatste H. Sa
cramenten ontvangen te hebben. Op 8
Februari werd hij ter aarde besteld, ge
dragen door veertien dichters en lief
hebbers der kunst. Eik hunner ontving
ter gedachtenis® een zilveren penning. Zijn
stoffelijk overschot werd te rusten gelegd
in het familiegraf van Pieter Blesen,
Warmoesskrater en Keulenaar als Vondel.
Vondel, edele geest, flere geest, wij zijn
en blijven trots op U.
werklozen zijn in ons land en
daarvan zijn er slechts een 35.009
in het Walenland.
Men zou zich kunnen afvragen
waaraan dit groot verschil moei
toegeschreven worden.
Deze vraag werd opgeworpen
door de Hr Van den Daele, volks-
vertegenwoordiger, in de Partij-
raad van de C.V.P. Op de voor-
avond van het Kamerdebat óver
de werkloosheid was de Algemene
Partijraad van de C.V.P. te Brus
sel bijeengekomen om de toestand
in verband met de werkloosheid
te onderzoeken.
De Hr Dequae, volksvertegen
woordiger uit Kortrijk, wees er
op dat de industrie in de Vlaam
se provincies -veel eenvormiger is
dan in de Waalse en dat de sterk
ste reserve aan arbeidskrachten
ook in de Vlaamse provincies
voorhanden is. Men begrijpt dan
ook best dat Vlaanderen, waar
de textielnijverheid fel verspreid
is, meest te lijden heeft onder de
crisis in het textielbedrijf.
Het was dezelfde spreker die
het debat in de Partijraad inge
zet had met een merkwaardige
uiteenzetting over de oorzaken
der werkloosheid op economisch
gebied. Hij stipt onder meer aan
dat een der oorzaken de vermin
dering was van het verbruik in
het binnenland: de grote behoef
ten van de binnenlandse markt
in de naoorlogse tijd werden ver
zadigd.
Onwillekeurig denkt men aan
het korte persbericht der jongste
dagen, wanneer men dit leest, en
waarin er op gewezen werd dat
een aantal Belgische werkloze
textielarbeiders in Holland zou
den tewerkgesteldkunnen wor
den. Holland heeft geen werklo
zen, althans geen beduidend aan
tal, en heeft zelfs gebrek aan
sommige gespecialiseerde textiel
arbeiders. Sinds de oorlog im
mers heeft men zich in Holland
gaan toeleggen op een vrij aan
zienlijke uitbreiding van verschil
lende nijverheden waarvoor dan
niet steeds de gewenste arbeids
krachten beschikbaar zijn. Men
begrijpt dit alles echter weer be
ter wanneer men bedenkt dat de
textielproducten in Holland nog
steeds op de bon zijn zodat het
binnenlands verbruik en de be
hoefte van de binnenlandse
markt aldaar nog heel wat gro
ter zijn dan bij ons.
Op deze Partijraad van de u
V.P. werd er reeds gewezen op da
voornaamste middelen die de re
gering zal aanwenden om de
strijd tegen de werkloosheid aan
te binden: een grootscheepse
bouwpolitiek en de aanleg en het
herstel van wegen waarbij ette
lijke milliarden voor wederop
bouw, openbare werken en de
bouw van goedkope woningen
zullen te pas komen.
Ook Minister Eyskens zal zijn
duit in het zakje doen.
Het reeds sinds twee jaren aan
gekondigde ontwerp tot fiscale
hervorming zal nu eerlang over
de doopvont van de regering wor
den gehouden en naar verluidt
zou het heel wat bemoedigend*
ontlastingen inhouden.
Niet iedereen schijnt hierover
echter even enthousiast te zijn
omdat de minister weliswaar
iedereen op gelijke wijze wil la
ten behandelen door de fiscus
maar dan tevens het recht opeist
om een scherper toezicht uit te
oefenen.
Intussen werd het vraagstuk
van de werkloosheid reeds aange
sneden in de Kamer door koko
Vandenberghe die zijn lesje in de
gewone communistische champet
terstijl kwam voordragen: de
communisten, zegde hij, zijn de
eersten geweest om op het pro
bleem van de werkloosheid te
wijzen en de regering voor haar
verantivoordelijkheid te stellen.
Dat is toch natuurlijk. De com
munisten azen immers op proble
men als de gieren op een kreng.
Hoe meer problemen er zijn koe
liever dat ze het hebben omdat
ze van nature uit troebelwater-
vissers zijn en problemen schep
pen daar waar er geen zijn.
Na de communist kwam de so
cialist Buset, Max. en voorzitter
van de B.S.P., zijn boetepredikan-
tensermoen houden voor de hoge
vergadering. We zullen daar lie
ver niet te veel woorden aan ver
spillen want de hr Buset heef
zichzelf en zijn dorpsschoolmees-
tertvijsheid nog nooit overtroffen.
Aan geheel ddt debat over de
werkloosheid zou naar verluidt
nog wel eens een staartje kunnen
komen. 'f
Het geschil tussen de Ministers
Duvieusart en De Groote over het
bevoegdheidsgebied van hun on
derscheidenlijke departementen
is nog steeds niet van de baan.
Men verwacht dat de bemidde
ling die de hr Spaak terzake moet
opleggen wel eens zou kunnen
van de hand gewezen worden
door de Minister van Economi
sche Zaken, de hr Duvieusart.
Deze is er niet voor te vinden,
ohder verwijzing naar de werk
loosheid als voorwendsel, naast
zijn departement een nieuw su
perministerie van economische
zaken te zien oprijzen.
Dit laatste wordt door de so
cialisten gewenst. Maar het valt
nog te bezien of zij hun geleide
economie zullen kunnen opdrin
gen en hun tegenstrever en voor
stander van de vrije economie, de
hr Duvieusart, die ook een taaie
is, uit de baan zullen kunnen
ruimen. PAS.
WK*
Volks vcrzekens
VOOR VERLIEFDEN!
Gonda! Mag ik U iets vragen?...
Waarom uw gordijntje dicht,
Waardoor we malkander zagen,
Waar mijn oog was heengericht?...
Nooit meel' zie'k uw schouwtje roken
Dat me aanwees: «Ik ben vrij!»
Waarom zó ondergedoken?...
Stook het vuurtje! Maak me blijI
Wil toch weer voor 't venster komen
Ogen blauw en snoetje fijn!
Laat me verder van U dromen!
Gonda! Wil mijn Vrouwtje z d
leper, 1949,
CxfO.
