HET WEKELIJKS NIEUWS Zaterdag 29 Okt 1949. Blz. 2.
7nnrlnnnnnmnnni n Brief uit Brussel
JAARLIJKSE GERST- EN
HOPTENTOONSTELLING
TE BRUGGE
OP ZONDAG 30 OCTOBER
Wat doet gij met de kans?
Wat de oorlog
aan Duitsland koste.
2 MILLIOEN DODEN
ELECTRISCHE TREIN
BEUKT DOOR STOOTBLOK
TE BRUSSEL
NODIG HAAR UIT
KOLONIALE LOTERIJ.
KERKELIJK NIEUWS
OP 1 NOVEMBER
ZAL DE VUURTOREN
TE OOSTENDE
WEER LICHTEN!
SCHUIF
MEISJE UIT SLIJPE
OP DE BAAN NAAR
LEFFINGE DOOR
AUTO AANGEREDEN
De laffe autovoerder slaat
op de vlucht.
Het Parket stapte af ter piaat*
De dagen die nu volgen, zijn als
een samenvatting van de meest-voor-
name waarheden uit ons Geloof, die
op ons dagelijks leven altijd zouden
moeten inwerken.
Ohristus-Koningfeest 'herinnert aan
Gods volstrekt meesterschap oyer ons.
Wij, mensen, zijn geen onafhankelij
ke wezens, neen: wij zijn immers
schepselen! En Hij, die pns 't be
staan geeft, elke minuut van ons
leven, heeft er recht op, dat wij dat
bestaan maken tot een voortduren-
den Gods-dienstin onderdanig
heid aan al zijn beschikkingen over
ons. 't Chrlstus-Koningfeest roept
het ons toe: dat wij niet eerst en
vooral aan ons zelf of aan de men
sen moeten denken in al 'ons doen
of laten, dat niet eerst en vooral
ons behagen, ons voordeel het voor
werp en het doel van ons streven
mag zijn, maar Gods welbehagen en
Gods glorie!
En 't feest van Allerheiligen komt
dan, om ons aan te zetten tot die
onderdanigheid aan Gods geboden en
wensen, door te wijzen op de belo
ning van dc trouwe dienaars Gods.
Dat is toch de hemel: de goddelijke
beloning vcor den dienst Gods! En
de ovt-weging daarvan, de overtui
ging dat de hemel het hoogste men
sengeluk is, en voor altijd, zal ons
kunnen sterken om 't lcruis van de
onderdanigheid aan Gods wil te dra
gen. Want dat kan een kruis zijn
voor ons, ja, en dat zal soms een
kruis zijn: maar 't is de moeite,
waard, het getrouw te dragen: de
beloning is zo heerlijk, dat elk offer
licht is, als 't ons d&ar brengen kan.
Dan komt Allerzielen: de openba
ring van Gods rechtvaardige straf
tegenover den opstand van zijn schep
selen. Het vagevuur is toch het hoog
tepunt van Gods rechtvaardigheid:
de zielen van t vagevuur zijn in
Gods vriendschap van deze aarde
verscheiden; ze bezitten de heilig-
makende genade, en ze zullen eens
de heiligenschaar in den hemel gaan
vergroten; maar er zijn op de schoon
heid van hun zielekleed nog vlekken;
ze hebben nog niet al hun schulden
betaald aan God; ze moeten nog
boeten voor die zonden en fouten,
welke wij in onze onnadenkendheid
soms kleinigheden durven noemen!
Maar tegenover het volstrekte mees
terschap van God, tegenover de on
eindigheid van Gods majesteit, zijn
er geen kleinigheden. Dat is de les
van Allerzielen!
En zo worden die drie dagen, voor
wie luistert naar de Moederkerk, da
gen van inkeer:, ze brengen voor de
ogen van den geest weer duidelijk
terug 't groot beginsel van alle chris
telijk leven: ik geloof ln God, mijn
Schepper en Meester, en ik wil Hem
dienen, want Hij is de Lorier van
het goed en de Straffer van het
kwaad!
lfMWWWVI*WVWIWI«m#W»MWU
Laat haar niet voorbijgaan.
Op Zondag 30 Oktober 1949 gaat
onder de hoge bescherming van Zijn
Excellentie dhr Orban, Minister van
Landbouw; Zijn Excellentie Ridder
Van Outryve d'Ydewalle, Gouverneur
der Provincie West-Vlaanderen; dhr
Senator Mullie, voorzitter van de Ho
gere Landbouwraad van België; dhr
Van den Schrieck, voorzitter van het
Centrum voor Brouwerij-mouterij en
aanverwante Nijverheden (C.B.M.);
dhr Cl. Wielemans, voorzitter van
het Directorium der Belgische Brou
werijen; dhr G. Van Roye, voorzitter
der Federatie der Belgische Indus
triële Mouters, de jaarlijkse Gerst
en Hoptentoonstelling door.
PROGRAMMA
9.30 u.: Dankmis opgedragen in de
H. Bloedkapsl, Burgplaats.
10.00 u.: Opening van de Hop- en
Brouwgersttentoonstelling in
de gebouwen van het Provin
ciaal Hof, Grote Markt.
11.00 u.: Academische zitting in de ge
bouwen van het Provinciaal
Hof. Sprekers: Dr H. Van
Veldhuisen: «De Stand der
Gerstveredeling in Europa
Dr P. Berga; «La Col
laboration SEROBRA-
NAROBROGW-VEBO
Professor Isebaert: «Tien
Jaar VEBO
13.00 u.: Feestmaal in de zaal Debuck,
St-Jansplaats 5.
16.00 u.: Bezoek aan de Orchideeën -
kwekerij Sander, onder lei
ding van professor C. Peeters,
laboratoriumleider van de
firma Sander.
21.00 u.: Avondfeest. Deelname te stu
ren aan het adres: de heer
H. D'Hoert, Gentpoortstraat
45, Brugge.
Het door de «Bank
van Rocselare» in
zijn vroegere trant
gerestaureerde ge
bouw «Ter Beurze»,
Een onderzoek van Prof. Per
cy Schramm, gebaseerd op offi
ciële gegevens en gepubliceerd
in de onder Amerikaans toezicht
verschijnende «Neue Zeitung»,
geeft de volgende cijfers over de
verliezen van Duitse Wehrmacht
over de periode tussen 1 Sep
tember 1939 en 1 Januari 1945:
doden: 2.001.399; gewonden:
4.430.0C0; vermisten: 1.903.000.
Meer dan de helft van de Duit
sers, die in deze jaren het leven
verloren, sneuvelde aan het
Oostfront. Dit aantal Is 1.105.987
Vanwege de snelle ineenstorting
van 't Duitse ooriogsapparaat
zijn er geen nauwkeurige gege
vens meer over de verliezen na
1 Januari 1945.
vonden om te Brugge te verblijven
en hun kapitaal aan de kunst en de
voorspoed van Brugge te helpen be
steden.
EEN WEIDS FAMILIEBEELD
Gerard van der Beurza,omstreeks
1203 dus een eeuw vóór de Gulden
Sporenslag geboren te' Brugge, ls
de oudstgekende van deze. naam. De
hele stamboom heeft de schrijver
uitgediept, tot en mét de laatste loot,
Josine van der Beurza. Dit in de
tijd dat Brugge door kortzichtigheid,
gebrek aan handelsscheepsruim, ge
brek aan initiatief ten opzichte van
het Zwindat verzandde, gebrek
aan diplomatisch optreden, zijn scho
ne makelarij, zijn haven en zijn han
del naar de vaantjes zag gaan. Deze
Josine'van der Beurza trouwde met
Jacobus de Vooght en stierf in 1492.
Die familie had haar eigen wapen
ofte embleem. Treed even dichter bij
het gebouw. Het zit vast in de gevel;
een groot en klein hoefijzer .met de
raadselachtige letters S.y.h.v.Ka
nunnik Duclos zaliger, de medewer
ker van Gezelie, légde het in dezer
manieren uit: «Smeden ijzer houdt
vast!
Duidt het op de taaiheid, de wils
kracht en volharding der familie van
der Beurza? Of houdt het een raad
sel in, dat een romanschrijver kan
bekoren?
Emiel Van Hemeldonck heeft mij
eens verteld hoe hij zijn beste roman
heeft geschreven. De Cleyne Key-
ser». Senator Deboodt-b huis t»
Turnhout moest een oude name voe
ren. Van Hemeldonck kon er achter
komen, en deze naam De C'evne
Keyser» bekoorde onze ICempische
schrijver zozeer, dat hij ons zijn
meesterwerk leverde.
Uit het edele scriversbent zal op
zekere dag wel een of ander hart
bezwijken voor dit vijftiendeeuwse
stadsbeeld, dat de meest epische en
majestatische tijd van Brugge's ver
leden uit de grond stampt.
Zie, daar was het Beursplein waar
over Dr. Maréchal ons zo kwistig en
nauwkeurig inlicht. Daar stond Ter
Beurze, daar bij Ter Oude Beurze
of Venetiaanse loge en de Cleene
Beurze. Ên de hele galerij van dit
Beursplein defileert. Och. wanneer
laat het Brugse stadsbestuur zich
toch eens vermurwen om de kwast
over dat onogelijke «Schouwburg
plaats» te strijken, en. tot genoegen
van allen wier hart aan de oude adel
van ons dierbaar Brugge hangt en
tot belering van een volk, tot curio
sum voor de toerist, dit plein zijn
doopname terug te schenken! Een
der oudste adeltitels van Brugge is
ermee gemoeid.
En mocht de vrome wens van de
durver en bezieler van de heropstan
ding der Beurze dhr J. Camer-
lynck. wiens name we met erkente
lijkheid vernoemen, en wiens name
aan deze heropbouw voor altijd ver
bonden blijft eens verwezenlijkt
worden, dat nog andere gevels in de
oude trant zouden worden gerestau
reerd! Brugge en ons patrimonium
zouden er wel bij varen. Want die
ene gevel roept naar de andere, die
zo gaaf getekend staan in Sanderus'
Flandrla Iliustrata
EEN EDELMOEDIG GEBAAR
Wij hebben hier in den lande een
paar bankinstellingen, die zich de
eigenheid en de ware schoonheid van
ons volk ter harte nemen. Onder
deze neemt de Bank van Roeselare
een ereplaats in. Ook met de privé-
uitgave van het besproken boek
Geschiedenis van de Brugse Beurs
door Dr. Jos. Maréchal, archivaris
aan het Rijksarchief te Brugge, in
linnen stempelband met het gouden
silhouet vooraan en het embleem van
der Beurza achteraan, opgeluisterd
door 19 merkwaardige illustraties.
Laat ons volk niet ondankbaar
zijn! Gun dit gebouw een blik en
het zal u leren dat Brugge eenmaal
niet alleen groot en schoon was, doch
ook noest en nijverig in nering en
flnancie.
F. R. BOSCHVOGEL,
Bijna twee jaar is het geleden dat
allen die de schoonheid van het oude
en heerlijke Vlaanderen op prijs
stellen met welverdiende lof spraken
over het nieuwe gebouw, dat oprees
in de hoek van het oude Brugse
Beursplein, dat thans nog altijd de
banale naam van Schouwburgplaats
voert. Ook Het Wekelijks Nieuws
heeft destijds ln een paar artikels
zijn onverholen vreugde uitgesproken
over de verrijzenis van het aloude
gasthof Ter Beurze
Brugge is intussen de zetel gewor
den van het Europese College; Brug
ge werd weer door tienduizenden be
zocht, en ontelbaar zijn ze die bleven
staan vóór dat Beursgebouw bezet
door de Bank van Roeselare dat
daar in zijn malse steen en met de
onvervalste lijn der oude Brugse ge
vels een der heerlijkste episoden uit
het grote verleden van het levende
Brugge oproept.
Met velen hebben we er over ge
schreven, om klaar te zien in het
verleden. En nu heeft de eminente
Rijksarchivaris van Brugge het
vraagstuk volledig uitgediept en een
wetenschappelijk antwoord gegeven
op tal van vragen, die herhaaldelijk
gesteld werden en nu hun beslag
krijgen.
Zodat, als uitkomst van dit alles,
meer dan ooit bevestigd wordt dat
het een edele en grote daad was, dit
oude huls in zijn oude luister te her
stellen.
Brugge moet het weten, heel onze
gouwe moet het weten!
TE BRUGGE ONTSTOND
DE BEURS
Een beurs, dat is een verzamel
plaats van kooplieden, die onder el
kander bestellen, kopen, verkopen,
betalen, enz.
Eerst dacht men dat er kort voor
de Jaren 1300 reeds zulke instelling
in het Brabantse bestond. Schrijver
bewijst dat deze zienswijze berust op
de verkeerde interpretatie van een
woord. Maar Brugge bezat te dezer
tijde een echte beurs, en wel ter
plaatse van het oude huis Ter Beurs
en van het Beursplein.
Dit was de stichting van een der
oudste en welgesteldste Brugse fami
lies van der Beurzate Brugge
door Bruggelingen! En dit in een tijd
dat Brugge reeds door rijke vreemde
families werd verkozen als residentie.
Brugge is hen vóór geweest. De
Adornes. de Portinnri, do Ffiggers.
de Arnolfini en andere rijke vreemde
families hebben er een reden in ge-
EENS ZAL ZE KOMEN
en U een der 34.424 loten van 200
tot 500.000 fr. doen winnen en mis
schien ook een der grote loten van
een millioen of
twee en een half millioen.
Trekking te LESSEN op Zaterdag
12 November.
(d-34Ö4)
Ondertussen werkte hij neerstig voort
aan taal- en dichtkunde, dichtte over
het nieuwe standbeeld van Pieter De Co-
ninck en Jan Breydel, over de Brugsche
Metten
In het prachtige Meiegedicht: «Gebo
ren in de Nazarethsche Dellinge schoot
de dichter weer als een adelaar los en
rukte boven zijn minder dichtwerk naar
verheven toppen van schoonheid en rijk
dom.
Nog komt er lees- en taalwerk in tijd
schriften en gazetten. Meer dan eens komt
de oude pijn weer boven, en dat gemis
aan zachte innigheid, aan eenzaamheid
en stil geluk houdt meestal zijn dichters-
mond gesloten.
'k Zal mij van te dichten zwichten
Als mij 't hert niet wel en gaat...
De Paus verleende hem het kruis «Pro
Ecclesia et Pontiflce». Van 's konings-
wege werd hij Ridder in de Leopoldsorde.
En de 23 Mei 1889 werd hij benoemd tot
bestuurder van een Franse kloosterge
meente te Kortrijk. Voortaan zou hij
meer rust, wellicht meer vrede, meer
lust tot dichten vinden. Die benoeming,
samen met het stichten van het nieuw
tijdschrift «Biekorf», maakt hem zo ge
lukkig.
Hij heeft vooralsnog weinig tijd tot
dichten, maar hoe gaaf en schoon klin
ken de zeldzame verzen uit die maanden!
Er schijnt zon In de kerk, in de wijde
wereld, in zijn hert. Lees in «Tijdkrans»
die zonnegezichten: «De Zonne rijst...»
en «O Gulden Hoofd!»
machtiger gesproken en geschreven wor
den en «Ik heb namelijk de overstroo-
mende en overweldigende macht van het
Hollands dialect tegengewerkt met ons
dialect, het West-Vlaamsche of het
Vlaamsche, zo gij wilt mond en sprake
te verleenen, en door de druk der Neder-
duitsche wereld kenbaar te maken.Hij
was een vijand van taaldwang.
De Vlaamsche taal is wonderzoet
Voor die haar geen geweld aan doet...
Wie durft hem afkeuren? In Nederland
begrepen ze beter Gezelie en eens zou
Willem Kloos, de kommandant van de
tachtigers, die zo zochten naar levende,
zingende taal, getuigen: «Gezelie schrijft
Nederlands.Die verstond dat Gezelie
zijn woorden en wendingen niet uit de
lucht greep. Zijn tale vroeg aandacht,
vroeg zelfs studie, maar ze was: met zijn
kunste vergroeid, ze was de zijne, en in
een andere taal zou hij wellicht niet ge
leverd hebben wat hij aan weelderige
schoonheid heeft voortgebracht. Wie al
eens een woordenlijst moet openslaan om
de volle rijkdom van Gezelle's gedichten
te genieten... wel, Gezelle's kunst is het
weerd. De tijden hebben het geleerd, want
hij werd beroemd in het hele Nederlands
sprekend taalgebied.
Gezelie was geen bluffer, maar een
werker. Getuige daarvan zijn medewer
king aan De Bo's Idioticonen vooral
de uitgave van Loquela(loquela
spraak) vanaf 1881. Nu kwam de oogst van
jaren garen en sparen op de markt. Lo
quela stond ten dienste van al de
genen, die hun gelegen laten aan eigen
Vlaamsche tale, als uiting van eigen
Vlaamsch wezen en leven.»
MAAR ALS 'T HEM WELGAAT
EENEN STOND...
Stilaan begint de lust tot dichten te
ontwaken. In sombere mizeriedagen was
de onuitgesproken dichterlijke stemming
in hem steeds een troost:
O dichtersgeest van wat al banden
Hebt gij mij, armen knecht, verlostt
Zijn «Kleengedichtjes» worden her
uitgegeven en in 1880 verschijnt een bun
del liederen, eerdichten en reliqua. Dat
ook geeft lust tot verder werk. HIJ wordt
te Kortrijk zo geerne gezien door rijk
en arm. Hij is er de volksdichter en ge
liefde onderpastoor. BIJ Ad. Verrlest is
hij als kind ten huize. Zijn oud-studen
ten gaan groot op hem en dragen hun
eerstelingen aan hem op. Hl] zingt een
na lezing, ons blad in de handen
een uwer vrienden of buren cji«
ons blad niet hebben. U bewijst
er ons een dienst mee. Dank
TOT OVER DE GRENZEN
Niet alleen het gebied van zijn roem
rukt naar verre horizonten, maar ook zijn
werking groeit verder uit. Hij steunt met
raad en daad Oost-Vlaamse en Limburgse
taaispeurders en raakt in vriendschap
met de Provencaalse dichter Mistral, de
Cataleense dichter Rubio, enz...
Zijn Kerkhofblommen werden ver
taald in 't Engels in Amerika, enz...
«Dus is hij, de bespotte, de misprazene
van vroeger, de aardigaard, de Grote
Gaai met zijn stratevlaams zijn re-
y<jlutionnaire strekking», een Europeër
geworden.(A. Walgrave.)
Wie de groei van dit heerlijke gevoel
en dit grote vernuft volgt in zijn werk,
die groei als een rijzend tij van schoon
heid en liefde, die voelt in zijn kristen-
Vlaams hart een fierheid en een vreugde
omdat die grote Gezelie een der onzen
was.
Doch wacht! Straks zal het een gulden
oogst zijn van prachtige garven, een
oogst die eens honderden harten en zie
len zou verheugen en verkwikken.
F. R. BOSCHVOGEL.
Donderdag 20 Oktober 11., omtrent
5 uur 's avonds, kwam Nicole Lou-
waegie van Middelkerke per fiets ge
reden buiten de dorpskom op de ba«n
naar Leffinge. Een zware vrachtauto
kwam uit de richting van Leffinge,
die seffens stilhield op het ogenblik
dat een andere auto het meisje aan
reed, 'het slachtoffer Het liggen en
laffelijk doorreed.
Mensen van goede wil raapten het
slachtoffer met verwondingen en ge
broken been op en voerden het 1®
allerijl naar de kliniek te Oostend»,
