VOOR POPERINGE EN IEPER 12 O y Daar zijn ook wij op plaats! onze De Lourdesbedevaart der K. A. J. Mgr Aloysio Bigirumwami Dré Noyelle Ontzettende ontploffingsramp te Houthulst Poelkapeüe vierde Olympisch Kampioen San onze legwerkers, Berichtgevers en Verkepers 2 ilitaire werklieden, een uit Houthulst en een uit leper, op slag gedood op bezoek in Westvlaanderen KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE - IEPER - WERVIK EN OMSTREKEN ONZE 3 UITGAVEN: ZATERDAG Bladzijden PRIJS AUGUSTUS 3 Frank 1952 De machtigste massaverering die Lourdes ooit kende De Inlandse Missiebisschop Apostolisch Vicaris van Nyundo GEEN VLEESDERVEN OP 15 OOGST is bevoihing breidt hem een spsiitan® huE<5® Ik dank... en zal voort mijn best doen Nieuw© organist in de Kathedraal te Brugge Ifun trouwe vriend... BRUSSEL-L0NDE]N IN 18 MINUTEN PER STRAALJAGER HOOFDBUREEL en REDACTIE: Poperinge Gasthuisstr. 19. Tel. 9. - Postcheckr. 47.63.60. PLAATSELIJKE BURELEN: Roeselare: J. VERRIEST-DEZEURE, St-Alfonsusstraat 12. - Tel. 1523. leper: P. BRAS-DEKLERCK, de Stuersstraat 4. - Tel. 445. Wervik: ROGER PECTOR, Leiestraat 11. - Tel. Komen 491. Veurne: M. D'HERT, Noordstraat 14. Nieuwpoort: Drukkerij DUMON, Marktstraat. Aangesloten bij het Verbond der Belgische Periodieke Pers. HET WEKELIJKS - POPERINGE en IEPER (met Wervik en randgemeenten). - ROESELAR" (met Izegem-Menen en randgemeenten). KUSTSTREEK .(Veurne-Nleuwpoort-Diksmulde en randgemeenten) 48* JAAR. N' 32. POSTABONNEMENT 1952: België (tot einde 1952) 58 fr. Andere landen 4 fr. p. week Verantwoordelijke Uitgever: J. Sansen, Gasthuisstraat 19, Poperinge ER is een zwarte... Bis schop in ons land, de eerste zwarte Bisschop uit Kongo, Mgr Bigirumwami uit Ruanda! Ik ken zo- ceel van Kongolese talen als een... koe, maar die uitloper van die naam zegt me toch iets en de foto leerde me ook iets. Herinnert ge U dat bezoek van de... Mwami? Een Kongolese koning uit Ruanda, een echte reus en niet zo... lelijk als die diklippige zwarten die soms al hier leuren met garen en lint of schoenpoets. Bigirumwami... Mwa mi! Ik ben bijna zeker dat die zwarte Bisschop behoort tot de ho gere stand van Ruanda. Die zwarte Bisschop werd overal zeer sympathiek ontvangen, omdat hij zelf buitengewoon vriendelijk en sympathiek is. Dezer dagen was hij zelfs in Nederland te gast. Maar op 15 Augustus zal hij te Ardooie zijn. Op 15 Augustus zal Mgr Bigirum wami, de eerste zwarte Bisschop van Kongo de Pontifikale Mis op dragen te Ardooie, de geboorte plaats van de eerste Bisschop van Kongo Mgr Roelens. Dat hoorde zo! 't Is er niet minder treffend om en betekenisvol. En ook onze plaats is daar, die dag, te Ardooie. Die eerste Bisschop was van ons. De eerste zwarte Bisschop komt getui genis afleggen van de dankbaar heid en eerbied van zijn volk voor die grote Vlaming en wij zouden dat laten gebeuren zonder aanwe zig te zijn? Kom, zo dwaas zijn wij niet. Ook Mgr Kufur, een Hindou, verblijft alhier... De eerste Indische Bisschop uit de Jezuieten-missie van Randi. Hij kwam naar ons land om tegenwoordig te zijn bij de ontgraving van de grote apostel van die missie... «onze» pater Lievens! Kijk... uit Kongo, uit dat reus achtige India komt men naar ons land, naar dat nietig stukje Vlaan deren, omdat uit dat... beetje Vlaanderen wereldveroveraars naar de onmetelijk-grote Kongo en dat werelddeel India trokken. Zo ge dan, daar binnen U niets gevoelt, zo dat alles U niets zegt, dan moet ge naar een kliniek om U te laten opereren of naar de bewaarschool om de... cijfers te leren. Grote mannen hehoren tot een... groot volk, dat zijn we, maar we weten het zelf niet. Zij allen, die het weten, of gelo ven, zullen op 15 Augustus aanwe zig zijn te Ardooie. Dan kan die zwarte Bisschop in Ruanda aan zijn volk vertellen hoe wij van onze zendelingen houden en hoe wij met dat bezoek... gediend waren. Er is ook een tijd geweest dat uit Ierland en uit Frankrijk zendelin gen naar... Vlaanderen kwamen. Onze grootvaders waren precies ook geen katjes om zonder handschoe nen te pakken en St Amand onder vond meer dan eens dat 't water van de Schelde... nat is. 'k Zoeke nu 's te weten hoe lang het wel geduurd heeft voor er in Vlaanderen zelf een Vlaamse... Bis schop gewijd werd. 'k Heb nog ge hoord dat St Rembertus van Tor hout was en Bisschop werd van Hamburg. Maar hoe lange duurde dat wel? En da&r 't is geen eeuw geleden en in Indië en in Kongo worden inboorlingen priester en zelfs Bisschop. Maar we hebben in Vlaanderen onze schade ingehaald en er is geen bisdom in de wereld dat meer zendelingen telt dan het onze. Een ereschuld! Maar er is ook wel geen streek ter wereld waar men zo grote eerbied en genegen heid over heeft voor de zendelin gen. Overal in Vlaanderen zijn de zendelingen... thuis, danig welge komen, danig wel onthaald. Kom, in werkelijkheid ze zijn bij ons... thuis. Geen gezin bijna waar men niet het portret ziet van een zen deling, geen gezin of men ontving en bewaart brieven van paters, broeders of zusters. We weten immers zo goed wat werk ze verrichten. Wat ging onze Kongo beteke nen zonder zendelingen? Wat bergen werk hebben ze daar verzet Beschaven heet men dat. We weten wel wat... schaven is, en kunnen veronderstellen wat het betekent... mensen schaven. Van wildemans en... menseneters fat soenlijke mensen maken, luierikken leren werken, stamhoofden leren menselijk zijn, door oerwoud en brousse trekken met al de gevaren die aan dat karweitje vast zitten... Zieken verzorgen, voor dompelaars zorgen, de kinders leren school lo pen... nooit gedaan, altijd herbe ginnen. Zo was het in Kcngo, zo is het nog in grote gebieden... Hoe vele dorpen zouden er niet nu nog zijn waar men nooit een zendeling of een blanke zag... Kongo... tachtig maal zo groot als België! Het groot beschavingswerk is het hunne. Thans zijn er ongeveer drie mil- lioen zwarten... gedoopt, een vierde van de bevolking; en dat na niet eens 75 jaar. Kijk dan eens naar de oude Nederlanders, Franse of Engelse kolonies! Ze waren een rijkdom voor het moederlaiid maar 't was veeleer een... stiefmoeder- land. Na... honderden jaren waren er min gedoopten, min beschaafden dan in Kongo! De rijkdom was voor de kolonisten, de armoede was voor de inboorlingen. Is het dan te verwonderen dat die kolonies er... genoeg van hadden en zich los scheurden van dat moederland? Zeker de regering van ons land volgde een betere koloniale politiek; de fameuse commissie die een be zoek bracht aan het mandaatge bied Ruanda-Urundi moest beken nen dat de administratie in orde is; en er zaten in die commissie vele heren die absoluut tegen alle kolonies zijn. Maar waar zou men belanden zonder zendelingen? zonder hun scholen zonder hun hospitalen zonder hun... vakscholen. Met de godsdienst hebben zij de negers anders léren defrkërl, aft'üfefif leren handelen, anders leren... lé ven. Zeker nog blijft het gemoed van de zwarte een mysterie voor de blanke, maar één zaak waardeert de zwarte evengoed als een Japa- nees Die andere blanken komen hier... geld verdienen of geld zoe ken, dat doen de zendelingen niet; zij komen om goed te doen aan de inboorlingen. En waar in zovele kolonies ge zocht wordt om de banden te bre ken, daar blijft de Katholieke mis sie in Kongo de waarborg van de rust in het land en de grote be lofte van overeenkomst en vrede met het moederland. Blinden al leen zien dat niet! Dan rijst nog groter voor ons op die prachtige figuur van Mgr Roe lens; dan zien we hoe deze zende lingen niet alleen de zwarten maar ook het moederland dienen. ...Bij dat standbeeld van Mgr Roelens zal ik Mgr Bigirumwami zien staan... Kongo en Vlaanderen die mekaar ontmoetten, zestig' jaar geleden, en die mekaar begrijpen! Wie zou dat... Schouwspel willen üfe iiI missen? PÉ VLAMYNCK. Het ontzaggelijke missiewerk dat de Kerk gedurende twintig eeuwen presteerde is 'n gestadige, regelmatig opgaande arbeid die nog altijd volgens hetzelfde programma wordt uitgevoerd: «gaat en onder wijst alle volkeren... Het werkprogramma dat Christus zelf heeft opgemaakt en waaraan nog geen iota veranderde. Zij die onderwezen en doopten vielen met de tijd weg en hun taak ging over op hen die door de eersten onderwezen en gedoopt waren. Steeds nieuwe enke lingen spanden zich in voor deze taak, maar ook nieuwe volkeren en rassen, naarmate zij eensgezind in het lichtend spoor van Chris tus traden, kwamen voor dit Apostolisch werk in aanmerking. Met de dag wordt dit duidelijker geïllustreerd en met ontroering zien wij thans de Mtutsi-prins uit Kuanda, Bigirumwami, 't werk voortzetten der vissers van Galilea, nadat zendelingen uit Vlaanderen het ge loof verspreidden in het zwarte land. In het werk der Kerk noemt men dat geen verrassing, want zij kent geen verschil in rassen en volkeren. Een algemeen zicht over de massa deelnemers aan de Lourdesbedevaart van de Kajotters, tijdens een plechtigheid op de esplanade voor de basiliek van Lourdes. (Cliché Het Nieuws van de Dag werd door een grootse plechtigheid, Na een voorspoedige reis bereik ten 11.000 Kajotsters blijgezind het verre genadeoord en met de slag wisten zij eiker genegenheid te veroveren. Zij veroverden Lour des. Een jaar lang hadden zij zo zorgvuldig die bedevaart voorbereid, gespaard om de kosten ervan te betalen, en zo veel meer, en einde lijk was hun wens nu in vervul ling' gegaan en mochten zij gaan bidden voor het beeld van O. L. Vrouw aan de Grot. van Lourdes. Voor die duizenden meisjes wer den het heerlijke dagen. Op de eerste dag te Lourdes wer den de 240 aanwezige proosten ont vangen in het bisschoppelijk paleis van Mgr Théas, bisi .hop van Tar- bes, die ter dezer gek-:enheid hulde bracht aan de stichter van de K.A.J.-beweging, Mgr Cardijn. De tweede dag, 's morgens, werd een grote processie gehouden voor de basiliek, in aanwezigheid van Mgr Théas. Voorop ging' een groep brancar hers met branaende mijn lamp, gevolgd door 240 priesters in sumlis. Nieuwe vlaggen werden ge wijd door Mgr Théas, het plechtig Avé Mariagezongen door alle deelneemsters, toespraken gehou den, ook door de Bisschop van Tar- bës. die zijn vreugde uitsprak over deze massale zogoed voorbereide be detocht. Mgr Callewaert, Bisschop van Gent, droeg vervolgens de H. Mis op. In de daaropvolgende dagen volg den de verschillende godsdienstige plechtigheden elkaar op; de Kajot sters bleken onvermoeibaar. Zater dag jl. werd ook een nachtolechtig- heid gehouden, gevolgd door een middernachtmis met uitreiking van de V. Communie, door 40 priesters gedaan. Een ogenblik van diepe ontroe ring was het, toen 200 Kajotsters de 256.000 intentie-brieven gingen neerleggen aan de grot. Dinsdag jl. kwamen dan de an dere treinen met de Kajotters toe te Lourdes, wat in de dag gevolgd Ter gelegenheid van het Feest van O. L. Vr. Hemelvaart is het op Vrijdag 15 Oogst toegelaten vlees te eten. Don derdag 14 Oogst is het vigilie dag, met verplichting tot vas ten en vleesderven. waaraan de 20.000 Kajotsters en Kajotters deelnamen. Het geschenk medegebracht door de jeugdgroepen, van de Belgische Christelijke Ar beidersbeweging, nl. zeer rijke ge waden voor een pontificale H. Mis, werd alsdan aangeboden. Volgde dan de hernieuwing van de toe wijding aan O. L. Vrouw. Tot slot van deze gezamenlijke plechtigheid werd hit woord ge voerd door Mgr Théas en Mgr De Smedt, zichtbaar ontroerd, spre kend tot alle deelnemers en deel neemsters, voegde er nog aan toe: Lourdes is als betoverd De be woners en de vreemdelingen vragen zich af: Wat gebeurt er? Wie zijn die adellijke meisjes? Dat zijn de arbeidsters! Indien ze zo zijn, is het omdat ze geloven. Ge gelooft in God uw Vader, uw Schepper, ge ■gelooft in Christus, uw Verlosser, ge gelooft in de kracht van uw be weging. Een hulde aan Mgr Cardijn en een massale uitvoering van gods dienstige 'liederen, met de zegening van de menigte, besloten die mach tige plechtigheid. Het cmvèrgételijk schouwspel ge boden door die 20.000 Kajotsters en Kajotters op de machtige esplanade te Lourdes betekende meteen het einde van die zo welgeslaagde be devaart voor de Kajotsters, die dan weldra met een onuitwisbare In druk, terugtrokken naar hun be- devaartreinen. Sedertdien zijn al len reeds thuis en brengen hier overal de heerlijke boodschap uit Lourdes mede. De Kajotters hebben thans de Kajotsters afgelost en ook zij wo nen er indrukwekkende godsdien stige plechtigheden bij en doen er indrukken op die zij nimmer zuilen vergeten. Halen wij ten slotte nog de woor den aan door Mgr Theas uitgespro ken over deze V.K.A.J.-bedevaart, nl.: «Zoiets hebben we nog nooit gezien en zullen we ook nooit meer zien»; wijl Z. Exc. de Aartsbisschop van Boulogne verklaarde; «Ge lukkig België dat zulke Kajotsters bezit. Aanstaande week Vrijdag zijn we Half-Oogst en op die dag ligt alle werk stil. Ten einde tijdig de Zaterdag ons blad bij iedereen te kunnen laten bestellen, zien we ons aldus genoodzaakt in alles EEN DAG VROEGER ALS NAAR GEWOONTE TE DRUKKEN. We vragen dus dringend on ze HH. Medewerkers en Be richtgevers ook een dag vroe ger als naar gewoonte hun copij te willen doorsturen, 1 De Verkopers zijn meteen ook op de hoogte wanneer ze de bladen zuilen toebedeeld krijgen, en aan onze POST- ABONNENTEN laten we we ten dat op 16 Oogst de post- distributie normaal zal zijn. I DE UITGEVER. Dhr Kamiel D'Hooghe, van Vra- sene (Waas), die zopas met grote onderscheiding het diploma van Uitmuntendheid behaalde in het Lemmensinstituut te Mechelen, werd benoemd tot organist aan de St-Salvatorskathedraal te Brugge. PRINS VAN ADELLIJKEN BLOEDE Tegen het einde van 't jaar 1900 had Pater Bethélemy, der Witte. Paters, met twee confraters een missiepost gesticht te Zaza in het Oostelijk gebied van Ruanda. On der de eerste geloofsleerlingen be vond zich de hoofdman Rukamba en zijn echtgenote Nyirebushindore. Rukamba was van adellijke af komst, doch zijn overgrootvader Rushenyi had zijn land Giseka on der de kroon van Ruanda gebracht. Rukamba en zijn echtgenote volgden het catechemunaat tot in December 1904 en korte tijd nadat zij het H. Doopsel ontvingen werd hun een zoon geboren die de naam kreeg van Bigirumwami, wat be tekent Alle goed hoort de Ko ning toe Uit deze naam klonk de trouw van Rukamba aan zijn vorst en meer nog zou deze genegenheid blijken door zijn gehechtheid aan do Mwami van Ruanda gedurende de periode na de eerste wereldoor log, toen Giseka bezet Werd door de Engelsen. Kerstdag 1904 werd Rukamba's zoon gedoopt en ontving in het H. Doopsel als naam Aloysius naar zijn patroonheilige Aloysius van Gonzaga. Jozef Rukamba verzaakte na zijn bekering aan zijn ambt van hoofd man, doch bleef als voorbeeldig christen steeds een grote steun voor de Missie. Aloysius Bigirumwami trad in Z. EXC. MGR BIGIRUMWAMI Woensdag-voormiddag' te 9.15 uur werden de inwoners van Hout hulst en Westrozebeke opgeschrikt door de dreunende slag van een ontploffing. Vier obussen uit de oorlog 1914-1918 en een ontstekings- bom waren ontijdig tot ontploffing gekomen in het Vernielingscen trum te Houthulst. Bij deze verschrikkelijke ramp kwamen twee mi litaire arbeiders om 't leven. Slechts verhakkelde lichaamsdelen vond men van beide slachtoffers terug. Boven: voor de deur van de opgesmukte ouderlijke woning enkele ogenblikken na de aankomst. Uiterst links treffen wii Maurice Segier, André's trouwe verzorger, verder dhr Verkin leren, vader, moeder en zus ter en familieleden. Boven i chts: teree.ht fier en gelukkig toont Novelle ons zijn trofee!.., de twee ver overde gouden medailles. Vader, moeder en zusje staan er glunderend bij. Onder links: re-htstaande in de wagen van dhr Vcrk'iè ren reed Noyelle door de straten van Poelkapelle. Rechts midden: dhr B-jrgemeester Pauwebn ov hanfgde een prachtig valies aan g; vierde tijdens de plechtigheid op het Gemeentehuis. Cnder rechts: tenslotte legde Dré Noyelle de ontvangen bloemen nedo- aan de oet van het monnmTt der gesnenv 'den. Men herkent o.m. Luitenant Holderheeli, bevelhebber van de basis te Köksiide en I Herst rècllts dhr Valide Kcrekhove, Westvlaams Sportafvevaardigde, die eraan gehouden had op dc viering tegenwoordig te zijn. (Zie verslag blz. 8) GEVAARLIJK WERK Ontploffingstuigen, die men nog steeds allerwege in ons land vindt als overblijfselen van twee oorlo gen, vinden regelmatig de weg naar de ontmijningsdiensten die het on guur goed door specialisten doen afhalen om nadien In speciale centra te laten vernietigen. De Dienst voor Opruiming en Vernie tiging van Ontploffingstuigen, de D.O.V.O. heeft voor West- en Oost- vlaanderen zijn centrum te West rozebeke, het eigenlijk Vernielings centrum van deze dienst bevindt zich in de aanpalende bossen van Houthulst. Militairen en militaire werklie den, die jarenlang ondervinding hebben van dit werk voeren twee maal daags dit gevaarlijk werk uit. In putten van ongeveer 10 meters diepte worden de ontploffingstui gen, die moeten onschadelijk ge maakt worden, neergelegd samen met een ontstekingsbom, waarvan de entsteker van op afstand elec- trisch kan in werking gebracht worden. Gans de lading wordt met aarde toegedekt zodat de ontplof fing ondergronds gebeurt en in de omgeving geen schade kan berok kenen. Ds inwoners der omgeving zijn hiermede vertrouwd geraakt. Twee maal daags, stipt te 11.30 en te 14 uur horen zij de doffe slagen der ontploffingen. Op deze ogen- mërs nog altijd zijn geheimen niet blikken wordt het verkeer geschorst prijs en het blijft gevaarlijk tot on de baan Poelkapeüe - Houthulst het ogenblik van zijn vernietiging. bracht. Intussen waren de andere personeelsleden elders aan het werk. Wat er zich precies op de plaats der ramp heeft voorgedaan, kan niemand met zekerheid zeggen. Plots te 9.15 uur scheurde evenwel een zware ontploffing door de lucht. Een hagel van schroot en aarde viel op de omgeving neer. Een ijzige stilte volgde op de ontplof fing terwijl een sterke kruitdamp in de lucht hing. Uit de in de nabijheid gelegen burelen en werkplaatsen kwamen onmiddellijk militairen en werklie den toegesneld. Kapitein Samyn, bevelhebber van het centrum was dadelijk ter plaatse en leidde per soonlijk het eerste onderzoek. De plaats der ontploffing bood een verschrikkelijke aanblik. De lijken der twee cngelukkigen waren door ontploffing uit elkaar gereten en onkennelijk geworden. Zeer korte tijd na het verschrikkelijk gebeu ren was de Z. E. H. Pastoor van Houthulst ter plaatse om de slacht offers in extremis het H. Oliesel toe te dienen. GISSINGEN OMTRENT DE OORZAAK Omtrent de toedracht van deze jammerlijke ramp, kan men slechts gissingen maken. ct door roest ingewreten oorlogstuig geeft im- vanwaar hst Vernielingscentrum slechts een goede 100 meter verwij derd ligt. DE FATALE ONTPLOFFING Woensdagmorgen waren de twee werklieden, Aifrns Madou, wonende Vijverstraat 30 te Houthulst, en Parein Camiel, wonende Zonnebe- kesteenweg 105 (Cité Ligy) te leper, als naar gewoc.nte aan het werk gegaan In het Vernielings centrum. De 51-jarige Parein was geen nieuweling in het vak, want sedert 20 jaar is hij in het kamp werk zaam, ook voor de 42-jarige Madou 'aad het gevaarlijk vak geen ge heimen want hij is sedert 11 jaar vertrouwd met dit werk. Zij hadden Woensdagmorgen tot taak 2 obussen van 210 mm en 2 obussen van 8 duim tot ontploffing te brengen. Als ontstekingsbom moesten zij een 95 kgr. zware bom van het type 250 bezigen. Beide hadden hun gevaarlijke vracht met de transportwagentjes aangebracht en hadden de 10 me ter diepe put in gereedheid ge- Wat deze ramp beseft, kan men niet aannemen dat ontstekings bom zelf hierin een i gespeeld heeft, vermits men op de rand van de gegraven kuil de ontsteker van deze bom heeft teri .'.gevonden in de houten bak waarin bi' gereed lag om in de bom te worden aange bracht eens dat alles gereed was. Men kan dus alleen aannemen dat, op het ogenblik dat de laatste der 4 obussen naar beneden gebracht werden, deze obus aan de werklie den ontglipt is en met geweld op de andere springtuigen terecht kwam. VERSLAGENHEID TE HOUTHULST Begrijpelijkerwijze heeft het on geval te Houthulst en omgeving een grote verslagenheid verwekt bij de bevolking. Heri- neringen van vroeger worden ver' ér men ver haalt er hoe het ouoste zoontje van Alfons Madou vier jaar gele den al spelend gekwetst werd door ontploffend oorlogstuig. Voor de inwoners van Houthulst waren het Woensdagmorgen uren van angstige spanning, Zij wisten dat de ontploffing die zij te 9.15 u. hoorden, een ongeval betekende, want nooit hebben op dat uur ont ploffingen plaats. Stilaan kwam dan zekerheid. Voorzichtig werden de familieleden der slachtoffers op de hoogte ge bracht. Vrouw Vanspranghe Ger- maine, echtgenote van Camiel Pa rein, vernam te leper het droevig lot dat haar man overkwam, ter wijl vrouw Irma Logghe, echtge note van Alfons Madou, door de gemeente-overheden an Houthulst omzichtig op de hoogte gebracht werd. De vrouw begaf zich schrei end naar de plaats der nunp. doen kon niet bij het stoffelijk overschot van haar man toegelaten worden. Alfons Madou iaat vier minderja rige kinderen achter. In de voormiddag g kwam dhr De Groote, burgemee. ter van Hout hulst, op de plaats C ramp. Rond het middaguur kwam ook krijgs auditeur Maenhoudt uit Gent. ver gezeld van griffier Vandevijver ter plaatse om een onderzoek in te stellen. Even later kwam ook Ma joor Samyn, gewezen bevelhebber en vader van de huidige bevelheb ber, ter plaatse. Alfons Madou en Camiel Parein vielen als slachtoffers van hun werk, -het gevaarlijke werk dat hen iedere dag zo dicht bracht bij de dood die onverwach toesloeg Aan de treurende familieleden, bieden wij onze gevoelens van kris- telijke deelneming. Augustus 1914 in het seminarie van Kabgaye, voleindigde er de huma niora in 1921, daarna wijsbegeerte en godgeleerdheid om 1926 zijn proefjaar te doen als leraar aan het Klein Seminarie. Op 26 Mei 1929 werd E. H. Bigi rumwami priester gewijd en was van 1929 tot 1933 werkzaam in de Missies van Kabgaye, Murunda, Kigali en Rulindo. Op 30 Januari 1933 werd hij benoemd tot overste der Missie van Muramba en leidde daar op voorbeeldige wijze het missiewerk tot in 1951 toen hij op 17 Januari van dat jaar benoemd werd tot missieoverste van Nyun do, waar hij de grote historicus van Ruanda, E. P. Pagès, opvolgde. APOSTOLISCH VICARIS VAN NYUNDO Bij decreet van 22 Februari 1952 werd E. H. Aloysius Bigirumwami door de H. Stoel benoemd tot Apos tolisch Vicaris van Nyundo met de titel van Bisschop van Garriana. Voor het grote missiewerk der Witte Paters betekent deze benoe ming een uitzonderlijke eer en is het de schoonste bekroning van hun zwaar labeur in dienst der ge- loofsverspreiding. Op deze wijze immers werd an dermaal een Vicariaat onder leiding gebracht van de door hen gevorm de inlandse geestelijkheid. Het is hun derde inlandse missiebisschop die de apostolische taak op zijn schouders neemt. Mgr Bigirumwami kreeg een zware taak toegewezen. Zijn vica riaat telt 375.000 zielen, waarvan 54.000 gedcopten en 37.000 geloofs leerlingen. Een priester voor 10.000 zielen. In zijn werk wordt de nieuwe bisschop bijgestaan door 25 inland se priesters "en 8 Witte Paters, door 11 Broeders der inlandse congrega tie der Josephieten, 26 Zusters van Soldaten Warlop Julien en Hosten Willy, beiden uit Poperinge, en gekazerneerd le Aken (Duitsland) bij het 23 Artillerie, schreven ons een vriendelijk briefje. Zij zijn trouwe lezers van ons blad, dat zij daar iedere week ontvangen. de inlandse congregatie der Bene- bikira (Dochters der H. Maagd) en 409 Catechisten. DE PLECHTIGE BISSCHOPSWIJDING Het was 1 Juni 1952 de grote dag voor gans Ruanda. De trommen roffelden en de klokken luidden over het land. Pinksteren in Ruan da, Bisschopswijding van Mgr Bi girumwami. Mgr Deprimoz, Apostolisch Vica ris van Kabgaye diende de H. wij ding toe, bijgestaan door Mgr Grauls en Mgr Kiwanuka. Mgr Si- gismondi, evenals 5 missiebisschop pen, woonden de plechtigheid bij. De hoogste wereldlijke gezagdragers met aan hun hoofd de Vice-Gou- verneur uit Leopoldstad, waren aanwezig en dan verder duizenden gelovigen die van dagreizen ver ge komen waren om een glimp op te vangen van deze gebeurtenis. De kerk van Kabgaye was die dag wel vijfmaal te klein, maar de duizenden gelovigen, die binnen geen plaatsje konden veroveren, volgden de plechtigheden langs de luidsprekers. Na de voorlezing van de Pauselijke aanstellingsbul, hoor den zijn hun Bisschop trouw aan Paus en Kerk zweren. Zij hoorden hoe hun prins met vaste en klare stem antwoordde op de hem ge stelde vragen en dan woonden zij allen, te midden van een indruk wekkende stilte, de H. Mis bij, die gezamenlijk werd opgedragen dooi de blanke Bisschop en door hun Bisschop, gesproten uit hun volk, uit hun ras, dat zoveel eeuwen moest wachten op Christus' genade. Op het ogenblik dat de nieuwe Bisschop de volheid van het Pries terschap ontving, voelden blanken en zwarten aan, hoe wonderbaar het werk van Kristus door alle tij den wordt voortgezet. Het Te Deum was een jubel die over Ruanda weerklonk, een jubel en een danklied om Gods grote genade. 52 JAAR KRISTENDOM Men spreekt dikwijls van mijl palen in de geschiedenis. Op deze gedenkwaardige 1 Juni plantte ook Ruanda een mijlpaal in de geschie denis van zijn opgang tot het Kristendom. In 1900 kwamen de eerste missionarissen er toe. Tegen kantingen en ontberingen waren er hun deel. De eerste bekeringen kwamen slechts geleidelijk en traag. Pas in 1926 kwam er een kentering bij het volk, de leidende klakse gaf zich gewonnen voor de genade. In 1944 werd de eerste inlandse ko ning gedoopt en in 1946 wijdde da vorst Mutara Rudahigwa zijn rijk aan Kristus toe. In 1930 werd het jubileum van dit missiewerk ge vierd. Ruanda telde 300.000 kriste nen en 140.000 geloofsleerlingen. In 1952 werd de kroon op het werk gezet. Het Vicariaat Ruanda, met zijn 72 missieposten, bestaat thans niet meer, maar werd ver deeld in twee, en terwijl het Vi cariaat Kabgaye toevertrouwd is aan Mgr Deprimoz, komt het Vi cariaat Nyundo onder de leiding van Mgr Bigirumwami. De inlanders van Ruanda heb ben een schone spreuk, die als volgt klinkt in hun taalImana yiriwa ahandi, Igataha in Rwanda». Wat betekent: «God gaat elders lang werken, maar 's avonds komt hij liefst rusten in Ruanda. Daar mee beduidt men dat God wel lang wacht om bij hen te komen, maar dat Hij, eenmaal in het land bin nengetreden, er wondere dingen verricht. Wondere dingen zijn er inder daad gebeurd in Ruanda. Het Kris tendom schoot er vaste wortel. MGR BIGIRUMWAMI IN ONS LAND Op de zonnige avond van 19 Juni kwam Mgr Bigirumwami naar ons land, na zijn bezoek ad limina te Rome. In zijn toga als prins der Kerk stapte de waardige gestalte van de Afrikaanse Bisschop te Meisbroek uit het vliegtuig. Een talrijke menigte juichte hem toe. Mgr Bigirumwami voelde zich hier thuis, als onder vrienden. Talrijke bezoeken heeft de Kerkvorst sedert deze dag afgelegd. Hij werd ontvangen bij Z. Em. Kardinaal Van Roey, bij Zijne Ma jesteit de Koning en bij talrijke ministers. Overal in ons land be zocht Mgr Bigirumwami semina ries, colleges en kostscholen. Thans komt hij tweemaal na elkaar naar Westvlaanderen op bezoek. Wij kondigden reeds aan dat Mgr Bigirumwami op 15 Oogst naar de Mgr Roelensfeesten te Ar dooie komt en thans ontvingen wij bericht dat Zijne Exc. Maandag 11 Augustus te gast zal zijn tc Rumbeke, bij Onze Kipderen Hij zal er te 9 u. een H. Commu- niemis opdragen. Daarna is er ge zellig ontbijt en s..menzijr>met Onze Kinderen Voor Westvlaanderen is het een eer, dat Mgr Bigirumwami in ons midden komt, vooral daar zoveel Westvlamingen betrokken zijn in het missiewerk. Wij mogen gerust het bezoek, aan ons gebracht door deze inlandse missiebisschop, be schouwen als een blijk van dank baarheid. Iedereen bij ons doet zijn deel in het missiewerk, want als een missionaris de hand uitsteekt, geeft iedereen naar vermogen. Vergeten wij echter niet dat adel verplichtWij mogen ei trots op zijn, dat onze missionaris sen het met taaie volharding zovei wisten te brengen, dat zij in hun missiegebieden een inlandse ker kelijke hiërarchie tot stand brach ten, wij mogen en moeten fier zijn op een Mgr Roelens, die uit onze Vlaamse stam ontsproot, maar dan moeten wij ook konsekwent zijn en het begonnen werk voortzetten, mede met onze steun, zo door ge bed als door giften en dit naar mate de bekomen resultaten scho ner en grootser zijn. Officieel werd bevestigd dat op 10 Juli jl. een Britse straaljagei de afstand Londen-Brussel heef' afgelegd in 18 minuten, 3 secon den 3/10, 't zij aan een gemiddel de snelheid van 1071 km. 648. Hel toestel is van het type Swift een jager met pijlvormige vleugels.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Wekelijks Nieuws (1946-1990) | 1952 | | pagina 1