Zou er, dien Dag,
éénMoeder thuis blijven?
I
O
POPERINGE - IEPER - WERVIK
De C.V.P. gaat niet met ledige
handen naar de aanstaande
Parlementsverkiezingen
Laf vluchtmisdrijf te Vlamertinge
Het heeft zijn
gehad
nut
Z. E. H. Kan. Paul Sobry overleden
Grootse Mariafeesten te Poperinge
Pé VLAMYNGK
Autobestuurder slaat op de vlucht nadat zijn
aangereden slachtoffer dodelijk gewond in de
gracht terechtkwam
De aangereden wielrijder overleden
50* JAAR. Nr 5.
12 BI*. Prijs 3,— Fr.
ZATERDAG 30 JANUARI 1954
ONZE 3 UITGAVEN:
UITGAVE
-| NIEUWSBLAD VOOR WESTVLAANDEREn]-
BUITENLANDS OVERZICHT
Beschouwingen bij een paar zeer
merkwaardige C.V. P. - verwezenlijkingen
De dader geeft zich gevangen
LEGER EN OPENBARE
ZEDELIJKHEID
Een groot Westvlaming ging heen...
leperling van geboorte en Westvlaming in het hart
verliezen onze Westvlaamse «Leuvenisten» een vaderlijke professor
ZONDAG 27 JUNI 1954
ONS LIEFHEBBERSKRITERIUIH 1954
Jubelherdenking van de 475" verjaardag van 't groot
Mirakel van O. L. Vrouw van St Jan.
Vanaf 1932 waarnemend en van>
Bericht tot de koersinrlchters
£R zijn inderdaad twee schone Moederkesdagenin
't jaar: 15 Augustus als de kinderen, grote en klei
nen hun moeder vieren. Daar is dan van alles mee
gemoeid een echt jamiliefeest immers, want moeder
wordt in de bloemen gezet en de hele dag door moet moeder
ondervinden hoe groten en kleinen houden van Moeder Zij
moet het zien, zij moet het horen, moet het gevoelen.
Er is echter nog een ander Moederkesdag, zonder veel
uitwendig vertoon. Die dag waarop moeder, alleen en in 't stille,
«heel bijzonderaan «haam kinders denkt, grote en kleine.
Heel bijzonderwant er is geen Vlaamse moeder of dag
aan dag is zij bekommerd en begaan met haar bende. Maar
toch heel bijzondergebeurt dat op O. L. Vrouw Lichtmis,
als O.L.Vrouwke haar kerkgang deed. Hoe dikwijls heeft mijn
moeder, heeft uw moeder haar kerkgang gedaan ook eens
voor mij, ook eens voor u!
N dien tijd begrepen wij het niet, 't gebeurde wel meer
dat er een kerkgang was, wanneer we naar de schoolmis
gingen. Dat was natuurlijk voor ons, jongens, een ge
beurtenis. We zagen den ouden koster over en weer
lopen, ongedurig, kijkend en uitkijkend. Dan verdween hij
in de sakristie en keerde terug met onze pastoor. We kenden
dat: de koster vóór en dan de pastoor en de vrouw die de
stool van de pastoor in de hand hield en in de andere hand
de brandende keers. De pastoor bad luidop en de koster hak
kelde of snauwde zijnlatijn. We zagen wel aan de dikte
van de keers en aan de stap van de koster of het een vette
of een magere kerkgang was. We wisten natuurlijk wie er
haar kerkgang deed. 't Gebeurde zelfs dat er na de Mis voor
de een of andere jongen... drinkgeld te verdienen was. 't Kon
ook al de moeder van een van de schooljongens zijn, zelfs
de... mijne, maar dan was het maar een dunne keers! Hoe
meer kinders er thuis waren, hoe magerder de keers. Er was
nog geen spraak van kindjesgeld! Die herinnering blijft echter
bewaard, lijk zovele kleine gebeurtenissen uit die schooljaren!
MAAR nu begrijpen we wel; en Lichtmis heeft zo 'n
schone en wondere betekenis gekregen, zo ge maar
een ogenblik nadenkt.
Dan deed de Lieve Vrouw haar tempelgang.
Zij moest haar Kind afkopen. Zij offerde de twee torteldui
ven en betaalde de afkoop-prijs. Toch wist Zij zo goed dat
het Kind niet afgekocht was. Het zou immers, jaren later, ons
allen afkopen tegen oneindig hoge prijs. De Lieve Vrouwe
zweeg echter.
Toen kwam daar de stokoude Simeon, nam het Kind in
zijn armen. God! wat was hij zielsblij! De belofte was dan
toch vervuld. De duisternis van duizenden jaren zou nu van
de wereld wegschuiven. Nu was het lichtgeboren, het stra
lend licht, zodat ieder mens langs zonverlichte baan naar zijn
eeuwige bestemming zou schrijden.
Verrukt moet de Lieve Vrouw ge
luisterd hebben naar de jubelzang
van dien ouden man. Maar dan
sneden, als messen door haar
moederhert, de laatste woorden
van dien Godsman: «een zweerd van droefheid zal uw hert
doorboren Dien dag wist Maria dat zij de Lieve Vrouw van
de «zeven weeëngeworden was, om... onzentwille. Zij zou
haar deel betalen wanneer de Heer ons zou afkopen! Wij
kennen de prijs.
DE tijden zijn veranderd! Nog zie ik in deze parochie
kerk de jongens in de schoolmis. De oude koster?
De nieuwe begint reeds... peper en zout te worden.
De pastoor? Af en toe krijgen we een andere. Maar
de kerkgangen? Ze zijn schaars geworden. De moederhuizen
zijn vele en O. L. Vrouwke moet wel treuren waar zo vele
vrouwen van kerkgang noch kinders meer houden.
Hoe men in die gezinnen moederkesdag van half-Oogst
zal vieren kan ik mij niet goed voorstellen. Meer dan vroeger
is een kerkgang in de parochiekerk een gebeurtenis geworden,
niet alleen meer voor de schooljongens! Meer dan vroeger valt
de betekenis op. De moeder die, na de bevalling, haar eerste
bezoek brengt. Het eerste bezoek? aan... Moeder. Het kleine
kind, dat lustig in zijn wiegje ligt, werd reeds afgekocht...
eeuwen geleden 't werd nu op de doopvont Gods kind en Maria's
kind. Is het dan te verwonderen dcx moeder eerst die Moeder
bezocht en bedacht? Is het te verwonderen dat zij de branden
de keers draagt en uit het diepste van haar moederhert de Lieve
Vrouw er om bidt en smeekt dat de Lieve Heer het hele leven
ve~'<chte van haar kleine.
P Lichtmis gaan onzemoeders naar de kerk. Dan
leven die <grote dagen van het moederschap weer op.
Alleen de moeders kunnen zulke dag werkelijk beleven.
Een dag die 't verleden weer boven brengt, maar ook
met de oude herinnering, aan de zorg van vandaag en die van
morgen doet denken. Bij ons en in vele andere parochiekerken
zullen zij, de brandende keers in de hand, in processie gaan. Bij
de Lieve Vrouwe zullen zij zo wel gekomen zijn, maar onze
moeders weten het zo goed: aan de Lieve Vrouw hebben zij zo
veel te vragen en hebben Haar zo hertelijk te bedanken. Meer
dan ooit is ieder kind een... mysterie. Wat zal er uit groeien?
Uit de kleine? Uit de grotere? De Lieve Vrouwe kan helpen om
dat mysterie te verklaren, Zij kan het helpen... oplossen. Het
vers van Vondelis zo waar, is 2o zwaar: «De ouders telen
't kind en brengen 't groot in smert de kleine treên op het
kleed, de grote treên op 't hertMaar daar is de Lieve Vrouwe!
Die kleine en die grote zijn ook Haar kinderen!
Lichtmis! Met licht en warmte in 't hert komen onze
moeders van de kerk naar huis. Er staat dien dag geen Simeon
in de kerk om voorspellingen te doen en... zweerden te beloven!
Wel is er daar de Lieve Vrouwe, die in Haar moederlijke liefde
en door Haar machtige voorspraak onze moeders van dat
zweerd bevrijden en sparen kan
Zou er dan één moeder thuis blijven op Lichtmis? Op die
schone Moederkesdag?
HET WEKELIJKS NIEUWS
POPERINGE IEPER WERVIK
ROESELARE MENEN - KORTRIJK
VEURNE NIEUWPOORT DIKSMUIDE
Poperinge - Gasthuisstraat 19.
Tel. 9. - Postcheckr. 47.63.60.
Postabonnement voor 1954:
België 136. Andere landen 200 fr.
StilteEr wordt opgenomen
OVER SCENARISTEN,
SCRIPT-GIRLS EN REGISSEURS
Vooraleer een film in de honderd
duizenden cinema's over de wereld
wordt afgerold, heeft hij al een
zeer lange lijdensweg achter zich.
Op een goeie dag is er iemand die
een scenario ontwerpt, t.t.z. het ver
haal maakt dat in de film zal ver
werkt worden. Dan wordt dat in
filmtechnische taal gezet. Er wordt
een draaiboek gemaakt waarbij al
lerhande specialisten bij te pas ko
men voor het decor, de dialogen, de
liederteksten, de muziek, de costu
mes, de kapsels enz... Dan worden
de acteurs, de sterrenaan het
werk gezet. En het is de regisseur
die dan voor de zware taak staat
de film te doen opnemen zoals hij
het wenst. Honderden mensen ko
men daar voortdurend bij te pas
om alles bij te halen, te plaatsen
weg te brengen, lichten aan te ste
ken en te richten en... ten slotte
ook cameramen om de film op te
nemen.
Achteraf zal men dan nog moe
ten overgaan tot de montage, t.t.z.
MILOUAN DJILAS
met deze variante dat er minstens
twee scenario's zijn en ook min
stens evenveel regisseurs. En dat
vergemakkelijkt natuurlijk de zaak
niet, vooral dat de scenario's totaal
verschillend zijn, ook al behande
len ze het zelfde onderwerp.
Over die twee scenario's hebben
we verleden week al een en ander
gezegd, en de verdere berichten die
U elders in dit blad ongetwijfeld
daarover vindt, zullen dit treffend
illustreren.
Het gehele vraagstuk is nu echter
dit: zal men er in slagen een film
te verwezenlijken op het voorgestel
de scenario: vrede in Europa?
Want het gevaar is het volgende-
lukt dit niet, dan wordt het een
oorlogsfilm. Inderdaad, moet de
ze Conferentie uiteengaan zoals de
vorige (die van de Palais Rose, vier
jaar geleden) dan is er niet alleen
geen ontspanning, maar een nog
grotere spanning te verwachten.
ER WORDT OPGENOMEN
Het grote moment bij een film is
uit de tien duizend meter opnamen vlo.
b.v. er zes a zeven duizend weg te Vice-President van Yougo-SIavië en SiLo wSSlno m
snijden zodanig dat de film niet te vriend van Tito, werd om zijn wes- formule hoort. «Silence, on
lang wordt, vlot verloopt en alleen terse sympathieën uit de commu-
het beste brengt van wat opgeno- nistische partij gesloten.
Waarom wij zolang uitspinnen Omdat wij voor een gelijkaardig devSr^e^Cnnfe
over dat «film-maken»? politiek gebeuren staan, maar dan'
Met een merkwaardig vertrouwen
gaat de Christelijke Volkspartij de
verkiezingen van het komende
voorjaar tegemoet Wij kunnen het
geen misplaatst optimisme noemen,
of een optimisme pro forma
om het kiezerspubliek te beïnvloe
den, omdat we weten dat de hui
dige meerderheidspartij bepaalde
troeven in handen heeft, die door
vriend en vijand niet over het
hoofd kunnen worden gezien.
De voorbije bestuursperiode, die
vier jaar homogeen C.V.P.-bewind
heeft gekend, is inderdaad geken
merkt geworden door enkele ele
menten, die de bevolking dankbaar
moeten stemmen tegenover het lei
dend apparaat. Het is niet onze
bedoeling hier een volledig over
zicht. te geven van de weldaden,
waarmede wij in de jongste vier
jaar letterlijk beladen werden,
maar wel even terug te komen op
een paar sociale hervormingen die
in de jongste dagen tot stand kwa
men en er het hunne toe bijbren
gen, om in het land een sfeer van
sociale zekerheid en veiligheid te
helnen scheppen.
Wie zal het ons echter ten kwa
de duiden als wij toch even wijzen
op de voordelen die een homogene
regering aan een land kan bieden
Men vergelijke ons land even met
onze Zuiderburen. Waar in Frank
rijk, onrust, politieke onzekerheid,
corruptie, stakingen, enz. schering
en inslag zijn, hebben wij hier een
periode van nooit gekende sociale
vrede, politieke stabiliteit, welvaart
en zekerheid. Slechts een homoge
ne regering kan zoiets bewerkstelli
gen.
Onder de vele verwezenlijkingen,
waarmede de homogenen de bevol
king reeds bedachten citeren wij
er enkele de vermindering van de
belastingen, waarbij vooral de per
sonen met gezinslast bedacht wer
den, de verhoging van de gezins
vergoedingen voor de loontrekken-
den. de kredietverlening voor het
bouwen van woningen in het sys-
Vrijdagavond 22 Januari heeft
zich aan de Brandhoek te Vlamer
tinge een verkeersongeval voorge-
Nadat ter plaatse een eerste ver- meester was, want in een dolle
band was gelegd rond de erg bloe- vaart kwam de wagen het fietspad
daan, dat bij de bevolking afschuw slachtoffer bij hoogdringendheid
verwekt heeft omwille der laffe
houding van de aanrijder die, zon
der zich om zijn slachtoffer te be
kommeren, op de vlucht sloeg.
Ondertussen lag een jonge man
van 24 jaar, verschrikkelijk ver
minkt en versteven van de koude,
in de gracht uit te bloeden.
STERVEND IN DE GRACHT
Wanneer bewuste Vrijdagavond
de soldaat Michel Van Kemmel te
21.27 uur aan de Brandhoek van
de trein stapte en zich te voet
huiswaarts begaf, bemerkte hij
met verbazing dat er op het rij
wielpad een fiets lag die, bij nader
toezien, totaal ontredderd bleek.
Vermoedend dat er zich daar een
erg verkeersongeval had voorge
daan, wilde de soldaat de politie
gaan waarschuwen, toen zijn aan
dacht getrokken werd door een
zwak gekreun, dat van uit de
gracht kwam. In de gracht trof
dhr Van Kemmel een jonge man
aan, die erg gekwetst scheen en
om hulp smeekte.
Zonder dralen werd een genees
heer en de politie van Vlamertin
ge, alsmede de rijkswacht van
Iiper verwittigd.
Het slachtoffer bleek de 24-ja-
rige Decaestecker Sylvert te zijn,
geboren op 23-10-'29, slagersgast,
momenteel in dienst van dhr De-
roo. Ieperstraat te Poperinge en
wonend bij zijn zuster. Poperinge-
steenweg 61, te Vlamertinge. Het
ongeval, waarvan hij het slacht
offer was. had zich voorgedaan op
nauwelijks een 200-tal meter van
zijn woning.
De bijgeroepen geneesheer stel
de een dubbele breuk van de rech
terdij en breuk van het rechter
been vast. Eveneens kloeg Decae
stecker van inwendige pijnen.
dende wonde aan de dij, werd het opgereden
De wielrijder week meer en
meer uit om aan een aanrijding te
ontsnappen, dóch werd niettemin,
wanneer hij zich reeds gevaarlijk
dicht bij de gracht bevond, door
de aanstormende auto gegrepen en
was van zijn fiets geslingerd.
Terwijl de fiets gans ontredderd
naar de kliniek te Poperinge over
gebracht.
HET WERK VAN EEN
DRONKEN AUTOBESTUURDER
Alhoewel erg toegetakeld,
Sylvert Decaestecker nog goed bij
bewustzijn en kon hij nog dezelfde op het rijwielpad bleef liggen, was
nacht een relaas geven van het de ongelukkige Decaestecker erg
ongeval. Na de avond in gezelschap gekwetst in de gracht terecht ge-
van vrienden te Poperinge te heb- komen.
V :n doorgebracht, was Sylvert De- Zonder zich in het minst om zijn
caestecker per fiets huiswaarts slachtoffer te bekommeren, had de
vertrokken. Wanneer hij aan de automobilist
zijn auto weer op
Brandhoek kwam en reeds dicht gang gebracht en sloeg hij op de
hl 1 Tlin Wrtnirvo» \trna to rr Viii r\l otc -.14. r, i-
bij zijn woning was, zag hij plots
een auto met sterke koplampen
vlucht in de richting Poperinge.
Slechts schaarse inlichtingen kon
naderen. Het was duidelijk dat de men nopens de voortvluchtige ver
autobestuurder zijn stuur niet meer ----- - -
zamelen. Het slachtoffer had dui
delijk gezien dat hij aangereden
werd door een personenwagen Ci-
troën. Op de plaats van het onge
val vond men een afgerukte
halfmaanvormige richtingwijzer en
rfnl,:nr rr1„r, ÖUCilUJllllg UCgCillUCb AICXl. Wdt UtT
Tn ailprfu socialisten en liberalen ook zeggen
lamp. In allerijl weiden iijkswacht~ liggen het volk- pn wii Vip—
doelen^ hierbij M'de khJen
teem, beter gekend onder de Wet
De Taeye, enz... enz.
Een paar weken geleden kwam
daarbij de hervorming van de pen
sioenen voor de loontrekkenden,
bij dewelke de ouderdoms-gepen-
sionneerdea een merkelijke verho
ging van him pensioen toebedeeld
kregen, aangepast aan de huidige
levensomstandigheden. Hierover ga
ven wij in een vorige bijdrage een
uitgebreide uiteenzetting en gaan
hier dan ook niet verder op in.
Waar de meeste verwezenlijkin
gen in betrekking stonden met de
loontrekkende, kan evenwel niet
het verwijt in het midden gewor
pen worden dat de middenstander,
nijveraar, handelaar of landbou
wer, vergeten werd. De huidige re
gering is immers de eerste geweest
die zich daadwerkelijk om de belan
gen van deze zeer belangrijke klas
se heeft bekommerd. Niet met
woorden alleen, maar ook met da
den. Men bekijke maar even de
grendelwet op de grootwarenhui
zen, de vermindering der bedrijfs
belastingen en de verdubbeling van
de kindervergoedingen. Daarbij
komt nu een jongste verwezenlij
king van zeer verstrekkende bete
kenis: het pensioen van de zelf
standige.
Het wetsontwerp De Sagher werd
in de Kamer in eerste lezing goed
gekeurd en het lijdt geen twijfel
dat het ook de goedkeuring van de
Senaat zal wegdragen. Er was zelfs
geen felle oppositie vanwege So
cialisten en Liberalen, wat de de
gelijkheid van het ontwerp onder
lijnt, ook al weet de wetsontwerper
maar al te goed dat de toekomst
de gebreken zal doen uitkomen.
Een pensioen voor de Midden
stander: dat betekent veiligheid en
zekerheid voor de oude dag. Wat
dit wil zeggen, zullen de renteniers
van vóór 1914-18 ieder van ons wel
diets maken. Zij hebben immers
aan den lijve ondervonden wat het
ontbreken van een dergelijk iets
wil betekenen.
Ook een ander initiatief dat ver
leden week werd bekend gemaakt,
verdient zeker enige nadere toe
lichting. Bij de Minister van Volks
gezondheid en Gezin is er een
voorstel aanhangig gemaakt om de
vergoedingen van de Moeder aan de
Haard aanzienlijk te verhogen.
Het is een feit dat de huisgezin
nen. waarin de moeder bij haar
kinderen hoeft te blijven en dus
geen bijverdienste (lonend werk
of handel) heeft, benadeeld zijn
tegenover de gezinnen, waarvan de
moeder voor een tweede loon kan
zorgen. Het komt er dus op neer
dat de kinderrijke gezinnen in een
benadeelde positie komen te staan
tegenover de kinderloze, of weinig
kinderrijke families. Het jonaste
voorstel beoogt daarin een zeker
evenwicht te brengen door de ver
goedingen van de Moeder aan de
Haard te verhogen. Volgend bare-
ma werd voorgesteld:
1 kind ten laste:
100 fr. per maand.
2 kinderen ten laste:
200 fr. in plaats van 150 fr.
3 kinderen ten laste:
325 fr. in plaats van 200 fr.
4 kinderen ten laste:
475 fr. in plaats van 250 fr.
Verders 175 voor ieder kind in
plaats van 50 fr.
Al kan dit voorstel, dat denkelijk
wel werkelijkheid wordt, nog lang
niet voldoen aan de cijfers welke
voorop worden gesteld om de kin
derrijke gezinnen met de anderen
volledig gelijk te schakelen, dan is
evenwel een nieuwe, en voor de
werknemers zeer welgekomen, stap
in de goede richting. De werkne
mers zullen er de huidige regering
steeds dankbaar voor zijn.
Met een dergelijk bilan. en
wat wij hier gaven is nog zeer
verre van volledig voor ogen
kan de Christelijke Volkspartij
met gerust gemoed de nakende
stemming tegemoet zien. Wat de
sieke formule hoort: Silence, on
tourne
Nu is het ogenblik waarop men
datzelfde zou moeten zeggen voor
Vóór de Conferentie heeft men
van beide kanten het scenario ge
publiceerd en gecommentarieerd.
Maar nu zitten de regisseurs bij
een om te trachten uit die twee
verschillende draaiboeken één film
te maken. Dat zal niet gaan zon
der een beetje inspiratie van de
ene en van de andere.
Maar om dat te bereiken moet
men hen nu in stilte laten werken
en mogen er van buitenuit geen
wenken meer gegeven worden aan
de spelleiders op gevaar af de boel
in het honderd te jagen.
Mogen we een voorbeeld geven:
als Rusland voorstelt Duitsland te
neutraliseren, dan moeten wij in
het Westen met man en macht roe
pen dat daar geen sprake kan van
zijn zonder voorafgaandelijk te ho
ren wat Moskou als tegenprestatie
voorstelt.
Het is daarom dat wij ons niet
gewaagd hebben of niet zullen wa
gen aan het uittekenen van ac-
coorden, die zouden moeten getrof
fen worden.
Wij kunnen alleen zeggen wat
niet mag of kan op het algemeen
plan, t.t.z. een zodanige regeling
(Zie vervolg blz. 2)
Onze zonen moeten soldaat
worden en wij mopperen daar
niet tegen. Het Westen moet
kunnen verdedigd worden.
De katholieke ouders zien
desniettemin hun zonen met
bang gemoed vertrekken. Het
waren tot nog toe zulke beste
kerels: deftig, zedig, voor
beeldig. Zij hadden slechts
omgang met kameraden van
K.A.J, of K.S.A. De ouders
konden kerken op hen bou
wen. Zullen ze terugkeren,
zoals ze vertrokken? Het is
de grote bekommernis. In
een kazerne is er immers van
alle soorten volk en het zijn
dikwijls de minst interessan
te die het grote woord voe
ren, hun leven van liederlijk
heid uitstallend, de godsdienst
en de goede zeden bespottend.
Zal hun jongen deze kerels
de bek snoeren? De ouders
hopen het.
Wat echter nog gevaarlij
ker is dan de praat van een
brulaap, is de lichtzinnige, de
schunnige, de pornographi-
sche lectuur. Er zijn kazer
nen waar er geen vuiligheid
binnen mag en wie het toch
doet, krijgt koeken wanneer
hij ermee betrapt wordt. In
andere kazernen wordt er
minder nauw gekeken. Het is
een kwestie van kolonel.
Wat echter helemaal niet
door de beugel kan, is dat
aan de verlofgangerstreinen
in Duitsland, nl. te Keulen en
te Aken, geleurd wordt met
allerlei vuilblaadjes. Niet al
leen wordt er mee geleurd
maar de M. P. trekt het zich
niet aan en antwoordt aan
de katholieke jongens die hen
op hun plicht wijzen: «Be
moeit u met uw eigen zaken
indien ge niet wilt terug naar
de kazerne gestuurd worden
in plaats van naar huis
De M. P. heeft, menen wij,
niet uitsluitend tot taak na te
gaan of de piotten een half
pond koffie in Duitsland wil
len invoeren of een fototoe
stel in België. De M. P. heeft'
ook iets te stellen met de def
tigheid van de troep.
Wij hopen dat de Minister
van Landsverdediging stren
ge onderrichtingen zal uit
schrijven. Onder een christe
lijke regering vooral zijn zul
ke toestanden niet te aan
vaarden.
Ik geloof dat we nu stillekens aan gebruikt worden om te... voorko-
de uilwerking kunnen ondervinden men. Onder diegenen die zich aan
van de prachtige brief over het hu
welijk die onze Bisschop liet ver
spreiden. Nu dat iedereen dat boek
je heeft en het gelezene liet bezin
ken, nu komen de tongen los; nu
spreken de harten en de gewetens.
Er is vreugde enerzijds en ander
zijds is er onrust die zich wel eens
uit in vitterij en schampere spot.
De beide zijn verheugende tekenen
het jong leven van een ongeboren
kind vergrijpen zijn er zeer velen
die 's Zondags naar de Mis gaan,
in wier huis er in al de kamers
een kruisbeeld hangt en die wel
licht als zeer goede katholieken
aanzien worden.
Het is met ons gezinsleven en
met de ware echtelijke liefde tussen
onze gehuwden erger gesteld dan
om. aan de hand der gegevens
waarover men beschikte, de voort
vluchtige autovoerder op te zoeken
en aan te houden.
(Zie vervolg blz. 2)
heeft ondervonden dat de C.V. P.
de leuze is getrouw gebleven
Door het Volk - Voor het Volk
Het zal niet ondankbaar zijn.
IN MEMORIAM.
Professor Sobry van de universi
teit te Leuven, ere-kanunnik van
het bisdom Brugge, is niet meer.
Het was plots droevig stil in de
zaal van het St-Vincentiuscollege
te leper, toen Z. E. H. Principaal
in het dankwoord na een voor
dracht, de droeve mare bracht dat
Professor P. Sobry te Leuven over
leden was. In onze gedachten za
gen wij hem terug zoals hij in het
najaar van 1949, bij de Gezelle-vie-
ring in zijn geboortestad het woord
voerde. Het kan als een gemeen
plaats klinken, wanneer wij schrij
ven dat hij te vroeg is heengegaan,
en toch is het de treurige waar
heid. Nog geen 59 jaar oud gewor
den, is hij reeds aan ons ontrukt.
Ja, wij schrijven onswant
Professor Sobry was in eerste in
stantie een opvolger en een leven
de incarnatie van de beroemde
Westvlaamse school. Zijn leraar
schap aan de rhetorika te Roese-
lare had in dit opzicht een symbo
lische betekenis. Wanneer hij pro
fessor werd aan de hogeschool te
Leuven droeg hij diep in het hart,
die bezieling, zo eigen aan de West
vlamingen, mede, met het gevolg
dat hij spoedig een der geliefdste
docenten werd aan de Leuvense
Alma Mater. Zijn lessen zijn zoveel
heerlijke voordrachten geweest van
iemand die de kunst verstond zijn
auditorium dermate te begeesteren
dat de nochtans zo kieskeurige
hoogstudenten ruimte en tijd erbij
vergaten. Het zal wel een van zijn
grootste verdiensten blijven dat
hij. Westvlaamse romantieker in
hart en ziel, er in geslaagd is de
bezielende krachten van de vroe
gere generatie tenvolle harmonisch
te verbinden met het meer objec
tieve intellectualisme van heden.
Zijn lessen waren hiervan zoveel
sprekende bewijzen. Hoewel zijn
veelzijdige talenten hem toelieten
op velerlei gebied een vooraan
staande rol te spelen en hii meni
ge studie de wereld instuurde, eren
wij in Professor Sobry vooral de
Gezelle-kenner. Gezelle was voor
hem een onuitputtelijke bron van
schoonheid en steeds wist hij nieu
we aspecten van de 'grote West
vlaamse dichter naar voor te bren
gen.
Niet alleen als letterkundige was
hij een groot figuur, ook als mens
en als priester was hij een voor
beeld voor ziin omgeving. Het was
PROFESSOR PAUL SOBRY, KANUNNIK.
van zijn grootste figuren van het
ogenblik moeten ontberen.
Hij ruste in vrede.
ZIJN LEVEN
Geboren te leper op 16 Juni 1895,
juist zijn schoonmenseliikheid die deed hij zijn Humaniorastudies aan
aan ae grondslag lag van al zijn het St-Vincentiuscollege en volgde
beid. Dat hij die levenshouding tot
in het heldhaftige toe wist te hand
haven getuigt zijn moedig gedrag
In het begin van de oorlog 1914-
1918. volgde hij het
in de loopgraven van de Uzer.
ivTniiT Hil ivii nrvir Tipf rvn Ha wijsdg^ggtlg m Z.— 'A/Ierland en
vpphfA Joofj h™*,?gaf zich nadien aan als oorlogsvrij
rechte plaats droeg, wanneer het
er on aankwam onrechtvaardige g„
handeiwnzen publiek te laken, be-
wpps hii te Antwerpen in 1919 toen
hii voor de Vlaamse houthakker
■Maurits Geerardiln ging getuigen.
Fn hier betreden wij een ander ge
bied. dat van de Vlaamse fierheid.
Professor Kobrv was heel zijn leven
een strijdende Vlaming uit
stuk. Als een waardia- opvolger van
Verriest. wi»ns traditie hii voort-
zotte, zqf hii les tp Roeselare. Als
fier» Vlaming doeperde hii aan de
vernederlandste universiteit te Leu
ven.
Met ziin wetenschappelijke
omdat ze er op wijzen dat er wel we wel denken. Onze mensen, ook
degelijk iets losgeslagen werd, dat zeer vele katholieken, zitten zoda-
eenvoudige, klare, begrijpende en nig vast in zelfzucht die voortspruit
begrijpelijke maar niettemin stren- uit een al te grote gehechtheid
ge taal in betrekking met het in- aan comfort, plezier en vrij-zijn,
tieme gezinsleven en de huwelijks- dat ze hun geweten in slaap gesust
plicht nog bij machte is de levens- hebben èn het niet zo nauw meer
vezels van ons volk te raken. Onze nemen met hun huwelijksbetrek-
mensen, zelfs diegenen die we kingen. Ze willen wel de lust maar
sehijndobd waanden voor dergelij- vrezen en weren kinderlast omdat
ke zedelijke problemen, hebben nog die noodzakelijk hun gemakkelijk
de kracht tot reageren, hebben dus leventje stoort. Zo komen we tot
ook nog de kans en de mogelijk- echtelingen die slechts één of hoog
heid in te zien en tot inkeer te ko- stens twee kindertjes willen... als ze
ook die nog aanvaarden. Zo komen
Gou gave dat dit herderlijk we tot ontelbaren die, alleen en uit
schrijven een genade moge zijn die sluitend om hun plezant en weel-
veel verkilde en verharde harten derig bestaan te kunnen voortzet-
als een druppelke olie stillekens ten, aan periodieke onthouding
weerom warm maakt en soepel gaan doen en weldra gaan prutsen
weekt. Het is thans het werk van met poeiertjes en pilletjes, die,
onze schone gezinnen, onze bewust- wanneer hen dan toch het on<»e-
christelijke vaders en moeders, hun luk» overkomt dat ze een kind-
gezmsleyen zo uit te bouwen dat zij je verwachten, er op de duur niet
zelf met hun krans van kinderen meer tegen opzien vruchtafdrijving
als zoveel stralende parels van ge- te plegen. Wat hen in het begin
luk schitteren: dat van hun handel immers misschien nog afschrikte,
en wandel een onweerstaanbare daar zien ze na korte tijd geen
aantrekkingskracht uitga op de an- kwaad meer in. Ze sussen hun ge-
deren die er een meer moderne le- weten met allerlei drogredenen en
yensopvatting omtrent het huwe- dat geweten geraakt beetje bij
lijk en het gezin op na houden: dat beetje in een diepe slaap
de twijfelaars, de vreesachtigen en Eén zaak vergeten ze: dat, waar
de zelfzuchtigen in hun spoor de de eigenliefde de vrucht van de
enige, veilige en zekere weg zien echtelijke liefde weigert en weert
naar een gelukkig leven en door Z8 vroeg 0f laat de echtelijke liefdé
hun fier voorbeeld gesterkt de moed zelf en het echtelijk geluk verstikt,
vmden zich ook als christen men- Vandaar die vele gezinspuinen
sen te gedragen. waarvan de mensen zich verwon-
derd afvragen: «Die ook al? Hoe is
Er is onrust... Er is vitterij... Er het toch mogelijk. Ze kwamen zo
is gewetenswroeging. goed overeen! Inderdaad... Maar
We mogen ons geen illusie maken uiterlijke schijn is bijlange niet al
en zo maar dwaas-weg beweren dat tijd werkelijkheid. En wat van bui-
al diegenen die hun huwelijksleven ten bloost is binnenin somtijds rot!
niet volgens de christelijke opvat
ting beleven, behoren tot het kamp
der anti-katholieken, der zedelozen, werd iets opengereten wat zeer
degenen wier gehele privaat en ïe'e^ liever gesloten lieten. Het
publiek leven de duidelijke stempel brochuurtje van de Bisschop werd
draagt der ongodsdienstigheid. Ge gelezen, grotendeels uit nieuwsgie-
zoudt ervan verschieten. Men be- nfheid, om te weten wat de Bis-
rekende het aantal vruchtafdrijvin- schop over die kwestie te zeggen
gen per jaar in België op ongeveer had. Hij had veel te zeggen, de
300.000 om niet te spreken over al naakte waarheid sneed als een
de conceptionele middeltjes die er vlijmscherp mes zovele verkorste
gewetens open. En nu zijn ze kwaad
diegenen die tegen hun zin nog
eens datgene vernamen waarover ze
liever niet meer nadachten.
De reactie is een gunstig teken;
niet zozeer de bittere spot van
sommigen die we reeds vooraf ra-
dikaal verloren wisten, beroert ons,
maar de onrust die we voelen klop
pen bij diegenen die nog. zij het
ook grotendeels uit traditie, hun
christelijke plichten vervullen en die
hun gezin ook al is het gewild be
perkt, 'n christelijke stempel geven.
Mocht het vernomtne in hen na
werken als een korreltje goede gist
dat hun door zelfzucht logge hart
weer licht en gezond maakt. En
mochten zij deze vermaning en ver
kondiging der princiepen aanzien
als een vaderlijke uitnodiging om
weerom in eerlijkheid de weg naar
het geluk te gaan.
Daar is echter ook vreugde, in
nige zielevreugde bij die vaders en
moeders die hun groot gezin bouw
den op wederzijds beminnen en
trouw maar vooral ook op een eer
lijke liefde voor O. L. Heer en op
een sterk betrouwen op Zijn Voor
zienigheid. Zovelen voelden zich
stillekens aan in een belachelijke
positie gedrongen want het misprij
zen, de spot, zelfs de verachting
voor gezinnen van hun soort zijn
scherp en ze komen veelal van men
sen van wie men zoiets niet ver
wacht. Zo talrijk zijn diegenen
rondom hen die het leven lichter
opnemen en schijnbaar zoveel ge
lukkiger zijn. Wanneer er iets rede
lijks voor de grote gezinnen, moet
verkregen worden, dan vergt het
een hele campagne, juist alsof die
vaders en moeders, die hun echte
lijke liefde schoon beleven, als min
derwaardige en achterlijke burgers
mogen beschouwd worden, die men
toch af en toe een aalmoes moet
toereiken. Hebben zij eigenlijk, als
beste vaderlanders, niet in alles
recht op de voorrang?
Ze waren geen uitzonderingen die
begonnen te weifelen, die moede
loos werden en bij wie de vraag
oprees: «Ben ik nu eigenlijk de
dwaze of zijn het dan toch dé an
deren?
Dit herderlijk schrijven heeft on
telbaren een hart onder de riem ge
stoken: ze heeft in hen de overtui
ging gesterkt dat zij het bij het
rechte eind hebben, dat zij eerlijk
staan tegenover O. L. Heer, en hun
gezin en hun wijze van le.ven bron
zijn van geluk en welvaart. Onze
vaders en moeders van grote gezin
nen werden meer dan ooit gewaar
dat zii alle red°n hebben tot fier
heid. dat het zelfs hun plicht is het
hoofd hoog te houden omdat hun
kinderen, met al de last die ze mo
gelijks kunnen meebrengen, toch
de grootste en edelste rijkdom ziin
die men op aarde kan verwerven,
omdat hun d°likate taak van op
voeder van zo hoge en adellilke be
tekenis is dat het wel de verheven-
ste is die aan mensen kan worden
toevertrouwd.
Vreugde en onrust... Mochten ze
ons volk ten goede komen opdat de
basis van onze welvaart en ons ge
luk, de grondslag van onze toe
komst stevige-- dan ooit zou worden:
een fur rfa ment van sterke, gezonde
christelijke gezinnen.
KWAPENNINCK.
af 1938 fungeerde hij als effectief
voorzitter van Met Tijd en Vlijt
In 1942 werd hij benoemd tot
ere-kanunnik van het bisdom
Brugge.
In 1953 was hij voorzitter van
de Koninklijke Vlaamse Academie
voor Taal- en Letterkunde.
en hij publiceerde vele studies,
tweede jaar verhandelingen en beschouwingen
- over allerhande literaire onderwer
pen.
den als brancardier aan het front.
Na de oorlog zette hij zijn stu
dies voort aan het Klein Seminarie
te Roeselare en nadien te Brugge.
Als diaken trok hij naar de uni
versiteit te Leuven en werd pries
ter gewijd aldaar in 1922.
!Sn Hij haalde te Leuven de kandi-
datuur in de klassieke philologie.
In 1924 werd hij Professor van
de rhetorika te Roeselare.
In 1931 zette hij zijn studies
voort aan de hogescholen van Nij
megen, Munster, Oxford. Cam
bridge, Heidelberg, Straatsburg en
Het slachtoffer
Sylvert Decaestecker
iioir) v,;,- „i-y, Birmingham. Zijn doctoraal proef-
I in erwt TT ni.l zien G6T1 GTGDiclStS snViriff maaHo 1-niifonrrrviTTr»/-\»-i trool
m (5g katern van onze grootste <re-
leerton. Door ziin. oo rhrisfeliike
schrift maakte buitengewoon veel
ophef.
f» In 193-* werd hij benoemd tot
hoogleraar aan de Leuvense Uni-
•Hw in j ip" versiteit. Later werd hij opvolger
bT;lvl" vnort leven Van Jules PersiJn als Professor
oort leven. aan de hogeschool voor vrouwen
Een begenadigd mensenkind ging te Antwerpen en in 1938 werd hij
heen. een vroom priester zei ons professor in Nederlands aan dè
vaarwel, en Vlaanderen zal in 't
vervolg de werkkrachten van een
handelshogeschool.
Wij geven dit jaar opnieuw ons Liefhebberskriterium van
Westvlaanderen. Dat staat reeds vast. En het wordt een nieuw
succes, onze vijf vorige uitgaven, die een stijgende bijval ken
den, zowel van renners, als van inrichters en sportmannen,
staan daar voor borg.
Bij deze doen wij een oproep tot alle inrichters van lief-
hebberskoersen, opdat deze die zouden willen bij ons aanslui
ten, zich zo spoedig mogelijk zouden laten kennen. Ook deze
die reeds in de loop der laatste maanden enig schrijven tot
ons richtten, verzoeken wij opnieuw hun aanvraag te doen.
Opdat wij op tijd met onze organisatie gereed zouden kun
nen komen, dringen wij aan opdat de aanvragen spoedig zou
den binnen komen. Die zijn aanvraag doet, verbindt zich nog
tot niets. De formulieren ter overeenkomst, waarop de voor
waarden werden afgedrukt, zullen na enkele dagen worden
toegezonden.
