in de kerk en thuis
Koning Winter ging er
met de vuile voeten door
De Aanbidding dér Drie
uitgavePoperiiige - leper
Kerstmis
Aan onze Postabonnenten
Daarom knielen we
j
in den Ouden Tijd
Overvloedige sneeuwval maakt het haan-
verkeer gevaarlijk
Haasjes, herten en everzwijnen op zwerftocht
Jnsefarljvingsbuiletijn.
WIJ ftraaktan al vertrouwd met sneeuw en
Ijs»... koude winter!... Kerstdag nadert.
Kerstdag, dag van licht en warmte ln
duistere, donkere, barre, koude dagen.
Kerstdag ls zo welgekomen leder jaar;
onbewust verlangen we naar dien dag, allen wie we zijn,
groten en kleinen.
8t Niklaas brengt speel- en snoepgoed voor de klei
nen en dan zien we dat volkje in zijn uitbundig rumoer;
dan leven m helemaal naar buiten al die kleine spoken
en guiten. Maar met Kerstdag zijn ze al vroomheid en...
braafheid. Dan zijn ze van binnen en langs binnen ge
keerd. t Is werkelijk of die kleinen iets begrijpen van
dat groot gebeuren, van dat eindelijk-diep Kerstdag-
mysterie. Ze hebben het kribbeke opgesteld thuis, ze
hebben het versierd en de dagen... geteld. En als moe
der met hen naar de kerk en bij de kribbe gaat, kunnen
zij zo starreling kijken in de ogen van dat kleine kribbe-
klnd, zodat het voor moeder zelf als een mysterie lijkt,
dat kontakt tussen het kribbekind en de kleinen.
WIJ groten gaan op Kerstdag jaren achteruit ln de
ze herinnering; onze eigen kindertijd staat voor ons, met
ons eigen voorbije kinderlijk verlangen naar dien dag.
Er komen dan wel andere herinneringen boven van min
der blijde dagen, aan onze tekortkomingen, aan de da
gen waarop we dèit kind vergaten, er van wegliepen.
Kom, dan gevoelen we toch wroeging en berouw... och!
een kind misdoen is toch zo onnatuurlijk! Zo wij al
niet ln de ogen kijken van 't kribbekind, toch gaan on
ze blikken naar stalleken en kribbe. Toch komt er dan
een gevoel van warmte in ons hert... Neen, er zingen
geen engelen meer, maar we ademen die goddelijke
Kerstdagboodschap in: «Vrede aan de mensen van goe
de wil 't Is alsof we ons allen van goede wilach
ten op dien dag, vredelievend, vredesgezind. Die gezind
heid brengt ook in de hardste dagen een gevoelen van
inwendige warmte mee!
t Was er «koud» In die stal!
Er was geen plaats voor arme lieden...
*t Stroomde volk toe in alle herbergen, 't was overal
rumoerig. Alleen zij, die de nacht door waken moesten,
kwamen dat arme kind bezoeken, groeten en aanbidden!
Dat Kind bracht... verlossing! In die tijd wist nie
mand wat «verlossing» was. Van eeuwen te voor was
de komst van dè,t kind voorzegd, aangemeld. Men wilde
niet eens onderzoeken wat DIE verlossing zou meebren
gen. En, wanneer die simpele herders voortvertelden wat
zij in DIE nacht gehoord hadden en gezien, werden zij
gescholden voor dwepers en maanzieken.
Vrede! Er was geen oorlog immers! En een kind in
een stal? Wat was dat toch voor een gebeurtenis? Nie
mand was toch verplicht zich last op de hals te halen...
Naastenliefde? Dat was immers een onbekend gebod.
Het was wel in steen gedrukt, maar in geen enkel hart.
't Was «koud» in die stal, 't was koud in alle har
ten over heel de toenmalige wereld!
Sedert eeuwen weet de wereld nu wel wat vrede
en «verlossing» betekenen. Die vrede en die verlossing
maken alle harten warm, waar ze kunnen en mogen
binnendringen.
En toch is de wereld koud, ijskoud, Siberisch koud;
omdat de wereld d&t zo liefst heeft. Omdat de hoge he
ren er meer willen over weten dan dit kind. Hoogmoed,
verwaandheid, zelfzucht, vrekkigheid, haat, nijd zijn
wereldmachten geworden, verpesten de lucht en vergif
tigen mensen en volkeren.
Kijk rondom U hoe koud het is:
Alle mensen broeders?
Wie het echter niet met onze mening houdt, wordt
broederlijk in een concentratiekamp opgesloten. Alle
mensen broeders... en miljoenen vluchtelingen zwerven
rond, vinden dak noch werk... stalletjes van Bethle
hem zijn er thans bij duizenden. Denk even aan het
ongelooflijk zwaar en toch zo edelmoedig werk van de...
Spekpater
Alle mensen broeders! Koude oorlog en... ware oor
log! En de hele wereld roept toch om vrede, schreeuwt
om vrede en miljoenen wenen en snikken om vrede.
Hoevelen... bidden om vrede?
Vs
Kerstdag nadert. Koud is 't overal, buiten maar ook
binnen en de kostelijkste fourrureen de geweldigst-
gestookte heerd of oven kan die koude, die van binnen
zit, niet verwarmen.
Eén kan dét: HET KERSTKIND.
Vindt ge ook niet dat dit gebed aan de kribbe, dit
Jaar alleszins zo eenvoudig is dat iedereen het uit eigen
hart naar mond en lippen voelt stijgen?
etief kind in de kribbe, goddelijk kind... het is zo
ijskoud. Gij weet wat koude is, winterkoude en koude
van mensenharten. Heel uw leven hebt gij die laatste
koude ondervonden en er zo vreselijk om geleden, tot
op uw kruis. En toch waart gij gekomen om warmte te
brengen; de warmte, de gloed van de liefde. Was uw
hart niet een brandende oven van liefde? Waarom toch
willen de mensen en de volkeren ijskoud blijven tegen
over U en tegenover elkander?
Maak ons eigen hart warm, opdat we niet aan an
deren verwijten wat we zelf... verdienen.
Geef uw warme liefde aan ons en onze gezinnen,
aan groten en aan kleinen. Geef die liefde en warmte
aan al onze landgenoten, geef die aan alle vluchtelin
gen, dompelaars en dutsen over de hele wereld.
Breng uw licht en warmte bij hen die U verlieten
en bij hen die V nooit kenden. Laat uw licht en uio
liefde de koude, de ijskoude wereld ontdooien en vrucht
baar worden, V dienen en den evenmens hartelijk be
minnen. Breek dan het ijs van alle harten.
Opdat er vrede kome, uw vrede, uw Kerstdag-vrede...
Daarom knielen wij op Kerstdag bij de kribbe, ln
de kerk en... thuis.
PÉ VLAMYNCK.
Niet alleen ln onze streken werden we ln het laatste week-eind op
overvloedige sneeuw vergast, gans Midden-Europa kreeg hetzelfde lot
beschoren. Natuurbewonderaars moeten zich in onze streken meestal
tevreden stellen met sneeuwzichten waarop zij ruwe knotwilgen aan
de rand van een klein beekje opgesteld zien. Zwitserland echter kan
daar meer op Inbrengen. Typische huizen, houten brugjes, 'n naakte
treurwilg en op de achtergrond 'n witte bergmassa, ja, ieder vogel
zingt zoals hij gebekt is. 't Js al maar kwestie van het schone erin
te zien.., hoe men ook rijk of minder toebedeeld is,., en gelukkig
te zijn
Het begon Vrijdag 15 December
met een ons:huldig sneeuwpartijtje
toen het daglicht met moeite zijn
weg zocht door de grauwe mistige
lucht.
De droge koude grond liet de
witte vlokken zich ongedeerd op
stapelen tot het een effen tapijt
werd dat uur na uur aangroeide.
De jeugd kreeg sneeuwpret met
sneeuwmannen en sneeuwgevech-
ten. Zelfs ouderen voelden de vin
gers jeuken en konden de bekoring
niet weerstaan vriend of gebuur
met een balletje te bedenken.
Voor de weggebruikers echter
kreeg alles een andere aanblik.
De voetgangers dachten aan de
oude spreuk: «als ieder veegt voor
eigen deur, dan is 't voor alle deu
ren schoonDe voorbijgangers
hadden dan ook een dankbare blik
voor de huisvrouwen die er met de
ruwe borstel doorgingen en het
gaanpad voor hun deur trachtten
vrij te houden.
De fietsers werkten zich ais wan
hopige dwangarbeiders door de wit
te massa heen tot ze met een zucht
de flets naast zich voort sleepten
die plots een onwillig lastdier werd.
Voor hen die er met gespan of
auto op uittrokken was iedere reis
gevaarlijk. Zij die per auto de baan
op moesten zochten hun toevlucht
in ketens waarmede de achterwie
len bekleed werden.
Zo deed koning winter zijn intre
de. Iedereen keek bedenkelijk naar
de lucht en verzuchtte: ...de win
ter duurt nog zo lang.
IN
SNEEUW OVER GANS
HET LAND
Vrijdagmorgen scheen het sig
naal gegeven voor een sneeuwpar-
tij over gans het land. De Arden
nen in de oostelijke provincies had
den reeds dagen voordien een voor
smaakje gekregen doch het winter-
avontuur bleef er beperkt tot
sneeuw die weer spoedig smolt en
het peil der rivieren deed stijgen.
Toen de witte vlokken onbarmhartig
over gans het land begonnen neer
te vallen van. uit een dichte grijze
hemel kreeg men zelfs hier in
West-Vlaanderen een laag van 20
centimeters die op sommige plaat
sen, waar de wind zijn parten
speelde, groeide tot een halve me
ter.
In onze streken was het Zater
dag rustiger geworden, doch in het
Oosten van het land ging het tem
peest verder zijn gang zodat in de
streek van Verviers de sneeuw een
meter hoogte bereikte. Op sommige
plaatsen ln de buurt van de Bara-
que Michel werd het 2 meter. Het
verkeer tussen Eupen en Malmedy
werd onderbroken, evenals tussen
Elsenborn, Bullingen en Rocherath.
Bij Hendriks Kapelle, waar zich
het grote Amerikaanse kerkhof be
vindt van gesneuvelden uit de jong
ste wereldoorlog, werd de weg over
een afstand van 2 Km. totaal on
bruikbaar. Sneeuwploegen diiffiden
in deze streken aan het werk ge
steld om het nodige verkeer voor
bevoorrading en postverkeer moge
lijk te maken. (Zie vervolg blz. 7.)
Als het Kindeke is geboren
Heeft 't raapke zijn smaaitske verloren.
KERSTDAG wordt pas se
dert de IV" eeuw als een
Kerkelijk Hoogfeest ge
vierd.
Het is niet onze bedoe
ling hier een studie te maken van
Kerstmis in de Kerk, maar wel eeri
overzicht te geven van de gebrui
ken die rond Kerstdag ontstaan
zijn, zowel in Vlaanderen als elders.
Nadat vele jaren Kerstdag een
voorwendsel ls geweest om bals,
banketten of braspartijen te hou
den, gaan we Kerstdag geleidelijk
terug als een typische familiefeest
dag beschouwen, zoals het onze
voorouders steeds pleegden te doen
De ganse familie zat dan rond de
haard geschaard, waarin de kerst
blok geurig brandde die men enkele
dagen voordien ln het bos ging
hakken. Alle lichten in de kamer
waren uitgedoofd en bij het laaien
de licht van de knetterende kerst
blok was het aan ledereen de beurt
om te vertellen of te zingen, liefst
van toveressen en spoken, van
weerwolven en bokkerijders.
Het branden van de kerstblok
schijnt vooral uit Engeland en
Duitsland naar onze streken over
gewaaid te zijn.
Het is misschien omdat er bij
zulke typische Outer en Heerd »-
atmosfeer drank te pas komt, dat
het o.m. te Geraardsbergen de ge
woonte was de vlammen weer te
doen oplaaien door de kerstblok
met genever te begieten.
Liet men de kerstblok in som
mige gewesten volkomen opbran
den, dan spaarde men in andere
streken integendeel een stuk er
van, om het onder het bed te leg
gen, ten einde de woning tegen de
bliksem te vrijwaren.
Het volksgeloof schreef heel wat
kracht toe aan de kerstblok: de as
werd gemalen en met water ge
mengd, en als behoedmiddel tegen
de tering aangewend. Zelfs tegen
tandpijn was de verpulverde houts
kool goed.
wijn veranderde. Ook de Brugse
voorouders waren al even naïef
toen ze beweerden dat wanneer de
uurklok van de Halletoren twaalf
keren sloeg, de leeuwen op de
Leeuwenbrug zich omkeerden.
Destijds mochten de herders tij
dens de Kerstnacht nooit de naam
van de wolf uitspreken, of ze kon
den er van verzekerd zijn dat het
dier in hun kudde zou opdagen.
Dieren kregen doorgaans een
wondere begaafdheid tijdens de
Kerstnacht. Zowel in Vlaanderen,
ln Friesland als in Zwitserland be
weerde men dat de bijen aan het
zingen gingen, in hun korven. In
Limburg begonnen de ossen met de
andere staldleren te kallen. Van 23
tot 24 uur sloegen de staldieren een
praatje en voorspelden tevens de
toekomst der mensen. Maar wacht
er u wel voor hun gesprek af t
luisteren, want dan loopt het spoe
dig fallkant met je af.
Zowel in Vlaanderen als la Wal
lonië beweerde men dat de dieren
te middernacht opstonden, om ver
volgens weer te gaan liggen. De
schapen richten op hetzelfde ogen
blik hun ogen naar de ster in het
Oosten, terwijl de Luxemburgse
ossen van de Kerstnacht vertelden
wét de Evangelisten vergeten had
den neer te schrijven.
Wat het volksgeloof in die vele
eeuwen er nog allemaal bijgesleurd
heeft, is eenvoudig verbluffend.
Men geloofde eertijds dat het wa
ter te klokslag middernacht geput
geneeskrachtig was, en o.m. diende
om koorts weg te nemen en maag
pijn te doen ophouden. Te Gent
geloof "e men zelfs dat het water
van de Leie te middernacht in
Bomen, planten en gewassen kre
gen natuurlijk ook een ruim deel in
de kerstfolklore toegekend. Onze
Vlaamse voorouders geloofden dat
een twijgje van de kerselaar, een
appelaar of een Meidoorn op het
wondere uur van Christus geboorte
afgesneden, met Lichtmis in bloei
zou staan. In Westfalen beweerde
men dat de appelbomen dan kort
stondig bloeiden, en dat de hopjes-
spruiten een vingerlengte groeiden,
zelfs wanneer ze onder een dikke
sneeuwlaag bedekt waren.
(Zie vervolg blz. 2.)
Zwakken en Machtigen vereren en aanbidden het Kerstkind. Het voorrecht, om als eersten de nieuwgeboren Heiland te
aanschouwen, genoten niet de machtigen der aarde, maar wel de herders. Later kwamen toen de drie Wijzen uit het
Oosten zich neerbuigen in de stal vóór de Zoon van God. Ze brachten Hem wierook en myrrhe, symbolen van de vorste
lijke hulde. Dit geweldig gebeuren herschiep voor ons drie eeuwen geleden, de reus der Vlaamse Barok, Pieter Pauwel
RUBENS. Ondanks al het geiveld van kleur en beweging blijven deze haast woeste gestalten stilstaan voor de majes-
steit van het Kind in de handen van een Vlaamse Lieve-V rouw. Contrast en harmonie, rijkdom van kleur, macht der
gestalten, groots beeld door 'n machtig kunstenaar, dat is da bijdrage van Vlaanderen in da rij der Kerstmis-vsrheerlijkingen.
Jffl
De hernieuwing der postabonnementen voor 1951, geïnd door
de postbode, loopt ten einde. Het grootste aantal onzer lezers
die 55 fr. betaalden, en dus hernieuwden voor 6 maand, zullen
in de loop der maand Juni a.s. opnieuw door de postbode bezoek
ontvangen, die hen het kwijtschrift voor Juli-December 1951
zal aanbieden.
Veel anderen, die weigerden, daar ze ineens voor gans 1951
wilden hernieuwen, en ons dit mededeelden, zullen op hun beurt
door de postbode 125 fr. gevraagd worden voor hun abonnement
Januari-December 1951.
Wij danken allen die ons blad trouw bleven door hun abon
nement te vernieuwen, doch vragen hen, als soms in de eerste
weken hun blad niet bijtijds besteld wordt of hen door de
briefdrager een andere uitgave dan de gevraagde wordt gegeven,
een weinig geduld te willen hebben: tal van laattijdige ver
anderingen brachten de regelmatige diensten wat in de war,
dit komt echter spoedig in orde.
Schrijf ons onmiddellijk bij moeilijkheid, doch let wel, eens
de dienst normaal, bij niet-bestelling of vergissing van uitgave
is het aan de post, die U bedient, dat dc klacht moet gericht
worden; schrijft U rechtstreeks naar ons, dan moeten wij op
onze beurt toch aan de voornoemde post vragen naar de reden
der missing, wat dus vertraging bijbrengt.
Wie voor gans 1951 ons blad per post wil thuisbesteld krij
gen, Kerst- en Nieuwjaarnummer inbegrepen, vuile onder
staand inschrijvingsbulletijn zorgvuldig in, en sture het ons op
in niet-gesloten omslag met zegel van 20 centiemen.
Ondergetekende begeert een postabonnement op
HET WEKELIJKS NIEUWS
Editie (1)
NAAM
ADRES
GEMEENTE (STAD)
(1) Poperinge - leper
Roeselare - Izegem - Menen
Veurne - Nieuwpoort - Diksmuide
(Handtekening)
BEMERK WEL: De briefdrager gaat slechts déAr binnen
om het abonnement te vernieuwen, waar de lezer op een post
abonnement ingeschreven was en is.
Wie dus nog nooit ons blad met de post kreeg, en dit
thans wenst, dient heel eenvoudig bovenstaand formulier in te
vullen en het onder omslag op te sturen ter drukkerij, Gast
huisstraat 19, Poperinge. Enkele dagen daarop krijgt U dan
het bezoek van de briefdrager die komt ontvangen (jaarabon
nement 125 fr.) en dan zorgen wij ervoor dat U regelmatig om 4
de week. de door U begeerde uitgave ontvangt. I
ni|r"'» W""1*1——i- «urn"i unr^un»w-n«n—TBuwnr-ir hhTh-iii—111