VOOR POPERINGE EN IEPER
16
29
Wakker worden
of wakker blijven
HEILZAME REACTIES
De aloude Rederijkerskamer van
Hooglede uit het verleden herboren
De Electrokorre, kostbaar werktuig in
handen der Nieuwpoortse Vissers
Fietser door auto aangereden
langs de baan leper-Menen
op grondgebied Zillebeke
KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE IEPER - WERVIK EN OMSTREKEN
Bladzijden
ZATERDAG
PRIJS
MAART
1952
In hef oude
Tweestromenland
BUITENLANDS OVERZICHT
Geheimzinnige keffertjes
Op d'Hoogde graeyt den Olyvboom
Toneelkring Kunst en vreugde waardig droger
ven hoogstaand cultureel verleden
Onze Kustvisserij op nieuwe banen
lepers®
.HANDELSFOOR
HOOFDBUREEL en REDACTIE:
Poperinge - Gasthuisstr. 19.
Tel. 9. - Postcheckr. 47.63.60.
PLAATSELIJKE BURELEN:
Roeselare:
J. VERRIEST-DEZEURE,
St-Alfonsusstraat 12. - Tel. 1523.
leper:
P. BRAS-DEKLERCK,
de Stuersstraat 4. - Tel. 445.
Wervik:
ROGER PECTOR,
Leiestraat 11. - Tel. Komen 491.
Veurne:
M. D'HERT, Noordstraat 14.
Nieuwpoort:
Drukkerij DUMON, Marktstraat.
Aangesloten bij het Verbond £er
Belgische Periodieke Pers
HET WEKELIJKS NIEUWS
ONZE 3 UITGAVEN:
POPERINGE en IEPER (met Wervik en randgemeenten).
ROESELARE (met Izegem Menen en randgemeenten).
KUSTSTREEK Veurne-Nieuwpoort-üiksmuide en randgemeenten).
*y
48° JAAR.
N' 13.
3 Frank
POSTABONNEMENT 1952:
België (tot einde 1952) 114 fr.
België (6 maand) 70 fr.
Andere landen 4fr. p. week
Verantwoordelijke Uitgever:
J. Sansen, Gasthuisstraat 19, Poperinge
ZONDAG laatst had de pater
die bij ons de Passie-Ser
moenen predikt gewezen
op de eeuwige passie van
de Kerk. Geen eeuw zon
der vervolging, zonder martelaren,
een eeuwige Kruisweg! En in onze
tijd, van beschavir- en... atoom
bommen is het erger dan ooit. Aan
voorbeelden ontbreekt het werke
lijk niet, we zijn er zodanig aan
gewoon geworden in onze bladen...
heel korte berichten te lezen over
aanhoudingen van Bisschoppen en
Priesters achter het IJzeren Gor
dijn of in China... Zo gewoon ge
worden dat wij er nooit o-'r spre
ken onder mekaar! 't Ware anders
moest men eens een van die vervol
gers uit de weg ruimen, 't Zou ook
in onzebladen een hele blad
zijde beslaan en 't zou protest ge
roepen worden uit alle hoeken en
kanten van links. Wij schijnen er
in te berusten en kunnen maar
niet veronderstellen dat ook bij
ons die hel zou kunnen losbreken.
Zou die pater... gelijk hebben?
Ik ging deze week onze oude
meester bezoeken; ja wei een
oude»van jare~ maar nc/g al
tijd die oude die aan mij en aan
velen gezonde ware verkocht, onze
kop verzorgde maar ons gemoed en
hert niet verwaarloosde. Kom een...
meester!
Hij zat te snuisteren in oude ver
geelde bladen, met een gele, ver
vuilde omslag... de «Annalen van
Scheutvan vóór zestig jaar.
Pé, 'k ben bezig met nog eens te
beleven wat ik vroeger van verre
meeleefde, de eerste missionering
in China van onze mannen van
Scheut en ook van onze Minder
broeders in China.
Neen, ze zaten in 't herte van
China niet, maar aan de gerskan-
ten van dat onmetelijk land, nabij
of in Mongolië en ze gaven waar
achtig de Scheutisten toch
Vlaamse namen aan hun eerste
missieposten... Ik herlees nu weer
de brieven van die mannen, van
die... apostels! God, wat waren dat
inderdaad... reuzen van taaie be
drijvigheid, van hemelse patiëntie,
van ongehoorde durf. China' en
Mongolië hebben 't beste van het
Vlaamse land verzwolgen. Zovelen
zijn gegaan en nooit teruggekeerd.
Zijn er inderdaad na de oorlog
geen Scheutisten naar België ge
komen die na vijftig jaar afwezig
heid hun land terugzagen en zo
vreemd opkeken, zo vreemd en ver
baasd keken naar wat ze nog nooit
gezien hadden! Ze waren nagenoeg
vreemd geworden en herkenden
hun eigen land niet meer.
Ginder ver, in 't land van rijst
en vogeltjeszaad, hadden ze zich
helemaal weggeschonken. Ze waren
op reis gegaan, voor dagen, met
han «telgangers» die steppe-peer-
deti die heel anders lopen dan de
onze, ze hadden geslapen op de
bei-ovens, in die... herbergen waar
't wemelde van ongedierte. Zij had
den kapellen gebouwd, scholen en
wezenhuizen, zij hadden die dood
arme sukkelaars leren boeren, zij
hadden grond en land gekocht voor
die dutsen. En zij zelf? Och kom
op honderden kilometer van me
kaar versmacht en versmoord in de
miserie... Dat alles vind ik hier
in die vergeelde Annalen van
Scheut
De Bokser-oorlog, dat was in
1900. Mgr Hamer werd vermoord;
de Nederlanders richtten hem te
Nijmegen een standbeeld op. Onze
Pater Van Meirhaege van Ware-
gem werd eveneens vermoord. Ik
weet niet in hoever men dat nog
weet te... Waregem.
Het Davldsfonds gelukkig maar
dat het Davidsfonds daar nog is
gaf een boek uit over Mgr Trudo
De Jans, van de Minderbroeders,
een Limburger die de marteldood
stierf in de bloedige missie van
Hou-Pei en onder de zc.lig-ver-
klaarde martelaren in China tel
den we een Kloosterzuster uit Lim
burg!
Meester moest een ogenblik naar
de draad zoeken, naar de draad
van zijn... gedachten!
Wat hebben onze Vlaamse zen
delingen toch niet gedaan voor dat
volk? Vanaf Pater Verbist wiens
Standbeeld te Pittem ons aan de
grote zendeling en geleerde herin
nert, tot Pater Boutsen, de Min
derbroeder die zo heerlijk over
China schreef en zo wonderschoon
over dat landi spreken kon.
De Japanners eerkt hebben dat
grootse werk van onzegroten
gekraakt en gebroken. We hoorden
tal T an zendelingen hun belevenis
sen vertellen... Concentratiekamp
verhalen! Die bedreiging ging' ech
ter voorbij. Maar nu?
...Nu komen de laatsten weer
naar huis. De laatste Vlaamse zen
delingen. Ik weet het wel, hier er.
daar wordt er een met ware triomf
ontvangen in zijn geboortedorp.
Blij is het volk dat hun zende
ling van jaren de oude ouderlijke
woonst betrekken mag... Zijn oude
bekenden terugzien kan en... de
dodendans ontsprong.
Maar... Pé, ik had de gelegenheid
bij een van die zendelingen op be
zoek te gaan en hem te horen
over de vervolging in China.
Verschrikkelijk! En wij weten
het niet!
Zal Mao-Tse-Tung een commu
nist zijn als Stalin, of er een zijn
als... Tito? Daar zijn de hoge he
ren om bekommerd en wij praten
hen na!
Waarom gaan die zendelingen
die het Chinese communisme be
leefden, die gesmaad en gehoond,
mishandeld en gefolterd, eindelijk
uit de gevangsnis verlost aan ten
dood-veroordeling ontsnapten orr,
als... honden buiten het Chinese
rijk geschopt te worden... waarom
gaan zij niet van stad tot, stad.
van dorp tot dorp om deze onge
lovige Thomassen te bekeren?
Dan zouden we geloven dat in
derdaad de Kruisweg van de Kerk
nog immer voortduurt.
Dan zouden onze mensen weten
wat Kerkvervolging betekent in de
eeuw van wetenschap en techniek.
Dan zouden we weten wat... ons
te wachten staat zo we ooit door
verdeeldheid en dwaasheid, in het
Westen van Europa, de poorten
open lieten voor communisme en
Kerkvervolging.
Verschrikkelijk is het en wij we
ten 't niet en we doen en handelen
alsof dat gevaar niet bestond... Ge
zult een goed werk doen Pé, schrijf
maar eens over de Passie er de
Kruisweg van de Kerk in China;
onze mensen moeten dat weten
en... wakker worden of wakker
blijven.
'k Heb dat beloofd aan dien
oudemeester die alleen maar
«oud» van jaren is; een van die
goê-oude meesters uit onzen
kindertijd.
PE VLAMYNCK.
(Mesopotamië)
het land tussen Eufraat en Tigris,
bloeide reeds in de 7° eeuw v. Chr.
een moderne beschaving. Nebukad-
nezar il bouwde de grootse stad
Babylon.
In het begin van onze eeuw werd
deze stad, na jarenlange opgravin
gen blootgelegd. In een museum
vond men er een zuil met een
inscriptie waarop er spraak is van
de bijenteelt. Dit is op heden het
oudste schriftelijke document over
de imkers. De bij behoort tot de
oudste diersoorten, maar met ze
kerheid is niet te zeggen, wanneer
de mens ze in zijn dienst begon te
stellen.
Zijn de hangende tuinen van Ba
byion een sprookje geweest? Neen,
waarde lezer. En zij boden onge
twijfeld het schouwspel van een
fantastisch bloemfestijn, waar gou
den honig uit millioenen smetteloze
bloemkelken werd gepuurd.
Deze bloemenfeeérie is nu nog
een sprookjesachtige werkelijkheid
i.i de eeuwige zomers van Cuba en
Zuid-Californië. Hier wordt nog
steeds dit wonderwerk der natuur
opgebouwd: de gulden oogst van
zuivere bijenhonig door vlijtige bie
tjes in de honigraten opgeborgen.
Deze honig wordt in zijn natuur
lijke volmaaktheid door de van ouds
gekende firma «De Werkende Bie
op d j markt gebracht.
Zie verder bladzijde 9. (Med.)
DEUTSCH 1ST DIE SAAR
We herinneren ons nog allen het
jaar 1935 toen, als laatste bedrijf
van het speciaal statuut dat te
Versailles voor het Saargebied
werd uitgedacht, een meerderheid
van 95 de terugkeer van het
Saarland tot het Duitse moeder
land eiste.
In die dagen kon men zijn radio
niet opendraaien of daar klonk er
gens, van om het even welke Duit
se antenne, met forse koperensem
bles, het liedje Deutsch ist die
Saar
Van 1919 tot 1935 had Frankrijk
geprobeerd van het Saargebied
een stukske Frankrijk te maken.
Het tvas hen deerlijk mislukt.
Gelukkig is men na deze oorlog
iets ivijzer geweest en heeft men
alleen een economische unie ge
sloten tussen Frankrijk en het in
middels weer als onafhankelijke
Staat opgerichte Saargebied. Deze
keer heeft geen enkel verantwoor
delijk politicus er aan gedacht een
nieuw Frans departement te schep
pen. Men heeft alleen het oude be-
GEN. ALFRED GRUENTHER
Stafchef en rechterarm van
Eisenhower.
Niemand denkt er aan dat schoenzolen een ideale bergplaats zijn
voor diamant, de smokkelaar en de politieman kennen die truc ech
ter reeds lang. Diamant is klein van omvang en toch zo kostbaar.
Wie over deze edelstenen meer wil weten leze onze WEEK-END
REPORTAGE op blz. 16 van dit nummer.
Een volk met een schone cul
turele traditie herdenkt graag
die oude, onsterfelijke roem, waar
het terecht fier op gaat en hier in
Vlaanderen ontbreekt het zeker
niet aan dergelijke traditie uit
vroeger tijden. Maar al te vaak
blijft het dan beperkt tot een
vrome herdenking en slechts zel
den vindt iemand de moed om de
oude asse weer op te rakelen en...
de vlam weer te doen oplaaien.
Met die bedenking trokken wij
Zondag 23 Maart naar Hooglede,
waar wij uitgenodigd waren op
de feestviering van de Rederij
kerskamer «Op d'Hoogde grocyt
den Olyvboom
Toen wij 's avonds op terug
tocht waren en al het schone
overpeinsden dat wij die dag mee
geleefd hadden, moesten wij bij
ons zelf toegeven dat .7ij te Hoog
lede geen louter herdenking, maar
een herleving meegemaakt hadden
van vroegere schoonheid; dat wij
cr getuige waren geweest van
een heropflakkering der oude
vlam van verheven cultuurleven.
Op d'hoogde had de Olijfboom
een nieuwe scheute gedaan in de
veie grond van Omer Karei De-
laey en Warden Oom. Wij had
den er de geest teruggevonden
van David Dcsimpel en van zijn
ordewoord: Men leeft niet al
leen van brood.
E®wa: wn algemeen 7.5rilt op de voorziri rstafel tijdens de iocsprar'
van <IJtr Bai'gvmeesier. Van links naar rechts bemerkt men dhr A.
rLmctüis, blijkbaar in diepe overpeinzingen verzonken, dhr Storm
Jos., Bestendig Afgevaardigde; dhr Burgemeester van Ilocgïede, di:
»i;':n toespraak houdt; dhr Adicl D:- our (gedeeltelijk verborgen
achter dhr Burgemces.er)dhr Herman Van Ovcrbckc; E. H. Pas
toor Monearey, Proost der feestvierende gilde en dhr De Selryver
wapenheraut der Hoofdkamer «De Fon'.cyne» uit Gent. Onder
het bïstiaur van «Kunst en Vrcigd», met middenin het nicuv
blazoen der Rederijkerskamer. Zittend v. 1. n. r.: dhr A. Dufour, voor
zitter; Mevr. M. C. Desmet, ere-voorzitster; dhr L. Meersseman
Wider-voorzitter; Z. E. H. Pastoor Monearey, Proost en dhr J. De-
icryse, secretaris. Rechtstaande v. 1. n. r.: de KH. Vandevelde M. er
L. BnsSiyl. V - it-mrslcdendhr J. Billiet, penningmeester (11)1
fiery Bussr?haojT- lifsinuialid..
DE HEER ZIJ DANK GEZEID
Zondag 23 Maart was Hooglede
in feest. De toneelkring Kunst en
Vreugd vierde zijn erkenning tot
Rederijkerskamer onder de ken
spreuk: «Op d'Hoogde groeyt den
Olyvboom
Ieder werk van aangelegenheid
begint In het christen Vlaanderen
met een kruiske en zo knielden dan
honderden gelovigen te 9 u. in de
mooie kerk van Hooglede, om de
Heer te danken tijdens een plech
tige Hoogmis.
Bij de Ingang van het koor stond
het blazoen opgesteld der Rederij
kerskamer, het blazoen met in het
midden de aloude remonstrans van
de kerk van Hooglede afgebeeld,
links en rechts de wapenschilden
van Hooglede en van Westvlaande-
ren omkranst door olijftakken en
bovenaan de kenspreuk der Kamer.
Onder prijkte het jaartal 1562, een
■adeltitel die op zichzelf voldoende
spreekt.
Ingetogen volgden de aanwezi
gen de korte wijdingsplechtigheid
van het blazoen, waarna Z. E. H.
Pastoor Monearey de plechtige
dankmis opdroeg. Na het Evangelie
hield Z .E. H. Maertens, Proost van
het A.W.T., een treffende kansel
rede over de roeping en de beteke
nis van het toneelspel in het men
senleven. Na onderlijnd te hebben
hro God de grote regisseur van het
leven moet zijn, richtte spreker
zich tot de aanwezige toneelgezel
len met de woorden: «Uw leven
is niet een spel, maar uw spel is
een leven. Rijkdom en zieleadel ge
ven aan de mensen is uw grote
taak. Onder Gods regie zal uw
leven schoon en nuttig zijn
VLAANDEREN
WEELDERIG LAND
Terwijl de wind speelde in de
waperer.de vanen aan de huisgevels,
trok men met muziek op kop, na
de Mis, stoetsgewijze naar de grote
vergaderzaal van het gemeente
huis van Hooglede, voor de plech
tige Academische Zitting.
Aan de bestuurstafel bemerkten
wij Z. E. H. Pastoor Monearey,
proost van «Kunst en Vreugd»;
dhr Hemerlc, burgemeester en de
schepenen J. Billiet en Wulleput;
dhr A. Dufour, voorzitter der feest
vierende gilde.
Als genodigden bemerkten wij
dhr J. Storme, bestendig afgevaar
digde; dhr A. Dsmedts, letterkun
dige en Bestuurder van Radio Kort-
rijk; regisseur en kunstdeclaniatcr
Remi Van Duyn; dhr Herman Van
Overbeke, hoofdman en dhr De
Schrijver, wapenheraut van de Re
derijkerskamer De Pcnteyne te
Gent. In cle zaal bemerkten wij
verder nog dhr A. Van der Plaatse,
kunstdeclamator, de bestuursleden,
leden en ereleden van Kunst en
Vreugd alsmede de talrijke afge
vaardigden van toneelgilden en let
terkundige kringen uit Westvlaan-
deren.
Na een welkom door dhr Burge
meester, die een warme hulde bracht
aan de gevierde toneelkring en die
er zijn fierheid over uitsprak dat
Hooglede zo trouw een eeuwenoude
cultuurtraditie bewaarde, vertolk
te dhr A. Dufour de dank van z'jn
gezellen om de hoge eer en de be
langstel"ng' die hen te beurt viel.
Hij onderlijnde de grote data in
de geschiedenis van Hcoglede's Re
derijkerskamer. In 1562 dong Hoog
lede reeds mede in toneeltornooien;
in 1779 werd zi.in Rederijkerskamer
plechtig erkend door de Ieperse
Hoofdkamer Alpha en Omega
en caiaaiB-d:s xeristia'LQs-Jjjim
de Franse Revolutie, bleef het vuur
trouw onder de as smeulen, kende
enkele deugddoende opflakkeringen
en laait thans weer voorgoed op in
zijn aloude luister.
Na een bijzonder dankwoord tot
dhr A. Demedts voor zijn aanwe
zigheid, verzocht hij onze Vlaamse
letterkundige het woord te willen
nemen voor de feestrede.
Wie André Demedts kent, ver
wacht van hem geen holle zinnen
en grote gebaren, hij vertelt gemoe
delijk en dat juist doet hem zo
graag beluisteren.
Nauwkeurig stippelde spreker de
weg uit die door het toneel in ons
land gevolgd werd. Het latijns to
neel bestond bij ons tot rond de
jaren 600, te merken aan de aan
vallen die er tegen gericht werden
door de geestelijke overheid omdat
het niet altijd met de kristen zeden
overeen stemde. Vanaf de 10° eeuw
vindt men duidelijke sporen van
het zogenaamde liturgisch toneel,
liturgische spelen die bij de hoog
dagen, bijzonder met Pasen aan de
gelovigen aangeboden werden als
afwisseling bij de godsdienstige
oefeningen. Dit duurde tot in de
16° eeuw en van dan af vinden wij
toneel buiten de. kerk, meestal
rondreizende groepen, waarvan men
zelfs in de oude vorm overblijfse
len vindt tot in het begin dezer
eeuw.
Vanaf de 15° eeuw vindt men
bloeiende rederijkerskamers, dik
wijls meerdere in eenzelfde stad of
gemeente. leper telde er niet min
der dan vijf. Het was de Ieperse
hoofdkamer Alfa en Omega die in
1779 de Rederijkerskamer van Hoog
lede erkende onder de kenspreuk:
Op d'Hoogde groeyt den Olyv
boom
De rederijkerskamers kenden las
tige tijden. Beeldstorm en Franse
Revolutie richtten verwoestingen
aan in de lettergilden waar Kris-
telijke en Vlaamse geest dikwijls
teloor gingen. Parnassusen verrezen
naar Franse mode en slechts hier
en daar werd de oude traditie on
gerept bewaard.
(Zie vervolg blz. 2.j
twiste gebied een eigen regering
gegeven en getracht het in de
Franse economische zone binnen
te loodsen.
Dat neemt nochtans niet weg
dat de Saarkwestie ook sedert 191)5
een voortdurende steen des aan
stoots is geweest tussen Frankrijk
en Duitsland en een element dat
in gewichtige mate de uitbouw
van een gezonde Europese ge
meenschap in de weg stond.
Wie ooit de gelegenheid kreeg
aanwezig te zijn op internationale
bijeenkomsten waar officiële Duit
sers én officiële Saarlanders aan
wezig waren, die weten dat die
twee soorten mensen mekaar niet
bekeken!
En nu vernemen wij plots dat
Adenauer en Schuman zich aan
tafel zetten en dat ze, samen, het
probleem van het Saargebied zul
len oplossen. Dhr Schuman zou
zelfs reeds gezegd hébben dat een
terugkeer van de Saar naar Duits
land niet uitgesloten was. Enfin
men schijnt de zaken nuchter en
met gezond verstand te willen aan
pakken.
Des te beter.
Jammer dat het niet vroeger gc
beurde, maar liever laat dan nooit
En waarom gebeurde het niet
vroegert
Dat is zo maar niet in één woord
te zeggen en dat lag zeker gedeel
telijk aan zuiver materiële rede
nen. Inderdaad: de Saarlanders
zelf hebben in dit geval ook wei
een zeker gewicht in de schaal te
werpen. Welnuonmiddellijk no.
de oorlog was het veel beter leven
als Fransman dan als Duitser. Nu
wordt dat echter ongeveer het
zelfde en morgen zal het, wie weet,
misschien omgekeerd zijn.
Maar boven die boterhammen-
kwestie uit is er ook de organisa
tie van de Westerse wereld. In den
beginne traditioneel wantrouwig
tegenover Duitsland kon het niet
anders of Frankrijk trachtte het.
Saargebied onder een of andere
vorm te annexeren. Maar dan
groeide de gedachte van een ver
enigd Europa dat in zich de waar
borgen zou dragen dat een derd
wereldoorlog Duitsland - Frankrijk
en het Westen onmogelijk zou ma
ken.
En het kwam tot voorstellen om
Wcst-Duitsland in de West-Euro-
pese gemeenschap en in de Wes
terse verdediging in te schakelen.
Dat was al een eerste stel om
standigheden waardoor een rege
ling van de Saarkwestie, wensc
lijk, mogelijk en nodig werd.
En nu is er plots het Sovjet-
voorstel betreffende de gewapende
neutraliteit van Duitsland.
Zoals we verleden week lieten
voorzien en hoopten is het ant
woord van de drie niet negatief
geweest, doch heeft men een stel
vragen en voorwaarden gesteld, en
heeft men enkele bedenkingen i:
het midden gebracht.
Heeft Moskou getracht Duits
land aan te lokken door de Duitse
eenheid en bewapening binnen
hun bereik te brengen, dan kijkt
heel Duitsland met spanning uit
naar het antwoord dat het Krem
lin zal geven op de opwerping dat
de Westmachten de Odcr-Neissc-
linie niet als definitieve Oostgrens
van Duitsland kunnen aanzien.
Maar wanneer het Westen zou
eisen dat de veroveraarsgrens van
191)5 in het Oosten zou worden op
gegeven, dan moet het ook, op dal
stuk, onbesproken zijn en bijge
volg moet het de Saarkwestie weg
werken.
Het Saargebied terug binnen het
Duitse kader brengen ware trou
wens een bewijs dat do goede wil
der Westmachten veel ernstiger is
dan die van Rusland, aangezien hij
bewdzen wordt door daden en niet
alleen door woorden.
En dat zou in Duitsland grool
c.ffect maken, een zodanig effect
zelf d \t men er enigszins de Rus
sische beloften zou bij wnieten
en in geen geval aan het Westen
de schuld zou geven van het ge-
gebeurlijk mislukken van de on
derhandelingen die misschien, op
grond van de Russische nota, zul
len aangeknoopt worden.
HET AMERIKAANS CONGRES
OP GOEDE WEG
We weten het allemaal: zonder
de A merikaanse dollars zou er van
de Europese legers niet veel in
huis komen.
Nu zijn er cl heel wat strubbe
lingen geweest en te Lissabon wer
den de eisen tegenover de Euro
pese landen nog verminderd. Hét
Europees behoeftenbulletinwerd
er definitief opgesteld.
Gever en nemer zijn akkoord.
Hei komt er nu alleen nog op aan
de toelating te krijgen om die
fondsen ter beschikking van de
Europese behoeftigen te stellen.
En dat is de zaak van het Ame
rikaans Congres, sprekende en
handelende in naam en voor reke
ning van de belastingbetalers.
Tot nu toe bestond er rond die
nieuwe militaire giften heel wat
discussie. Een stelletje senatoren
van het oenre Bourlce en Hicken-
looper, die een paar keer geduren
de een paar weken Europa door
kruist hebben, verdedigden de stel
ling dat men veel minder moest
(Zie vervolo blz. 2.J
Zijzicht van de N. 735, langs onder bemerkt men duidelijk de
electrokorre waar de vis overvloedig naartoe stroomt.
Oorlogsuitvindingen kunnen ook wel eens tot vredesdoel
einden dienen. Hiervan zien we dagelijks voorbeelden alhoewel
deze geheimen sleshts geleidelijk aan de openbaarheid worden
prijsgegeven of tot op heden alleen langs de landelijke spion-
n_igenetten hun ruchtbaarheid krijgen.
Vóór een paar maand ongeveer deed de dieptezoeker zijn
intrede in de visserij. Duikboten moest het toestel niet op
zoeken, deze waren gelukkiglijk verdwenen, maar het speurde
toch heel voortreffelijk naar de rijke visscholen, zodat de
visser zijn vaart heel wat gemakkelijker kon regelen en na
tuurlijk meer vis aan wal kon brengen.
We hebben destijds van dit ver
schijnen te. Nieuwpoort gewag
gemaakt, des te meer nog daar
deze eerste dieptezoeker aange
past werd op de vissersboot van
Jef Verbanck, dezelfde boot waar
moe we nog op reportage geweest
zijn in zee en waarvan we toen
ter tijd een reeks artikelen heb
ben laten verschijnen over deze
visserstocht op garnaal. Wat ech
ter niemand heeft durven ver
wachten is dat op dit plan met zo
snelle schreden zou verder gezocht
worden en dat het onderzoek in
zake atoomsplitsing een niet ver
wachtte ommekeer in dat alles
brengen zou en onze vissers in het
Deze «handle» met de compressoren, zoals Met boven afgebee'd, is
vrijwel alles wat m n van het nochtans ingewikkeld toestel voor
atoomsplitsing te zien krijgt.
Bij valavond deed zich Vrijdag
21 dezer rond 19.15 u. een zwaar
verkeersongeval voor op de grote
baan Meren - leper, ter hoogte van
de Wulvestraat bij de herberg «Het
Kanon».
De 39-jarige Nestor Lermytte
kwam op dat ogenblik per fiets van
uit de richting leper gereden. Daar
de man, een erkloze in 1913 gebo
ren te Krcmbeke, sedert geruime
tijd zijn intrek genomen had in
een leegstaande carrosserie van een
buiten gebruik zijnde autobus, wel
ke zich achter ae garage bevindt
van de herberg «Het Kanon», wil
de hij op dat punt van de baan
oversteken om zijn logement te
bereiken.
Vermoedelijk moet de man de
auto niet bemerkt hebben die in
grote snelheid van de richting Me
nen kwam aangereden. Volgens de
verklaring nadien afgelegd door de
autovoerder, lag de fietser voor
overgebogen over zijn stuur.
Hoe dan ook, toen Lermytte de
baan overslak werd hij met ge
weld door de auto aangereden. L
Links de zware personenwagen die na de aanrijding in de gra"ht terecht kwam. Rechts de plaats
waar bet 0"g<>val gebeurde: op de achtergrond bemerkt men de fiets van het slachtoffer, dc P'jl op
de voorgrond wijst naar de k'ak van de ve rongelukte.
menner van de wagen deed nog
een hopeloze poging cm de fietser
te ontwijken door geweldig naar
links over te trekken. Daardoor
schoot de auto als een pijl over de
tramsporen heen naar de overkant
der baan, joeg rakelings lapgs de
gevel van de herberg Kct Kanon
voorbij, om tussen een dikke boom
en de muur van het aldaar gelegen
Engels kerkhof in een diepe gracht
terecht te komen. Schampspc-ren
op de boem bewezen dat het wer
kelijk niet veel scheelde of de auto
was tegen de boom te pletter ge
vlogen. De schok, waarmede de
auto in de gracht terecht kwam.
was zo geweldig dat het rechter
voorwiel van de wagen was losge
rukt en een meter achterwaarts
onder de auto stak.
Dadelijk werd hulp geboden door
personen die op het gerucht der
jMsing Kwamen toegelopen.
De ongelukkige wielrijder was
zwaar aan het hoofd gekwetst en
kioeg van inwendige pijn aan de
borst. In bedenkelijke toestand
werd hij naar het hospitaal te leper
overgebracht.
Do autovoerder, kapitein-vlieger
Jean Wilkin uit Hologne-aux-Pier-
ïes (nabij Luik), en gehecht aan
de basis van Koksijde, kwam on
gedeerd uit de botsing. Een vriendin
va r hem, zekere Andrée uit Me
nen. die naast hem in de wagen
zat, liep een armbreuk op. De jon-
g i vrouw, die weigerde haar iden
titeit kenbaar te maken, werd per
auto naar Menen geveerd, waar zij
in de kliniek werd opgenomen.
De Rijkswacht van leper stelde
dadelijk na het ongeval het eerste
onderzoek in, terwijl 's anderen
daags het parket ter plaatse kwam.
Het spreekt van zelf dat bij der
gelijke ongevallen het verkeer heel
wat ontreddering ondervindt, voor
al wanneer het om een druk ge
bruikte baan gaat. Hoe op derge
lijke ogenblikken, terwijl er zich
gewoonlijk een flink aantal nieuws
gierigen ter plaats bevinden en ter
wijl allerhande cpmetingen wor
den gedaan, geen ongevallen ge
beuren is onbegrijpelijk, tc meer
daar geen enkel signaal de auto
mobilisten waarschuwt dat er iets
hapert en dat er best traag gereden
wordt. Nu de Rijkswacht toch over
auto's beschikt ware het zeker mo
gelijk daarin te verhelpen door de
Rijkswacht in het bezit te stellen
van de nodige scotch-lights die
de gevaarlijke zone afbakenen.
bezit zou stellen van een nieuw
instrument dat de welluidende
naam kreeg van electrokorre
maar dat in feite gebasseerd is
op het principe der vereenvoudig
de atoomsplitsing met regelbar'
graaduitstraling.
DE EERSTE PROEFNEMING
Wij willen het geduld van onze
lezers niet langer op de proef stel
len en zullen maar dadelijk begin
nen met de beschrijving van het
nieuwe 'toestel, dit aan de hand
der inlichtingen die dhr van Ha-
rynck, uit Vlissingen (Nederland),
die als firma-afgevaardigde ons
deze tijdens een persconferentie
te Nieuwpoort op Woensdag 29
Maart jl. gehouden, uiteenzette.
Op die samenkomst, met zeer
beperkt en intiem karakter, be
merkten we schier alle leden van
de «Wecomat» (Westvlaamse Com
missie voor Atoomenergie). We no
teren er Senator Sobry, de Volks
vertegenwoordigers Piers en De-
velter, Bestendig Afgev. Smissaert
en Olivier en andere vooraan
staande politieke personaliteiten
die doorgaans bij dergelijke plech
tigheden onmisbaar zijn. We merk
ten er verder op de Heer Ghee-
raert., burgemeester van Nieuw
poort, die een bijzondere belang
stelling scheen te hebben voor
deze proef, en met hem nog een
10-tal andere burgemeesters uit
onze kuststeden en -dorpen. Bene
vens deze Wecomat.-leden merkten
we nog een delegatie op van Inge
nieurs, Technici en Animators van
Inel"'.s die eveneens ontboden
werden gezien de mogelijkheid
voor verdere distributie van dit
toestel en eveneens om na te gaan
hoe ook hun eerste proef met
draadloos overseinen van electri-
sche stroom naar de boot, die in
zee gemeerd lag zou uitvallen.
Voor deze laatst vernoemde heren
was het werkelijk zeer interes
sant opdat ze daar in feite voor
het eerst zouden kunnen nagaan
hoe hun menigvuldige studies zou
den uitvallen, dit in verband met
het veel goedkoper leveren van
electriciteit zonder dat daarvoor
leidingen dienen geplaatst. Deze
realisatie werd door hen verwe
zenlijkt met het oog op hun steun
die ze spontaan bijbrengen zouden
tot. de oplossing der werkloosheid
in Westvlaanderen, dit in het ka
der der Maatschappij voor Steun-
versohaffing aan de Westvlaamss
Bedrijven, maatschappij vóór een
paar weken te Brugge gesticht.
Het was Jef Verbanck zelf, die
ons met de bekend spontane en
schalkse glimlach verwelkomde en
ons kond deed dat we dit
maal voor geen zeeziekten hoef
den te schrikken Hij bege
leidde ons naar de ruime ma
chinekamer van zijn St Pierre
N. 735 waar de aanwezigen hef
zich reeds gezellig maakten in ge
makkelijke clubzetels.
HET TOESTEL
Aan de hand van verscheidene
foto's, waarvan hij ons jammer
genoeg slechts één overhandigen
wilde, toonde ons dhr van Ha-
rynck het op de scheepswand aan
gebrachte toestel. Het zag er uit
als een ingewikkeld schakelbord,
j met controlewiel waarboven en
kele compressoren op aangebracht
ware Dat was werkelijk de zie'
van het apparaat. Buitenuit aar
stuurboord waren dan alle appa
raten vastgehecht; hun werkinf
zou evenwel later, na deze eerste
uiteenzetting, nagegaan worden.
Zie vervolg blz. 4
wordt een reuzensucces
Inzake deelname aan de 22"'
Ieperse Handelsfoor die zal plaats
hebben, van Witte Donderdag 10
April tot de Woensdag na Pasen
17 April, zijn de stoutste verwach
tingen overtroffen. Tientallen han
delaars en nijveraars zullen in de
wijdse zalen der Lakenhalle, de
grootste verscheidenheid van koop
waren en de meest ophefmakende
nieuwigheden ten toon stellen.
Als voorbereiding tot de han
delsfoor zal er op Zondag 30 Maarl
en op Zondag 6 April een mach
tige autocaravaan door onze ge
westen trekken, teneinde deze
prachtige commerciële manifesta
tie aan te melden. De bevolking
langswaar do caravarn zal voor
bijtrekken, wordt aangeraden de
vlugschriften, die zullen uitgedeeld
worden, aandachtig te lezen, want
verrassingen zijn niet uitgesloten.
In het blad van Zaterdng as. zal
de te volgen weg van de autocara
vaan meegedeeld worden.