VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
EIGEN KEUZE
Eerste Jaar. Zaterdag 4n September 1886. Nummer 36.
IJzerenweg.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 4 fr. per jaar voor de stad. 4 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 2 fr. 50. Annoncem 15 cent. per drukregel. Rechter
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers vour artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beidé Vlaan'dèren, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnalitei ten bevattende worden niet opgenomen.
Vertrekuren van IJperen naar
De partijdigheid eens konfraters
of
hoe 't Nieuwsblad de zaken beschouwt.
Over twee weken maakte het Nieuwsblad
eene parallel tusschen het schoolenkwest,
dat uit liberalen alleen samengesteld was,
omdat de katholieken er geen deel wilden
van maken, en de kommissie van het werk
en nijverheid, waarin mannen der twee
staatspartijen zetelen.
De liberalen verstaan beter hunne plichten
dan de klerikalen, aangezien zij hunne mede
werking niet weigeren in de uitvoering der
enkwesten, regelmatig door de wetgeving
gedecreteerd of gestemd. Maar de klerikalen
die altijd uit partijschap handelen en liet
ordewoord van de bisschoppen krijgen, wei
gerden van eene enkwest kommissie deel te
maken, alleenlijk omdat ze door een liberaal
ministerie ingesteld was en omdat zij de
schande niet zouden moeten onderstaan, in
hunne tegenwoordigheid de onverdraagzaam
heid onzer dweepzuchtige geestelijkheid, met
bewijzen in de hand, te hooren afschilderen.
Het partijdig Nieuwsblad wil dus van de
kommissie van het werk en nijverheid eene
zuivere klerikale kommissie maken, alleen-
lijke uit volbloede katholieken samengesteld.
Indien de Nieuwsblad lezers nooit geen
andere gazet in de hand krijgen, zijn ze
waarlijk te beklagen, want hier vinden we
alweer een voorbeeld der ongehoorde oneer
lijkheid, waarmede het pastoorsblad de zaken
bespreekt en aan zijne boven de duizend
BRUSSELSCHE ZEDENSCHETS
(7° Vervolg
Hij hoort het niet gaarne en hij lacht
zich den huik te barsten. Ik heb het gevon
den, om onze jufvrouw te verlossen van dien
zielekooper.
He wel, gij zijt hier nog? riep gramsto
rig de toekomende toen hij zag hoe Fideel
bleef talmen.
Neen, mijnheer, ik ben al weg, zei deze,
die ook gewaar werd dat het vragen uit was.
III.
Alfons blijft alleen in het vertrek, Hij zet
zich neer, kruist de armen en denkt aan zijn
toestand,
Hewel, wel! 't Ziet er hier lekker uit, met
zijn aanstaande huwelijk. De jufvrouw Pyr-
rhus is eene van die zonnebloemen van eerste
kwaliteit, waarmede elk mensch gelukkig
moet zijn, op voorwaarde, dat hij doof, stom
«n blind weze. En zeggen, dat zijn lieve Oom
hem zulk een ideaaltje makelt, met bedrei
ging van onterving voor hem en zijne arme
zustertjes, indien neef jongen die ongehoorde
verbinding durft tegenstribbelen. Nu, hij zou
den aarden pot tegen den ijzeren niet in
stukken slaan; 't ware toch boter aan de
galg. Ha, drommels! ware hij alléén in de
lezers opdischt. Die kommissie werd inge
steld op het aanraden van eenen liberaal,
M. Frère-Orban, in het nut van den werk
man. Mannen van beide partijen maken er
van deel, met het oog op de verbetering van
het lot der volksklas en de oplossing der kri-
sis. Wij begrijpen dan niet waarom het
Nieuwsblad daar zoo dwaas de politiek in-
mengelt, en van genoemde kommissie een
politiek machien wil maken, bij zoover haar
doel en werkzaamheden bij de helft van het
volk te doen verdenken, en vooral, op het
einde, hare conclusiën te doen in twijfel
trekken.
De liberalen, besluit het eerlijk sakristij-
blad, kennen niets dan geld en eigen belang;
de katholieken zijn de echte vrienden van
den landbouwer en werkman. Dit laatste
is zeer waar.vóór de kiezingen! Indien
het Nieuwsblad tot die gevolgtrekking komt,
omdat er klerikalen in die groote kommissie
zetelen, kan nog mag het ook dien titel niet
weigeren aan de liberalen, welke er van deel
maken, zooals de heerenEm. de Laveleye,
Karei Buis, prof. de Ridder, (door Colaert
voor professor van politieke lastertaal uit
gescholden), Eudoor Pirmez, Sainctelette,
Sabatier, le Hardy de Beaulieu.Guillery, enz.
Het Staatsbestuur brengt die mannen hul
de met hunne medewerking te vragen in eene
taak, waartoe zijne eigene klerikale krachten
ontoereikend zijn. En moest het Nieuws-
bladje bersten van spijt, toch zullen wij hem'
zeggen dat er onder de katholieke kommissie-
leden niemand gevonden wordt, wiens huis
houdkundige kennissen zoover bedragen, als
die der vier geleerde economisten, de heeren
de Laveleye, de Ridder, Pirmez en le Hardy.
Dit is nog een bewijs dat het Nieuws-
bladje, door de politiek verblind, dikwijls
onvolledig en onrechtveerdigwordt... Zonder
het misschien zelf te weten, 't Is zijne eenig-
ste verschooning; maar dat het hope en
zich niet ontmoedige want de onnoozelen
zullen God zien
Van de werkelijkheid afgekeken.
De aap komt uit de mouw - zegt de
Vlaming en de franschman getuigt mede
Le hout de l'oreille perce «.Dat schijnt nog
al waar, als men de gedragslijn van kleine
klerikale provintiehladen nagaat, die zich
in de wereld, Oomke-lief zou voor de ganzen
mogen prêeken. Zijn Dr Pyrrhus en diens
welgebakken dochter, met haar fortuintje
van plus-minus tachtig duizend frank, zond
hij zeer onfatsoenlijk naar de maan, en hij
zocht zich een vrouwtje naar zijne hand, dat
hij oprecht bemint en dat hem wedermint.
Doch nu er toch niets aan te doen is, zal hij
maar eens trouwen; voor de mode, wel te
verstaan, en met het vast voornemen, zijn
zoete jongrnansleven, na het sluiten van het
heilig sakrament, maar dood op zijn gemak
voort te zetten. Een waar geluk, dat hij nog
nergens, buiten de wete van zijnen oom, ver
liefd noch versloofd is,dan... o dan zou de
kat op de koorde zitten, 't Is nogtans tegen
het hart stootend, als men het wel ingaatl...
Een jongmensch verplichten in het huwelijk
te treden, met eene vrouw van wier bestaan
men, vóór eenige dagen, nog onkundig was.
Daarom moet men zijn leven lang de gewoon
te gehad hebben zijnen wil als wet te doen
doorgaan, gelijk Oom Stekel.
En zeggen, argumenteert Alfons, dat ik
meerderjarig ben, om mij zoo bij de ooren te
laten geleiden. Vervloekt! dat kan mij razend
maken; ik ben haast geneigd aan Oom te
verklaren, dat ik gladweg weiger.
Weigeren? Kan hij weigeren?
Neen, redeneert hij na eene poos, ik
mag niet weigeren. Hij heeft mij bedreigd
met onterving, en ware wel bekwaam, gelijk
hij het liet hooren, mijne beide zustertjes uit
de kostschool te trekken, en aan haar lot
over te laten. Wat zou ik dan met die arme
schapen aanvangen? 'k Ben wel advokaat, ja,
van den algemeenen gang der politiek afzon
deren, om vooral in den engen lokalen kring
te bewegen. Die handelwijze loopt meest uit
op eene grove personelijke polemiek, die
somtijds zooveel te zouteloozer is, naarmate
de lieden, op wiens rug getummerd wordt,
buiten hun gewonen vriendenkring weinig
gekend zijn. Dit kan voor de klerikalen dei-
plaats heel geestig zijn, maar voor de alge
meenheid der lezers, die over de lokale
kwestien van elke stad of dorp onbewust
zijn, wordt eene dergelijke slaapwekkende
polemiek afstootend en walgelijk, en op den
duur verveelt het zelfs de steedsche lezers
omdat het altijd het zelfde is. Daarom ook
slaat de schrijver dergelijker gemeene bladen
te recht gekend op zijn juiste nummer, en
wordt hetgene hij iaat drukken al eens in 't
openbaar besproken hetgeen toch zelden
voorvalt dan maken de ernstige menschen
eene vergelijking tusschen het geschrevene
en den schrijver, (waaruit veel dingen af te
leiden zijn) en bestatigen dat gezegde schrij
ver hoogmoedig, onvoorzichtig of onbehendig
is, ja, wel eens het tipje van eene oor laat
zien.
Het ophemelen of vleien van zekere perso
nen, die door hunne gewoonten of door hun
nen omgang aan het grootste deel der ster
velingen gelijken, en daarom juist geen
hoogvliegers mogen genoemd worden; liet
vleien dier personen zeggen wij, omdat ze
bijv. eene klerikale sociëteit stichtten of eene
andere alledaagsche zaak verrichtten, heeft
voor onmiddelijk gevolg eenen klaarzienden
lezer de oogen te openen en te doen den
ken, soms luid op ofwel de opgehemelde
persoon heeft zich zeiven opgehemeld en
gevleid, of wel hij heeft die ophemeling en
vleierij ingeblazen of betaald, en zulks met
het doel zijne te weinig geschatte persoon
lijkheid spijts allen tegenstand, op den voor
grond te stellen en te doen toejuichingen.
Maar daarbij komt er meest altijd een
correctif, bestemd om de lezers zand in de
oogen te werpen, en ze bovenal niet te laten
denken hetgeen wij daareven neerschreven.
En dan veinst de schrijver, liij huicheld en
intusschen boft en stoft op zich zeiven met
eigen mond en eigen pen.
Dan is de toer gespeeld. Het publiek denkt
zelfs niet dat de verwaandheid zoover gedre
ven wordt, van onder den dekmantel dei-
naamloosheid, zoo geweldig veel zich zeiven
maar zonder kliënten; en dat zegt zooveel als:
arme duivel. Ten andere: ik heb aan moeder
op haar sterfbed beloofd, Oom in alles te
gehoorzamen, en 'k wil het ook doen. Kom,
laat ons trouwen voor de mode en... voor de
kluiten, zooals er velen doen, de kameraad
Leo, onder anderen, die er nu niet minder
tevreden uitziet als weleer. Maar, drommels!
die is in den honingkorf gevallenhij heeft
een parel van een mooi vrouwtje, waaraan
de jufvrouw Pyrrhus zoowel gelijkt als een
pekelharing aan de Beurs. Inderdaad, de
jufvrouw Pyrrhus heeft het averechtsche
van al de gaven van Leo's echtgenoote. Deze
is eene lieve zangeres, vol gevoel en uitdruk
king; de jufvrouw Pyrrhus integendeel haat
de muziek; zij zingt schier nooit. Zij leest
liever boeken,als dat daar, over het atbéism,
en maakt latijnsche opschriften voor hare
bloempotten. Zij is 't geen men eertijds heette
eene précieuse en nu een pedante juffer of
ook nog een wandelenden wijwaterpot. Nu,
dat ware nog zoo erg niet: 'k heb liever een
beetje pedantism dan veel lichtzinnigheid.
Maar zij hangt daarbij de kwezel uit, met
haar duitsch misboek; zij draagt een bril...
ha, ha, hal... en dat, vervloekt! dat kan mij
razend maken. Daarbij schijnt het, dat zij
zooveel vinnigheid van karakter bezit als
Leo's vrouwtje engelachtige zoetaardigheid;
want heeft die oude knecht in zijne naïveteit
mij niet gezegd dat de jonge jufvrouw goed
kon pootspelen...
De advokaat had jaren lang geleerd hoe
men snulachtige klanten van moeder Themis
beet neemt, maar nooit had men er zijne
te vernissen en te polijsten! En zeggen dat
zulke dingen gebeuren, en dat het nog on
langs in volle letters te lezen stond in een
katholiek blad.
De klerikale organen der kleine steden
hebben dus een tweeledig doelhun eigen
volk om het even wil bewierooken en
vergulden, en vervolgens blindelings, uit
ultramontaanschen haat en woede, op hunne
tegenstrevers vallen. Die woede rijst en daalt,
gelijk de golven der zee eb en vloed onder
gaan. Verblindheid wekt partijdigheid: daar
om wilde.nooit een klerikaal blad de schuld
van een onzuiver broertjen herkennen.
Partijdigheid wekt oneerlijkheid: daarom
keurt een klerikaal blad bij de liberalen af
wat het hij de katholieken goedkeurt.
Neemt een kristelijk gazetje uit eene pro
vinciestad ter hand, en gij zult meer bewij
zen vinden, van hetgeen wij volhouden, dan
gij verwerken en opnemen kunt.
De exploitatie der missen
en de slechte tijd.
Alle neringdoeners en kooplieden klagen
over de krisis en over den handel,! die sla
bakt. Er is nochtans een handel, 'die goed
draait; 't is de c®mmercie welke de zwartfes
houden in missen, welke na iemands dood
gedaan worden, door de konfrerien en ge
nootschappen, waarin men gedurende liet
leven geschreven is en waarvoor men per
maand of per jaar eene zekere omstelling
betaalt. Die missen, welke na de dood gele
zen worden, werden binst het leven wel 5 k
10 maal betaald, volgens de afgestorven per
soon een kort of lang leven had. Om een ge
dacht te geven hoever die exploitatie wel
gedreven wordt, schrijven wij hier een uit-
noodigings brïeftje af, dat ons bosteld werd
van wege zekere familie dezer stad. Wij ge
ven het stuk gelijk wij het in onze bus
vonden, want de tijd en moed van vertalen
ontbreekt ons
f
Messieurs et Dames,
Wij hebben den naam van den afgestorven
persoon weg gelaten, omdat het onnoodig is
dien in de politiek te mengelen. Het ware
evenwel der moeite waard te onderzoeken
wat die groep missen wel gekost hebben ge
durende het leven van den belanghebbenden
aandacht op getrokken, dat men wel eens
vossen door hennen en advokaten door lum
mels vangen ziet.
Wel, wel! dacht de brave, ik ben er
vet mee... Ware zij met dat al nog iets of
wat toonbaar! Maar hoe wilt gij van eene
pedante kwezel eene schoone vrouw maken?
Dat vloekt tegen elkander! En met een leehjk
wijfin de wereld loopen... Dank-je. Piet!...
dat is alles behalve vermakelijk. Mijn Oom,
mijn Oom, hoe houdt gij toch bitter den spot
met mijn hoofd en mijn hart...
Voorwaar het was' een netelige toestand;
doch daar schoot hem eensklaps iets door
het brein.
Hei! een gedacht!... zei hij. Kon ik
haar van mij afkeerig maken; wat dan?...
Ah, eene leelijke précieuse, die de trouw in
't hoofd heeft, dat maakt men niet afkeerig;
ddt zou trouwen met eenen hoed op 'nen
stok. In allen gevalle, zal ik alles in 't werk
stellen, wat de beleefdheid en de goede toon
mij toelaten, en laat ons hopen dat...
De ridder des kleerkloppers onderbrak
hem in zijn gedachtenloop.
Mijnheer!... kwekte hij, de deur wa
genwijd openslaande, mijnheer, hier is de
heer luitenant!
Mijnheer Pyrrhus, sprak de jonge ad
vokaat, opstaande en den binnentredende
groetende, gij ziet voor u een uwer oud-
schoolmakkers, met wien gij eertijds in het
Athenaeum het lief en leed der studiejaren
gedeeld hebt. Ik ben Alfons Delm.
Mijnheer Delm, hernam zeer hartelijk
de jager, laat mij u de hand drukken, na
HET WEEKBLAD
Poporinghe, 6-50 9-09 10-00 12-07 3-00
4-00 6-25 9-05 9-5S.
Poperinghe-Hazebrouck, 6-50 12-07 6-25.
Houthem, 5-30 8-20 11-16 5-20.
Komen, 5-30 8-05 8-20 9-58 10-10 11-16
2-41 2-53 5-20 8-58.
Komen-Armentiers, 5-30 8-05 11-16 2-53
8-58,
Rousselare, 7-4510-45 12-20 4-10 6-30.
Langemarck-Ostende, 7-23 12-22 3-58 6-22.
Koi'trijk, 5-30 8-20 9-58 11-16 2-41 5-20.
Kortrijk-Brussel, 5-30 9-58 11-16 2-41 5-20.
Kortrijk-Gent, 5-303-20 11-16 2 41, 5-20.
«looi- Si.-SI. OE QUÉKEit.
