'T VERSCHIL
4^
De Koning richt een verheven
boodschap tot de Natie
a m
a m
Télé-Rijsel vanaf Maandag
24 April in werking
Izenberge's schoonste dag
Tekst van de boodschap
Huidige stand van de
Koningskwestie
Verantwoordelijkheid van de Koning
en Verantwoordelijkheid der Politieke Partijen
De Heer
Van Zeeland
blijft formateur
BESTUUR en REDACTIE:
Gasthuisstraat 19, Poperïnge
Telefoon Nr 9. Postcheck 47.63.60.
KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERÏNGE EN OMSTREKEN
ONZE 4 UITGAVEN»
46° JAAR.
Nr 16.
ZATERDAG
APRIL 1950
12 BLADZIJDEN
Prijs per Nummer: 2 Fr.
OP DE HANDELSFOOR
TE LONDEN
wL
WÊm
PRINSES DE LIGNE
OVERLEDEN
De officiële inhuldiging gaat door op
Dinsdag 25 April e.k.
Hr Pons, Regionaal Directeur van de Radiodiffusion Fran?aise
te Rijsel, bereid gevonden wekelijks een deel der zendtijd
af te staan voor Vlaamse Programma's die door Vlamingen
zelf zouden verzorgd worden
Vormen de W@st-¥S«samse heuvelen een hindernis
voor de ontvangst in (Se streek leper-Poperinge?
MORGEN ZONDAG 23 APRIL:
Mijn land dienen is immer mijn opperste betrachting
BUITENLANDS OVERZICHT
DE LONDENSE BRANDWEER BLIJFT MODERN
Wfc -KFjrJ jrit
- m f
I
door Volksvertegenwoordiger Fernand LEFERE
DE ANTI-GODSDIENSTIGE PROCESSEN TE PRAAG
ABONNEMENTSPRIJS 1950
België tot Nieuwjaar 74 fr.
Belgisch Congo 3.— fr. p. week
Frankrijk Holland 3.fr. p. week
Andere landen 3.50 fr. p. week
Aangesloten bij het Verbond
der Belgische Periodieke Pers.
HET WEKELIJKS
POPERÏNGE (met randgemeenten),
IEPER (met Wervlk en randgemeenten).
ROESELARE (met Izegem-Menen en randgemeenten).
KUSTSTREEK (Veurne-Nieuwpoort-Diksmuide en randgemeenten).
mmsmim
22
Verantwoordelijke Uitgever:
J. Sansen, Gasthuisstraat 19, Popering*
Gij hadt de gelegenheid, verleden
week, dat fameus meesterstuk te le
zen dat verscheen in «Voor Allen»;
Arm Vlaanderen.
Kijk, ik heb dat ding nog en nog
gelezen; 't is immers een echt do
cument.
Neen, dat vers komt niet van een
gewonenkameraad; hoe langer
ik het bekijk, hoe meer ik zeker ben
dat het uit de pen komt van een
dier heren leraars van middelbare
scholen of athenea.
Geloof nu maar niet dat ik AL die
heren wil beschuldigen, die aan die
nieuwe scholen werden benoemd.
Al zijn ze, in grote meerderheid, li
beraal of socialist, toch zijn ze te
fatsoenlijk en te deftig om op zulke
gemene en crapüleusewijze an
dersdenkenden aan te vallen. Zij
doen niet aan letterkunde van dat
gehalte. Maar we weten toch dat en
kele van die leraars hun dankbaar
heid voor de benoeming en evenzeer
hun kandidatuur voor een bevorde
ring bewijzen of steunen met in stu
diekringen op te treden of mede te
werken aan de rode propaganda
langs de pers. Dat is niet van van
daag of gisteren, in West-Vlaanderen
vooral, maar nu kan het op ruimer
schaal gebeuren; en 't gebeurt dan
ook.
Als ge dan een ogenblik nadenkt
en u zelf afvraagt: Hoe gaat het dan
met de eerbied voor andermans opi
nie in die klas?... Kunt ge veronder
stellen dat iemand die zoveel laag
heid en gemeenheid kan conden
seren,, zoveel van die... deeg kan
kneden in enkele verzen, zoveel...
gal inheeft; dat hij dan nooit zijn
opinie zou laten blijken in de klas?
Kunt ge veronderstellen dat de leer
lingen, of sommige althans, niet zou
den weten wat ze aan die men
heer hebben? Wie niets bezit dan
gal en haat, wie vol gfemeenheid
steekt, kan niets anders verkopen.
*t Vat geeft uit wat het in heeft.
Ten slotte is het maar goed dat
Voor Alleneens uitpakte met die
intellectuelen, met die nieuwe dich
ters uit dat neutrale kamp.
Toekomende week mag Voor Al
len beweren dat dit vers van een
van hun bedienden of van een...
broodvoerder kwam; wie een beetje
onderzoeken wil, zal de... dader vin
den waar wij hem ontdekten.
Zondag laatst hield de K.S.A. haar
Paas-vergadering te Menen. De
K.S.A.? De Katholieke .Studenten-
Actie.
Die is in ieder geval niet neutraal.
Daar zien we tenminste welke
«vorming» gegeven wordt aan onze
college-studenten. Bij die vorming
worden die grote weerden niet uit
geschakeld: jongens en later mannen
te zijn van plicht, geen noch mos-
Bel-noch-vis-vorming. Plicht tegen
over ouders, tegenover land, tegen
over Kerk. Daar leren de studenten
Iemand te zijn, met eigen mening,
eigen overtuiging.
Daar was geen kwestie van een
Arm Vlaanderen maar wel van
een Schoon Vlaanderen dat zijn
rijkdom niet vergooien mag, ook niet
Ban.neutralisme. Hoe zou ik die
«laat Boergonje maar waaien «-vor
ming anders wel noemen? Houdt u
fler, wordt mannen, mannen van eer
en plicht, leiders van uw volk, of
beter... lichtbakens voor uw volk.
Daar was geen spraak van loe
ders en van luizendaar was
geen plaats voor gemeenheid.
Daar geen plaats voor haat!
Dat kon men best zien als die Ne
derlandse Norbertijn optrad, die in
Nederland en bij ons de naam kreeg
van de... Spek-PaterZijn naam
komt me niet te binnen, maar ik zie
zijn werk.
Hij bedelt, hij schooit voor die
MILJOENEN vluchtelingen die uit
Oost-Duitsland verbannen werden of
ontsnapten, voor die miljoenen die
woonst noch werk noch eten hebben.
Duitsers, zeker, katholieken ook al,
maar ook protestanten en... socialis
ten... allemaal... mensen!
Neen, dat ls weerom geen neu
traal werk.
Dat is een werk van naastenliefde;
en naastenliefde is van grond uit...
christelijk. Vóór het christendom be
stond het woord naastenliefde niet!
Hoe dat kwam dat ik nu precies,
na dit vat azijn uit Voor Allen na
die lading gemeenheid en haat, aan
die studenten-vergadering dacht
aan dat oneindig' verschil tussen haat
en gemeenheid en die opwekking tot
christelijke naastenliefde ten over
staan van... vijanden, van mensen
die niet katholiek zijn, van mensen
die niet eens gelovig zijn. Kijk daar
hebt ge 't verschil tussen die twee
opvattingen: een die samen kan gaan
met wat men neutraliteitnoemt,
de andere die is en blijft echt-chris-
telijk.
Hoe dat kwam, weet ik zelf niet,
zie ik niet. Maar dat verschil zie ik
en ken ik.
PÉ VLAMYNCK.
W^mB»:mmmËÊÈlËÊÈÊÈk
Te Londen werd de grote Engelse
Handelsfoor geopend. Onder de zo
talrijke als verscheidene stands kun
nen de bezoekers ook een poppen-
stand bewonderen waarvan hier
twee prachtexemplaren in Hollandse
klederdracht.
Op het kasteel te Belloeil, over
leed Prinses-douairière de Ligne. Za
terdag 15 April werd, volgens de wil
van de overledene, een eenvoudige
begrafenisdienst gecelebreerd in de
kapel van het kasteel. Daarna werd
het stoffelijk overschot bijgezet in
de crypte van de dorpskerk van Bel
loeil. Prins de Ligne leidde de rouw.
Ziezo, mijne Heren, ik dank U
hartelijk voor uw bezoek en druk
de vaste hoop uit dat Télé-Rijsel
door het Belgische Volk, inzonder
door de Vlamingen, zal gegeerd
worden. Het verheugt me zeer dat
in die korte samenspraak onder
een de eerste normen vastgelegd
werden van een sympathiserende
samenwerking en, ge moogt me ze
ker geloven, ik ben blij U de ver
zekering te kunnen geven dat, wan
neer binnen 'n paar maand alle
demarragemoeilijkheden achter de
rug zijn, we U om de week een
uur televisie zullen voorbehouden
dat door de Vlamingen zelf voor
en met eigen volk zal kunnen be
werkstelligd worden.
Dat was het gulle afscheid waarop
dhr Pons, Regionaal-Directeur van
Riisel, ons vergastte.
We hadden inderdaad Dinsdag
avond jl., dank zij het initiatief en
in gezelschap van dhr V. Claeys van
Radio Barco, te Rijsel in de gebou-
-y y *5
Tussen het jaar 1200 en 1S50 liggen goed geteld 750 jaren en
dat wil zeggen een schone en hoge ouderdom, ook voor een kerke-
toren. Zo precies met een mes afgesneden is dit nu niet het geval
voor de kerktoren van Izenberge; de geschiedschrijver, die voorzich
tig is, schrijft omstreeks 1200 en dit is dan het geboortetijdperk,
om het even voorzichtig te zeggen van het schone Romaans
kerketorentje van Izenberge.
Niemand heeft bij de viering van morgen Zondag 23 April
«ie 750 jaren willen naar voor brengen als een zoveelste eeuwfeest,
het gaat hier enkel bij deze viering om een uitdrukking van vreugde
en dank ter gelegenheid van het voleindigen van de belangrijke wer
ken aan de parochiekerk. Deze werken waren niets anders dan op
een getrouwe wijze de bouwvallige toren terug te herstellen tot het
Romaanse kunstgewrocht van weleer en tevens het binnenuitzicht
«er kerk te verfaaien naar oude trant. Weer prijkt het torentje van
Izenberge als een pareltje in Veurne-Ambacht: klein maar groot
Iran bedled
Z. Exc. Mgr. Lamiroy, Bisschop van Brugge; Z. Exc. de Gou
verneur der Provincie en tal van andere hooggeplaatste personen
fallen op deze plechtigheden tegenwoordig zijn.
(Zie vervolg 6' blad).
wen van de Radiodiffusion Francaise,
gelegen in de Boulevard de la Repu-
blique 36, esn eerste onderhoud met
dhr Pons en gemoedelijk werd er ge
praat over Télé-Rijsel zelf; over het
in werking treden ervan; de officiële
inhuldiging en de andere vele moge
lijkheden die dit televisiestation
biedt gszien het bijna over zijn volle
Noord- en Oostersïraal ons land be
reiken zou.
TÊLÊ-RIJSEL
TREEDT IN WERKING
Het is dus Maandag a.s. dat Télé-
Rijsel definitief de deuren open zet
en dat van op de teren van het
Rijselse Belfort de antenne beelden
zal uitzetten die, naar men ons ver
zekerde, heel goed tot op 50 km.
straal-afstand zullen kunnen opge
vangen worden.
In feite werden vanaf Donderdag
20 April, van 18 tot 19 uur, beelden
uitgezonden en werden er eveneens
proeven gedaan met filmen, doch
eerst vanaf Maandag 24 April zullen
die met meer sterkte doorgezonden
en aldus praktisch voor de buiten
wereld bereikbaar worden.
DINSDAG DE INHULDIGING
Dinsdag 25 April gaat daarop de
officiële inhuldiging door. De zaak
wordt ver van eenvoudig opgevat.
Naar we vernemen konden, zouden
er 'n 200 aanwezigen zijn, met als
bijzonderste genodigde dhr Pierre
Teitgen, Frans Staatsminister, (wat
in feite overeenkomt met vice-pre-
sidenit van de Raad) en Algemeen
Directeur van de Franse Radio- en
Televisie-uitzendingen.
Vanaf 14.30 uur zal er uitgezonden
worden en alle genodigden zullen de
uitzendingen kunnen nagaan. Deze
ontvangst, waarop ook benevens de
Belgische Radio-Directeurs de H.H.
Boon en Fleischman, enkele Belgi
sche Burgemeesters uitgenodigd wer
den (o. a. de H.H. Burgemeester van
Doornik, Bergen, Gent, Kortrijlk,
Roeselare, leper en Poperinge), vangt
te 14.30 uur aan en begint in de
hoofdzetel zelf der Rijselse Radio-
diffusie, om daarna te eindigen op
het Rijselse Stadhuis waar allen
door de Stedelijke Overheden zullen
ontvangen worden, na echter eerst
de uitzendingswerken in het stedelijk
Belfort bezocht te hebben.
De Vrijdag daarop worden de
Franse Televisiepioniers en directo-
ren uitgenodigd in het Aartsbisschop
pelijk Paleis te Rijsel, waar Kardi
naal Liénard zelf een manifestatie
voorzitten zal die georganiseerd wordt
door de Franse Katholieken. Deze
manifestatie zal de eerste zijn die,
vertrekkende van het opgenomen
beeld zelf, Télé-Rijsel uitzenden zal.
Tot daar de voorziene inhuldi
gingsfeesten der eerste week. Verder
meldde dhr Pons ons dat geregeld
elke avond vanaf 18 uur tot 19 uur
ongeveer, uitzendingen zullen ge
daan worden.
TOEKOMSTPLANNEN
Na deze eerste uiteenzetting van
het programma deed dhr Pons een
verders verklaring die, voorzichtig
gesugereerd, toch al onze aandacht
gaande hield. Gezien die geografische
ligging en het bestraalde terrein,
verklaarde hij dat zij werkelijk de
mogelijkheid inzien op de sympathie
der Belgen te zullen kunnen rekenen
en dat ze diensvolgens in het opstel
len van hun programma's, vast en
zeker rekening zouden houden met
hun Noord- en Oosterburen, die Bel
gen zijn. We hebben behoefte aan
Belgische programma's, Vlaamse en
Waalse, en verklaren ons van meet
af aan akkoord b.v. een urn- per week,
op een bepaalde dag, aan die groepen
af te staan die dan zelf deze uit
zending zouden moeten verzekeren.
Zo zou, aldus dhr Pons, de televisie
gedachte in België ten zeerste aange
spoord en verder ontwikkeld worden
en zou de bevolking van deze gans
nieuwe uitvinding kunnen genieten.
(zla vervolg 2' blad).
DE STEM VAN DE KONING
Zaterdagbeleefde gans het land
een van die ogenblikken van span
ning, waarbij iedereen het aanvoelt
dat er zwaarwichtige beslissingen
zullen vallen.
Bij zijn terugkeer uit Genève en
nia een kort onderhoud met de Prins-
Regent, had Heer Van Zeeland Vrij
dagavond aangekondigd dat de Ko
ning zich via de radio tot het Bel
gische volk zou richten.
Te 17.15 u., Zaterdagnamiddag,
landde te Evere het vliegtuig met
aan boord de H.H. P'irerme en Wee-
maes. Te 17.40 u. kwamen beide se
cretarissen des Konings toe op het
N.I.R., waar even later Heer ©egers,
Minister van Verkeer, eveneens toe
kwam, alsmede Heer Eyskens, Eerste-
Minister.
Te 18.45 u. werd de stem van de
Koning langs de radio uitgezonden.
HET C.V.P.-COMMUNIQUÊ
Tijdens de bijeenkomst van de
C.V.P.-contact-commissie, die Zon
dagvoormiddag plaats had, werd de
boodschap van de Koning besproken.
Na afloop der vergadering werd in
volgend communiqué de houding der
C.V.P. omschreven:
Het Nationaal Commité van de
Christelijke Volkspartij is Zondag
bijeengekomen na de vergadering van
de contactcommissie. Het heeft ken
nis genomen van de boodschap van
de Koning.
Het Nationaal Comité van de
de aan de verheven gevoelens in de
koninklijke boodschap uitgedrukt en
aan de diepe bekommernis van de
Vorst, de verzoening onder alle Bel
gen te bewerken.
Het herinnert eraan dat de C.V.P.
vastberaden voortijvert voor 's Ko
nings terugkeer om de grondwette
lijkheid in het land te herstellen.
Na een uiteenzetting van Heer
Van Zeeland te hebben gehoord,
heeft het Nationaal Comité de for
mateur om zijn inspanningen hulde
gebracht. De C.V.P. is vreemd aan
de suggestie door'de Koning aan het
land voorgesteld. Zij wordt door de
partij bestudeerd In de geest door de
Koning gewenst, met de blijvende
bekommernis overeenkomstig het
partijprogramma trouw te blijven
aan onze nationale instellingen.
DE REACTIE DER LIBERALEN
Enkele liberale personaliteiten, waar
onder de liberale Ministers der aftre
dende Regering en de Voorzitters
der liberale Kamer- en Senaatfrac
ties, gaven te 19.30 u., na afloop van
hun samenkomst, volgende mede
deling
Het is met een oprechte ontroering
dat wij de koninklijke boodschap
hebben aanhoord. Wij vinden er de
bevestiging in uitgedrukt, in ver
heven en indrukwekkende bewoor
dingen, dat de Koningskwestie slechts
in een atmosfeer van nationale een
dracht en met de steun van een
brede meerderheid van de openbare
mening kan opgelost worden.
De boodschap laat ons toe te ho
pen dat de pogingen, die alle men
sen van goede wil hebben gedaan om
een bevredigende oplossing te ver
wezenlijken, in een naburige toe
komst tot een goed einde zullen
leiden.
De uitwerking van de beginselen
in de koninklijke boodschap vermeld,
WAARDE LANDGENOTEN,
Met diepe ontroering richt ik mij
vandaag tot u. Vooreerst wil ik de
natie danken omdat zij mij haar
vertrouwen heeft betuigd, en in
haar meerderheid de wens heeft
uitgedrukt dat ik de uitoefening
van mijn prerogatieven zou her
vatten. Maar, hoe diep mijn vol
doening ook weze, toch kan ik niet
nalaten te denken, aan hen die
op 12 Maart gemeend hebben mij
hun vertrouwen niet te mogen
schenken. Ik moet dus besluiten dat
indien de meerderheid der Belgen,
het onontbeerlijk acht een einde te
maken aan de crisis onzer instel
lingen, er betreffende de oplossing
verdeeldheid blijft. Na deze weken
lange crisis, zijn de partijen er niet
in geslaagd een bevredigende oplos
sing te bewerken. Van verschillende
zijden werd mij bevestigd dat de
mogelijkheid om een oplossing tot
stand te brengen van mij afhing.
Het eerste voordeel van de grond
wettelijke monarchie, aan dewelke
de grote meerderheid der Belgen
gehecht blijft, ligt hierin, dat zij
het Staatshoofd buiten en boven
de partijen stelt om hem toe te
laten zijn scheidsrechterlijke rol te
vervullen, met als enig doel 's lands
hogere belangen te dienen.
De grondwet verbiedt mij alle
beslissing van politieke aard te ne
men, die door een verantwoorde
lijke regering niet wordt gedekt.
Wegens de ernst van de gebeurte
nissen, meen ik niet te mogen ver
zuimen, de suggestie te maken
welke men van mij verwacht.
Ik vraag aan alle Belgen deze
suggestie te aanhoren, met de wil
om onderling de eendracht te her
stellen, die slechts mits eerbied voor
de wettelijkheid zal verwezenlijkt
worden, en ook met het oprecht
verlangen naar een loyale ver
standhouding.
De democratie steunt niet op de
macht, maar wel op de instemming
der burgers met de instellingen
welke ze zich in volle vrijheid heb
ben geschonken. Zij berust op twee
essentiële beginselen: eerbied voor
de wet en aanvaarding door allen
van de beslissingen uitgedrukt door
de wettelijke organen van de na
tionale souvereiniteit, met de be
zorgdheid en om aan de wilsuiting
van de meerderheid de voorrang te
geven en om de minderheid te
waarborgen tegen het miskennen
harer rechten. Om deze redenen,
indien het Parlement mij verzoekt
de uitoefening mijner grondwette
lijke prerogatieven te hervatten,
heb ik tot plicht deze oproep te
beantwoorden en te regeren. Daar
na zal ik in contact moeten komen
met al de schakeringen van de
openbare mening en de door jaren
lange hartstochtelijke polemiek
ontroerde gemoederen tot bedaard
heid brengen, mits het hernemen
mijner taak als Staatshoofd, onder
voorwaarden, die het vertrouwen
kunnen doen herleven en de ver
zoening verwezenlijken. In meer
dere monarchieën, en namelijk in
Holland, en in de Scandinavische
landen, bestaan er wettelijke schik
kingen, waarbij de vorst in bepaal
de omstandigheden, tijdelijk aan
de Kroonprins zijn machten kan
opdragen. Het aanvaarden door het
Parlement van dergelijke maat
regelen, verwezenlijkt in het kader
onzer grondwettelijke beginselen,
zou mij in staat stellen de uitvoe
ring mijner prerogatieven tijdelijk
aan de Kroonprins op te dragen en
in akkoord met de Regering, aan
deze opdracht een einde te stellen
wanneer ik oordelen zou dat 's lands
belangen er mede gediend zijn.
Vanzelfsprekend zou ik van deze
mogelijkheid slechts gebruik maken
indien dit gebaar door de grote
meerderheid met vertrouwen zou
worden aanvaard. Bovendien, ten
aanzien van de toestand in het
land, vergt dit de verzekering dat
deze opdracht zou kunnen verwe
zenlijkt worden in de kalmte, en
met de loyale medewerking van alle
politieke groepen die het behoud
van onze traditionele instellingen
betrachten. Aan alle Belgen vraag
ik dringend eendrachtig te zijn. Ik
richt mij in het bijzonder, na hun
de betuiging mijner diepe erkente
lijkheid te hebben vernieuwd, tot
hen die mij sedert mijn bevrijding
met een ontroerende getrouwheid,
ononderbroken hebben gesteund. Ik
vraag dat zij zich dichter dan ooit
rond de troon zouden scharen. Mijn
land dienen is immer mijn opper
ste betrachting. Mijn vurigste wens
is dat mijn terugkeer in mijn va
derland geschieden zou in het teken
van de verzoening aller Belgen in
een geest van solidariteit, van na
tionale eendracht en van vertrou
wen in de toekomst.
God bescherme België.
zal zekere verduidelijkingen vergen.
Wij twijfelen er geenszins aan dat
de liberale partij er met gans haar
goede wil zal toe bijdragen in een
geest van nationale verzoening,
waarop de koninklijke boodschap be
roep doet.
Alleen het socialistisch partijbe
stuur wenst zich niet onmiddellijk
uit te spreken over de koninklijke
boodschap.
Maandag werd door de C.V.P. be
sloten een juridische commissie op
te richten, die de overdracht van de
koninklijke macht op de Kroonprins
zal bestuderen.
Heer Van Zeeland heeft inmiddels
zijn opdracht als formateur verder
voortgezet. Het liberale partijbureau
gaf Dinsdag reeds de mening te ken
nen dat het verkieslijker ware de
C.V.P.-Liberale Regering opnieuw te
hernemen, zoals zij voorheen ge
vormd was, ben einde het land niet
stuurloos te laten. Tijdens deze ne
gering zou dan een oplossing kunnen
gezocht worden in toepassing van de
in de koninklijke boodschap vervatte
voorstellen.
SCHRIFTELIJKE
VERBINTENISSEN
DER PARTIJEN
De onderhandelingen, die Woens
dag gevoerd werden door dhr Van
Zeeland, wijzen er op dat men thans
in de drie grote partijen akkoord
is om de crisis op te lossen op basis
van de Koninklijke boodschap.
Om ter zake klare toestanden te
scheppen heeft dhr Van Zeeland
Woensdag de drie partijen verzocht
hem schriftelijk tegen Donderdag
voormiddag hun standpunt voor te
leggen over de wijze waarop de Ko
ning, naar hun overtuiging, een ein
de kan maken aan het interim van
de Kroonprins.
De liberalen hadden bij wijze van
waarborg gevraagd dat de afschaf
fing van de wet van 1945 gelijktijdig
met de goedkeuring van de wet
over de machtsopdraoht aan de
kroonprins zou gebeuren. Dhr Van
Zeeland heeft deze hinderpaal
Woensdag kunnen overwinnen en
formeel in naam van de Vorst be
vestigd dat de Koning na een even
tuele terugkeer, van de wet op de
opdracht van machten zou gebruik
maken.
Wij trappelen ter plaats
GEEN ZAAD GENOEG
IN 'T BAKJE?
De delegaties van de vijf landen
van het Pact van Brussel zijn dus
in onze hoofdstad bijeengekomen.
Het zal zowat meer dan tijd geweest
zijn.
Wat er over bekend gemaakt werd
is niet zo heel veel zaaks. Over het
algemeen wordt aangenomen dat het
resultaat eerder negatief is. Men
heeft er wel besloten dat het aantal
divisies van de Westmachten tot 36
zou moeten worden opgevoerd, maar
men kivam tot de vaststelling dat
men niet accoord geraakte over de
verdeling der financiële lasten en
dat de Westmachten in kwestie ge
zamenlijk geen geld genoeg hebben
om die divisies in te richten.
Dat zijn, op zijn zachtst gezegd,
drie eigenaardige conclusies.
Wat het aantal divisies betreft:
daar is wel al een zekere vooruit
gang, aangezien tot nu toe slechts
voorzien iverd dat we tot 20 zouden
komen. (Zie ons artikel van verle
den week). Maar tegenover dit cijfer
van 36 dat nu vooruitgeschoven
wordt hebben wij toch enkele beden
kingen te maken.
Ten eerste: wij hebben de indruk
dat het hier meer een theoretisch
cijfer geldt dan een doel dat men
werkelijk in de loop van het jaar
verioezenlijken zal.
Ten tweede: wat betekenen 36 di
visies tegen de 100 die de Russen
thans staan hebben? Heeft men wer
kelijk de illusie dat de eerste de
laatste zouden kunnen tegenhouden
totdat het gros der Amerikaans-
Canadese legermacht ons continent
bereikt?
Die transportoperatie zou inder
daad weken en maanden in beslag
nemen. Vooral daar intussen een
venvoede duikbotenoorlog op de At
lantische Oceaan zou ontketend wor
den en dat Sovjets de grote mees
ters in de lucht zouden zijn. De
huidige cijfers laten ons dus zeer
sceptisch.
Hr G. BIDAULT
de Franse Minister-Pres'dent fMe b'j
de on-n'ng der jaarbeurs te Ic on het
ve«rstel deed tot oprichting van een
Hoge Atlantische Raad voor de
Vrede
En er is ten derde dit: dat het
cijfer 06 daar zo geivcrpen wordt,
zonder dat wij toeten of het hier een
etape geldt en hoe, gebeurlijk, de
volledige planning werd opgemaakt.
Ziedaar r.oor wat het aantal divi
sies betreft.
Maar dan is er nog de kwestie van
het geld.
En daar zijn er twee moeilijkhe
den. Eerst en vooral geraakt men
niet accoord over de verdeling der
financiële lasten, en ten tweede zijn
de Ministers van Financiën van oor
deel dat onze landen niet méér kun
nen dragen dan ze nu dragen.
Over het eerste van deze twee
punten hebben we verleden week
reeds gehandeld. Wij herhalen dus
zeer kort: wij kunnen dat niet aan
nemen. Indien men over bepaalde
punten geen accoord verkrijgt op de
oude nationalistische manier, dat
men dan toch blijk geve van een
klein beetje inspiratie en dat men
de diensten internationaliseert.
Dat men er niet toe geraakt die
moeilijkheid op te lossen, is erg,
want he1 bewijst dat men de zaak
van de verdediging van het Westen
nog niet ernstig genoeg opneemt.
Men doet nog altijd alsof men alle
tijd van de wereld heeft. In feite
neemt men de houding aan van de
man wiens huis door brand bedreigd
wordt, maar die er nog zijn plezier
in vindt met de verzekeringsmaat
schappij ellenlange discussies te voe
ren over het bedrag van de premie.
Dat er geen geld genoeg is, is
echter nog veel erger... indien het
waar is.
En nu zijn wij onmiddellijk ac
coord om te zeggen dat Amerika en
Canada een deel van onze uitrusting
mogen betalen omdat het ten slotte
over een gemeenschappelijke verde
diging gaat, dat zij de grootsten zijn,
en de rijksten, en dat zij dus de
grootste last mogen dragen.
Maar dit gezegd zijnde, nemen Wij
niet aan dat onze Westerse landen
geen grotere financiële inspanning
doen dan ze nu doen.
Wil ik daarmee zeggen dat men de
belastingen moet verhogen? Hele
maal niet. Men mag ze zelfs ver
minderen.
Wij vragen alleen dat het geld uit
de staatskas beter zou worden ge
bruikt. Denken we maar even aan
ons eigen Belgisch geval. Hadden
de antiroyalisten die verschrikkelij
ke koningskwestie niet geopend, dan
zouden wij gedurende de laatste ja
ren niet die voortdurende regerings
crisissen hebben gekend, en dan zou
den er een paar milliard minder uit
de staatskas zijn weggevloeid.
(Zie vervolg 2- blad).
De Londense brandweer houdt er aan steeds te kunnen beschikken over
het modernste materiaal ter bestrijding van vuur en vlam. Met deze
wil bezield, heeft zij thans een ganse reeks brandweer-cars besteld,
waarvan reeds een in gebruik werd genomen. Deze nieuwe brandweer
wagen, waarvan beeltenis hierboven, is de vrucht van jarenlange onder
vindingen op brandweergebied opgedaan door experten, inzonderlijk
tijdens de oorlog. Hij is sneller en gemakkelijker te bedienen dan elke
ander bestaande brandweerwagen. Elke nieuwe wagen voert 100 gallons
water mede, tegen 40 in de oude wagens. De ingebouwde hoofdpomp
heeft een debiet van 850 gallons per minuut.
Sedert Mei 1945 verkeren onze na
tionale instellingen in een toestand
van grondwettelijke verwarring. In
de vijfjarige duur van deze crisis me
nen wij duidelijk drie perioden te
kunnen onderscheiden;
1. De periode van de parlemen
taire machtsgreep. Een parlementai
re meerderheid (bestaande uit een
aaneengesloten blok van socialisten,
liberalen en communisten) bekrach
tigt de machtsgreep van dhr Van
Acker, die de grondwettelijke Vorst
belet op regelmatige wijze naar het
land terug te keren. De linkse rege
ring belet angstvallig dat het volk
zijn mening over 's Konings terug
keer zou uitdrukken. De volksraadple
ging wordt door de drie linkse par
tijen verworpen. Zelfs wordt ervoor
gezorgd dat bij de verkiezingen van
Februari 1946 de vroxlweri niet mogen
meestemmen.
2. De periode van het zoeken
naar een oplossing. Het linkse blok
wordt ontbonden onder de druk der
internationale gebeurtenissen. De so
cialisten en de liberalen zijn gedwon
gen hun alliantie met de communis
ten prijs te geven. Er kan niet langer
worden geregeerd zonder de Christe
lijke Volkspartij. De C.V.P. aanvaardt
het verzoek en regeert eerst met de
socialisten mits aanvaarding ener ge
wichtige toegeving, het vrouwenstem
recht; zij regeert dan met de libera
len mits een tweede belangrijke toe
geving, de volksraadpleging.
3. De periode van het herstel
der wettelijkheid. Het volk heeft ge
sproken. De meerderheid verlangt de
terugkeer van de Vorst, en de hervat
ting door de Koning van zijn grond
wettelijke machten.
Welke ls de houding geweest der
politieke partijen ten overstaan van
het Koningsvraagstuk gedurende elk
dezer periodes?
De C.V.P. trok één rechte lijn: zij
eiste de onvoorwaardelijke terugkeer
van de Koning. Om haar doel te be
reiken volgde zij een diplomatische
weg en slaagde erin gedurende de
tweede periode van de andere par
tijen verregaande toegevingen af te
dingen: vrouwenstemrecht, aanpas
sing der parlementaire vertegenwoor
diging aan de volkstelling, volksraad
pleging. Op geen enkel ogenblik deed
de C.V.P. beroep op buitenwettelijke
middelen of machtsmanifestaties.
De B.S.P. eiste onafgebroken troon
afstand. Zij organiseerde een laffe
moddercampagne tegen de persoon
van de Vorst. Zij trachtte haar wil
door te drijven door het organiseren
van politieke stakingen en door de
macht van de straat te plaatsen te
genover de normale werking onzer
parlementaire instellingen. Zij volg
de tenslotte één zelfde lijn: van de
parlementaire machtsgreep van 1945
tot de machtsgreep van de straat
van 1950.
De liberale partij was In de eerste
periode van de parlementaire machts
greep de onontbeerlijke medewerkster
van socialisten en communisten. In
de tweede periode bleef zij voorstaan
der van 's Konings troonsafstand. Na
de volksraadpleging werd niet één
van haar parlementairen bereid be
vonden toe te treden tot een regering
die de wil van het volk, uitgedrukt
op 12 Maart 1950, zou trachten te
verwezenlijken.
De communistische partij was ge
durende al die tijd consekwent met
haar programma: zoveel mogelijk
onrust en onlusten zaaien.
Gedurende die vijf jaar was de
houding van de Koning geïnspireerd
door een verregaande eerbied voor
onze parlementaire instellingen.
De Koning heeft zich onderworpen
aan de parlementaire machtsgreep
van 1945. Volgens de natuurrechter
lij ke beginselen van het Staatsrecht
en krachtens de geest en de letter
van onze Grondwet had Hij het on
betwistbare recht dn Mei 1945 spijts
alles naar het land terug te keren.
Hij heeft In geweten geoordeeld zulks
niet te moeten doen.
De Koning heeft het zoeken naar
een oplossing vergemakkelijkt. Steeds
heeft Hij met de meeste welwillend
heid de afgevaardigden der opeenvol
gende regeringen ontvangen en reke
ning gehouden met hun suggesties.
Hij heeft zich echter steeds onthou
den persoonlijk een beslissing te ne
men.
Thans echter door zijn bood
schap van 15 April 1950 heeft hij
ongetwijfeld een persoonlijke beslis
sing getroffen, die een ver dragend»
politieke weerslag zal hebben.
Het is voor ons niet gemakkelijk
een objectief oordeel te vellen over
deze boodschap. Immers wij hebben
al te veel de natuurlijke neiging haar
te onderzoeken van ons eigen stand
punt uit of minstens vanuit het
standpunt van de politieke partij,
waartoe wij behoren. Nochtans ware
het onrechtvaardig deze boodschap
niet te onderzoeken vanuit het stand
punt van diegene, die de ontwerper
ervan is en die Zijn eigen verant
woordelijkheid draagt tegenover de
natie.
De Koning moet ongetwijfeld door
drongen zijn van een Hem eigen be
stendige en verheven bekommernis
om 's lands hoogste belangen, om er
in te zijn geslaagd een oplossing voor
te stellen van nationale verzoening,
welk genre van oplossing door de Hr
Eyskens nochtans zeer flink bere-
kenaar als de quadratuur van de
cirkel werd bestempeld.
De uitslag van de volksraadple
ging werd zo geïnterpreteerd dat
een meerderheid der Belgen 's Ko
nings onvoorwaardelijke terugkeer
verlangde en een minderheid 's Ko
nings onvoorwaardelijke troonaf
stand. Ten overstaan van die scher
pe tegenstelling was er maar een
democratische oplossing: de wil der
meerderheid diende geërbiedigd. En
zó moet het blijven.
Wij die behoren tot die meer
derheidmogen echter niet uit het
oog verliezen dat de Koning in rui
mere mate en op gans verschillende
wijze met de positie van de minder
heid hoeft rekening te houden dan
het voor ons het geval is. De Koning
moet immers zijn scheidsrechterlijke
rol kunnen voortzetten.
(Zie vervolg 2* blad).
Drie hoge kerkelijke dignitarissen, met bisschoppelijke waardigheid,
verschenen dezer dagen voor het Staatsgerecht te Praag, alle onder
beschuldiging van spionnage voor het Vatikaan, onwettelijke actie en
hoogverraad, met als doel liet tot stand brengen van een staatsgreep.
De valse beschuldigingsakte luidde dat het Vatikaan bevel had gegeven
a n de religieuze orde der Norbertijnen een gewapende opstand voor
te bereiden en wapens op te stapelen in de kloosters. Op deze foto
een der beschuldigden: E. P. Silvest Braite, van de Dominikanerorde»
en Professor in de Theologie.
