t«"i£.Xstpll,iaerl',ulleM1" b«
STADSNIEUWS.
Maatschappij Burgerwachten
Burgerstand
i ichtesoldaten,en eene degelijkheid bekomen,
die geene enkele andere schikking haar zou
kunnen geven.
Ziedaar een plan tot herinrichting der
burgerwacht, uitgaande van den heer Maré-
chal, zooals het ontwerp over den persoonlij
ken dienst uitgaat van graaf d'Oultremont.
Het gouvernement bleef volkomen vreemd
aan het opmaken van al die militaire ont
werpen. Er blijft dus te zien welk onthaal
die plannen in de Kamer zullen bekomen.
Leugen.
Het vuilblcvl schrijft dat Vandersmissen,
de klerikale-onafhankelijke volksvertegen
woordiger van Brussel, die zijne vrouw
doorschoten heeft, zou gezegd hebben De
liberale drukpers is de schuld dier moord.
Neen, vuilblad, hij heeft gezegd: C'esl un
crime que la presse aura sur la con
science! De drukpers in 't algemeen, en
misschien de katholieke in 't bijzonder, met
Vandersmissen op te jagen en op te blazen
tot een groot man, terwijl de katholieke
associatie van Brussel veel beter zou gedaan
hebben, dien mensch nooit uit den schoot der
duisternis te trekken, met zijn verleden
tegenwoordig en toekomend.
Politieke referein.
Verleden week ontving Flandria van
Brussel de volgende briefwisseling uit IJpe
ren:
Zondag en Maandag laatst vierden de wer
kende leden der Vlaamsche Ster, onder
elkander een vriendenfeest, ter gelegenheid
van den feestdag des voorzitters en der slui
ting van het tooneeljaar. De twee feestjes,
op zich zeiven beschouwd, bieden niets bij
zonders aan, maar hunne melding is mij een
voorwendsel, om eenige woorden over onze
stedelijke tooneelmaatschappij te reppen
Het letter- en tooneelminnend genoot
schap: De Vlaamsche Ster, werd den 19"
October 1857, te IJperen gesticht, onder
kenzin: "Moedig ondernemend, zonder hoog
moed.
Deze maatsehappij bestaat uit werkende,
bijdragende, beschermende en eereleden .-
Door werkende leden verstaat men too-
neelisten en muzikanten van 't orkest. Eere
leden, zijn degenen, die veel diensten aan de
maatschappij bewezen hebben, en om die
reden een diploma en eereteeken in haren
naam geschonken worden. De bijdragende
en beschermende leden zijn de steunpilaren
der maatschappij door hunne jaarlijksche
omsteliing van 10 of 25 frank. (Daarvoor
krijgen zij familiekaarten voor 4 vertoo
ningen.)
Door toedoen van den minister Alfons
Vandenpeereboom schonk de koning een
prachtig vaandel aan de IJpersche tooneel
maatschappij. Dit koninklijk geschenk is
een der rijkste en schoonste standaarden,
welke ooit gilden of genootschappen bezaten.
De weinig voordeelige geldelijke toestand
der maatschappij en hare verre afgelegenheid
in een verloren hoekje van Vlaanderen wa
ren de oorzaken waarom de Vlaamsche
Ster niet in alle prijskampen van tooneel-
kunde, als mededingster, optrad. Nochtans
heeft zij talrijke onderscheidingen bekomen,
waarvan 53 gouden en zilveren eermetalen,
welke zij thans nog bezit, benevens talrijke
diploma's en lauwerkronen, het onloochen-
baarste bewijs leveren: Zoo behaalde zij 16
onderscheidingen te IJperen, 7 te Watou,
6 te Rousbrugge, 6 te Kortrijk, en eene
lauwerkroon door de Kortrijksclie bevolking
aangeboden, 4 te Eecke, 4 te Poperingke, 3
te Gent, 3 te Meenen, 2 te Brussel, 2 te
Veurne, 2 te Deinze, 1 te Roeselare, 1 te
Lokeren, 1 te Brugge, 1 te Damme, 1 te
Nevele, 1 te Wareghem, 1 te Gulleghem, 1
te Thorhout, enz.
De Vlaamsche Ster werd dus in de groot
ste Vlaamsche steden, als Brussel, Gent,
Brugge, Kortrijk, Roeselare, IJperen, enz.
bekroond. Ook mogen wij luidop zeggen dat
weinig tooneelmaatschappijen, vooral in
West-Vlaanderen de IJpersche overtreffen:
misschien geene
Ten bewijze liarer werkzaamheid, geef
ik hier de reeks vertooningen op, welke
gedurende den winter 1885-86, door de
Vlaamsche Ster, of voor hare rekening
door andere tooneelmaatschappijen, opge
voerd werden
1. Thuindagvertooning (ingang vrij en
kosteloos voor iedereen; door de VI. St.)
Soort bij soort en Schildwacht, dood
en duivel.
2. Eerste abonnementsvertoonings (door
liet Nederlandsch tooneel van Antwer
pen, onder bestuur van M. Vandoese-
laer) Suzanna, drama door J. De Vos.
De gevolgen van eene leugen, naar
liet Duitsch.
3. Tweede abonnementsvertooning (door
liet Vlaamsche kunstverbond van
Brussel, onder het bestuur van M. Rans)
Miss Multon, drama naar liet En-
gelsch; Hoe schoon is de Natuur, door
F. Vandezande,- De Menschenhater en
de Ajuinboer, door Destanberg.
4Derde abonnementsvertooning (door
de VI. St.) 7 Lied van Moeder, oor
spronkelijk tooneelspel door Antonie:
De Vleiers, door P. Geiregat.
5. Vierde abonnementsvertooning.- (door
de VI. St.) De huisraad van Lisa,door
E. Stroobant; Schrik van Soldaten,
door P. Kints; Wit en Zwart, door H.
Van Peene.
6. Buitengewone vertooning (door de
Fontemisten van Gent, onder het be
stuur van M. Be\el) Marie-Anna, of
de vrouw uit de volksklas, drama
naar het Fransch; Ik of gij.
In eenen winter, veertien Vlaamsche too-
neelstukken opvoeren is schoon, niet waar?
Vierde Concert-Voordracht van het
Willems-Fonds.
Zondag laatst gat onze stedelijke Afdee-
ling de laatste concert-voordracht van het
loopend bestuur-jaar. Zij heeft onder alle
opzichten de voorgaande winterfeesten over
troffen: talrijk publiek, knappe voordracht,
flinke uitvoering van het muzikaal gedeelte
van het programma, welverdiende bijval
voor de medewerkers.
Met meer en meer genoegen tellen wij in
de feesten van het Willems-Fonds zeer veel
vrouwen, die telken keer zoo talrijk opko
men. 't Is voorwaar een teeken, dat ze er
trek en genoegen in vinden
M. J. Taccoen vergastte zijn publiek met
een openingstuk voor piano; de heer Mail-
liard droeg een vermakelijk kluchtlied voor,
en in het tweede deel van het feest, gaf hij,
met zijnen vriend Deweerdt, een nabootsend
kluchtduo kattenjachl, dat de openhartigste
vreugd in de zaal verwekte. Beide kluchtige
medewerkers doen het klein tooneeltje zoo
nadrukkelijk achter, dat men waarlijk mee
nen zou, dat ze, gelijk men gemeenelijk
zegt, nog de kaars gehouden hebben.
De heeren Coffyn en Delmotte zongen met
kunst en klem eenen tweezang De Ridder
en de Heremijt, uit liet fransch vertaald
door den heer P. P. D. Reeds verscheidene
malen had men den wensch uitgedrukt, dien
schoonen duo voor een vlaamsch publiek
dietsch te maken. Dank aan ons W. F. en
aan de welwillendheid van een zijner leden,
is die wensch eene wezenlijkheid geworden.
M. E. Coffyn droeg met vuur en kracht
een nieuw lied voor: Clauwaart en Geus,
dat verdient het volkslied der Vlamingen te
worden, sinds de klerikalen op het aria van
den Vlaamsehen Leeuw de woorden der
Schoone ziel van 't kind gezongen heb
ben, waarom het nu, door de liberale fla
minganten, als verkracht aanzien wordt.
Wij kunnen den bestuurraad van onze
Willems-Fonds-Afdeeling niet genoeg be
danken, ons in een zelfde feest twee kunste
naars als de heer Van Elslande, Is prijs van
het Koninklijk Konservatorium van Brussel,
en de heer Goetinck, le prijs van het Gentscli
Konservatorium te laten hebben bewonderen
en toejuichen.
De heer Van Elslande, bestuurder der
maatschappij Welluidenheid van Poperin-
ghe, is reeds voordeelig in zijne vaderstad
gekend, en wanneer hy ons de gelegenheid
geeft een staaltje zijner muziekkundige ken
nissen te verschaffen, wordt hij altijd met
evenveel vermaak aanhoord, bewonderd,
toegejuicht en teruggeroepen.
De heer Jul. Goetinck, bestuurder onzer
Symphonie(die weleer door het Journal
d' Ypres aangevallen werd uit loutere par
tijhaat), had zich voor het ijpersch publiek
nog niet laten hooren. Bij velen was hij
reeds, bij name, als een flink kunslenaar
gekend: maar in zijne optreding van Zondag
laatst heeft hij zich voorgedaan en laten
bewonderen als een kunstenaar van echt
allooi, die met gevoel en fijnheid de schoon
heden van zijn talent doet uitkomen. Ook
barslten daverende toejuichingen los toen
de kunstvolle vedelspeler het tooueel verliet,
waar hij aanstonds terug geroepen werd
door de aanhoudende bravo's zijner vervoer
de toehoorders.
Eene der redenen waarom men zooveel
volk in de feestzaal vereenigd zag, was niet
alleen te wijten aan de medewerking der
heeren Van Elslande en Goetinck, maar ook
veel aan de optreding van den gekenden
redenaar Julius Sabbe (ook een goede vriend
van het Journal d'Ypres) met zijne puike
voordracht: Reinaart de Vos, het epos der
burgerij.
Het hekelend epos werd door een geeste
lijke geschreven, tegen de misbruiken der
machtigen, edelen, monniken en klooster
lingen. De talentvolle spreker heeft zijn
onderwerp veelzijdig behandeld, en de
schoonheden uitgepluisd, vooral daar, waar
eenige snedige versregels het best de zinspe
ling deden uitkomen. Wij kunnen de mooie
voordracht in al hare deelen niet ontleden,
met den redenaar stap voor stap te volgen;
nochtans wijzen wij met hem op een mis
bruik dat nog onder het vlaamsche volk
blijft bestaan, eerder uit gewoonte en onwe
tendheid, dan uit haat tegen onze letter
kunde: Inderdaad, hoeveel moeders zijn niet
gelukkig wanneer hun kind, met gemaakten
ernst en naïeve gebaren La Cigale et la
Fourmi afdraait? En nochtans, bij vreemden
gaan zij zoeken, wat ten overvloedigste in
onze taal te vinden isde fabeltjes, waarin
dieren optreden en onzen kleinen zoozeer
bevallen, bestaan in onze taal en zijn veree
nigd tot een heldendicht, dat alle volkeren
uit onze letterkunde overgenomen en ver
taald hebben. Dat de moeders dus aan hunne
kinderen van de teederste jeugd af, de liefde
onzer taal inboezemen met hen vlaamsche
fabeltjes en sprookjes aan te leeren
S.
Een ongeluk.
Maandag 11., in den voormiddag, heeft er,
op dat deel onzer vestingen, waar men aan
het afbreken is, een erg ongeval plaatsgehad.
Een werkman was bezig met een aard
klomp langs onder uit te halen om ze dan in
eens los te scheuren en in den gracht te doen
tuimelen, toen eensklaps en op het onver
wachts de heele klomp van zelfs afscheurde
en op den ongelukkigen werkman neder-
plofte. Hij was er, om zoo te zeggen, onder
begraven. Met een hout vlot is men hem ter
hulp gesneld en toen men hem heel voor
zichtig er uit los gekregen had, bestatigde
men dat zijn een been geheel verpletterd
was. Men heeft den lijder oogenblikkelijk
naar het gasthuis overgebracht.
Het is een brave werkman, die vrouw en
kinderen te kweeken heeft.
Nog een ongeluk.
Het parket van Kortrijk heeft zich zater
dag naar. Moskroen begeven, ten einde er
inlichtingen te nemen over een schrikkelijk
ongeluk dat daar den vrijdag avond voorge
vallen is in het bisschoppelijk collegie.
Een jongentje van 6 jaar, Ferré genaamd
wiens ouders Rijsel bewonen, speelde in den
hof van het gesticht. Op eens krijgt het lust
om op den boord van den vijver, die zich in
dien hof bevindt, te gaan spelen. Het beklimt
de houten boording van den vijver om brood
kruimels naar de eenden te werpen. Maar
het arm kind helt te veel voorwaarts valt
in den plas en verdrinkt.
Het is om te ontdekken op wien de verant
woordelijkheid weegtvan dat ijselijk ongeluk
dat het parket zich ter plaats begeven heeft.
Muzikale ochtend.
Wij vernemen met genoegen dat de heeren
A. Gaimant, A. Ligy, A. Weckesser en E
Gaimant, Maandag 20 April, in de groote
zaal van den Gouden Arend, een vierde en
laatste muzikale ochtend geven zullen.
Ons uitgelezen quatuor zal het gewrocht
van Gneg uitvoeren, bestaande in
1. Poca andante. Allegro molto ed
agitato
2. Romanze. Andantino. Allegro
agitato. b
3- Intermezzo. Allegro molto mar-
c&to.
tart'llm F'nale' Lent°' Presto al 8al*
s Middags stipt zal men beginnen.
Sterfgeval.
Zondag jl. tegen den avond vernamen wij
het treurig nieuws van het afsterven van
De heer luitenant Spilliaert hart
lijks <!e 35 jaren bereikt, en was re,!"*8'
met een open rondborstig karakter
algemeen geacht, en bemind werd-T-ir
eene weduwe met .2 onbejario-e l-i aat
achter. Ook heeft iedereen in de ove
droefheid van dat hard beproefde hu%r°ole
gedeeld en dien edelmoedigen
betreurd. ei' diep
Woensdag namiddag werd hij beinv.-
Talloos was do schaar vrienden <i n-
laatste hulde brachten aan hem' ,r 6ene
immer als hun besten en edelste'n l&- 2'-'
gekend hadden en die nu niet meer was d
De stoet was waarlijk indrukwekLs
evenzeer om de ingetogenheid ,11/
heerschte, als om de algeineene trein-, o ,er
hem kenmerkte. die
Op den boord van het gapend eraf
zich veel te vroegtijdig ontsloten had nÜT
de heer luitenant Noë, eene korte ml
kernachtige redevoering uit, die 0D
aanwezigen een diepen indruk maakte
menige traan langs de wangen bigg«,™
Hadde het mogelijk geweest het hitte
wee van dat in rouw gedompeld huisgezin
wat te lenigen, zeker zou dien on telbaren
stroom vrienden, die allen een blijk va
achting voor den dierbaren overledene wil"
den geven en die ook toonen wilden lm"
innig zij in het lijden dier bedroefde famX
deelen,daartoe het best in staat geweest zijn
van IJperen.
Schieting van Maandag 19 April 1886,
Naar de punten.
Ligy Albert 2 4 4 5 4 10
Swekels Leon 2 5 5 3 3 19
Lesaffre Auguste 3 3 14 5
Butaye Arthur 3 3 0 4 4 14
Vantholi Henri 3 4 2 3 2
Naar het wit.
Vannieuwenhuyse Cyrille.
van den 16 tot den 23 April 1886.
Geboorten.
Mannelijk geslacht 8. Vrouwelijk id. 5.
O vei-lij deus.
Karei Pettillon, werkman, 79 jaar, wedu-
waar van Amelia Mahieu, Meenenstraat.
Amelia Maeckelbergh, zonder beroep 53
jaar, echtgenoote van Constantinus'Ma
hieu, Meenenstraat.
Karei Demares, metser, 45 jaar, ongehuwd.
S' Pieters buiten.
Leon Spilliaert, luitenant bij het voetvolk,
34 jaar, echtgenoot van Gelina Miiroo'
Beestenmarkt.
Barbara Fiey, zonder beroep, 76 jaar, we
duwe van Karei Desagher, Wenninck-
straat.
Charlotta Bonvarlé, zonder beroep, 70 jaar,
ongehuwd, Sterrestraat.
Clemencia Robaeys, zonder beroep, 74 jaar,
ongehuwd, Rijselstraat.
Kinderen beneden de J jaar.
Mannelijk geslacht, 2. Vrouwelijk id. 0.
Maandag 26 April, het bureel van den
Burgerstand zal alleen open zijn van 9 tot
10 uren 's morgens.
Wij lezen in de Chronique van heden 24
April het volgende, dat wij letterlijk over
nemen:
L administration communale de la ville
d l pres, en presence de l'inertie du gouver
nement, qui avait promis formellement de
commencer, cette année, les travaux d'acbè-
einent du canal Lys-Yperlée, n'a pas voulu
assumer plus longtemps la responsabilité du
manque de prévoyance de nos maltres, car la
irontière et la ville étaient parcourues par
des bandes d'ouvriers sans travail, malinten-
tionnes envers ceux qui leur refusaient l'au-
móne.
Elle avoté, il y a quinze jours, un pre
mier credit de vingt mille francs pour le dé-
mantèlement de la ville du cóté de la gare
et, aujourd hui, plus de cent ouvrier6 yprois
gagnent en moyenne une journée de fr. 2,50.
Cet acte de sagesse mérite d'etre signalé
au pays; il serait désirable, dans l'intérêt de
la classe ouvrière, si éprouvée par la crise
industrielle et agricole, que eet exemple füt
sum par toutes les administrations commu-
nales dout la caisse n'est pas obérée par la
loi mauditede 1884.
Le gouvernement, qui avait promis plus
ae travaux en six mois que les libéraux n'en
ont fait durant les six ans qu'ils ont été au
pouvoir a prouvé une fois de plus que les
reactionnaires, incapables de gouverner le
pajs incapables de ramener la paix dans les
esprits et bien décidés h ne pas tenir les fal-
ïacieuses promesses faites par eux a la veille
des élections, ne sont lè que pour faire les
affaires du clergé et enrichir les couveats.
i.
Ons land dat is waarlijk 't gezegende land
Voor hen die geen vlaamsch kunnen spreken
Zij krijgen een postje van hoogere hand,
Al zijn het dan Papen of Leeken.
Een fianschman bij voorbeeld, een zwervende rat,
Dat is hier een God voor de Walen;
Men maakt hem bestuurder van dit of van dat,
De Vlamingen zullen betalen.
II.
Ons leger vreet jaarlijks zoo menig miljoen
En 't werkvolk ligt hongrend te sterven
Waarom hadden we ook die reserve vandoen
Om waalsche offleierkcns te werven t
Zij loopen gestreept en gekruist in het goud
En spelen ons meesters, die Walen
Maar 'tleger vergroot en maar forten gebouwd,
De Vlamingen moeten betalen.
III.
En vragen we ons rechten, dan zegt ons een Waal,
Een Selis Longchamp Ge zijt buiters,
BudgettenopvretersHij spot met ons taal
Én noemt ons verdwaalden en muiters!
Ons zaak is voor hem ime cans' de malheur,
Un point noir! gewis voor de Walen!
De Vlamingen hoeven geen Vlaamsch Moniteur
De Vlamingen mogen betalen.
IV.
Bezie men dien draak, die Colonn' dn Congrès!
Wat brokklen, watkankren haar steenen
Dat fransche symbooltje van ons liberté
Staat langer niet vast op zijn beenen
Dan maakt men een ander met steen van chez nou3
Gegrift in de taal van de Walen
De Vlamingen zullen alweer avant tont,
Die fransche ornamenten betalen.
V.
Het is nu reeds meer dan de helft eener eeuw,
Dat Willem da Ticeede ging loopen;
Verfranscht werd dan alles tot zelfs onze leeuw,
De Vlamingen moesten 't bekoopen.
Wie heeft van 't jaar dertig het beste genot
Ons lievende broerkens. de Walen
Wij worden verdrukt en beroofden bespot
En moeten daarbij nog betalen.
VI.
VooruitVlaamsche broedersdoch niet met bet staal
Vooruit met de fakkel der kunsten
Wij willen gelijkheid voor Vlamingen Waal
En eischen ons deel in de gunsten.
Vooruit. Vlaamsche mannen I dat niets u ontzett',
Wij blijven geen knechts van de Walen!
En zijn eens de Belgen gelijk voor de wet,
Dan zullen wij gaarne betalen.
Brussel, april 188(3. Een Vlaming.