1
Avond aan avond... die stille muziek
Na de Devaluatie
Uurregelingen
De Week
in ons Land
Van 1 Oktober af,
Priester St. Regöczi met zijn 220 Arendjongskens
door de Communisten uit hun «Tehuis» verdreven
Dü nummer bevat
de nieuwe
der
De UNIPEDE besluit haar Internationaal
Congres in de rijkversierde bovenzaal
der leperse Hallen
BESTUUR en REDACTIE:
KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE EN OMSTREKEN
45° JAAR.
Nr 40.
ZATERDAG
OKTOBER 1949
12 BLADZIJDEN
STORT 26 FRANK
Een staaltje Communistische terreur
Dit «tehuis» was opgericht door de steun van edelmoedige
weldoeners uit Vlaanderen, waar Stefaan Regöczi studeerde
tot priester gewijd werd
en
SCHUIF
Treinen, Trams
en Autobussen
in voege vanaf Zondag
2 Oktober 1949.
Hoog bezoek in onze Westhoek
Gasthuisstraat 19, Poperinge
Telefoon Nr 9. Postcheck 47.63.60.
ABONNEMENTSPRIJS 1949
België tot Nieuwjaar 26 fr.
Belgisch Congo 3.— fr. p week
Frankrijk Holland 3.— fr. p. week
Andere landen 3.50 fr. p. week
Aangesloten bij het Verbond
der Belgische Periodieke Pers.
ONZE 4 UITGAVEN:
POPERINGE (met randgemeenten).
IEPER (met Wervik en randgemeenten).
ROESELARE (met Izegem-Meenen en randgemeenten).
KUSTSTREEK (Veurne-Nieuwpoort-Diksmuide en randgemeenten).
mwwmrnb
Prijs per Nummer: 2 Fr.
Verantwoordelijke Uitgever:
J Sansen, Gasthutsst-aat 29, Poperinge.
Bamisse! Het najaar!
Droog is de grond en de mannen
van de wetenschap weten ons mede
te delen dat er wel een derde water
tekort is in de bodem; berichten ko
men uit den vreemde dat water en
electriciteit gerantsoeneerd zijn en...
mijn gebuur, een boer, toonde mij
een put die, sedert mensengeheugen,
nooit droog stond maar nu vast ligt
als cement.
't Najaar moet ons... water bren
gen, veel water, danig veel water om
de putten te vullen in de goe zin
van 't woord.
Want wat zouden we ten slotte
gaan doen zonder water? Dat kunt
ge toch niet missen, hoe node ook ge
natberegend wordt. De regen wordt
verwacht met ongeduld, de regen
wordt een zegen... anders zitten we
in de zeven magere jaren lijk des
tijds in Egypte in Jozefs tijd!
De regen zal kletteren tegen de
ruiten en we zullen er naar luisteren
als naar muziek. De druppels zullen
tikken op de stenen, trommelen op
de daken; we zullen luisteren naar
't stromen van 't water, naar... 't
zingen van 't water in de afleidings
buizen. We zullen ons verzoenen met
de regen of er vriend van worden,
't Moet nu eenmaal regenen, het
moet. En t'huis zullen we ons, hoe
meer het regent, des te meer ook
t'huis gevoelen. We zullen knottereh
noch zagen omdat het uren en dagen
al maar door zijpelt en regent; en
ons eveneens verzoenen met onze re
genjas en paraplu.
Hard, keihard is de grond.
Ik weet jammer genoeg van gron
den die toch nog harder liggen. Gij
weet dat ook. Bij vele mensen is ei
rond het hert een soort Atlantik-
Wall, meterdik beton! Heel de wereld
lijkt wel een Atlantik-Wall. Ge hoort
over niets anders dan over de atoom
bom! Een paar van die dingskes
zijn voldoende om een stad te ver
nielen en duizenden en duizenden
mensen te... vermoorden. Moest
Wetenschapeen hert hebben,
nooit zou die atoombom ontdekt zijn
geweest, maar de wetenschap heeft
geen hert. Ze huist in de koele koude
hersens
Miljoenen mensen zijn op de dom
pel; honderdduizenden zijn onderge
bracht in vluchtelingen-kampen. De
D. P.'s (de overgebrachte mensen)
zijn niet te tellen. Duizenden gezin
nen ontvluchtten de landen die ach
ter het ijzeren gordijn liggen en
weerom komt men bij onze Vlaamse
gezinnen aankloppen om kinders op
te nemen van Hongaren die uit hun...
vaderland ontsnapten of van Oosten
rijkse kinders die... uithongeren!
Hoe moet het gaan in China? Mil
joenen mensen stierven verleden jaar
den hongerdood. Dees jaar zal het
wel nog... erger zijn. De velden ver
woest, de boeren opgedreven, de hui
zen geplunderd door de communis
tische legers.
't Zijn de wolven, geloof ik, die me
kaar verscheuren... dat deden de
mensen niet! Maar ik zie maar wei
nig verschil tussen onze beschaving
in de twintigste eeuw en de bescha
ving van de... wolven.
Verschrikkelijk is dat alles en dan
zijn er weerom duizenden die een
voudig redeneren't Gaat ons niet
aan; iedereen moet zijn plan trek
ken En nooit werd er meer gefuifd
en gevierd en gebatavierd dan nu.
Nooit werd meer geld door de ramen
gegooid in de welbekende... gelegen
heden dan nu, door mensen die wel
een beurze geld maar geen hert heb
ben, of wier hert vast gemetseld zit
in zware beton!
Om die groond weer vruchtbaar te
maken helpt geen regen! De regen
geraakt niet door beton.
En toch! Bamisse, Octobermaand...
Rozenkransmaand.
Muziek wou ik horen 's avonds in
alle gezinnen.
Niet alleen wanneer de regendrup
pels hun lied zingen tegen de ruiten,
maar avond aan avond.
De stille ruising van de paternos
ter... waar de sopraan-en altd-stem-
men aan meedoen met de tenor en
basstemmen. Waar kleinen en gro
ten, zoons en dochters, vader en
moeder aan meedoen... Zoete orgel
muziek in innig stemminge keuken,
wijl een kaarske brandt voor 't beeld
van O. L. Vrouw.
Zó was het bij ons t'huis, voor ja
ren, zo is het gebleven bij ons. En
ieder jaar is 't nu, in die October
maand, of ik ze nog alle hoor mee
bidden, vader, moeder, heel 't gezin.
Het huis werd wel veranderd, de
stemming niet!
De paternoster?
Was dat het wapen niet van St
Dominikus?
Daar doodt ge de mensen niet
meê, 't is waar... ge redt ze er mee.
Gij zelf niet, 't is weerom waar, maar
we weten te goed wie aan die redding
het grootste deel heeft: Moeder!
Daarom had zij zelf de paternoster
in handen wanneer zij te Lourdes
aan dat simpel herderinneke ver
scheen.
Die Moeder heeft een hert; zo
goed, zo mild, zo groot, zo breed.
Die kleine ballekens van de pater
noster! Dat zijn de heel kleine...
atoombommekes van de liefde die be
ton kunnen breken. Ze schuiven, glij
den door onze vingers, vallen zo als
de regendruppels doen, altijd maar
door in zelfde maat en rhythme. We
zien niet, maar weten hoe die drup
pels ten slotte de ondergrond week
maken. We zien niet maar weten hoe
Moeder onze kleine weesgegroetjes,
diie kleine bommekes kan doen die
nen om de hardst-gepantserde her
ten week te maken.
Opdat de mensen weerom mens
zouden worden;
opdat het in ons eigen gezin... her-
telijk zou gaan;
opdat in ons land de mensen iets
zouden over hebben voor mekaar en
niet alleen hun plan zouden trek
ken
opdat de doolaards en vaderland
lozen een t'huis zouden vinden;
opdat er geen miljoenen vluchte
lingen zouden dwalen en dompelen;
opdat ook de wetenschap een hert
zou krijgen en voor de welvaart van
de mensheid ieveren en niet langer
ieveren voor verwoesting en vernie
ling;
opdat er eindelijk toch duurzame
vrede zou komen...
't Is te... schoon?
Misschien is het wel te schoon,
maar het kan; dat ook weten we.
Maar niet door gewone menselijke
tussenkomst. Dat kunnen we wel
door Moeder's tussenkomst.
Ge weet niet meer waar uw pater
noster... gevaren is? Zoekt en vindt!
En avond na avond, 't zij het regent
of niet, worde de paternoster gebe
den t'huis.
Vindt ge 't immers ook niet nodig,
dat de mensen hun hert terug vin
den of terug krijgen?
PÉ VLAMYNCK.
zijn sommige briefjes
van 50, 10 en 5 frank
ongeldig.
Een paar weken geleden pu
bliceerden wij het officiële be
richt van het ministerie van
Financiën, waardoor aangekon
digd werd dat eerlang bepaalde
bankbriefjes van 5, 10 en 50 fr.
ongeldig zullen verklaard wor
den. Wij maken onze lezers
nogmaals attent op dit bericht.
De briefjes van 5 en van 10
frank, alsmede dip van 50 fr.,
types 1909, 1927 en 1928, houden
op wettelijk gangbaar te zijn
van 1 October 1949 af.
Tot 31 December 1949 mogen
die briefjes tegen andere brief
jes of tegen muntstukken inge
wisseld worden aan de loketten
van de Nationale Bank van
België te Brussel en buiten de
hoofdstad.
In de steden en gemeenten,
waar geen agentschappen van
de Nationale Bank bestaan, zul
len zij tot op dezelfde datum
worden aangenomen door de
postontvangers van de belastin
gen, van de douane en accijn
zen, van de registratie en do
meinen.
Van 1 Januari 1950 af kan
de inwisseling slechts geschie
den in de zetel van de Nationale
Bank te Brussel.
Op 1 April 1950 houdt de
inwisseling op en verliezen de
briefjes definitief hun waarde.
op postcheckrekeaing Nr 4763.60
der Gebroeders Sansen, Poperinge,
en ons blad zal U wekelijks tot
einde 't jaar per post tehuis be
steld worden.
Van E. H. Stefaan Regöczi ont
vangen wij volgend schrijven:
Sedert 1945 hebben wij alle moge
lijke pogingen aangewend, om een
Tehuis op te bouwen voor de talloze
verlaten kinderen en wezen die na de
verschrikkingen van de oorlog' rond
doolden langs straten en wegen van
ons beproefde Hongarije. Niemand
bekommerde zich om die arme, onge
lukkige kinderen. Zonder geldmidde
len, zonder steun of hulp zijn wij be
ginnen te bouwen, toen er nog nie
mand dacht aan de heropbouw van
ons rampzalig land. Met de hulp zelf
van mijn kleine jongens, bouwden
wij eigenhandig een kapel en een te
huis. Het kostte ons onmenselijke
krachtinspanningen, gedurig aan
werden wij tegengewerkt en belem
merd, eerst door de bezettende Rus
sen, dan door de communisten. Maar
spijts alles bouwden wij voort, en
dank zij de edelmoedigheid en vrij
gevigheid van onze Vlaamse weldoe
ners, hebben wij ons Tehuis zo
Wie een minimum van inzicht
heeft in de economische en finan
ciële problemen die de wereldecono
mie sedert een tijdje van hier in
zorgen brengen of in spanning hou
den, zal wel min of meer zijn weg
hebben kunnen vinden in de com
mentaar die wij verleden week heb
ben gebracht rond de huidige munt-
aanpassingen over de wereld.
Begrijpelijk kan het de gewone
man weinig schelen wat er gebeurd
is. Als hij maar evenveel blijft ver
dienen als vroeger en als hij met, zijn
verdienste maar evenveel kan kopen
als van te voren. En daarover zal
er althans in de eerste tijden
vermoedelijk geen twijfel oprijzen.
Beter nog. Verantwoordelijke per
sonen die niet kunnen verdacht wor
den, lijk de Heer Gouverneur van de
Nationale Bank, verzekeren, op grond
van een logische redenering, dat de
gewone man eerlang zelfs méér zal
kunnen kopen. Dat de koopkracht
van de massa zal stijgen. Als dit
werkelijk zo uitvalt, dan bestaat er
voor de grootste hoop onzer mede
burgers ook geen enkele reden om
zich over de devaluatie kwaad bloed
te maken.
Het is inderdaad een feit dat de
rijkdom of het bezit van iemand, in
de eerste plaats Is: de goederen en
diensten die hij zich aangeschaft
heeft of met zijn betaalmiddelen
aanschaffen kan zo het hem lust.
Het geld en het monetaire goud zijn
ten slotte maar waardeMETERS van
die producten en diensten.
Het verontrust de gewone man wel
als er aan die waardeMETER ge
peuterd wordt, precies zo wanneer
hij vermoedt dat de melkboer hem
met een slechte literpint bedient.
Doch als de handelaar, na zijn stock
aan de gaande prijzen te hebben ge-
likwideerd, terug dezelfde hoeveel
heid waren kan indoen en nog een
winstje overhoudt, als de loontrek
kende of rentenier of gepensionneer-
de zich nergens hoeft te beperken
om met zijn inkomst even vei te ge
raken als voorheen, dan lilKt er op
het eerste zicht ook helemaal niets
veranderd voor hem. En werkelijk
voor iemand die van de hand in de
tand leeft, is dat, 'In zulk geval, ook
onbetwistbaar zo.
Maar de onderstelling als zou, na
een dévaluatie alles blijven als voor
heen is een onmogelijkheid vooruit-
zetten. Want een devaluatie MOET
noodzakelijk een prijzenverhoging
voor gevolg hebben, anders hebben
de woorden geen zin meer. Wij zul
len het trouwens verder zien waarom
al wat uit het buitenland betrok
ken wordt, duurder wordt. Een loons
verhoging moet er onvermijdelijk
op volgen. En de regering moet alles
in het werk stellen om die loonsver
hoging tot het uiterste minimum te
beperken. Anders lopen prijs en loon
achter elkaar langs een draaitrapje
omhoog en blijkt de devaluatie na
een korte tijd volledig nutteloos te
zijn geweest.
HOE KOMT HET DAN...
Maar zeg dan eens, hoe komt het
dan, vermits een devaluatie onver
mijdelijk een prijsstijging moet uit
lokken, dat iedereen in ons land aan
neemt dat die classieke prijsstijging
zich thans niet zal voordoen. En be
ter nog, dat de prijzen integendeel
zullen dalen?
Euphemistisch uitgedrukt zouden
wij, op z'n schoolmeesters kunnen
antwoorden: eenvoudig omdat wij
ditmaal niet ALLEEN gedevalueerd
hebben. Waren wij de enige deva-
luïst, onze prijzen zouden inderdaad
noodzakelijk oplopen. Maar nu heeft
bijna de hele wereld mee gedeva
lueerd en wel in die mate dat de
anderen merkelijk verder gegaan
zijn dan wij. Wat voor gevolg had
dat onze munt ten opzichte van de
andere NIET in waarde is gedaald
lijk bij een alleenstaande devaluatie
het geval zoü geweest zijn, maar In
tegendeel in waarde is gestegen ten
opzicht van het grote aantal dat
dieper devalueerde dan wij.
Dat is licht te begrijpen. Voor
beeld: Engeland devalueert met
30,5 Wij met 12 Onze frank
stijgt dus nagenoeg 18 ten over
staan van het Pond. De toestand
ware net dezelfde indien Engeland
met 18 gedevalueerd had en wij
helemaal niets.
Met die redenering doet gc de ron
de van de devaluerende larden en
ge constateert dat er overal een over
schot is te onzen voordele, behalve
in Canada, dat op weinig na gelijke
tred houdt met ons. De landen die
niet devalueren zijn een kleine min
derheid. Dooreen genomen is er dus
een gunstig overschot voor ons. Op
gebied van onze gezamenlijke bui
tenlandse handel is het dus net of
wij helemaal niet zouden gedeva
lueerd hebben en of de andere een
12 matigere schaal hadden ge
kozen. tZie vervolg 2* blad).
schoon kunnen inrichten en zo ge
zellig makèn, dat die schamele ver
laten kinderen en wezen Arend
jongskens noem ik ze er opnieuw
een warm nestje gevonden hebben.
Helaas! Onze vijanden konden het
niet verdragen, dat wij die jongens
en meisjes een katholieke opvoeding
gaven; zij knarsetandden van woede,
toen onze Arendjongskens in hun
blauwe Vlaamse K.S.A.-uniformen,
fier en bewust van hun ideaal door
de straten stapten, toen zij onbe
vreesd durfden optreden in de school
om hun geloof te belijden en hun ge
liefde Kardinaal te verdedigen. Een
jaar lang hebben wij te strijden ge
had tegen laster en bedreiging en
vervolging, en nu, op 15 Juli jl. werd
ons Tehuis op last van de Hongaar
se communistische regering geslo
ten, en onze 220 Arendjongskens uit
eengedreven. Op ruwe, onmenselijke
manier, werden zij uit hun eigen ge
bouwd nestje verjaagd, schandelijk
beroofd van alles wat wij van onze
edelmoedige weldoeners in Vlaande
ren bekomen hadden, en onmeedo
gend gedwongen opnieuw straatio-
pers te worden.
Ik heb alles gedaan wat mogelijk
was, om die verschrikkelijke ramp te
voorkomen, al de Ministeries afgelo
pen, bevoegde personen aangespro
ken; de Belgische zaakgelastigde te
Budapest heeft herhaaldelijk gepro
testeerd tegen deze wraakroepende
en onrechtvaardige maatregel, maar
alles te vergeefs! Mijn Arendjongs
kens zelf hebben getracht hun Tehuis
weer te krijgen en ze zijn moedig
gaan manifesteren voor het huis van
de communistische burgemeester van
Vóc, om hun eigen gebouw en bezit
terug te eisen; maar ook hun pogin
gen zijn vruchteloos geweest. Tegen
de communistische terreur is er niets
te doen...'
Ik heb nu zoveel mogelijk getracht
mijn dierbare wezen te plaatsen bij
goede, medelijdende families; een
groep echter van 40 Arendjongskens
zijn bij mij gebleven in de enige twee
kamers die mij werden gelaten; zij
hebben vastbesloten verklaard, mij
nooit te zullen verlaten, al moesten
zij vervolging lijden en in de zwart
ste armoede en ellende leven. Met die
keurbende leiden wij nu het Cata-
combenleven van de Arendjongskens,
om aldus toch voort het Arendjongs-
kens-ideaal te behouden, en bereid te
zijn, als het uur der verlossing slaat,
wederom hun blauw-witte Tehuis te
veroveren. Op allerlei wijzen trach
ten zij voort in dienst te staan van
de Kerk, die nu zo geweldig ver-
HET ATOOMDEBAT
Het kerkje te Vac (Hongarije), eigen
handig door E. H. Regöczi en zijn
wezenjongens in 1946 opgericht.
volgd en verdrongen wordt in Hon
garije. Maar zij leven zo armoedig en
ellendig, beroofd als ze zijn van hun
thuis en hun goederen.
Daarom durf ik nogmaals een
dringend beroep doen op de edelmoe
digheid van mijn vrienden en wel
doeners uit Vlaanderen. Helpt mij,
mijn arme kinderen van het allerno-
digste te voorzien. Klederen en le
vensmiddelen kunnen practisch niet
meer gestuurd worden omwille van
de kolossale hoge toltarieven die de
regering op de invoer uit het buiten
land heeft gesteld. Maar er is nog
middel om geld te sturen. En met
geld kan ik hier het nodige voor hen
kopen. De goede God moge het u
vergelden, en mijn innigste dank als
ook deze van mijn geliefde Arend
jongskens zal uw gift vergezellen.
Vkc, 20 September 1949.
Stefaan Regöczi.
P. S. Geldelijke giften en bestel
lingen van het nieuwe, zo merkwaar
dige boek van E. H. Regöczi: «Mijn
Arendjongskens» (50 fr.), kunnen
gestuurd worden naar het volgend
adres: «Het Werk der Arendjongs
kens 19, Jerusalemstraat, Brugge.
(Postcheckrekening875.39).
na lezing, ons blad in de handen
een uwer vrienden of buren die
ons biad niet hebben. U bewijst
er ons een dienst mee. Dank.
Hij zag er werkelijk gelukkig uit de edelmoedige priester tc midden zijner
Arendjongskens toen hij ze, verleden jaar, na hun verblijf in België,
terug naar Hongarije per trein begeleiden mocht. Thans echter viel Hon
garije onder communistisch bewind... en gans anders klinkt thans de brief
hierboven afgedrukt, door hem ons afgestuurd.
DE BOM IS GEBARSTEN
In figuurlijke zin, gelukkiglijk!
Inderdaad, de boodschap van
Truman, waarbij bekend gemaakt
werd dat zich in de Sovjetrepu
bliek atoomontploffingen hadden
voorgedaan, heeft het effect ge
had van een bom.
Eerst en vooral in de middens
van de U.N.O., waar men nu
nieuwsgierig uitkeek om te weten
of Rusland nu eindelijk een ern
stig en adequaat internationaal
controlesysteem zou aannemen of
niet. Immers, nu Rusland dus ook
atoombommen kan maken, zal
men nog duidelijker zien of het
hen", ernst is met het atoomver
bod of niet. Tot nu toe was het
voorstel van het Kremlin duide
lijk en kwam hierop neer: Wij
hebben geen atoombommen, dus
moet Amerika de zijne vernie
tigen; en wij, Russen, moeten de
mogelijkheid en de toelating krij
gen 'om in Amerika te controle
ren of er geen nieuwe bommen
gemaaktworden; bij ons moet
echter niemand komen controle
ren, ivant wij hebben er geen.
Dat is natuurlijk een voorstel
dat zodanig absurd en belachelijk
is, dat iedereen zeer goed de ech
te bedoeling ervan verstond: Rus
land wilde, spijt alle mooie voor
stellen door hem zelf gedaan,
absoluut van geen atoomcontrole
horen, zoals het trouwens elke in
ternationale verstandhouding of
controle van de hand wijst.
De Amerikanen daarentegen
staan veel sterker. Zij zijn bereid
alle atoombommen te vernietigen
en een internationaal controle
systeem te aanvaarden. Dat is de
enige uitweg om een atoom
oorlog te voorkomen.
Tot nu toe had het geen erg dat
er dienaangaande geen oplossing
kwam. Zolang de Angelsaksers al
leen over het atoomwapen be
schikten, was er geen vrees voor
oorlog. Nu de Russen echter ook
van die bommetjes kunnen ma
ken, wordt het bedenkelijker,
want over de vredelievendheid
van het Kremlin bestaat er een
internationale twijfel die meer
dan gewettigd is.
Die boodschap van Truman was
verder ook een bom die voor Vi-
sjinsky's deur ontplofte. Nu moest
hij inderdaad kiezen of delen.
Loochenen dat Rusland atoom
bommen kan maken, kon hij na
tuurlijk niet. Dat zou ten eerste
te zeer schaden aan het Rus
sisch prestige (binnenkort zal
men dc Sovjetburgers zelfs wijs
maken dat de eerste atoomsplit
sing door 'n Rus gedaan werd),
en anderzijds kan hij toch ook
Molotov niet tegenspreken, die
in 1947 ermee gestoefd had dat
zij ook atoombommetjes hadden.
Maar daarmee, al zit het Krem
lin in een lastig parket, zullen ze
nu toegeven dat er een interna
tionale controle moet zijn of niet?
Als ze niet accoord gaan met het
voorstel waaraan de algemene
vergadering van de U.N.O. reeds
twee jaar geleden haar goed
keuring gaf, dan is het duidelijk
dat zij een atoomoorlog in plaats
van een atoomcontrole wensen.
Dhr Bevin had inderdaad hon
derd keren gelijk, wanneer 'hij
Maandagavond verklaarde dat
het uitsluitend van de Sovjetunie
afhangt of de atoombom buiten
de wet zal worden geplaatst.
Ten slotte was de aankondiging
door president Truman gedaan
ook een bom voor de Westerse
wereld en voor de U.S.A. in de
eerste plaats.
Men had er inderdaad op gere
kend dat Rusland eerst atoom
bommen zou kunnen fabriceren
in 1952, en dat men dus nog
over een paar jaar tijd beschikte
om de achterstand in de andere
bewapening in te lopen. Dat
schijnt dus nu een verkeerde
berekening te zijn geweest. En er
zal bijgevolg in een versneld tem
po moeten gewerkt worden, voor
al wanneer de atoombom buiten
de wet zou worden verklaard,
want al heeft Rusland nu ook het
constructiegeheim ontdekt, het
lijdt toch geen twijfel dat de
Verenigde Staten, op dit gebied,
een ernstige voorsprong bezitten.
RUSSISCHE KOERSWENDING?
Bij het begin van de zitting van
de Algemene U. N. O.-vergadering
liep, voor de zoveelste maal, het
nieuws dat Sovjet-Rusland op het
punt stond een andere politiek te
volgen, ttz. een meer vredelie
vende en positieve. Het polit
bureau zou tot die conclusie ge
komen zijn op persoonlijk aan
dringen van Stalin zelf, die hier
voor beroep zou gedaan hebben
op argumenten zo van binnen
landse als van buitenlandse aard.
Wij zeggen niet dat we dat to
taal onmogelijk achten, integen
deel. Wij achten het Kremlin tot
alles in staat. Ook tot een vreed
zame houding gedurende een ze
kere tijd of in een bepaald ge
deelte van de wereld. Nu ze trou
wens stilaan moeten weten dat
ze niet de minste kans meer heb
ben om in Europa nog iets te
veroveren, tenzij met de wapens
in de vuist, is het best mogelijk
dat ze nu tot zekere arangemen-
ten zouden bereid zijn, nl. tot een
nieuwere en juistere interpreta
tie van de zo beroemde als be
ruchte accoorden van Yalta en
Potsdam. Dit zou voor hen trou
wens niets dan voordelen mogen
opbrengen: pacificatie in Europa
betekent voor hen immers beves
tiging van hun annexatie van de
volksdemocratiën, en die goede
wil in het Westen aan de dag ge
legd, zouden ze willen doen be
talen door goede wil in het Oosten,
ttz. erkenning van communis
tisch China en vermoedelijk het
opnemen van dit rode China in
de schoot van de raad van de
Grote Vijf*.
Een dergelijk spel zou dan
misschien ook voor gevolg hebben
dat men wat zou treuzelen met de
toepassingsmodaliteiten van het
Atlantisch Pact, zodat Rusland,
wanneer het zich binnen kort dan
weer tegen het Westen zou keren,
DE HEER VISJINSKI
dc Minister van Buitenlandse Zaken
der Sovjet-Unie, op wie thans de
taak berust de Russische zienswijze
te verdedigen voor de U.N.O.
niet de tegenstander zou vinden
die het thans ducht.
Zoals gezegd dus: het komt ons
moegelijk voor dat er een Rus
sische koerswending op een be
paald punt zou komen. Na het
Duits-Russisch accoord van 1939
moet men zich inderdaad over
niets meer verwonderen wat van
het Kremlin komt.
Een dergelijke koerswending nu
zou ons zeker welkom zijn, indien
ze zich zou voordoen (wat we
eerst nog moeten zien gebeuren).
Maar er ons laten door beet
nemen is iets waar het Kremlin
niet moet op rekenen. Wij hebben
al te veel ondervonden!
Als er veranderingen moeten
komen, die ons kunnen overtui
gen van een echte Russische
vredesiüil, dan moeten het meer
essentiële zijn, ttz. dan moeten
het veranderingen zijn die on
dubbelzinnig het bewijs brengen
van een veranderde mentaliteit.
Dat Visjinsky beginne met het
accoord te brengen van het Krem
lin over de internationale atoom
controle. Dat ze hun grenzen
dus openzetten voor een inter
nationaal organisme dat zich ook
in de Sovjetunie vrij zou kunnen
bewegen om de noodzakelijke
controle uit te oefenen.
Dat zou inderdaad een grondige
ommeüeer brengen in de menta
liteit die tot nu toe in het Krem
lin heerste. Zo vlug zien wij het
dan ook niet gebeuren. Tenware
dat ze zich accoord zouden ver
klaren op het principe, maar dan
weer duizend en één procedure
moeilijkheden zouden maken, om
ten slotte practisch elke ernstige
controle onmogelijk te maken.
Aan iets anders durven wij ons
werkelijk niet verwachten.
ATLANTISCH PACT MEER
DAN OOIT!
Een vraag die onmiddellijk ge
steld werd na de boodschap van
President Truman, was: wat moet
er nu op militair gebied gebeu
ren?
Sommigen menen nu dat West-
Europa radicaal verloren is. En
in de States zijn er ook mensen
die aanprijzen van nu alleen nog
te denken aan de verdediging van
het Amerikaans continent tegen
een atoomaanval.
Hebben die mensen gelijk?
Helemaal niet.
Want ofwel wordt de A-bom
buiten de wet gesteld, ofwel wordt
ze een vreselijk wapen in een
mogelijke nieuwe oorlog.
Wordt ze opnieuw gebruikt, dan
zal het zeker een heel probleem
zijn het economisch potentieel
van de U.S.A. veilig te stellen.
Maar dezelfde vraag bestaat ook
voor Rusland. Wij leven inder
daad niet meer in 1945, waar
Amerika de A-bom heeft en Ja
pan niet. Na twee atoombommen
moest Japan capituleren, wilde
het de volledige vernietiging niet
te gemoet gaan, omdat het zelf
geen dergelijke bommen had.
Nu hebben beide partijen er, en
een atoomaanval van de ene zou
een wedervergelding van de an
dere meebrengen. In andere
woorden: de atoombom alleen
zou niet over de uitslag van de
strijd beslissen.
Dus zelfs indien het tot ^een
atoomoorlog moest komen wat
God verhoede! dan nog zou
diegene de oorlog winnen die,
naast zijn A-bommen, het sterk
ste militair apparaat heeft. En
bijgevolg mogen, in die veronder
stelling, de inspanningen voor het
Atlantisch Pact niet verslappen.
En wordt de atoombom buiten
de wet gesteld? Wel. dan moet er
natuurlijk nog veel vlugger aan
de verdediging van het Westen
worden doorgewerkt.
Inderdaad. Tot nu toe konden
wij enigszins gerust leven, weten
de dat de Sovjets ons niet zou
den aanvallen zolang alleen Ame
rika over A-bommen beschikte.
Maar indien Rusland nu zóu
instemmen met het Amerikaans
voorstel tot vernietiging der bom
men en tot controle op de atoom
energie, dan zouden de zaken er
plots geheel anders voor staan.
Dan zouden wij daar staan tegen
over een reusachtig leger, haast
zonder verdediging
Hoe men het vraagstuk dus ook
kere en draaie: zolang Rusland
geen merkelijke wereldvrede wil,
zolang het dus geen internatio
nale ontwapening wil met inter
nationale controle en een inter
nationaal leger, zolang zullen wij
verplicht zijn een militair appa
raat op te bouwen en te onder
houden, dat het hoofd kan bieden
aan dat van de Sovjets.
Vooral voor de landen van
West-Europa is dit van verschrik
kelijk belang, want het Rode Le
ger kan ons zeer gemakkelijk on
der de voet lopen. En een tweede
bezetting zou voor ons volk dode
lijk zijn.
Laten wij dan ook hopen dat
onze regeringen geen ogenblik
laten verloren gaan en geen moei
te sparen om het Atlantisch Pact
tanden te geven.
27-9-49.
V. WESTERLINCK.
DE WERKLOOSHEID
In de week van 11 tot 17 Sept. jl.
werden gemiddeld dagelijks 163.581
volledige en 61.920 gedeeltelijke werk
lozen gecontroleerd, wat ten over
staan van de voorafgaande week een
vermeerdering betekent van 1.173 vol
ledige en 6.045 gedeeltelijke werklo-
1.250 MILLIOEN VOOR HET
STEUNFONDS DER WERKLOZEN
Naar verluidt werd door de Kabi
netsraad de Rijkstoelage voor het
voorlopig Steunfonds aan Werklozen
vastgesteld op 1.250 millioen frank.
PRIJS DER CIGARETTEN
Door de Belgisch-Luxemburgse Fe
deratie der Tabakverwerkende In
dustrieën werden de geruchten ge
logenstraft als zouden de volksciga-
retten binnen kort duurder worden.
Wel mag worden voorzien dat een
nieuw fiscaal regime zal worden in
gevoerd, in het Kader van Benelux,
welke een prijsverhoging van de
volkscigaretten tot gevolg zou hebben
maar anderzijds' een prijsverminde
ring voor de rooktabak, maar dit
nieuw fiscaal regime moet eerst nog
door het Parlement worden goedge
keurd, wat nog heel wat tijd in be
slag nemen kan.
OFFICIËLE CONTROLE OP DL
HOEDANIGHEID VAN DE BOT FR
Bij besluit van de Minister van
Landbouw is een officiële botercon-
trole ingericht, ten einde de verbrui
ker de nodige waarborg te geven aan
gaande de oorsprong en de hoedanig
heid van dit product.
MAARSCHALK MONTGOMERY
TE BRUSSEL
Op Maandag jl. kwam Maarschalk
Montgomery toe op het vliegveld van
Evere waar hij o.m. opgewacht was
door Minister Devèze. Op een vraag
van een journalist verklaarde hij
Het weder is te mooi om over
atoombommen te praten
Naderhand werd hij ontvangen
door Eerste-Minister Eyskens en
woonde een diner bij, aangeboden
door Minister Devèze.
vervolg op 2" blad)
De Internationale Unie der Elec-
trische Drijf kracht-Voortbrengers en
Verdelers (Union Internationale des
Producteurs et Distributeurs d'Ener-
gie Electrique, UNIPEDE) heeft dit
jaar in België haar Congres gehou
den. Daar dit in streng private kring
geschiedt, wordt er niet veel rucht
baarheid aan gegeven: dit Congres
trouwens behandelt streng private
studievoordrachten en discussies en
het is dan ook begrijpend dat het bij
velen inzonder bij de mensen uit
onze Westhoek als schier onopge
merkt voorbijgaat.
Een zaak echter die we niet voorbij
kunnen laten gaan zonder er met een
zeker gevoel van fierheid en dank
baarheid op te wijzen is dat als slot
van dit Congres de stad leper uitver
kozen werd en dan nog bijzonder
de Hallen om het Congres er met
een lunch te eindigen. Ter dezer ge
legenheid was de bovenzaal der Hal
len bijzonder mooi versierd geworden.
Meer echter daarover geven we ver
der, na eerst even bondig het pro
gramma van het Congres zelf onder
de lens genomen te hebben.
HET CONGRES
Van 19 tot 24 September ging het
door te Brussel. Het werd in het Pa
leis der Academiën Maandag 19 Sep
tember geopend. Professor Jadot van
de Polytechnische Faculteit van Ber
gen gaf er een conferentie over De
Toekomstvooruitzichten van de Gas
turbine 's Namiddags werd dan,
door de verscheidene landelijke Afge
vaardigden in het Egmont Paleis, in
Studiecomité vergaderd, Dc Tarifi-
catie» behandeld. Dinsdag, in zelfde
Paleis, vergaderde 's voormiddags het
Studiecomité der Technische Pro
ducten wijl 's namiddags in twee sec
tievergaderingen de Studiecomité's,
de eerste, Het opmaken der Statis
tieken en de tweede De Middelen
tot het doen aangroeien der Net-ca
paciteit onderzochten en besproken.
Woensdag 21 September werd an
dermaal van in de morgen de studie
voortgezet. Behandeld werden: «De
Internationale Onderlinge Electri-
sche Verbindingen en 's namiddags
1" De Gecombineerde Productie van
Stoom met Electriciteiten 2" De
Electrische Uitrustingen voor de min-
ontwikkelde landen en bijzonder de
Tropische landen
Donderdag, laatste Congresdag,
werd 's morgens de Hydraulische
Productie en in de namiddag de Flu-
orescentelampen en andere op de
zelfde principes berustende electrische
apparaten besproken. Te 16.30 had
dan de slotzitting plaats.
STUDIEREIZEN
Vrijdag en Zaterdag werden verder
voorbehouden voor bezoeken aan de
bijzonderste electrische instellingen
en andere merkwaardigheden in ons
land.
Vrijdag werden twee reizen op
touw gezet: een Noorderreis alover
Brussel, Breendonck, Boom, Schelle
(Bezoek Electr. Centrale), Antwer
pen (Bezoek Haven en Dierentuin),
en een Zuiderreis aiover Brussel,
Charleroi (Bezoek A.C.E.C.), Mon-
ceau-sur-Sambre (Bezoek Electr.
Centrale), Ville-sur-Haine (Bezoek
Electrische Centrale), Brussel.
De Congressisten mochten naar
willekeur aan de ene of andere reis
deelnemen.
Voor Zaterdag stonden andermaal
twee reizen op het programma: een
Oost- en een Westreis. De Oostreis
omvatte Brussel, Namen, Bastogne,
Laroche, Malmedy, Spa, Francor-
champs, Luik, Tienen, Leuven, Brus
sel; de Westreis: Brussel, Gent, Brug_
ge, Oostende (Bezoek Electr. Centra
le), Nieuwpoort, Koksijde (Bezoek
opgravingen der oude Abdij), leper,
Kortrijk, Oudenaarde, Brussel.
Daar is het, te leper, dat we ons
bij de Congressisten vervoegden en
getuige waren van het flinke onthaal
dat Gazelec, alsmede enkele andere
uitnodigende Maatschappijen, hen in
de bovenzalen der Hallen voorbehou
den had.
DE CONGRESSISTEN TE IEPER
De mooi versierde Hallen
Toen we in de Hallen binnentra
den viel ons seffens die soberheid van
oude klassieke waardigheid op. Bo
ven, eens de grote zaal betreden, ver
gaten we werkelijk door te stappen,
zo was onze aandacht getrokken op
het overheerlijk beeld dat die mach
tig rijkversierde zaal ons gaf.
Neen, nog nooit hadden we de Hal
len zo gezien: nog nooit waren die te
leper zo gezien geweest. Effenaf jam
mer was het dat het publiek die zo
niet eens bewonderen kon: het had
hen zeker prente geslagen en zelf hun
waardigheidsgevoel, bij het bezitten
van dergelijk middeleeuws juweel,
aangeprikkeld.
Op de stijgende zware stenen trap
lag een donkerrood tapijt. De beklim
ming geschiedde tussen rijzige plrn-
ten die schril afstaken in kleur met
grond en hoge ruwe stenen muren.
Boven, in de zaal zelf, lag over de
ganse oppervlakte zelfde rood tapijt
dat intiem en warm aandeed. De
zaal was in twee delen verdee'd,
vooraan als ontvangstzaal, doorzaaid
met kleine donkerrode panen clubze
tels waartussen en waarrond hoge
(Zie vervolg bladzijde 9.)
Heer Thomas, administrateur-directeur generaal van Gazelec, aan hcQ
woord. Rechts van hem, aan een kleine tafel, bemerkt men de Gouver
neur der Provincie, Ridder P. van Outryve d'Ydcwalle. Op den achter
grond heeft men een klein beeld der gobelin-versiering der bovenziUE}
der Hallen.