01s een Oud (Dystepiespel
VOORLOPIG UITSTEL
Een bezoek bij de Gezusters
Cogghe van Adinkerke,
Belgie's oudste tweeling
De opgravingen te Koksijde
DS WEEK
Hr Eyskens poogt nieuwe
Regering samen te stellen
BKKsSalsSSSi -
i HET WEKELIJKS NIEUWS Zaterdag 30 Juli 1949. BIz. 2.
Brief uit Brussel
BUITENGEWONE DRUKTE
AAN DE KUST
m UW ZETEL
BIJ UW RADIO
TOT MILLIOMNAIR
HEEFT GEMAAKT.
KOLONIALE LOTERIJ.
VLAANDEREN ZINGT
DE KLEINSTE MAN
TER WERELD
AUTORENNER
OP PLANK GESPITST
PLECHTIGE
AANSTELLING VAN
E. H. VANDENBERGHE
ALS DEKEN TE VEURNE
OP ZONDAG 14 AUGUSTUS
De Politieke Toestand
Akkoord alleen niet te bereiken over
Koningskwestie
Linksen eisen bij Volksraadpleging bepa
ling van quorum en drukking op de Koning
C. V. P. kan die eisen niet aanvaarden.
ZWARE VERKEERSONGEVALLEN TE «CESELARE
Dokters v«n Eegem en Pater uit Gits
mogen van geluk spreken!
DE KONINGSKWESTIE
C.V.P. dient wetsvoorstel tot
Volksraadpleging in bij de
Senaat.
Ibct Mestlanb tn bet teften van bet ikrute.
HITTE maaktf. reeds.
TAL SLACHTOFFERS
geen keuze
Een maand geleden gingen wij
etemmen en wij zitten nog altijd
vast in regeringsmoeilijkheden
Bonder uitkomst.
Een maand geleden hoopten
Vlij de oplossing van de konings
kwestie zeer nabij te zien aange
zien de C.V.P. deze als eerste pro
grammapunt had genomen en als
sterkste vartij uit de verkiezings
strijd was gekomen.
V/ij hebben deze hoop nog niet
Verloren.
Nog niet..
Maar wij kunnen niet blijven
hopen.
Het is ivaar dat de C.V.P. niet
de volstrekte meerderheid behaal
de waarop ze gerekend heeft. Zij
staat daar echter, zo dicht bij
dat zij elke tegenstand tegen
haar programma ongedaan kan
maken en dus practisch meester
is van de toestand.
En toch trappelen wij nog
steeds ter plaatse.
Na de Hr Van Zeeland heeft
de Hr Van Cauwelaert langdu
rige besprekingen gevoerd met de
politieke leiders der verschillen
de partijen, alles zonder resul
taat.
Nu is het d beurt aan de Heer
Eyskens en deze zet de eindeloze
palabers en discussies ongestoord
verder alsof alles telkens van
voor af. aan opnieuw moest be
gonnen worden.
Misschien is dit de zenuwen
oorlog der politieke discussies
waardoor men de tegenstanders
murw wil maken tot ze, inzake
de koningskwestie, toegeven. Dit
lijkt ons de enige uitleg. Het is
trouwens te begrijpen dat de
linksen die in de laatste jaren
gewoon waren hun willetje aan
de C.V.P. op te dringen in diverse
aangelegenheden, ook in de ko
ningskwestie, nu wat meer tijd
nodig hebben om tot het besef
te komen dat het hun beurt is
om water in de wijn te doen.
Een andere keuze hebben de
linksen waarlijk niet en wij kun
nen ons moeilijk voorstellen dat
ie C.V.P. hun een andere keuze
iou laten.
De socialisten zijn natuurlijk
jog niet tot een ander inzicht
jekomen maar de toon van hun
ledreigingen en van hun revolu-
lionnairgekraai tegen de even-
luele terugkeer van de Koning is
al heel wat gezakt. De thermo
meter daalt in het kamp van de
'linksen naarmate zij zien dat de
C.V.P. voet bij stuk houdt.
nog wat bezinning
De socialisten zullen hun gewe
tensonderzoek blijkbaar nog een
paar maanden kunnen voortzet
ten. Naar verluidt zou de Heer
Eyskens proberen een regering
samen te stellen, bestaande uit
parlementairen en extra-parle
mentairen, zonder politiek pro
gramma. Dit zogenaamd zaken-
cabinet, dat geen lang leven zou
leiden, zou alleen tot doel hebben
enkele dringende financiële en
economische moeilijkheden, in
verband met de staatsuitgaven
en de werkloosheid, op te lossen
en de volksraadpleging over de
koningskwestie voor te bereiden.
Men meent te weten dat de so
cialisten ten slotte toch zouden
instemmen met een volksraad
pleging, te houden in September
of Oktober. Voorts veronderstelt
men dat de Hr Van Cauwelaert
bij de Koning gegaan is om ver
slag uit te brengen over de toe
stand. De ernstige financiële en
economische toestand van het
land zou dringend moeten ver
holpen worden door een interim
regering, een zakencabinet. Men
gelooft dat de Hr Van Cauwelaert
de wenselijkheid van deze tus-
eenregering aan de Koning zal
voorgelegd hebben wegens de ern
stige toestand van het land en
teneinde de volksraadpleging voor
te bereid In sommige kringen
neemt men ook aan dat de Ko
ning eerlang een verzoenende
boodschap zal richten tot het
land.
Wij zullen nu in de eerste da
gen zien hoeveel waarheid in dit
alles steekt.
V/ij zouden natuurlijk naïef
zijn moesten wij menen dat de
socialisten zonder slag of stoot
alle verzet zullen laten varen.
Misschien zullen zij pogen de
volksraadpleging op het laatste
ogenblik onmogelijk te maken of
de uitslagen daarvan niet willen
erkennen.
Wij moeten nog afwachten of
zij bereid zijn het democratisch
spel eerlijk mede te spelen.
Willen zij dit niet dan is het
nog niet te laat om naar andere
middelen uit te zien.
Daar is bijvoorbeeld het mid
del van de nieuwe algemene ver
kiezingen die nu weliswaar vrij
ongelegen zouden zijn. In het na
jaar echter zouden zij reeds de
weerslag kunnen geven bij het
kiezerspubliek van reacties op
nieuwe elementen in de politieke
toestand.
Wil men geen nieuwe verkie
zingen dan 'kan de regering nog
altijd Kamer en Senaat samen
laten vergaderen om zich uit te
spreken over het. besluit van 1945
dat de Koning in de onmogelijk
heid stelde te reaeren. Wordt dit
besluit atgesr.ha.tt dan kan de
Koning terugkeren.
zij lachen groen
Wij moeten nu eerst wachten
op de pogingen van de Hr Eys
kens. De liberalen lachen natuur
lijk een beetje groen dat de per
soon tegen wie hun kiescampagne
in hoofdzaak was gericht nu re
geringsvormer wordt. Zij wil
den de belastingen met 25 t.h.
verminderen terwijl de Hr Eys
kens altijd volgehouden had dat
de staatsuitgaven onmogelijk kun
nen verminderd worden.
Hoe rijmt men dat te samen?
En toch kunnen de liberale
knappe koppen dat. Want met
het oog op hun steeds hartstoch
telijk verlangde deelneme aan de
regering verkondigen zij nu dood
gewoon dat men, zoals de Hr Eys
kens, wel een doorslecht Minister
van Financiën kan zijn, maar
toch een goed Eerste-Minister...
Strooit bloemen op zijn weg,
vlecht kronen voor de held.
ziet gij hem
op de mesthoop staan
Aan een zaak hebben wij Maan
dag toch nog een pint goed bloed
opgedaan.
De lezer weet allicht dat er in
sommige kranten van de hoofd
stad redacteurs zitten van ver
schillende categorieën. Dat gaat
lijk met de erwtjes in blik: ge
hebt er de gewone pois de me
nage daarnaast de halve fijne,
de fijne, de superfijne en de extra-
superfijne.
De extra-superfijne redacteur
van die niet nader genoemde
krant schrijft per jaar natuurlijk
niet meer dan vier, vijf artikels
over belangrijke aangelegenheden
die overeenstemmen met de ge
wichtigheid van zijn persoon en
zijn niet te versmaden pree.
Wilt ge nu weten waaraan die
extra-superfijne meneer zich vuil
gemaakt heeft?
Aan Dearelle.
Ge weet wel... Leon Degrelle
van Heel Hitlairll... hommes et
femmes dmon pays... saludos
amigos... en... arrïba Espana...
viva Franco»... benevens andere
stoutigheden en beestigheden.
Daaraan heeft die extra-super
fijne meneer zich vuil gemaakt.
Omdat Degrelle zijn mémoires
uitgegeven heeft te Tanger, om
dat die mémoires nu al de ronde
doen in ons land, en omdat er...
naar het schijnt... daarin weinig
stichtende dingen voorkomen over
de krant van diezelfde extra-su
perfijne meneer, die ook onder de
oorlog is verschenen, onder voor
waarden waarover totnogtoe met
de meeste zorg werd gezwegen.
Nu schrijft die extra-superfijne
meneer dat het proza van De
grelle nog te vuil is voor de vuil
nishoop en dat geen enkel ach
tenswaardig man dit zal willen
lezen of er gebruik van maken.
Sommige mensen hebben zich
echter herinnerd dat diezelfde
krant al vier jaar lang met slijk
gooit naar onze Koning en dat
slijk ook haalt van vuilnishopen
die gerust met de mémoires van
Degrelle vergeleken kunnen wor
den.
Ja ja. wie kaatst moet de bal
verwachten!
We zijn nu benieuwd naar het
vervolg om die fiere haan ook
eens op de mesthoop te zien staan.
PAS.
niets meer vrij te de panne
Met het Intreden van het groot
verlof en het aanhoudend mooi weder
is er een buitengewone drukte ont
staan aan onze kust. Woensdag der
vorige week was die drukte bijzonder
groot daar velen alsdan naar een of
andere badplaats kwamen, meestal
om een brug te vormen tot Maandag
25 dezer. Zaterdag waren te Blanken-
berge en Knokke omzeggens alle ho
tels bezet, te Oostende was het hoofd
zakelijk een talrijk doorreizen, Helst
en Den Haan zagen heel wat verlof
gangers aankomen.
De Panne, alhoewel de Franse
kliënteel nog steeds niet terug komt
als voor de oorlog, kende reeds de
grote toeloop van families met verlof,
in zoverre dat er niets meer vrij is
gebleven. Zo meldt men het toch,
Veurne en Adinkerke maakten er hun
profijt van.
Sedert onze Nationale Feestdag
kwamen ook te Oostende heel wat
vacantiegangers toe en op het strand
speelden duizenden kinderen. Hotels
en pensioenhuizen maakten er goede
zaken. Rond de stad kwamen heel
wat kampeerders toe. De toevloed van
Britse toeristen overtrof er tevens al
le verwachtingen. Deze lieten zich
heel lovend uit over de voedseltoe
stand en velen namen foto's van de
welvoorziene uitstalramen om die
naar huis te sturen.
Blankenberge telde dagelijks onge
veer 9.000 baders.
Te Westende blijkt ook alles reeds
tot einde Augustus te zijn besproken.
Middelkerke maakt zijn beste sei
zoen sedert de oorlog.
Het huidige seizoen zal gelukkiglijk
wellicht het slechte van vorig jaar
kunnen doen vergeten.
Onze bra.n've oudjes:
rechts EUGENIE, links IRENE.
Donderdag 21 JuliNationale Feest
dag, doch tevens de 86° verjaardag
van de Gezusters Cogghe, de oudste
tweeling van België, wonende te
Adinkerke.
Te dezer gelegenheid hebben we ze
dan ook een bezoek gebracht. We zijn
afgestapt bij Moeder ïrena, die een
gelukkige oude dag slijt bij haar
dochter Blanche, en werden door
haar hartelijk ontvangen. Toen we
haar het doel van ons bezoek aan
kondigden "'as ze dadelijk bereid ons
de nodige uitleg te verschaffen.
De gezusters Cogghe werden gebo
ren op 21 Juli 1863 te Adinkerke. en
komen voort uit een gezin van acht
kinderen. Waar nu de café 1'entree
du villageis, werden ze geboren.
Toen het toen bestaande huisje inviel
werd hun moeder, terwijl ze haar
tweeling redde, door een neervallende
balk dodelijk getroffen. Momenteel
zijn ze de enige overlevenden van de
ac.ht kinderen.
Moeder Irena huwde in 1886 met
Lambrecht Henri, een koene IJsland-
vaarder, en bracht tien kinderen ter
wereld, zeven zonen en drie dochters,
waarvan rog vier in leven. Op een
reis naar IJsland in 1934. dus na 48
jaren gehuwd te zijn, werd haar man
slachtoffer van zijn werk en bleef op
zee.
Terwijl we daar zo rustig aan het
praten waren kwam Moeder Eugenie
juist op bezoek bij haar tweelingzusT
ter, beter kon- het dus niet passen
nu we ze samen hadden, en Moeder
Eugenie, die wel van een babbeltje
en een lach schijnt te houden, ver
telde ons wat over haar eigen leven.
Ze huwde in 1885, eveneens met
een tweelingbroer, en bracht zeven
kinderen ter wereld, waaronder ook
nog een tweeling; haar man was,
zoals de man --an Irena, ook een
IJsland,vaarder. In 1899, op 35-jarige
leeftijd, dus na 14 jaren huwelijk,
kwam haar man eveneens om op zee.
Ze stond dus alleen voor de moeilijke
taak haar zeven kinderen op te kwe
ken.
Dat ze het beiden niet onder de
markt hadden om hun talrijke kroost
op te voeden kan men wel uit voor
gaande afleiden, temeer daar ln die.
tijd de kindertoeslag nog niet be
stond. (Het enige wat Moeder Irena
ontvangen heeft was de som van
26 fr. voor l aar zevende zoon.)
Met een lach vertelde Eugenie ons
dat zij zelf veel te vroeg op de we
reld gekomen zijn omdat men nu
tenminste steun ontvangt om zijn
kinderen op te kweken, te meer in
haar geval gezien ze zonder brood
winner was.
Moeder Irena moest dagelijks met
de zware bennen vis ziwoegen van
De Panne naar Adinkerke om haar
dagelijks- brood te verdienen, terwijl
Moeder Eugenie 29 jaar lang kokin
was in de Kursaal te De Panne.
Beiden genieten nu een rustige
oude dag. ieder afzonderlijk, doch
slechts enkele huizen van elkaar, elk
bij één hunner dochters. Onlangs
werden ze ingeschreven voor een
prijskamp te Antwerpen voor de
oudste tweeling van België en won
nen dan ook het pleit.
Terwijl Moeder Irena rustig ln
haar zetel zit en nu en dan een be
zoek aflegt bij haar zuster, legt Moe
der Eugenie nog graag eens een
kaartje, vooral in Whisten is ze be
dreven en nodigt de liefhebbers uit
het tegen haar eens op te nemen.
Tot slot wensen we Moeder Irena
goede beterschap van haar kleine val
die ze over een paar dagen gedaan
heeft en die ze bijna te boven is, en
wensen eveneens beiden nog lange
jaren de goede gezondheid welke ze
nu genieten.
Adinkerke is trots op zijn tweeling
en hoopt binnen enkele jaren hun
eeuwfeest met allen luister te mogen
vieren. Adinkerke zal dan te klein
zijn.
kunt gij misschien het
grote nieuws vernemen
dat de kans U opeens
Luister daarom op 20 Augustus,
de avond der trekking, te Eupcn,
naar de uitslagen der
mAar, hebt
biljetten?
gij
REEDS UW
(d-2386)
Zondag 21 Oogst 1949 wordt niet
enkel een hoogdag voor Vlaanderen
omdat op die dagteDiksmuideVlaan-
derens dierbare doden in een stille
hulde herdacht worden, maar het
wordt ook een hoogdag van 't Vlaamse
lied. Merkem houdt op die dag, te
3 uur in den namiddag, in het park
van het Kasteel een groot zangtor-
nooi, met niet minder dan 15.000 fr
prijzen.
Zeker zullen alle zanggroepen ofte
koren van West-Vlaanderen graag
medewerken om dat zangtornooi tot
iets enigs te maken op gebied van het
vlaamse lied. Leider is Antoon Van
der Plaetse, Vlaanderens gevierde De
clamator, die er menig schone decla
matie zal willen ten beste geven. Ju
ry-leden zijn Z. E. H. Cnudde, pastoor
te Kaeskerke, Dhr Vermander, de ge
kende Hoofdonderwijzer van Hoog
lede en A. Vercruysse belde laatste
leraars aan de muziekacademie te
Roeselaxe en Izegem.
Vele zanggroepen zullen er hun
krachten komen meten en zullen
meteen medewerken om de vele Diks-
muide-bedevaarders, die langs Mer
kem zullen afzakken. Iets schoons Iets
enigs, Iets onvergetelijks te geven, iets
dat de mensen rijker maakt en be
wijst dat Vlaanderen een ongehoord
schone en rijke liederenschat bezit.
Zangkoren of groepen kunnen In
lichtingen vragen t Zangtornooi
Merkem
Algmeen zicht tijdens een der bezoeken. Links op het voorplan bemerken
we twoe der drie blootgelegde onderbouwstukken van de pijlers van de
drieledige toegang van het portaal der oude abdijkerk. De drie blootge
legde stukken zijn deze die op hot plan van Tourbus in de ronde rand
(midden plan wat onderaan) afgebeeld staan. Links zien we Burge
meester-Senator Van Buggenhout die aan de aanwezige bezoekers de
nodige uitleg verschaft.
Van abt der jonge abdij werd Ro-
bertus generaalabt van gans de Orde
te Clairveaux, omdat hij, naar Ber-
nardus' woord de eerste in aanmer
king kwam
Onder zijn bestuur groeide de Dui
nenabdij sterk aan in bezittingen: de
Boogaerde, de Allaertshuizen te Wul
pen, enz. Na hem was tweede abt ge
durende twee jaar Albero tot in 1155,
en derde abt de Gelukzalige Idesbald,
gestorven in 1167. (Zie het zeer cri-
tisch werk van Z. E. H. J. Decuyper,
Pastoor te Pervijze: «IDESBALD»,
in de reeks Heiligen van onze Stam,
1946, uitgave De KinkhorenBrug
ge).
Zijn opvolger was Walter van Dik-
kebusch, en de vijfde abt Elias van
Koksijde, begon dan met de grond
vesten van een nieuwe grote Abdij.
DE NIEUWE ABDIJ
Daar de oude gebouwen bouwvallig
waren werd besloten een grote en
nieuwe abdij op te trekken. Elias van
Koksijde, 1189-1203, was een zeer
groot abt. Hij is tussengekomen in
de bevrijding van Richard Leeuwen
hart, Koning van Engeland, toen hij
gevangen genomen was door de
Turken gedurende de derde Kruis
tocht en die hem uit dank, een groot
stuk marmer gaf bestemd voor het
hoofdaltaar van de nieuwe kerk. Abt
Pieter zou aan de kerk begonnen zijn,
maar vooral onder Nikolaas Van
Belle (1232-1253) gingen de werken
zeer rap vooruit. Op 13 Oktober 1262
werd de kerk ingewijd door Radulf
van Ohalles, Bisschop van Terwaan
en door Jan Buohiel, Bisschop van
Doornik.
De kerk zelf is het eerste groot mo
nument dat volledig in baksteen
werd opgetrokken, en was na de Ka
thedraal van Doornik de grootste
kerk van Vlaanderen: 122 m. lang,
45 m. breed en 20 m. hoog.
De Brugse schilder Pourbus liet ons
een groot plan na in 1580, bewaard
in het Gruuthuusemuseum te Brugge.
25 Ha, grond waren ommuurd en
vormden de burcht van «Ter Dui
nen». (Zie afdruk bovenaan artikel).
DE VERWOESTING
Meer dan 400 jaar was de abdij een
centrum van godsdienstig, cultureel,
politiek en economisch leven. In de
woelige 16" eeuw onderging de abdij
de gevolgen van de godsdienstoorlo
gen. In Aug. 1566 braken de beeld-
stormers binnen en vernielden de
kerk, terwijl in 1575 de goederen
door de Staten-Generaal werden aan
geslagen. Dé zwaarste slag werd toe
gediend in 1577, toen de kustgeuzen
de abdij in brand staken.
De Paters keerden, eenmaal de be
roerde periode voorbij, niet meer te
rug op dezelfde plaats. Ze vestigden
zich in «de Boogaerde», de grote
uïthoeve, die ze als klooster inricht
ten. Aangezien het gevaar voor ver
zanding steeds dreigender werd,
bouwden ze een kauel bij de Boo
gaerde», met mouffen en materiaal
uit de verwoeste abdij, en In 1624 be
gon ro"n onder abt Campmans met
een nieuw gebouwencomplex te Brug
ge, het huidig Groot Seminarie.
DE OPGRAVINGEN
Ieder Koksijdenaar wist dat enkele
tientallen meter ten Westen van
Baldjeskruis de kelders gelegen
waren. Enkele maanden terug had
den daar delvingen plaats met het
doel mouffen te ontdekken om da-ar-
meê de voorgevel van het Groot Se
minarie te Brugge te herstellen. Dit
was de eerste aanleiding, om onder
het krachtig impuls van Burgemees
ter-Senator Van Buggenhout, de aan
dacht van de Staatsdiensten te trek
ken op de mogelijkheid daar belang
rijke archeologische ontdekkingen te
doen in verband met de grote abdij
gebouwen.
Aan de hand van het plan van
Pourbus en met de ludp van Profes
sor Breuer, hoofd van de Opgravings-
Henri Renard, die zich thans te
Tourcoing laat bekijken, is met zijn
70 centimeter en zijn gewicht van 14
kilos, zeker de kleinste man ter we
reld. Deze man, die in 1895 te Cléry
St André nabij Orleans werd geboren,
en de zoon is van normale ouders,
lijkt niet op de gewone dwergmensen.
Zelfs zijn hoofd is klein en lichame
lijk is hij normaal gevormd. Hij
draagt gemakkelijk schoenen num
mer 22.
dienst van de Staat, werden schat
tingen gedaan. De ligging van de
«Molenwalle», te Koksijde «zwarten
hilgenoemd, waar vroeger de mo
len stond van de abdij, de ligging van
het kapelletje, de kelders van de
hostellerie de oriëntatie waren de
elementen die ertoe deden besluiten
over te gaan tot de eerste boringen
op de vermoedelijke plaats van de
ingang van de kerk. Men vond niet
alleen de grondvesten, maar zelfs de
onderbouw van de pijlers van de drie
ledige toegang van het portaal.
De ribbenprofielen en verticale ge
ledingen zijn goed bewaard. Het
voornaamste van deze vondst is wel
(het arohitecturaal aspect. Alle over
gebleven abdijen uit die tijd werden
achteraf omgebouwd. Hier vinden
we de middeleeuwse bouwtrant onge
rept. De rode en gele stenen, alle
maal gebakken in hun huidige vorm,
zijn meesterwerkjes van technische
vaardigheid en getuigen ervan dat de
architectuur van allereerste gehalte
is. De versieringen die werden aan
gebracht zijn van hoge waarde., Van
■het portaal getuigt de But (1484) dat
het somptuosumoverheerlijk en
uiterst rijk was. Interessant is ook
dat de kerk geschilderd was, vooral
in gele en blauwe kleuren. Meerdere' 7
specialisten zullen zich hiermeê moe- L'
ten bezig houden. Reeds werd het
mortelgruis ter onderzoek opgestuurd.
We hopen onze'- lezers verder op de
hoogte te houden, en in een volgende
bijdrage nader de kerk te beschrij
ven.
Duizenden bezoekers kwamen reeds
ter plaatse, onder meer de Heer Gou
verneur van West-Vlaanderen, de
Heer Minister van Landbouw Orban,
vooraanstaande gesehiedsöhrij vers.
Terecht schreef Prof. Lemaire in
zijn eerste verslag:
Het volledig blootleggen van de
puinen dient in aanmerking te wor
den genomen, en al de organismen,
officiële zowel als private, die begaan
zijn met de geschiedenis van ons volk
en onze cultuur, 'hebben als plicht er
zich werkdadig voor te interesseren.
Het uitzicht van d-e werf herinnert
zeer sterk aan de opgravingen in
Saqquarah of Karnak en ze bieden
slechts een minimum van technische
moeilijkheden.
Het geldt hier natuurlijk een werk
van jaren.
Maar Indien het gelukt en dit
kan als iedereen meewerkt staan
we voor een reusachtige aanwinst bij
de kennis van onze nationale kui
tuur- en kunstgeschiedenis!
VREEMDE ARBEIDERS
VERLATEN ONZE MIJNEN
Op 30 Juni 1948 werkten in de ko
lenmijnen van het bekken van Char
leroi 28.415 vreemdelingen, onder wie
23.630 Italianen.
Op 30 Juni 1949 hadden reeds 13.019
Italianen, d.l. 45% de mijnen verla
ten omdat zij het werk te zwaar acht
ten.
SOCIALISTEN VORMDEN
ACTIECOMITÉS
In de schoot van de B.S.P. werd
thans overgegaan tot het vormen
van zogezegde actiecomité's In de
eerste mededeling door deze verstrekt
wordt o.m. verklaard dat zij de terug
keer van de Koning willen beletten,
de financiële-, economische- en socia
le politiek der B.S.P. aankleven, en
een deel uitmaken van Communisten
aan hun comité's afwijzen.
BESLUITEN VERSCHENEN TOT
OPRICHTING VAN
ONDERNEMINGSRADEN
In het Staatsblad van 25-26 Juli jl.
zijn twee besluiten versohenen ter
oprichting van de ondernemingsra
den. Binnen de zes maanden moeten
deze gevormd worden in de onderne
mingen die meer dan 200 arbeiders te
werkstellen, binnen de 18 maanden
in de ondernemingen met 100 tot 200
arbeiders, en binnen de 24 maanden
voor de ondernemingen met 50 tot
100 arbeiders.
Het stuur van zijn autowagen ver
loren hebbend, reed de Amerikaanse
autorenner Allen Hobson met zijn
wagen in een houten afsluiting. De
man geraakte hierbij op een der
planken gespitst. Deze plank was drie
meter lang en 15 cm. breed. Zijn li
chaam werd doorboord van de ene
zijde naar de andere. De ongelukkige
leefde nog drie uur na het ongeval.
De dokters moesten de plank doorza
gen, een stuk van een meter langs
beide zijden om de gewonde in een
ambulantiewagen te kunnen doen
vervoeren.
De plechtige installatie van Zeer
Eerw. Heer Deken Alberic Vanden-
berghe zal plaats grijpen op Zondag
14 Augustus e.k.
Om 2.30 uur vorming van de
stoet ln de NieuwstadBrugse steen
weg.
De Inhaling gebeurt aan de
kapel ln de Nieuwstad.
De stoet wordt in ogenschouw
genomen op de Markt.
Volgende straten worden doortrok
ken: Ooststraat, rond de Markt,,
Noordstraat. Pannestraat, Zwarte-
nonnenstr., Vleeshouwersstr., Zuidstr.,
Dreef, Sporkijnstraat om te eindigen
op de Appelmarkt waarna onmiddel
lijk de aanstelling in de dekanale
kerk door Z. E. H. Grootvicaris Ka
nunnik Quaghebeur plaats heeft.
De leider van het Feestcomiteit is
Mr Jos. Vanhee, advokaat en sche
pen, Astridlaan.
Niet enkel de straten en huizen op
de doortocht van de stoet zullep be-
vlagd, versierd en met opschriften
opgesmukt zijn. Alle Veurnaars zul
len spontaan en Ijverig hun nieuwen
Deken op gulle wijze inhalen.
De C.V.P.-onderhandelaars waren
evenwel van oordeel dat dergelijks
houding een drukking betekent op
het Staatshoofd, een blijk van wan
trouwen Is in het woord door de Ko
ning gegeven, en tevens in strijd met
de grondwettelijkheid. De Linkss
eisen kon de C.V.P, diensvolgens niet
aanvaarden.
Om het vaststellen van een percen
tage, waarmede zij hopen de Koning
tot troonsafstand te kunnen dwingen
hebben Socialisten en Liberalen dus
de oplossing van de regeringscrisis
verder op de lange baan geschoven.
Mogelijks zal nu zowel van Socia
listische als van Liberale zijde een
afvaardiging naar de Koning gestuurd
worden om van hem te bekomen dat
hij een percentage zou aannemen bij
de volksraadpleging.
Van wege de zogezegde Koningsge
zinde Liberalen is deze laatste dagen
niet veel meer vernomen, niettegen
staande hun ronkende verklaringen
de voorgaande week afgelegd. Wel
verklaart «Het Laatste Nieuws» dat
geen percentage zou dienen vastge
steld, maar met deze mening houden
de Liberale onderhandelaars maar
geen rekening. Het blijkt dus wel dat
de Vlaamse Liberalen weerom in hun
schelp zijn gekropen en gedwee hun
Brusselse leiders volgen.
Er bleef na de driepartijenverga-
dering nog een kleine hoop daar nog
besprekingen zouden volgen. Moesten
ook die niet gelukken dan werd ver
wacht dat de Prins-Regent beroep
zou doen ofwel op de Hr Spaak ofwel
op de Hr Devèze. Grote kans kunnen
die niet maken. Er bleef dan niet
veel anders meer over dan Kamer
ontbinding.
De beslissing zal vermoedelijk niet
lang meer uitblijven.
heer eyskens.
Hierboven foto van het ongeluk de Eerw. Pater overkomen. We bemerken
duidelijk bij het autowiel de totaal verwrongen motorfiets.
Het gehucht De Ruiterwas eens
te meer het toneel van een zwaar
verkeersongeval, dat gelukkig nog
gel afliep.
In de nacht van Zaterdag op Zon
dag, omstreeks 2.30 u„ keerde een
personenwagen, waarin een twee
tal geneesheren van Eegem hadden
plaats genomen, van een bruiloft te
Moorslede huiswaarts. Aan de ge
vaarlijke bocht De Ruiter juist op
het grondgebied Roeselare, week de
wagen van de baan af en kwam met
geweld tegen een betonnen paal te
recht. Deze kraakte met de slag af,
terwijl slechts een der Inzittenden
onbeduidende schrammen opliep.
Evenveel geluk kende een Witte
Pater van Gits, welke per motorfiets
de Ieperstraat volgde. Gekomen aan
het kruispunt gevormd door voor
noemde straat en de Molen- en Bol-
lenstraat, werd hij gevat door de wa
gen, bestuurd door Van Stee1 andt,
zoon, uit Oostnieuwkerke. De kloos
terling weid van zijn rtituig geslin
gerd, maakte enkele buitelingen en
bleef ongedeerd ln de goot liggen,
terwijl de motor helemaal onder het
voertuig verdween en totaal vernield
werd.
INFORMATIE-OPDRACHT
VAN HR VAN CAUWELAERT
TEN EINDE
Na veertien dagen lang alle moge
lijke oplossingen van de politieke toe
stand te hebben nagestreefd heeft de
Hr Van Cauwelaert op Vrijdag 22
Juli zijn informatie-opdracht beëin
digd. Zelfde avond ging hij verslag
uitbrengen bij de Prins-Regent die
hem onthief van de gegeven opdracht.
HR EYSKENS BELAST NIEUWE
REGERING TE VORMEN
Daags daarop, Zaterdag 23 Juli jl.,
werd dan de Hr Eyskens, ontslagne
mend minister van Financies, door de
Prins-Regent ontboden en door hem
belast, een nieuw kabinet samen te
stellen.
Hr Eyskens aanvaardde de op
dracht en toog onmiddellijk aan het
werk, dit met de goedkeuring van het
Comité der 12 van de C.V.P.
Van de beginne af werd de taak
van de Hr Eyskens als heel moeilijk
beschouwd.
Zaterdag reeds ontving de kabi
netsformateur de HH. Van Cauwe
laert, Rolin en de Hr Spaak.
Maandag ontving hij zowel de So
cialistische als de Liberale onderhan
delaars. Het werk vooraf gedaan
door de HH. Van Zeeland en Van
Cauwelaert vergemakkelijkte op be
langrijke wijze de onderhandelingen.
Hr Eyskens bleek het vertrouwen
der andere partijen te bezitten en de
Maandag avond bleken de vooruit
zichten gunstig te zijn... tot 's ander
daags.
Bij de Socialisten kwam alsdan
weer de stroming tot uiting om op
positie te willen voeren. Inzake
de Koningskwestie waren zij niet tot
toegevingen bereid. Geen volksstem
ming zonder dat vooraf een bepaalde
percentage werd' vastgesteld, hielden
zij voor. Dinsdag avond werd voor
zien dat de Woensdag de onderhan
delaars der drie partijen zouden bij
eenkomen om de toestand nader te
onderzoeken, en dat wellicht dan een
besluit zou kunnen worden getroffen.
Uit afgelegde verklaringen werd
evenwel vernomen dat zo, de Hr Eys
kens in zijn taak slagen mocht, hij
geen portefeuille zou cumuleren met
het Eerste-Ministerschap, en dat de
Liberalen aanspraak maakten op het
Ministerie van Financies.
H. VAN CAUWELAERT BRACHT
EEN BEZOEK AAN DE KONING
TE PREGNY
Zondag jl. reisde de Hr Van Cauwe
laert naar Prégny, waar hij in audiën
tie ontvangen werd door. Koning Leo
pold III. Na zijn terugkeer heeft de
Hr Voorzitter van de Kamer geen
nadere gegevens verstrekt omtrent
het onderhoud dat hij had met onze
Vorst. Ongetwijfeld heeft Hr Van
Cauwelaert de Koning op de hoogte
gebracht van de huidige politieke
toestand in het land en de tegenover
elkander staande zienswijzen, inzon-
derlijk inzake de Koningskwestie.
ALLES REGELBAAR BEHALVE
KONINGSKWESTIE
NAAR KAMERONTBINDING?
De hoop dat men uiteindelijk uit
het slop zou geraken en welke Woens
dag morgen gekoesterd werd, bleef
weerom ij del. De bijeenkomst der on
derhandelaars der drie partijen
bracht geen oplossing.
Door de kabinetsformateur werden
over alle belangrijke kwesties, con
crete voorstellen gedaan. Alle vraag
stukken bleven regelbaar behalve de
Koningskwestie.
De linksen, Socialisten zo Liberalen,
bleven hardnekkig op het, standpunt
dat vooraleer een Volksraadpleging
kan gehouden worden, vooraf een be
paald percentage dient voorgesteld en
dat drukking Zou worden uitgeoefend
op de Vorst opdat hij de vaststelling
van dit quorum zou aanvaarden en
zich verbinden op die basis zijn ver
dere houding te bepalen. De linksen
stelden tevens voor een afvaardiging
te sturen naar de Koning.
Tienduizenden zullen weer door de gou
den pracht van deze laatste Juli-Zondag
naar Veurne reizen. Het stille Veurne-
Ambaoht is één beêweg Veurnewaarts.
Dat Veurne-Ambacht met zijn sterke
lucht, zijn onmetelijke verten met al dat
welig groen, waarop uw ogen dwalen als
ln een wonderlijke droom, en waartussen
de zachte witte hoeven liggen te slui
meren, als zwanen op een groene vijver;
de zwarte bonte koeien, roerloos, als ge
kapt uit steen; de vriendelijke boeren
mensen met hun melkemmers, of met een
machtig paardengespan: al die torentjes
om-end-om, met de rilde torenkrans van
Veurne aan de spits, en daarboven, en zo
ver, zo eindeloos ver langs alle einders,
een machtige hemel met grote statige
wolken, zoals de schilder van deze Wes-
teruifchoek, Jos. Van Belleghem uit Veur
ne, het met zijn teder penseel kan uit
schilderen, het stille, verre, het gelukkige
Veurne-Ambacht
A
Waar is de tijd!
Ik zie me zelf terug ln die oude boe-
rerikoets naast moeder, 'toen we van uit
het dorp, waar Tante Nonneke woonde,
naar Veurne-Boetprocessie reden. Nu rij
den de Veurne-Ambachtse boeren per
auto.
Jaar op jaar trekt deze processie ln
Julimaand door Veurne. 't Is omtrent
driehonderd jaar geleden dat ze voor de
eerste keer uitging.
't Was ln 1744. Een schrikkelijke oor-
log was op komst. In deze Westhoek wis
ten ze wat oorlog was! De vrees en het
gevaar waren groot. Hoe groter nood, hoe
nader bij God. Te Veurne kwamen dui
zenden mensen samen om er het 49-uren-
gebed te bidden en tot slot samen ln
boetprocessie te gaan. Talrijk waren ze,
die een 'boetepij aantrokken en een zwaar
kruis sleepten.
Die eerste boetprocessie was Ingericht
door een Sodaliteit ofte godvruchtige broe
derschap. Nog andere boeteoefentngen zijn
tot op onze dagen in ere gebleven. Een
vriend uit Veurne vertelde me dat hij
ieder jaar de nacht vóór Goede Vrijdag
do oude kruisweg meemaakt. Die kruis
weg telt twintig staties. Telke vastentijd
worden die staties rond de stad gehangen,
en ze zijn zoveel stappen van elkaar ver
wijderd als Jezus er deed te Jerusalem
van de ene plaats naar de andere.
Men vertelt dat Graaf Robrecht, die
van een 'kruisvaart terugkeerde, sèhip-
breuk leed en aan Veurne een grote
Kruisrelikwie schonk, omdat hij eerst de
toren van Ste-Walburgis van Veurne zag,
na een bewogen reddingstocht.
Er waren er die beweerden dat de
Veurnse boetprocessie te dezer gelegen
heid ontstaan was. Dat is echter legende!
Evenals de oorsprong niet te zoeken is
ln de heiligschennis van twee soldaten,
die H. Hosties gestolen hadden, ze ver
brandden en de as op hun borst legden
om onkwetsbaar te zijn. Dat feit is wel
gebeurd, doch toen bestond de processie
reeds zes jaar.
De processie, die thans nog uitgaat, is
nog zo oud en gaaf als vroeger. Het zijn
steeds allemaal vrijwilligers die er in mee-
stappen. Oude mensen van zestig, tachtig
jaar vervullen nog dezelfde rol als in hun
jeugd. En alleman bidt, onbeschaamd,
met de paternoster in de hand, tot zelfs
Pitatus!
Twee dingen treffen u vooral. Vooreerst
die arme houten beeldekens door twee
Veurnse broers gesneden, vóór tweehon
derd vijftig jaar, kinderlijk gekleurd, oud
en vernepen. Met hoeveel schoon ge
duld, met hoeveel godsvrucht werden die
beeldjes gemaakt. Eeuwen lang werden
ze door deze straten gedragen en door
honderdduizenden bewonderd.
De groep kruisdragers ls het tweede
wat men nooit vergeet uit deze processie.
Er zijn omtrent honderd zware kruisen.
De boetelingen lonen gebogen onder de
last van zo 'n vracht, barrevoets, biddend!.
Het is doodstil als ze voorbijkomen. Men
hoort alleen maar het gedokker der zware
kruisen over de straatstenen, het geritsel
van paternosters en een beêgezuoht. Wie
schuilt er onder die donkere boetekap?
Van honderd uur ver kernen ze naar hier.
Daar loopt een jongentje met een op
schrift bij de kruisdragers: «Zijn kruis
wel dragen is God 'behagen.
Andere penitenten trekken een wagen,
of helpen de beeldekens dragen.
Langs alle kanten hoort ge heiligen en
profeten luidop spreken. Dat zijn de
eeuwenoude sprakenDe klacht der
Moeder van Smarten hangt nog altijd in
mijn oren:
God gave dat ik hier
een mens kon vinden,
die liefde 'heeft tot mijn Kind,
dit zou mijn hert ontbinden.
De kruisen slepen door deze stad. Veurne
staat Immers al eeuwen en eeuwen onder
de zegen van het Christlkruis, door de
grote en heerlijke relikwie van 't Kruis,
die hier evenlang bewaard wordt. Dit
Kruis met een straling van aloude en
kostbare edelstenen bezet, was steeds het
voorwerp van grote zorg in be-oerde tij
den. En heel de streke draagt nog de
sporen van deze beroerde tilden, vooral
uit de Geuzentijd, de oorlogen tegen
Pietje Katorze (Loci. XIV) en de oerlo
gen 1914-'J8 en 1940-'45. In deze lartstö
oorlog werd deze Kruisrelikwie weggebor
gen 'e Bggewaartskanelle, oo het eeuwen
oude hof Van der F cv de, een oude wl-
bureht gelijk', die misschien de b"Ve-met
is geweest van epn onzer gezegends,te
Heen uit het Westland, onze dierba-e Fint
Idesbaldus. On dit hof zat deze schat don
verscholen. Als een trofee wordt aldaar
een plaat bewaard die deze gedachtenis
onroent. Veurne en ommeland waren in
feesttooi toen het Kruis naar Veurne
werd teruggebracht.
Het Kruis van Veurne. Het trekt weer
vrome schaduwen over de kasseien. De
klokken dobberen, er is beêgeruis.
En wij doen zoals eeuwen en eeuwen
werd gedaan. Wij bidden: O Heilig Ohris-
tikruis, wees zegen, wees geluk voor Veur
ne en voor heel het Westland.
Ter Senaatszitting van Dinsdag jl.
heeft de Hr Struye namens de c.v.p.,
een wetsvoorstel neergelegd tot het
houden van een Volksraadpleging in
zake de Koningskwestie.
Dit voorstel werd mede onderte
kend door de HH. Van Zeeland en
Huart.
Een uitgebreide toelichting ging het
voorstel vooraf. Hierin werd o.m. er
op gewezen dat deze volksraadpleging
dient te worden aanzien als een voor
lichtingselement voor de Koning.
Door het neerleggen van dit wets
voorstel heeft de C.V.P. het bewijs
willen leveren van het feit dat de op
lossing van de Koningskwestie haar
grote ernst is en met alle mogelijks
wettelijke middelen zal worden nage
streefd.
De tekst van het Ingediende wets
voorstel luidt als volgt:
ARTIKELEN VAN het
WETSVOORSTEL
1. Binnen de veertien dagen na
het bekendmaken van deze wet, wor
den al de Belgen, regelmatig inge
schreven op de kiezerslijsten, samen
gesteld voor de wetgevende verkie
zingen, opgeroepen om. te antwoorden
met Ja of Neen op de volgende vraag.'
Zljt U de mening toegedaan dat
Koning Leopold III de uitoefening
van zijn verheven grondwettelijk
ambt zou hernemen?
2. De bepalingen van het Kies-
wetboek met betrekking tot de kie
zers, tot de kiescolleges, tot het bij
eenroepen der kiezers, tot de kiesbe-
werkingen, tot de bestraffing en d8
sancties voor het verplichtend stem
men zijn van kracht in deze raadple
ging.
3. De wijze van stemmen en de
vorm van de stembrief zullen bij ko
ninklijk besluit bepaald worden.
4. De Minister van Binnenlandse
Zaken zal de uitslag van de raadple
ging ter kennis brengen van de Ko
ning, van de Senaat en van de Ka
mer van Volksvertegenwoordigers.
DUBBELE VERDRINKING
BIJ PLOEGSTEERT
EEN ZIEK VISSER
EN EEN JONG BADER
Omstreeks 16.30 u. was de tienjari
ge Georges Lecocq, die lijdt aan val
lende ziekte, bezig met hengelen in
de buurt van de Leiebrug. Slachtoffer
van een opkomende crisis viel de
knaap te water. Zijn verdwijning
werd enkele ogenblikken later opge
merkt door andere vissers. Twee hen
gelaars gelukten er ln de drenkeling
op te vissen. Meer dan één uur. werd
gepoogd, door middel van speciale
toestellen, de levensgeesten herop te
wekken, doch alles bleek vruchteloos.
Het stoffelijk overschot werd over
gebracht naar de ouderlijke woning
aan de Blebuycksteeg.
Enkele minuten later deed zich ter
hoogte van De Drie Bruggen nog
een verdrinking voor. Toen een groep
knapen in de Leie baadden, zag Ja
cques Fremon, wonende te Erquln-
gem, plots de 16-jarlge Hendrik De-
haudt, wonende te Belle, onder da
waterspiegel verdwijnen. Op de nood
kreten van Fremon, doken onmiddel
lijk enkele flinke zwemmers onder
die slechts een lijk konden ophalen,
twee baders verdronken
te breedene
Op de scheidingslijn Breedene-Den
Haan, in de onbewaakte zone. waren
drie mijnwerkers uit La Louvlère in
zee gegaan om een bad te nemen.
Plots werd een hunner door de ma
king gegrepen. De twee anderen
sprongen hem achterna maar ver
dwenen eveneens in de golven. Op ge
roer) van de omstaanders kwam de
nibijfr°legQn red.dinn,sd1°nst to°gelo-
n°n. Slechts een der -Me baders kon
gered worden, de b"'de anderen wer
den de nrooi van de zee en werden
levenloos opgehaald.
A
Te Mol verdronk een bader ln
de stedelijke zwemkom, onder de
ogen van zijn verloofde.
Te Zaventem verdronk een jon
geling ln een zavelput waarin hij
was gaan baden.
Te Lier verdronk een zwemmer
in de Nethe. Hij had zich te ver ge
waagd in de rivier.
Te Merville verdronk de 10-Jari
ge knaap M. Lelong in de Leie, waar
in hij was gevallen.
Te Aoser^mme verdronk in d«
Maas een iono-Mng uit Roubaix di«
er ia verlof was.
