STADSNIEUWS.
geen professor meer blijven en werd hij naar
Kortrijk verplaatst door een franskiljonsgril
van Jan Faict, van Brugge? En waarom
komen de jonge studenten Vlaamsckgezinde
jongens, opstellers der katholieke Vlaam
sche Vlag ge, zoo hevig op tegen de anti-
vlaamscbgezindheid, het franskiljonism dat
in de geestelijke kollegiën en in de semina
rian heerscht? De studenten zeiven dier
scholen moeten er toch wel iets van weten,
niet waar, Nieuwsblad? Lust het u niet
daarop een woordje te reppen?
Hei Bisschoppen-congres.
De Opinion van Antwerpen geeft eenige
inlichtingen over het congres, welk de bis
schoppen van zin zijn te Luik, onder het
voorzitterschap van Mgr Doutrelouxte
openen om ook het hunne hij te dragen in de
oplossing der maatschappelijke kwestie, die
op heden zooveel opspraak maakt en alle
verstanden (groote en kleine) bezig houdt.
Volgens die inlichtingen schijnt het dat
zijne doorluchtige hoogweerdigheid Mgr van
Luik aan het congres voorstellen moet, en
dat om aan de arbeidersklas te bewijzen dat
de H. Kerk voor haar geene stiefmoeder is,
van het werk in de kloosters en vooral de
kantwerkscholen dier gestichten af te schaf
fen. Mgr Durousseaüxvan zijnen kant,
gelast zich met de vraag om de vijf millioe-
nen, welke kanunnik Bernard scherreweg
wilde spelen en welke sinds dien zonder
meester of eigenaar gebleven zijn, aan wer
ken van openbaar nut te besteden, die aan
menigen arbeidloozen werkmanwerk en loon
zouden verschaffen.
Onze doorluchtige hoogweerdigheden van
Brugge en Gent zijn overeengekomen om aan
het congres een ontwerp van smeekschrift
voor te leggen, dat dan aan het Staatsbestuur
zou gezonden worden om dit te verzoeken
een einde te willen stellen aan de overgroote
mildheid, waarmede het ministerie, met een
allerlofbaarste doel en waarover men het
dank weten moet, de geestelijkheid, de ker
ken en kloosters bejegent. Die waardige pre
laten zullen inet vuur en geestdrift blootleg
gen dat, in den huidigen staat van nood,
waarin de arbeidersklas verkeert, het hoogst
noodzakelijk is van al de geldmiddelen
waarover het Staatsbestuur beschikt, aan de
verlichting, de uitroeiing der openbare ellen
de te gebruiken.
Zijne doorluchtige hoogweerdigheid van
Namen, van zijnen kant, om met zijne ambt-
genooten in edelmoedigheid te kunnen wed
ijveren, zal voorstellen van de sakramenten
aan de onterfde klassen der samenleving kos
teloos toe te dienen.
Eindelijk zal Mgr van Mechelen, oordee-
lende dat men aan groote kwalen groote
genpsmiddelen hoeft t oe te pass en en naar
het voorbeeld van St-Maarten, die zijnen
mantel in tweeën sneed om de naaktheid van
den arme te dekken, aan het congres een
ontwerp van verkooping der geestelijke goe
deren onderwerpen. De opbrengst dier ver
kooping zou, in zijnen geest, voor de helft
moeten aan de verzachting van de volksel
lende besteed worden.
Wij kunnen de belgische bisschoppen niet
genoeg gelukwenschen over hun milddadig
gedacht. Het is door zulke daden dat de Kerk
de ongeloovigen, die laaghartige lasteraars,
bekstoppen zal, welke haar, spijts geschie
denis en overleveringen, als eene veelvraat,
eene slokop voorstellen, die sinds eeuwen
liet volk zijn zuiverste en beste bloed uitzuigt
en alles opslokt wat het maar bezit.
öe klerikalen,
vrienden dar openbare orde!
Belgie is nooit woeliger en in onrustwek-
kender toestand, dan onder klerikale minis-
terien.
Binst den duur van 't kabinet Malou van
1870 tot 1878, hadden wij eene heele reeks
aanvallen van muiterijkoortsen. Het land
kreeg dan alleen zijne rust en kalmte terug,
wanneer het liberaal ministerie het bewind
in handen nam.
De geestelijkheid had op hare beurt schoon
het volk tot oproer aan te hitsen en den
opstand tegen de schoolwet van 1879 aan te
predikenvan 1878 tot 1884 waren er toch
geene oproerlingen dan deopstokers zelve.
Eene groote 1? betooging in volle straat,
ingericht inet de medehulp van den baron
der volksgezindheid, ten voordeele van het
algemeen stemrecht, was met moeite merk
baar in alle geval, het was een zoodanige
fiasco of mislukking, dat alle lust om her te
beginnen er door aan de opleiders ontnomen
werd.
Met het wederaankomen der klerikalen
hebben wij ook opnieuw een tijdstip van
onlusten en beroerten. Sedert Juli 1884 heeft
het land reeds alle mogelijke angsten be
leefd; het is getuige geweest van de onge-
hoordste wanordershet ongelukkigste van
al is dat de toestand nog in lange niet schijnt
te verbeteren en dat de geestelijken en kloos
terlingen de eenigen zijn, die zich tevreden
en gelukkig gevoelen.
Ach 1 wie is 't, die ons de rust en de wel
vaart van vroeger zal teruggeven?
De priesters waren dan wel heel en gansch
koortsig, razend, woedend; maar de over
groote massa der bevolking was voldaan,
tevreden en zeker van hare toekomst. De
dag van morgen grijnsde niemand aan als
een akelig spook des hongers, gelijk het nu
met een niet gering deel onzer kleine burgers
en werklieden het geval is
Vlaamsche normale afdeeimg
der Hoogeschool van Gent.
De tijd nadert dat vele ouders en jonge
studenten de keus eener studie aan de
Hoogeschool zullen moeten doen. Daarom
achten wij het nuttig de aandacht onzer
lezers in te roepen op eene instelling die
sedert eenige jaren aan de Gentsche Hooge
school ingericht is. Wij bedoelen de Vlaam
sche Normale Afdeeling voor het opleiden
van leeraars, welke bekwaam zullen zijn om
in de athemea der Vlaamsche gewesten de
geschiedenis, de aardrijkskunde eh de Ger-
maansche talen bij middel der moedertaal te
onderwijzen.
Het aannemingsexamen zal te Gent, ten
lokale der Hoogeschool, in het begin van
October plaats hebben. De inschrijvingen
worden genomen in de kantoren van den
Bestuurder-Opziener der Hoogeschool of bij
brieven aan hem gericht van heden af tot
op den dag van het examen. Er is geen
insclirijvingsrecht te betalen om het exaam
te ondergaan.
Aan de aangenomen leerlingen worden
studiebeurzen van 400 of van 800 fr. ver
leend.
Om tot het examen toegelaten te worden
moet men Belg geboren, van 18 tot 23 jaar
oud zijn, en een diploma of bewijsschrift
overleggenwaaruit blijkt dat men met
vrucht eenen volledigen leergang van hu
maniora gevolgd heeft.
Nogtans kunnen vreemdelingen, die in
het bezit zijn van een diploma of van een
gelijkwaardig, elders dan in Belgie verkre
gen bewijsschrift, tot het aannemingsexamen
toegelaten worden, wanneer zij voornemens
zijn de lessen der Germaansclie afdeeling te
volgen.
De studiën duren vier jaren en de leerlin
gen zijn niet aan het regiem der inwoning
onderworpen. De jaarlijksche studiebeurs
behouden de leerlingen gedurende hunne
gansche studiën.
Het toelatingsexamen zal ten deele ge
schreven, ten deele mondelingsch zijn. Het
omvat:
Eene Nederlandsche verhandeling eene
Fransche verhandeling eene mondeling-
sche vertaling uit het Latijn eene schrif
telijke vertaling uit het Latijn in het Neder-
landsch eene geschrevene Grieksche ver
taling eene vertaling in 't Duitsch of in
't Engelsch de uitlegging van Nederland
sche en van Duitsche (of Engelsche) schrij
vers of gedeelten van schrijvers, door de
kandidaten op voorhand bestudeerd de
regels der rhetorica de vaderlandsche
geschiedenis de beginselen der physische
en ethnographische aardrijkskunde.
Dit zijn, zooals men ziet, de voornaamste
leervakken der klas van Latijnsche rhetorica
in onze athenaea en collegiën.
Donderdag laatst had, in het Stadhuis, de
verkooping plaats van de okkernoten groei
ende langs de stadswandelingen
Deze verkooping heeft 740 franks opge
bracht, verdeeld als volgt:
le Lot. Aan Hendrik Vanhalst, mits de
som van 150 fr.
2' Lot. Henri Verbeke, mits 250
3e Lot. 8E
4® Lot- 255
Ter dezer gelegenheid stellen wij de vraag
of het niet voordeelig ware langs de wande
lingen notelaars te plaatsen, dewelke, zoo zij
geene vruchten dragentoch altijd goed
hout voortbrengen.
De weg leidende van de Meenenpoort naar
de zwemschool, met notelaars beplant, ware
eene allerschoonste dreef.
Het Gemeentebestuur heeft Zaterdag, 14
Oogst, een nieuw crediet van 10,000 fr.
gestemd tot het voortzetten der afbrekings-
werken van de vesting, namelijk van den
bastion Nr 2 tot de Elverdinghestraat.
Daar de werken nabij de statie goed ge
vorderd zijn, zou het Gemeentebestuur nog
geen plan der straten en wegen kunnen op
maken en dezelve afteekenen met er jonge
populieren te planten als het oogenblik ge
komen is.
Deze zouden er weeldrig opgroeien en den
grond tot bouwingen voorbereiden met het
vocht op te zuigen.
Men is naarstig bezig met het leggen der
buizen bestemd tot de gazverlichting van de
buitenwijken der stad.
Prijsdeeiingen.
Verleden Zondag, om 10 1/2 ure voormid
dag, was er op de stadshalle prijsuitdeeling
aan de leerlingen onzer kostelooze stads-
jongensschool, bestuurd door den heer Ver-
duyn. Er was veel volk. De ruime zaal was
bijna vol.
Toen de overheden hunne intrede in de
zaal deden om de plechtigheid voor te zitten,
speelde de muziekafdeeling der school de
Brabangonne. Daarop voerden de jonge mu
ziekanten een openingsstuk uit, dat alge-
meene toejuiching verwierf.
De eerste prijzen, die te beurt vielen aan
de bekwaamste en ieverigste leerlingen der
dag- en avondscholen, bestonden uit ge
maakte kleedingstukken, van eerste deugde
lijkheid.
Maar wat wij het zeerst goedkeuren, dat
is dat de inschrijvingen op de Spaarkas daar
zoo talrijk zijn. Dat zijn belooningen, die niet
alleen op de zedelijkheid van leerlingen en
ouders werken, maar daarbij nog een blijvend
aandenken daarstellen van hetgeen de leer
lingen met nèerst en ijver in hunne jeugd
gewonnen hebben. Dat zijn gestadige drijf-
veeren om op denzelfden weg voort te gaan
en immer naarstiger, spaarzamer en vlijtiger
te worden.
De fransche koorzang, La distribution
des Prix, is met veel juistheid en samen
hang gezongen geweest en heeft herhaalde
toejuichingen uitgelokt.
Doch de vlaamsche koorzang In de weide,
heeft de andere nog verre overtrokken.
De uitvoering was van de minste beknik-
beling vrij te pleitende uitspraak was cor
rect en heel verstaanbaarhet muziek was
gloedvol en medeslepend. In een woord, men
hoorde iets meesterlijks, dat dan ook een
daverend handgeklap losbarsten deed.
Iets dat de algemeene goedkeuring ver
wierf, dat was het overreiken van eene
medalje door den heer Burgemeester aan
Verborg, leerling der avondklas, die in de
laatste prijskampen de eerste plaats bekwam
onder al de mededingers der vier schoolkan-
tons Ieperen, Roeselare, Meenen en Kortrijk.
Bij de gelukwenschen van onzen eersten ma
gistraat voegen wij van harte een gul en
driedubbel proficiat voor den laureaat.
De plechtigheid eindigde met eene fantai-
sie originate uitgevoerd door de leerlingen
der muziekafdeeling en die ook den meesten
bijval genoot. De leerlingen der muziekschool
hebben daar nog eens te meer bewezen dat
die instelling heel en gansch aan haar doel
beantwoordt en dat er daar vele goede mu
ziekanten aangekweekt worden. Eere dan
aan den ieverigen en moedigen muziekmees
ter Balmaekers, die altijd op de bres staat
om nut en goed te stichten, want de leerlin
gen die hij reeds tot stand gebracht heeft,
zijn ontelbaar.
Onze gelukwenschen aan den heer Bestuur
der en zijne ijvervolle onderwijzers, die hunne
verhevene, maar stroeve zending met zulken
goeden uitslag bekroond zien.
Jl. Maandag had, om 3 ure namiddag, in
de gewone Hallezaal, de plechtige prijsdee-
ling plaats aan de leerlingen onzer kostelooze
stadsmeisjesschool, bestuurd door Mevrouw
DTIaeseleire-D'liooge.
Die zoo ruime zaal was oprecht veel te
klein.De toegestroomde volksmassa verdrong
er zich in als haringen in eene ton. Men kon
er zich noch roeren, noch keeren; nooit za
gen wij meer volk op dergelijk feest.
Toen de Overheden, die bestonden uit de
heeren Burgemeester, Schepenen, Raadshee-
ren. kantonalen Schoolopziener, alsmede de
heeren Leden van den Schoolpenning, de
officieren der Burgerwacht, van 't garnizoen
en van het Pompierskorps; de heeren leera
ren, onderwijzers en nog vele andere invloed
hebbende personen hunne intrede in de zaal
deden, hief het muziek der Pompiers de Bra-
bangonne aan.
Na het openingsstuk voerden de leerlingen
van den kindertuin, als hoveniers en tuin-
bewerksters verkleed, een eenstemmig koor
uit, dat onder geene opzichten te wenschen
liet. Maat, juistheid, samenhang, gebaren,
alles was goed en nauwkeurig nagekomen
en dat bevallig tafereeltje genoot den mees
ten bijval. Daverende toejuichingen deden
de zaal dreunen, wanneer die kleine bubbel
tjes zich naar hunne plaats begaven.
Even nuttig als prachtig waren de boek
werken, die als prijs gejond werden aan de
leerlingen, die zich in de verschillige vakken
van onderwijs onderscheiden hadden.
De leerlingen der lagere klassen voerden
den koorzangen Mer met veel juistheid,
nauwkeurigheid en samenhang uit; luidruch
tig en herhaaldelijk werden zij toegejuicht.
De belooningen van eersten graad, aan de
beste en vlijtigste leerlingen der lagere klas
sen, der volwassenen- en huiswerkscholen,
bestonden al uit mooie en deugdelijke kleer
stoffen.
Geheele pakken inschrijvingen op de alge
meene spaarkas werden uitgedeeld. Dat zijn
heel zeker van de beste belooningen, omdat
zij tot op den zedelijken toestand der ouders
eenen weldoenden invloed hebben. Zij leeren
de spaarkas naar waarde schatten en de
noodzakelijkheid van 't sparen inzien.
Lepot aulait, kindertooneeltje, behelsde
eene schoone zedeles en werd daarbij zoo
kundig en met zooveel samenhang en zulke
gepaste gebaren uitgevoerd, dat het eenie
ders bewondering wekte. Een donder van
toejuichingen was het aandeel der jonge
maar kundige zangster.
Een bekwaamheids getuigschrift voor de
handwerken werd door den heer Burgemees
ter aan L. Moreau, leerlinge der huiswerk-
school, plechtiglijk ter hand gesteld. Die
jonge juffer werd door al de voornaamste
overheidspersonen geluk gewenscht. Van
harte sturen wij haar ook een gul proficiat
toe.
De uitreiking der belooningen aan de leer
lingen der bewaarscholen kan niet onopge
merkt voorbijgegaan zijn. Het is waarlijk
het zien waard wanneer die kleintjes daar
hand in hand opkomen, den zonderlingsten
groet maken en dan met blij gemoed hunnen
prijs ontvangen. Het doet u waarlijk goed aan
het hart, wanneer gij die lieve wezentjes
zulk genotvol oogenblik ziet beleven.
Doch wat in gansch deze plechtigheid de
kroon spande, was het Moeders Feest. Het
is een kindertooneeltje, dat vol van aandoen
lijke tafereeltjes is, die de gevoeligste plaat
sen van het hart raken en rechtstreeks tot
het gemoed spreken. Al de moeilijke rollen,
en deze zijn nog al talrijk, werden meester
lijk vertolkt. Alles was zoo ongedwongen,
zoo ongekunsteld en zoo natuurlijk weerge
geven, dat vele dames hare tranen niet weer
houden konden. Hier en daar zelfs was een
heer zoo aangedaan dat een waterlander in
zijn oog parelde. Ook, toen het stukje ten
einde was, kwam er aan het daverend hand
geklap en bravogeroep bijna geen einde.
Die prijsuitdeeling was wezenlijk het liefste
feestje dat uitgedacht kon zijn, en wij kun
nen niet nalaten de beminnelijke Bestuurster
en hare ijverige hulponderwijzeressen harte
lijk geluk te wenschen. Aan haar ook onzen
oprechten dank voor de genotvolle uren die
wij er gesleten hebben.
Wat de tentoongestelde werken betreft,
wij zouden bijna durven zeggen dat zij die
onzer betalende meisjesschool nog overtroffen.
Prachtige bedspreien, kunstig geborduurde
vuurschermen, kostelijke kostumen, alles, in
een woord, kreeg men daar te zien en alles
was er met evenveel zorg en nauwgezetheid
afgewerkt. Waarlijk, de leermeesteressen
van het handwerk mogen over die tentoon
stelling fier zijn. Aan haar een driedubbel
proficiat
Wanneer wij die overgroote menigte naar
die plechtigheid zagen stroomen, dan voelden
wij iets zoets, iets zaligs aan het hart. Dat
zegde ons dat de IJpersche bevolking volle
vertrouwen had in ons officieel onderwijs en
dat zij zich er over dankbaar wilde toonen
aan het stadsbestuur, dat zulk onderwijs in
stand en vollen bloei houdt. Het was ons een
welsprekend bewijs dat de liberale gezind
heid nog het troetelkind is onzer ingezetenen
en dat eene lachende toekomst voor haar
openstaat.
Heeft de liberale partij onversaagd en koen
het hoofd gebogen aan den hevigen storm
die, in 1884, bovenhaar hoofd woedde, eene
nog veel schitterender zege staat haar in de
naaste kiezing te wachten.
Zoowel de cijns- als de bekwaamheidskie*
zers zullen, het hoofd fier opgeheven en
Opening der Jacht.
Bij ministeriëel besluit van 16 augusli,
wordt de jacht geopend op 28 dezer in de
provinciën Antwerpen, Brabant, Oost- en
West-Vlaanderen en de gedeelten der provin
ciën Henegouw, Namen en Luik, gelegen op
den linkeroever der Samber en der Maas,
daarin begrepen geheel het grondgebied van
de steden Luik en Namen.
Op 2 September in de andere gedeelten des
lands.
Evenwel blijft de jacht met hazewinden
verboden tot 20 September en de faizanten-
jacht tot 3 derzelfde maand.
Op de plaatsen waar de sneeuw toelaat het
spoor van het wild te volgen is de jacht in
het open veld verboden. Zij blijft echter toe
gelaten in de bosschen, op de oevers van
stroomen, rivieren der zee en moerassen.
De patrijzenjacht wordt den 30 November
gesloten; alle andere jacht is tot den 31 De
cember verboden.
Bij afwijking van dit artikel wordt de
klopjacht op groot wild, alsook de hazen
jacht in bosschen toegelaten tot 31 Januari
1887.
De konijnenjacht bij middel van stroopen
of fretten is het gansche jaar toegelaten en
de jacht op het waterwild tot 15 April inbe
grepen.
De jacht met hazewindhonden en vuurwa
pens (chasse-a-courre) is toegelaten den 15
April in de provinciën Brabant, beide Vlaan
deren, Henegouw, Namen, behalve het kan-
ton Gendinne en tot 30 April in de kantons
Arendonk, Moll, Brecht, Turnhout, Santho
ven, der provincie Antwerpen; Beeringen,
Bilsen, Bree, Hasselt, Mechelen en Peer van
van de provincie Limburgden rechterhoever
der Maas in de andere provinciën, in Luxem
burg en het klein kanton Gedinne.
re—»oa&«
i
