GENERAL MOTORS CONTINENTAL S.A., ANTWERPEN
IEPER, Vanden Peereboomplaats 7 - Tel. 249 POPSRINGE, leperstraat 5 - Tel. 94
doot
aiboig
GENERAL
'MOTORS
tl-:
«HET WEKELIJKS NIEUWS» - Zaterdag 19 Nov. 1949. - Biz.. J.
OF3F1 T <r~! T E TKR v
De roem van 't Oad Bisdom leper
Hiet is de Benjamin van
cte Ctote Famiiie
STEUEHS GEBROE
Pastoor Devos, die daar zeven jaar
onderpastoor was, heeft de oude do
cumenten goed doorsnuffeld en hij
gaat verder: «Hier is meester de
baron van Enklem van de familie
van Thiennes, hei'e van Rumbeke.
Hier in deze kerke is begraven Ro-
bertus de Thiennes, gezeld de Lom-
biese, here van Kaaster, van de raad
van Karei van Bourgogne, van den
hertog Maximiliaan Caesar en zijn
zoon Phillppus... Hier is ook een
tombe, vermaard door oudheid, van
Gulielmus de Noyon, commandeur
van Kaaster... Hier is ook een huis-
kapelle in het kasteel... Daar is ook
nog een andere kapelle die de tegen
woordige commandeur Nicolaus de
Paris de Boissy nieuwelijk heeft op
gericht in de plaats daar eertijds
heeft geweest het klooster van de
Tempeliers... Daar is nog een andere
kapelle, welke nu vervalt, maar eer
tijds heeft vermaard geweest... Voor
vers de familie van Thiennes is in
bszittinge gekomen van de parochie
door houwelyk met de edele familie
de Delft...
Waarachtig, de kapellen, grafzer
ken, en andere beroemde stenen ston
den er zo dik als de bomen in er-n
bos! En zo komt nastoor Grimminck,
Priester enóe Edelmandie zich
°m d= voorrechten en ijdele roem
van eigen stam niet meer bekommert,
terecht in een parochie met een rijk
verleden, waarvan de tradities door
de edele afstammelingen angstval
lig worden bewaard, en waar hij b'j-
na geen stap kan verzetten zonder
te botsen tegen oude vermaarde ste
nen, edele gevels en ridderlijke tra
dities van baronnen, commandeurs
en dies meer.
Ja, menigmaal was 't al gebeurd
dat een oude barones en een ver
grijsde slotvoogd van Kaaster op
veerden uit hun zetel aan de grote
haard van de ridderzaal, omdat de
pastoor een voet verroerde of een
nagel sloeg, zonder eerst het kasteel
te verwittigen...
Neen, aan die voorrechten mo-ht
noch geraakt, noch getornd, dat was
een aanslag op hun ridderschap!
KAASTER IS
EEN TROEBEL VELD
DANS- EN BRASPARTIJEN
Na hst roemrijke verleden vn^
Kaaster behandeld te hebben, s' t
de gewezen kapelaan plots en -
dare toon aan: «Kaaster. een
chie die maar én vermaard o: s.
Ket is deze-parochie dewe'ke de
delijke Voorzienigheid verkeren
als een kandelaar, voor t
licht uit hetw.elke zov^en r
•je stralen Van allerhande h
deugden. Zij. was. nu cratr
jar -.1 In ene gedurige ommci
door de gedurige twisten om de p. -
torale voorrechten. Die twisten groei
den aan met de rijkdommen van de
kapelle.En met dat laatste zinnetje
geeft Devos de hoofdreden aan van
de twisten te Kaaster en van alle
oorlogen op de wereld. De heren van
Kaaster hadden nog niet genoeg met
hun hoeven en vele hectaren land;
de rijkdommen van de kapelle speel
den in hun hoofd.
Maar veel voorgaande pastoors en
Grimminck nog het minst van al,
hebben die edele legenden, grillen én
nukken altijd willen slikken. Toen
Grimminck er toekwam, stond de pa
rochie overhoop. De voorbeeldige
ijver der reiigieussn (Jezuïeten) in
't handhaven van hunne missie, het
gez-g der pastoren en hadde geen
bsslechtinge aen deze twisten kun
nen bijbrengen. Esn vreedzame pas
toor, over weinige jaren gestorven,
hadde negent'en prcressen onder
staan! M«n (de edele heren van
Kaaster) berp'mde z! h er op dat
men hem deer moeilijkheden het
leven verdort hadde e:i men zside
openlijk dat de kapelle rijk genoeg
v-s cm t' i de p toren te pro-
c-deren It v- est'cm elders rust
te gaan r i. 't d- '-«stoer van
ster.h r wijs man, de boven-
schrei -geUnge (verwisseling)
laan h -
C Go-'s onvermoei
bare v: nd op as geplant
a een C. t 'dper!:. C sehoord i"
het <1 te, Zuidkcte,had hij
het r.'-1ongc'v.ctl': hiér, m«t
beide röèifi rikb-ér. vast in v.é-
- vr.rc i p." it, zou hij r.
■- s n;.1. r
t- Paulas, njaar
,1 voor God,
en noodgedwongen. Zijn voorganger
Adrianus Raeckelboom en Monsei
gneur hadden hem met aandrang ge
vraagd die parochie te willen aan
vaarden. Hij deed het ter ere Gods.
Doch hij was slim, en hij wist, reeds
bij zijn aankomst te Kaaster de te
genpartij, zo niet op zijn hand te
krijgen, dan toch door een handige
zet gunstig te stemmen.
De ontslagnemende pastoor moest
vóór zijn vertrek enkele veranderin
gen die hij er gedaan had tegen de
wil van de heren, Intrekken, en toen
nam Grimminck de teugels in han
den.
Mijnheer Raeckelboom verliet zon
der veel hartzeer zijn oude paroch'e:
liever aan de steurheid en de onge
zondheid der iocht te Tetegem, dan
aan de bitterheid der tongen en de
moeilijkheden der rechttwlsten on
derworpen te zijn te Kaaster.De
toon van Devos' kleuren wordt steeds
s-gmbérdsr. Waarlijk Kaaster was
onvermaard!
De staat van godvruchtigheid was
zodanig op deze parochie als diis kan
cijn in ene kudde, waar de herder van
de bekommernisse zijner schapen
wordt afgetrokken door de zorgen
van gedurige processen, en waar zijn
Sezag zo is, als het staan kan (d. 1.
"'s er nog snraak kan zijn van gezag)
«'s wanneer de gewone staat der
twisten, duizend vinnige lasteringen
en s-himperijen opwerpt, om dezelf-
(d. i. de priesters) neder te wer-
■n.Ja de edele lieren van Kaaster,
t wier hand honderden pachters
-sten eten, zagen er niet tegen op
i c'.c opcnbare opinie tegen de pas-
- cn de naters op te hitsen! Ze
hadden de hand gelegd op de kapel
en haar inkomen, en zouden voor
geen geweld zwichten. Katholiek wa
ren zij tot in 't merg van hun been
deren op voorwaarde dat zij mochten
de maat slaan. Van heinde en ver
kwam het volk, oud en jong om de
H. Maagd in die kapel te vereren en
de volle aflaat te winnen. Maar als
veel jonge pelgrims eens de ziel haar
deel gegeven hadden, volgde de rest.
En die was de moeite waard!
De heren die de eersten hadden
moeten zijn om de plakkaten van hun
vorsten te doen eerbiedigen die alle
braspartijen verboden, die heren lie
ten begaan, want als ze te streng
zouden optreden en de uitspattingen
verbieden, dan ging de volkstoeloop
verminderen, en de offerschalen zou
den zo zwaar niet meer wegen.
't En was niet te verwonderen dat
hier enige misbruiken in stand ble-
|ven. Esne van de voornaamste was
jde vergaderinge van de jongmans
[ende do-hters, gepleegd zelfs van de
gonne die anderzins godvruchtig wa
ren. Het jonge volk van de andere
parochies was er ook gaarne bij. Hier
zagen noch pastoor, noch ouders,
noch meesters wat ze uithaalden; ze
waren buiten schot. De ommegang
van Kaaster? Daar konden noch Kas
sei, noch Belle, noch Hazebroek of
Bergen het bij halen! Het gezag van
de pastoor werd vertrapt en het bis
schoppelijk verbod dat dagtekende
uit de tijd van Albrecht en Isabella,
en om de drie maanden in de kerk
voorgelezen, werd in de wind gesla
gen.
Nu echter was er iets veranderd te
Kaaster. Men had niet meer te doen
met de benauwde pastoor Adrianus
Raeckelboom, maar wel met Karei
Grimminck.
De nieuwe pastoor was er nog maar
enkele dagen als het eerste nieuws
uit Zuidkote overwaaide en zijn por
tret in 't lang en breed werd uitge
schilderd. Hij was een heilige man
die veel bad en veel vastte en niet
op geld belust was. Hij was de God
van de armen en de zieken. Doch
Kaasternaars met uw dansen en
springen en drinken, 't is amen en uit!
Deze pastoor zal u vloeren! Hij gaat
noch voor arm, noch voor rijk ach
teruit! Recht is recht, en krom ls
krom! Als een vuur liep dat nieuws
rond, en eenleder die 't hoorde en
doorgaf, deed er een schepje bij naar
de mate van zijn verbeelding en klap-
lust.
EERSTE SERMOEN
GELUKKIG KAASTER
Zo kwam de eerste heiligdag dat
Grimminck te Kaaster zou prediken.
Iedereen die benen had trok naar de
kerk. Het was de 28 October, het
feest van de Apostelen Simon en Ju
das. De baron van Enklem, van de
familie van Thienens, here van Rum
beke en Kaaster, zat met zijn hoog
edele familie in het hem voorbehou
den koorgestoelte, en bespeurde
schijnbaar onopgemerkt de doening
van de nieuwe pastoor.
Die morgen zagen de mensen hun
nieuwe pastoor aan zijn biechtstoel,
ze zagen hem de H. Communie uit
reiken en mis doen: ze verloren geen
enkele stap en beweging van hun
nieuwe ascetische herder. En toen hij
de preekstoet beklom, zaten ze allen
met strak-gespannen nekspieren,
hoofd omhoog, ogen opengesperd,
roerloos als beelden te luisteren. Daar
was niemand die hoestte en niemand
moest zijn neus snuiten, en nochtans,
t was 't volle seizoen van de eerste
winterverkoudheden. Men had het
gezoem van een vlieg kunnen horen.
Hoe blij zijn we dat Devos ons een
korte tekst heeft nagelaten van dat
eerste sermoen! Dat geeft ons een
mooi en waarachtig beeld van de
heilige, stalen pastoor van Kaaster.
Het is alsof hij ieder zin in 't marmer
uitkapt, om er dan, gedurende zijn
hele verblijf te Kaaster naartoe te
wijzen en te zeggen: Ik heb het ge-
zeid, ik doe het! Ik en komme hier
niet om mijn gemak te hebben, noch
om goed te vergaderen, ofte om goe
de spijzen en drank te nutten! Ik en
komme hier niet om te eten en te
drinken! Ik kom om U lieden zalig
te maken. Ik en wil niet allene naar
den hemel gaan, maar met U allen,
mijne dierbare parochianen! Ja, lk
ontzegge God zijnen hemel om alle
ne te gaan! Ik en zal niet meer op
zicht nemen op de rijken dan op de
schamelen. Ik en ontzie noch duivel
noch helle! Mijn leven zal ik voor U
ten beste geven. Beantwoordt aan
mijn zorgen; bij dage en bij nachte
zult Gij mij bereid vinden tot uwen
dienst. En spaart mij in gene zaken
noch tijden!
Het is zó mooi en zó recht uit het
hart gesproken dat alle commentaar
de Indruk zou bederven. Al wat men
kan doen is nog eens traag herlezen
en die korte stenen zinnen in de ziel
goed beluisteren...
Na deze korte aanhaling kan Pas
toor Devos die zolang als kapelaan ln
Grimminck's preekstoel stond, zich
niet meer houden, en vol enthousi
asme roept hij uit: «Gelukkig Kaas
ter daar God zovele zielen uitverko
ren heeft! Dat Hij zo een weerdlg
man tot uitwerklnge van Zijne berm-
hertigheid over U Heden heeft wil
len gebruiken, die tot U lieden zalig
heid heeft medegewrocht door het
uitroeien van het onkruid der mis
bruiken dat door d'arglistigheid des
vijands overal zo menivuldlg gezaaid
wordt in het midden van die goede
terweDie medegewrocht heeft in het
planten der goede zeden en in het
instellen van loffelijke gewoonten die
ook na verloop van 24 jaren (rond
1750) nog gewenste vruchten voort
brengen tot het welvaren van geheel
U lieden GemeenteDe heidenen van
China hebben tot den dag van heden
met eerbiedigheid behouden de ge-
dachtenisse van enen Confucius die
hun over 2000 jaar leringe heeft ge
geven, tot hun geluk strekkende, de
welke zij nog onderhouden. En zal
bij U lieden niet altijd zijn geacht
een Grimminck die tot U lieden
eeuwig geluk zo onvermoeibaar heeft
gewrocht? En zult Gij niet altijd on
derhouden zijn leringe? Het is ten
dele te dien einde dat ik dit werk
opstelle. En laat U lieden huls nooit
zonder hetzelfde zijn. Vertelt voort
van geslachte tot geslachte d'ontel-
bare zaken die Gijlieden gezien end»
gehoord hebt ende hier niet bijeen
geraapt en zijn, opdat altijd voorge
steld zijnde zijnen arbeid onder
deszelfs vruchten nooit te niet en
gaan!
Om dat model door de hand van
Goddelijke gratie gemaakt, tot voor
beeld van allen die de pastorele be
dieningen beoefenen voor te stellen
met zijne bijzondere koleuren, zul
len wij het uitbeelden ln ene ge
schiktheid door dewelke alle trekken
van dien Goddelijken Meester zich
bescheidenlijk zullen vertonen.
('t Vervolgt.)
