VOOh POPERINGE
We
willen
vrij ademen
elddelen
«yriiBuwe Uurregeling der Treinen
PEEGIE is daar weer I
De Betoging van de Staatsschool
te Brussel
Zilveren jubileum van het Sanatoriu
De Lovieplechtig herdacht
12
Aannemer uit Bese^re komt bij auto
botsing om het leven te Koksijde
Voor eenheid
onder de volkeren
Foorhalle Roeselare
Jaarbeurs
Schone Westvl^amse Familie te Westrozebeke
Het Academisch Jaar
der Leuvense Alma Mater
plechtig geopend
KATHOLIEK WEEKBLAD 00R POPERINGE-IEPER-WERVIK EN OMSTREKEI
ONZE 3 UITGAVEN:
Bladzijden
PRIJS
ZAT'
erdag
OCTOBER
1951
Cogge
Geeraert
BUITENLAND
VERZICHT
Drie medereizioernstig gekwetst
Een blijde mare...
tan Midden-Vlaandei
liiiMiflfirffïi
Openlijke bekentenis van brutaal anticlericalisme
Geneesheer-Bestuurder, Aalmoezenier en drie Zusters
door Minister De Taeye vereremerkt
HOOFDBUREEL en REDACTIE
Poperinge Gasthuisstr. 19.
Tel. 9 - Postcheckr. 47.63.60.
PLAATSELIJKE BURELEN:
leper:
P. BRAS-DEKLERCK
de Stuersstraat 4. - Tel 445.
Nieuwpoort:
Drukkerij DUMON, Marktstr.
Roeselare:
J. VERRIEST-DEZEURE
St-Alfonsusstr. 12. - Tel. 1523.
Veurne:
M. D'HERT, Noordstraat 14.
Aangesloten bij het Verbond, der
Belgische Periodieke Pers.
HET WEKELIJKS
POPERINGE en IEPER (met Wervik en randgemeenten).
ROESELARE (met Izegem-Menen en randgemeenten).
KUSTSTREEK (Veurne-Nieuwpoort-Diksmuide en randgemeenten).
47* JAAR
Nr 40
3 F ^ABONNEMENT 1951:
r,lgië (tot einde 1951) 36 fr.
Belgisch Congo 4 fr. p. week
Frankrijk - Holland 4 fr. p. week
Andere lan'den 6 fr. p. week
Verantwoordelijke Uitgever:
J. Sansen, Gasthuisstraat 19, Poperinge.
DIE fameuse bom Is dus
ontploft... niemand on
der ons is gekwetst.
Die bom? Die grote
manifestatie van 30 Sep
tember te Brussel, waar
nu eens betoogd zou worden voor
de officiële school. Die betoging
was bedoeld als een verdedigings
manoeuver werd natuurlijk niets
dan een... aanvalsmanoeuver. We
hadden dat ten andere voorspeld.
We kennen '-rimers sedert lang die
verdedigersvan het neutraal
onderwijs.
't Was een grote betoging. Bijna
twee uur defileerde de stoet. Of er
nu 20.000 betogers waren, of 35.000
volgens liberale en socialistische
bladen of 75.000 volgens Le Peu-
ple»... daar komt het niet op aan.
Het was en blijkt inderdaad een
grote betoging te zijn geweest.
Waar het op aankomt is, dat we
nu ondervinden dat er van school-
vrede in ons land geen spraak is;
dat men van links de oorlog wil
voortzetten, onverbiddelijk.
In de stoet gingen broederlijk
saam al wat blauw en rood is,
van bleekrood tot donkerrood. De
kleuren van de nationale school?
Blauw en rood! Wie er nog mocht
aan twijfelen, weet het nu. En,
't is altijd goed die dingen te... zien.
Tegen de vrije scholen manifes
teerden luidst, krachtigst en meest...
spectaculair de leerlingen, neen!
Want ?t zijn geen kinderen meer,
de hoogstudenten van de vrije
universiteit van Brussel. Een be
wijs dat de vrijheid niet voor allen
maar slechts voor de linksen mag
opgeëist worden.
Er waren natuurlijk spandoeken.
De spandoeken voeren in onze da
gen de grote reklaam en de grote
leuzen.
t Was nodig dat die spandoeken
vertelden dat de vrije scholen de
scholen zijn van een partij.
De blauwe en rode vlaggen ver
telden immers genoeg dat de neu
trale school geen kleur heeft!
Minister Harmei kreeg natuurlijk
zijn deel. Is het immers niet ver
schrikkelijk dat er een minister
gevonden wordt, die zo welwillend
is zelfs nutteloze nieuwe neutrale
middelbare scholen op te richten,
maar anderzijds toch een eerste
stap zet in de goede richting, na
melijk om alle Belgen gelijk te
stellen voor de... schoolwet.
Wat ls er toch een spektakel ge
maakt met die 300 millioen sub
sidie aan de vrije middelbare scho
len. Er waren van die spandoeken
die van milliarden spraken.
Zijn er dan inderdaad nog «pri-
maires» dat wil zeggen... achterlij
ke mensen die niet weten dat een
leerling uit een vrije .middelbare
school 4.500 fr. kost aan de staat,
wijl een leerling van een staats
middelbare school er precies 17.000
frank kost: van gelijkheid gespro
ken, natuurlijk!
Een paar weken geleden lazen
we over dat drama te Brussel,
waarbij een ingenieur drie voorna
me heren neerknalde. Het ging om
een provinciale school van de
blauw-rode provincie Brabant, waar
ieder leerling aan de provincie on
geveer 100.000 fr. kost.
De stad Gent richt een nieuwe
wijk op. Op die wijk wordt door de
stad een gemeenteschool gebouwd.
Maar in de gemeenteraad donder
den en sakkerden de blauw-roden
omdat de stad in die zelfde wijk
een terrein wilde verkopen aan het
Katholiek Schoolcomité dat op dit
aangekocht terrein, met eigen grote Vrijdagmorgen was de aanne:
bankbrieven we moeten in dit Paul Bouckenooghe, wonende
Dat wil zeggen: verplicht de
ouders de keuze te doen tussen hun
beurs en hun geweten... Knijp
iemand de keel toe, dan kan hij
niet meer ademen!
De bom is ontploft en niemand
onder ons is gekwetst!
We hadden, onmiddellijk na de
oorlog, gedacht dat er onder onze
landgenoten ware eendracht zou
bereikt worden en vrede, ook de
schoolvrede. We hadden gemeend
dat we inderdaad over vrijheid
zouden beschikken: dat de ouders
zelf het recht zouden bezitten de
keus te doen van de school waar
zij hun kinders zouden sturen en
dat kinder tenminste gelijk zouden
zijn voor de wet!
Na een jaar wisten we reeds dat
een blauwe bankier zijn kind kos
teloos naar school kon sturen, maar
dat een dokwerker zelf de onder
wijskosten moest dragen wilde hij
zijn kinders naar een vrije middel
bare school sturen.
Nu eindelijk heeft de C.V.P.-re
gering een eerste stap gezet naar
de gelijkheid. Voor Allenkan
die zinsnede overwegen! Inderdaad,
alle ouders moeten gelijk zijn, ook
voor de schoolwet!
Maar die betoging heeft ons niet
gekwetst... integendeel.
Waren er 100.000 manifestanten
geweest, 't bleef nog hetzelfde... We
hebben er uit besloten dat wij te
genover dat blauw-rode front even
eens blok moeten vormen. Die be
toging is voor ons een welkome
gebeurtenis. We kunnen altijd kri
tiek uitbrengen tegen eender welke
regering. Er zijn noch perfecte
mensen noch perfecte regeringen
maar waar 't gaat om 't behoud
en de bloei van ons vrij onderwijs,
daar moeten we pal staan, eveneens
front vormen en de strijd volhou
den en... overwinnen.
We laten ons niet wurgen, maar
willen vrij ademen!
PÉ VLAMYNCK.
en
twee taaie Westvlamingen die
°P 26 OCTOBER 1914
de overstromingen van de
IJzer bewerkten, hebben
aldus de Duitsers tot staan
gebracht; het Belgisch le
ger gered en de uiteinde
lijke zege helpen bevech
ten.
Over dit onderwerp brengen
wij onze lezers volgende week
een rijk-gedocumenteerde en
geïllustreerde
WEEK-END REPORTAGE
van de hand van ERE-INSPEC-
TEUR Hr DOCHY uit Roeselare.
Radiotoespraak van Z. H. Paus
In een radiorede tot de gelovigen
die te Nimes de slotplecht.igheid
bijwoonden van het Franse Natio
nale Eucharistisch Congres, heeft
Z. H. de Paus, uiting gegeven aan
zijn vreugde bij het aanschouwen
van deze geloofsbelijdenis en heeft
hij de wens uitgesproken, dat vrede
zou heersen onder de mensen.
Spijtig genoeg, zo verklaarde
o.m. de Heilige Vader, komt een
donkere wolk de heldere hemel van
deze Eucharistische dagen versom
beren en worden onze ogen met
tranen gevuld bij het zien van de
zovele verschrikkelijke gesels, die
de mensen naar ziel en lichaam
treffen. Zo vele angstwekkende
problemen, waarmede de huidige
generatie geplaagd zit, zijn verre
van opgelost. Zij worden daaren
tegen met de dag ingewikkelder en
erger, en zij verbreken het even
wicht in de wereld, in zoverre zege
dat een definitieve en nood!'-'
breuk gevreesd wordt. ons
Sla dan ook samen uw
uw ogen ten hemel en v*0+ d„
handen in een vurige be£,'.(-er d;e
eeuwige en opperste Ptdraclit en
een waarborg is voor ee:ver de
vrede onder de mensen sties docJh
dehjke en morele kwdp nr!dpr dp
vooral eendracht en vre
volkeren en naties
Aiover
DE DUITSE EENHEID
Wat wij sedert twee drie jaar
aangekondigd hebben is aan het ge
beuren: Duitsland wordt eens te
meer het kernpunt van de Europese
politiek. Te vroeg gelijk hebben is
nooit goed, want dan scheldt men U
uit en maakt men U verdacht
Nu moet men daar geen schrik
van hebben. Mr Spaak loopt hele
dagen naar Duitsland om er com-
gressen te houden en grote rede-,
voeringen uit te spreken. En een!
dat Spaak dat doet. moogt ge
zijn dat er geen risico aan ve
den is en dat iedereen haa^ujk-
willens, nillens, bij de werdrijks-
heid heeft neergelegd: aren
kunde blijft aardrijkskwMmoeTien
lioenen menser. blijven/acht KW
mensen met hur werl[swn
initiatief en hun lefóan js dat
En het plezantstcje oorlog liedjes
al diegenen die na \elinc, an Duits-
zongen over de venlen van een stel
land en het opiwL^se staten, thans
onafhankelijke voorstanders ge-
de meest warn de Duitse eenheid,
worden zijn i£n die jlet hardst ae-
terwijl dtegefoben om de demilitari-
schreeuwdh ontmanteling van de
satie en aeans vurigste voor-
industrie jeworden zijn van een
stcnaers inschakeling 'van Duits-
militairi fet Atlantisch Pact.
a7¥? l:de gewezen liberale minister
Al!üan ook met groot misbaar in
Key Brusselse krant de vraag stelt:
eeJli')ben urij een Duitsland poli-
dan duidt dit eens te meer
Wj het feit dat er maar al te lang.
9' tak regnante, een natte vinger
politiek in dit opzicht gevolgd werd
En wij zouden er nog dit aan toe
voegen: het gaat er niet zozeer om
een Duitsland politiek te hebben,
dan wel te onderzoeken op welke
manier men. ook samen met Duits
land, een Europese, een Westerse
politiek zal voeren.
Al de rest is larie en houdt geen
rekening met blote feiten.
Intussen is het inderdaad zover
gekomen dat Duitsland voor goed
'een tivistappel geworden is tussen
Oost en West, terwijl de sterkste
HEER PERON
De Argentijnse dictator,
die een poging tot opstand
spoedig wist te onderdrukken.
land in het Atlantisch Pact. Goed.
wij zijn niet tegen de Duitse een
heid op voorwaarde dat ze geen
occasie moet zijn om de Russische
grens tot aan de Rijn te ver
schuiven. Daarom moet de Duitse
eenheid dan ook tot standkomen
in volle klaarheid en met alle waar
borgen van vrijheid en democratie.
En Rusland zit er blijkbaar mee
verveeld Ze hadden gehoovt weer
eens de vruchten te plukken van
een goedkoop voorstel tot Duitse
eenheid dat steeds weerklank vindt
in alle Duise harten, maar nu zit
ten ze met de gebakken veren,
want West-Duitsland is akkoord op
voorwaarde dat alles ernstia ae-
beure en die voorwaarden zijn ze
ker van aard om alle niet-commu-
nistisctie Oost-Duitsers nog anti-
communistischer te maken.
We moeten er ons nochtans aan
verwachten dat Grotewohl zal ant
woorden. En van wat in dit ant
woord zal staan zal afhangen of er
mag verwacht worden dat Rusland
met een nieuwe geest de bespre
kingen over het Duits vredesver
drag wil aanpakken
De deuren van het Salon Rose
staan nog altijd open. zei Schu-
man gisteren...
Vanaf Zondag 7 Oktober verandert de uurregeling
der treinen op ons nationaal net. De uren dezer ver
nieuwde winterregeling zullen we, althans voor de
bijzonderste lijnen die onze streek doorkruisen en ver
binding geven met de grootsteden, mededelen in ons
blad van Zaterdag e.k. 13 Oktober.
Gewoonlijk gaat dergelijke verandering gepaard met
een aanpassing vanwege de AUTOBUSSEN en TRAMS.
Ook deze aangepaste uurtabellen zullen we naderhand
mededelen.
Het beste middel om zeker te zijn dit blad te zullen
verkrijgen is het van NU AF AAN BIJ UW VERKOPER
AAN TE VRAGEN. Het kan ook rechtstreeks op ons
bureel aangevraagd worden, mits toevoeging van 3,50 fr,
postzegels in de omslag.
Bespreek dus tijdig uw blad bij onze Verkop8is. Zo
zijt U er zeker van dat, tot bij het intreden der zorner-
regeling (27 Mei 1952), U deze praktische wintergïds zult
ter hand hebben.
REVOLUTIE IN ARGENTINIË
Een epronunciamento» is in de
spanning daarvan te voelen is in
Duitsland zelf.
Wij schreven zo verleden week
over de voorstellen van de Duitse meeste Zuid-Amerikaanse Staten
communistenfuhrer Otto Grotewohl geen eigenaardigheid. Een rege-
tot het houden van algemene ver- ringswisseling is daar meer het ge-
kiezingen in gans Duitsland en we v°ia van een paar salvo's en enkele
bespraken hét antwoord dat kan- executies dan van een stemming of
selier Adenauer daarop gegeven eefL verkiezing
xkenooghe Paul, die op slag gedood werd en de drie gekwetsten, respectie-
Van links naar rechts: dhr Bog Rfchard) cïarisse Odiel In Bertheloot Camiel.
velijk L'
geval alleszins niet meer spreken
van eigen centeneen vrije
school zou bouwen. Ook die Gentse
blauw-rode sinjeurs toonden daar
waarin de verdedigingbestaat
van het officieel onderwijs.
Er werden ook redevoeringen uit
gesproken te Brussel: de beloning
immers voor de manifestanten!
EigenaardigEr was geen enkele
grote tenor of bas te beluisteren,
wel de oud-liberale minister Buis-
seret en de twee kampvechters
Bracops en Missiaen, die beide aan
run honderdste en zoveel... redevoe
ringen waren tegen het vrij onder
wijs. De vrije school is hun nacht
merrie, dat weten we sedert jaren.
En hun honderd en zoveelste rede
voering was de honderd en zoveel
ste herhaling van wat ze de eerste
maal vertelden.
Missiaen heeft echter een nieuwe
zinsnede gewaagd: de volgende
«Geen toelagen aan het vrij ka
tholiek onderwijs. Indien wij deze
toelagen aanvaarden, zullen de ka
tholieke scholen in de zelfde voor
waarden kunnen werken als de
officiële scholen en dan zullen vele
ouders en vooral de moeders die
er aan houden dat hun kinderen
godsdienstonderwijs krijgen, voor
hun kinderen de vrije scholen ver
kiezen
Wervikstraat te Beselare, als n?,
(er
■ren
gewoonte met zijn personenwar' er
naar Koksijde vertrokken oiraan
het laatste werk uit te voeren,zi1n
een in opbouw zijnde villa. Aan Jgt
echtgenote verklaarde hij bij, v^f
heengaan dat hij blij was da:*deze
nu de laatste maal was dat hit.
verplaatsing moest doen, dar prje
werk die dag zou gedaan zijr in de
werklieden hadden eveneenfpen de
wagen plaats genomen. AlL'ld u}£
timmerman Bruggeman Lect, moirPn
Beselare kon de reis niet rrY. t ma_
daar hij nog het schrijn ïtf viiver
ken voor Maurice Van lpn ,,P,.nn_'
welke twee dagen voord- velu"
gelukte. - ging het
Over leper en Veurn-wa5ensrond
naar Koksijde. Toen ded(, fqnes de
7 uur Koksijde nadefo„merkfe de
Ten Boogaerdelaan -Iftwleen van
voerder dl 10 ton vra£i^agdel" jfet
de firma Vanwynsbefffï??avan d~
vliegveld veriiet dat recnts van ae
barm ^ngei!rH(ria 1 meter van de
vra^htwagef'gfkr^n^oetdhr
SVoiï, üii üi'e uit alle macht,
^pP 'beletten dat zijn
fnta m„? ,miw/weld aanbeukte te
gen de achterw ielen van de vracht-
r?''eweldige schok kreeg
,™I°epTouckenooghè het stuur
r„ gen tegen de borst ge-
ivt i wijl zijn hoofd achterover
sloeg op de rugleuning met dusda
nig geweld dat de schedel langs ach
ter gekloven werd.
Dadelijk werd geneeskundige hulp
Ingeroepen, terwijl de politie ter
plaatse kwam. Voor de aannemer
Bouckenooghe kon geen hulp meer
baten, hij moet vrijwel op slag ge
dood zijn. Het slachtoffer, 37 jaar
oud, was gehuwd met Soete Yvonne
en laat twee kinderen, een van 2 j.
en een van 5 maanden achter.
De metser Camiel Bertheloot, die
naast de voerder had plaats geno
men, liep erge verwondingen op aan
het hoofd, Lesage Richard, bliksla
ger van beroep, die links achter in
de wagen zat, kwam er met lichte
verwondingen aan het hoofd en aan
de arm vanaf. Hij is de enige die
dadelijk na het ongeval kon onder-
hoord worden. Naast Lesage zat
Clarisse Odiel, metserdlener, die be
wusteloos uit de wagen gehaald
werd en een hersenschudding met
zware verwondingen aan het hoofd
opliep.
De overlevenden werden ter ver
zorging naar de kliniek te Veurne
overgebracht.
Nadat de eerste vaststellingen ge
daan waren door de politie van
Koksijde en de Rijkswacht van Dc
Panne, stapte in de voormiddag he'
Parket van Veurne ter plaatse af
Op de weg kon men duidelijk d
remsporen vaststellen van de per
sonenwagen over een afstand var
onseveer 30 meter.
Het ongeval verwekte heel wat
beroering zowel te Koksijde als te
Beselare.
Verslag der opening en
bijzonderste firma's op blz. 12
had, nl. dat dit veeleer een kwestie
was ivaarop de vier overwinnaars
in de eerste plaats moesten akkoord
geraken
Dat was niet alleen een goed
middeltje om niet rechtstreeks en
onmiddellijk te moeten antwoorden,
maar het was tevens een wenk aan
de Westmachten: kijk wat de Sov
jet-Unie door de mond van Grote
wohl voorstelt, wat wenst gij door
mijn mond te antwoorden?
È.n wij moeten aannemen dat de
Westmachten het begrepen hebben
en dat zij, samen met de Duitsers
een antwoord opgemaakt hebben
dat dan, nog geen acht dagen later,
door Adenauer opnieuw aan de
Oost-Duitsers gegeven werd
Na de besluiten van de conferen
ties te Washington en Ottawa, waar,
zoals Schuman het gisteren te Pa
rijs nog zegde, nog steeds een kans
wordt opengelaten voor Rusland om
te praten, zijn de veertien punten
van Adenauer in de grond een
nieuw Westelijk voorstel om over de
brandpunten van de wereldpolitiek
een vergelijk te vinden en te treffen.
Rusland suggereert de Duitse
eenheid om aidus te ontsnappen
aan de opneming van West-Duits-
En die de plaats moet ruimen
die moet er meestal niet aan den
ken terug op de banken te gaan
zitten in een of andere parlemen
taire oppositie. Hij doet er het best
aan naar het buitenland te ver
trekken of zich goed weg te stoppen.
Argentinië was in dit opzicht
nochtans een uitzondering gewor
den. Peron had de macht veroverd
en hij hield de teugels stevig in
handenHet baarde dan ook enigs
zins verwondering toen de wereld
Vrijdag vernam dat er een revolu
tie te Buenos Aires was uitge
broken.
De eerste veronderstelling die
men dan ook overal opperde was:
dat was geen echte revolutie, maar
een uitvinding van Peron zelf om
liefhebbers van een revolutie bij
voorbaat te ontmoedigen, en ander
zijds de presidentsverkiezingen te
orchestreren. De gehele opstand
was immers op vijf uur tijd onder
drukt en de berichten gaven in to
taal een dode en drie gekwetsten.
Bij nader toezien komt het noch-
tans voor dat er van geen Peronnis-
tische machinatie kan gespróken
worden. Inderdaad: tiuee bekende
(Zie vervolg blz. 7.)
Met traditionele luister werd
Maandag 1 Oktober het nieuw Aca
demisch jaar der Leuvense Univer
siteit geopend.
Nadat in de St Pieterskerk van
Leuven, door Mgr Van Wayenberg,
de Mis ter ere van de H. Geest werd
opgedragen, in aanwezigheid van
het Professorenkorps en van talrij
ke studenten, ging in het Maria-
Thérésiacollege de plechtige zitting
door, die het Academisch jaar open
de.
De rector sprak de inaugurale re
de uit tijdens welke hij aanving met
een gelukwens voor dhr Harmei,
minister van Openbaar Onderwijs,
omwille van de inspanningen welke
hij zich getroost aan het ingewik
kelde vraagstuk van het onderwijs
een breed opgevatte nationale op
lossing te geven. Na een hulde aan
de overleden professoren en aan
hen die zich na een rijk gevulde
loopbaan uit het onderwijs terug
trokken, gaf de rector lezing van de
namen der nieuw benoemde leraren
Vervolgens gaf Mgr Van Wayen
berg een belangrijke uiteenzetting
over de zending der universiteit die
er in bestaat de wetenschap te be
oefenen en de waarheid op te zoe
ken. In de universiteit wordt de in
tellectuele aristocratie gevormd,
waartoe leden van alle standen kun
nen geroepen zijn en die een door
slaggevende invloed zal uitoefenen
op de leiding van de maatschappij.
Wat het aantal studenten aan de
universiteit betreft, deelde de rector
de volgende cijfers mede: Het jaar
werd afgeslote^ met 8.033 inschrij
vingen, tegenover 7.678 in 1949-1950.
De indeling ziet er als volgt uit:
Belgen: 7.444; buitenlanders: 589.
Frans taalstelsel: 4.400 (de vreem
delingen inbegrepen)Nederlands
taalstelsel: 3.633. Studenten: 6.884;
Vrouwelijke studenten: 1.149.
Tot slot handelde spreker over de
financiële middelen der universiteit
en wees in dit verband op de plich
ten van de staat. Na deze toespraak
verklaarde Mgr Van Wayenberg het
Academisch jaar voor geopend.
WILLEM DENYS
(Willem De Hazelt)
De mensen zeggen het, en ze zeg
gen het heel juist: 't Zijn goe gees
ten, die keren.
't Is met dat woord dat ik Peegie
begroete: Peegie in zijn Apejaren,
de tweede druk van het boek:
Peegie, door Willem de Hazelt.
In een goe jaar tijd was de eerste
druk uitverkocht. En overal is er
vrage naar Peegie: Is 't ie al her
drukt? Eindelijk klinkt het ant
woord, dat overal op vreugdegeroep
zal worden onthaald: Ja, 't is ie al
herdrukt!
Dat Peegie overal zo welgekomen
is, kan ons maar hartsgrondig ver
heugen.
Want Peegie is op de eerste
plaats een rond en een gezond
volksboek. Zo dikwijls zeggen ze te
gen de mensen: dat boek moet ge
lezen! En zo dikwijls leggen de
mensen het boek toe en zuchten:
't is geen spek voor onze bek. Te
genwoordig immers moet een boek,
volgens sommige geleerde critici,
een diepzinnige en uitvoerige ontle
ding brengen van hart en ziel dei-
personaliteiten, het moet op de
eerste plaats karakterstudie zijn,
het moet zielkundig zijn. Akkoord!
Doch laat dit het boek zijn voor de
gestudeerde mens, voor de zogezeir
de intellectueel. Maar laat dan in
de literaire wereld een plaats, en
een ruime plaats open, voor het
volksboek, da't geen uitrafeling vaji
zielsverstanden brengt, geen ontle
ding van ziekelijke en soms vieze
toestanden. Het- volk heeft reebt
op zijn eigen boek, zijn volksboek,
waarvan het op de eerste plaats
vraagt dat er iets gebeurt, dat 1st
boeit, dat het hem gelukkiger, Sa
beter maakt. Dit volksboek is een
apart genre in de literatuur, het ia
gesteund op volksepiek, op het ver-j
tellen. De Westvlamingen hebbed
er steeds in uitgemunt: ik denk'
aan Baekelant van Pastoor Huysl
aan Jules Leroy met Zeisels en Ver
tellingen, De Pensejager, Karei de
Blauwer. Denk eens hoe wonder-;
schoon Pastoor Vanhee kon vertei
len in 't Manneke uit de Mane.
Denk eens aan de uren van span
ning en ontroering, die duizenden
en duizenden binnen en buiten deze!
gouwe hebben ondergaan, bij het
lezen van een boek van Warden
Oom!
Willem de Hazelt, als de tienf'
duizend-en mensen, die uw Peegif'
hebben gelezen, U konden bedan-'
ken, ge zoudt wat horen. Waarom?:
Omdat gij, naar de trant en hei!
hart van de grote Roeselaarse vefj
teller, Achiel Denys, zaliger gel
dachtenis, vertellen kunt dat di
mensen schreien, niet van ont-ï
roering zoals in een boek varf
Conscience of Warden Oom, doclj
van de pure leute. Lachen, tranetï
met tuiten! if
Uw Peegieis wereldberoemc;
geworden. Ze zitten er naar t
luisteren in Limburg, in Antwer
pen, te Brussel, door de uitzendin
gen van Radio Kortrijk... Er word
geluisterd, gelachen!
En dat in een tijd dat we zo'
striemende behoefte hebben aa
de lach.
De wereld is overstuur van heef
slecht leven, van de misdaad, va
de jacht op 't geld, van de politie)
van de angst voor oorlog en atoom
bo-mmen. Er is geen rust, gee i!
vrede, geen geluk meer. De werefil
loopt vol azijnpissers,, de menski
grimmen en grijnzen tegen elka^--
lijk katers, 't Vrouwvolk loopt uit tf
geput en uitgemageïd voor de slai: l
ke lijn en de kinderen, die v;
jongsaf bedorven zijn dat ze sti:
ken, slaan op hun ouders ki
(Peegie zou dat laatste nog ve
straffer zeggen).
Mizerie, we lachen niet meer gl
noeg. De dokters zeggen het,
oude mensen zeggen het, uw
zond verstand zegt het. En. zè
de Paus zegt het! Want het woc
van Zijne Heiligheid staat gedjteffl n
vooraan op het nieuwe boekrrtjYjV, i
gie»: «De huidige wereldSi,:1;
behoefte aan meer lach en a, £.h5js]
diepere zin voor humor. Hei Sdédi
schone roeping de lach jnae?iiet|
mensen te brengen.0r-
Proficiat, Willem, a"kebt de B(vell
keuring van de Pp«s! mei
Het apostolaat van ae lach j
de zuivere vreugde! Zeker er 'ingen!
nog gelachen, en in veel con per-
nies, doch hoe, en waarmede Patst-
sehaamt er zich thans in son'Doei-.(
gezelschappen niet meer ovet po-'
smerigste kluchten te vertsast-,
zelfs in gezelschap van jong l^ulj
(Zie vervolg be-
ist té
hel
r er1'
Het komt zelden ■l)00r dat men de schone Vlaamse families nog eens te samen aantreft. Dit gebeurde
ian-toch te Westi'°^ehf'ke. toaar Dinsdag 2 Octoberde echtelingen Camiel Vanderhaeghe en Stefanie
Decoene hun gou-den huwelijksjubileum vierden. De jubilarissen toerden geboren te Langemark. respec
tievelijk Oü 27 Augustus 1874 C.n OP 24 April 1880 Zij traden in het huwelijk op 28 September 1901. Zij
hielden do Lu W vinnmte trruHiio 7Kin het kroostrijk aezin hoog en op de dag van hun gouden hu-
loe®. 8Ch' m Vlnmse traa ,ie vul ft Hierboven zien wij beide gelukkige mensen te
VMS iftt 00k hun schopnsu «Het wekelijks Nieuws» wenst beide jubilarissen
Zoals wij het reeds verleden week Brussel, die uit volle keel zong van
jorspelden met betrekking tot de
jtoging ten voordele van de
staatsschool', betoging die Zondag
30 September te Brussel doorging, is
de aap uit de mouw gekomen en
heeft hij zijn grijnzend aanschijn
van brutaal anticlericalisme ge
toond.
De stoet op zich zelf, was een
heruitgave van de rode eerste-Mei
stoeten met de nodige rode partij-
vaandels. De liberalen die er ver
leden Zondag bij te pas kwamen
liepen mee gelijk lijkbidders die
een beetje onwennig deden in dit
hiet alledaags democraten-gezel-
schap.
De Walen uit Jemappes openden
de stoet met een Waalse haan;
maar van een Vlaamse Leeuw was
nievers geen spoor, en 't was best
ook. Opgesteld per Provincie werd
de stoet gevormd aan het Zuidsta
tion. trok vervolgens voorbij de
beurs waar hij in ogenschouw ge
nomen werd door socialistische, li
berale en communistische persona
liteiten om bij de Hoolkaai ont
bonden te worden waar een open
lucht-meeting doorging.
Ver van huis kan een wegslip-
pertje geen kwaad, meenden de
heren, en zo opende de Koninklijke
Philharmonie (der Gemeentebe-
langers?) uit Poperinge de greep
met de Westvlaamse afgevaardig
den, geleid door de socialisten
Van Acker en Missiaen.
Om de betekenis van deze stoet
te vatten hoefde men alleen maai
de meegedragen opschriften te le
zen: «Verdeelde jeugd, verdeeld
Vaderland. -— Pak aan Mijnheer
Harmei, pak aan Kardinaal Van
Roey. Pakt aan, heren clericale fa-
natiekers
Het spreekwoord indachtig dat
het venijn in de staart zit. werd
de stoet gesloten door een luid
ruchtige afvaardiging der beruchte
U.L.B., de Vrije Universiteit uit
Ver-i
A bas la Calotte Vervelend dat
kinderen nu ook altijd hun mond
voorbijpraten. Nadat de HH. Bra
cops, Smelters en Vanderpoorten
gehandeld hadden over de onge
hoorde clericale dwingelandij
deed ook dhr Missiaen uit leper
zijn duit in 't zakje en betoogde
zonder blikken of blozen dat de
jongste maatregelen van dhr Har
mei inzake onderwijs nog min of
meer onze grondwettelijke vrijhe
den zelf in het gedrang brengen.
Van liberale zijde beslóten Buisse-
ret en Catteau de toespraken.
't Is dus op de keper beschouwd
'n flauwe affaire geweest, 't Was te
voorzien ook, want men mag we
kenlang schreeuwen en publiciteit
maken... de mensen laten zich zo
gemakkelijk niet meer gebruiken
en er zijn er altijd die om een
postje of een plezier moeten mee
huilen.
Per slot van rekening kwam het
hierop neer.
Zcals na ieder officieel vaderlands
feest de Nationale Hymneaan
geheven wordt, zo hebben zij ook.
Zondag na dit nationaal verweer,
hun Nationale Hymne gezongen:
A bas la CalotteNiet dat het
er nodig was opdat men het we
ten zou. maar de uiting was te
spontaan om het te verduiken.
In alle geval, dat hebben we er
uit geleerd: als 't gaat tegen de
godsdienst, zijn liberalen, socialis
ten en communisten zelfde mor
tiermengsel.
en de zedeles voor ons is: Nu
kennen we ze en strijden eenparig
om het schaarse te behouden dat
we kregen en wei-ken we met een
door-koppigheid verder om nog
meer te veroveren.
Want we staan nog veel ten
achteren op al die bazen... en we
willen evenveel toelagen voor de
katholieke scholen als voor de an
dere.
Zaterdag 29 Sept. jl. had in het Sanatorium «Be Lovie» te Po perïnge de plechtige herdenking
pi ats van de 25-jnrige stichting d ezer instelling. Hierboven een fo tosamenstelling dezer plechtigheid.
BOVEN: een blik in de zaal tijdens de feestzitiing. Men bemerkt van links naar rechts op de eerst
rij: Br. Sierens, Mevr. Jos. Vandenberghe, Z. Exc. de Gouverneur. Z. Exc. Minister Be Taeye, Z. E. lv
Beken Butaye en dhr Senator Feryn. In de inzet midden: Br Sierens en Z. E. H. Aalmoezenied'
Pil worden vereremerkt. In de inzet onder: de vereremerkin ven drie kloosterzusters, van linki)
naar recht bemerkt men E. Zuster Clara, E. Z. Milburge (zij oivl ing het ereteken in de plaats vai'
Zuster Marina die belet was aanwezig te zijn) en E. Z. Suzanne. - In de inzet rechts: Dhr Jot'
.Vandenberghe, tijdens zijn feestred e- .(Voor verslag zie blz. 2
