Een goed offensief
MISSIEZONDAG
Eerste-Minister Eyskens ontmoette
Koning Leopold III te Prégny
EEK IN ONS LAND
Koning Leopold
over de militaire
geeft een verklaring
operaties en de
capitulatie van ons leger in Mei 1940
Zondag 23 Oktober
Gezamenlijke verklaring van Koning en van de Eerste - Minister
Winstgevend zaakje
Regering gaat akkoord over Volksraadpleging
BESTUUR en REDACTIE:
KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE EN OMSTREKEN
N' 43.
ONZE 4 UITGAVEN:
ZATERDAG
OKTOBER 1949
Prijs per Nummer: 2 Fr.
KARD. MINDSZENTY
NOG SLECHTS EEN
MENSELIJK WRAK
IN 1940 VERLOREN
WAALSE OUDERS HUN
DOCHTERTJE
De Koningskwestie
Koning Leopold III zal zijn prerogatieven niet hernemen indien
niet 55 der stemmen voor hem worden uitgebracht.
BUITENLANDS OVERZICHT
DRIE TON GEPARACHUTEERD
Het stilzwijgen verbroken
Het Belgisch Leger in Mei 1940
Gasthuisstraat 19, Poperinge
Telefoon Nr 9. Postcheck 47.63.60.
ABONNEMENTSPRIJS 1949
België tot Nieuwjaar 20 fr.
Belgisch Congo 3.— fr. p weck
Frankrijk Holland 3.— fr. p. week
Andere landen 3.50 fr. p week
Aangesloten bij het Verbond
der Belgische Periodieke Pers.
45' JAAR.
HET WEKELIJKS
POPERINGE (met randgemeenten).
IEPER (met Wervik en randgemeenten).
ROESELARE (met Izegem-Meenen en randgemeenten).
KUSTSTREEK (Veurne-Nieuwpoort-Diksmuide en randgemeenten).
mmmssim
22
Verantwoordelijke Uitgever:
J Samen, Gasthuitst aat 19. Pcrperinge.
Ik las het op de muren.
Ik zag het in de dagbladen.
Het wordt als een waar offensief
en een goed offensief, doorheen de
Vlaamse Gouwen!
We hebben zo lang vergeten,
maar keren tot... Gezelle weerom
Het West-Vlaams Davidsfonds
verrichtte deugdelijk werk, waar het
dees jaar te Brugge, te leper, te Kort-
rijk, te Roeselare en te Diksmuide
zijn grote voordrachten wijdt aan
Gezelle, Verriest, Rodenbach! Maar
ik zie dat er nagenoeg geen enkele
gemeente, die zich zelf respekteert,
dit jaar laat voorbijgaan zonder Ge-
zelle-herdenking.
Voordrachtgevers met naam: Prof
Baur, Prof. Sobry, André Demedts,
Inspecteur Brutsaert, wijl ook de Ne
derlandse dichter Bert Verhoeven
over Gezelle spreekt.
Komt er geen Gezelle-Thym ver
eniging de Noord- en Zuid-Neder
landse Katholieke Schrijvers onder
één dak brengen. Alberdingk Thym
was immers een grote vriend van Ge
zelle! 't Was toch aan hem dat hij
zijn gedichten, gezangen en gebe
den opdroeg.
Er wordt, zo lazen we, een Gul do
Gszelle-postzegel uitgegeven. Minister
Paul Segers zij er om bedankt; dat
is naar 't herte gehandeld van alle
Vlamingen.
Onze Radio-Zender doet eveneens
mee aan dat offensief; ook wel, dank
zij Paul Segers.
't Zal thans toch eens de moeite
lonen de Radio open te zetten. Kom,
avonden op avonden kan men inder
daad Gezelle-liederen beluisteren. Is
er wel een Vlaamse Componist die
niet bij Gezelle te leen ging! De Stoop
was wel de eerste... Reylandt, Mor
telmans, Ghesquière, Van Hoof, Meu-
lcm-rp.
Gezelle overleed einde November
1899. In 1930 werd hij... gestandbeeld
te Brugge... sedert werd hij min of
meer vergeten.
Hij... herleeft. Zo moest het!
In alle Vlaamse tijdschriften duikt
Gezelle weer boven. De heren van
de letterkunde hebben het lastig
om met vliemscherpe messen Gezelle
te... ontleden, open te snijden lijk de
dokters doen op de operatietafel.
Gezelle wordt andermaal op de bas-
kuul gelegd. Hoe zwaar woeg hij
eigenlijk wel als dichter?
Hebben wij daar iets tegen? Niet
het minste. Een centimeter bij, een
centimeter af. Gezelle is voor ons...
groot genoeg. Wat grammenbij
of af... Gezelle blijft voor ons* «Ge
zelle
En toch!
Ik wenste dat men op al die voor
drachten, in al die zeer geleerde ar
tikels niet uitsluitend Gezelle als
dichter beschouwde; en die opgang'
aantoonde en bestudeerde van
Richtoefeningen naar Rijm
snoer Ik wengte dat men ook wel
dacht aan de- doodgewone man, die
ook Gezelle begrijpen kan.
Zou men niet in Kerkhofblom
men i) stof genoeg vinden om een hele
avond te vullen? Zoudt ge waarach
tig niet eens te voet van Roeselare
naar Staden gaan om dat... simpel
gebeuren weer te beleven? Gezelle
die met de studenten van 't Klein
Seminarie naar Staden gaat om de
begrafenis bij te wonen van een jon
ge student! Wie pakt eens die Kerk
hofblommen vast en bouwt er een...
kunstavond op voor ons... volk?
Voor mij ligt; Uitstap in de Wa
rande Van den kleenen hertog
De doolaars in Egypte.
Voor mij liggen een paar jaargan
gen van «Rond den Heerd». Ik
weet het... in vele bibliotheken wordt
de volledige Rond den .Heerd be
waard als een schat en die ligt te...
vermuffen; en ik moet het met een
paar jaargangen stellen!!
Rond den Heerd? Hoe jammer
dat dien Heerd te kwiste ging; dat
«leer- en leesblad» voor alle verstan
dige lieden. Ik drome er nog van
Rond den Heerd te zien herleven,
op zijn Gezelle's maar voor on
zen tijd en voor onze mensen.
Voor mij ligt De Ring van 't Ker
kelijk Jaar waar Gezelle zo vroom-
gemoedelijk schreef over onze grote
Feestdagen en de oude Vlaamse ge
bruiken.
Voor mij ligt Loquelamet Ge
zelle's Zantingen Hij was de zan-
ter die langs zijn baan de... verlo
ren Vlaamse woorden en spreuken
verzamelde voor zijn Loquela
Dat alles is nu geen dichtwerk!
Gezelle was immers niet alleen...
dichter!
En langs die andere zijde, Gezelle
als... volkse schrijver, wordt hij nooit
belicht.
Men zette een Guido Gezelle in
zijn tijd, midden zijn volk. Zijn volk?
de Vlaamse sukkelaars uit den
drogenbroodtijd... waar niet alleen
drogenbroodde mage moest stil
houden, maar waar voor de geest en
't gemoed zelfs geen drogenbrood
te vinden was; en ons volk hoe lan
ger hoe meer achteruitboerde.
Gezelle is een LEVENSWEKKER
geweest. Niet alleen zijn studenten
nam hij in zijn armen om hem r»an
zijn eigen hert te warmen Hoe echt
klinken ons die woorden toe van Ge
zelle: «Het bloed van 't volk roept;
Vlaams en gij?... G'en hoort het
niet!
Hij hoorde en hij... gevoelde!
Neen, Gezelle was niet alleen een
groot dichter, Gezelle was de grote
levenswekker. Daarom moest hij...
volks schrijven en deed het.
Ei' werd een prachtig offensief in
gezet.
Ons volk zal weerom zijn groten,
zijn... genialen dichter leren kennen,
begrijpen en beminnen.
Maar het moet ook zijn Gezelle
leren kennen, die zijn volk uit zompe
en moze, uit den drogenbroodtijd
van geest en gemoed, weerom in licht
en zonne wilde leiden.
Dan eerst kennen ze waarachtig
Guido Gezelle.
PÉ VLAMYNCK.
Gedenk in uw gebeden
en geldelijken steun, de
besten onzer broeders
op het Missieveld.
Ze vinden haar thans terug.
Op 10 Mei 1940 moesten de bewo
ners van een dorpje tussen Luik en
Verviers op de vlucht gaan. Een der
vluchtende gezinnen bestond uit man
en vrouw met een 9-jarig meisje. Op
een fiets hadden zij het hoogstnodige
meegepakt.
Toen zij Abbeville bereikten werd
de stad op vreselijke wijze gebombar
deerd en in de paniek verloren zij
hun dochtertje. Na dagenlang zoeken
meenden zij dat het door bommen
gedood was.
In werkelijkheid was het meisje op
genomen geworden door liefdadige
winkeliers uit Abbeville. Het kind
leed aan geheugenverlies en herin
nerde zich noch naam noch afkomst.
Het meisje werd Georgette genoemd,
wijl het gezin alsdan ook een zoon,
Georges, telde, welke 11 jaar oud was.
Korte tijd geleden ging de winke-
liersfamilie uit Abbeville op reis naar
de streek van Luik. In vermeld dorp
voorbijtrekkend riep het meisje plots:
Maar hier woonde mijn moeder
Dit bleek alsdan waar te zijn en de
ouders herkenden hun dochter, nu
een groot meisje geworden hetwelk
zij sedert 10 jaar beweenden.
De jonge dame is evenwel verloofd
met haar pleegbroeder Georges.
De Achillespees van 't Communisme
geen illusies meer persoonlijke veiligheid, na Hitler's Achillespees genoemd ging hij
verdwijnen in Stalin's dienst tra- dan ook ten gronde.
In de periode die onmiddellijk den. Welnu het communisme dat, zo
op de oorlog volgde waren wij Dat werd dan de tijd van de als elk dictatoriaal systeem, zich-
getuige van een zonderlinge gees- mülioenencijfers der communisti- zelf onderdompelt in een bad van
teshouding tegenover het commu- sche partijen in de Westerse lan- terreur en bloed en zichzelf daar-
nisme. De oorlogsdoeleinden den van ons continent. Zij had- door onkwetsbaar acht, heeft ook
van de Westelijke geallieerden den practisch maar een sprong zijn Achillespees, zijn klein plekje
hadden hen gevoerd tot de pro- meer te doen om de macht alleen waar het zeer kwetsbaar is en
pagandanoodzakelijkheid Rusland in handen te nemen, en we mo- waardan het zal ten gronde gaan.
voor te stellen, niet als een af- gen ons gelukkig achten dat er En dat kwetsbaar plekje dat is
schuwelijke dictatuur, maar als op dat ogenblik hier bij ons An- juist die absolute en onvoorwaar-
een democratie die, voor ivat de glo-Amerikaanse troepen waren delijke onderwerping aan het
organisatie betreft, enigszins met die op elk moment de vrije de- Kremlin die van elke communist
de onze verschilde. mocratie zouden verdedigd heb- geëist wordt. Wordt dat plekje
De dubbelzinnige houdingen en ben. Hadden wij hier, zoals in de geraakt, dan is het gehele sys-
verklaringen van de Sovjets, zo- Balkan, rode soldaten gehad, dan teem in gevaar. Dat ziet men dui-
als de ontbinding van de Komin- was het al lang gebakken. delijk aan het geval met Tito. De
tern, en later de ondertekening Zo leefde dan ook een tijd lang Yougo-Slavische dictator wil geen
van een aantal vredesverdra- het sprookje dat de communisti- absolute pop zijn van Stalin. Hij
gen waarin uitdrukkelijk abso- sche partijen gewone politieke heeft zich vrij gevochten van de
luut vrije verkiezingen voorzien partijen geworden waren die zon- knellende greep van het Kremlin,
waren en de rechten van de mens -der geweldplegingop een nor- al blijft hij communist in merg
werden veilig gesteld, dat alles male wijze en met wettelijke mid- en been. En het succes van zijn
kwam de verwarring nog verho- delen de verovering van de macht weerstand werkt aanstekelijk. Zo
gen. nastreefden. aanstekelijk zelfs dat Albanië op
Tioee machtselementen kwa- En als schitterend voorbeeld dit ogenblik totaal overhoop staat
men dan daar nog bij, enerzijds daarvan, gaf men Tchecko-Slo- en dat de paljas Ever Hoaja groot
de militaire sterkte van het rode wakije op, een oud land met Wes- Sevaar loopt door anti-Moskou
leger en anderzijds het feit dat terse cultuur, waar werkelijk vrije PO-vtisanen te worden ten val ge-
de communisten het nationaal verkiezingen de communistische bracht. Het Titisme is thans voor
verzet hadden weten te misbrui- partij tot de sterkste van het land veroverde gebieden van Mos
ken om zich in onze Westerse gemaakt hadden. Benes bleef er dovaarujk geworden als het
landen een echt privaat leger in president en Gottwald werd een .V.00X, „a if
te richten. gewone democratische minister-
Die twee motieven terreur president, terwijl Jan Masaryk
en nieuw democratisch aureool voort de buitenlandse betrekkin
hebben er dan velen toegebracht 9en van Z1in land leidde,
communist te worden of tenmin- De Februari revolutie van 1948
ste met het communisme te -flir- maakte echter brutaal weg een
ten; om nog te zwijgen van einde aan die zoete illusie: onder
een aanzienlijk aantal verraders rechtstreekse leiding van het
en beulen die, om redenen van ^eïdZl nomen (men sprak inderdaad ook
Tchecko- Slowaakse democratic van een Titistische clan in het
ovweraeworven en de Sovietdic- PartiWe van de vriend Lalmand),
tZuur inaeftJld Eovjetdic- dan heeft-de opknoping van Rajk
Jz m9csieia. en cie gen gchte opschudding te_
Maar nog bleven er «linksen» weeg gebracht blj een heel stel
over die niet wilden ge.oven of mensen die> sedert de jongste oor-
mzien dat het Moskou wjis dat i0g vooral, in communistisch vaar
tegen elke redelijkheid in zijn wil mater waren geraakt,
en zijn wet opdrong. En zo leefde mpv„pv irldprdnnd
dan een tijdje ook het sprookje &Ja ar^t^ reden^^ve^
van het communisme dat geen greinzje i eaeneringsve?
mogen schuilt, moeten zij dan
zijn kornuiten was. Zo gevaarlijk
is dat Titisme dat Moskou ver
plicht wordt zijn vroegere steun
pilaren zoals Rajk te doen ophan
gen omdat ze anders een gevaar
voor de dictatuur van het Krem
lin kunnen worden.
Had het Titisme nu vroeger al
internationale afmetingen aange-
In de loop der voorgaande week Koning Leopold III ontvangen, eerst
werden inzake de Koningskwestie, in de namiddag en een tweede maal
waarover de Heer Eyskens, Eerste- in de avond. Eerste-Minister Eyskens
Minister sedert lang druk aan het dineerde o.m. met de ganse Konink-
onderhandelen is, meerdere gunstige lijke Familie en voerde nadien nog kta^e^eevwrd"door "de Hr Ëterrte
stemmen uitgebracht. Heer Eyskens een bespreking van drie urn- met de Kin=en gevoeld door de Hi Eerste
zelf legde tijdens een C.V.P.-vergade- Koning.
ring een hoopvolle verklaring af als- Hr Eyskens wenste niet een poli
mede de Minister van Koloniën, Heer tieke verklaring af te leggen op Zwit-
Wygny, nagevolgd door Minister Be- sers grondgebied maar "aan bericht-
hogne die nog uitdrukkelijker was en gevers van het A.F.P. en Reuter ver-
op een bijeenkomst van de C.V.P. te klaarde hij naderhand ten zeerste
Elsene vrankweg verklaarde dat de tevreden te zijti over de gevoerde be-
volksraadpleging binnen kort zou sprekingen, en ervan overtuigd te
plaats hebben en dat de' C.V.P. ter zijn tot eenstemmigheid te zijn ge-
dezer haar programma zou verwe- raakt over de voorgenomen volks-
zenlljken. raadpleging.
Kort nadien werd bekend gemaakt Maandagmorgen is de Hr Eyskens
dat Hr Eyskens, Eerste-Minister, zich daJUult Pl"5nJ vertrokken. Dmsdag-
m„ wo,»,, wnnintr middag is de Eerste-Minister te Brus-
?eoLfdTl o^e Ste te b^en-en sel teruggekeexd, had er een onder- stemopname zal per arrondissement
Leopold III op de hoogte te brengen Liberale Ministers gebeuren. De Komng, alleen begaan
van het standpunt der verscheidene nouu eeisi met ut j_.me.aie lviainsiers lands balansen verklaarde
cicmiüp var, dn Reppririfr Dierckx en Lilar en vervolgens met f, 'Ir.™, rw*:1.*8
partijen alsmede van de Kegeimg. -Ministers wiil hii eveneens uitdrukkelijk dat hij zijn prerogaiie-
Onder meer nog dat m het Paiie- üe l.v.p. Ministers, wijl mj eveneens hernemen zo niet 55
AAn mpm-riprhpid vnnr r'.p volks- m audiëntie ontvangen werd door de v.vn r1"
ment een meeideineia voor ae voiKS- Mi- der stemmen ten zijnen voordele wor-
raadpleging was gewonnen. Pnns-Re0ent. Hi Van Zeeland, Mi uitgebracht
nister van Buitenlandse Zaken, werd
Zaterdag verliet de Eerste-Minister, eveneens door de Prins-Regent ont- Men mag thans verwachten dat
in gezelschap van Mevr. Eyskens. de van,gen samen met de Hr Eyskens. Senaat en Kamer binnen kort het
stad Luxemburg waar hij deelge- 10,_ 0, wetsvoorstel inzake de volksraadple-
nomen had aan de Benelux-confe- T®. L L- T lil' ging aülen behandelen en besluiten.
rentie met bestemming van Pré- *?eeft de Hr^Eers.e-Mmister dan aan Voor de Hr Eyskens is het zeker
gny. De reis ging per auto. Wegens de journalisten een gezamenlijke me- een grote verdienste deze mogelijk-
mist is Hr Eyskens slechts heel "laat ded-Ung vanwege het Secretariaat heid tot een oplossing te hebben be-
in de nacht te Genève aangekomen. d®s Korun^s en vanwege de Eeiste- Werkt, in zo korte tijdspanne, wijl de
naar DE oplossing?
Bij deze mededeling werd de pers,
en daarmede ook de bevolking, op
de hoogte gebracht van de bespre-
Minister en de Koning te Prégny. Dit
bereikte resultaat verwekte grote vol
doening in het land. Een oplossing
van de Koningskwestie wordt aldus
in het vooruitzicht gesteld.
Een akkoord werd dus bereikt tus
sen de Koning en de Regering over
het principe der volksraadpleging. Zo
hst voorstel tot het houden van een
volksraadpleging aangenomen wordt
in beide Kamers zal deze slechts een
consultatief karakter hebben en de
Regering is bereid die zohaast mo
gelijk dan te doen doorgaan. De
des Konings en vanwege de Eerste-
Minister overgemaakt, waarvan de
Zondag werd de Hr Eyskens door tekst hier volgt:
Hij gaat, leest, schrijft
of spreekt niet meer.
Kardinaal Mindszenty, de zich in
cb gevangenis bevindende primaat
van Hongarije, is zowel wal zijn
physftke als geestelijke gezondheid
betreft aan het verzwakken, aldus
meldt het blad Rome American
dat in het Engels te Rome verschijnt.
Het bericht is gebasseerd op een
br.ef, die volgens katholieke kringen
van een politieke gevangene is, die
zijn straf in dezelfde gevangenis te
Boedapest heeft uitgediend als waar
in de Kardinaal is opgesloten.
De 57-jarige preiast koestert per
soonlijk geen hoop meer voor de toe
komst, aldus het blad.
De kardinaal, die voor zijn arresta-'
tie en veroordeling een krachtig man
was. brengt nu het grootste deel van
de tijd zwijgend door. Hij weigert
met cipiers en medegevangenen te
sp eken.
Hij weigert eveneens lichaamsbe
weging te doen en wordt dagelijks
naar de binnenplaats gedragen om"
gelucht te worden. De kardinaal
heeft grote moeite om te begrijpen
wat er met hem gebeurd is.
Hij wil lezen, noch schrijven, of
schoon beide bezigheden hem toege
staan zijn.
De vroegere gewone cipiers zijn
onlangs vervangen door jonge leden
van de communistische partij, die
bijna elke week om veiligheidsrede
nen afgelost worden.
HET KABINET VAN DE EERSTE-MINISTER ENERZIJDS
EN HET SECRETARIAAT DES KONINGS ANDERZIJDS,
DELEN MEDE:
Op Zondag 16 October werd de Eerste-Minister, M. EYSKENS,
door de Koning in audiëntie ontvangen, te Prégny.
Tijdens het grondig onderhoud dat hij had met de Koning',
heeft de Eerste-Minister uiteengezet dat de Regering het nood
zakelijk acht, zonder verder verwijl, een oplossing te brengen
aan het Koningsvraagstuk. Hij deelde de Koning mede dat de
Regering, met dit doel, zich aansloot bij de idee tot organisatie
van een volksraadpleging, die een zuiver consultatief karakter
zou hebben en er slechts zou toe strekken de Koning en de
Kamers in de gelegenheid te stellen uitspraak te doen, met volle
kennis van 's lands gezindheid.
Nadat de Eerste-Minister de argumenten had medegedeeld
die naar voren werden gebracht, hetzij ten gunste van een na
tionale opneming, hetzij ten gunste van een gewestelijke opne
ming. maakte hij de Koning bekend dat de Regering het ver
kieslijker achtte haar toevlucht te nemen tot een opneming per
arrondissement, zoals gedaan wordt voor de wetgevende verkie
zingen om, aldus, een juist inzicht te hebben omtrent de staat
van de gezindheid in het land.
Door de Eerste-Minister geraadpleegd omtrent de draag
wijdte van de onbetwistbare meerderheid waarover de Koning
wenst te beschikken om de uitoefening van zijn prerogatieven
te hernemen, heeft de Koning' geantwoord dat hij, slechts met
inachtneming van 's lands belangen, de gegevens zou bevoordelen
welke de volksraadpleging zou onleveren ten aanrV'n van 's lands
wil waarnaar hij zich wil schikken.
De Koning voegde hieraan toe, zinspelend op de besprekin
gen die gevoerd worden in verband met één in beschouwing' te
nemen percentage, dat het percentage der stemmen niet het
enige beoordelingscriterium kan uitmaken, maar dat hij er alles
zins niet aan dacht de uitoefening van zijn prerogatieven weder
op te nemen indien het getal gunstige stemmen niet een mini
mum van 55 t.h. van het totaal der geldig uitgebrachte stem
men bedroeg.
De Eerste-Minister heeft de Koning medegedeeld dat dade
lijk na de volksraadpleging de uitslagen ervan aan de Koning,
aan de Regering en aan het Parlement zouden medegedeeld
worden opdat zij, zonder verwijl, een onderzoek zonden kunnen
wijden aan de richtlijnen die er door aangewezen worden met
liet oog op een oplossing van de Koningskwestie.
De Eerste-Minister heeft verklaard dat, indien het Parle
ment de wet houdende instellling van een volksraadpleging goed
keurde, de Regering voornemens is zohaast mogelijk tut de ver
wezenlijking ervan over te gaan.
Hij heeft de hoop uitgedrukt dat de volksraadpleging zou
plaats hebben in een sfeer van kalmte en waardigheid, in een
geest van eerbied voor de waarheid en van ontzag voor Koning
en Dynastie.
Hr Spaak twee jaar nodig had om
zo goed of niets te bereiken.
Na het bekendmaken van de ge
zamenlijke mededeling is de Liberale
groep van de Senaat bijeengekomen.
De boodschap werd vrij gunstig ont
haald. Aan de Parlementairen van
de Liberale Partij werd de verant
woordelijkheid overgelaten een be
slissing ter dezer te treffen. Vrijdag
moeten zij vergaderen om stelling te
nemen.
Op 25 Oktober komt de Senaat bij
een en zal het wetsvoorstel Struye op
de volksraadpleging bespreken. Het
wordt er zekerlijk goedgekeurd. In
de Kamer wordt eveneens een meer
derheid verwacht voor dit wetsvoor
stel en eens erdoor zal de Regering
loyaal de wet doorvoeren.
De eerstvolgende weken zullen ons
diensvolgens vermoedelijk een spoe
dige ontwikkeling en, laat het ons
hopen, ook een gunstige oplossing
brengen van de Koningskwestie.
Leve Koning Leopold III en mocht
hij binnen kort terugkeren midden
zijn geliefde volk.
export artikel zoas (dat had Adolf eiaen
ons ook trachten wijs te maken) *3 de hemraeois
en dat in elk land een nationaal Wanneer het Kremlin niet aarzelt
cachet zou aannemen. De com- Proletarische
munistische regeringen van de Voorvechters als Rajk door een
Balkanlanden waren vrije na- schijnrechtbank te doen veroor'-
denadoor penlgeiiieenfchappeWke delen? En dat leidt dan in onze
ideoloaie mlVrzVtderdVmiVxLe westerse landen tot een afvallig-
ttan! vaTbov!nmtt heid aan de communistische par
tijen die aldus veel van de plui-
.4-
De Paratechnicon een nieuw ap- matisch losgelaten worden en de val
paraat waarmede het mogelijk is wordt geremd door acht valscherm eg,
zwaar militairmaterieel te parachu- van ongeveer 14 meter, terwijl dé
teren, is bij een demonstratie van de schok bij het landen door drie cylinjf i
R.A.F., te Netheravon (Wiltshire) voor dervormige schokbrekers wondt vef«
de eerste maal in het openbaar be- zacht. In elk van de beproefde Parajf
proefd. technicons bevonden zich een jeepi
De Paratechnicon is een metalen en een vrachtwagen.
romp, die aan het geraamte van het Tjr.
vliegtuig is aangepast en meer 'dan het 8anse ftel ''wevend
drie ton materieel kan bevatten. Deze de lucht, bij de eerste maar welge*
romp en haar inhoud kunnen auto- slaagde proefneming'.
de kwestie
van het huiswerk in
de lagere scholen
Dat sprookje kreeg echter een men verliezen waarmee ze zich
eerste deuk toen Moskou de plan- nu foe honden tooien,
nen van Dimitrov en Tito voor Rebellie in ae eigen wingewes-
de oprichting van een Balkanfe- fen, afvalligheid in de eigen vijfde
deratie publiek veroordeelde en er colonnes in het buitenland en een
ook werkelijk een stokje voor groeiende afschuw voor het com-
stak. En een tweede klop werd rnunisme bij alle vrije volkeren,
gegeven toen Polen en Tchecko- ziedaar het resultaat van het Sta-
Slowakije zich eerst bereid ver- Unlime dat het heil van de Sovjet-
klaarden aan het Marshallplan jjnie boven alles stelt en in naam
mede te werken, doch zich twee van ddt credo een ongekende ter-
dagen later on bevel van Mos- reur uitoefent,
kou moesten terugtrekken. oe Achilllespees van het Krem-
En toch had het sprookje een lin is geraakt. Sovjet-Rusland mag
taai leven. Het wou niet sterven, nog materiële en militaire ver-
Maar toen werd het geval Tito overingen doen zoveel het wil, het
in al zijn scherpte gesteld en veel gift is in zijn lichaam ingedron-
rode gewetens loerden er grondig 9on en het zal er onvermijdelijk
door geschokt omdat ze daar het a.an ten gronde gaan.
tunnels van antwerpen
boekten 10 millioen winst
in een jaar
Het verkeer door de tunnels In 1948
brak alle *-scords. De voertuigentun
nel verleer Ie doorgang een 891.531
personenwagens, 578.990 vrachtwa
gens, 112 59' autobussen met 2.805.198
reizigers in. 48.563 motorfietsen. De
kleine tunnel werd doortrokken door
6.123.934 voetgangers waarvan 1 m.
663.901 met een rijwiel aan de hand.
Sinds de opening der tunnels in
1933 boekte de uitbatende Mij Imal-
soeen netto-winst van 65 millioen
fr. en in 1948 alleen 10 millioen.
Er worden thans voetstappen aan
gewend opdat minstens de kleine
tunnel vrij zou gesteld worden van
doorgangsgeld. Geen enkele andere
weg of brug of andere verkeersmoge
lijkheid wordt ln het land onderwor
pen aan tolgeld voor het doortrekken,
alleen de beide Antwerpse tunnels.
duidelijk bewijs kregen dat er in
het rode kamp geen schijn van
mogelijkheid open bleef voor een
zekere zelfstandigheid van de na
tionale communistische regerin
gen of partijen. Meer dan ooit
eiste Moskou een onverbiddelijke
gehoorzaamheid aan de bevelen
'van het Kremlin en meer dan ooit
trad het Stalinisme op de voor
grond: alles moet worden opge
offerd aan de grootheid en de
sterkte van de Sovjet Unie ook al
moeten alle satellietlanden eco
nomisch totaal ten gronde gaan
en al moeten de volkeren uit al
die landen van ellende en honger
omkomen.
De jacht die sedertdien op de
Titisten werd ingezet in alle
communistische landen en die
vóór een paar weken o.m. nog
voerde tot de gerechtelijke moord
op de Hongaarse communistische
leider Rajk en zijn kornuiten,
heeft dan allerduidelijkst bewe
zen dat alleen nog de moedwillig
blinden in rode sprookjes kunnen
geloven.
En laten ivij er nog het jongste
bewijs aan toe voegen.
In China zouden we nu einde
lijk staan voor een nieuw soort
communisme dat niet de strakke
lijn van Moskou zou volgen, was
het dan niet uit innerlijke over
tuiging, dan toch ten minste uit
practische noodzakelijkheid. En
Mao Tse Toeng legde poeslieve
verklaringen af over de noodza
kelijke samenwerking tussen zijn
communistische regering en het
privaaat kapitalisme.
Maar, naarmate Mao meer en
meer gebied onder zijn macht
kreeg verzwakte zijn liefde voor
het bourgeois kapitalisme en werd
de communistische pees aange
spannen. En wien het mocht ont
snapt zijn, die wijzen wij op het
kleine feitje dat Mao thans bevel
gegeven heeft aan alle universi
teiten een verplichte cursus in te
richten over het Marxisme-Leni
nisme en dat het Russisch de eer
ste van de vreemde talen wordt.
Ge moogt er gerust over zijn.
Niettegenstaande de Chinese eco
nomie niet in staat is in een
streng communistisch proces te
worden ingeschakeld, toch zal
Moskou niet aarzelen ook China
voor zijn eigen doeleinden te ver
knechten en uit te buiten.
de achillespees
Gij kent allen dat sprookje uit
de Griekse mythologie. Achilleus
die in een bad gedompeld werd
waardoor hij onkwetsbaar werd.
men had hem toch ergens moeten
vasthouden om in dat bad te
dompelen. En men had hem vast
gehouden aan de pees juist boven
de hiel. Dat plekje was dan ook
niet in aanraking gekomen met
het wonderbaar bad en was dan
ook niet onkwetsbaar.
Langs die pees sindsdien de
18-10-49. V. WESTERLINCK.
aan de leeftijd van de kinderen moe
ten aangepast zijn.
Wij geloven dat ook de Ouders wel
van hetzelfde advies zullen zijn als
Men weet dat de Hr Minister van het Brusselse Gemeentebestuur.
Openbaar Onderwijs een rondschrij- VERMINDERING op spoor voor
ven heeft gestuurd aan de Gemeen- GROTE GEZINNEN
tebesturen, voor advies, inzake de
afschaffing van het huiswerk in de °ok stappen bij dc buurtspoorwegen
lagere scholen. Het Ministerieel rond- Zoals bekend genieten de ouders»
schrijven ter zake aan de hoofden die vier ongehuwde kinderen in le»
van de Rijksinrichtingen voor mid- ven, van minder dan 21 jaar hebben
delbaar onderwijs houdt ook geen of gehad hebben, 50 vermindering
verplichting in, maar slechts een op de spoorweg. Onderhandelingen
aanbeveling. worden gevoerd met de buurtspoor-
Er is dus geen verplichting. wegen, om die maatregel ook daar
Er is ook GEEN VOLLEDIGE af- van kracht te doen worden.
schaffing van al het huiswerk. In
het rondschrijven wordt nl. bepaald 1
dat in de eerste graad (eerste en
tweede jaar lager onderwijs) geen TE ANTWERPEN
huiswerk zal gegeven worden doch Gedurende het derde kwartaal zijn
dat de leerlingen van de tweede (der- 803 personen uitgeweken langs da
de en vierde schooljaar) en van de haven van Antwerpen, o. m. naar
derde graad (vijfde en zesde school- Canada, Noord-Amerika, Zuid-Ame-
jaar) kleine VRIJE WERKEN zullen rika, Afrika, e.a. gebieden. Onder deza
te maken krijgen. 803 lieden waren er 117 Belgen, 285
Het Gemeentebestuur van Brussel Nederlanders, 45 Fransen, enz.
onderzocht reeds het Ministerieel Qedurende het zelfde kwartaal
voorstel en was van zienswijze dat er ontscheepten echter 861 terugkeren»
geen sprake kan zijn van de huis- de landverhuizers te Antwerpen, waj
werken in de lagere Gemeentescholen erop wijst dat het aantal terugke*
af te schaffen, maar dat ze niet te renden groter is dan dit der landver*
veel inspanning mogen vergen en huizers. Jj
II
Het aanvangsplan.
Koning Lepold komt thans voor de
eerste maal het stilzwijgen te ver
breken over de gebeurtenissen van
Mei 1940 en een volledige uitleg te Voelend dat de oorlog naderde had aan het Albertkanaal werd deze op
geven over de capitulatie van het België er zich daadwerkelijk op voor- dracht vervuld.
Belgisch Leger. bereid en de Koning had de regering Tijdens de conferentie van Casteau,
Enkele tijd geleden had een afge- zijn raadgevingen niet bespaard tot op 12 Mei, verzocht de Franse generaal
vaarfiiprip van TTniteri Pvpcc pnk-plp "let bespoedigen van de organisatie der Georges gesteund door dhr Daladier,
vragen gesteld over deze capitulatie, v."<lediging van het land en het moto- uit naa?i van de generalissimus, dat
dit in verband met de mémoires van "serenvan .hetruiter.jkorps._
de Belgische en Britse legers zouden.
Op 10 Mei 1940 bezat het Belgisch aanvaarden, generaal Billotte de coör-
Churchill en andere beweringen van leger, dat 22 divisies telde, een mo- dinatie van alle legers die in België
voormalige staatshoofden en militaire derne uitrusting, opgevat voor het opereerden te laten verzekeren. Naar
leiders. voeren van een verdedigingsoorlog. het voorbeeld van de Britse opperbe-
Het persoonlijk verslag van Z M Achter de vooruitgeschoven stelling, velhebber betuigde de Koning onmid-
de Koning' werd overgemaakt op 12 die steunde op het Albertkanaal, het dellijk zijn instemming. Van dit ogen,
nirtnhpr -n Ïono-c r\TTr TTvctorrc versterkte bolwerk van Luik en het blik af waren de operaties van het
Fpr«?tp MiniVpr nm nan Hp TTr A t massief van Luxemburg, was een zeer Belgische le^er ondergeschikt aan de
iLerste Minister, om, aan ae rir sterke hoofdverdedigingspositie opge- instructies van de generalissimus.
Bradford, vice-president van United bouwd geworden, langs de lijn Antwer- Van de hoofdverdedigingstelling be-
Press en directeur voor Europa. We- pen - Namen - Maas. zette het Belgische leger de sector
gens moeilijkheden van vertaling en Volgens overeenkomst met de opper- Antwerpen - Leuven. Het Britse leger
dergelijke werd dit verslag slechts ste Franse legerleiding was het de de sector Leuven - Waver, slechts met
begin deze week door United Press eerste opdracht van het Belgische leger vier divisies. I)e Franse legers rang»
aan de pers bekend gemaakt. de vijand derwijze op te houden, dat schikten zich tussen Waver en Namen
Door de Hr Eyskens, Eerste-Minis- de Brits-Franse legers op deze lijn hun en op de Maas, ten Zuiden van deze
stellingen zouden kunnen betrekken, vesting,
in weerwil van de Duitse doorbraak
ter, werd bij de overhandiging van
het dokument, volgend schrijven ge
voegd:
Brussel, 12 Oktober 1949.
Mijnheer,
Naar aanleiding van het teie-
rani dat U naar Z.M. de Koning
heeft gestuurd, htm verzoekend
De doorbraak op bet Franse front,
op de lijn Sedan-Namen, op 14 Mei.
Terwijl het Franse leger, dat het bevinden: ofwel zou het de mogelijk-
op zich genomen had in Holland, de heid hebben zich met de Brits-Frans^
7Ur"d»*Nederlandse strijdkrachten een hand troepen naar Frankrijk terug te trekf
gram dat u naar A.M. de Koning tQe steketli zich verplicht zag, in ken ofwel zou de Duitse doorstoof?
aller ijl in de richting van Antwerpen door de bres van Sedan stromend hef
voor United Press Associations» terUK te trekken werd de Maaslijn samen met een onderdeel der geal*
een uiteenzetting te geven der die'door de Franse legers bezet werd, lieerde strijdkrachten naar de zee
voorwaarden, waaronder op 28 ingedrukt te Sedan evenals ten Zuiden drijven en verplichten te capituleren.
Mei 1940 de capitulatie van het van Namen. Op 20 Mei, overeenkomstig het bevel
Belgisch leger plaats greep, heeft Deze doorbraken die op gevaarlijke ontvangen van de generalissimus,
de secretaris van de Koning mij wijze de stelling Antwerpen - Namen strekte het Belgisch front, steunend ili,
verzocht u de nota te doen ge- omtrokken, brachten het Franse Op- het Noorden op de ScheldemondingJ-
worden welke U bijgaand zult Perbevel er toe de Brits-Frans-Bel- zich uit langs het kanaal van TerneiV
ao grische legers bevel te geven de door zen Gent, volgde vandaar de Scheldt
- België voorbereide hoofdverdedigings- tot Oudenaarde, waar het zich met dg
raties va" het Belgisch ICRer ge- stelling te ontruimen en naar het linkervleugel van het Britse Expeditië!
durende de veldtocht der 18 dagen. Westen terug te trekken. Korps (BEF) verhond. De toestand leejT
Zoals U voorgesteld hebt, geeft Van dit ogenhlik af begreep de Ko- reeds uiterst critisch. 1
de Koning U de toelating tot het ning dnt het Belgische leger, dat de Op 15 Mei had eerste-minister Rey»
bekendmaken van deze nota, als Noordelijke positie van het front be- naud reeds aan Churchill getelefotj
U ze overneemt in haar geheel en kleedde, zich voor een dilemma zou neerd Wij zijn verslagen
geheel
zonder enige wijziging.
Gelief, Mijnheer, de verzekering
van mijn hoogachting te aan
vaarden.
G. EYSKENS
Aan de h. Bradford,
Vice-president
Un. Press Associations
Londen
Wederinscheping van het Britse Expeditiekorps overwogen.
Op 19 Mei telegrafeerde Generaal makend.
Gort naar Londen, dat men het weder- Generaal \\eygand, die Generaal
inschepen van het Britse expeditie- pamelin juist als opperbevelhebber
korps mocht onder ogen nemen en het vervangen, belegde te leper eeiv
Britse cabinet besloot een hoeveelheid SL°.JJ ®*enïie* ?,ie, J Loning, Genera»!
kleine vaartuigen te verzamelen, be- J bevelhebber der Franse legers
reid om de troepen te evacueren. in het Noorden en Generaal Gort moest
Op 21 Mei bezetten de Duitsers Ab- bijeenroepen Te laat verwittigd arr.-
beville, zodoende de legers van het "veerd6, de ^rlt,se T opperbe7lh®brA'l\
wij laten hiernevens nu 's Konings Noorden volledig afzonderend van het eerst s avonds te leper en Generaal
verklaring, welke aan duidelijkheid gros der Franse strijdkrachten en hun Weygand kon niet op hem wachten,
niet» te wensen laat» volgen: terugtocht naar het Zuiden onmogt* (Zie vervolg 1
