VOOR POPERIHSE EN IEPER
16
7
EEN NOOITGEKEND GIER TEISTERT AUE
KUSTLANDEN DER NOORDZEE
Dat is inderdaad aardig
Twee derden onzer Belgische Kust zwaar beschadigd
Antwerpen - stad en haven zwaar geteisterd
De Wereld snelt geteisterde gebieden ter hulp
Toestand, laatste dagen in België en Engeland
verbeterd, blijft licpelsss in üederland
Os Westkust van
Oe Panne tot Oostende
Enorme schade te Nieuwpoort, Oostende, Heist en Knokke, die deels onder water liepen
Op doorreis
langs de
stormende zee
Schelde-, Dender-, Durme-, Rupel- en Dijledijken op meerdere plaatsen doorbroken, zetten dorpen
en landerijen blank
PlilïSQ&llE
KATHOLIEK WEEKBLAD VOOR POPERINGE - IEPER - WERVIK EN OMSTREKEN
ONZE 3 UITGAVEN:
BUdiijdtB
PRIJS
3 Frank
ZATERDAG
FEBRUARI
1953
1.500 Doden - 75.000 Daklozen. - Zesde deel van het land door water overspoeld
Oostkust en eilanden onder water - 141 Passagiers verdronken bij veerbootramp
DE KONING OP BEZOEK TE OOSTENDE
oveèfs-AK»^*
Mtta, H-trHi-rs
ScHöawch
.Bus»*,
.~$-prSi<xsw
^£n"e?
MK"2s><3M
-.-.tv')1
Spp-^ns'.ttÊN^
t A??ANp
is 2 6 S U W S
Ts*«£vjs*i
3GU>S,«(i.'i
HOOPDBUREEL en REDACTIB:
Poperinge Gasthuisatr. 19.
Tel. 9. - Postcheckr. 47.83.60.
PLAATSELIJKE BURELEN:
Roeselare:
J. VERRIEST-DEZEURE,
St-Alfonsusstraat 12. - Tel. 1523.
leper:
P. BRAS-DEKLERCK,
de Stuersstraat 4. - Tel. 445.
Wervik:
ROGER PECTOR,
Leiestraat 11. Tel. Komen 491.
Veurne:
M. D'HERT, Noordstraat 14.
Nieuwpoort:
Drukkerij DUMON, Marktstraat.
Verantwoordelijke Uitgever.
J. Sansen. Gasthuisstraat IS, Poperinge
HET WEKELIJKS NIEUWS
POPERINGE en IEPER (met Wervik en randgemeenten).
ROESELAR" (met Izegem-Menen en randgemeenten).
KUSTSTREEK .(Veurne-Nleuwpoort-Dlksmulde en randgemeenten)
49' JAAR,
N' 6.
POSTABONNEMENT 1953:
Belgis (tot einde 1953) 125 fr.
Andere landen 4 fr. p. week
Aangesloten "bij het Verbond der
Belgische Periodieke Pers.
OVERSTROOMD
GEBIED
Foto 1: KOKSIJDE. Zicht op de dijk en het onlangs nieuw ge
plaatste gebouw met sanitaire instellingen en reddingsdienst. Waar
het zand op het strand normaal tot op de hoogte reikte van dc
bovenste trap, heeft de woelige zee thans het strand ongeveer 1,20 m.
afgedund, zodat alle trappen en het funderingswerk van het gebouw
zelf zijn komen bloot te liggen. Ook op de zijopgaaride muur kari
men (door het verschil van steen) duidelijk de lijn ontwaren tot
waar vroeger de duinhelling kwam. Dat alles is nu ook verdwenen;
werd gelijk gemaakt met het strand, met dien verstande dat de dijl
afgerateld werd van een 10-tal meter. Van op de dijk gaat het du,
loodrecht naar beneden. In het gebouw werden alle ramen vensters,
deuren en plafonds stukgeslagen, en rechts op de foto bemerken we
enkele vroeger in zand weggemetste duikers, die er lijn blijven staan,
ontdaan van alle omhulsel.
Foto 2: KOKSIJDE. Zicht op de dijk tussen Koksijde en Sint
Idesbald (bij Monument der Zeelieden). Links op de foto onderaan
bemerkt men de houten geplante stokken, die normaal dienst moeten
doea als. schokbiekars cci Xtei malUeni. weik. tla uihoxtsuie
te verhinderen op het metselwerk aan de voet van de dijk... die vroe
ger seffens achter die houten stokken begon, zoals men op de achter
grond van de foto nog zien kan. Nu is gans die gemetste dijk ver
dwenen en alleen de stokken tonen ons waar hij eens stond. Op de
foto kan men eveneens duidelijk zien hoeveel zand en baan werd
weggespoeld.Wanneer de lijn vroeger recht was, maakt de baan
\u een kromming, 15 meter ongeveer achteruitspringende. Al dat
"and, 15 meter breed en 8 meter hoog, is verdwenen en alleen op de
buitenboord van het strand vindt men de brokken baanbedekking.
lie vroeger boven op de wandeldijk dienst deden. Deze bres is on
geveer een 80 meter lang... en van de vroeger 25 meter brede dijk-
wandpling blijven alleen nog een 10-tal onveilige meter over.
Foto 4: KOKSIJDE. Een der vele gaten die zich in zelfde dijk
bevinden. De witte massa in de linker bovenhoek van de foto is de
onderkant van het beton, waarop dan de dijkstenen schuin gemetst
staan. Maar van onder aan heeft het water alle zand weggewoeld
en is de baar. ingevallen. Het zwart gedeelte is de baanbedekking
Wet sand die in de krater van 8 meter dien neerviel, wijl we
in de rechter benedenhoek van de foto de afgebrokkelde baan zien,
waarvan de bedekking niet het minste ondersteun meer geniet.
Foto 3: NIEUWPOORT. Het gebouw van het Zeewezen te Nieuw
poort langs de havengeul. Bemerk op de linkerflank de stukgeslagen
kaaimuur. Ook de baan werd volledig omwoeld en alle stenen ligger
ordeloos rondverspreid.
Foto 5: NÏEUWrOORT. E j Westkant van de gemetste kaaimuur aan
de havengeul van de IJzer werd totaal losgerukt en uiteengeslagen.
Alleen de zwaarste stenen blokken tonen ons nog aan hoe het er vóór
de storm uitzag, Alle aarde en zand werd weggespoeld en maakte er
alle toegang onmogelijk.
Foto G: NÏEUWrOORT. De Weslerestakade aan de ÏJzermonding-
Havengeul. Stukken zware, aan eikaar gekoppelde, balkenrijen wer
den weggeslagen en verdwenen. Op de voorgrond zien we hoe de
cementdallen van de ringplaats rond het gebouw van het Zeewezen
uit hun verband gerukt werden, Verder, meer zeewaarts, zien we,
gelijklopend met de eerste estakade, de bas vóór twee Jaar aangelegd
om de verzanding van de havengeul to beletten, totaal vernietigd.
Foto 7: NIEUWPOORT. Aan het Kattesas (Koninklijke Baan tus
sen Nieuwpoort- Bad en -Stad) werd door overstroming de helft der
baan weggespoeld. Alle kasseien liggen los en de bestrating is er on
geveer 1 meter gezonken. Gasleidingen liggen bloot en afgeknakt. Ook
de hoogspanningskabel lag er bloot, gelukkig ongeschonden.
Foto 8: NIEUWPOORT. Aan het ÏJsfabriekje, gelegen langs de
Veurnevaart, werd deze foto genomen. Al het water, dat de straten
der stad vulde, zoeht langs daar in de Veurnevaart een uitweg. De
duikers konden het niet slikken... en het baande zich een weg boven,
maar ook onder de betonbaan, waarvan het fundament in de vaart
meegespoeld werd. Het stuk beton bleef natuurlijk hangen, maar
zonder steun, wijl de kaaimuur onder de druk van het water begaf,
deels afbrak en ook deels in de vaart verdween. Het zand, dat zo de
vaart inspoelde, maakte er een zandbank en twee aken, die er ge
ankerd lagen, werden zo Ingedamd!
Uerlani kent de petste ramp Ér leuwl
Duizend doden in zwaar getroffen Engeland
E waren goed bediend
geweest van strooi
briefjes. Er werd
overal geproken over
de Ziekenbonden
Zelfs zij die geen lid waren, hadden
nu zwart en wit gelezen. Wie had
er nu gelijk?
En wat zat daar al onder?
Zoudt ge dan verwonderd zijn
dat we er Zondag laatst nog mee
bezig waren?
'k Weet wel wat er daar onder
steekt, zei de smid. Ziet gij dat
niet? Een groot stuk papenvreterij
een eendelijk stuk papenvreterij en
anders niet. De Socialisten bouwen
al maar door ziekenhuizen of Poly-
klinieken. De leden van hun zie-
kenbonden hebben er natuurlijk
voordeel bij zich daar te laten ver
zorgen. Maar de... priesters worden
oaar buitengekeken. Ze worden er
in 't eerste geduld bij een bezoek,
maar als 't op 't laatste gaat en de
zieke zelf om geen priester vraagt,
dan zal er niemand de moeite doen
een priester te ontbieden. Wie lid
is van de Socialistische zlekenbond
is daarom nog geen ongelovige, ver
re zij van daar; we weten bij on
dervinding dat veruit 't grootste
cieel nog blijde is een priester aan
hun sterfbed te zien. Maar 'k ken
meer dan een van die mensen die
ia die klinieken stierven zonder
biechten of berecht te zijn. Dót zit
cr onder, zei de .'mid... papenvrete
rij en van de ergste soort uit.
'k Ga voortdoen, zei de smid.
Buset, de grote baas, heeft merk
waardige dingen gezegd, die 'k niet
gauw zal vergeten.
We eisen onze eigen hospitalen
omdat er... vrijheid moet zijn». Al
onze leden wensen nu prcies niet
c'.oor nonnekes verzorgd te worden;
dat zei Buset.
't Kan zijn en 'k zal 't aanvaar
den, maar ik kan niet geloven dat
Mr Buset een oud-strijder is van
1914 en dan gekwetst in een hospi
taal terecht kwam.
'k Weet er nog alles van en ik
waarachtig alleen niet. In 1917 la
gen we met verschillende piotten in
ten hospitaal te Calais. Daar wer
den we door infirmièresver
zorgd. We klaagden niet, er was
zelfs een fameuse-goedebij.
Maar we werden geëvacueerd en
kwamen terecht in een groot hos
pitaal in Bretanje. De naam van
de stad komt me niet te binnen,
maar 't was 't moederhuis van de
Zusterkens der Armen de arme
nonnen, lijk wij zeggen.
'k Zegge, 't kan zijn dat er zie
ken zijn die van i'een nonnen moe
ten weten, maar wij, daar in Ere-
tanje in dat hosptaal, waren in
de... hemel.
Maar Ja, 't kan zijn; en Buset zei
er bij dat er van hun leden zijn die
liefst in socialistische klinieken
door socialistische dokte- gemees
terd worden.
Dat kan ook zijn; en leve de vrij
heid voor iedereen, zei Piell Ver
staat ge mij voor iedereen
Mr Buset vindt het goed, eist
zelfs dat de maatschappelijke vei
ligheid en de... Staat al die leden
van de socialistische mutualiteit
zouden laten opnemen in hun
klinieken, laten verzorgen door
hundokters en al de onkosten
zelf zouden afdragen.
Fiel moest daarover een hele boel
uitleg geven, want heel dat spel
van de maatschappelijke veiligheid
is voor velen een soort raadsel; een
machine waar ze de onderdelen niet
van kennen. Geen wonder dan ook
dat de gewone man nogal gemakke
lijk bij de neus wordt geleid, bij
zonder wanneer men niet bang is
om leugen en bedrog als propagan
da te verkiezen, 't Ging zo ver, zei
Fiel, dat er mensen waren die zo
danig overtuigd waren c de zie
kenbonden min zouden betalen dat
ze bijna nog twijfelden wanneer zij,
bij de uitbetaling van zieken, on
dervonder dat er niets veranderd
was.
Maar ik herhaal, zei Fiel, vrij
heid voor iedereen!
En dat is minder ingewikkeld dan
de reglementen van de maatschap
pelijke veiligheid, 't Is zo eenvoudig
als 't maar kan. Mr Buset vindt het
vanzelfsprekend dat cr dus voor de
leden van de socialistische rutuali-
teiten eigen hospitalen zouden be
staan, met eigen verplegers of ver
pleegsters en met eigen dokters. De
maatschappelijke veiligheid en de
Staat moeten de kosten dekken.
Er moet voor zieken zorg worden
gedragen. Wie twijfelt daaraan?
Niemand.
Maar er is een andere vraag:
Moet er niet voor kinders wor
den gezorgd? en wel door de ouders?
Twijfelt daar iemand aan?
En als die ouders, net als Mr Bu
set voor de zieken, voor hun ge
zonde kinderen vrije scholen eisen
met eigen onderwijzers, waarom
wil Mr Buset daar niets van?
Vindt ge dat niet meer dan aar
dig. zei Fiel?
En als wij aan Mr Buset gelijk
gaven, nog zou hij geen gelijk ge
ven aan ons. Dat is inderdaad...
aardig, dat maakt de hele historie
nog vee] aardiger. Maar politiek en
gezond verstand zijn verschillende
dingen! pg VLAMYNCK.
Het meest geteisterde deel van Nederland.
Om onze lezers een zo trcrnw
mogelijk beeld weer te geven van
de verwoestingen door de storm
aangericht, hebben wij een tocht
gedaan langs gans het Westvlaam-
se kustgebied. Wanneer men de
bladen, die verslagen brachten
over deze ramp, nakijkt, dan zou
men geneigd zijn aan te nemen
dat het onheil zich beperkte tot
een strook van Ooostende tot
Knokke. Wij verkozen daarom de
tocht langs de kust te doen vanaf
De Panné.
Eerst doorkruisten wij toch even
De Moeren. Onderweg hier en
daar een set„ur waar enkele nan-
nen werden afgerukt, een boem
ontworteld, doch verder niets bij
zonders te vermelden.
Te De Panne begon de eigenlijke
tocht langs de kust.
Even een politieagent aangespro
ken die ons zeer bereidwillig te
woord stond.
In Dc Panne, meneer? Alleen
een viertal ruiten door rukwinden
verbrijzeld, hier en daar een pan
van een dak, maai" voor dc rest
De overgang van Januari naar Februari, in de nacht van Zaterdag op Zondag, tijdens 't voor
bije week-end, werd getekend door een ontzettende overstromingsramp, de ergste dezer eeuw.
Men kan inderdaad in de geschiedenis der laatste 190 jaar geen enkel vergelijkingspunt aan
treffen om als maatstaf te leggen naast de hel van ontketende natuurelementen die in enkele uren
tijds ontelbare mensenlevens hebben verwoest en have en goed vernielden voor 'n waarde die alleen
met milliarden kan berekend worden.
Door het samengaan van zon- en maanvloed verwachtte men zich aan een springtij, ook giertij
genoemd. Daar het gebied boven Je Britse eilanden, evenals in België en Nederland op dat ogenblik
onder de invloed van een st<r.<md".pressie gelegen waren, mocht men er zich aan verwachten dat men
met zeer gevaarlijke zee zou af te rekenen'hebben.
Terwijl Zaterdag in de loop van de dag de wind een snelheid van negentig km. per uur be
reikte, steeg deze snelheid tot 140 km. in de loop van de nacht.
Op dat ogenblik zijn de ontembare krachten van een hels orkaan losgebroken. Het giertij, nog
opgezweept door de razende wind, overweldigde de kust in het gebied der Noordzee. Dijken werden
overrompeld, dijken begaven en werden doorbroken. Huisraad, kledingstukken, voedsel, handelswaren...
't werd alles meegesleurd. Jammer genoeg bleef het niet bij stoffelijke schade, want talrijke mensen
levens gingen bij deze ramp verloren. Hoeveel? Niemand weet het bij benadering, want talrijke per
sonen zijn vermist, doch iedere dag brengen de lijken, die men hier en daar terugvindt, droevige be
vestigingen van een angstig vermoeden.
Hieronder schetsen wij een beeld van de aangerichte verwoestingen en illustreren dit met enkele
foto's van plaatsen, waar menig lezer wellicht mooie vacantiedagen doorbracht, doch die thans gron
dig vernield zijn.
niets, tenzij zand, zeer veel zand
op de dijk en op de Koninklijke
Baan. Op de dijk is er veel vuilig
heid uit zee aangespoeld.
Wat het zand betekent, dat door
de storm werd aangevoerd, onder
vonden we zelf toen wij met onze
wagen kennis maakten met de ver
raderlijke zandbanken. Gelukkig
was men* bezig de baan vrij te
maken.
ST IDESBALD EN KOKSIJDE
Tussen St Idesbald en Koksijde
maakten wij voor het eerst kennis
met verwoestingen van de dijk.
Een 400-tal meter voorbij St Ides
bald, bij de zogenaamde Duitse
muur, ontmoetten wij de eerste
zware stormschade. De woelige zee
heeft er het zand onder het met
selwerk weggespoeld dat vervolgens
is ingestort. De stalen afsluitings
platen, die bij het aanleggen van
de dijk werden ingeheid en als
grondvesten dienen, zijn blootge
legd, zodat men mag aannemen
dat het strand ér gevoelig verlaagd
is. De asphalt van de baan is
eveneens ondermijnd en door in
storting zijn er drie grote gaten in
aangebracht.
Het strand van Koksijde-bad
kreeg het hard te verduren. De
mooie sanitaire inrichtingen wer
den lelijk gehavend, binnen in het
gebouw troffen wij zelfs een ar
duinen dekplaat aan die eigenlijk
thuishoorde op de gemetste leuning
van de trap. De mooie dijkafslui-
ting werd over een heel einde ver
nield en letterlijk weggespoeld.
Hier kan men best zien welke ge
weldige massa's zand door het
stormtij verplaatst werden. Vroeger
bleven gewoonlijk de drie onderste
trappen, die naar het strand leiden
met zand bedekt. Thans zijn de
trappen bloot en moet men zelfs
60 cm. dieper springen om op het
zand terecht te komen. Daaruit
kan men afleiden dat er een laag
zand van minstens 1 meter dikte
verdwenen is en meegevoerd werd
door de zee. Dit heeft natuurlijk
het uitzicht van de badplaats to
taal veranderd.
NIEUWPOORT ERG GETROFFEN
Eens voorbij Koksijde was er
weinig of niets van verwoesting te
bespeuren. Wel veel zand op de
baan waar ploegen werklieden met
de opruiming bezig waren.
Oostduinkerke bleef vrijwel ge
spaard. Voor het eerst op onze
tocht zagen we een tramrijtuig,
maar dan een van de herstellings-
dienst waarop het personeel had
postgevat om de bovenleiding te
herstellen.
Nieuwpoort was er daarentegen
zoveel te erger aan toe.
Bij het binnenkomen van de
I 'ots daagde, incognito, terwijl wij Oostende op informatie aan het
afwandelen waren, Koning Boudewijn in de Capucienenstraat op. Heel
gemoedelijk ging hij tot bij twee officieren van de zcewacht, die om
dit onverwacht bezoek opschrikten en Zijne Majesteit een uiteenzetting
gaven van wat daar gebeurd was. Bovenstaand beeld kon onze
fotograaf in exclusiviteit op de gevoelige plaat brengen. Verder op de
foto zien we een bull-dozer, wellicht onbewust van dit hoge bezoek,
steeds aarde naar boven brengen, terwijl we op de achtergrond een
klein vermoeden krijgen van de opgestapelde hopen zand en modder
van de weggespoelde straat.
badplaats bezochten wij eerst de
prachtige wandeldijk van 1 kilo
meter lengte. Vroeger was die dijk
een streling voor het oog. Thans
is het een chaos, want over een
diepte van circa 8 meter is alles
weggeslagen. Bij het loodswezen,
hetzelfde beeld van verwoesting, de
schutsmuur die er 2 jaar geleden
werd opgetrokken om verzanding
te beletten, is vernield.
Even aankloppen bij schipper
Jef Verbanck om juist te zijn
moeten wij zeggen bij de bestuur
der van de Vismijn, want de sym
pathieke Jef Verbanck, met wie we
destijds op garnaal vangst gingen
en op wiens St Pierrewij een
storm van jewelste meemaakten, is
benoemd tot bestuurder der mijn
en vaart niet meer.
Hij toonde ons zijn volgelopen
kelder waar het water was binnen
gestroomd, straks zou de brand
weer de kelder komen leegpompen.
Te 2.36 uur was het giertij,
wist Jef Verbanck ons te vertellen,
'k Was er niet gerust op en was
naar beneden gekomen om pols
hoogte te nemen. Toen ik bij de
voordeur kwam, zag ik het water
naar binnen stromen. In een oog
wenk was ik naar de kelder en be
gon in veiligheid te brengen wat
ik kon van hetgeen zich in de kel
der bevond. Maar 't water stroom
de steeds sneller naar binnen en
(Zie vervolg blz. 12)
