DAGKLAPPER
10b
Een Spa
maar een echte
DE WEEK IN ONS LAND
tJt J&AxxJJc
Jules Lagaeroem van Roeselare
ZOÉTOMi
Bij een vroegtijdig overlijden
BIJ UW
UURWERK
MAKER
De Volksheilige van de week:
Koloniale Loterij
Stort 34 fr.
Arbeider bij werk
ongeval gedood
te Roeselare
Portugese kabel-
jauwvaarder In At
lantische Oceaan
gezonken
74 van de 80 opvarenden
gered
Lichte vrachtauto
tegen personenwa
gen te Roeselare
Vier gekwetsten
naar de kliniek overgebracht.
Wanneer U ean Spa bestelt laöt U nWi
den
gert©
bevordert Het Is eea lekkere vg
v/elk ander mineraal water opdic
ipa bezit de hoedanigheden vans
lichte drank die de spijsvertering!
Bisschop van Lour-
des In België
om te rusten
Door Mgr Cardijn uitgenodigd
VOLLEDIGE VERDELGING
VAN RATTEN EN MUIZEN
Extra fijne PEPERKOEK
Een fles RODE WIJN
Een pakje PETIT BEURRE
Komen sommige
vliegende scfaeieis
van ander planeet?
ECHO'S VAN
GENERAL MOTORS
Brief uit Brussel
SCHUIF
IN 1862 QEBOREN
HET WEKELIJKS NIEUWS Zaterdag 4 Oct. 1952 Biz. 2.
WEEK VAN 4 TOT 10 OCTOBER
De dagen korten met 21 minuten.
WEERSPREUK
Regen met St Denijs
Voorspelt natte winter en weinig IJ®.
ZATERDAG 4 OCTOBER
Misdag voor de behanger»
H. Franciscus van Assisië, Z. Ba-
slel, visser van Ingelmunster.
Zon op te 5.55 u., onder te 17.22 u.
1472: geboorte van de Duitse schil
der Lucas Miiller.
1582: dooi van de H. Theresla van
Avila.
4.669: dood van de Nederlandse
schilder Rembrandt.
1814: geboorte van de Franse schil
der Millet.
ZONDAG 5 OCTOBER
18" Zondag na Pinksteren
HH. Flavia, Reimi, Placidus en Ge
zellen.
Zon op te 5.57 u., onder te 1720 u.
1864: geboorte van de Franse schei
kundige Lumière.
1880: dood van de Duitse componist
Jacques Offenbach.
1889: dood van de Vlaamse musi
cus Karei Miry.
1936: dood van de Nederlandse let
terkundige Slauerhoff.
MAANDAG 6 OCTOBEB
HH. Bruno, Arthur.
Zon op te 5.58 u., onder te 17.18 u.
1628; dood van de Franse dichter
Malherbe.
1660: dood van de Franse schrijver
Scarron.
1912: dood van de Belgische staats
man August Beernaert.
1926: dood van de Vlaamse letter
kundige Karei van den Oever.
DINSDAG 7 OCTOBER
O. L. Vrouw van de Rozenkrans
HH. August, Marcus I, paus.
Zon op te 6.00 u., onder te 17.18 u.
1842: geboorte van de Vlaamse
volksschrijver Lodewijk Jans-
sens.
1848: dood van de Amerikaanse let
terkundige Edgar Poe.
1866: geboorte van de Zwitserse no
vellist Federer.
1883: geboorte van de Nederlandse
letterkundige Kees MeekeL
WOENSDAG 8 OCTOBER
HH. Brlgitta van Zweden, Lauren-
tio, Pelagla, Amor.
Zon op te 6.01 u., onder te 17.14 u.
1754: dood van de Engelse schrijver
Henry Fielding.
1803: dood van de Italiaanse treur
speldichter Vittorlo Alfierl.
1854: geboorte van de Vlaamse
dichter Victor de la Mon-
tagne.
1927: dood van de Engelse roman
schrijfster Mary Webbe.
DONDERDAG 9 OCTOBER
HH. Dionysius, Ghisleen, Johannes
Leonard!, Rusticus, Eleutherius.
Zon op te 6.03 u., onder te 17.12 u.
1623: geboorte van de Vlaamse
missionnaris Ferdinand Ver
bist.
1835: geboorte van de Franse mu
sicus Saint Saëns.
1937: dood van de Vlaamse toon
dichter August de Boeck.
1945: dood van de Vlaamse teke
naar en schilder Alfred Ost.
VRIJDAG 10 OCTOBER
HH. Franciscus Borgia, Geroen,
Godwijn.
Zon op te 6.04 u., onder te 17.10 u.
1684: geboorte van de Franse schil
der Watteau.
1813: geboorte van de Italiaanse
operacomponist G. Verdi.
1825: geboorte van de Zuid-Afri
kaanse president Paul Kru-
ger.
1861: geboorte van de Noordpool
reiziger Fridjof Nansen.
WEERSPREUK
Die al te rap zijn beursje vult
Is zelden zonder fout of schuld.
II. BRUNO
De H. Bruno, de stichter van de
Orde der Karthudzers, volgens de
hervormde regel der Benediotijnen,
werd in 1030 te Keulen geboren.
Te Parijs studeerde hij godge
leerdheid. Daarna trok hij met zes
gezellen naar de wildernis des-
Chartreuse ibij Grenoble, m 1034
Stichtte hij daar een klooster naai
de regel van St Benedictus, regel
die hij verstrengde. Naar de streek
die zij bewoonden, werd hun Orde
die der Karthulzers(les Cihar-
treux) genoemd. Paus Urbanus, die
een leerling was van Bruno, liet in
1039 de heilige naar Rome ontbie
den fn bood hem het aartsbisdom
Reggio aan, maar Bruno wees alle
eerbewijzen af. Hij werd het leven
aan het pauselijk hof moe, ver
trok naar Calabrië waar MJ een
ander klooster stichtte. Daar bleef
hij tot aan zijn dood t 1101
Eerst in 1623 werd hij heilig ver-
Itl&Eir'Ci
De H. Bruno wordt door de bui
tenlieden aanroepen tegen de
«masscher» (soort zwam) in de
ta"
Enkele bijzonderheden over de
winnaars van de 13* schijf getrok
ken te Poperinge, op 13 September.
Grote loten van 100.000, een mil-
lioen en twee en een half millioen.
Tot op heden, 25 September, wer-
den deze loten geïnd, geheel of in
tiende, door personen die verklaard
l hebben afkomstig te zijn van: An-
derlecht, Antwerpen, Berchem (A.),
i, Bergen, Brussel, Charleroi, Deurne
i (Antw.), Diegem, Gent, 's Graven-
brakel, Halle. Hormaal, Luik, Lom-
bardsijde, Mellery, Menén, Oosten
de. Sint-Fleters-Woluwe.
Onder deze winnaars bevinden
f zich arbeiders waarvan een mijn-
f werker, autovoerders, bakker, ge-
pensionneerden, handelaars, een
handelsreiziger, een minister, een
rentenier, een studentin, een vee-
handelaar, een vervoerder en een
vleeshouwer. Een potje van 3 be-
dienden en een ander van 4 arbei-
ders hebben eveneens grote loten
gekregen.
Loten van tien duizend tot
veertig duizend frank.
1 Voor deze loten heeft het toeval
andere personen begunstigd ko
mende uit: Antwerpen, Berchem
(Antwerpen), Brussel, Gent, Gau-
raln-Ramecroix, Geraardsbergen,
5 Hoei, Knokke, Luik, Oudenaarde,
Plpmbières, Molenbeek, Schoonaar-
de en Viesville. Zij oefenen het be-
roep uit van: arbeider, bediende,
hoofdboekhouder, likeurhandelaar,
notarisklerk, rentenier, student,
wisselagent. Loten werden ook toe-
gekend aan de volgende potjes: 4
mecaniciens, 20 arbeiders, 26 ar-
beiderS, 10 personen van verschil-
lende beroepen.
Bij deze schijf, zoals trouwens bij
alle andere, zijn er vele winnaars
die zich niet haasten om hun bll-
1 jetten bij de kas aan te bieden;
waarschijnlijk wachten zij op een
gelegenheid om zich naar Brussel
s te begeven.
Zoals altijd ook hebben winnaars
E belangriike loten doen innen door
bemiddeling van financiële instel-
1 iinaen. De Koloniale Loterii bezit
geen inlichtingen over identiteit of
liet beroep dezer winnaars.
DE 15* SCHIJF ZAL GETROKKEN
WORDEN OP 25 OCTOBER a.s.
I TE ZELZATE
li Vieuwe trekking - Nieuwe winnaars
TRACHT ER BIJ TE ZIJN!
(d-10.001)
S op postcheckrckenlne 4763.60
van Het Wekelijks Nieuws
'j Poperinge, en U ontvangt ons
blad tot einde 1952.
3495
iTTiiiiii
Dinsdagnamiddag omstreeks 14.50
deed zich in de olieslagerij der fir
ma Hastens - Houtsaeger, gelegen
Tra bel weg te Roeselare, een vre
selijk werkongeval voor.
Bij het plaatsen van een olie
pers werd de 51-jarige smid Hoor-
naert A., wonende Rumbekesteen-
weg 65, Roeselare, door het ver
schuiven van een zuil tegen andere
pers gedrumd en hierdoor de borst
kas ingedrukt. De ongelukkige, die
letterlijk tussen de persen werd
vermorzeld was op slag gedood.
Een inderhaast bijgeroepen ge
neesheer kon slechts de dood vast
stellen. Het slachtoffer dat reeds 20
jaar bij deze firma werkzaam was,
is gehuwd zonder kinderen. Het
stoffelijk overschot werd naar het
dóden-huisje van het stedelijk hos
pitaal overgebracht.
Ten Noorden van het eiland San
Michael, Azoren, is op 23 Septem
ber jl., de Portugese kabeljouw-
vaarder Jao Costa met 80 man
aan boord, vergaan. Het verdween
zo spoedig in de golven, dat geen
tijd gegund werd om noodsignalen
uit te zenden.
De opvarenden namen plaats in
sloepen. Gedurende een ganse week
bleven de sloepen rcaidzwalpen
vooraleer er redding opdaagde. Tot
dusver konden 74 der 80 opvaren
den gered worden.
Maandagovond, omstreeks 19.30
uur. deed zich aan het gevaarlijk
kruispunt, gevormd door de on
langs aangelegde Westlaan, waar
van de werken nog gedeeltelijk in
uitvoering zijn en drukke Ieper
straat een ernstige aanrijding voor.
R. Dereeper uit Staden kwam
met zijn personenwagen langs de
Westlaan gebold uit de richting
van de Menensteenweg. Ter hoog
te van de Ieperstraat daagde langs
deze straat uit de richting van De
Ruiter» de lichte vrachtauto op,
bestuurd door G. Soete, bakker uit
Moorslede. Alhoewel de personen
auto naar rechts afzwenkte kon
een botsing niet vermeden worden
en de personenauto werd met ge
weld gevat en weggeslingerd. De
Islag riep de mensen op straat, die
J_ V1~ t3
SRAl
lent
Jereeper liep
slechts enke e oppervlakkige kneu
zingen op. De bestuurder van de
oamionette werd eveneens licht
gekwetst. Erger was het gesteld
met Mevr. L. Minne die zich in de
lichte vrachtauto bevond. Ze liep
een gapende hoofdwonde op en-
klaagde van inwendige pijnen. De
9-jarige Christlane Soete liep ver
wondingen op in het aangezicht.
De vier gekwetsten werden naar de
kliniek «Maria's Rustoord» over
gebracht, doch na verzorging kon
den de belde autobestuurders terug
huiswaarts keren. De voertuigen
zijn eveneens erg beschadigd.
Dit is nu het tweede verkeerson
geval langs de Westlaan in nauwe
lijks een maand tijd. Verkeerssig-
nalen zijn op de gevaarlijke kruis
punten meer dan noodzakelijk, wil
men verdere verkeersongevallen
vermijden.
Te Rlntelen, Duitsland, kw&m
thans pas aan het licht dat drie Jaar
geleden, In het hospitaal aldaar, twee
pas geboren kinderen bij vergissing
werden verwisseld. Aan de berlde moe
ders werd de beslissing overgelaten
over wat zij nu zullen doen.
Te Wetteren verdween een kind-
Je van 19 maanden oud. Eerst 's an
derendaags werd het teruggevonden
in een rapenveld, op 2 km. van de
ouderlijke woning. Het kind was bij
avond verdwaald geraakt. De kleuter
was versteven van de koude, toen
hij terug werd gevonden.
Te Parijs werd Romano Musso
lini, zoon van de ex-Italiaanse dic
tator, het slachtofler van een opzien
bare diefstal. Door een medereiziger
werd hij nl. beroofd van een hand
tas waarin zich belangrijke docu
menten bevonden, nl. een dagboek
van de Duce en brieven, o. m. van
Churchill aan Mussolini, geschreven
ln de Jaren 1941-1942.
In Denemarken zou een Inge
nieur een machine uitgevonden
hebben om de kracht van de lucht
om te zetten ln electrlcltelt.
De gezondheidstoestand van Mon
seigneur Theas, bisschop van Lour-
des, die twee maanden 'geleden ge
dwongen werd te bed te blijven
ingevolge een hartaandoening, is
iets beter.
De Prelaat kreeg van zijn dok
ters toelating Lourdes voor enige
tijd te verlaten en hij is verleden
nacht per trein naar België ver
trokken, waar hij een 3-tal maan
den zal verblijven. De Bisschop
van Lourdes is ingegaan op een
uitnodiging van Mgr Cardijn, de
stichter van de K.A.J.
INDEX SEPTEMBER 414
Het Ministerie van Economische
Zaken en Middenstand deelt mede
dat het indexcijfer der kleinhan
delsprijzen in September 1952 met
0,9 punt gestegen is. Het bedraagt
414 tegenover 413,1 in Augustus.
VERVLAAMSING VAN DE
LIMBURGSE MIJNINDUSTRIE
Op 1-1 September werd te Hasselt
een accoord ondertekend tussen de
Associatie der Kemplsche Kolen
mijnen van de ene kant en het di
rectiecomité van de Limburgse
Eoonomische Raad van de andere
kant. Het was een belangrijke ge
beurtenis, en de toepassing van dit
accoord ls van een nog bijna on
overzienbare betekenis voor de
vervlaamsing van het Limburgs
bedrijfsleven.
Dit akkoord sluit niet alleen in
het vooruitzicht van een ver
vlaamsing van het Limburgse za
kenleven, maar ook regelingen in
zake oprichting van scholen, ker
ken en huisvesting voor arbeiders.
DE MAXIMUMPRIJZEN
VOOR KOLEN
Twee kolenhandelaars uit Jette
en Luik hadden bij de Raad van
State een verzoek Ingediend tot
nietigverklaring van het ministe
rieel besluit waarbij maximumprij
zen voor kolen worden vastgelegd.
De Raad van State heeft even
wel een arrest geveld waarbij
voormeld verzoek werd verworpen.
Alhoewel TOXA, het befaamde
rattenverdelgingsmiddel op basis
van Warfarin der Hogeschool van
Wisconsin, in België slechts sedert
een jaar is bekend geworden, wordt
Wisconsin, in België s
sedert
Extra kwaliteit
60/70 van 15 fr. voor
500 gram van 9 fr, voor
Apellatlon controlée
van 20 fr. voor
DE BEUKELAER,
van 250 irr. van 9.50 fr. voor
11.75 fr.
7.60 fr.
15.00 fr.
8.50 fr.
.-'<■£ i*
GELDIG VAN 2 TOT 16 OCTOBER
het regelmatig gebruikt op het Mi
nisterie van Justitie (voor de ge
vangenissen), door de Provinciale
en Gemeentelijke administraties
(slachthuizen, waterreinigingssta-
tions, enz...), spoorwegmaatschap
pijen (N. M. B. S. en Buurtspoor
wegen),rin maalderijen, brouwerij
en en door duizende landbouwers
en fokkers.
In Belgisch Congo wordt TOXA
gebezigd door een zeer groot aan
tal ondernemingen, om oogsten,
stapelplaatsen van voedingsproduc
ten of andere te beschermen tegen
de knaagdieren, o.m. Union Mi-
nière du Haut-Katanga, Compag
nie des Chemjns de Fer du Bas-
Congo au Katanga, Grote Molens
van Kivu, enz...
Dit product wordt verkocht in
alle apotheken en drogerijen.
Wacht U voor namaak! Eist wel
«TOXA WARFARIN», brevet van
de Hogeschool van Wisconsin.
Vindt U er geen bij uw gewone
leverancier, schrijft:
ET. E. BILLEN te UKKEL
(voldoende adres)
(10010)
Verscheidene Amerikaanse ge
leerden en luchtvaartdeskundigen
hebben verslag uitgebracht over
hun bevindingen inzake «vliegen
de schotelsen hierin zouden zij
o.m. de mening uitgedrukt heb
ben dat sommige vliegende scho
tels hun ontstaan zouden vinden
buiten onze planeet.
Robert S. Allan, correspondent
van de «New-York Post» te Was
hington schrijft, dat dit verslag
het resultaat is van 1.800 waarne
mingen, die de jongste vijf jaar
plaats hadden.
De Amerikaanse autoriteiten zou
den eraan denken, sommige delen
van het verslag bekend te maken,
doch men vreest, dat de sensatio
nele elementen welke het bevat,
het publiek zullen verontrusten.
Volgens een vooraanstaande per
soonlijkheid uit de luchtvaartwe
reld, zo schrijft de journalist, zijn
deze elmenten fantastisch, maar
authentiek.
DE WERKLOOSHEID
In de week van 14 tot 20 Sep
tember werd een vermindering
vastgesteld van 2.258 dagen voor de
toevallig werklozen, maar een ver
meerdering van 1.368 volledige
werklozen.
BELGISCHE COMMUNISTEN
NAAR MOSKOU
Voor Congres der Partij
Naar verluidt zal de afvaardiging
van de Belgische communistische
partij, die werd uitgenodigd om de
werkzaamheden van het 19* con
gres van de communistische partij
van de U.S.S.R. te volgen, bestaan
uit de HH. Edgar Lalmand, alge
meen secretaris van de partij, Gli-
neur Georges, lid van het politiek
bureau en Eddy Poncelet, lid van
het centraal bureau.
DE CHRISTEN MUTUALITEITEN
PLAATSTEN DEZE ZOMER
30.000 KINDEREN
Volgens de laatste statistieken
die zojuist door de Christelijke
Mutualiteiten werden vrijgegeven,
werden deze Zomer 30.000 kinderen
in de verschillende vacantiecentra
geplaatst van de Christelijke Mu
tualiteiten, waarvan 11.000 in
Zwitserland.
Sinds 1948 vertrokken hiermede
100.000 Jongens en meisjes naar
een van de binnenlandse vacantie-
oorden en meer dan 25.000 naar
Zwitserland. Nog steeds volgens
dezelfde gegevens hebben de Chr.
Mutualiteiten in ons land dit jaar
aeooorden aangegaan met 35 va-
oantiecentra ln België, Nederland
en Zwitserland. Om deze kinderen
naar hun bestemming te brengen,
hadden de Christelijke Mutualitei
ten nodig: 45 speciale treinen en
700 autocars. Voor de verzorging
en de bewaking der kinderen moes
ten 2.600 momteurs en •monitrices,
250 aalmoezeniers, 130 verpleegsters
en 60 geneesheren worden aange
steld en op hun taak voorbereid.
Wat de onderhoudskosten voor
de voeding van de duizenden va-
oantiegangertjes betrof, kochten
de verschillende vacantiecentra in
totaal voor dit Jaar 225.000 kgr.
brood, 260.000 kgr. aardappelen,
60.000 kgr. vlees, 150.000 1. melk,...
&L&, -Aj&cA^tx.
Vele bewoners der buitenwij
ken van de Amerikaanse steden zor-
ten voor extra-bescherming tegen
randgevaar door hulpwaterleidin
gen en Wellmaster pompen gefa
briceerd door de Delco Appliance
Division van General Motors.
Met haar Diesel tweetakt mo
toren heeft de Detroit Diesel En
gine Division van General Motors
sinds 1938 een totaal vermogen van
meer dan 52.000.000 PK geprodu
ceerd. Deze enorme energiebron is
over geheel de wereld verspreid in
trucks, bussen, olieboringsinstalla
ties, nlvellerings- en graafmachines
en talloze andere industriële toe
passingen.
De Fabricast Division van Ge
neral Motors leverde in 1950 meer
dan 20 millioen lbs aluminium
gietstukken.
DE HR PINAY
FRANSE MINISTER-PRESIDENT
TE GAST IN BELGIË
Dhr Pinay, de Franse Minister-
President, was dezer dagen te gast
te Brussel en te Gent. Dhr Pinay
was naar België gekomen om een
voordracht te houden voor de
Grandes Conférences Catholiques».
Bij zijn aankomst te Brussel
werd dhr Pinay verwelkomd door
dhr Vanhoutte, Eerste-Minister, de
Franse Ambassadeur te Brussel, en
andere personaliteiten.
De Franse Minister - President
werd eveneens in audiëntie ont
vangen door Koning Boudewijn.
Tijdens zijn verblijf te Brussel
gaf dhr Pinay een uiteenzetting
over de economische toestand in
Frankrijk ten huidige dage, en liet
zich prijzend uit over België en de
inspanningen door ons land ge
daan sedert de oorlog.
5,252 MILLIARD FRANK
BELASTINGEN IN AUGUSTUS
In Augustus jl. werd een bedrag
van 5,252 milliard fr. belastingen
geïnd tegen 4,5 milliard fr. in
Augustus 1951.
Toch was dit bedrag lager dan
het gemiddelde over 1951 dan 5,8
milliard fr. bedroeg. Over de eerste
aoht maanden van 1952 werd 50,2
milliard fr. geïnd tegen 49,2 mil
liard over dezelfde periode van vo
rig Jaar.
In Augustus werd een bedrag van
8,4 milliard fr. betaald als over
schot op de bedrijfsbelastnigen.
OUD-GOUVERNEUR DEMETS
OVERLEDEN
Dhr Fernand Demets, oud-gou
verneur van Brabant, is Maandag
ochtend aan de gevolgen van een
embolie op de leeftijd van 68 Jaar
overleden.
Na de bevrijding belastte de Hr
Pierlot hem met de portefeuille
Van Landsverdediging.
STROOIT BLOEMEN
OP HET GRAF
Het Comité voor Beroep op Wal
lonië heeft dus de kraaienmars ge
blazen. Het heeft zijn harp aan
de wilgen gehangen, zijn vader
landse paraplu toegedaan en de
grote reis aanvaard naar het pie
renland naar de verre oorden der
vergetelheid.
Strooit bloemen op dat graf
vlecht kronen voor de helden.
Het Comité heeft dus, naar het
heet voorlopig tot na de verkiezin
gen, zijn kaars uitgeblazen. Het
was tijd want het beestje had
bijna geen adem meer.
De franskiljonse pers van alle
kleuren had weliswaar geprobeerd
om het in leven te houden maar
er was geen dokteren aan. De
Vlaamse pers had het. kuikentje
gepluimd en uitgebeend en ln zeer
krachtige termen de dubbelzinnige
houding van de vaderlandslievende
koppensnellers aan de kaak ge
steld. Het is voor een niet gering
deel hieraan te wijten dat de zo
genaamde Franse weldenkende
Christelijke pers uiteindelijk, zij
het met enige tegenzin, heeft moe-
tqn erkennen dat het civieke zaad
van de nieuwe Waak- en Sluiters
in Vlaanderen niet in goede aarde
was gevallen, ja, dat het zelfs op
de rots was gevallen zoals het
mosterdzaadje uit de Evangelische
parabel, en geen wortel zou schie
ten. Het werd dq heren van het
Comité duidelijk gemaakt dat de
Vlaamse openbare mening zich
geen snars bekommerde om hun
snorrepijperlj en dat zij zich de
les niet zou laten lezen door de
Walen en Brusselaars die al te ge
makkelijk en te vlug menen te
spreken uit naam van het hele
land.
STEENDOOD
Daarop werden de grote vijf
van het Comité ongenietbaar.
De regering en de nieuwe Minis
ter van Justitie had hen nu al
zoveel eer bewezen en zelfs veel
te veel dat zij meenden eens
flink van zich te moeten afspelen.
Te meer dat ze al ruim een week
vruchteloos wachtten op het effect
van een vroeger uitgegeven Son-
dermeldungDe Eerste-Minister
Van Houtte had nu blijkbaar ook
genoeg van de pret. Hij onder
vond dat hij in Vlaamse kringen
scheef werd bekeken wegens zijn
toegevingen aan het Comité en hij
liet de heren van dit Comité dood
gewoon in eigen sop gaar stoven.
Hij hield zich doof voor de tover-
fluitjes van de Waak- en Sluiters
alsof die gewoon lucht waren.
De heren zetten zich onverto
gen aan het werk en gaven een
communiqué ln het licht dat vrij
onhandig was ineengetimmerd.
Het is hun ongeluk geweest. Zij
hadden namelijk enige halve waar
heden met de haren er bij ge
sleept en die aan de regering ten
laste gelegd. Die liet er echter
geen gras over groeien en gaf da
delijk een nieuw communiqué in
het licht dat de puntjes op de
i zette. Het einde van deze slag
der communique's was dat nie
mand er nog aan twijfelde dat de
over het paard getilde heren van
het Comité zich op sleeptouw had
den laten nemen door de politieke
partijen om de regering het leven
lastig te maken. Het was al duide
lijk dat de Waak- en Sluiters al
leen spraken voor Walen en Brus
selaars, voor zover deze zich daar
aan lieten vangen. Nu bleek bo
vendien dat zij in het vaarwater
zaten van de kiescampagne der
oppositiepartijen.
Er moest bijgevolg klare wijn
geschonken worden. Op gevaar af
zichzelf te torpederen moest het
Comité afstand nemen van de po
litiek en dit was alleen mogelijk
wanneer het zijn werkzaamheden
opschortte.
Deze beslissing heeft het dai>
ook genomen: de eerste wijze be
slissing die het genomen heeft.
Wij hopen nu. maar dat het een
der zeldzame verzen van de Vlaam
se dichteres Alice Nahon in over
weging zal nemen die eenmaal
schreef: Partir c'est mourir un
peu, mourir un peu c'est de la
blague, il faut savoir mourir
fond, je vous salue - Alice Nahon
WAT NU KLEINE MAN?
Zo is dan een einde gekomen
aan dit monsterverbond tussen
katholieken, liberalen, socialisten
en communisten.
Dit is de socialisten blijkbaar
niet naar de zin. Want nu wor
den hun de weinige wapenen uit
de handen geslagen waarmee zij
deze kiesstrijd waren ingegaan.
Wat moeten zij nu aan Jan Pu
bliek gaan vertellen, die mannen
van het gebroken geweer en van
de kazernerevoluties?
Grote vraag die al de andere
vragen in de schaduw stelt.
EN DE WET LAGAE
Het kwaad dat inmiddels is aan
gericht is misschien niet onher
stelbaar.
De regering heeft weliswaar toe
gezegd dat ze maatregelen zou
nemen om de vrijlating t.e ver
hinderen van terdoodveroordeel-
den wier straf in levenslange hech
tenis is omgezet. Maar deze wet
moet door de Kamers worden
goedgekeurd. Wij zijn in ons land
toch nog niet zo ver van onze de
mocratische en grondwettelijke in
stellingen afgedwaald dat de straat
lezing, ons blad ln de handen
van een vriend of gebuur die
het nog niet heeft. U bewijst
er ons een dienst mee. Dank.
Daar zijn ons ln Westvlaanderen wei
nig standbeelden dierbaarder dan deze
Jules Lagae, wiens weerde en belangrijke
kennis wij hier ten eersten maal maken.
Verbluffend in zijn schitterende veelzij
digheid schijnt zijn fabelachtig kun
nen geen grenzen te kennen. Geen
moeilijkheden die hij niet spelend over
wint. En tevens ligt er ln zijn werk een
Uitgesproken neiging tot de zorgvuldigste
koorde over de schoere, gebogen, sleu- Italië, dat reeds eeuwen het Dorado der mene herkenning van zijn geniaal ta- voorbereiding en een pijnlijkste nauw-
Vlaamse kunstenaars ls geweest. Daar lent. Die bijval heeft hem toch geen dere keurigheid. De mensen die hij verbeeldt,
En wat zei da wijze en gulhartige kon hij van nabij zijn geliefde Donatello gedaan noch zijn echt Vlaams wezen schildert hij met zulk een scherpe blik
artist, toen hij reeds op jaren was, en in dezes werken gaan opzoeken: dezes ontlouterd, evenzo min als de droeve da- ®n zulk: een zenuwkracht, dat heel hun
van Guldo Gezelle te Brugge en van
Albreoht Rodenbach te Roeselare.
Beide zijn het werk van Jules Lagae,
onze Roeselaarse beeldhouwer, die een
zuivere en welverdiende wereldroem heeft
verworven. Dit Jaar is het 90 jaar gele
den dat hij in deze zo nijvere, durven-
de en kunstminnende stad het levenslicht ren(j ajs eer boottrekker'op de^Wolga
zag. Binnen 10 Jaar kunnen ze te Roese- VJ«a-
lare zijn eeuwfeest vieren. En we weten
monkelend over rijn jeugdherinneringen natuurgetrouwheid gepaard aan een gen de oprechtheid en de eerlijkheid van innerlijkste wezen, hun geest en hun ge
oen. sanvn met ae grote musicus aer sprak; <Noolt m mijn ieVen heb ik ge- voornaam idealisme. zijn kuttst hebben kunnen krenken. Hij moecl, met eên nog nooit bereikte echt'
16' eeuw, met onze Berten Rodenbach.
is Lagae een der grootste glories van
Roeselare.
.ükkiger stonden beleefd!Hij sloeg daar voor goed aan 't werk. is en blijft de echte, rechte, onbedorven ^eid wordt weergegeven.
's Zondags ventte Jules okkernoten in Ik denk aan zijn Boetelingen aan zijn Vlaming, ongekunsteld, flink en gulhertig, De sterkte, de macht en kraöht van
een mande, zovele voor eert «dikken», zo meesterlijk «Moeder en Kind». Dit na als voor. z'Jh natuurgevoelen, zijn zuiver, louter,
werk maakte hem profeet in eigen land. Ere zij hem die zijn land en zijn volk subtiel, vrij, doch nooit overdreven
Het ware niet al te fatsoenlijk van ge weet wej Iulcou UJ
Maar intussen had de jongen ta de Atom "weTd Lagae 'gewaagd, "m j* kapt tof'eVrtrekt %T
- „±auiuusoou noAi uc jji ui n.uu, „cm j-uvgtro gcvi.tvo.6u. ju; jvopv vu» cio owcjvu». «doen», de ongehoorde meesterschap die
♦«"h.iiis6 66118 ledige uurtjes bij zichzelf een kunde ont- talrijke standbeelden. Even de voor- HIJ ging ter ziele op 1 Juni 1931 te hooit een zwakheid, een eenzijdigheid
dekt, die hem nooit meer zou loslaten: naamste gewrochten opnoemen: Stand- Brugge na een operatie. Hij was 69 Jaar laat zien, rukken hem opeens ln de rang
het tekenen. Het is de Roeselaarse aca- beelden van Van Beneden te Meche- oud. 't Jaar voor zijn heengaan werd te der grootste beeldhouwers onzer tijden
«Het hoogste punt der tentoonstelling
Zijn grootmoeder was een Watteeuw uit waarop deze nog steeds actieve academie zeile te Brugge. Koppen van Koning Al- zellestandbeeld onthuld. bereikt, zeker en vast, de Belg Lagae. Hij
Frans-Vlaanderen. Misschien wel familie nog mag fier gaan! Aan 't hoofd stond bert, Gezelle, Kardinaal Goossens, Arnold Én zijn kunst? Zij zal blijven leven, heeft een aantal werken gezonden, ln
van de fijne en voorname schilder Wat- bestuurder H. Horrie, wiens name in een Söffin, Hubin, enz. In 't land van Eva Zij is grote kunst. Zij kan dóór klein en Pleister en brons, die door diepte van
teau. Dit feit kan misschien een ant- Roeselaarse straat ls blijven leven. Op Peron, behaalde hij de eerste prijs op groot worden gesmaakt. Zij ls geen por- uitdrukking en doordringen in da natuur
aan het land de wet dicteert
Wat de eventuele goedkeurlnj
van het desbetreffende weUvoor-
stel Lagae aangaat moeten w|i
evenwel het grootste voorbehoud
maken. Wij zullen daarop bij ge.
legenheld terugkomen.
WAT VERWACHT
DE OPPOSITIE?
De socialisten verwachten dat
er veel verbitterde Vlamingen het
hoofd zullen verliezen te Gent en
stemmen op de lijst der concen
tratie. Aldus zullen deze con
centratiekiezers een onschatbare
dienst bewijzen aan d« franskil-
jonse socialist Anseele junior. Im
mers wanneer de meerderheid der
C.V.P. verloren gaat door deze
stemmen op de concentratie d&n
steken de socialisten de kop bo
ven water en nemen het heft In
handen. Of is de concentratie mis
schien zeker van de volstrekte
meerderheid te Gent en te Ant.
werpen?
Er ls geen treffender voorbeeld
dan dat van Gent om aan te to
nen dat elke stem die op de oon-
centratie wordt uitgebracht een
stem is tegen Vlaanderen en te
gen de katholieke meerderheid en
ten gunste van de antlclerlcale op
positie. Elke stem die de bestaan
de meerderheid afbrokkelt of ver
breekt ls een stem tegen Vlaand»
ren omdat de C.V.P-meerderhsld
de enige formatie is die oog beeft
en belangstelling voor het Vlaam
se
in
telt.
Stemt dus voor de eoncentratli
wanneer gij de socialisten wilt
plezier doen.
HET WARE LAND
De liberalen vooizen op hetzelf
de deuntje als de socialisten. Ze
zijn het natuurlijk al lang moe In
de oppositie te zitten en vergun
van verlangen naar de portefeuil
les of naar de vleespotten van
Straatsburg en andere paradlji»
lijke oorden.
Daarom hebben zij de wereld
verkondigd dat onze antinationale
regering het land, het ware land
Ie pays réel niet meer ven
tegenwoordigt en dat dit zonne-
klaar zal blijken uit het verloop
der aanstaande gemeenteverkiezin
gen. Volgens de liberalen verwacht
het land dan ook dat de regering
eerstdaags zelfmoord zal plegen
om nieuwe algemene verkiezingen
uit te schrijven waarin de oppo
sitie natuurlijk zal zegevieren, nu
en voor altijd ln de eeuwen der
eeuwen, amen.
Zij zeggen het echter niet ta
luid. Ge kunt immers nooit weten.
De Hr Van Houtte moest het eens,
voor de grap, in zijn hoofd halen
om aan Napoleon Devèze toe ta
geven, zoals hij aan de Waal en
Sluiters toegaf toen hij Phollen
een tuimelpert liet maken. Dan
zouden de liberalen er maar le
lijk staan bij te kijken want ze
zitten nog met de daver op het
vege lijf sedert de jongste alge
mene verkiezingen toen zij al hun
gekozenen in triomf naar het Par
lement en de Senaat hebben ge
leid.
De communisten zitten helaai
in grote verlegenheid. Vadertje
Stalin Is weer met de grote bui-
tensmijterij begonnen en Lalmand
is niet op zijn gemak sedert zijn
rechterarm, de vroeger verdomde
maar weer in ere herstelde rode
broeder Xavier Relecom, naar
Moscou werd geroepen om verslag
uit te brengen. Het is een onaan
gename positie op zulke momen
ten de kat uit de boom te moeten
kijken. Maar ja, ieder handels
merk heeft zo zijn bezwaren, ook
het confectiecommunisme dat van
elders wordt ingevoerd en waar
voor de nieuwe standaardpatroon
nu ver van hier wordt gesneden.
PAS.
boven te halen.
Een woordje over zijn leven:
Hij was het derde der acht kinderen demie die het talent van Lagae heeft len, van Ledeganck te Eeklo, van Berten Brugge zijn diepzinnig en eenvoudig,
van het gezin Raymond Lagae-Vandorpe. ontdekt en ontwikkeld, een punt van ere Rodenbach te Roeselare, van Guido Ge- doch daarom zo groot en waarachtig, Ge-
die school zijn andere machtig sculptuur- 80 internationale mededingers met eentretkunst, zij is de luister der natuur. Zij ®elf, door verhevenheid der llniên en
talenten tot wording en uiting gekomen: ontwerp tot verheerlijking van het eeuw- ontluistert de natuur niet tot lelijke en adël van stijl, tot de weerdevolste voort-
ta Ouderljik huisje stond ln een kleine Jules Lagae had er immers als vriend en feest der Argentijnse republiek: 110 m. onbegrijpelijke vormen, die men ons brengseis van alle kunstbegrippen beho-
straat te Roeselare. t Was bij hem thuis studiemakker Karei Dupon, de broere lang, 50 m. breed en 25 m. hoog. Ook het thans als kunst wil voorschotelen. Nee, ren.
commercie in groensels en eerappels, in van de grote Josuë Dupon. Die twee, reusachtig gedenkteken der Belgische ik heb het niet tegen de moderne kunst Het land der plastieken schijnt heden
dankbaarheid te Le Havre is van zijn die nieuwe vormen en kleuren huldigt, ten dage België te zijn. Meester Meunier
hand. zo lang ze ons oog en hart en ons gezond moet ditmaal de palm laten aan zijn
Naast zoveel ander even hoogstaand verstand geen zeer doen. Kunst moet landman Lagae. Wat deze brengt aan
natuur, de eeuwige inspiratiebron van bij Clement Carton te Roeselare, waar kleinwerk. Laat ik hier het onverouderde een vreugde zijn voor de ogen, een schone pleister en bronsbeelden,, behoort tot
zoveel schoonheid. Hij zelf vertelde zo hij steen leerde kappen en zagen en hij en waarachtig getuigenis van zijn vriend ontroering voor het hart. Kunst, mijne het beste dat in de laatste jaren gescha-
geerne hoe hij 's uchtends vroeg een mooht er snijden in hout, Ja reeds hei- Öustaf Verrlest aanhalen: heren, en geen snobisme met ronkende Pen werd. Daar vinden wij samen al de
reekske of drie patatten moest gaan uit- ligen voor biecht- en preekstoel. Elkeen Wat al niet uit het blijde Jongsken namen. De kunst van Jules Lagae was merkmalen van echte beeldhouwkunst,
kappen, hoe heerlijk het smaakte bij de die zijn werk zag, was er vol lof over. van Roeselare geworden is. Doch zo ef- algemeen menselijk, terwijl deze van Stof wordt hier geest».
woord geven op de eeuwige vrage: Van
waar heeft hij 't gedeeld?
hooi en strocd. Dit feit heeft de jonge Lagae en Dupon, hebben mekaar aange-
Jules met de blijde buiten verbonden, wakkerd en veel van mekaar geleerd,
met d® onuitputtelijke schoonheden der Toen Jules 14 Jaar was, vond hij werk
schafttijd te vier uur, als hij met vader,
in een -droge sloot gezeten, hun felle
Edelmoedige en vooruitziende mensen fenaf en met één sprong is Lagae niet sommige moderne kunstenaars (ik zei Deze geestgeworden stof blijft onder
zetten hun beste beentje voor. En daar gekomen, waar hij nu staat. Zware, zwar- bijna kunstemakersI) maar door een op leven, en strekt de iman Jules Lagae
boterham binnenspeelden en hun melk- kreeg de veelbelovende Jules Lagae, met te dagen van beproeving heeft hij door- duizend kan genoten worden. tot ere.
koffie dronken uit de puile. En ten avond de hulp van staat en provincie, toegang worsteld. Elk ander zou menigmaal ar- Ik heb nergens een zuiverder en een Ook zijn stad, zijn volk, zijn land.
ging het huistoe, vader met de schoere- tot de Koninklljke_ Academie der Schone men en handen hebben laten zinken. Hij juister oordeel over Lagae's kunst ont- JuleS Lagae! Zijn naam en zijn daad
hield vol zonder ooit een trooi te wijken moet, dan in een bespreking van 't werk imgen onder ons blijven voortleven als
band over *t lijf, duwend aan de zwaar-
geladen kortewagen of kruiwagen, en de
Kunsten te Brussel. HH JHHRIPB
Op 26-jarige leeftijd behaalde hij de van zijn kunstideaal. Nu staat hij daar van Juul Lagae te Wenen, ten jare 1905: e«a parool, als een schitterend exempel!
F. R. BOSOHVOGEL.
toekomstige beeldhouwer, met de trek- prijs van Rome, en trok drie jaar naar in volle heerlijkheid, genietend de alge- «Een nieuwe talent van eigen aard is
ZE ROEPEN
OM WRAAK TOT GOD
Hemel en aarde en al hun pracht
waren voltooid. Dan, sprak God:
Laat ons de mens maken imi
ons beeld en gelijkenis...» God
vormde dan het lichaam van de
mens uit «het slijk der aarde»-
en blies in hem de adem des le
vens En de mens leefde als een
geestelijk -stoffelijk wezenDe
scheppende macht van God gaf de
mens de kracht om te leven en
vo-ort te leven in zijn nageslacht.
Want God zegende het mensen
paar en sprak: «Wast en verme
nigvuldigt U».
Door de mens te schapen naar
Zijn beeld, gaf God hun verstand
en wilskracht om de aard te ver
vullen, en ze hem onderworpen te
maken, om heerschappij te voeren
over de vissen, over de vogelen «n
de dieren; om zaken te onderne
men en tot stand te brengen waar
door kinderen en anderen zouden
gebaat zijn; om zijn Schepper te
erkennen en te dienen; om Godf
natuurwetten te kennen en te on
derhouden t
Aan die mens gaf God de licha
melijke en maatschappelijke mach1
tot welzijn van de maatschappij-
tot instandhouding van de natuur
lijke orde door G-od geschapen.
En wat doet diezelfde mens?
God schiep Abel om te leven W
Hem te verheerlijken. Maar -
roept Oaïn, Abel loopt mij in
de weg!... En God gaf mij spier
kracht... Ik zal mij wreken... B
sla mijn broeder neer!
De Sadomieten zetten de hellif-
ste natuurwetten op hun kop. God
geeft de mens het lichaam o®
Hem te dienen en deel te nemen
in 't grootse scheppingswerk... v«
Sadomieten misbruikten de na
tuurlijke bestemming en geschikt
heid van de lichamelijke leden,
krachten en nelgingen, om. tegen
Gods inzichten in, hun wellust te
voldoen.
Elders ls het een werkgever.
heeft fortuin.,,, en sociale
die God hem
tuin,,,, en sociale ma
hem gaf, om veel goed
doen, om anderen werk te ver
schaffen en de kost te laten ver
dienen. Maar, de ikzuohtige werk
gever bekommert zich niet óm d«
natuurlijke orde, die dóór Gód ge
wild ls: Neen!zo redeneert fiUi
«die fabriek moet mij rijk ma
ken!... Wat geef ik om de walk
man, als ik maar leef IEn aan
de arbeider, die Gód ln zijn dietwt
stelt als welvnartbewerker, weigert
die slechte patroon het rechtvaar
dig loort dat hem toekomt, kracli-
tens de natuurwet van God.
Aan gezagvoerders gaf Gód macht
om ongelukkigén diê geen geld,
geen man, geen vader,... dus geen
steun meer hebben, te helpen en
te besoheritten. Ia redelijk en tót
welzijn van de maatschappij dat
God hun die macht gaf,.. Maar,
wat ziet men wel eens gebeuren?
Gezaghebbers, die hun macht ge
bruiken tegen de goddelijke ordé
ln: arme sukkelaars die (bv. dotr
een waanzinnige repressie) van
alle- steun worden beroofd, eige
naars die onrechtvaardig van htin
bezit worden beróofd, ouders dit
gedwongen worden iuin kinderen
een onderwijs té geven dat zij niet
willen
Al deze daden schenden op bui
tengewone wijze de natuurlijke
orde door God geschapen, zii ver
storen of vernietigen zelfs de sa
menleving, ze roepen om wraak tat
God. Zo groot is de boosheid er
van, dat God ze zelfs wel eens door
tijdelijke straffen wreekt, tót wel
zijn van de maatschappij, om
mens voor zulke vergrijpen te
Q'
