Warden Oom
POPERINGE - IEPER - WERVIK
1
Gewetensonderzoek
De Politieke Toestand in ons Land
Warden Oom (Edward Vermeulen)
Socialist Van Acker belast met het vormen
van een linkse Regering
Pé VLAMYNCK
«Sr fspjr
H. Vader gaf zijn
pauselijke zegen aan
honderdduizenden
gelovigen
«as. MsptsJLSSLSas SafViSH?
wordt op Beloken Pasen door zijntrimards
te Hooglede gehuldigd
BUITENLANDS OVERZICHT
Hij schreef Uit en voor het volk
gSS/,,i,85fo.v¥. rSSbt'i P»p,*.«—n 1, Km,.*»,
de
UBeRAAL-S0C/AL
RBGBRING
HET Davidsfonds, Gouwbond Westvlaanderen, en de
gemeente Hooglede herdenken op Zondag 25 April
onze Warden Oom
Warden Oom? Hij stierf in 1934 en toch leeft
hij nog onder ons volk. Leven? Vraag het maar aan diegenen
die op onze landse gemeenten met de volksbibliotheek zijn
belast. Nog immer lezen en... verslinden onze mensen Warden
Oom's werken.
Wie heeft er zijn Trimards niet gelezen, Herwording?
Wie verkneukelde zich niet aan Mietje Mandemakers, wie lachte
niet dat hij schudde en schokte als hij Stadhuisrattenin
handen kreeg.
Warden Oom? Onder de oorlog gingen onze arbeiders
de boekenwinkels binnen en vroegen... een boek van Warden
Oom. Zij kozen niet... veen boek van Warden Oom.'...» dat
was voldoende.
Hij is zowat mijnpeter geweest. Ik had zelf teveel
voldoening beleefd aan 't lezen van Pee Vlamynck in 't ouder
lijk nesten Pee Vlamynck, wijf en jongens Kijk, dat nu
was precies een... schuilnaam! En nu ik over hem schrijven...
moet, gaat het niet. Neen, het gaat niet. Warden Oom's foto in
het blad geven, dat vraagt weinig moeite, maar U zeggen wie
hij was? Een ingoede mens, een diep gelovig mens, een Vlaming
van den ouden eed. Is dat niet voldoende om iemand te zijn?
Maar dan laat ik nog een halve Warden Oom achterwege. En
met die tweede helft gevoel ik me precies zo onbehagelijk.
Schets nu maar die andere helft van Warden Oom!
Hij zou worden de... apostel van die goedheid, van die
diepe vroomheid, van die verbondenheid met zijn volk. Hij zou
worden, maar het bleef niet bij een zou bij een belofte. Hij
werd in alle werkelijkheid een zendeling onder zijn volk.
't Is mogelijk dat hij eerst... verzen schreef; ik heb nooit
verzen gelezen van Warden Oom, tenzij voor een eerste commu
nie; dat is de dagelijkse zonde van tal van onderwijzers en on
derpastoors! Maar ik weet wel dat Warden Oom zijn goede
vriend, Paster Denys, helpen wilde. Pasterke Denys! Dan komt
weer voor V die heerlijke figuur van die priester die, niet in de
Congolese brousse of in de jungle, maar in de Franse departe
menten al de nestjes opzocht, waar de trimards in de zomer
en in de herfst voor wijf en jongens zich gingen doodbeulen.
Pasterke Denys at zelf het genadebrood van het Comité voor
de Fransmans deelde 't leven van zijn maatjes en liep dan
's winters van dorp naar dorp in Vlaanderen om zijn maatjes
weer saam te trommelen. Warden Oom en Achiel Denys spron
gen bij en vulden Pasterke Denys' bladje De Stem uit het
Vaderlandde wekelijkse klokspijze voor de Fransmans
Warden Oom vond nog tijd om, net als het... pasterke, af en toe
de trimards te gaan bezoeken op de boerderijen of de steenovens
in Frankrijk. Over zulke bezoeken kunt ge geen... verzen schrij
ven, wel boeken als de Trimards
Warden Oom had zijn terrein gevonden. Hij had onze t>
arbeiders leren kennen; de mannen die voor maanden van huis
weg waren, die dulle wroeters, die
werkten als de leeuwen, ruw en rauw
waren als rotsklompen, kom, een hoop
lelijke kanten hadden, maar in 't put
je van hun hert... goe mensen waren.
Zij waren de... slachtoffers van hun
tijd. Was het in die dagen niet even zwart voor de boeren in
Vlaanderen? Ja, alles is zodanig veranderd en omgekeerd in de
laatste veertig jaar dat die vroegere toestanden ons toeschijnen
als eeuwen ver... voorbij.
Warden Oom zal zijn eigen goedheid meedelen, hij zal aan
zijn volk leren dat echte onvervalste vroomheid, diepe gods
dienstigheid alleen vasthoud geeft in het leven, verweer is tegen
alle kwalen. Op zijn manier zal hij Hugo Verriest herhalen;
dat Vlaams volk, dat groot volk, dat schoon volk moet herle
ven »- Neen, er was in die dagen nog geen spraak van Vlaams
in 't bestuur. In Piotkunt ge zo goed de ergerlijke grieven
opdelven van onze Vlaamse jongens.
Warden Oom was vijftig jaar oud als zijn eerste boek ver
scheen! Hij had ervaring en levenswijsheid in overvloed. Zelf
had hij... geleden onder verdachtmaking. Hij had kunnen...
zwijgen. Maar daar was zijn zending. Hij zou die opnemen, al
moest ze een kruis worden. Goddank, het werd voor hem een
verlossing.
Letterkunde? Daar stoorde hij zich niet aan! toch werd
hij een van de beste volksschrijvers. Westvlaams? Inderdaad,
hij kende als weinigen de gesproken taal van zijn mensen.
En toch werd zijn Stadhuisrattenals feuilleton uitgegeven
door het vooraanstaande Katholiek Noord-Nederlands cultureel
weekblad De Nieuwe Eeuw
Warden Oom kende zijn volk. En in zijn roman leven ze.
Leven! Het was er hem niet om te doen de mensen op de...
operatietafel te leggen of een onderzoek met X-stralen toe te
passen. Hij nam ze zoals ze zijn, zoals wij ze zien, met hun goe
de en slechte kanten. Als een wijze arts wilde hij hen, eenvou
dig weg, van hun slechte kanten genezen. En hoevelen hebben,
bij 't lezen van zijn werk, de... goede kant niet teruggevonden?
Warden Oom is voor ons volk in waarheid een apostel geweest.
Dan sprak men niet zoveel als nu over apostolaat. Jammer dat
we niet enkele Warden Ooms hebben in onze dagen.
K zou hier moeten eindigen, kunnen eindigen in ieder geval.
Maar, Warden Oom heeft gelukkig niet moeten wachten
tot in 1954 om gehuldigd te worden. Dat gebeurde immers
in... 1934.
Schrijven is voor hem een... verlossing geweest. Hij heeft
zo diep aangevoeld de dankbaarheid van de gewone man, die
zoveel had aan zijn werken. Hij was zo vatbaar voor vriend
schap. Het deed hem deugd wanneer te Poperinge een tuinbou
wer een nieuwe Dahlia»-variëteit op de markt bracht, de
Warden Oom Het deed hem deugd brieven, het deed hem
nog groter genoegen het bezoek te ontvangen van vrienden.
Er komt misschien wel een dag, waar een van de oude... inge
wijden een artikel schrijft over dat driemanschap: Warden
Oom, Nonkel Charel en Dr Spuiter. Hun namen? Edward Ver
meulen, Achiel Denys, Eerw. Dr Gustaaf Libeer.
Intussen een hele bloemtuil aan Gouwbond Davidsfonds
en aan het Gemeentebestuur Hooglede.
Zondag 25 April zou er te Hooglede evenveel volk moeten
zijn als op de begrafenis van Warden Oom. Dan zou ik zien dat-
Warden Oom niet vergeten is. 't Ware zonde ten andere voor
ons, Westvlamingen, hem te vergeten.
Warden Oom's petekind: PE VLAMYNCK.
50' JAAR. Nr 17.
16 Blz. Prijs 3,Fr.
ZATERDAG 24 APRIL 1954
HET WEKELIJKS NIEUWS
ONZE 3 UITGAVEN:
POPERINGE IEPER WERVIK
ROESELARE - MENEN KQRTRIJK
VEURNE NIEUWPOORT DIKSMUIDE
UITGAVE
Poperinge - Gasthuisstraat 19.
Tel. 9. - Postcheckr. 47.63.60.
-| NIEUWSBLAD VOOR WESTVLAANDEREN
Postab. tot l-'55België 102 fr.
Andere landen: 4 fr. per week.
DE DATUM NADERT
DULLES WEER THUIS
De Amerikaanse staatssecretaris
is dus uit Rome en Parijs te Wa
shington teruggekeerd.
Het doel van zijn bezoek was:
Frankrijk en Engeland ertoe over
halen een dringende waarschuwing
aan China te richten in verband
met de oorlog in Indo-China.
Verleden week schreven wij hier
over en zegden wij de Franse en
Britse mening te delen, nl. dat het
weinig zin had een waarschuwing
tot China te richten, dat die waar
schuwing integendeel er veel beter
zou in bestaan hebben een soort
Stille Oceaan-pact tot stand te
brengen.
Wanneer de Heer Dulles thans
verklaart dat hij ten zeerste tevre
den is over het resultaat van zijn
besprekingen in Londen en Parijs,
dan mogen de Britten en de Fran
sen eveneens tevreden zijn, want
het is hun visie die het in de grond
heeft gehaald.
Inderdaad, wat thans gepland
wordt, is de oprichting van een
Zuid-Aziatisch pact, dat een ge
lijkaardige instelling zou zijn als
het Noord-Atlantisch pact.
Groot-Brittannië mag daaren-
Dhr ROBERT OPPENHEIMER,
de Amerikaanse atoomgeleerde, die
boven er zich op beroemen dat het uit zijn voornaamste functies ont-
thans tot dit pact wordt uitgeno- slagen werd. Men beschuldigt hem
digd, terwijl Amerika het vroeger van communistische activiteiten,
ter zijde liet.
Te Geneve want het is steeds
daarover dat het gaat zal Rus
land zich dus bevinden tegenover
een nieuwe toestand, en zal het
De Amerikaanse atoomgeleerden
hebben het echter voor hun vroe
gere chef opgenomen.
Practisch mag men thans zeggen
dat. zo Frankrijk het moest in het
hoofd krijgen, de oorlog in Indo-
China stop te zetten, de Verenigde
Staten onmiddellijk met man en
macht hen zouden opvolgen.
Door de zaken zo ver te drijven
is het echter ook best mogelijk dat
de Amerikanen niet zullen moeten
tussenkomen om de eenvoudige re
den dat Frankrijk in die omstan
digheden niet zo gemakkelijk zal
toegeven aan Russische chantage
op de conferentie te Genève.
Aldus wordt de bewegingsvrij
heid der communisten op die con
ferentie te Genève ook stilaan van
langsom smaller. Zij zullen nu de
oorlog in Indo-China niet meer
kunnen gebruiken als pasmunt om
het niet tot stand komen van het
Europese leger af te kopen.
LANIEL KREEG UITSTEL
Onze lezers weten zo ongeveer
hoe het er in Frankrijk in verband
met het Europese leger uitziet.
Niet alleen in het land, maar
zelfs in de regering van de Heer
Laniel heersen de grootste en de
diepste meningsverschillen. Het was
dan ook niet te verwonderen dat
het bezoek van staatssecretaris Dul
les aan de Franse hoofdstad tot
heel wat moeilijkheden en herrie
aanleiding gaf.
Niet alleen omdat er sprake was
van de oprichting van een Zuid-
Aziatisch pact, maar omdat Dulles
opnieuw aandrong voor de tot
geen succes meer hebben met te °e eenS element^de rerklarhïen stand ~komïng varThet "Europese" le
ÏS en meel S^SSmSSSS Sint'
leger in het nauw te drijven. onlangs in de Amerikaanse kranten roem.
dit verdrag door het Franse parle-
eAndenrZijds Frankrijkst hans verscheen en die aan de Vice-Pre-
ook met meer zo gemakkllijk aan siaent Nixon worden toeschreven
de verleiding kunnen bezwijken, Jagfn *"en sl°tte de kogel door de
zich uit Indo-China terug te trek-
ken, mits toegevingen van Russi- Telkens na een van die verkla-
sché ziide. ringen ontstaat er enige herrie zo-
De communisten zullen nu inder- }vei bij de bevolking als bij de par-
daad zowel moeten te keer gaan Jem entsleden van de Verenigde Sta-
tegen het Zuid-Aziatisch pact als maar telkens ook wordt enkele
tegen het Noord-Atlantisch pact. dagen nadien een soort anderslui-
In zijn geheel gezien, mogen wij dende verklaring gegeven die de
dus zeggen dat het een goede zaak eerste slechte mdruk van de ver-
is voor de vriie volkeren. En als melde uitspraken moet wegnemen, vreerd en kregen aldus uitstel van
waarschuwing 'tegen het imperia- Intussen mag men toch vaststel- executie. De regering legde geen
listisch communisme is het heel len dat de Amerikaanse opinie op datum vast waarop de bespreking
wat beter dan een bedreiging met die manier vertrouwd geraakt met over het Europese leger zou begin-
de idee dat Amerika wel eens ertoe nen, maar besliste dat zi.i op 18 Mei
zou kunnen verplicht worden in de aan de Assemblee Nationale zou
oorlog in Indo-China in te grijpen. (Zie vervolg blz. 2)
De Gaulisten, die midden in de
regering zetelen, blijven nog steeds
felle tegenstanders van dit Europe
se leger. Men had dan ook gedu
rende enige dagen de indruk dat de
Franse regering op strooien benen
stond en dat misschien nog vóór
de conferentie van Genève een re
geringscrisis in Frankrijk zou zijn
uitgebroken.
De Heren Laniel en Bidault heb
ben dan ook handig gemanoeu
atoombommen.
NIXON SPANT DE TOUWTJES
Enkele weken geleden kwam de
eerste Amerikaanse waarschuwing
in verband met de Indo-Chinese
oorlog.
Zoals we toen schreven, was die
waarschuwing zowel gericht aan
het adres van het oommunisme als
aan het adres van China.
Gaandeweg bleek dat de uitspra
ken van de hoogste gezaginstanties
in de Verenigde Staten eigenlijk
bedoeld waren voor de Amerikaan
se bevolking zelf.
Heden ten dage mag men inder
daad aannemen dat de regering der
Verenigde Staten niet alleen van
plan is een communistische over
winning te verhinderen door China
schrik aan te jagen en Frankrijk
in het gareel te houden, maar zelfs
tot actieve deelneming aan de oor
log in Indo-China bereid is.
Na de Koreaanse oorlog is dit na
tuurlijk een grote psychologische
moeilijkheid ten overstaan van de
bevolking van de Verenigde Sta
ten. Des te meer dat President
Eisenhower zich heeft laten verkie
zen onder het motto: zo spoedig
mogelijk vrede in Azië opdat de
Amerikaanse soldaten terug zou
den kunnen naar huis komen.
Het is dan ook niet zo gemakke
lijk voor de leiders van de grote
Amerikaanse democratie de bevol
king het opnieuw te laten slikken
dat er Amerikaanse soldaten naar
het verre Oosten zouden moeten
gaan vechten.
De uitspraak van hooggeplaatste
machthebbers volgen mekaar ech
ter in zulk een snel tempo op en
zijn van die aard, dat men er niet
langer meer kan aan twijfelen, dat
Amerika bereid is de oorlog ook in
Indo-China aan te vatten indien
dit noodzakelijk mocht blijken.
WAT MET DE OUDE
BRIEFJES VAN 500 FR.
Zoals wij vroeger reeds me
dedeelden, wordt de oudste se
rie van briefjes van 500 fr.
(bruin gekleurd), uit koers ge
nomen. Tot en met 30 April
kan men deze briefjes nog uit
wisselen in de post en in de
banken.
Na deze datum zal men ge
durende een zekere tijd deze
bankbiljetten nog enkel te gel
de kunnen maken in de Na
tionale Bank te Brussel.
VOOR DE EERSTE MAAL
SINDS ZIJN ZIEKTE
Op het St-Pietersplein te Rome
hebben bijna een half millioen ge
lovigen op Paas-Zondag de Heilige
Vader uitbundig toegejuicht en
nadien ootmoedig neergeknield om
de Pauselijke Zegen Urbi et Or-
bi te ontvangen;
Vooraf had de Heilige Vader in
een boodschap die tien minuten
duurde de mensheid gewaarschuwd
voor de gevolgen van een atoom
oorlog De Paus zegde onder meer:
In plaats van de reine vreugde,
waarvan het geheim door Christus
werd onthuld, nemen de angst en
de vrees voor een verschrikkelijke
toekomst, waarin men aan de
nieuwe alles vernielende wapens
van een ongekende hevigheid zal
zijn blootgesteld, onder de volke
ren van jaar tot jaar toe.
Zo rijst voor de ogen van de
verschrikte wereld het vooruitzicht
van reusachtige vernielingen, van
uitgestrekte gebieden die voor de
mens onbewoonbaar en onbruik
baar zijn geworden, naast de bio
logische gevolgen die zich kunnen
voordoen, zowel door de in de kie
men en de micro-organismen
voortgebrachte veranderingen, als
door de resultaten welke een lang
durige radioactieve invloed op het
organisme van de mens en van zijn
nakomelingen kan hebben
De linkse Regering
gevormd
9 SOCIALISTEN 7 LIBERALEN
Nadat dhr A. Van Acker, kabinetsformateur, Don
derdagnamiddag zich naar het Paleis begeven had,
werd hij daar terug ontboden in de avonduren. Rond
middernacht werd de samenstelling van de nieuwe re
gering bekend gemaakt.
Deze ziet er uit als volgt:
Achiel Van Acker (Soc.)
Eerste Minister:
Buitenlandse Zaken: P.-H. Spaak (Soc.)
Financiën: Liebaert (Lib.)
Arbeid en Soc. Voorzorg: Troclet (Soc.)
Justitie: Lilar (Lib.)
Landsverdediging: Spinoy (Soc.)
Koloniën: Buisseret (Lib.)
Openbaar Onderwijs: Coilard (Soc.)
Middenstand: Bossart (Lib.)
Binnenlandse Zaken: Vermeylen (Soc.)
Landbouw: Lefèbvre (Lib.)
Verkeerswezen: Anseele (Soc.)
Economische Zaken: Rey (Lib.)
Buitenlandse Handel: Larock (Soc.)
Volksgezondheid: Leburton (Soc.)
Openbare Werken: Van Glabbeke (Lib.)
Vrijdagmorgen om 11 uur legden de Ministers de
eed af in de handen van de Koning. Daarna kwamen
zij in een eerste kabinetsvergadering bijeen.
Zoals wil het verleden week reeds maar naar later vernomen werd, vergaderden in de hoofdstad. Na af
lieten uitschijnen, was de uitslag hadden die dag toch gedachtenwls- loop van deze vergaderingen bleek
van de verkiezingen van die aard, selingen plaats in de schoot van de het dat de Libei alen, wat betreit
dat de drie grote partijen wel en- partijen zelf. de manier waarop de nieuwe rege-
/joopn monden bezinnen voor- ring tot stand aan t komen is, niet
aleer zij hun voelhorens zouden uit- NAAR VAN ACKER eenstemmig akkoord zijn. Elke li-
itpifpn om te weten wat de anderen beraal acht zich geroepen minister
van nlan waren HeJ is precies ook - °P Paas-Maandag had een twee- te worden. Sommige liberale kran-
zo vCTlopen ^l^er^^ er enkeïe üfnsdag- tel\ m06ien
personaliteiten en partijvoorzitters voormjddag eindelijk werd een for- me e p r e eu
naar het Paleis geroepen, maaj dat mateur aangeduid door de Koning. Van. de Socialisten was niet zo
behoorde tot de gewone protocol, en De keuze is gevallen op dhr Van heel veel te weet te komen, terwijl
het was ook alles want zij w-aren Acker Dhr gpaak zai zich waar- bij de C.V.P. de eenstemmige wil
pn stroef schi;jnlljk beperken tot de zo be- tot uiting kwam om in de oppositie
geerde portefeuille van Buitenland- te treden,
se Zaken.
Tijdens een eerste persconferen
tie verklaarde dhr Van Acker, dat
hij waarschijnlijk pas binnen eer.
paar dagen meer nieuws zou kun
nen verstrekken.
Nadien ontwikkelde zich volgend
allen even zwijgzaam en
wanneer het er op aankwam inlich
tingen te verschaffen.
VAN HUYSMANS.
Een eerste sensatie-nieuwsje zag
het licht, toen dhr Huysmans, bij
het verlaten van het paleis ver-
van onderwijs en op het gebied van 7"^ vandaan nor andere
Per^oimliteiten zierf?
over Belgisch Kongo, ae Socialisten Misschien
COntaCt Is u telefonisch in contact
irïf/ïiSJJ roet sommigen?
Alhoewel onmiddellijk de diaag— "Meen TVr irRphi DRtnurliik vc\
Juiste6 proporües^rleJ™1wm^be- sP°,edig mogelijk klaar te komen
vaite z?j toch een waardevolle vin- ^ofEo^fïk d°togmoe"t
gerwijzing. Wij waren op weg naar «ng.js ook me^goed^lk dmg moet
e6DhrBusetdieïnsgelijks naar het g* "J*. f ^temps^1) aC°6nt:
leis «mmen werd was minder ^unt dSs nTete'definitiefs
vertellen?
Neen, natuurlijk niet. Dat kan
ULlu.??.. zouden kunnen n;ej. gebeuren vóór Donderdag
avond. Eerst dan hoop ik u iets
meer te kunnen mededelen over de
(Zie vervolg blz. 6)
liet gebeurt maar zelden dat een
schrijver door de helden van een
zijner romans gehuldigd wordt.
Meestal immers zijn die personna-
ges zo verzonnen, verwrongen en
verdraaid, dat geen levend mens
er zich in terug vindt.
Ten bewijze dat de gekende
Vlaamse romanschrijver JEdward
Vermeulen, die de vleiende schrij
versnaam van Warden Oom toebe
deeld kreeg, 't anders voorhad en z'n
letterkundige werken op het echte
leven afstemde mag het feit gelden
dat wij op Beloken Pasen de echte
trimards, zoals zij nu nog bestaan
en de harde bete brood gaan ver
dienen in Frankrijk, zullen zien op
komen om hun Warden Oom te
herdenken.
Op Beloken Pasen gaat te Hoog
lede de Warden Oom Gouwdag
door van het Davidsfonds. Het vol
ledig nrogramma van deze feeste
lijkheden vindt U in een afzonder
lijk kader oo blz. 16 van dit blad.
Daar zult ook een Week-End
Reportage vinden waarin sprokke
lingen uit het leven van deze grote
Vlaamse schrijver staan opgete
kend.
Doch wat od het eerste zicht
misschien bevreemdend aandoet is
het feit dat onze Vlaamse seizoen
arbeiders od geheel bijzondere wijze
bij deze viering betrokken worden.
Nochtans zullen zij daar vooral op
hun plaats zijn. Een kleine ge
beurtenis was immers van grote
betekenis in het leven van Edward
Vermeulen.
Het was precies in die zware pe
riode van zijn leven, toen laster en
haat poogden hem ten gronde te
richten, dat Edward Vermeulen het
bezoek kreeg van E. H. Kinoo, on
derpastoor te Hooglede, die hem
vragen kwam de gewestelijke lei
ding te willen opnemen der seizoen
arbeiders. 't Was toen 1905, het
jaar voordien was E. H. Denvs be
noemd tot pastoor der Frans
mans
Edward Vermeulen spand? zich
met liefde in voor die taak. Hij in het hart en hij kende hun no-
schreef bijdragen voor «De Stem den. Uit dat alles groeide een van
uit het Vaderland», het blad der zijn beste werken: «Trimards».
Fransmans, hielp hen vooruit,.op de eohte Trimar:is wisten wat
De Christelijke Volkspartij kan
winnen, zij kan ook verliezen...
Het was de Nationale Voorzitter
der Christelijke Volkspartij, dhr
Lefèvre, die in zijn korte toespraak
daags na de verkiezingen van 11
April, deze zin langs het N.I.R. de
aether inzond.
Voor een zakelijk mens getuigen
deze woorden van een grote spor-
De kiesstrijd immers begint van
daag en niet een 6-tal weken
vóór de kiezing. Men mag deze zin
zo breed mogelijk interpreteren als
men wil. Zeker, al onze kandidaten
zijn brave 'mensen die het goed me
nen. Maar met het goed te me
nen bolt men ten huldigen dage
gezien de verwoede activiteit der
anderen niet alleen dikwijls,
maar altijd te kort. Met initiatief,
tiviteit. In dergelijke omstandighe- maar amja re 1
den echter uitgesproken doen zij en1 gloed, enthousiasme1 en ovmm-
eerder aan als een pleister op fl» Fmg nebben we al onze neo-man-
ndl
grog
datarissen weten voor het eerst op
het podium verschijnen. De strijd
voor hun plaats op de lijst was in
wonde; 't zij om de diepe wonde te
verduiken die er onder schuilt. voor hun plaate op de 1JJSt was ln
Na bezinning kunnen harde ejgen rangen geweldig en na korte
klappen toch dat resultaat roee- dagen brachten ze het door hun
brengen dat het altijd zeer nuttig handelwijze zo voor dat ze ten aan-
is, kalm en op gepaste toon naar schouwe van iedereen de rechte
de reden van een mislukking, een mannen op de rechte plaats waren,
nederlaag, te zoeken met dien pe begeestering in de veroverings-
verstande dat de vastgelegde .heel- <arijd was algemeen en ook na de
middelen in de toekomst dienst
doen, niet om nog zwaardere won
den te genezen, wel om de ziekte in
de kiem te smoren.
In die zin willen wij dan ook
eens graag aan een soort Gewe
tensonderzoek doen om de midde
len op te sporen die wellicht oor
zaak kunnen en geworden zijn
van dit jammerlijk feit.
Zeker, de volstrekte meerderheid
is verloren. Dit verlies moet tot na
denken dwingen; en er zal wel geen
enkel katholiek zijn die het ver
lies van de volstrekte meerderheid
niet betreurt; als hij het vandaag
nog niet doet, dan wellicht binnen
enkele maanden.
Twee scherpe groepen tekenen
zich af, de ene neemt de kristelljke
waarden aan, de andere niet. Zij
die de kristelljke waarden aanne
men liggen onder, de anderen
onverenigbaar in hun principieel
standenprogramma, maar het al
tijd roerend eens in hun anti-gods
dienstig zijn hebben het ge
wonnen. Die beide groepen, pro of
anti, kennen hun mistevredenen,
hun bestweters enz. Dat is alle
maal onvermijdelijk dat is en zal
ten eeuwigen dage menselijk blij
ven. Daarbij stilstaan en die men
sen trachten te bekeren, dat is
tijdverlies, verloren krachtinspan
ning. Wanneer wij voor de chris-
verkiezing was het resultaat voor
hen en de partij begeesterend. Maar
met de jaren ondervonden we dat
die hen toegekende sterke plaats
op die sterke lijst zó sterk was dat
ze zelf schier alle sterkte verloren
en teerden op het prestige van hun
zekere plaats. Vandaar een ver
worven toestand die schier alge
meen bij velen toch het ver
eiste initiatief doodde en maakte
dat de 4-iaren in alle gezapigheid
en volledige administratiegeest
doorgebracht werden. Hun strijd
was niet meer deze geworden van
de partij, wel Van hen zelf en het
volstond bij het opstellen der lijs
ten alleen te zorgen dat hun plaats
veilig en onbedreigd bleef... dan
was weer. van deze kiesstrijd al
thans en de komende parlementai
re neriode die volgde, alles in orde.
Bij hen ja, niet bij de kiezer en
nog min bij de partij. Maar deze
stond nu ook zo zwak tegenover die
plaatselijke toestanden dat... het
resultaat niet was datgene wat het
had moeten ziin.
Ter illustratie kunnen we als
bevestiging bijgaande vermelden.
In een bepaald gewest hield een
gebuisde kandidaat der oppositie
vier jaren lang toch zitdagen en
kon zo, druppelgewijs, zijn ter
rein klaar maken voor de verkie
zingen die volgden. De effectieve
telijke gedachte de volstrekte uit de C.V.P.-rangen vertikte het,
meerderheid willen heroveren in de eens gekozen, nog zitdagen te hou-
WARDEN OOM
Hij droeg zijn Trimards diep
alle gebied: bezocht hun families,
schreef brieven, kwam tussen in
moeilijkheden, kortom, deed prach
tig werk.
paleis geroepen werd, was minder
spraakzaam, maar hij logenstrafte
het toch niet, dat de Socialisten het
proberen.
ALOVER BUSET
Zaterdagavond dan werd de eer
stand der besprekingen.
U wacht op de besluiten van
ste officiële mededeling aan de jlet socialistisch partijcongres?
pers verstrekt. Het was dhr. Buset, Bah. neen. fk wacht op niets.
Voorzittei van de Socialistische jk wacht op een regering,
partij, die het verzoek van de ko- r, Pr ,.pPd, PPn akkom-ri?
ning om een regering te vormen, jl.sedlri Maandag reeds,
afgewezen had. gezien hij liever En hoe zal de dosering eruit
zijn werkzaamheden van partij- zien9
voorzitter voortzette. Dhr Buset liet De beate glimlach verbreedt tot
niet na zijn danx te betuigen aan een proletarische grijns:
,de vorst voor het vertrouwen ten Het zaj een goede dosering
zijnen opzichte... zijn een heel goede!
Nadien werd bekend gemaakt dat
Socialisten en Libeialen contact Poitie ozrtic?n v»r ^e/den
hadden genomen. Op Pasen zelf roïm-Ke pamjen .oen
moesten de heren reeds uitrusten. Verschillende poinieke partijen
VOOR DE VERKIEZINGEN...
Spaak: Steekt U toch nooit
in het hoofd, kameraden
voor de kapitalist-liberalen
te stemmen. Zij zijn altijd
dé verraders geweest van
oit.se arbeidende klasse.'...
NA
DE
VERKIEZINGEN 1
zij aan Edward Vermeulen hadden
en spontaan gaven zij hem op een
bijeenkomst in Frankrijk, waar
hun grote vriend hen was komen
opzoeken en waar het er gezellig
aan toeging, de naam van Warden
Oom. 't Woord was er uitgekomen
al gekscherend doch er zat zoveel
dankbaarheid en genegenheid in
verborgen zodat het Warden Oom
zou blijven en dat deze naam in
de geschiedenis burgerrecht zou
krijgen.
Het is dus vanzelfsprekend dat
de Trimards hun Warden Oom zul
len komen vieren te Hooglede.
Zondag zal Hooglede in het te
ken staan van Warden Oom. Een
straat zal er zijn naam krijgen, een
gedenkplaat wordt onthuld aan de
woning op de plaats, waar de
schrijver woonde en zijn romans
schreef, en op zijn graf zal een
heldenhuldezerk worden ingewijd.
Zo eert Vlaanderen zijn grote.
Op de Academische Zitting zal
André Demedts het werk van de
grote schrijver belichten, in een
tentoonstelling zullen herinneringen
uit zijn leven kunnen bezichtigd
worden en 's avonds krijgen wij de
apotheose van deze dag in de op
voering van Trimardsdoor de
Rederijkerskamer van Hooglede
Op d'hoogde groeyt den Olyf-
boom». Raf Reymen bezorgde van
dit werk de toneelomwerking.
Te Hooglede wappert Zondag
25 April de feestvlag ter ere van
Warden Oom. Voor deze gelegen
heid zal ook de aloude vlag der
seizoenarbeiders voor de dag ge
haald worden, de vlag die Warden
Oom kort voor zijn afsterven ter
bewaring gaf aan Z. E. H. Pastoor
Moncarey en in de plooien van die
vlag zullen wij de vriendelijke
monkellach van Warden Oom te
rugvinden want zijn geliefd ge
zegde staat er in geschreven
«Verre gezien, Hooglede...».
eerstvolgende verkiezing, of wan
neer wij willen vermijden dat een
absolute meerderheid van de Bel
gische Socialistische Partij tot
stand komt en dan zullen zij
zeker best hun liberale vrienden
ook kunnen missen dan is het
absoluut noodzakelijk dat we eens
en voor goed openhartig de toe
standen in eigen huis onderzoeken.
Nü kunnen we dat doen zonder
notten te breken, binnen vier jaar
(normaal) ware het èn te laat èn
ongepast, vermits we dan met de
ogen schier toe alleen en uitslui
tend de algemene lijn verdedigen
moeten zonder al te veel te strub
belen over kleinere zaken van
ondergeschikt belang die dan ten
slotte niets anders doen dan in
eigen rangen en bij ons zelf alle
initiatief, bezieling en enthousias
me doden.
15 NIEUWE MISSIQNWAGEN
VOOR OOSTPRIESTERHULP
Door weldoeners uit Oost- en Westvlaanderen werden 15 nieuwe
Missionwagenvoor Oostpriesterhulp bekostigd. Dinsdag 20 April
werd de laatste van deze wagens op de Kouter te Gent door Z. Exc
Mgr Callewaert ingezegend. Vooraleer naar de Duitse diaspora te
vertrekken, zullen deze wagens nog gedurende enkele dagen op pro-
paganda-tournee door Westvlaanderen rijden en o.m. Brugge, Roese-
lare en Kortrijk aandoen. Wij zien hier een van deze nieuwe
Missionwagen
den en liet aldus het gras van on
der ziin voeten wezmaaien. Wat kon
het hem deren hij stond immers
op kop van de lijst en was zeker
gekozen. Het resultaat bleef niet
uit op 11 April jl. De gebuisde van
vroeger behaalde een onomstootba
re overwinning en knaagde gewel
dig aan het C.V.P.-been; werd
rechtstreeks verkozen. De «onze»
natuurliik ook er zijn -toch im
mers altijd katholieken genoeg die
uit princieo goed stemmen, en daar
rekende hi 1 op.
De beschouwing van dat alles
laten we open aan de rechtgeaarde
kiezirs.
Zó danken wij het verlies van de
volstrekte meerderheid aan ons
zelf en niet aan de socialisten.
Die danken hun winst aan de te
kortkomingen van christelijke zij
de... of zullen die tekortkomin
gen misschien maar ophouden
de dag dat de Socialisten de vol
strekte meerderheid in het land
hebben En laat ons er a.u.b.
ook aan denken dat de socialisten
in gemeente- en provincieraden
hebben bewezen, dat ze het zó aan
boord weten te leggen dat ze er
moeilijk uit gestemd worden
Een allereerste en volgens ons
fundamentele vaststelling is deze
We moeten de oorzaken van het
verlies der volstrekte meerderheid
binnenshuis vinden en niet bij de
anderen gaan zoeken. Een stok om
een hond te slaan is vlug gevon
den, maar als ge zelf een pak sla
gen verdient moet ge die niet aan
uw hond geven
Zelfkritiek, opbouwende zelfkri
tiek, kón die nuttig zijn
Neen, die is niet nuttig. Daar
plukt men vroeg of laat. en eer
der vrneg dan laat de vruchten
van. We lazen in de eerste com
mentaren op 12 en 13 April 11. dat
de uitslag onverdiend was,... dat
de kiezers ondankbaar zijn... enz.
enz. Dat zou kunnen een eerder
magere troost zijn... ais het een
troost is.
Volgens ons zijn de oorzaken van
het verlies de volgende
1.
De a-politieke vorming van de ka
tholieken en de negatieve houding
tegenover de tijdelijke problemen.
In kleine beperkte comités moeten
we het onze mensen diets maken
iZle vervolg blz. 2)
