29
VOOR P0PER1MSE EN IEPER
De Grote Gelukbrenger
Postabonnenten
Zondag j.l. te Brugge prachtig ingezet
Zijn Exc. Monseigneur Six
16
Grauwvuurontploffing maakt dertien
Slachtoffers te Zwartberg
De Provinciale Cultuurdagen
Postbode
Twaalf slachtoffers overleden, slechts één gekwetste nog in leven
Het Klein Seminarie te Roeselare
PRIJS
3 Frank
ZATERDAG
NOVEMBER
1952
KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE - IEPER - WERVIK EN OMSTREKEN
PENSIOENVERHOGING
VOOR LOONTREKKEN-
DEN VANAF 1 JAN. 1953
Zuiver nikkelen en
zinken eenfrank-
stukken definitief
ontwaard
In hef nieuwe U.N.O.-gebouw
AAN ONZE
BUITENLANDS OVER7ACHT
Het Muziekleven in Westvlaanderen het hoofdthema
jftfk Het jaar loopt ten einde
en binnen kort komt de
Leg uw abonnementsgeld voor 1953 gereed, want
hij komt slechts éénmaal
Aasi de nieywe Abonné's
ggiscSirijvingsbullefijn
EEN GROOT MISSIONARIS GING HEEN
Apostolisch Vicaris van Leopoldstad, te Brussel overleden
Mgr Six, geboren Viamertingenaar, overleed op 65-jarige ouderdom
48' JAAR.
N' 48.
Bladzijden
POSTABONNEMENT 1953:
België (tot einde 1953) 136 fr.
4 fr. p. week
Andere landen
Verantwoordelijke Uitgever:
J. Sansen, Gasthuisstraat 19, Poperinge
HOOFDBUREEL en REDACTIE:
Poperinge Gasthuisetr. 19.
Tel. 9. - Postcheckr. 47.63.60.
PLAATSELIJKE BURELEN:
Roeselare:
J. VERRIEST-DEZEURE,
St-Alfonsusstraat 12. - Tel. 1523.
leper:
P. BRAS-DEKLERCK,
de Stuersatraat 4. - Tel. 445.
Wervik:
ROGER PECTOR,
Leiestraat 11. - Tel. Komen 491.
Veurne:
M. D'HERT, Noordstraat 14.
Nieuwpoort:
Drukkerij DUMON, Marktstraat.
Aangesloten bij het Verbond der
Belgische Periodieke Pers.
HET WEKELIJKS NIEUWS
ONZE 3 UITGAVEN:
POPERINGE en IEPER (met Wervik en randgemeenten).
ROESELARE (met Izegem-Menen en randgemeenten).
KUSTSTREEK (Veurne-Nleuwpoort-Dlksmuide en randgemeenten)
3 DECEMBER 1552!
Er ligt daar ergens tegen
over het onmetelijke China
een heel klein eiland... San-
cian.
Dat heel kleine eiland ls wereld
bekend omdat op dat kleine ding
een heel grote overleed3 December
1552, precies vóór vier honderd jaar.
En die heel grote was iemand die
zich nog kleiner en geringer achtte
clan het onnozel-kleine eiland van
waar hij de sprong wilde wagen
naar China.
Ook in ons land zal dit jaar op
heel bijzondere wijze die gebeurte
nis worden herdacht. Die heel grote,
die zich zo gering achtte was de...
heilige Franciscus Xaverius, een
van de eerste Jezuïeten en, na St
Paulus, misschien wel de grootste
der missionarissen.
Hij was een Spanjaard, een edel
man, geboren op het slot Xavler, in
1506. Die Spanjool had het hoog op,
studeerde te Parijs en zou zelf uni
versiteitsprofessor worden. Grote
man met klinkende naam en titels!
Maar te Parijs kreeg St Ignatius,
die een oud-officier was, kans van
Xavier te pakken, stichtte met hem
de orde van de Jezuïeten en liet die
brandende Spanjaard zijn vuur en
vlam uitdragen naar de... onbeken
de heiden-gebieden. Daar zou die
man, die hoge kennis en wetenschap
wou verkopen aan een universiteit,
nu heidenen bekeren en wilden be
schaven. Zulke dingen gebeuren
maar in de... Katholieke Kerk. Dan
kunnen we eens voor ons zelf... uit
cijferen en bedenken wat het ge
loof wel waard ls. Dan begrijpen we,
zelfs In 't jaar 1952, wat missie en
missiewerk is, nu we door die in
ternationale Unesco waar 65 zo
gezegde beschaafde landen bij aan
gesloten zijn te weten komen dat
de helft van de mensen op ons we
reldje nog niet lezen noch schrijven
kunnen.
Frans van Xavier was allereerst
werkzaam in Italië, maar zou dus
als pauselijk legaat, in opdracht
van Koning Johan II van Portugal,
naar Oost-Indië afreizen. Dat ge
beurde in 1541. Neem nu even een
wereldkaart of een wereldbol in uw
hand en vervolg de reis van deze
Spanjaard.
Van Lissabon langs de Afrikaanse
kust, tot aan de Kaap, langs de
Oostkust weer Noordwaarts, langs
Abessinië, de Indische Oceaan over.
We zijn dan al een groot jaar op
zee. Naar Goa, waar een kolonie
v/as van Portugezen Maar die Por
tugezen leefden daar zo een leven
tic dat Frans er genoeg van had en
i erken ging aan de visserskust en
ii Travancore in Zuid-Indië. In
1545 vaart hij aiover de vele zeeën,
langs Ceylon, langs Sumatra en Ja
va, naar de Molukken en vestigt te
Fernate een soort centraal missie-
punt.
In 1549 opnieuw op de lange
vaart. Men had Japan... ontdekt en
('aar wilde de missionaris henen.
Van Malaka langs Siam en de Chi
nese kust naar Japan. Daar harl hij
st tegen de Boeddhisten te doen.
Hon hij nu maar de Keizer zelf be
reiken! Daarom doortrok hij, te
veet natuurlijk, het land van Zuid
tot Noord, maar kon niet bij de Kei-
"er geraken. Er was daar echter nog
China dat op Japan geweldig grote
invloed had. Dan maar naar China.
Hij liet een christenheid na van een
paar duizend Japanezen en vaarde
ef naar China. In 1552 bereikte hij
het eiland San-tsjou of Sancian.
Maar daar wachtte O. L. Heer zelf
cp hem. Eenzaam stierf daar op
3 December 1552 de grootste der
moderne zendelingen.
Die reizen? Zeilschepen In hout!
I:i de jaren 1500 immers! We heb
ben nog allen gelezen over Christof-
fel Columbus' reizen, over die van
de Nederlander Van Riebeeck naar
tie Kaap! We lazen van verwoede
rormen, van passaat-wind, van
windstilte, van ziekten op die sche
pen en van al de lieflijkheden en
miseries van de scheepvaart in die
tijd. Gelukzoekers avontuurden
soms zulke reis, voor een of andere
compagnie, avontuurden het met
een groep mannen als zij, om de
schatten goud of zilver, waar men
van droomde, maar Frans van Xa
vier was geen gelukzoeker, hij was
Geld had hij niet, wapens had hij
niet, een geleide had hij niet, ten
hoogste soms een paar gezellen, of...
geen! Hij kwam bij. God weet. hoe
veel volkeren en stammen. Hij ken
de noch him taal noch hun gebrui
ken. Hij sprak...! hij onderrichtte,
hij doopte.
Hoevele duizenden heeft hij met
eigen hand gedoopt? Hoevele mira
kelen heeft hij gedaan? Wie weet
het?
Maar heel zijn zendelingenleven
ls een mirakel! Bekijk die reis.
Beeldt U in wat hij mocht beleven
bij al die primitieve volkeren, wat
lijfsgevaren, wat ontberingen? Kom
we kunnen ons laar geen gedacht
van geven, geen gedacht van ma
ken.
In 1619 werd Frans van Xavier
zalig verklaard, de heiligverklaring
volgde in 1622.
Nu eerst zou die man die in zijn
jeugd beroemdheid zocht, beroemd
heid kennen!
Zijn lichaam werd naar Goa over
gebracht en behoedde de stad of
redde de stad van de... pest.
Meer dan eens werd door Rome
gevraagd om het lichaam naar Ro
me over te brengen. Maar halsstar
rig weigert Goa. Men stond aan Ro
me af de rechter voorarm en de
hand, nog heel gaaf gebleven. Met
die hand had hij gezegend en ge
doopt. Die relikwie wordt bewaard
in de Gesu-Kerk te Rome. Voor
enkele weken werd zij naar Portu
gal overgebracht, van stad tot stad
gedragen onder ongelooflijke volks
toeloop en eindelijk met een vlieg
tuig weer naar Rome gebracht.
Onze grote Pieter-Pauwel Rubens
schilderde een meesterstuk: de H.
Franciscus, predikend, dat bewaard
wordt in het museum te Wenen.
De eerste kerk ter eer van de H.
Franciscus werd opgericht in ons
land en wel te Brugge: de vroegere
Jezuïetenkerk, thans de Ste Wal-
burga-parochlekerk.
r
Is het wel te verwonderen dat die
400" verjaardag ook bij ons bijzon
der gevierd zal worden?
Bij ons, het land immers van de
missionarissen: van de tallozen die
in Travancore, in India, Ceylon, Ja
pan zijn werk voortzetten. Bij ons,
waar talloze kinderen en ook wel
vele groten dagelijks dat Onze Va
der en Wees-Gegroet bidden voor
de voortplanting van het geloof met
die aanroeping: H. Franciscus Xa
verius, bid voor ons!
Die grote gelukdrager!
Dan denk ik aan wat op die ver
gadering van de Unesco werd ge
zegd. De helft van de bevolking
der wereld kan lezen noch schrij
ven». Is het niet erg?... De grote
helft kent het waar geloof niet. Is
dat niet veel erger?
PÊ VLAMYNCK.
Dhr De Saeger heeft in de
Kamercommissie voor. Arbeid
bij ordemotie uitleg gevraagd
over de socialistische agitatie
omtrent de niet-toepassing van
de verhoging der arbeiders
pensioenen op datum van 1 Ja
nuari 1953. Zoals men weet
hebben de socialisten deze
kwestie verleden week in de
Kamercommissie voor Finan
ciën opgeworpen, waar door
de minister van Financiën
werd verklaard dat de Schat
kist dergelijke verhoging niet
kon dragen.
De minister van Arbeid ver
klaarde in de Kamercommis
sie dat deze verhoging niet ten
laste valt van de Schatkist
en ook geen weerslag zal heb
ben op de Rijksbegroting. Hij
deelde mede dat door de Re
gering, ingaande op de wens
van de C.V.P., de pensioenen,
vanaf 1 Januari 1953 op
minstens 26.000 frank zullen
gebracht werden, maar dat te
gelijk de bijdragen moeten
verhoogd worden. De arbei
dersbij drage, aan de bron af
gehouden, w or d t verhoogd
met 0,25 en komt op 8,25
en de patronale bijdrage wordt
met 0,25 verhoogd.
Van 1 December 1952 af
Overblijvende
inwisselingsmogelijkheden
In verband met de ontmunting
van de zuiver nikkelen en zinken
eenfrankstukken, willen we onze
lezers er nogmaals aan herinneren
dat deze muntstukken tot 30 No
vember a.s. tegen gangbare mun
ten worden ingewisseld aan de lo
ketten van de Nationale Bank van
België te Brussel en buiten de
hoofdstad.
In de plaatsen waar geen agent
schap van de Nationale Bank be
staat, worden deze munten aange
nomen tot 30 November 1952 inbe
grepen door de ontvangers der
posterijen, der belastingen, der
douanen en accijnzen, der regis
tratie en der domeinen.
De muntstukken die ontwaard
worden, zijn de zuiver nikkelen
met 21,5 millimeter diameter, dra
gend op de ene zijde de Belgische
Leeuw en op de andere de wapen
schilden van drie onzer provinciën,
en de zinken met gelijke diameter,
maar dragend op de ene zijde een
schild met Belgische Leeuw en op
de andere het naamcijfer «LUI».
Van 1 December 1952 af zal de
inwisseling ophouden en verliezen
de bewuste stukken definitief alle
waarde.
Bovenstaande foto geeft een beeld van de openingszitting van de U.N.O., een paar weken geleden.
Zoals men ziet is de conferenciezaal in het nieuwe U.N.O.-gebouw ruim en groots. Jammer genoeg
zijn de harten der wereldpolitiekers al te eng voor een ware wereldvrede, in tegenstrijd met de
paleizen die ze oprichten om er te discussiëren over de vrede.
OPNIEUW KOREA
NEW-YORK OF
PAN MOENDJON?
Terwijl de Fransen het in Indo-
Ghina weer hard hebben en ter
rein moeten prijs geven; terwijl
de Britten niet alleen in Kenia
met de Mau-Mau's te doen heb
ben, maar nog steeds in de Egyp
tische Kanaalzone bezin gehouden
■worden en gereed moeten zitten
om de oude moeilijkheden met
Iran en de nieuwe strubbelingen
in Irak; terwijl de Verenigde Sta
ten nogal stuurloos staan tussen
de verdwijnende Truman en de
aankomende Eisenhower; op dat
zelfde ogenblik levert men in Ko
rea nog steeds de strijd der heu
velen en spannen de diplomaten
zich op de U.N.O. in om een op
lossing te vinden die zou toelaten
het vuur in datzelfde Korea te
doven.
Zoals wij verleden week lieten
voorzien, heeft het Indisch voor
stel inzake de krijgsgevangenen
een gelukbrenger, een gelukdrager. dreunde.
Het verraderlijk mijngas heeft
Vrijdagnamiddag, 21 dezer, in de
koolmijn van Zwartberg (Limburg)
rond zich heen gegrepen om op
meedogenloze wijze mensenlevens
weg te maaien.
Grauwvuurontplofïing! 't Duurt
slechts een onderdeel van een se
conde. 't Is de plotse greep van de
dood in de mijngangen, een witte
steekvlam die alles verschroeit en
neerslaat gelijk de bliksem het
buiten in de open vlakte met een
boom doet.
DE VERRADERLIJKE
ONTPLOFFING
De omlegpost had bijna met zijn
taak gedaan. Nog amper een half
uur bleef er over, dan moesten de
kolenhouwers op het werk komen.
De klok wees 13.35 u. Op verschil
lende punten van de ondergrond
te Zwartberg, rond de 940 meter
diepte, waren kleine groepen bezig
de laatste hand te slaan aan het
werk, toen plots een geweldige
ontploffing door de ondergrond
Van verscheidene werkplaatsen
uit de ondergrond, waar men de
ontploffing had waargenomen,
werd alarm gegeven. In de mijn
gang zelf, waar de ontploffing zich
had voorgedaan, waren slechts en
kele arbeiders aan de greep van
het ontploffend grauwvuur ont
snapt. Zij waren ijlings de plaats
der ramp ontvlucht en zochten
een toevlucht in een blindschacht.
Vrij spoedig was een reddings
ploeg, onder leiding van Ingenieur-
Jacquard, ter plaatse. Gelukkig
had de ontploffing geen blijvende
brand gesticht, zodat men, mits de
gebruikelijke voorzorgsmaatregelen,
de plaats der ramp kon betreden.
Een verschrikkelijk toneel trof
de moedige redders. Dertien van
hun werkmakkers lagen, akelig
verbrand, op de grond uitgestrekt.
Drie van hen hadden reeds opge
houden te leven, negen anderen
waren erg gekwetst doch gaven
nog teken van leven.
De luchtdruk, veroorzaakt doer
de ontploffing, had de slachtoffers
De provinciale cultuurdagen voor
de muziek werden Zaterdag 11. te
Brugge ingezet. Te 16 u. ging de Hr
Ridder P. van Outryve d'Ydewalle,
Gouverneur, over tot de plechtige
opening van de tentoonstelling van
handschriften van Westvlaamse
toondichters, in de benedenzaal van
het Provinciaal Hof. De Hr Gouver
neur verwelkomde de personalitei
ten in naam van de Bestendige De
putatie en legde de nadruk op de
bedoeling der cultuurdagen. Zij zijn
weliswaar provinciaal, aldus de
Gouverneur, doch zij willen geens
zins provincialistiscn en eng "West
vlaams zijn. Hij richtte tevens een
bijzonder dankwoord tot E. H. Paul
Frangois, kapelmeester van de ka
thedraal, die de '.entoonstelling ad
viseerde. Het was onder zijn des
kundige leiding dat de genodigden
vervolgens een bezoek brachten aan
de geëxposeerde manuscripten
waaronder werken van de toondich
ters Peter Benoit, Baron Jozef Rye-
landt, Louis Barwolf. Lionel Blom-
me, Victor Boddaert, Norbert Bo-
Een blik op de voorzitters tafel, wijl dhr Willem Pelemans ziin voor
dracht houdt. Men herkent nog de tweede voordrachtgever, Z. E. H.
Lcnaerts, Bestendig Afgevaardigde dhr Jozef Storme en Z. Exc. Rid-
4w fierce un OutnTA.i'MewalIc' G""-UÏCÏ~':1U' *£3 E'estYlaaMeren,
gaert, Jules Bouquet, Ernst Bren-
gier, Cecile Callebert, Daniël Cle
ment, Pol Collin, Jean Decadt., Fr.
de Coninck, De Gtaeve, Louis De
Meester, Maurits Deroo. André De-
vaere, James Ensor Remi Ghes-
quiere, R. Guillemyn, Eerw. Broeder
Ildefons, Grégoire Jooris, Victor
Legley. Emile Martony, Alfons Mer-
villie, Karei Mestdagh, Jules Mis-
sine, August Reyns. Herman Roel-
straet, Luc Branteghem, Jules Van
Dycke, Prosper Van Eechautte
(prijs van Rome 1933), Leo Van
Gheluwe, Vilain en A. Wybo. De
wandelzaal van het provinciaal Hof
was versierd met mooie palmen en
vooraan prijkten een borstbeeld van
Peter Benoit, ojilangs door de stad
Brugge aangekocht aan beeldhou
wer Karei Laloo, eh het portret van
Baron Joz. Ryriandt, door de Brug
se kunstschilder J. Vande Facirere.
PRO MUSICA ANTIQUA
Te 17 u. vond in dë middenzaal
van het stedelijk mnseum, Groenin-
gs. een uitvoering plaats van mid
deleeuwse en renaissance-muziek
door het ensemble Pro Musica
Antiqua o.l.v. Safford Cape. De Hr
Gouverneur sprak een korte inlei
ding uit, waarin hij de verdiensten
van hst beroemd muziekgezelschap
onderlijnde en de wens uitdrukte
dat de opleiding tot kunstsmaak en
muzikaal genot in de breedste volks
lagen zou mogen doorgevoerd wor
den.
Dhr Storme, bestendig afgevaar
digde. heette vervo'gens de Hr Ba
ron Jozef Ryelanclt hartelijk wel
kom, waarna Dr Marcel Boereooom,
als commentator van het concert,
een fijnzinnige uiteenzetting gaf
over de inhoud en de situatie van
de oude muziek die zou uitgevoerd
worden.
(Zie vervolg blz. 2)
gedeeltelijk o nd e r steenbrokken
bedolven. Koortsig werkten de red
ders zonder zich om eigen veilig
heid te bekommeren. Een na een
werden de verongelukten bevrijd,
terwijl een andere ploeg zonder
dralen de doden en gekwetsten
naar de bovengrond bracht.
Daar te 14 u. de normale aflos
sing der werkploegen moest ge
schieden, verspreidde het droevig
nieuws zich als een lopend vuur
te Zwartberg en in het omliggende.
Angstige mensen, die het ergste
vreesden voor een vader, zoon of
broer, troppelden samen bij de in
gang van de mijn en bij de kliniek.
De directie der mijn besloot pa
niek te vermijden en trof dadelijk
maatregelen om de familieleden
van de slachtoffers zonder uitstel
te verwittigen. Daarna werd een
algemene naamafroeping gehouden
en werden de controïebladen nage
keken om zekerheid te hebben dat
er geen vermisten waren.
Rond 15 u. publiceerde men het
tragisch bilan dat de grauwvuur
ontploffing 13 slachtoffers maakte.
Drie onder hen waren op slag ge
dood, terwijl twee gekwetsten, kort
na hun overbrenging naar de kli
niek, overleden waren.
Van de acht overigen waren er
echter zeven in een bedenkelijke
toestand naar het ziekenhuis over
gebracht, de achtste gekwetste was
er minder erg aan toe.
De dood heeft ondertussen nog
verder toegeslagen en een na een
zijn er gekwetsten bezweken, zodat
Dinsdagmorgen bekend gemaakt
werd dat het tiende slachtoffer
overleed in de nacht van Maandag
op Dinsdag; het elfde op Woens
dag.
HET ONDERZOEK
Door dhr Gerard, divisiedirecteur
van het mijnwezen, bijgestaan
door verschillende mijningenieurs
en technici, werd op de plaats der
ramp een onderzoek ingesteld om
de oorzaak van deze verschrikke
lijke ramp op te sporen.
Dit onderzoek is zeer bemoeilijkt
door het feit dat de mijnwerkers
die het dichtst bij het ontploffings
centrum aan het werken waren,
(Zie vervolg blz. 11) I
weinig succes gekend. Amerika
vond dat het moest gewijzigd wor
den, Engeland vond dat hei schap
pelijk was, maar Visjinsky heeft
zijn voeten in de telloor gezet en
gezegd dat het Kremlin er niet
wilde van horen.
Het gaat dus nog altijd over
de kwestie der krijgsgevangenen
waarover de militaire onderhan
delaars in September jl. bot ge
lopen zijn.
Te New-York schijnen de diplo
maten dus al niet beter te slagen.
Na de Mexicaanse resolutie en het
voorstel van Peru, scheen het In
disch compromis een laatste kans
te zijn. Maar Moskou heeft het
dus vierkant verworpen, zeggende
dat het in feite de toepassing was
van de Amerikaanse thesis.
Het gaat er dus nog altijd hier
om: moeten de communistische
krijgsgevangenen terug naar huis
of mogen zij vrij kiezen of ze te
rug naar huis gaan of niet.
De Vrije Wereld kan niet aan
nemen dat ze terug naar het Noor
den of naar China zouden ge
stuurd loorden indien zij om asyl-
recht vragen omdat zij anders ge
vaar lopen gefusiljeerd te worden
of in concentratiekampen terecht
te komen.
Rusland daarentegen steunt zich
op de Conventie van Genève waar
in gestipuleerd was dat, onmid
dellijk na het einde van de vijan
delijkheden, de krijgsgevangenen
terug naar hun land moeten wor
den gestuurd.
Dat argument heeft waarde en
geen waarde.
Het heeft geen waarde in die
zin dat bij die Conventie niet ver
bóden wordt dat beide oorlogs
voerende partijen een ajekoord
zouden sluiten dat de kwestie der
krijgsgevangenen anders zou op
gelost worden. De Noord-Korcanen
en Chinezen zouden dus zeer ge
makkelijk van de letter van die
Conventie kunnen afwijken indien
ze dit ivilden.
Op het ogenblik van de onder
tekening van die Conventie waren
gevallen als dit trouwens niet
voorzien. Over 't algemeen wenst
elke krijgsgevangene terug naar
huis te gaan en het is van dat
standpunt uit dat men de zaak
bekeken heeft.
En het argument heeft wel
waarde, in deze zin dat men zich
goed rekenschap moet geven van
wat men juist ivil met het asyl-
recht. Zouden rvij aangenomen
hebben dat Hitler, in 19Ifi, 'n stel
krijgsgevangenen zgz. asylrecht
zou verleend hebben en ze in
Duitsland zou gehouden hebben of
minstens zou verhinderd hebben
dat zij naar België terugkeerden*
(Dit natuurlijk in de veronder
stelling dat er een wapenstilstands
verdrag zou tot stand gekomen
zijn).
Wat men dus zou moeten zien
te verkrijgen is een nieuw inter
nationaal akkoord betreffende het
asylrecht.
Maar dat is de zaak natuurlijk
van zeer hoog bekijken, en wij
geloven niet dat de oplossing voor
het Koreaans geval vandaar zou
kunnen komen. In Korea gaat hei
ten andere om een burgeroorlog
zoals de Spaanse destijds.
Welnu tijdens die oorlog heeft
geen enkel land er over edubt
of het de Spaanse republikeinen
asylrecht zou verlenen.
Wij geloven dan ook niet dat
d ar de hond gebonden ligt. Wij
zijn overtuigd dat Moskou zeer
gemakkelijk die krijgsgevangenen
zou los laten als ze maar iels in
dc nlaats krijgen. Het Kremlin g<
uruikt die krijgsgevangenen als
drukkingsmiddel.
En wat willen ze verkrijgen
Naar onze mening nog steeds
hetzelfde: een herziening van de
ordening en de constellatie in het
Verre Óósten, en: de communisten
mee aan tafel laten zitten om
daarover te praten en tot een ak
koord te komen.
Dat is toch weer het voorstel
dat Visjinsky van zijn lippen heeft
laten rollen zonder het zeer uit
drukkelijk te formuleren, seggen-
(Zie vervolg blz. 2)
DE PRIJS VOOR HET JAAR 1953
IS VASTGESTELD OP 136 FRANK
Alléén zij die wekelijks hun blad door de Postbode
thuisbesteld krijgen, zullen door hem om de vernieu
wing ervan gevraagd worden.
Wil hem tevens melden welke uitgave U wenst:
ofwel Het Wekelijks Nieuws Roeselare-Izegem-Menen,
Het Wekelijks Nieuws Kuststreek,
Het Wekelijks Nieuws Poperinge-leper-Wervik.
Wie nog nooit ons blad met de post kreeg, en dit thans
wel wenst, dient heel eenvoudig onderstaand inschrijvingsbul -
letijn in te vullen en het onder open omslag (met zegel 0,20 fr.)
op te sturen naar onze drukkerij, Gasthuisstraat 19, Poperinge.
Enkele dagen daarop krijgt hij dan het bezoek van de brief
drager die het bedrag van 136 Fr. komt ontvangen.
Wij zorgen er dan verder voor dat U regelmatig om de
week de door U begeerde uitgave ontvangt.
Ondergetekende begeert een postabonnement op
«HET WEKELIJKS NIEUWS»
voor het ganse jaar 1953
Uitgave(1)
NAAM
ADRES
GEMEENTE (STAD)
(Handtekening)
Vergeet niet de uitgave te vermelden:
(1) Poperinge-Ieper-Wervik
of Roeselare - Izegem - Menen
of Veurne - Nieuwpoort - Diksmuide.
Ons blad is natuurlijk ook wekelijks te verkrijgen bij al
onze lokale verkopers op de onderscheidene gemeenten.
Een foto van wijlen Mgr Six, bij
een bezoek te leper. Men herkent
nevens hem wijlen Z. E. H. Ver
mant, oud-Deken van leper.
KoT. Jacqmaert. vcriegenwoo-f>iger van Z. M. de Koning, treedt de
kerk van Zwartberg binnen, in gezelschap van Z. E. H. Breuls, pas
toor te Zwartberg.
Een droevige mare heeft Zondag
grote ontroering verwekt in gans dc
Katholieke wereld en vooral in
Westvlaanderen: Z. Exc. Mgr Six,
Apostololisch Vicaris van Leopold
stad, oVerlecd Zaterdagavond in
het medisch-heelkundig instituut
der Linthoutstraat te Brussel. Mon
seigneur had een heelkundige be
werking ondergaan die heel nor
maal scheen te verlopen, toen zich
plots een emboiie voordeed die de
dood veroorzaakte. Een pater Je
zuïet, leraar aan het jt-Michiels-
college en aalmoezenier der kiiniek
diende aan de stervende de laatste
H. Sacramenten toe. Tot het laat
ste ogenblik heeft Monseigneur
Six het bewustzijn bewaard.
Op 65-jarige leeftijd overleed al
dus een groot Missionaris, een
Westvlaming die de trots was van
zijn streek.
Joris Six. zoon van Cyriel en Ma
ria-Louisa Parret. werd geboren te
Vlamertingc op 20 October 1887 als
oudste van een vroom gezin dat
later nog met drie kinderen 'zou
gezegend worden.
De doende jongen werd, na en
kele jaren lagere school, door vader
naar leper gezonde.! om er te stu
deren aan h:t St-Vmoentiusco'lege
waar hij zich als zeer knap student
wist te onderscheiden en waar h:i
tevens een groot aandeel had m de
zich toen ontwikkeimde studenten
beweging.
Nauwelijks 20 „aar oud. op 1 Sep
tember 1907, trad de jonge man in
het Noviciaat der Missionarissen
van Scheut om zich tot het missie
werk voor te beraden.
Op 20 Juli 1913 werd Joris Six
priester gewild door Z. Exc. Mgr
Christiaens. Op Nieuwjaardag van
datzelfde jaar was ajn vrome moe
der overleden. Op 19 Februari .1914
vertrok de jonge Missionaris naar
de missiepost van Kangu (Mayom-
bs) in Belgisch Kongo.
Achterepnvo1gens was hij werk
zaam in de missieposten van Kangu.
Boma. Muanda en te Leopoldriad,
waar hij Mgr van Ror.slé ter zijde
stond. In deze eerste jaren stichtte
Pater Six talrijke katechumeraten
in het binnenland, voornamelijk in
de dorpen gelegen m het moerassig
gebied tussen Boma en Banana.
In 1919 werd hij benoemd tot
Overste van Muanda en in 1921
werd hij Pastoor benoemd te Leo
poldstad. Van dan af zou de naam
van Pater Six verbonden bujven
aan deze van Leopoldstad dar, toen
een 28.000 inwoners telde om uit te
groeien tot een wereldstad die he
den meer dan 300-000 inwoners telt.
Een korte onderbreking in het
onverpoosd missiewerk zou zich
voordoen in 1928. Zijn Oversten rie
pen de moedige Missionaris in Mei
van dat jaar naar België terug om,
na 14 jaren missiearbeid, van wat
rust te genieten. Maar nauwelijks
was hij in ons land terug of Pater
Six werd benoemd tot econoom van
het Centraal Missiehuis te Scheut
en tot biechtvader der Paters No
vicen. Op 24 October 1930 mocht
Pater Six echter terug naar zijn
missiepost vertrekken. Hij werd
achtereenvolgens Overste te Boma,
bij zijn terugkeer in Kongo, en in
1931 te Leopold-West.
Toen in 1934 Z. Exc. Mgr De
Cleene ontslag nam, werd Pater
Six door de H. Stoel aangeduid als
Apostolisch Vicaris van Leopold
stad. Hij werd benoemd tot t.itel-
voerend Bisschop van Baliana.
Door gans Westvlaanderen, dat
overal op het Missiefront in de
eerste lijnen strijdt, voer een zin
dering van vreugde. In de pas uit
haar puinen herrezen St-Maartens-
kathedraal te leper wordt de nieu
we Bisschop op 14 Mei 1934 gewijd
door wijlen Mgr Lamiroy, Bisschop
van Brugge. Mgr Six had zich tot
bisschopsleuze gekozen: «Omnia
OmnibusAlles voor Allen
Daarin lag samengevat de beteke
nis van een missionarisleven waar
in geen plaats is voor zelfzuchtige
berekeningen.
Reeds op 2 November 1934 ver
trok Mgr Six naar zijn Vicariaat
van Leopoldstad en het Leopold 13
Meer.
Mgr Six stond voor een ontzag
gelijke taak. Leopoldstad, de hoofd
stad van Belgisch Kongo, kende
vanaf de jaren 30 een aangroei en
ontwikkeling die niemand had dur
ven verwachten. Deze grootstad-in-
wording groeide jaarlijks aan met
duizenden inwoners, het was een
aantrekkingspunt der inlandse be
volking geworden. Twee parochies
volstonden niet en Mgr Six stichtte
in de stad zelf drie nieuwe missie
posten.
Met vaste hand greep de nieuwe
Apostolische Vicaris naar het ster
ke wapen der Katholieke Actie en
bracht haar tot ongekende bloei.
Hij stelde zijn jonge Kristenen vei
lig in de gelederen van dit strijdend
elite-korps en daardoor kon in een
wereldstad als deze een dam ge
worpen worden tegpn stelselmatige
ontkerstening. De inlandse bevol
king mocht zich ontwikkelen en
met ieder aspect der Westerse be
schaving in aanraking komen, want
Mgr Six wist deze ontwikkeling in
veilige banen te leiden.
De grote taak die Mgr Six zich
had voorgeschreven, en waaraan
hij vroeger als gewoon Missionaris
reeds zijn beste krachten gëwi.id
had, was de bloei van het school
wezen. In 1950 genoten reeds meer
dan 9.000 jongens en meisjes in
Leopoldstad van het Katholiek on
derwijs. Was Monseigneur een Ker-
kebouwer ook Scholenbouwer is
zijn eretitel.
(Zie vervolg blz. 2)
Voor vele Westvlamingen roept deze foto herinneringen op. Haast
iedereen in onze streek kent immers het Klein Seminarie te Roese
lare. Er zijn studentenherinneringen aan verbonden en ook oorlogs
herinneringen, want dc Duitsers vestigden er tijdens de bezetting
hun Kommandantuur.
Over de geschiedenis dezer Onderwijsinstelling geven wij op
blz. 16 van dit blad een tK-ENDREPORTAGE door Ere-Hoofd-
inspecleur Dochy.