STADSNIEUWS.
M^tschappij Burgerwachten
Burgerstand
Uit de inlichting? die wij bezitten over
liet Antwerpsch atieneum, blijkt evenwel
niet dat zulke vtzonderlij ke maatregelen
hier eene voldoene reden van bestaan zou
den hebben. Wa'er ook van zij, dergelijke
verordeningen, die natuurlijk slechts een
tijdelijk karaktr zouden bezitten en alleen
als overgangsriaatregels kunne» beschouwd
worden, moger echter in geen geval afbreuk
doen aan de toepassing der wet in den zin
als hierbover door ons werd omschreven.
Daarom, Heer Minister, drukken wij ten
slotte nogmaals onze vaste hoop uit, dat de
al wet van 1883 in de middelbare school en
het koninklijk atheneum van Antwerpen zal
toegepast worden op eene wijze, die volko
men beantwoordt aan den wil des wetgevers
en aan onze rechtmatige verwachting.
In dit vertrouwen, bieden wij U, Heer
Minister, de betuigen onzer hoogachting.
De Sekretarissen,
Paul Billiet,
Em. Collette.
De Voorzitter,
Jan Florus.
Jubilé for ever.
Op bevel der bischoppen, hebben de predi
kanten reeds een tweeden jubilé aangekon
digd.
Te rekenen met 1 Januari 1887 zal in elke
stad en in elk dorp der kristelijke we
reld een der heetste - 't woord is juist!
klerikalen gelast zijn met het inzamelen van
gelden. Die vlijtige zal aan 't hoofd der in-
schrijvingslijst teekenen voor vijftig frank,
de andere inteekenaars zonder min dan 2
frank te mogen gevenzullen geven in
vergelijking hunner maatschappelijke positie
of van de graad hunner fortuin. Dit wordt
gedaan met het doel den paus eene almoes
van eenige miljoentjens in de vuist te stop
pen de man is dood arm en slaapt op stroo.
Met december 1887 viert Leo XIII de 50°
verjaring zijner priesterschap. Hij doet eenen
oproep aan de katholieken aller landen, op
dat ze hem helpen zoudenhij moet honger
lijden, de duts! Heb medelijden, boeren: gij
moet het toch al betalen.
Wat er van zij, al kon ik mij wentelen in
't geld, ik gaf nog geen sou:'t diental te
gader om in kiezingen, te werken en eene
nieuwe inkwisitie vóór te bereiden. Volk,
open de oogen
Fritz Volckxmans.
Melk en boter.
Catechismus der melkerij,
door M. den graaf Oswald de Kerchove
de Denterghem,
lid van de Kamer der Volsvertegenwoordi-
gers.
Wij hebben meermalen gezegd en herhaald
dat het uur gekomen is voorden landbouwer
om, op gevaar van te onder te gaan, al de
verbeteringen toe te passen waarvoor de ak
kerbouw vatbaar is.
De prijsverhooging der voortbrengselen
verlangen, haar door kunstmatige doenwij
zen te verwekken, zou tevens eene huishoud
kundige dwaling en een spel vol geduchte
gebeurlijkheden zijn. De landbouw, evenmin
als alle andere nijverheden, zou niet kunnen
ontsnappen aan de gevolgen dier wet, welke
wil dat de voortbrengselen steeds goedkooper
worden. Dat men de huidige van eene me
nigte liandwerkvoortbrengselen, zooals bij
voorbeeld het ijzer en de.geweefselen, verge
lijke met de waarde welke zij over dertig of
veertig jaar hadden, en dat men oordeele
over den doorloopen afstand.
Is het niet klaarblijkend dat de verminde
ring ondergaan door die waarde eene wel
daad geweest is voor iedereen, en dat zij de
nijverheid niet belet heeft eenen bloeienden
toestand te geven aan diegenen welke haar
konden uitoefenen door zich te bedienen van
de altijd meer volmaakte en meer besparende
doenwijze, aan 't licht gebracht door de we
tenschap?
Waarom zou het met den landbouw,
welke ook eene nijverheid is, hetzelfde geval
niet zijn?
En hoe die zonderlinge neiging verklaren
bij een groot getal landbouwers, die willen
dat de eetwaren en de grondstoffen welke zij
aan de bevolkingen moeten verschaffen, van
prijs vermeerderen, wanneer alles hun ver
wittigt dat men met vaste hand de wapenen
moet aanvatten, welke de wetenschap in
hun bereik stelt, opdat zij het hoofd zouden
kunnen bieden tegen de onvermijdelijke me
dedinging welke hen langs alle zijden aan
valt.
Het is wellicht onder den invloed dier be
schouwingen dat een onzer uitstekendste
landbouwkundigen, M. de graaf Oswald de
Kerckhove de Denterghem, onder den titel
van Catéchisme de laiterieeene brochuur
geschreven heeft, die sedert weinige dagen
verschenen is en die niet het grootste genoe
gen zal onthaald worden. M. de graaf' de
Kerckhove de Denterghem, volksvertegen
woordiger van Ath, richt zich in zijn boekje
tot de zoo moedige pachteressen van dat
arrondissement.
In eenige voorwoords-bladzijden, betoogt
de geleerde schrijver dat er nevens eene meer
rationneele en opjagende teelt om de op
brengsten te vermeerderen, een ander gedeel
te der landbouwnijverheid bestaat, meer
bijzonderlijk geplaatst onder het bestuur der
pachteres, waarin ook groote vooruitgang
kan worden verwezenlijk: het is de behan
deling der melk en de vervaardiging der bo
ter.
Onder vorm van catechismus, het is te zeg
gen per vragen en antwoorden, heeft hij op
de juiste en de klaarste wijze al de grondbe
ginselen uiteengezet die moeten in het oog
gehouden worden bij de behandeling der melk
en de voortbrengst der boter in ons land.
Wij zullen terugkomen op deze uitmunten
de brochuur, welke wij zoo even vlug heb
ben overlezen. Van nu af mogen wij zeggen
dat zij met de meeste belangstelling zal ont
haald worden, niet alleenlijk door de pachte
ressen van 't arrondissement Ath, maar door
al de pachteressen van het land.
Wij zijn overtuigd dat de schrijver, die in
alle omstandigheden zulke warme belang
stelling voor den landbouw laat blijken,
weldra eene vlaamsche vertaling van zijn
belangrijk boekje zal in het licht geven, ten
voordeele der pachteressen van het vlaam
sche land waar hij geboren is.
Het Kerstfeest in het Willems-Fonds.
Zie, lezer, ge zult me waarschijnelijk niet
gelooven, wanneer ik u zeg dat alles in dit
feest moet geprezen worden. Het zelfde feest
van verleden jaar had reeds den goeden naam
van bet Willems-Fonds gemaakt, want veel
personen hebben zich als lid der Afdeeling
laten voordragen, om ook het genoegen te
hebben, aan zoo'n prettig feest te kunnen
deelnemen.
Nooit zag men talrijker publiek: de zaal
was een derde te klein. Bijna al de leden
waren daar, en ze waren er op hunne plaats.
Onder de aanwezigen noemen wij den acht
baren heer de Laveleye, de heeren raadshee-
ren Vermeulen, Van Alleynnes, Brunfaut,
Poupart, Verschaeve, den stadsontvanger
M. Fraipont, geheel de treffelijke burgerij
van IJperen, geheel den bestuurraad der
Afdeeling, enz. Een krachtig bravo voor al
die invloedhebbende personen, die het niet
beneden hunne waardighetd achten, de moe
dige pogingen eener zoo werkzame Afdeeling,
als ons IJpersch Willems-Fonds, te schragen.
De goede stemming van dit talrijk publiek
en zijne welgemeendheid tegenover de jonge
maatschappij, laat ons voor hare toekomst
onbevreesd wezen. Het Willems-Fonds heeft
dan eindelijk burgerrecht in IJperen verkre
gen, en zulks ondanks den laster, den spot,
de kleingeestige beoordeelingen van sommige
afgunstige of kwaadtrouwige verblinden.Dat
het Willems-Fonds zich daaraan niet store,
stillekens aan voomit ga en de spreuk toe-
passeDoe wel en zie niet omOp het
einde van den strijd, wacht de zegepraal, en
't zal zooveel te schooner zijn, indien dezege-
praal behaald wordt, zonder medewerking
van Mijnheer Eigenbelang, Mevrouw Ja-
loerschheid of Mejuffer Groot-Verstand
Hier nochtans eene kleine parenthesis:
Wij weten het wel dat er maar eenmaal 's
jaars Kersfeest is in het Willems-Fonds, en
dat velen zulks willen zien, bewonderen en
toejuichen. Van daar die groote toeloop, wat
zeer vleiend is voor de inrichters zulker
feestjes. Maar, aan alles is er een eindpaal,
zelfs aan den inhoud eener ruime feestzaal,
als die van den Gouden Arend.Men is lid of
geen lid van het Willems-Fonds: diensvol
gens heeft men het recht of niet, aan de
feesten deel te nemen, welke er gegeven
worden. Er is hier eene kwestie van welvoe-
voegelijkheid, welke men moet kunnen be
grijpen En mijns dunkens zouden de perso
nen, die van de goedheid der bestuurbeeren
misbruik maken, eene naaste maal een lesje
verdienen.
Het is niet genoeg te zeggen: 't Is van
daag Kerstfeest in het Willems-Fonds, ik
ben geen lid 't is waar maar men is
zoo meegaande dat ik gemakkelijk zal binnen
geraken; of wel! Ik ben lid, doch ik zal
niet alleen mijne vrouw, knechtjes en meis
jes medeleiden, maar ook mijne gebuur-
vrouw, mijne moei, mijne schoonmoeder,
nichtjes, enz. Men kan toch wel verstaan,
dat er nog andere leden liefhebbers zijn, en
dat er zekere beleefdheid bestaat, die perso
nen in de onmogelijkheid niet te stellen van
hunne rechten niet te kunnen genieten.
Wat strengheid in 't toekomende, de be
stuurraad zal er moeten opletten en iedereen
zal er zich beter mede bevinden.
Het feestje ving aan met een kindercon
cert, waarin het grootste getal der uitvoer
ders niet meer dan drie voeten hoog waren
Alleen- en tweespel voor piano, alleen- en
tweezangen, alleen- en tweespraken, stukje
voor kleine fluit, in een wcord een concert
van gelukkige samenstelling en door beval
lige uitvoerders en uitvoersters opgeknapt.
Ook verloor het aandachtig publiek geene
noot, geenen zin, geen gebaar van die kleine,
maar belangwekkende spelers en speelsters,
die, zonder onderscheid, allen lang toege
juicht werden.
Bij het smaken van zoo'n puik kindercon
cert, zullen wij ons wachten de inrichtings
kommissie iets onaangenaam te zeggen; maar
wij zouden gaarne weten, waarom er dit
jaar geen stukje voor viool op het programma
voorkwam, en waarom de kleine vedelaar
die laatstmaal zooveel bijval oogstte, Zater
dag niet optrad in het kinderconcert?
Rond mij hoorde ik vertellen, dat de
twee sekretarissen der afdeeling geene moeite
gespaard en stapppn aangewend hebben, om
den veelbelovenden knaap nog eens zijnen
maatjes en het publiek voor te stellen. Naar
het schijnt werden die heeren van Caïphas
naar Pilatus gezonden en zeer vriendelijk
afgescheept, omdat de kleine speler eerst in
een ander concert moet optreden. Zoo weinig
broederlijkheid tegenover eene maatschappij,
welke een ander hulde brengt met hunne
hulp en talent in te roepen, verdient gegispt
te worden.
Na afloop van het concert deden twee
kleinen eene omhaling. Een hunner sprak
nagenoegDamen en Heeren, heden is 't
voor ons feest en al de kinderen, die hier te
genwoordig zijn, verblijden zich reeds in 't
vooruitzicht hunner geschenken. Doch er zijn
nog zooveel arme kleinen, die ongelukkig
zijn en die wij moeten helpen. Laat ons hen
bijstaan en mild zijn. Het is schoon en braaf
van het Willems-Fonds ook aan de arme
kinderen te denken, gedurende zijne feesten.
Wij doen u dan eenen oproep ten voordeele
van den liberalen schoolpenning
De twee kinderen haalden 24,19 fr. rond.
In dit kinderfeest moet alles door kinderen
uitgevoerd worden. Goed, maar indien deze
omhaling geschiedde door twee damen van
bestuurheeren of door twee damen der in
richtingskommissie, denken wij dat er nog
meer zou rondgehaald worden.
Nu werd de kerstboom ontbloot; een drie
meters hooge larixenboom, verlicht door een
zeventigtal gekleurde kaarsjes, en beladen
met cinaappels, speelgoed, koeken, papieren
mutsen, soldaatjes, zilveren en vergulde
sterrekens, decoratiën, enz. Och, 't was een
geroep en gejoel in die kinderwereld, en wat
leven op die gezichtjes, wat vreugdeteekenen
met die handjes, wat ongerustheid en onge
duld om de geschenken reeds te bezitten
Want er stonden daarnevens twee tafels
geschenken, allen door de leden aan de kom
missie geschonken, om onder de kleinen te
verloten. Bijna aide leden hebben het hunne
hiertoe bijgedragen, hebben wij gehoord, de
uitZQndermgen waren uiterst zeldzaam.
En nu wij ons zoo goed vermaakt hebben,
zijn wij als verslaggever, in den naam des
publieks, een woordje dank verschuldigd
Aan den bestuurraad en aan den ontwer
per der kerstfeestjes;
Aan de damen die den boom opgeschikt
hebben en de geschenken verdeeld;
Aan de vaders en moeders die hunne kin-
ders iets aangeleerd hebben
Aan de professors van muziek, onderwij
zers en onderwijzeressen, die deze ouders
daarin bijgestaan hebben;
Aan de milde personen die op welkdanige
wijze dit feest luister bijgezet hebben.
Eene goede noot voor den teekenaar van
het programma, uiterst wel voor de omstan
digheid gelukt. S.
Gedenkstuk Vandenpeereboom.
Over eenige weken beknibbelden wij het
ontwerp van het gedenkstuk, door den heer
Lapiere-Yandevyver ten toon gesteld, dat
dienen moest om het herdenken van onzen
oud-burgemeester, den heer Alf. Vandenpee
reboom, te vereeuwigen. Wij zegden daar
enboven dat er waarschijnlijk andere ont
werpen zouden aangeboden en voor het
publiek ten toon gesteld worden.
Dit is reeds eene afgedane zaak.
Deze week heeft de heer Demasière, stads
bouwmeester, in de Blauwe Zaal van het
stadhuis een twaalftal ontwerpen ten toon
gehangen, die hij rekent te onderwerpen
aan de Commissie, welke de noodige gelden
voor het oprichten van het gedenkteeken
ingezameld heeft.
Wij raden onze lezers, vrienden en, in
't algemeen, al de inschrijvers aan de ont
werpen vi (jeri heer Demasière te gaan
bezichtigen
tluzikale ochtend.
Ter herbering zeggen wij onzen lezeren
dat het Zojag 9 januari is dat de sympho-
nie der k^angersmaatscliappij in haar
lokaal den.ouc(en Arend, te middag stipt,
eene muzili ochtend aan het publiek aan
biedt.
Alle hefjjbers van kamermuziek, dat
echt heeteihag, zullen daar zijn om eens te
meer iets p^ te genieten
Al wie Mmgkaarten belieft, wende zich
tot deheer«Ligy, Weckesser en gebroeders
Gaimant.
Kaartspel.
De maachappij Eendracht maakt
macht vaiiiet gehucht Kruip in d'aarde
(Potijze), IJ}ren buiten, zal op Zondag 9
Januari ei grooten prijskamp voor het
kaartspel gen.
Die prijstnp zal zonder inleg geschieden
en om 3 urcn half zeer stipt beginnen in de
herbergen Linde, de Oude en de Nieu
we Potijze
De te wi.en prijs bestaat in een gansch
nieuw snijjsrd.
Wedden nj dat er dien dag geene mede
dingers opi Potijze ontbreken zullen.
Zelfmoord.
Vrijdag heeft de genaamde L. W.,
slachter testede, zich gezelfmoord. Eerst
had hij gepgd zich in de vestingen te ver
drinken, rar twee werklieden beletteden
hem zijne vihopige daad te volvoeren.
De slaclr gaf echter den moed niet op.
Te huis gekien heeft hij een beenhouwers
mes genoia en op den koer zich de keel
afgesneden ïVeinige uren nadien was hij
een lijk.
Men zeglat hij sinds eenigen tijd het
hoofd verloc
Brand.
Men leest het Progrès van IJperen:
Zaterdag atst, Kersdag, rond 5 ure 3/4
's avonds, is - een begin van brand ontstaan
in den wink van den heer Alf. Devaux,
hoek der Bot- en Tempelstraten.
De ijzerdad, waaraan de petroollamp
hing, was groken; de lamp is gevallen en
de uitgestoriolie heeft vuur gevat.
Doch daniaan de tusshenkomst van den
heer K. Deverdt, drukker alhier, die daar
bij toeval 'orbij kwam, is het vuur seffens
overmeestP' geweest. Met eenen wrong
vloog de (ir open en in een omziens waren
de vlammde koorden, schaapvellen enz. op
de straat 1 worpen.
Wij koen den heer Deweerdt niette
veel lof izwaaien voor zijne krachtdadige
tusschentast. Eene minuut later en er had
eene akge verwoesting plaats gehad die
door niekou te dempen geweest zijn, want
daar wan petrooi, terpentijn, olie, vernis
en ande zeer ontvlambare stoffen in over
vloed inet onmiddelijk bijzijn van het ver
nielend iment.
De h' Deweerdt heeft, bij het buiten-
werpen er brandende koopwaren, zijnen
broek e.overjas gansch bedorven. Die klee-
dingstujen hadden ook vuur gevat en om
dit uit! dooven heeft hij aan eene zijner
handenirge brandwonden bekomen die
hem gerende verscheidene dagen alle werk
onmogik maakte.
Alles* door de verzekeringsmaatschappij
Les Ppriétaires réunis gedekt.
Schiengvan Zondag 26 Decemb. 1886
Hoog getal.
Ligy Flï 15 20 25 20 20 100
Ligy Abft 25 25 20 15 15 100
Laag getal.
Vermeul Henri 10 5 1 1 15 32
Gheldersonstant 1 20 10 1 1 33
van d 24 tot den 31 December 1886.
Geboorten.
Mannek geslacht 4 Vrouwelijk id. 7.
O verllj deus.
Maria jnnelle, zonder beroep, 72 jaar, on-
gehud, Hondstraat.
Maria erhelst, kantenwerkster, 16 jaar,
ongeiwd, St Nikolaas buiten.
Sophiaoddaert, zonder beroep, 71 jaar, on-
gehi'd, Wenninckstraat.
Maria esmyttere, zonder beroep, 24 jaar,
echt>noote van Gustave Wyeland, Oud
Hoiflarktstraat.
9
-'4
