Belpaire uit Meenen doodde vrijwillig zijn vennoot Vanneste leïens,onge dwangarbeid is de straf DE WEEK Onschendbaarheid van de rechten van de mens I^qpel Öqd de CDoestijne tasiissing moet rallen Na de Devaluatie .«HET WEKELIJKS NIEUWS Zateiiag 1 Okt. 1949. Bïz. 2. Assisenhof van West-Vlaander en vaar da sinistere moordenaar van deze gruwelijke passiemoord Brief uit Brusoeü. Hp rip tLjt.Pllir.rr Dp Mini.ct.pr het mzicht koestert dit percentage PLECHTIGE INHULDIGING van Z. E. E MARCEL HUYGHE als Pastoor te Reninge OP ZONDAG 2 OKTOBER OOSTENDSE VISSERSVAAR TUIGEN VOOR DE WEST-DUITSE VISSERIJ ffiernteppen tn 'j Ulaamsc Ikunstpanorama 1 HET STOFFELIJK OVERSCHOT VAN DE H. PETRUS GEVONDEN Bevestigd door Aartsbisschop van New-Orleans. MONNIK VAN ST-BERNARD VERMOORD IN TIBET 4 Januari 1949. Belpaire Leon vermoordt met een zware ijzeren staaf zijn vennoot en weldoener om zich het bezit van diens vrouw te verzekeren. 27-28 September 1949: De laffe moordenaar verschijnt vóór zijn rechters en hoort zich verwijzen tot levenslange dwangarbeid nadat het Openbaar Ministerie de doodstraf gevorderd had. Een drama van passie en ongebreidelde drift werd met verdiende straf berecht. Onder overgrote belangstelling ver- de identiteitskaart van Vanlerberghe scheen op Dinsdag 27 September jl. Yvonne gevonden. Het geld zou heb- vóór het Assisenhof van West-Vlaan- ben moeten dienen om leningschul- deren Leon Belpaire, uit Meenen, ge- den te betalen. boren te Houtem op 8 April 1907, beschuldigd van vrijwillige doodslag met voorbedachte rade, op de per soon van Vanneste Pierre. Het Hof is voorgezeten door Raads heer Van Hoye, bijgestaan door Raadsheren Claeys en Lefevere de ten Hove. Substituut Boudolf be kleedt het ambt van Openbaar Mi nisterie, terwijl beschuldigde bijge staan wordt door Meester Tahon uit Kortrijk. Uit de beschuldigingsakte vernemen we dat Belpaire Leon, loodgieter en mekanieker van beroep, medevennoot was van Pierre Vanneste, welke zich bezig hield met de fabrikatie van bakkerij-alaam. In het huishouden van Vanneste ging het niet al te best sedert Belpaire, die gescheiden leeft van zijn vrouw en er overigens nog een bijzit op na gehouden had, er zijn intrek had genomen. Belpaire Op het ogenblik van de misdaad stond er een ketel op het vuur die gereed gemaakt werd voor het sto ken van alkool, beschuldigde beweert van deze geheimstokerij niets af te weten, nochtans laat de voorzitter opmerken dat beschuldigde samen met Van Schamelhout onmiddellijk na de misdaad die ketel verwijderde en de inhoud uitgegoten heeft. Bij het slot der ondervraging doet het O. M. opmerken dat Vanneste slechts 2 maal slagen gaf aan zijn vrouw doch dat er wel meerdere dis cussies plaats hadden. HET GETUIGENVERHOOR Het getuigenverhoor kan beginnen. Dokter Roger Donche, geneesheer der gevangenis verklaart dat beschuldig de gans normaal is. Meester Tahon komt hier tussen beide en hekelt het geraakte verliefd op de echtgenote al te summaire onderzoek in deze. Vanneste, Vanlerberghe Yvonne, en er ontstonden weldra betrekkingen die de echtelijke vrede in gevaar brachten. Zo ver kwam het dat Van lerberghe Yvonne alle betrekkingen Onderzoeksrechter HENDRICKX Firmin, verhaalt het verloop van bet onderzoek, hoe Belpaire slechts stap voor stap bekende, zijn bekentenissen terug trok en weer bekende. Aan de weigeide met haar man, dit onder hand van plannen en foto's krijgen voorwendsel' dat haar man aan ge- de juryleden een klaar inzicht in de slachtsziekte leed. Zelfs kwam het zaak. eens tot een heftige scène tussen bei de echtelingen toen Vanneste vroeg de betrekkingen te hervatten; de vrouw gaf haar man een slag in het aangezicht waarop deze haar een slag in de zijde toebracht. Belpaire sprong toe en scheidde de echtelin gen. Telkens or zich meerdere of Dr VAN KEIRSBILCK werd het eerst bij het slachtoffer geroepen. Het viel op, aldus getuige, dat er nog geen enkele verzorging was toege diend. Uit de getuigenis van wetsdokter VERMEULEN Gaston, blijkt dat Vanneste aan geen geslachtsziekte mindere relletjes voordeden nam Bel- leed, de autopsie van het lijk wees dit paire het op voor de vrouw tot hij het plan beraamde zijn vennoot uit den weg te ruimen. Na het middaguur op 4 Januari 1949, omstreeks 3 uur, terwijl de twee mannen samen in een bijgebouw van het atelier aan 't werk waren, ter voor de moord, dronken thuis kwam, zijn vrouw sloeg na zelf een slag ge kregen te hebben en hoe Belpaire de echtelingen scheidde. Getuige had enkele dagen voor nieuwjaar de ijze ren staaf (wapen der misdaad) op een hoop oud ijzer gesmeten. SNICK Johannes is de gebuur die de dag der feiten kwam nieuwjareri bij de Vanneste's; brengt geen nieu we gegevens evenmin als de echtge note van Van Schamelhout. VANLERBERGHE Yvonne, echt genote van het slachtoffer ver schijnt op de getuigenstoel. Het klinkt walgelijk wanneer deze vrouw zelfs nu nog haar man beschuldigt en Belpaire als haar verdediger doet doorgaan. Heel het echtelijk drama wordt nog eens uitgerafeld in al zijn triestige bijzonderheden. Wanneer zij op de vraag van het Openbaar Mi nisterie verklaart dat haar man haar de dag der misdaad vergiffenis vroeg voor al wat hij haar misdaan had voegt zij er honend aan toe dat deed hij iederen dag waarop zij van het achtbaar orgaan der Wet de striemende repliek krijgt: Gij moest uw man vergiffenis vragen, gij zijt een ontaarde vrouw! Ondervraagd over de verzekerings polissen voor arbeidsongevallen (Van neste was verzekerd voor 180.000) be weert getuige dat deze polissen opge zegd waren en enkel betrekking hadden op ongevallen langs de baan. VERHELLE Jules. Getuige ont dekte de verhoudingen tussen Bel paire en vrouw Vanneste. Hij verwit tigde Vanneste hiervan, deze zei er niets van en liet zelfs getuige ver staan zich met zijn eigen zaken te bemoeien. De getuigen volgen elkander op; de gescheiden echtgenote van be schuldigde, zelfs zijn bijzit, komen getuigen en brengen geen nieuwe ele menten aan. De eerste dag van het proces wordt besloten met de getuigen ten ont laste. De familieleden van verdachte weten niets dan goed van hem, wel was hij soms opvliegend doch ze wij ten dit aan zijn zwakke gezondheid. Gewezen werkgevers getuigen in de zelfde zin. HET REKWISITORIUM De voormiddag van de tweede dag wordt in beslag genomen door het re- uit. Ook bleek onomstotelijk uit zijn onderzoek dat de kneuzingen veroor zaakt door de zware ijzeren poutrel op de arm van het slachtoffer slechts na de dood veroorzaakt werden. Politiecommisaris BROCHEN deed kwisitorium van de Procureur-Gene Wijl Vanneste gehurkt zat vóór het eerste onderzoek. De eerste be- raai Substituut Boudolf. open vuur en hout kapte, greep Bel- kentenissen werden aan hem ge- Scherp als met het scalpeermes paire een zware ijzeren staaf en ver- daan in de brieventas van Belpaire wordt ieder feit ontleed. Het zwakke brijzelde met een forse slag den vond' hij fofco-s en een haarlok van jarakter van gehuldigde tegenover vunu uij iuw en ccn van de vrouwen WOrdt reeds van uit de vrouw Vanneste. jeugdjaren naar voren gebracht. DEVOS Georges, der gerechterlljke Streng wordt dit bandeloos leven on- dienstennam deel aan het onderzoek, der de loupe genomen: «Belpaire was Hij ontdekte op een hoop oud ijzer een zwakkeling die zich door een vrouw bleek naar zijn slachtoffer. Vlug her- wapen der misdaad; dit vertoon- ten onder liet brengen» zeggen in stelde hij zich en met een flinke de nog vochtige plaatsen en er kleef- k°°r de familieleden, het achtbaar or- den haren aan van het slachtoffer Saan der wet antwoordt heirop «hij- Hij deed ook een onderzoek naar dwingen."1 be" het verleden van Belpaire, Geschei- jjjj doodde zijn weldoener, en hij- den van zijn vrouw, woonde Belpaire legde als beloning het lijk van Van samen met Yvonne Vanneste (zuster neste voor de voeten van zijn kin van het slachtoffer) verbleef ermee deren. Hij wilde de vrouw van Van- in Duitsland en Frankrijk doch ver- neste voor zich alleen, hij moest ze liet haar nadat hii vernomen had dat hebben, hij was er op verzot, j'en étais schedel van den ongelukkige. Deze zeeg neer, kreunde lichtjes en gaf den geest. Het dampend bloed kleur de den vloer, Belpaire staarde doods- zwaai deed hij een zwaar gietijzeren stuk omkantelen op het lijk, zó zou men stellig aan een arbeidsongeval geloven. Bij het horen van den zwaren slag van het neerploffend gewicht snelde de werkman Van Schamelhout toe en vernam van Belpaire dat de baas verongelukt was Terwijl de inmiddels verwittigde liet haar nadat hij vernomen had dat TT.. ze zich slecht gedroeg! 't Is door deze l?u ,ze? V f maakte van Yv. Vanlerberghe een ontaarde moeder en vxouw dat volgens getuige, Belpaire een ]age vrouw. Hij verzadigde zich wittigd. De dokter stelde de dood vast, doch kon moeilijk aan een ongeval gelo ven. De politie werd verwittigd, ook het parket van Kortrijk werd op de hoogte gebracht en Belpaire werd opgeleid naar het politiebureel, ook vrouw kermde om haar man werden s- telefonisch dokter en priester ver- ^ontakt kw am met Vanneste waar aan de wulpse bronnen der drift, tot wH+iwd huj eerst werkman, dan hanaelsver- deze van hem een moordenaar hebben tegenwoordiger en ten slotte vennoot gemaakt. Vanlerberghe Yvonne zal werd. Belpaire kreeg 1/5 in de winst voor de. rest van haar dagen de schan- en droeg 1/5 der huishoudelijke or.- de moeten dragen de minnares te zijn kosten. geweest van de moordenaar vaij haar VAN SCHAMELHOUT mag als wannee? onwaardige de eed niet afleggen. Hij procureur Le?^ w«k Vanlerberghe Yvonne, echtgenote van woonde °°k m bij Vanneste. Aan het van Belpaire beschrijft in dit huisge- het slachtoffer, werd opgesloten, om- we#r^ Samen met Vanneste en Bel- zin waar «die twee trawanten aldus dat hun verhoudingen die een pu- P&ire kreeg hij opdracht van Van- het O. M. hun ijselijke komedie speet bliek geheim uitmaakten, aan de ba- neste tin.te Saan halen in atelier. J~ J- sis van het drama bleken te liggen. T°en hij amper een minuut of twee Belpaire loochende aanvankelijk de weg was hoorde hij een doffe slag, misdaad en hield de stelling vol van snelde ijlings toe en vond Vanneste een arbeidsongeval. Toen hij echter badend in zijn bloed. 's anderendaags vernam dat de vrouw Uit zijn getuigenis blijkt ten stel- x ook aangehouden bleef bekende hij ligste dat hij hoegenaamd geen dis- makkelijke taak en begint na de mid- de moord, waarop de vrouw in vrij- cussie gehoord heeft tussen Belpaire dag zijn pleidooi. Hij wijst op het goed en Vanneste. Wij krijgen hier het karakter van zijn klient en tracht te verhaal hoe Vanneste enkele dagen bewijzen dat in zijn vroeger leven wel meer momenten voorkomen van piot den. Punt na punt wordt dan besehul- ging opgebouwd, uit ieder détail blijkt de voorbedachtheid van de moorde naar, niemand kan dit loochenen. DE VERDEDIGING Meester Tahon heeft hier geen ge heid gesteld werd. Achteraf echter veranderde hij andermaal zijn thesis, looohende opnieuw, beschuldigde zelfs Van Schamelhout, doch eindigde met nieuwe 'bekentenissen. DE ONDERVRAGING Een bleke man, met verzorgd uiter lijk, staat recht in de bank der be schuldigden, hij spreekt met fluister stem en wordt bijgestaan door een tolk omdat hij zich ietwat moeilijk in het Vlaams uitdrukt. Sedert 2 jaar en half woonde hij in bij Vanneste. De Voorzitter vraagt of hij de fei ten bekent; een lichte aarzeling... V. Bekent ge, ja of neen. Bet. (Nauw hoorbaar) Ja. V. Hoe is die gedachte opgeko men Vanneste te doden? Bet. Die gedachte is me plotse ling opgekomen. De Voorzitter is blijkbaar niet akkoord met dit antwoord en helpt even om het schijnbaar troebele geheugen van verdachte op te frissen. Een uitrafeling volgt dan over de liefdesbetrekkingen van beschuldigde met vrouw Vanlerber ghe; hij herinnert zich echter niet meer dat hij eens zou gezegd hebben er genoeg van te hebben en dat die scènes eens of anders moesten op houden; 't ging hier over de twisten tussen de echtelingen Vanneste. Verdachte doet het voorkomen als of die twisten gingen over geldzaken daar volgens beschuldigde Vanneste nalatig was in het innen van geld bij klienten. Stap voor stap gaf beschul digde ook toe dat er ook andere mi series waren die betrekking hadden op de weigering van echtelijke be trekkingen. De voorzitter komt tot de feiten zelf. Verdachte legt uit hoe Vanneste gehurkt zat voor het vuur. Op zeker ogenblik zou Vanneste gezegd hebben 'k ga mijn vrouw schorteblauw slaan en als ge 't niet kunt zien, moet ge maar voort gaan Vanneste stond recht, 'k stond achter hem en sloeg met de ijzeren staaf, Vanneste trok het hoofd in en ontving... hier breekt beschuldigde in tranen los. 'n Doodse stilte hangt in de zaal. De voorzitter herneemt de onder vraging. Het gaat dan vooral over de aanwezigheid wan het geldkoffertje der Vanneste's op de kamer van be schuldigde. Volgens deze laatste was dit koffertje daar door de Vanneste's geplaatst omdat zijn kast beter sloot dan de hunne. Voorzitter (op vraag van Op. M.) Heeft beschuldigde aan vrouw Van neste de raad gegeven de echtschei ding aan te vragen? Bet. 't Is mogelijk. V. U waart zinnens naar Zuid- Amerika uit te wijken? Bet. Ja. V. Van wie ging die gedachte uit? Bet. Van Vanneste. Uit de verdere ondervraging hier over blijkt dat het gezin Vanneste en Belpaire zelf alsmede Van Schamel hout en diens vrouw emigratieplan nen koesterde, alleen Van Schamel hout had nog geen papieren als inci viek. Onder het koffertje van Belpaire Werd een som van 9.000 fr. alsmede seling opwellende woede die een on beheerste daad voor gevolg hadden. Niets laat verdediger onverlet om de voorbedachtheid weg te cijferen; de verdediging dient besluiten in tot het bekomen van een bijkomende vraag voor de juryleden of Belpaire plichtig is aan «vrijwillige slagen die de dood voor gevolg hadden Na een repliek van het O. M. die eigenlijk gericht is tegen de besluiten der verdediging, trekt het hof zich te rug om over het al dan niet aanvaar den dezer besluiten te beraadslagen. Na beraadslaging worden deze be sluiten verworpen, de gezworenen zul len enkel deze twee vragen te beant woorden leggen: 1. - Is Belpaire schuldig aan vrij willige doodslag op Vanneste Pierre. 2. - Wei'd de doding gedaan met voorbedachten rade. Beschuldigde drukt snikkend zijn leedwezen uit; de zitting wordt ge schorst. DE UITSPRAAK Het antwoord der jury is jaop beide vragen. Hierop neemt het O. M. het woord en eist de doodstraf. «Belpaire moet gans de verantwoordelijkheid van zijn daden dragen.» De verdediger krijgt het woord en pleit verzachtende omstandigheden VERVOLG nl. hun goudpariteit, of de verhou- ding na omrekening in zijn eigen on- Zodanig zijn wij reeds gewend aan gewijzigde munt. Het Belgisch pro- de devaluatietechniek, dat iedereen duet wordt dus beterkoop voor hem hier spontaan uit afleidt dat de goe- in absolute zin. Al de kopers uit niet- devaluerende landen, profiteren dus in dezelfde zin van het offer ge bracht door de arbeider uit het de- valuatieland. In de huidige omstandigheden zijn het echter alleen de kopers uit de niet-devaluerende landen: Zwitser land en de V. S., die van de Belgi sche offers profiteren kunnen in absolute zin. De arbeiders uit al de andere landen hebben zich een offer zien afpersen dat meestal aanzien lijker was dan het onze en daarvan profiteren ook al de buitenlandse ko pers, dus ook wij! Wij profiteren dus door de band van hun offer, groot 30 en brengen er, in tegenoverge stelde richting, een van 12 Er bestaat aldus een verschil in ons voordeel. CONCLUSIE: in het kader van de binnenhandel, recupereren wij ons deren en diensten die wij ons voor taan in het buitenland aanschaffen, gemiddeld, beterkoop moeten wor den, terwijl onze goederen en. dien sten voor het buitenland duurder worden. IS 'T DAARMEE KLAAR? Zeker niet. Weinigen zouden pre cies kunnen uitleggen waarom zo en niet anders. Omdat men gewend is genoegen te nemen met het consta teren van het resultaat en niet door dringt tot de oorzaak. In elke natio nale economie bestaat er niet allee n een buitenlandse handel. Een etage lager vinden we overal de binnen landse markt. En vooraleer er van een van beide sprake kan zijn, moet er voorafgaandelijk, weer op de ver dieping lager, een productie bestaan. En die productie onderstelt op haar beurtARBEIDSKRACHT onder offer- althans voor wat onze remu- twee vormen. De ene is gereserveerde of gestolde arbeid van vroeger, te weten het spaarwezen; de andere de actieve prestaties van in de produc tie betrokken personen of werkkrach ten. Beide laatsten moeten uit de productie voldoende ophalen voor hun instandhouding en het vormen van nieuwe reserves passieve of op gespaarde arbeid voor morgen. Het wedervaren, in elk devaluatieproces, van deze dubbele arbeidsvoim, is de kern van het probleem. En het bo venbedoelde, door iedereen gekende resultaat is het gevolg van een zekere productie en de distributie betrokken neratie van nu af, betreft; in het kader van de wereldhandel offeren wij doch recupereren méér, dank zij het grotere offer van onze buitenlandse lotsgenoten. SLOTBESCHOUWING Als we dit goed begrepen hebben, moet het ons duidelijk zijn WAAROM er thans èn van devaluatie èn van vermindering van de levensduurte sprake kan zijn. Maar ook dat een devaluatie toch betekent' een ernstige afpersing ten 'nadele van alwie bij de afpersing, meestal onbewust door beide vormen van arbeidskracht on dergaan. Onbewust omdat ze be wust nooit zou aanvaard worden. Wij trachten dit uit te leggen. DE KERN VAN HET PROBLEEM is. Een afpersing die dubbel is, in dien deze een deel van zijn vroeger loon heeft kunnen overhouden en/of uitzetten. Wil hij die afpersing niet onder gaan en ze dus ongedaan maken door een loonsverhoging, dan redt hij wel zijn toekomstige inkomsten van ont- universele waardemeter is het waardjng maar niet de voorbije over- goud. Er is er voorlopig geen andere gehoudene denkbaar Iedereen voelt dat aan Een deflatie is integendeel het Geen enkel dwangregime is ei tot vrijelijk aanvaarden van een loons- op heden volledig in geslaagd dat vermindering, met het oog op een concept uit te wissen. De circuleren- betere productie, met kettingreactie de papiermunt is als t ware een over beel het nationaal economisch vorm van goudbons. Al heeft zij er leven_ De koopkracht van zijn loon in sommige gevallen alleen nog de zaj ten slotte dezelfde blijven, doch schijn van. dank zij de algemene prijzenvermin- De_ devaluatie is bij definitie de derjng uitgedrukt in onveranderde vermindering van de hoeveelheid munteenheden, zou de economische goud die elke munteenheid vertegen- betekenis van zijn spaargeld stijgen, woordigt. Niet alleen jan nu af voor ten nadele van wie het in leen kreeg, die munteenheden die voortaan in de staat of de industrie b. v. Voor de- omloop worden gebracht, maar voor ze wordt de schuldendruk dan zwaar - alle die al in circulatie zijn of reeds der terwijl die bij een devaluatie omgezet in spaarwezen (gereserveer- iicbter wordt se arbeid) en eventueel uitgeleend. P s Het feit dat de grondstoffen Van de reeële goudwaarde dezer koop- dje wij in niet devaluerende landen kracht, nijpt de Staat autoritair een kopen voortaan voor ons duurder ko- stukje af te zijnen voordele. men te staan, omdat wij met onze Er zijn In de vroegere eeuwen nog in reeële waarde verminderde munt, wel staatshoofden geweest die der- dezelfde goudprijs moeten afdragen, gelijke methode hebben toegepast als js natuurlijk een storing die het nut de schatkist ledig was, maar zij zijn Van de devaluatieverrichting aan- als muntvervalsers de geschiedenis tast, omdat ze de productieprijzen in ingegaan. In onze moderne wereld is de hoogte drijft. Klaarheidshalve die kneep gewone kost geworden. hebben wij dat element echter bui- Het is dus duidelijk dat de gere- ten beschouwing gelaten, serveerde arbeid of spaarwezen, zon der hoop op schadeloosstelling, het volle devaluatieprocent wordt afge perst, terwijl de actieve arbeid slechts die afpersing ondergaat in de mate waarin hij er niet in slaagt zijn loon met het devaluatieprocent te verhogen. En dat is juist het grote vraagstuk bij elke devaluatie: uit alle macht beletten dat de lonen stijgen of toch deze stijging, dndien ze onafwendbaar is, binnen geringe perken te houden. Dat wil zeggen: de regeringen moeten de onwetend heid van de arbeider benutten om hem een zelfde prestatie te laten leveren als voorheen, doch mits een verminderde reeële loonwaarde.An ders heeft een devaluatie geen nut. De arbeider, d.w.z. alwie recht streeks of onrechtstreeks bij het pro ductieproces betrokken is, of mede werkt aan de distributie, krijgt wel het zelfde aantal munteenheden als vroeger of misschien lichtelijk méér, doch hun reeële waarde is verminderd volgens de schaal van de devaluatie. Dat offer, onbewust of berustend aanvaard, kan ook voor hem en voor zijn lotsgenoten een geluk zijn, want het maakt een beterkoop worden van de producten mogelijk, althans ook in reeële waarde. De afzet en de werk- mogelijkheden worden er inderdaad door bevorderd. Wie profiteert van het beterkoop worden van het pro duct? De koper natuurlijk. Is de koper inlander, dus de arbeider zelf, dan recupereert hij zijn offer, door, ondanks de ontwaarding van zijn munteenheden, toch niet méér munt eenheden te moeten uitgeven. Doch de vrucht van zijn voorbije arbeid, de uitgespaarde en/of uitgeleen de arb'eidsvergoeding, ondergaan het verlies onherroepelijk. OMBAK- Dhr Croisier, arbeidsinspecteur te Rijsel, heeft Maandagochtend me degedeeld, dat de lonen en gezins- ONREGELMATIGHEDEN BIJ LAATSTE VOLKSTELLING In verband met de algemene volks- ,,Q telling van 1948 werd in Vlaamse ^ocIagr°"d® middens twijfel uitgedrukt over de d®p®"BJ°L:22^ juistheid van meerdere steden en ge- p® meenten liggende op de taalgrens en voor dewelke de cijfers, welke niet D,e nieuwe wisselkoers is nog niet officieel bekend zijn, een grote ver- vastgesteld, doch thans worden on- schuiving voor het gebruik van het derhandelingen gevoerd tussen de Frans als voertaal laten doorsche- beti-cikfom ministeries om gebeurlijk meren. In De Standaard werden i0' een op ng geraken, hieromtrent inderdaad cijfers bekend gemaakt welke ontstellend zijn. Volgens deze cijfers zouden o.m. Nieuwkerke Nederlands-Frans zijn Volgens een mededeling van het geworden in plaats van eentalig Ministerie van Buitenlande Zaken is Vlaams, Moeskroen eentalig Frans voortaan geen paspoort meer van no- met een verlies van 30,63 op 22,21 de voor reis naar het Saargebied. Al- voor de Vlaamssprekenden. Voor de lcen nog een oud paspoort of de een- Vlamingen waren de verliezen bijzon- zelvigheidskaart. GEEN PASPOORT MEER VOOR HET SAARGEBIED derlijk groot in de randgemeenten van Brussel, waarvan meerdere nu ook eentalig Frans zouden moeten worden. Talrijke onregelmatigheden bij het opnemen werden ter dezer aange- ZESTIG t.li. TARWEMEEL IN BROOD VERWERKT Van 25 September af Tijdens de vergadering van de Al liance Agricole Beige heeft de H. klaagd en tevens gewezen op druk- ,ro„ king welke destijds in bepaalde plaat- °tban- mlnister van Landbouw, ver- sen zou zijn uitgeoefend geworden. klaard dat van 25 September 1949 af 60 inlands tarwemeel in het brood nog niet overgegaan tot een publica- Intussen werd van officiële zijde tie van de taaltelling. De Minister van Binnenlandse Zaken werd ter ?°Me verhogen indien de markt niet dezer door de Liberale Volksverte- betert. genwoordiger Drèze 'ondervraagd. Hierop werd geantwoord dat deze uit slagen nog niet konden bekend ge maakt worden gezien in meerdere 'gemeenten van de taalgrens betwis- VADER VAN MINISTER LILAR OVERLEDEN Op Vrijdag 23 September jl. over leed te Antwerpen de Hr Albert- tingen waren opgerezen en onregel- FJ'an?ois Lilar, de vader van de Mi- matigheden vastgesteld, zodat een on derzoek daaromtrent moest worden ingesteld. BENELUX-TENTOONSTELLING GEOPEND TE ANTWERPEN Te Antwerpen werd op Vrijdag 23 September jl. overgegaan tot de offi- nister Lilar. De overledene had de ouderdom van 81 jaar bereikt. DE PRIJZEN DER KOLEN Gemiddeld op 685 fr. uit mijn behouden Het ligt sedert lang in de bedoeling van de Regering een definitieve op- cië'le opening van de Benelux-Jaar- lossing te geven aan de kwestie der beurs. Talrijke hogere personalitei- kolenmijnen en de toelagen aan deze ten waren op deze plechtigheid aan- verleend uit te schakelen. Hierbij wezig, o.m. de Nederlandse ambassa- diende steeds rekening gehouden met deur te Brussel, de Luxemburgse Mi- prijzen der kolen, nister dhr Als, vertegenwoordigers Door. de Regering zou thans hier van de ministeriële departementen, omtrent een nieuwe regeling zijn leden van het Diplomatiek Korps, de' vastgelegd. De toelagen aan de ko- Hr Burgemeester van Antwerpen, e.a. zouden worden beperkt tot 130 millioen en nog alleen versterkt worden aan de deficitaire mijnen, maar rechtstreeks. Meer dan 3 millioen ton kolen wachten op export en gezien de on langs bijna overal doorgevoerde muntdevaluaties zou geen sprake meer kunnen zijn van een verhoging der prijzen. De nieuwe uitgewerkte formule zou van kracht worden met 1 Oktober. DE BUITENLANDSE KOPER heeft echter geen deel aan onze productie en die profiteert mee van ons offer. De bedoeling is juist dat hij er zou willen van profiteren. Die buitenlander krijgt, net als de in lander, een product aangeboden, waarvan de prijs, uitgedrukt in een heden van het land van herkomst, niet of althans niet gevoelig in prijs is gestegen. Doch die buitenlander is niet blind voor de gewijzigde om standigheden. Voor hem telt alleen de reeële waarde van die munteen heden waarin de prijs is uitgedrukt, ttj i. CJ, j Nog klinkt ons een zin in de oren die d6r door de verdediger als slot van zijn Belpaire, de moordenaar van Van neste, verlaat geboeid het gerechts hof na zijn veroordeling tot levens lange dwangarbeid. vrouw op de zwakke Belpaire. Na beraadslaging valt het verdict: Belpaire wordt verwezen tot levens lange dwangarbeid. De zitting wordt geheven, do laatste zaak van dit kwartaal is afgehandeld. Zie vervolg hiernevens meesterlijk pleidooi gebruikt werd: Is de invloed van de vrouw goed, dan kan zij de man tot het hoogste brengen, is de invloed slecht, dan kan zij de man tot de ergste misdaden voeren. GEMO Op Zondag 2 Oktober a.s. wordt Z. E. H. Huyghe voorheen Pastoor te Voormezele, plechtig als nieuwe Her der van Reninge aangesteld. Te 14.15 u. wordt verzameld aan de Kruisdoorn, waar Z. E. H. Huyghe zal ingehaald worden. Op de ere tribune, opgetimmerd nabij het Huis Gesquiere, zal de nieuwe Herder de stoet in ogenschouw nemen waarna de kerkelijke aanstelling in de kerk plaats grijpt. Orde van de stoet; Rijkswacht en standaarddragers; B.J.B.-Ruiters en andere; De Zeevis Pompiersauto en groep; Velo 1870; Kinderen met versierde velo's en sohooljeugd; St-Sebastiaansgilde (groep); De leden van Ziekengilde, Geiten- bond en Kr. Syndikaat (vlag van Zlekembond) Wagen der Kroostrijke Gezinnen; Jagerswagen; Ambachtenwagen Wagen van de Boerengilde; Wagen van de Boerenjeugd (B.J.B.); Wagen van de Boerinnengilde; Wagen van de Boerintienjeugd (V. B.J.B.); Wagen van den H. Hartebond; Muziekmaatschappij van Oost-Vle- teren. Dan volgen enkele groepen uit de processie met Hemelwagen. Daarna Geestelijke en Burgerlijke Overhe den. Wegwijzer van de stoet: Zwarte- straat, Dorpplein, Ieperstraat, Peper straat en Dorp. Niet min dan 250 exposanten uit de drie Benelux-landen stellen er een grote en rijke verscheidenheid van produkten voor. MINISTER BEHOGNE HANDELT OVER DE DEVALUATIE In een radiotoespraak heeft Minis ter Behogne gesproken over de deva luatie en de gevolgen ervan, inzon- derlijk wat betreft de werklieden- Hierbij zou de Staat niet meer een klassen. gedeelte van de sociale lasten van de De Hr Minister herinnerde eerst mijnbedrijven op zich nemen. An- eraan dat ook België zijn muntwaar- derzljds zou de prijzenschaal der de had moeten verlagen gezien de verschillende soorten kolen versoe- diepgaande devaluaties doorgevoerd peld worden. Half-vette kolen o.m. in meerdere andere landen, welke zouden lichtelijk stijgen, alsook de België tot tegenmaatregelen hadden anthraciet, maar de gewone kolen gedwongen. België leeft van zijn ar- zouden minder duur worden. De ge beid en onze bevolking moet zich middelde prijs zou op 685 fr. uit mijn kunnen voeden door zijn uitvoer, vastgesteld blijven. Binnen een jaar Zonder devaluatie zouden de buiten- zou geen enkele subsidie meer wor- lanidse markten voor onze produkten den uitgekeerd. Mijnen die onmoge- verloren zijn gegaan. Die ramp heeft winstgevend kunnen zijn zouden de Regering willen vermijden. Zon- dienen te sluiten, der tegenmaatregelen zou de werk- cokeskolen zouden in prijs^ ver- loosheid verder doorgetast hebben, minderen zodat de electriclteitsta- het zakencijfer der handelaars en rleven zouden kunnen behouden wor- nijveraars doen slinken, een massie- den. ve verzwaring van de uitgaven der openbare machten hebben veroor zaakt en diensvolgens besnoeiing van uitgaven, ook deze voor wedden, lo nen, pensioenen en sociale toelagen. Dergelijke toestand moet worden vermeden en wachten mocht men niet daar de aanpassing onvermijde lijk was en later een pijnlijke be werking zou zijn geworden na een aanval van spekulanten. De Hr Minister bevestigde verder dat de Regering alle maatregelen had getroffen om een verhoging van de levensduurte tegen te gaan en waken zal over het behoud van de koop kracht van wedden en lonen. De hui dige Regering blijft een bijzondere aandacht houden over de belangen van de arbeiders. Door de Oostendse Rederij wer den 5 van haar grootste vaartuigen gescharterd voor de Westduitse vis serij. Deze vaartuigen lagen reeds se dert geruime tijd stil gezien de on gunstige omstandigheden waarmede de visserij thans te kampen heeft. DE BOUW VAN GOEDKOPE WONINGEN Einde Augustus werden aan het Bestuur voor Stedenbouw bij het Mi nisterie van Openbare Werken 19.138 dossiers ingediend, met plans en be stek, tot het bekomen van een staats- premie voor de bouw van een goed kope woning. Op dit aantal werden reeds 15.586 bouwvergunningen afgeleverd. Op dezelfde datum was het minis terie van Volksgezondheid en Ge zinszorg in het bezit van 14.198 dos siers en had het reeds 12.498 aanvra gers in kennis gesteld van hun toe laatbaarheid tot de premie. Er wer den 1.058 gevallen van afwijzing aan getekend. 1.049 gevallen gaven aan leiding tot onderzoekingen en 109 ge vallen bleven te behandelen. Het glo baal bedrag van de sommen, toege kend aan de 12.498 begunstigden be loopt fr. 387.647.480. Aan 6.600 begunstigden, wier wo ning voltooid is, werden premiën uit betaald voor een bedrag van fr. 205.010.800. DE GRENSARBEIDERS EN DE DEVALUATIE Te Meenen, Moeskroen en andere centra werden voor de grensarbei ders voorlichtingsvergaderingen be legd door hun syndikaten, ten einde de toestand te behandelen, gescha pen door de jongste devaluatie. Door de drie verschillende syndikaten werd daarbij een gemeenschappelijke bij eenkomst voorzien. Een rede van Z. H. Paus Pius XII Z. H. de Paus heeft de onschend baarheid van de rechten van de mens verdedigd in een toespraak voor de leden van het Internationaal Congres voor de Studie van het Humanisme. Na te hebben verklaard, dat de Kerk haar sociale leer steunt op de na tuurwet, zei Pius XII: Het is juist haar christelijke op vatting van de wereld die de Kerk geleid en gesteund heeft bij de ves tiging van die leer, op zulk een basis. Zelfs als zij strijdt om haar eigen vrijheid te veroveren of te verdedi gen, doet zij zulks om de werkelijke vrijheid, om de fundamentele rech ten van de mens. In haar ogen zijn deze fundamentele* rechten zo on schendbaar, dat tegen hen geen en kele staatsraison of geen enkel voor wendsel van gemeenschappelijk wel zijn kan in het geding worden gebracht. Zij zijn beschermd door een onoverkomelijke dam. Achter deze dam kan het gemeenschappelijk wel zijn verordeningen uitvaardigen. Vóór de dam mag aan deze rechten nooit worden getornd ómdat zij het kost baarste zijn in het gemeenschappe lijk goed. Zo men dit beginsel eerbie digde, hoeveel tragische rampen of dreigende gevaren zouden niet kun nen weggenomen worden. Dit begin sel is levenskrachtig genoeg om het sociaal en politiek aanschijn van de 'aarde te hernieuwen. Maar wie heeft die onvoorwaardelijke eerbied voor de rechten van de mens? Alleen zij die in zijn handel en wandel geleid wordt door een persoonlijke God. De gezonde menselijke natuur kan veel, als zij bereid is de gehele aanbrengst van het christelijk ge loof te aanvaarden. ZIJ kan de mens redden uit de omknelling van de technocratie en van het materia lisme. Twintig jaar geleden stierf de grote dichter Karei Van de Woestijne, een dich ter die, samen met Guido Gezelle, de Vlaamse dichtkunst voor de Europese galerij heeft gered. Wij zullen u trachten een eenvoudig overzicht te geven van dit hoogstaande leven en werk. Als wij het bonte panorama der Vlaam se Letterkunde, gedurende de laatste hon derd jaar, even overschouwen, zien we twee bergtoppen voor ons te stralen staan: Gezelle en Van de Woestijne. Karei Van de Woestijne werd op 10 Maart 1878 te Gent geboren, in dezelfde stadswijk, waar drie andere grote kun stenaars het levenslicht zagen: Maeter linck, Minne en Van Lerberghe. De eerste stilten en schaduwen van het vaderhuis hebben diep op hem gewerkt: «Het huis mijns vaders, waar de dagen trager waren, was stil, daar 't in de schaduwing der tuinen lag en in de stilte van de rust-gewelfde blae- ren. Ik was een kind en mat het le ven aan den lach van mijne moeder, die niet blij was, en aan 't waren der schemeringen om de boomen, en der jaren, om 't vredig leven van den roereloezen dag.» Toen ze verhuisden leerde Karei de schilder Van Ryselberghe en de dezusters Loveling kennen. Hij was een wonderkind: op drie-Jarige leeftijd las en schreef hij. Daarom ook vroeg rijp en vroeg ernstig. Hij liet zijn jongere broertjes spelen, en gaf zich lie ver over aan de festijnen der lectuur uit de huisbibliotheek, die zeer rijk en ver scheiden was. Zo huisde een ander, een tweede leven in hem. Wij vinden er een weerklank van in de latere woorden van de dichter: «Ik leef inderdaad een dubbel leven, het on middellijke, dagelijkse, waar ik absoluut geen dichter in ben en een ander, een zeer ontwikkeld half-bewust leven. Hij studeert eerst moderne humaniora aan 't Gentse Atheneum, doch vindt ge lukkig weldra zijn weg en weister in de oudere Grieks-Latijnse humaniora, waar in hij schitterend presteert. Karei was eerst voorbestemd om zakenman te wor den. Gelukkig de zaken, die dergelijk be leid mochten missen! Reeds op zeer jonge leeftijd werkte hij mee aan Studentenuitgaven en Letter kundige Tijdschriften, om spoedig te be landen in het lenteland der Van Nu en Straks-beweging, waarvan hij één der eerste en stevigste pionleren werd. In de eerste jaargangen zien we Karei Van de Woestijne dan ook beslist naar voor treden, als zanger van het nieuwe geluid: gave en muzikale versvorm, al- menselijkheld in de inhoud, 'persoonlijk heid in taal en stijl. Wat gebeurt er intussen met zijn leven? Hij geeft zijn studie in de Germaanse Philologie aan de Gentse Hogeschool op. Zijn gezondheid wa3 ook niet zo sterk een kind dat nooit gespeeld had! en trok naar Sint-Maartens-Latem, dat het El dorado der Leieschilders werd. En nu het paradijs van Karei Van de Woes tijne! Hoe heerlijk heeft hij het immers niet beschreven De Leie met haar rust, de wijde meerschen met de koebeesten, de ko renvelden en de Canada-populieren der wegen. Zij leiden naar de bosch- jes van lorken en lagere sparren, waar 't leven gaêrt van snikkende fazanten en 't spel-in-de-maan van geniepig-geestige haaskens. En hier wordt de groótsche en iveemoedige vrede der Leie-boorden tot een klare en fijne gezelligheid... Zo kent en bemint Van de Woestijne zijn land. We denken aan het weidse vers: Vlaanderen, o welig huis waar we zijn als genooden aan rijke taeflenf daar nu glooiend zijn de roeien van zomer-granen, die hunne aêmen- de ebbe breien naar mglvend Ooste' en statig dagerade-rooden De landelijke weemoed, het brede rhythme der klare natuur, innerlijk wee en warme onrust, naast lijfelijke onvol komenheid, Jagen in hem zeer hoog de drift tot dichter op. Julius De Praetere drukt te Latem zijn eerste gedichten bundel: Het Vaderhuis. Dit is de inzet van een volle lading dichtwerken. Het dichtwerk van Karei Van de Woes tijne kent twee perioden. In de eerste periode is het een uitzeg gen van al het zinnelijke en tastbare van zijn ontvankelijk hart, misschien wel wat te nieuw en te vreemd in sommige oren, die alleen naar de geluiden der natuur en naar de serene gevoelens der ziel ple gen te luisteren. En toch, niets is nieuw en vreemd in dat aloude menselijk wer ven en hunkeren naar roden lust en zin nelijke bevrijding, omdat het menselijk bloed al eeuwen lang van eendere sub stantie is. Het Vaderhuis De Boomgaard der Vogelen en der Vruchten De Gulden Schaduw ziedaar zovele welige titels van dichtwerken uit deze periode. Waarop een verinnerlijking en verhef fing volgt, een zoeken naar- hoger hou vast, zo trouw uitgezeid in: De Modde ren Man God aan Zee en Bergmeer. Zijn deze perioden niet het beeld of het wezen zelf der beide polen uit elk mensenleven: de rode lavastroom van bloed en drift, en het reine opfonteinen van de ziel naar het Licht, naar het kris tallen Bergmeer, naar God. Zijn werk is vaak zwaartillend, vraagt heel veel inspanning om het te volgen en te begrijpen. Doch wie zich deze getroost, blijft een wonder genot beschoren, want hij ontdekt de diepste roerselen der men selijke ziel, net als hij die eindelijk Beet hoven heeft ontdekt. Men heeft Karei Van de Woestijne de volledigste dichter der moderne ziel, uit de Nederlandse en West-Europese litte ratuur, durven te noemen. Doch bij het lezen van dit laatste gedicht met een zo verheven mystisoh accent, zouden wij ■hem even overtuigd onze moderne Hade- wych durven heten. Als prozaschrijver staat hij wellicht even hoog. De Boer die sterftis een juweel, en al zijn studiën over Letteren en Kunst hebben nieuwe horizonten ge opend. Menig schilder heeft aan hem zijn eigen weg te danken. Zijn Brieven over de Lente zijn zo gaaf en zalvend dat zij tot het beste uit ons proza behoren. Er is een stijgende belangstelling in Vlaanderen voor zijn werk. Wat pleit voor de goede smaak van ons geslacht. Want Van de Woestijne zal steeds bij de aller grootsten onzer Letterkunde warden ge noemd. Hij relke aan velen de schone rods vrucht van zijn eigen zielebrood: Ik ben de schoone roode vrucht die in den gulden avond-lucht, gelijk een veege zonne prijke... Karei Van de Woestijne stierf in 1929 te Zwijnaarde, och, nog zo vroeg, pas 51 jaar oud. F. R. B. DE ADERLATING Ze hebben onze Gutt-frank dan toch maar wat bloed afgetapt. Daar al de andere munten nu zo zwak geworden waren door dt devaluatie, was onze belga zo sterk, zodanig sterk geworden dat er niets meer mee aan tl vangen was. Wij dachten al dat het juisi goed was. Maar de slimmerikken zegden het anders. Niemand zal uw dure belga's nog willen, zeg den ze, en ge krijgt geen kans om nog iets uit te voeren, terwijl d« andere landen uw markt zullen overstromen met producten die zij verkopen tegen gedevalueerdi franks, guldens of ponden. Wij waren allemaal heilig over tuigd van de ijzersterke positie van de Belgische frank, waarover onze regering zorgvuldig waakte, Zo zorgvuldig dat ze het zelfs eens aan de stok kreeg met een pers agentschap dat de onaantastbare stelling van onze munt betwijfeld had. En daar doen ze onze frank nu toch de baard af. Ze tappen hem wat van zijn goed bloed af. omdat hij te hoog is van bloed en te ff>el doorvoed. Als het geen goed doet, dan kan het toch ook geen kwaad. De Hollandse boter zal toch nog goedkoper worden. En de Engelse auto's slaan ook al af. Misschien krijgen we de benzine op de koop toe, zoals het water in de melk, die ook zal afslaan. DE WAALSE INCIVIEKEN Op 1 en 2 October komen te Luik de Waalse incivieken bijeen. Incivieken? Zeker en vast! De Walling anten vergaderden op 20 en 21 October 1945 ook te Luik en keurden er met meerder heid van stemmen een motie goed waarin de afscheuring werd geëist van Wallonië van België en de aanhechting bij Frankrijk, Is dat geen incivisme? Het ergste is dat de Walling an- ten aan dit incivisme hoegenaamd niet hebben verzaakt, maar de annexatie van Wallonië aan Frankrijk nog steeds als een ideaal beschouwen. Zij willen België nog steeds kapot en schrij ven nu in hun bladen dat het Congres van 1945 een hoogtepunt was dat zij niet meer kunnen evenaren. Moest een Vlaming met iets dergelijks voor de dag komen, men stak hem zonder veel kom- plimenten in de bak. Daar zitten er trouwens nu nog in voor lange jaren die veel minder op hun kerfstok hebben. Maar de Waalse incivieken in ons land zijn onaantastbaar. Zij pronken ermee dat zij de steun en de bescherming genie ten van vooraanstaande personen, van Ministers zoals de HH. Rey en Buisseret, Ministers van State zoals Merlot, en van andere per sonaliteiten. En dat is allemaal goed. Dat moeten wij allemaal goed vinden en dat vindt de Regering blijkbaar eveneens goed. Maar wanneer de Vlamingen een piëteitsvolle dodenherdenking wil len houden in de IJzervlakte, dan is het mis. Danheeft men direkt de mond vol over verraad en andere lieftalligheden en dan loorden honderden gendarmen opgecommandeerd om de Waalse herrieschoppers, die dit Vlaamse feest komen storen, zo zoet mo gelijk te houden. Stel u maar eens een ogenblik voor dat de Vlamingen het in het hoofd krijgen om het Congres der Wailingantische incivieken te Luik met hun tegenwoordigheid te gaan opluisteren. DE KONINGSKWESTIE Het is nog altijd hetzelfde lied je. Er is geen nieuws voorhanden en daarom fantaseert men er maar wat op los. Ook over de Koningskwestie. Men vertelt nu al dat Koning Leopold in October voor het Par lement een rede, een abdicatie rede, zou houden, om afstand te doen van de troon ten voordele van Prins Boudewijn. Men voegt er zelfs aan toe dat de Regent al bezig is met zijn valiezen te maken. Ja, als ge zo niet goed weet waarover te schrijven, dan begint ge maar wat uit uw duimen te zuigen. Intussen verloopt echter het parlementair verlof langzaam maar zeker. De Senaatscommis sie, die het onderzoek van het voorstel tot volksraadpleging aan gevat heeft, gaat vooruit, ondanks de tegenstand van de socialisten en de afzijdigheid van de libe ralen. Maar eenmaal zullen deze libe ralen moeten kiezen of delen. Zij hangen nu nog altijd zoals de ezel tussen twee bussels hooi. Maar de toestand kan in ons land niet eeuwig onbeslist blijven. En de liberalen moeten er niet aan denken alles blauw-blauw te laten. Wanneer de volksraadpleging in de Kamers ter stemming komt, moeten de liberalen stelling ne men en het kleine greintje moei dat hen nog rest, maar ivaanan Izij nog steeds niet veel blijk ge geven hebben, in hun beide han den nemen. Moge hun houding hun alsdan niet tot schandi strekken. PAS. Mgr S. F. Rummel, aartsbisschop van New-Orléans, heeft DonderdaS op doorreis te Southampton verklaard dat op nauwkeurige wijze Is vastge steld dat het stoffelijk overschot van de H. Petrus zich In de krypt van de St-Pietersbasillek te Rome bevindt, In de komende maanden zal een officieel communiqué verschijnen, Volgens Reuter werd te Marti?" ny, Zwitserland, een bericht ontvan gen als zou een Monnik van St Ber nard, de 39-jarige Kanunnik Mauric» Tornay, van Zwitserse nationaliteit, in de missie van St Bernard in het Tibetaanse dorp Jerkalo vermoord zijn geweest. Lama's van Tibet zou den hem voordien met de dood be dreigd heben zo hij nog het katholiek geloof predikte. Bij een geheim be zoek aan de kleine kern bekeerlingen zouden de lama's hem hebben opge spoord en om het leven gebracht. 19 zelfde dorp werden voorheen reeetJ drie monniken van St Bernard ver moord. i

HISTORISCHE KRANTEN

Het Wekelijks Nieuws (1946-1990) | 1949 | | pagina 2